Σήμερα υποδεχτήκαμε με χαρά τον κύριο Αντώνη Λαζαρή, Βιολόγο στο 1ο ΓΕΛ Ραφήνας, προκειμένου να γνωρίσουμε τους υδάτινους τόπους της περιοχής μας και τους οργανισμούς που φιλοξενούνται σε αυτούς. Τη δράση παρακολούθησαν και οι μαθητές των Πρωινών Τμημάτων του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου Πικερμίου μιας και αποτελεί κουλτούρα του σχολείου μας ότι η γνώση και καλές πρακτικές πρέπει να μοιράζονται για να πολλαπλασιάζονται.

Η περιοχή του Πικερμίου περιβάλλεται από εξαιρετικής περιβαλλοντικής σημασίας σημεία τα οποία παραμένουν για πολλούς από εμάς ακόμα ανεξερεύνητα (Μεγάλο Ρέμα, Πετρέζα, Βαλανάρης).  Ο κύριος Λαζαρής με την εξαιρετική παρουσίαση και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό του κράτησε τους μαθητές μας ενεργοποιημένους και ανέδειξε τους μικρούς περιβαλλοντικούς θησαυρούς της γειτονιάς μας. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τη βιοποικιλότητα που κρύβεται μέσα στα μικρά ποτάμια, παραποτάμους και ρέματα της περιοχής και μπόρεσαν να συνδέσουν πληροφορίες που διαπραγματεύτηκαν σε όλη τη διάρκεια του περιβαλλοντικού μας προγράμματος “Το νερό γύρω μας”. Φυσικά, το σημείο που ξεπέρασε κάθε προσδοκία ήταν όταν ο κος Λαζαρής μας έδειξε εικόνες από απολιθώματα ζώων που ζούσαν στην περιοχή του Πικερμίου. Έτσι, μπορέσαμε να καταλάβουμε πως το νερό αποτελούσε από πάντα πυρήνα της ζωής.

Ο κος Λαζαρής, απλόχερα μας διέθεσε την παρουσίασή του ώστε να την παρακολουθήσετε μαζί με τα παιδιά σας.

Βιωματικές δράσεις 2ο Νηπιαγωγείο Πικερμίου (1)

Ευχαριστούμε εξαιρετικά τον Καθηγητή Αντώνη Λαζαρή για την ευκαιρία που μας έδωσε! Μακάρι οι μαθητές μας να τον ξανασυναντήσουν στην εκπαιδευτική τους πορεία!

Στο σημείο αυτό αξίζει να ενημερώσουμε ότι στο Πικέρμι λειτουργεί Παλαιοντολογικό Μουσείο το οποίο αξίζει να επισκεφτείτε με τα παιδιά σας.

Σύντομα θα σας αποσταλεί μια μικρή περιβαλλοντική αποστολή για να γνωρίσετε από κοντά τους τόπους που είδαμε στο φωτογραφικό υλικό της παρουσίασης.

Επιμέλεια Άρθρου: Σοφία Πανταζίδου

Λίγες μέρες μετά τις εαρινές μας διακοπές είμαστε έτοιμοι για μια εξωτερική εξόρμηση. Και τι καλύτερο από την επίσκεψη στη φύση που ενώ είναι τόσο κοντά μας παραμένει για πολλούς ανεξερεύνητη; Στα πλαίσια του Περιβαλλοντικού Προγράμματος που έχουμε οργανώσει σχετικά με την ύπαρξη του νερού γύρω μας και διατρέχουν τα τμήματα της σχολικής μας μονάδας, θελήσαμε να γνωρίσουμε μαζί με τα παιδιά του πρωινού τμήματος,  έναν από τους πιο γνωστούς υγρότοπους της Αν. Αττικής, αυτόν της Βραυρώνας.

Η εκπαιδευτική επίσκεψη συντονίστηκε εξαιρετικά από την εμψυχώτρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων της  Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Μαρία Τσιμπίδη και τη συνοδεία της κα Ειρήνης και της κα Σοφίας του πρωινού υποχρεωτικού προγράμματος.

Η κα Μαρία μας υποδέχτηκε στην είσοδο του Αρχαιολογικού Μουσείου Βραυρώνας όπου πήραμε το δεκατιανό μας.

Στη συνέχεια ακολουθήσαμε το μονοπάτι μέσα στον Υγρότοπο με πρώτη στάση σε ένα ξέφωτο για να μιλήσουμε για τους κανόνες προστασίας μιας περιοχής NATURA 2000 αλλά και για την αισθητηριακή μας ενεργοποίηση. Κλείσαμε τα μάτια, ακούσαμε τους ήχους γύρω μας, μυρίσαμε τα αρώματα της φύσης παρατηρήσαμε προσεχτικά τι μας περιβάλλει και τρίψαμε δυνατά τα χεράκια μας για να τα προετοιμάσουμε για την εξερεύνηση. Ουσιαστικά, βιώσαμε την περιοχή της επίσκεψης ως «ηχότοπο». Ήχοι της φύσης (από τα πουλιά, τα ζώα, το αέρα) σε συνδυασμό με τους ήχους που παράγει το ανθρωπογενές περιβάλλον (αυτοκίνητα, αεροπλάνα, μηχανοκίνητα σκάφη, δυνατές φωνές, μηχανήματα) αποτέλεσε ιδανική συνθήκη για να αντιληφθούν τα παιδιά τι σημαίνει «ηχορύπανση» και πως αυτή επηρεάζει τη ζωή των πουλιών- κατοίκων του βιότοπου.

Στο σημείο αυτό, αποφασίσαμε και το όνομα της ομάδας μας:

Οι ΑΕΤΟΙ και είπαμε το σύνθημά μας!

Επόμενη στάση:βοτανολογική παρατήρηση. Η κα Μαρία μας έδειξε κάποια από τα βασικά φυτά που υπάρχουν στην περιοχή και αποτελούν τη χλωρίδα του Υδρότοπου. Μάλιστα, μας παρουσίασε ένα είδος λειχήνων που αναπτύσσονται πάνω στα κλαδιά των θάμνων και γίνονται πράσινες όταν βρέχονται.

Τρίτη στάση, η παρατήρηση των πουλιών. Η κα Μαρία έστησε τα τηλεσκόπια και μας μοίρασε κιάλια για να εντοπίσουμε τα πουλιά στο νησάκι απέναντι από την παραλία. Δυστυχώς, οι ζεστές καιρικές συνθήκες δε μας επέτρεψαν να δούμε αρκετά πουλιά γιατί είχαν κρυφτεί μέσα στα φυλλώματα για τη δροσιά τους. Εντούτοις, είχαμε την ευκαιρία να εντοπίσουμε τη θέση μας στο χάρτη που μας έδωσε η κα Μαρία, να μάθουμε ότι δεν επιτρέπεται να περπατάμε στην προστατευόμενη περιοχή γιατί τα μεταναστευτικά πουλιά εναποθέτουν τα αυγά τους στην χαμηλή βλάστηση του Υγροτόπου.

Και επειδή η εξερεύνηση ταυτίζεται με τη φύση των παιδιών, δεν έχασαν χρόνο και με το «αετίσιο» μάτι τους εντόπισαν ένα γυάλινο μπουκάλι μισοθαμμένο στην άμμο καθώς και άλλα αντικείμενα που δεν ταίριαζαν με το χώρο.

Στη συνέχεια, επιστρέψαμε στον αρχαιολογικό χώρο του Ναού της Αρτέμιδος όπου κάναμε μια ωραία στάση για παίξουμε ένα παιχνίδι: «Η θήκη της Βραυρώνας». Κάθε  μαθήτρια/-τής, αφού έχουμε χωριστεί σε ομαδούλες,  παρατήρησε  το  φυσικό περιβάλλον  της  περιοχής  και  προσπάθησε να  αναγνωρίσει  στοιχεία  που  δεν είναι  ορατά  με  μια  πρώτη  ματιά.  Ο  συνδυασμός  ομαδικού πνεύματος,  αναζήτησης,  περιπλάνησης  και  ανακάλυψης δημιούργησαν θετικά  συναισθήματα  που συσχετίστηκαν (συνειδητά και ασυνείδητα) με τη φύση.

Η επίσκεψή μας ολοκληρώθηκε με την περιήγηση στο φιλόξενο αρχαιολογικό χώρο του Ναού της Αρτέμιδας. Στην είσοδο του μουσείου μάλιστα μας περίμενε και μια έκπληξη: ένας οδηγός για άτομα με αναπηρία όρασης όπου μπορούσαν να ακουμπήσουν τρισδιάστατα αντίγραφα ζώων που κατοικούν στον Υγρότοπο καθώς και οδηγίες με τη γραφή Braille.

Η επιστροφή με το λεωφορείο μας επέτρεψε να συζητήσουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον για την εμπειρία μας και να παρατηρήσουμε τον χάρτη που είχε ο Μικρός Οδηγός Αναγνώρισης Πουλιών που μας χάρισε η υπέροχη εμψυχώτρια Μαρία Τσιμπίδη.

Θεωρούμε ότι τέτοιες βιωματικές δράσεις σε φυσικούς τόπους δημιουργούν το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της οικολογικής συνείδησης των μαθητών στοχεύοντας σε πιο περιβαλλοντικά εγγράμματους ενήλικες.

Υπεύθυνες εκπαιδευτικοί της εκπαιδευτικής επίσκεψης

Ειρήνη Μαγκουσάκη

Σοφία Πανταζίδου (επιμέλεια άρθρου)

Εν τω μέσω της Άνοιξης η Λιζέτ η πολική αρκούδα επισκέφτηκε την τάξη μας για να μας διηγηθεί την ιστορία της, γιατί ο σχολικός εκφοβισμός δεν έχει εποχικότητα.

Συνεχίζοντας τις δράσεις μας στα πλαίσια της πρόληψης φαινομένων σχολικού εκφοβισμού, αυτή τη φορά αξιοποιήσαμε το υλικό που προτείνεται από το Ι.Ε.Π. (2020) με την επεξεργασία του παραμυθιού «Λιζέτ, η πολική αρκούδα».

Ας παρακολουθήσουμε όμως την πορεία που ακολουθήσαμε…

1. Η Ειδική Παιδαγωγός, Σοφία Πανταζίδου, αφηγείται την ιστορία της Λιζέτ μέχρι το σημείο που η Λιζέτ έχει πέσει θύμα ενδοσχολικού εκφοβισμού και συγκεκριμένα ρατσιστικού λεκτικού εκφοβισμού από τις συμμαθήτριές της, τις καφέ αρκούδες. Το τέλος της ιστορίας παραμένει άγνωστο για τα παιδιά. Στο σημείο αυτό αναγνωρίζουμε περιγραφικά και χωρίς να αναφερόμαστε σε όρους (π.χ. θύμα, θύτης) τους διαφορετικούς ρόλους.
2. Μπαίνουμε στη θέση των άλλων. Πώς νοιώθω; Τι σκέφτομαι; Πώς αλλιώς θα μπορούσε να αντιδράσει ο ήρωας που υποδύομαι;

3. Πως θα ήθελες να τελειώσει η ιστορία;

4. Θυμηθήκαμε τα τρία βήματα διαχείρισης μιας ενοχλητικής συμπεριφοράς:

α) Λέω στον άλλο να σταματήσει με ευγενικό τρόπο

β) Με πιο δυνατή φωνή και με σοβαρό πρόσωπο λέω: «Στοπ! Δεν μ’ αρέσει αυτό που κάνεις, μην το ξανακάνεις»

γ) Αγνοώ, απομακρύνομαι και ενημερώνω έναν ενήλικα.

5. Σύνδεση με το προσωπικό βίωμα. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι σκέψεις των μαθητών με αφορμή το παραμύθι. Οι απαντήσεις τους αποτελούν εξαιρετικό υλικό στα πλαίσια της διαμορφωτικής αξιολόγησης και αποτελούν πηγή αναστοχασμού για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό. Επίσης, επειδή αυτές οι συζητήσεις γίνονται στην ολομέλεια αποτελούν πια κοινή γνώση για όλους τους μαθητές.

6.Ανάδυση καινούργιας διερεύνησης: Τι είναι το πείραγμα; Από την προηγούμενη συζήτηση χρειάστηκε να συζητήσουμε λίγο πιο αναλυτικά τι εννοούσε ο φίλος μας όταν μας είπε ότι τον πειράζει η φίλη της αδελφής του. Τι σημαίνει λοιπόν πείραγμα για τα παιδιά;

7. Ανάγνωση βιβλίου που λειτούργησε σαν κλείσιμο (προσωρινό).

Σοφία Πανταζίδου, Νηπιαγωγός Τμήματος Ένταξης

Το σχολείο ως χώρος προσωπικής ανάπτυξης και ενδυνάμωσης καθώς και απόκτησης ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων διασφαλίζει τις προϋποθέσεις για τον επιτυχή εκπαιδευτικό σχεδιασμό και τη θετική εφαρμογή του όσον αφορά το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Ειδικότερα, το Νηπιαγωγείο με το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα (2022) δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των μαθητών τόσο σε ενδοατομικό όσο και διαπροσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί οι σχετικές έρευνες αποδεικνύουν ως βασικά μέτρα πρόληψης τέτοιων φαινομένων την καλλιέργεια δεξιοτήτων αποτελεσματικής επικοινωνίας, την ανάπτυξη δεξιοτήτων βελτίωσης της αυτοπεποίθησης των μαθητών και την ενδυνάμωση των ικανοτήτων τους να διαπραγματεύονται, να θέτουν όρια και να προβαίνουν στις σωστές επιλογές (ΕΨΥΠΕ, 2010). Αναφερόμαστε δηλαδή σε όρους όπως η ψυχική ενδυνάμωση/ ανθεκτικότητα,  η διεκδικητική συμπεριφορά και η ανάπτυξη αλληλέγγυων και συνεργατικών πρακτικών.

Στη βάση όλων των παραπάνω βρίσκεται η αναγνώριση και η αλληλεπίδραση με τα συναισθήματα. Στο Νηπιαγωγείο έχουμε ξεκινήσει από νωρίς να “μιλάμε” για τα συναισθήματα (“τι νοιώθω τώρα εγώ;”, “υπάρχουν καλά/κακά συναισθήματα”, “πώς νοιώθει ο άλλος όταν…” κ.ά. ). Αξιοποιώντας εργαλεία όπως το Πρόγραμμα Ατομικών και Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Νηπιαγωγείο- Βήματα για τη ζωή (Κουρμούση, 2013) δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ψυχοσυναισθηματική ενδυνάμωση των μαθητών μας.

Η δράση που σας παρουσιάζουμε στη συγκεκριμένη ανάρτηση αποτελεί ένα μέρος από το puzzle που με πολύ προσοχή έχουμε διαμορφώσει για τους μαθητές μας. Αυτή τη φορά το Θεατρικό Παιχνίδι έρχεται να διευκολύνει την επεξεργασία του βιώματος των συναισθημάτων των παιδιών, αφού αποτελεί μια μέθοδο επικοινωνίας  και έκφρασης αλλά και ρυθμιστικό παράγοντα του συναισθηματικού φορτίου, των εντάσεων, της επιθετικότητας, της συνεργατικότητας, της κοινωνικοποίησης των παιδιών (ΙΕΠ, 2020).

Το συγκεκριμένο Θεατρικό Παιχνίδι έχει τίτλο: “Ταξίδι στα νησιά των συναισθημάτων” και εφαρμόστηκε σε όλα τα τμήματα των Νηπιαγωγείων Πικερμίου από την Ειδική Παιδαγωγό του Τμήματος Ένταξης, Σοφία Πανταζίδου. Η ιδέα για τα χρώματα των νησιών αντλήθηκε από το βιβλίο ¨Το τερατάκι των χρωμάτων” Llenas Anna, Εκδ. Πατάκη.

Αναλυτικά η περιγραφή και η πορεία της δράσης παρουσιάζεται στο παρακάτω video. Δημιουργός: Σοφία Πανταζίδου

Βιβλιογραφία

Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., (2010). Ενδοσχολική Βία και Εκφοβισμός. Αιτίες, Επιπτώσεις, Αντιμετώπιση. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΑΦΝΗ ΙΙ «Needs Assessment and Awareness Raising Program for Bullying in Schools».Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. «ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ – ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ». ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΑΦΝΗ ΙΙΙ.

Ι.Ε.Π. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για την Προσχολική Εκπαίδευση. Ανασύρθηκε από: http://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli

Ι.Ε.Π. (2020). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Ευαισθητοποίηση σε Θέματα Αποδοχής της Αναπηρίας και της Διαφορετικότητας και την Ανάπτυξη της Ενταξιακής Κουλτούρας στο Σχολείο. Ανασύρθηκε από: https://prosvasimo.iep.edu.gr/el/odhgos-ekpaideutikou-gia-thn-euaisthitopoihsh-se-themata-apodoxhs-ths-anaphrias-kai-ths-diaforetikothtas-kai-thn-anapyksh-entaksiakhs-koultouras-sto-sxoleio

Κουρμούση, Ν. (2013). Βήματα για τη ζωή. Πρόγραμμα ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων για το Νηπιαγωγείο. Αθήνα: Σοκόλη- Κουλεδάκη.

Αυτή τη χρονιά το σχολείο μας στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για την αειφορία, τη βιώσιμη ανάπτυξη και το περιβάλλον, έχει αναλάβει το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός Περιβαλλοντικού Προγράμματος με θέμα το νερό, θεματική που συνδυάζεται με το τρέχον Εργαστήριο Δεξιοτήτων.

Στη συγκεκριμένη ανάρτηση, η συντονίστρια εκπαιδευτικός του προγράμματος, Σοφία Πανταζίδου, μας παρουσιάζει την επεξεργασία του Κύκλου του Νερού μέσα από το Θεατρικό Παιχνίδι.

Μέσα από την προετοιμασία του χώρου, την ανεύρεση κατάλληλων υλικών και τη δημιουργία των σκηνικών αντικειμένων μαζί με τους μαθητές κατακτούνται στόχοι όπως:

• Ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας
• Αίσθηση του σώματος στο χώρο
• Σύνδεση με τις δημιουργικές πλευρές της προσωπικότητας
• Υποστήριξη της αυτενέργειας και του πειραματισμού
• Συνεργατική επίλυση προβλήματος που προκύπτει στη δράση
• Βιωματική προσέγγιση αφηρημένων και δυσπρόσιτων εννοιών (π.χ. γίνομαι ο υδρατμός που εξατμίζομαι και πετάω ψηλά)
• Να αναπτύξει τη συμβολική σκέψη

Ας μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με τις αρχές της Διαφοροποιημένης Παιδαγωγικής, είναι απαραίτητο να πραγματοποιούμε εκπαιδευτικούς σχεδιασμούς που να απευθύνονται σε όλους τους τύπους μάθησης των μαθητών μας. Η συγκεκριμένη δράση είχε στο «σκεπτικό» της τους πιο κιναισθητικούς μαθητές για τους οποίους η βιωματική μάθηση αποτελεί βασικό εργαλείο επεξεργασίας της γνώσης.

Ο ΣΚΗΝΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

‘Ηταν τέλειος ο κύκλος του νερού!!!

Σοφία Πανταζίδου, Νηπιαγωγός του Τμήματος Ένταξης

Η προετοιμασία μιας σχολικής γιορτής δεν εστιάζει μονό στη δραματουργία αλλά και στη συνολικότερη διαχείριση της γνώσης σχετικά με το θέμα του εορτασμού. 

Στα πλαίσια της επεξεργασίας των ζητημάτων που προκύπτουν από τον εορτασμό της εθνικής επετείου του 1821, αξιοποιήσαμε στοιχεία από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ιδρύματος Λαμπράκη με τίτλο «Ιστορία, Μνήμη, Κοινότητα – Εκπαιδεύοντας το βλέμμα: Το ζωγραφικό έργο του Χ. Μποκόρου 1821, η γιορτή», το οποίο έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Παιδείας (Φ.1/ΝΤ/38732-ΙΕΠ/128004/Δ7) και στηρίζεται στο αρθρωτό έργο του ζωγράφου Χρήστου Μποκόρου με τον τίτλο «1821, η γιορτή», που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε κοινό σε ομώνυμη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη το 2021. 

Θεωρούμε ότι η τέχνη, ως όχημα ανάπτυξης, μας επιτρέπει να καλλιεργήσουμε το βλέμμα των παιδιών, και εν προκειμένω μιας πιο διεισδυτικής ματιάς στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Με αφορμή τα έργα τέχνης σκεφτήκαμε, προβληματιστήκαμε  και δημιουργήσαμε πάνω στις έννοιες της επανάστασης, του ήρωα, της σημαίας και της συλλογικής μνήμης.

Παρακάτω θα βρείτε το Link για την ψηφιακή περιήγηση στην έκθεση του Χ. Μποκόρου με τίτλο «1821, η γιορτή». Κατά τη διάρκεια της ψηφιακής σας περιήγησης, μπορείτε να δείτε όλα τα έργα της έκθεσης σε πολύ καλή ανάλυση, καθώς επίσης και τον τίτλο του καθενός, αλλά και μία σύντομη περιγραφή του, πατώντας το σύμβολο “i” που υπάρχει δίπλα σε κάθε εικόνα. 

https://bokoros.com/wp-content/uploads/virtual/vt-giorti/

Επίσης είναι μια καλή ευκαιρία να ανακαλύψετε την πηγή της έμπνευσης για τα εκθέματα στα σκηνικά που θα δείτε από κοντά την Παρασκευή.