Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη.

Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές.

Ο ΟΗΕ μάς καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας αυτή τη μέρα. Στόχος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών είναι η υπεράσπιση και η στήριξη σε ανθρώπους που υπόκεινται σε ρατσισμό, σε φυλετικές διακρίσεις, στην εξάλειψη της ξενοφοβίας αλλά και της μισαλλοδοξίας

Πηγή: https://www.sansimera.gr/worldays/6

Γράφτηκαν και  λέχθηκαν  πολλά  για τον ερχομό προσφύγων που φιλοξενήθηκαν και φιλοξενούνται ακόμη στον τόπο μας.

Άνθρωποι από γειτονικές χώρες που διάλεξαν -μάλλον αναγκάστηκαν- να διαβούν τις φουρτουνιασμένες θάλασσες του Αιγαίου, όχι για τουρισμό μα για να γλυτώσουν από τα νύχια μιας άδικης μοίρας και την απειλή του εμφύλιου θανάτου.
«Στον τόπο μας! δίπλα μας, σιμά στις αυλές μας!… ξένοι, αλλοεθνείς και αλλόθρησκοι ίσως»…

Με τέτοια λόγια γέμισαν φόβο οι ιστοσελίδες ενώ τρανοί  συμπολίτες μας, με περίσκεψη -αλλά χωρίς αιδώ- πασχίζουν να μας πείσουν πως εμείς, ειδικά εμείς οι κάτοικοι του τόπου αυτού, δεν διαθέτουμε μια θέση στη χώρα μας, μα και στην καρδιά μας για ένα τσούρμο κατατρεγμένους και φοβισμένους συνανθρώπους μας.
Επικαλούνται, άλλωστε με μεγάλη  ρητορική ικανότητα, «ακλόνητα» επιχειρήματα για του λόγου το αληθές, πως σίγουρα φόβος μεγάλος και αφανέρωτοι  κίνδυνοι εγκυμονούν σε όποιον τόπο ανοίξει την αγκαλιά του στις πονεμένες αυτές  ψυχές και στα βασανισμένα από πείνα, δίψα και τρόμο κορμιά τους…

Ο ρατσισμός έχει απλώσει εδώ και αιώνες τα πλοκάμια του, αλλάζοντας μορφές, πατρίδες, κοινωνίες, κράτη και οικογένειες.Πολλές φορές λειτουργεί σαν άλλοθι για στυγνές πολιτικές. Είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί.
Η αυτογνωσία και η εκπαίδευση στην αναγνωρισή του είναι ίσως το μόνο όπλο που διαθέτουμε σαν άνθρωποι. Μπορεί να μην φαίνεται, αλλά ίσως είναι και το πλέον αποτελεσματικό για τον περιορισμό αυτού του φαινομένου.

Μήπως, εμείς, οι άνθρωποι της Εκπαίδευσης έχουμε να πούμε κάτι για όλα αυτά;
Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια μαθητές από άλλες πατρίδες να μοιράζονται το ίδιο θρανίο με ελληνόπουλα, αφού έμαθαν τη γλώσσα και τον τρόπο ζωής μας, και που στα διαλείμματα το ίδιο χαμόγελο με τα δικά μας παιδιά σημαδεύει το πρόσωπό τους.

Στίχοι:
Κίτρινο, μαύρο ή μελαψό Έχω ένα χρώμα και τι μ’ αυτό;
Μήπως και τ’ άνθη τα ευωδιαστά Χρώμα ένα έχουν και μια θωριά;
Μες στης μανούλας την αγκαλιά Το γάλα πήρα και τη μιλιά
Μήπως στο λόγκο και τα πουλιά Γλυκολαλούνε με μια λαλιά
Σαν το λουλούδι, σαν το πουλί Σαν κάθε πλάσμα σ’ αυτή τη γη
Για λίγη αγάπη, λίγη χαρά Διψά η καρδιά μου και λαχταρά.
Τα χέρια ανοίγω και την καρδιά Σ’ όλα του κόσμου τ’ άλλα παιδιά!
Ελάτε αδέλφια κι εμπρός μαζί Να λάμψει ο κόσμος σαν την αυγή.

Έχουμε δει παιδιά μεταναστών και προσφύγων να πρωτεύουν στα γράμματα και στο ήθος, που με επιμέλεια και όρεξη κατακτούν πρωτιές…

Στα βιβλία μας, τα κείμενα μιλούν για το νέο πρόσωπο της χώρας μας μετά τον ερχομό των μεταναστών και προσφύγων, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού οι μαθητές μας γράφουν στην ορθογραφία «ξένος – φίλος», μέχρι και στην τελευταία τάξη του Λυκείου η παρουσία του «άλλου» του διαφορετικού, γίνεται παιδαγωγικός στόχος. Και σιγά  σιγά  παίρνει την μορφή του διδακτικού  βιώματος …
Σε ένα σχολείο που από παλιά κατάφερε να χωρέσει τις περιπέτειες της Ελλάδας, άλλοτε ως Προσφυγιά μετά το 1922, άλλοτε ως ορφάνια από τη μετανάστευση στην Αμερική, Αυστραλία και Γερμανία, όπως κι αργότερα στα χρόνια της χούντας τα παιδιά των κυνηγημένων έβρισκαν ανοιχτή την αγκαλιά του δασκάλου…

Μα αλήθεια τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί, σε μια χώρα που οι παππούδες μας ήταν πρόσφυγες, οι πατεράδες μας μετανάστες και τα παιδιά μας σήμερα πάλι μετανάστες;

Στα σχολειά μας, διδάσκουμε την πανάρχαια αρετή της φιλοξενίας, τότε που οι πρόγονοί μας δώσανε στον θεό τους τον Δία το όνομα Ξένιος, αναγνωρίζοντας στην θεότητα το μεγαλείο της απλόχερης φιλοξενίας ως βασικό συστατικό της ανθρώπινης φύσης.

 Διδάσκουμε πάλι και διηγούμαστε σκηνές φιλοξενίας μέσα από τα κείμενα του Ομήρου, από τα κείμενα της Αγίας Γραφής και στήνουμε μπροστά στα μάτια των παιδιών μέσα στις τάξεις μας το εκστατικό όραμα του μινωικού κόσμου, τότε που τα καλοτάξιδα καράβια έσκιζαν τις θάλασσες της Μεσογείου από τη Φοινίκη μέχρι την Κύπρο, από την Παλαιστίνη μέχρι τη Σικελία κουβαλώντας υφάσματα, αρώματα, λογής-λογής κοσμήματα και σεντέφια, ιδέες και μουσικές, χρώματα και φυλές σε ένα ατέλειωτο καμβά πολιτισμών υφασμένο με τις αποχρώσεις της ανθρώπινης διαφορετικότητας, στοιχείο που αποτελεί και την πηγή κάθε δημιουργικότητας…

Τα ίδια λέμε και για τα χρόνια εκείνα που βυζαντινοί και βενετσιάνοι άρχοντες έμαθαν να διαβάζουν τις γραφές των φυλών της αχανούς αυτοκρατορίας, που μοιράζονταν γλώσσες κι ιδέες, τραγούδια και τεχνουργήματα φερμένα από άλλους κόσμους μακρινούς μα οικείους αφού η ανταλλαγή, οδήγησε σε ένα αντάμωμα  πολιτισμών.
Κι  είναι ακριβώς τότε που μεγαλούργησε αυτός ο τόπος, όταν ακριβώς έμαθε να  μοιράζεται, να δανείζεται και να  δανείζει, να  κληρονομεί κι να ενσωματώνει στοιχεία και δομικά υλικά από άλλες κουλτούρες.
Κι όλα αυτά γίνονται δυνατά μόνον χάρις στην επικοινωνία, την ανοιχτή ανταλλαγή, και συναλλαγή   που προϋποθέτει ο τόπος μας γεμάτος νησιά, ακτές και θάλασσες. Όπου κάθε λιμάνι, κάθε ξεχασμένη αρχαία πόλη σήμερα, έσφυζε από ζωή ανοιχτή σε επισκέπτες, έποικους και μέτοικους από άλλες πατρίδες.

Τέτοια κι άλλα πολλά λέμε στα παιδιά μας στα σχολεία, καλιεργώντας με τέχνη  την βαθιά πεποίθηση της ανθρωπότητας, (όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από τα χρόνια της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού), πως οι λαοί μεγαλουργούν όταν είναι ανοιχτοί σε επιρροές. Όταν αφήνονται να δίνουν και να παίρνουν, όταν μαθαίνουν να χαίρονται την διαφορετικότητά τους μέσα στο μεγάλο ψηφιδωτό των πολιτισμών.

Έτσι και σήμερα, γνωρίζουμε πως η πρόκληση των καιρών είναι και θα γίνει ευκαιρία κατανόησης,  αλληλοσεβασμού, για το «άλλο», το διαφορετικό στη συνείδηση των μαθητών/τριών μας. Οι παρακάτω ταινίες θα ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά στις έννοιες του ρατσισμού και της ξενοφοβίας και θα τα μάθουν ότι το διαφορετικό δεν απειλεί, αλλά εμπλουτίζει τη ζωή μας! 

Η Ivine και το μαξιλάρι – «Unfairy Tales»

Κάποιες ιστορίες δεν είναι για παιδιά. Το ταξίδι της Ivine από τη Συρία είναι μια τέτοια ιστορία. Μια ιστορία που κανένα παιδί δεν πρέπει να φανταστεί, πόσο μάλλον να βιώσει. Για τη 14χρονη Ivine, ο πόλεμος στη Συρία έχει κοστίσει πολύ ακριβά στην οικογένειά της, στα όνειρά της. “Είχα εφιάλτες με αυτές τις καταστάσεις και έκλαιγα, και το μαξιλάρι μου ήταν μούσκεμα από τα δάκρυά μου.” λέει. Δίνουμε ζωή στην ιστορία της

Ο Mustafa κάνει ένα περίπατο – «Unfairy Tales»

Αναρωτηθήκατε ποτέ πως νοιώθει ένα παιδί όταν εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι του; Αφήνοντας πίσω αγαπημένα πρόσωπα και ανεκτίμητα αντικείμενα είναι ένας τραυματικός αποχωρισμός. Αυτή είναι η ιστορία του Mustafa.

Στη Ζυμαροχώρα

Όταν τα ζυμαράκια πρωτοσυνάντησαν τις σοκολάτες, ανησύχησαν τόσο που δεν μπορούσαν να πιστέψουν πόσο πολύ θα ταίριαζαν μαζί!

Ένα Τρίγωνο στη Χώρα των Κύκλων

Μια μελωδική ιστορία που αποδεικνύει, ότι το πιο ωραίο τραγούδι είναι αυτό που αποτελείται από πολλές νότες και πολλά μουσικά όργανα!

Ένας ρατσιστής μπαρμπέρης προσπαθεί να παίξει ένα στρατιωτικό εμβατήριο με την τρομπέτα του, όμως η τρομπέτα του έχει άλλη άποψη

Το Παράξενο Φρούτο

Ενα Παραμύθι για τον Ρατσισμό

Τζαφάρ

Μια ξεκάθαρη εικόνα για το πώς οι γονείς μεταφέρουν ρατσιστικές αντιλήψεις στα παιδιά…

 Εδώ και κάποια χρόνια στα σχολεία μας ξεδιπλώνονται και υλοποιούνται δεκάδες προγράμματα άτυπης εκπαίδευσης με θέμα τα έθιμα, τη μορφή και τον πλούτο άλλων φυλών που μοιράζονται την πατρίδα μας σε μια προσπάθεια να βρούμε τον κοινό μας βηματισμό, την κοινή μας γλώσσα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ερχομός ανθρώπων που έχουν ανάγκη -προσωρινά έστω- από μια πατρίδα, μιαν ήρεμη ανάπαυλα για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη «γη της επαγγελίας» (όπως φαντάζει στο νου τους η Ευρώπη)δεν αποτελεί καμμιά απειλή για τον τόπο μας.
Αντίθετα,  θα προσφέρει δυνατότητες σε έναν στίβο όπου δεν έχει θέση ο ανταγωνισμός αλλά οι πιο ευγενικές αρετές του λαού μας, η φιλοξενία, η αλληλεγγύη, η έμπνευση, η δημιουργική αφομοίωση αξιών και προτύπων άλλων ανθρώπων. Μόνο ως πλούτο και ευκαιρία μπορούμε να δούμε αυτήν την συγκυρία στην οποία άλλωστε πολλές φορές βρέθηκαν οι κοντινοί και μακρινοί πρόγονοί μας και που έχει διαμορφώσει την ιδιαιτερότητα του ελληνισμού μέσα στους αιώνες.

Αξιοποιήστε την παραπάνω ταινία σε συνδιασμό με το φύλλο εργασίας ¨Εγώ η προκατάληψη»:

Λήψη αρχείου

 Η ταινία Λαθρεπιβάτης

Λήψη αρχείου

Κατόπιν ασχοληθείτε με τα παρακάτω δύο Φύλλα εργασίας:

Φύλλο εργασίας 1ο

Λήψη αρχείου

Φύλλο εργασίας 2ο

Λήψη αρχείου

Στηνπαρακάτω διαδραστική  εικόνα θα βρείτε εκπαιδευτικό υλικό για την εκπόνηση εκπαιδευτικών παρεμβάσεων ενάντια στο φαινόμενο του ρατσισμού:

Εκπαιδευτικό Υλικό για το Ρατσισμό και τη Διαφορετικότητα από την ιστοσελίδα «ΤΗΣ ΨΥΧήΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΙόΤΗΣ«

«Καλημέρα Ισάμ», συγχώρεσε την απανθρωπιά μας…διαβάστε το άρθρο της  Maria Panagiotaki

Ας δούμε παρακάτω το συγκλονιστικό ντοκυμαντέρ  μικρού μήκους  «4.1 miles»της Δάφνης Ματζιαράκη, της Ελληνίδας φοιτήτριας δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας.

Η ταινία γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στη Λέσβο και παρουσιάζει το πέρασμα των προσφύγων από το Αιγαίο, με κεντρικό ήρωα έναν λιμενικό. «4,1 μίλια» είναι η απόσταση που χωρίζει τις ακτές της Λέσβου από τα τουρκικά παράλια.

Όποιος μπορεί να βάλει τις λέξεις σε σειρά, ας έλθει να μάς κάνει μάθημα. Εδώ; Μόνο αδυναμίες. Σκόρπια, μετέωρα λόγια και συναισθήματα ανταριασμένα. Ίδιο πέλαγος.
Απόγνωση, απελπισία, συγκίνηση βαθιά, αγωνία, συμπόνοια, ανθρωπιά και μαζί τιμή και περηφάνια για κείνους τους ελάχιστους συνανθρώπους μας που… σώζουν την τιμή της ανθρωπότητας. Μες στην αθλιότητα και τη μικροψυχία των καιρών, μες σε εποχές κοινωνικής σκλήρυνσης, κρατάνε όρθια τη καρδιά και ανοιχτή τη σκέψη. Στον άνθρωπο.
Ένας τόπος -ο δικός μας- με τον πολιτισμικό πλούτο που τον διακρίνει δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την επαφή με άλλες ιδέες-αντιλήψεις, αντίθετα μάλιστα δοκιμάζεται σε μία πολυδιάστατη πραγματικότητα γεμάτη χρώματα και ευκαιρίες, μια πραγματικότητα που ταιριάζει σε σύγχρονους, ελεύθερους ανθρώπους του 21ου αιώνα που αναγνωρίζει τις προκλήσεις των καιρών και σφυρηλατεί τις μελλοντικές λύσεις τους.
Μ’ αυτά στο νου μας, εμείς στις δομές της δημόσιας εκπαίδευσης ανοίγουμε την αγκαλιά μας στους ανθρώπους που η μοίρα τους έφερε στην γειτονιά μας…

 Με την παραπάνω  δυνατή εικόνα του φωτογράφου Γιάννη Μπεχράκη, με τον Σύριο πρόσφυγα να αγκαλιάζει σφιχτά το παιδί του και να το φιλά μες στην καταιγίδα,ας κλείσουμε αυτό το άρθρο επισημαίνοντας πως το σχολείο είναι ένα ασφαλές μέρος όπου  η ανηλικότητα προστατευεται  από βία, διακρίσεις, εκφοβισμούς. Αυτή, η κοινή μας πατρίδα, τα παιδικά μας χρόνια, που ο πατέρας της φωτογραφίας τυλίγει δυνατά, τρυφερά, να βρούν τόπο και τρόπο να εκφραστούν μες στα σχολεία.

Τα σχολεία μας έχουν πολλά να προσφέρουν στους καλοδεχούμενους συνανθρώπους μας.Η πλειονότητα της εκπαιδευτικής κοινότητας ξέρει να τιμά την προσφυγιά. Με λόγο, διάλογο και συναίσθημα.

Εκπαιδευτικό Υλικό με θέμα την προσφυγιά :

Εγχειρίδιο με «Δραστηριότητες βιωματικής μάθησης στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των προσφύγων» (6-18 ετών)

Εκπαιδευτικό εγχειρίδιο «Για λίγη ζεστασιά» (14-18 ετών) και video

«Νεαροί πρόσφυγες… Χτίζοντας το μέλλον»: Δραστηριότητες για εκπαιδευτικούς, μέρος Α’ και μέρος Β’

«Παίζω. Παίζεις; Παίζουμε!»: Παραμύθια από διάφορες χώρες

«Ας γίνει ο κόσμος μαγικός»: Παραμύθια-αφηγήσεις προσφύγων & μεταναστών

Ο ξένος: Πρόταση διδασκαλίας με αφορμή το βιβλίο της Ε. Χωρεάνθη «Ένας ξένος στην οικογένειά μας»

Λήψη αρχείου

«Δεν είναι μόνο αριθμοί»… Είναι άνθρωποι!» (12-18 ετών)

Πολύ χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, σχολικούς συμβούλους, στελέχη της εκπαίδευσης, εμψυχωτές ομάδων κ.α. και είναι ιδιαίτερα ευέλικτο ώστε να προσαρμόζεται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες κάθε τάξης και διδακτικού αντικειμένου (γλώσσα, ιστορία, γεωγραφία, καλλιτεχνικά κτλ.).

Ξεχωρίζει το εκπαιδευτικό υλικό «Δεν είναι μόνο αριθμοί» (για εφήβους 12-18 ετών) που δημιουργήθηκε από την Ύπατη Αρμοστεία και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης με στόχο να ενημερώσει εκπαιδευτικούς και μαθητές γύρω από βασικά ζητήματα που αφορούν τη μετανάστευση και το άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καθώς οι ευρωπαϊκές κοινωνίες γίνονται περισσότερο πολυπολιτισμικές, πρέπει να επισημάνουμε τις πολλές αιτίες για τις οποίες οι άνθρωποι επιλέγουν ή αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους.  Το υλικό αυτό μέσα από προσωπικές μαρτυρίες μεταναστών και προσφύγων και ένα εύχρηστο εγχειρίδιο δασκάλου προτείνει δημιουργικές δραστηριότητες, καλώντας τους νέους να κατανοήσουν ότι πίσω από κάθε ανώνυμη στατιστική υπάρχει ένας άνθρωπος και μια προσωπική ιστορία.

Μπορείτε να βρείτε το εγχειρίδιο δασκάλου   ε δ ώ

το οποίο περιλαμβάνει

• Εισαγωγή στη μετανάστευση και το άσυλο
• Βασικούς ορισμούς
• Δραστηριότητες εκμάθησης και δημιουργικές ασκήσεις που σχετίζονται με το DVD

και ε δ ώ  μπορείτε να βρείτε το έντυπο αξιολόγησης.

Βιωματικό Παιχνίδι «Περάσματα» (12-18 ετών)

Το γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα σε  συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς  (Γ.Γ.Ν.Γ.) υλοποίησε το πρόγραμμα ευαισθητοποίησης μαθητών και νέων σε θέματα προσφύγων, το οποίο περιλαμβάνει τη διοργάνωση του παιχνιδιού «Περάσματα» για  σχολεία και ομάδες νέων άνω των 13 ετών.}
Τα «Περάσματα» είναι ένα βιωματικό παιχνίδι  της  Ύπατης Αρμοστείας, το οποίο βασίζεται στη μέθοδο της προσομοίωσης, επιτρέποντας  στους συμμετέχοντες να βιώσουν πιο αποτελεσματικά μια μακρινή κατάσταση μέσα από τη διαδικασία της δραματοποίησης και αναπαράστασης της πραγματικότητας. Το παιχνίδι «Περάσματα» καλεί τους συμμετέχοντες να…

• Βιώσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες εγκαταλείποντας την πατρίδα τους για ένα αβέβαιο μέλλον
• Συνειδητοποιήσουν τις αιτίες και τις συνέπειες του ξεριζωμού αλλά και την αλληλουχία γεγονότων που οδηγούν τους πρόσφυγες σε άλλη χώρα
• Να υιοθετήσουν μια στάση αποδοχής των προσφύγων και να σκεφθούν πιθανές λύσεις στα προβλήματά τους, ιδιαίτερα σε σχέση με την ένταξή τους στη χώρα ασύλου
• Κινητοποιηθούν ώστε να ευαισθητοποιήσουν με τη σειρά τους και τον κοινωνικό τους περίγυρο (φίλοι, οικογένεια, τοπική κοινότητα) υπέρ των προσφύγων

Όσον αφορά την υλοποίηση του παιχνιδιού, χρειάζεται ένας υπαίθριος ή ενιαίος κλειστός χώρος περί τα 500 τ.μ. για μία ομάδα έως 25 ατόμων. Η διοργάνωση του παιχνιδιού για ομάδα μεγαλύτερη των 25 συμμετεχόντων είναι δυνατή, κατόπιν σχετικής συνεννόησης με το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας. Η διάρκεια του παιχνιδιού περιλαμβάνει μια σύντομη και μια εκτενή εκδοχή, μέχρι 2 ή 4 ώρες αντίστοιχα, ανάλογα με τον αριθμό συμμετεχόντων, τις ανάγκες της συγκεκριμένης ομάδας και τις προδιαγραφές του χώρου.

Παρακάτω  βρείτε το εγχειρίδιο εμψυχωτή

Λήψη αρχείου

Ένα εκατομμύριο παιδιά πρόσφυγες! Πρέπει να μοιραστούμε όλοι αυτή την ντροπή…