1. Ταυτότητα της διδακτικής παρέμβασης
Διδάσκουσα: Παπατζανάκη Ευτυχία
Διδακτικό αντικείμενο: Ιστορία
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Αριθμός μαθητών: 25
Διδακτική ενότητα: Ενότητα 46 . Τα γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (σελ. 52-68)
Προβλεπόμενος χρόνος διδασκαλίας: 3 διδακτικές ώρες (Έχει προηγηθεί της παρέμβασης η διδασκαλία της ενότητας που αφορά συνολικά στα γεγονότα του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και έχει χρησιμοποιηθεί ως αφόρμηση η προβολή ενός βιντεοαποσπάσματος σχετικού με τη ναζιστική θηριωδία απέναντι στην εβραϊκή-και όχι μόνο-κοινότητα)
Φύλλα εργασίας: 4
Ομάδες εργασίας: 4
Τεχνολογικά εργαλεία
• Φυλλομετρητής διαδικτύου
• Επεξεργαστής κειμένου
• Λογισμικό παρουσιάσεων
• Web.2.0.
• Google Drive
• Edu. Glogster
2. Σύντομη επισκόπηση
Η παρούσα διδακτική παρέμβαση αποτελεί πρόταση για τη διδασκαλία της Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου με τη χρήση Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.).
Στόχοι
Επιδιώκεται οι μαθητές:
• να γνωρίσουν τα ιστορικά γεγονότα που όρισαν μια από τις μεγαλύτερες γενοκτονίες του 20ου αιώνα, καθώς και το ιδεολογικό υπόβαθρο πίσω από αυτά
• να συνειδητοποιήσουν μέσα από τις ποικίλες εκφάνσεις τους το μέγεθος της ναζιστικής θηριωδίας, τον παραλογισμό του πολέμου και την κατάλυση κάθε κοινωνικής ηθικής ως βασικά γνωρίσματα του Ολοκαυτώματος
• να προβληματιστούν πάνω στα διαχρονικά ηθικά και πνευματικά ζητήματα που θέτουν τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος
• να φωτίσουν μέσα από τη διερεύνηση των ιστορικών πληροφοριών τις διαφορετικές συμπεριφορές και ψυχολογικές αντιδράσεις των εμπλεκόμενων στα γεγονότα κοινωνικών ομάδων: των θυτών, των θυμάτων, των διασωστών
• να κατανοήσουν την πολυσχιδή επίδραση που άσκησαν τα ιστορικά γεγονότα του Ολοκαυτώματος στην παγκόσμια καλλιτεχική δραστηριότητα
• να ασκηθούν στην ομαδοσυνεργατική εργασία με σκοπό τη διερεύνηση, την επιλογή και την αξιοποίηση ιστορικών πληροφοριών και γνώσεων για την παραγωγή κειμένων παραδοσιακού και νέου γραμματισμού
• να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη, την ιστορική ενσυναίσθηση, την ικανότητα ερμηνείας, αξιολόγησης και σύνθεσης των ιστορικών πηγών και πληροφοριών
• να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες και, πιο συγκεκριμένα, με τις εκπαιδευτικές εφαρμογές τους που στόχο έχουν την καλλιέργεια του κριτικού ψηφιακού γραμματισμού αλλά και την ενίσχυση της συνεργατικής μάθησης στο ψηφιακό περιβάλλον.
Σύντομη περιγραφή
Αφού ολοκληρωθεί η διδασκαλία της ενότητας που αφορά συνολικά στα γεγονότα του 2ου Παγκοσμίου πολέμου, την πρώτη διδακτική ώρα της παρέμβασης, οι μαθητές οδηγούνται στο εργαστήριο Η/Υ, ανοίγουν τους υπολογιστές τους, στην επιφάνεια εργασία των οποίων είναι ήδη επιλεγμένο ένα βιντεοαπόσπασμα από το You Tube στην παρακάτω διεύθυνση: http://youtu.be/xEEpxCLb0Ks.
Στη συνέχεια, για τα επόμενα λίγα λεπτά με τη μέθοδο της ιδεοθύελλας (brainstorming), οι μαθητές συζητούν και προβληματίζονται πάνω στους ιστορικούς όρους: «Ολοκαύτωμα», «ναζισμός», «αντισημιτισμός», «ρατσισμός».
Τέλος, οι μαθητές, αφού πληροφορηθούν τους θεματικούς τίτλους των αντίστοιχων φύλλων εργασίας, χωρίζονται αυτοβούλως σε 4 ομάδες εργασίας και τα επόμενα 20΄ λεπτά ξεκινούν στους υπολογιστές τους να επεξεργάζονται τα φύλλα εργασίας τους ανά ομάδα, ενώ καλούνται να παρουσιάσουν τις εργασίες τους την επόμενη εβδομάδα, στη δεύτερη ώρα της παρέμβασης.
Τέλος, κατά την τρίτη ώρα της παρέμβασης, οι μαθητές καλούνται να διαβάσουν στον ακόλουθο ιστότοπο που θα υποδειχθεί από τη διδάσκουσα, ένα άρθρο του Ν. Δήμου που συνοψίζει τα βασικά ηθικά και κοινωνικά διλήμματα του Ολοκαυτώματος.
http://www.greekhelsinki.gr/greek/articles/dimou-7-5-00.html
Θα ακολουθήσει με την μορφή του κατευθυνόμενου διαλόγου συζήτηση και σύνδεση του Ολοκαυτώματος με σύγχρονα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, το ρατσισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ενίσχυση των ακροδεξιών ιδεολογιών στην Ευρώπη.
ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1η ομάδα-Φύλλο εργασίας: «Ολοκαύτωμα-Τα ιστορικά γεγονότα και η ιδεολογία πίσω από αυτά.»
2η ομάδα-Φύλλο εργασίας: «Ολοκαύτωμα- Η τοπική ιστορία της Ελληνικής εβραϊκής κοινότητας.»
3η ομάδα-Φύλλο εργασίας: «Ολοκαύτωμα –Τα παιδιά-θύματα της ιστορίας.»
4η ομάδα-Φύλλο εργασίας: «Το Ολοκαύτωμα μέσα από την τέχνη.»
1η ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ: ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΑΥΤΑ
1. Nα επισκεφθείτε στο διαδίκτυο τον ιστότοπο του αμερικανικού μουσείου στη μνήμη του Ολοκαυτώματος http://www.ushmm.org/el/holocaust-encyclopedia και να αντλήσετε πληροφορίες σχετικά με τα ιστορικά γεγονότα του Ολοκαυτώματος.
2. Να αντλήσετε φωτογραφίες σχετικές με το Ολοκαύτωμα και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης από το διαδίκτυο και την εφαρμογή Google εικόνες.
3. Να παρακολουθήσετε στο you tube τα παρακάτω βιντεοαποσπάσματα με θέμα:
I. Η νύχτα των κρυστάλλων http://www.youtube.com/watch?v=Lt2q-fNLSDA
II. Οι άνθρωποι πίσω από το Ολοκαύτωμα http://www.youtube.com/watch?v=AuHOWuHygRY
Στη συνέχεια, να δημιουργήσετε στο λογισμικό παρουσιάσεων και να προβάλετε στην ολομέλεια ένα πολυτροπικό κείμενο 300 περίπου λέξεων, το οποίο θα παρουσιάζει αδρομερώς τα βασικά ιστορικά γεγονότα του Ολοκαυτώματος, απαντώντας στα παρακάτω ερωτήματα: πότε; ποιοι; γιατί; πού; πώς;
Να ντύσετε μουσικά την παρουσίασή σας με το μουσικό θέμα Άσμα Ασμάτων του Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο μπορείτε να αναζητήσετε στο you tube.
2η ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ: Η ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΒΡΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
1. Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια http://el.wikipedia.org και να αντλήσετε πληροφορίες αλλά και φωτογραφικό υλικό σχετικά με την εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα.
Πόσα μέλη περίπου αριθμούσε, σε ποιες περιοχές της ελληνικής επικράτειας κυρίως ήταν εγκατεστημένη, ποια ήταν η κοινωνικοοικονομική της κατάσταση κατά την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου;
2. Να αξιοποιήσετε τις μαρτυρίες των επιζώντων που θα μελετήσετε στους παρακάτω ιστότοπους:
www.edu09.pbworks.com/f/Μαρτυρίες+διασωθέντων.com και
http://www.kathimerini.gr/756745/article/epikairothta/ellada/den-travh3e-kanenas-geitonas-to-koyrtinaki-na-dei-ti-ginetai
3. Να επισκεφθείτε τον ακόλουθο ιστότοπο και να διαβάσετε την προσπάθεια μίας επιζώσασας να συγκεντρώσει και να καταγράψει ως ιστορικά ντοκουμέντα τις μαρτυρίες και άλλων Ελληνοεβραίων που επέστρεψαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης:
http://dipe.kas.sch.gr/ss33pekas/attachments/article/81/107_185-190.pdf
Στη συνέχεια, να συντάξετε κι εσείς και να παρουσιάσετε στην ολομέλεια ένα πολυτροπικό κείμενο 300 περίπου λέξεων που θα αποτελεί την προσωπική μαρτυρία ενός επιζήσαντος Ελληνοεβραίου του Ολοκαυτώματος και η οποία θα αποτυπώνει τα βιώματα αλλά κυρίως τα συναισθήματά του κατά τη διάρκεια του πολέμου αλλά και κατά την επιστροφή του στη Θεσσαλονίκη.
Να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στις αντιδράσεις των συντοπιτών του, τόσο αυτών που με την αδιαφορία και την ανοχή τους επέτρεψαν την ναζιστική θηριωδία, αλλά και όσων με δύναμη ψυχής προσπάθησαν να βοηθήσουν την εβραϊκή κοινότητα.
Η μαρτυρία θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα του σχολείου σας.
3η ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ-ΘΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
1. Nα επισκεφθείτε στο διαδίκτυο τον ιστότοπο του αμερικανικού μουσείου στη μνήμη του Ολοκαυτώματος http://www.ushmm.org/el/holocaust-encyclopedia και να αντλήσετε πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό σχετικά με τα παιδιά-θύματα του Ολοκαυτώματος.
2. Να παρακολουθήσετε την κινηματογραφική ταινία La Vita è Bella (Η ζωή είναι ωραία, 1998), η οποία αναφέρεται στη ζωή μίας οικογένειας εβραίων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, και κυρίως, στον τρόπο που ένα παιδί βιώνει ως παιχνίδι τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος.
3. Να επισκεφθείτε τον παρακάτω ιστότοπο και να διαβάσετε κάποια αποφθέγματα-αποσπάσματα από “Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ”, Anne Frank ( 1929-1945 , Γερμανίδα Εβραιοπούλα, θύμα των Ναζί)
http://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=446
Στη συνέχεια, να παρουσιάσετε σε προφορικό λόγο στην ολομέλεια της τάξης, συνοπτικά ( 5’ ), σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα παιδιά-θύματα του Ολοκαυτώματος, απαντώντας στα ερωτήματα ποια; πόσα; γιατί; Παράλληλα με τον προφορικό λόγο, να προβάλετε και το σχετικό φωτογραφικό υλικό.
Επίσης, να γράψετε και να παρουσιάσετε στην ολομέλεια, την τελευταία σελίδα του προσωπικού ημερολογίου του πατέρα-Γκουίντο απευθυνόμενου προς το γιο του Τζιοζέ, λίγο πριν την εκτέλεσή του. (κείμενο 150 περίπου λέξεων)
4η ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
1. Να παρακολουθήσετε την κινηματογραφική ταινία Schindler’s List (Η λίστα του Σίντλερ, 1993)
2. Στη συνέχεια, να επισκεφθείτε στο διαδίκτυο τον ιστότοπο του αμερικανικού μουσείου στη μνήμη του Ολοκαυτώματος http://www.ushmm.org/el/holocaust-encyclopedia, να αντλήσετε πληροφορίες και να παρουσιάσετε συνοπτικά (7΄) σε προφορικό λόγο στην ολομέλεια της τάξης, τόσο την υπόθεση της παραπάνω ταινίας, όσο και άλλες περιπτώσεις στην Ευρώπη ανθρώπων που εργάστηκαν για την προστασία και τη διάσωση των Εβραίων.
3. Να επισκεφθείτε τον παρακάτω ιστότοπο για να δείτε κάποια εικαστικά έργα που αποτυπώνουν το Ολοκαύτωμα:
http://www.english.illinois.edu/maps/holocaust/art.htm
4. Να επισκεφθείτε τον παρακάτω ιστότοπο που περιλαμβάνει την ελληνική ποιητική ανθολογία για το Ολοκαύτωμα:
Ελληνική ποιητική ανθολογία για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας (έκδοση του περιοδικού του ΚΙΣ «Χρονικά», 2006)
Στη συνέχεια, να δημιουργήσετε και να προβάλετε στην ολομέλεια μία παρουσίαση–σε 4 διαφάνειες- που θα περιέχει κάποια από τα παραπάνω εικαστικά ή ποιητικά έργα που θα επιλέξετε εσείς.
