
Πριν από μερικές ημέρες πήγα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Στη διαδρομή προς την Επίδαυρο μετά τη διώρυγα της Κορίνθου έκανα μια στάση σ’ ένα μικρό χωριό που βρίσκεται στη νοτιοανατολική είσοδο της διώρυγας, τα Ίσθμια. Ήμουν τυχερή γιατί ενώ καθόμουν και απολάμβανα το καφεδάκι μου, έτυχε να περνά από τη διώρυγα ένα μεγάλο καράβι. Το θέαμα ήταν καταπληκτικό, άλλο να σας λέω κι άλλο να το βλέπετε. Αν τύχει και πάτε προς Πελοπόννησο αξίζει να περάσετε μια βόλτα από τα Ίσθμια. Εκεί, που λέτε, που θαύμαζα το θέαμα άρχισα να αναρωτιέμαι για αυτό το τεράστιας σημασίας έργο. Πότε έγινε άραγε; Και πώς;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στην Κόρινθο υπάρχει ένας ισθμός, δηλαδή μια στενή λωρίδα εδάφους που συνδέει δύο ξηρές (Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο) και χωρίζει δύο θάλασσες (Σαρωνικό Κόλπο και Κορινθιακό Κόλπο).
Η δυσκολία στη μεταφορά των εμπορευμάτων δια ξηράς ώθησε τον Τύραννο της Κορίνθου Περίανδρο να κατασκευάσει τον περίφημο δίολκο, ένα πλακόστρωτο διάδρομο, «ντυμένο» με ξύλα, πάνω στον οποίο γλιστρούσαν τα πλοία της εποχής αλειμμένα με λίπος για να περάσουν τον Ισθμό από τη μια ακτή στην άλλη. Τα πανάκριβα τέλη (διόδια) που καταβάλλονταν στην Κόρινθο ήταν και το πιο σημαντικό έσοδο της πόλης.
Ο πρώτος που σκέφθηκε τη διάνοιξη του Ισθμού ήταν ο Περίανδρος. Ακολούθησαν οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες Καλιγούλας, Νέρωνας και Ηρώδης ο Αττικός, Βυζαντινοί και Ενετοί. Όλοι, όμως,οπισθοχωρούσαν μπροστά στις τεράστιες τεχνικές δυσκολίες του έργου. Ο πρώτος κυβερνήτης του ελεύθερου ελληνικού κράτους, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ανακίνησε το θέμα, αλλά τελικά οι εργασίες ξεκίνησαν επί κυβέρνησης Ζαΐμη, το 1882. Η διάνοιξη της διώρυγας ολοκληρώθηκε μετά από 11 χρόνια και εγκαινιάστηκε στις 25 Ιουλίου 1893 επί Χαριλάου Τρικούπη.
Η κατασκευή (διάνοιξη) διώρυγας λέγεται διόρυξη, από το ρήμα “διορύσσω”
(= ανοίγω δίοδο σκάβοντας).
Πάνω από τη διώρυγα υπάρχουν γέφυρες από τις οποίες περνούν αυτοκίνητα και πεζοί.
Από όλα αυτά εμένα ξέρετε τι μου προξένησε πολύ μεγάλη περιέργεια; Το πώς οι αρχαίοι κάτοικοι της Κορίνθου περνούσαν τα καράβια μέσω της ξηράς από τη μια άκρη του ισθμού ως την άλλη. Αν κι εσείς έχετε την ίδια απορία δείτε παρακάτω.