Οι δεινόσαυροι ήταν τεράστια ερπετά που έζησαν πριν από 230 εκατομμύρια χρόνια έως 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Τα σημερινά πτηνά είναι άμεσοι απόγονοι των θηριόποδων δεινοσαύρων, και κατά συνέπεια θεωρούνται ως η μόνη ομάδα δεινοσαύρων που επέζησε.

Από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος απολιθωμένος σκελετός δεινόσαυρου, τον 19ο αιώνα, οι παλαιοντολόγοι έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 500 διαφορετικά γένη δεινοσαύρων. Οι δεινόσαυροι και οι άνθρωποι δεν συνυπήρξαν ποτέ.

Αφού διαβάσαμε και μάθαμε πώς και γιατί εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι τα παιδιά ρώτησαν: «Αφού εξαφανίστηκαν πριν από τόσα πολλά χρόνια, εμείς πώς ξέρουμε ότι υπήρχαν;»

Την απάντηση την αναζητήσαμε και πάλι στα βιβλία μας. Εκεί έγραφε πως οι επιστήμονες, και συγκεκριμένα οι παλαιοντολόγοι, βρήκαν απολιθωμένους σκελετούς δεινοσαύρων. Συνθέτοντας το σκελετό συνειδητοποίησαν ότι το ζώο αυτό, παρά τις ομοιότητές του με άλλα ζώα, είχε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά έτσι ώστε να αποτελεί ένα ξεχωριστό είδος, και έτσι ονόμασαν το είδος αυτό δεινόσαυρο. Από τις μελέτες τους στα πετρώματα και τα απολιθώματα κατέληξαν να υποστηρίξουν ότι οι δεινόσαυροι ζούσαν από 230 έως 65 εκατομμύρια χρόνια πριν.

Για να βρουν τα απολιθώματα οι παλαιοντολόγοι έκαναν ανασκαφές. Έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε κι εμείς τη δική μας ανασκαφή στην αυλή του σχολείου, εκεί όπου υπάρχει χώμα. Βέβαια τα παιδιά είπαν ότι έχουν δει να σκάβουν στην Ασκληπιού, και εκείνοι που έσκαβαν (η εταιρεία αερίου) δεν βρήκαν οστά δεινοσαύρων! Επίσης έσκαψαν και δίπλα σε κάποια σπίτια αλλά ούτε εκεί βρήκανε. Τότε διαβάσαμε ότι τα περισσότερα απολιθώματα τα βρήκαν στην έρημο, γιατί εκεί δεν πέφτουν πολλές βροχές και έτσι δεν διαβρώνονται τα απολιθώματα. Γνωρίζοντας αυτά ήμασταν σχεδόν σίγουροι ότι δεν θα βρούμε οστά. Παρ’ όλα αυτά αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε.

Για να κάνουμε την ανασκαφή έπρεπε να οργανωθούμε. Τα παιδιά σκέφτηκαν και καταγράψαμε τι χρειαζόμασταν; Εργαλεία ανασκαφής: Φτυάρια, σκεπάρνια, τσουγκράνες κλπ. Αποθηκευτικό χώρο: Ένα δοχείο για να συλλέξουμε τα ευρήματα. Εργαλεία καθαρισμού οστών: βούρτσες, πινέλα. Εξοπλισμό προστασίας μας (από βρομιά, μικρόβια κλπ): γάντια και ποδιές.

Συγκεντρώσαμε όσα εργαλεία είχαμε στην τάξη, αλλά διαπιστώσαμε ότι δεν ήταν κατάλληλα. Έτσι αποφασίσαμε να φέρουμε από το σπίτι μας ό,τι είχαμε από την κατάσταση που είχαμε γράψει.

Την επόμενη μέρα φτιάξαμε μία γωνιά (της βάλαμε πινακίδα που έγραφε: «εργαλεία ανασκαφής») και συγκεντρώσαμε εκεί τα εργαλεία και τον εξοπλισμό για την ανασκαφή. Διαπιστώσαμε ότι είχαμε συγκεντρώσει: γάντια (μιας χρήσης για τον καθένα) και ποδιές, 3 φτυαράκια παιδικά, ένα σκεπαρνάκι και μία κατσαρόλα για να συλλέξουμε τα ευρήματα (αυτή ήδη την είχαμε στην τάξη).

Βγήκαμε στην αυλή μας και εκεί τα παιδιά (ανά τέσσερις) έσκαβαν με λαχτάρα για να βρουν απολιθώματα. Όμως, όπως το είχαμε φανταστεί, δεν βρήκαμε τίποτε (κάποιες πέτρες μόνο). Επιστρέψαμε στην αίθουσα, πετάξαμε τα γάντια και καθαρίσαμε πολύ καλά τα χέρια μας με μικροβιοκτόνο υγρό.

Η εμπειρία αυτή ενθουσίασε τα παιδιά. Τι είναι αυτό που τους ενθουσίασε;

α) Τα παιδιά θέλουν να πράττουν και μαθαίνουν μέσω της πράξης. Το σκάψιμο με τα ίδια τους τα χέρια, ικανοποιεί αφ’ ενός την ανάγκη τους για δράση, αλλά και την ανάγκη τους να κάνουν ‘πραγματικές’ πράξεις και όχι αναπαραστάσεις ή μιμήσεις πράξεων.

β) Τα παιδιά θέλουν να ανακαλύπτουν. Η ιδέα της ανακάλυψης ενός από αιώνες κρυμμένου οστού, δημιουργεί έντονο ενδιαφέρον.

γ) Τα παιδιά μιμούνται πρότυπα. Οι επιστήμονες είναι πρότυπά τους. Θέλουν να μοιάσουν σε αυτούς, θέλουν να ανακαλύψουν όπως αυτοί, θέλουν να δράσουν όπως αυτοί, θέλουν να γίνουν μέλη της κοινότητάς τους.

δ) Η αλλαγή χώρου παίζει σημαντικό ρόλο στον ενδιαφέρον των παιδιών. Η έξοδος από την αίθουσα, η δυνατότητα πρόσβασης σε ένα χώρο που δεν πάτησαν ποτέ, εξάπτει το ενδιαφέρον τους.

ε) Η γη, το χώμα, είναι αγαπημένο υλικό για τα παιδιά.

στ) Ένα ακόμη στοιχείο που τους αρέσει πολύ είναι η ‘μεταμφίεση’ (φόρεσαν γάντια και ποδιές).

ζ) Η οργάνωση μίας δράσης και η επιτυχής έκβασή της (δεν έχει σημασία που δεν βρήκαμε, η δράση μας ολοκληρώθηκε επιτυχώς) είναι ενδιαφέρουσα και μόνο ως τέτοια.