10 τρόποι να αντιμετωπίσουμε τα ψέματα των παιδιών

Ανησυχείτε για το παιδί σας που δε μπορεί να σας πει μια ιστορία χωρίς να πει ψέματα; Καλό είναι να μην ανησυχείτε υπερβολικά: τα μικρά παιδιά (γύρω στην ηλικία των 4-5) βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία του να μάθουν τη διαφορά μεταξύ του «λέω ψέματα» και «προσποιούμαι».

Σύμφωνα με την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, η σκέψη των παιδιών αυτής της ηλικίας είναι συγκεκριμένη, που σημαίνει ότι μπορούν να καταλάβουν αυτό που βλέπουν μπροστά τους και συνηθίζουν να σκέφτονται άσπρο- μαύρο τα πράγματα, χωρίς να είναι σε θέση να κάνουν  «λεπτότερες» διακρίσεις. Ακριβώς επειδή η σκέψη τους είναι τόσο απλή και συγκεκριμένη, η αίσθηση της ηθικής λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο, δεν τους αφορά άμεσα και αποφεύγουν να προβληματίζονται όσο οι ενήλικες για θέματα που άπτονται της ηθικής.

Τα μικρά παιδιά δεν έχουν την ικανότητα μνήμης που έχουν τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, οπότε αντί να λένε ψέματα συνειδητά, μπορεί απλώς να μην θυμούνται ένα γεγονός με όλες τις λεπτομέρειες, κι έτσι μπορεί να παραλείπουν κάποια πράγματα ή να προσθέτουν άλλα που νομίζουν ότι έτσι συνέβησαν σύμφωνα με τα ίδια.

Όταν προσπαθούμε να διορθώσουμε ένα μικρό παιδί που λέει συχνά ψέματα, οι ενήλικες πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό το παιδί λέει ψέματα για διαφορετικούς λόγους από ότι οι ενήλικες. Τα μικρά παιδιά λένε ψέματα, είτε γιατί νιώθουν άσχημα για κάτι που έκαναν και πιστεύουν πως αν πουν ψέματα θα είναι σαν να μην συνέβη το γεγονός αυτό (αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «μαγική σκέψη»), είτε γιατί επιθυμούν να αποφύγουν την τιμωρία χωρίς όμως να καταλαβαίνουν το γιατί είναι κακό το να λένε ψέματα. Κάποια παιδιά είναι πολύ ευφάνταστα και χρειάζονται βοήθεια για να μάθουν άλλους τρόπους να εκφράζουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους με τρόπο που να μην παραπλανούν τον άλλο. Κάποια παιδιά αντιλαμβάνονται ότι το να λένε ψέματα είναι ο μόνος τρόπος να τραβούν την προσοχή, λόγο του μπελά στον οποίο μπαίνουν όταν το ψέμα ανακαλύπτεται και οι ενήλικες αναγκαστικά ασχολούνται μαζί τους.

Ο στόχος όταν προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τα ψέματα των μικρών παιδιών θα έπρεπε να είναι όχι η τιμωρία, αλλά το να τους διδάξουμε τη διαφορά μεταξύ φαντασίας και ψέματος και να τα βοηθήσουμε να καταλάβουν γιατί είναι σημαντικό να λένε την αλήθεια. Κάποιοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν είναι:

1. Να σιγουρευτούμε ότι το παιδί μας πραγματικά καταλαβαίνει τη διαφορά μεταξύ φαντασίας και ψέματος. Αυτό «το μάθημα» χρειάζεται να επαναληφθεί πολλές φορές και για πολλούς μήνες. Πρέπει να είμαστε συγκεκριμένοι και σύντομοι. Αν πιστεύουμε πως παιδί μας λέει ψέματα του υπενθυμίζουμε ότι « Ψέμα είναι όταν λέμε ότι κάτι συνέβη ενώ δεν συνέβη στην πραγματικότητα. Χρειάζομαι να μου λες την αλήθεια, και αυτό σημαίνει ότι θα μου πεις τι πραγματικά συνέβη.» Καλό είναι να δίνουμε συγκεκριμένα πρ\παραδείγματα κάθε φορά.

2. Εφόσον τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να κατανοήσουν απόλυτα το ηθικό παράπτωμα του ψέματος, η τιμωρία δεν προτείνεται σαν μέθοδος αντιμετώπισης του προβλήματος, αλλά η διόρθωση και η διδασκαλία του παιδιού.  Αν παρόλα αυτά το παιδί συνεχίσει να λέει ψέματα ξανά και ξανά και πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρξουν επιπτώσεις για να σταματήσει το παιδί τη συμπεριφορά αυτή προκειμένου να τη σταματήσετε, να σιγουρευτείτε ότι οι συνέπειες  έχουν να κάνουν με το τι ψέμα είπε το παιδί.

3. Προσπαθούμε να σιγουρευτούμε ότι το παιδί μας δεν λέει ψέματα για να μας τραβήξει την προσοχή. Για παράδειγμα αν το παιδί συνηθίζει να σπάει αντικείμενα ή να τα χαλάει και μετά λέει ψέματα γι’ αυτό, κρατάμε τα αντικείμενα τέτοιου τύπου μακριά από μέρη που φτάνει το παιδί.

4. Αν γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι το παιδί μας έχει κάνει κακό, δεν το ρωτάμε με τρόπο που να το ενθαρρύνει να πει ψέματα προκειμένου  να αποφύγει την τιμωρία που καταλαβαίνει ότι έρχεται. Για παράδειγμα αντί να πούμε: «Πήρες το παιχνίδι της αδερφής σου;» μπορούμε να πούμε: «Αναρωτιέμαι που μπορεί να είναι το παιχνίδι της αδερφής σου… Μπορείς να με βοηθήσεις να το βρω;» Αφού μας βοηθήσει να το βρούμε υπενθυμίζουμε στο παιδί μας πως πρέπει να χρησιμοποιούμε πράγματα που ανήκουν σε άλλους.

5. Άλλος τρόπος για να χειριστούμε την κατάσταση είναι να δώσουμε έμφαση στα σημεία που το παιδί λέει την αλήθεια και ευγενικά να υποδείξουμε τα σημεία που φαίνεται ότι βγήκαν από τη φαντασία του. Θυμίζουμε στο παιδί ότι χρειαζόμαστε να μας πει μόνο τα γεγονότα της ιστορίας που πραγματικά συνέβησαν και αν θέλει να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του μπορεί να το κάνει όταν παίζει με τα παιχνίδια του και όταν ζωγραφίζει.

6. Μια και τα ψέματα είναι ένας τρόπος να τραβήξει το παιδί την προσοχή μας  προσπαθούμε να δίνουμε περισσότερη σημασία στις στιγμές που το παιδί μας λέει την αλήθεια και να επιβραβεύουμε αυτή του τη συμπεριφορά, ενώ θα αγνοούμε τις φορές που επιδεικτικά μας λέει ψέματα.

7. Όταν συζητάμε για τα ψέματα με το παιδί μας, σιγουρευόμαστε ότι του εξηγούμε με απλά και κατανοητά λόγια γιατί η αλήθεια είναι τόσο σημαντική. Του εξηγούμε ότι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουμε τις πραγματικές πληροφορίες είναι για να παίρνουμε τις σωστές αποφάσεις, και γιατί έτσι οι άνθρωποι  μπορούμε να  εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλο.

8. Βρίσκουμε σχετικά βιβλία με παραμύθια για  το ψέμα και τις συνέπειές του. Διαβάζουμε τα παραμύθια αυτά με το παιδί μας και συζητάμε για το τι συνέβη στους χαρακτήρες της ιστορίας. Επίσης, μπορούμε να διακρίνουμε αν το παιδί αντιλαμβάνεται τα ψέματα που λέει ο ήρωας της ιστορίας κατά τη διάρκεια ανάγνωσης του παραμυθιού.

9. Εξηγούμε στο παιδί μας ότι είναι εντάξει να κάνει λάθη αρκεί να τα παραδέχεται και να προσπαθεί να τα διορθώσει. Όταν λέει την αλήθεια για κάποιο ψέμα που είπε, το βοηθάμε να επανορθώσει και του εξηγούμε ότι είμαστε περήφανοι που είπε τελικά την αλήθεια.

10. Επίσης , πολύ σημαντικό είναι να προσέχουμε τα ψέματα που λέμε εμείς οι ίδιοι, ακόμη και τα ψέματα που λέμε για να μην πληγώσουμε τους γύρω μας.  Τα μικρά παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να κρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στα «εγωιστικά» ψέματα και στα ψέματα για το καλό των άλλων. Τα παιδιά μας, μας έχουν σαν πρότυπα, οπότε αν μας βλέπουν να λέμε συχνά ψέματα θα κάνουν το ίδιο αντιγράφοντας την συμπεριφορά μας.

ΠΗΓΗ: http://www.kindykids.gr/parents/103-gonis-antimetopiste-psemata.html

10 τρόποι για να μάθουν τα παιδιά να διαχειρίζονται το θυμό τους

 Φυσικά και δεν είναι δυνατόν το παιδί σας να μην θυμώνει, να μην νευριάζει ή μην ενοχλείται. Το ζήτημα είναι πώς θα μάθει να εκφράζει με πιο εποικοδομητικό τρόπο αυτά τα συναισθήματα και πώς να τα διαχειρίζεται σωστά.

Οι ψυχολόγοι Dr. Scott Turansky και Joanne Miller, στο βιβλίο τους Home Improvement, The Parenting Book You Can Read to Your Kids, μας λένε 10 απλούς τρόπους για να το κάνουμε.

1. Βοηθήστε το παιδί να αναγνωρίσει το θυμό του

Τα παιδιά συχνά δεν αναγνωρίζουν το θυμό. Στην πραγματικότητα αντιδρούν αντανακλαστικά, χωρίς να καταλαβαίνουν τι συμβαίνει. Όταν τους πούμε τώρα θύμωσες πιθανόν και να μην καταλάβουν πως ακριβώς νιώθουν. Βοηθήστε το παιδί εξηγώντας του ότι θυμός είναι ένα συναίσθημα που από μόνο του δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό. Ο τρόπος που το εκφράζει κάποιος κάνει την διαφορά. Θέστε λοιπόν τα όρια : (π.χ. μπορώ να φωνάζω αλλά όχι να χτυπώ) και προτρέψτε το να διαλέξει άλλους τρόπους έκφρασης όχι τόσο επιθετικούς. (ζωγραφική, δυνατή μουσική και χορός, κουβέντα με έναν φίλο, βόλτα με το ποδήλατο, κ.λ.π). Επίσης εξηγήστε του πως αν καταφέρει να ελέγχει τον θυμό του, μπορεί να είναι κερδισμένος καθώς θα μπορεί να συζητά και να αναζητά συμβιβαστικές λύσεις σε όσα επιθυμεί

2. Μάθετε το να αναγνωρίζει τα σημάδια

Εξηγήστε του ότι υπάρχουν σημάδια που μας προειδοποιούν όταν θυμώνουμε και ότι αν τα «ακούσουμε» θα μας βοηθήσουν να ελέγξουμε τον θυμό μας. Βοηθήστε το παιδί σας να αναγνωρίσει αυτά τα σημάδια, όπως όταν υψώνεται ο τόνος της φωνής του, τα μάγουλά του είναι ξαναμμένα, σφίγγει τις γροθιές του, η καρδιά του χτυπάει δυνατά, το στόμα του στεγνώνει και η αναπνοή του γίνεται πιο γρήγορη.

3. Κάνετε ένα βήμα πίσω

Ο πιο υγιής τρόπος αντιμετώπισης μιας έκρηξης θυμού, είναι η υποχώρηση από μέρους σας. Στο πρώτο τουλάχιστον στάδιο. Αν το αφήσετε μόνο του για δέκα λεπτά στο χρόνο αυτό θα μπορέσει να σκεφτεί ξανά την όλη κατάσταση καθώς και τους λόγους που την προκάλεσαν. Επιπροσθέτως με τη δική μας υποχώρηση δε θα του δώσουμε την ευκαιρία να κλιμακώσει το θυμό του και να γίνει ακόμη πιο έντονος.

4. Αποστασιοποιηθείτε

Μια από τις πιο δύσκολες καταστάσεις που καλείται να διαχειριστεί ένας γονιός είναι όταν ο θυμός του παιδιού τους κατευθύνεται πάνω του. Αν δεν είστε προσεκτικοί, θα συνειδητοποιήσετε ότι ο θυμός του μικρού σας πυροδοτεί συναισθήματα που ποτέ δεν είχατε συνειδητοποιήσει ότι θα υπήρχαν μέσα σας. Το καλύτερο είναι να θέσετε από την αρχή τον εξής κανόνα: «στο σπίτι λύνουμε τα προβλήματα όταν είμαστε ήρεμοι και έχουμε τον έλεγχο». Στη συνέχεια παραμείνετε πιστοί στον κανόνα. Για παράδειγμα αν το παιδί είναι θυμωμένο και απαιτεί μια γρήγορη λύση, πείτε του ότι θα το συζητήσετε μετά. Όσο και αν φωνάζει, προσπαθήστε να παραμείνετε ήρεμοι και να μην του δίνετε σημασία μέχρι να σταματήσει. Έτσι θα καταλάβει ότι μόνο όταν ηρεμήσει και έχει τον έλεγχο θα μπορεί να συζητήσει για το πρόβλημά του.

5. Διδάξτε του στρατηγικές ελέγχου του θυμού

Μια αποτελεσματική στρατηγική που βοηθάει τα παιδιά να ελέγξουν το θυμό τους ονομάζεται «3+10». Πώς θα τη χρησιμοποιήσει το παιδί σας; Πείτε του ότι όταν νιώσει τα σημάδια του θυμού στο σώμα του τα οποία το προειδοποιούν ότι θα χάσει τον έλεγχο πρέπει να κάνει δύο πράγματα. Αρχικά να πάρει 3 βαθιές ανάσες και στη συνέχεια να μετρήσει αργά από μέσα του μέχρι το 10. Αυτή η τεχνική θα το βοηθήσει να ηρεμήσει.

6. Μην παραβλέπετε τα συναισθήματα του

Συχνά οι γονείς παραβλέπουν τα συναισθήματα των παιδιών τους επειδή θεωρούν ότι είναι Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι τα συναισθήματα αυτά υποχωρούν όταν απλώς τα αγνοούμε. Μην βάζετε ως προτεραιότητα στην σκέψη σας και στην συμπεριφορά σας, «τι θα πει ο κόσμος», «τι θα σκέφτονται για μας» κ.α. Οι σκέψεις αυτές απλά θα σας φέρουν σε απόγνωση, σε θυμό και σε αδιέξοδο σε σχέση με το θυμωμένο παιδί. Προσανατολιστείτε αποκλειστικά στο παιδί και σκεφτείτε τι του συμβαίνει, τι σκέφτεται , τι νιώθει.

7. Μην παίρνετε το θυμό του προσωπικά

Οι φράσεις όπως: «σε μισώ…» , «είσαι κακή μαμά…», είναι πολύ συνηθισμένες για ένα θυμωμένο παιδί. Σε αυτές τις περιπτώσεις απλά αγνοήστε και κάντε κάτι άλλο ή εγκαταλείψετε το χώρο που βρίσκεται το παιδί επιβλέποντας το.

8. Δείξτε υπομονή

Δεν είναι καθόλου εύκολο να μάθετε νέες στρατηγικές διαχείρισης του θυμού σε ένα παιδί, ειδικά αν έχει μάθει να εκφράζεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μάθηση μιας νέας συμπεριφοράς απαιτεί τουλάχιστον 21 ημέρες επανάληψης. Συνεπώς επιλέξτε μια στρατηγική, η οποία θεωρείτε ότι ταιριάζει περισσότερο στο παιδί σας και εξασκήστε την καθημερινά τουλάχιστον για το διάστημα των 21 ημερών.

9. Αποφύγετε την βία

Σωματική ή λεκτική, είναι εξίσου καταστροφική.  Να θυμάστε ότι η βία φέρνει βία, και κάθε φορά που προσβάλετε και τιμωρείτε με τρόπο που κακοποιεί συναισθηματικά, το παιδί ουσιαστικά του «διδάσκετε» τρόπους εξουσίας, τους οποίους αργά ή γρήγορα θα προσπαθήσει να φτάσει και να ξεπεράσει.

10. Διατηρήστε τον αυτοέλεγχο σας

Σε σχέση με τον δικό σας θυμό και την επιθετικότητα. Θυμηθείτε πως δεν πρόκειται για αγώνα εξουσίας αλλά για εκπαίδευση παιδιού.

Πηγή: www.imommy.gr