Περιγραφή του προβλήματος
Varroa destructor πάνω σε μέλισσα. (ARS/USDA)
Το ακάρι αυτό, ζει εξαρτώμενο παρασιτικά από τις μέλισσες και χρειάζεται το μελίσσι για την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής του. Αναπαράγεται μέσα στα κελιά του γόνου των μελισσών, με αξιοσημείωτη προτίμηση (10 προς 1) στα κηφηνοκέλια λόγο της μεγαλύτερης περιόδου εκκόλαψης και του άπλετου χώρου. Η θηλυκή Βαρρόα ξεχωρίζει με την οσμή τα κελιά του κηφήνα και μπορεί να προσκολληθεί σε μία εργάτρια μέχρι να οσμιστεί γόνο κηφήνα και να τρυπώσει στο κελί του για να γεννήσει. Αφού αρχικά κρυφτεί χαμηλά στην τροφή του κελιού, όταν το κελί έχει πλέον σφραγιστεί από τις εργάτριες η Βαρρόα ξεκινάει να γεννά τα αυγά της, από τα οποία συνήθως εκκολάπτονται θηλυκά άτομα και ένα αρσενικό. Μόλις εκκολαφτεί η μέλισσα ξενιστής τους, βγαίνουν μαζί της στην κυψέλη και απλώνονται. Τρέφονται προσκολλώντας σε προνύμφες, νύμφες, και ενήλικα άτομα της κυψέλης, απομυζώντας την αιμολέμφο τους και αφήνοντας ανοιχτές πληγές.
Με προσεκτική παρατήρηση μπορεί να εντοπιστεί στον θώρακα προσβεβλημένων μελισσών, ως μικροσκοπικά, σφαιροειδή ξένα σώματα καφέ-κόκκινου χρώματος.
Συνέπειες
Η Βαρρόα έχει συνδεθεί με την μετάδοση στις μέλισσες του Ιού Παραμόρφωσης Πτερών (DWV), καθώς και άλλων ιών στην κυψέλη όπως ο Ιός Οξείας Παράλυσης Μελισσών (ABPV). Η μετάδοση ιών, σε συνδυασμό με την παρασιτική δράση της Βαρροάτοσης εξαντλούν τη κυψέλη. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ανοσολογική ανεπάρκεια στον πληθυσμό του μελισσιού μας, κάνοντάς τον ευάλωτο σε διάφορες εξωτερικές παθογόνους. Αυτός ο συνδυασμός πιστεύεται ακόμη πως συντελεί στο σύνδρομο CCD (Διαταραχή Κατάρρευσης Αποικίας).
Ουσιαστικά η έντονη παρουσία Βαρρόα, εξασθενεί το μελίσσι πράγμα που συνεπάγεται από μείωση της παραγωγής ως και απώλεια του μελισσιού σε περιπτώσεις που δεν παρέμβει ο μελισσοκόμος και τα Βαρρόα προσβάλουν μεγάλο ποσοστό ξενιστών, οδηγώντας τις μέλισσες σε ολοκληρωτική εγκατάλειψη της κυψέλης.
Αντιμετώπιση
Οι τρόποι αντιμετώπισης της Βαρρόα διαχωρίζονται σε χημικούς και τεχνικούς τρόπους. Ολοκληρωτική εξάλειψη της Βαρρόα είναι πρακτικά αδύνατη, αλλά σκοπός των διαφόρων μελισσοκομικών χειρισμών είναι η σημαντική μείωση του πληθυσμού του ακάρεου ώστε να μην επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία της κυψέλης.
Χημική Αντιμετώπιση με Φάρμακα
Η Βαρρόα αναπτύσσει αντίσταση σε κοινά χημικά ακαρεοκτόνα, ενώ η χρήση τους πρέπει να γίνεται με προσοχή και ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες των αρμοδίων φορέων και των κτηνιάτρων. Αυτά τα σκευάσματα, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιηθούν κοντά σε εποχές παραγωγής μελιού προς ανθρώπινη κατανάλωση, μπορεί να αφήσουν ίχνος δραστικής ουσίας μεγαλύτερο από το “ασφαλές” και νομικά επιτρεπτό όριο στο μέλι καθώς και στην κηρήθρα. Δηλαδή μπορεί να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά από ότι καλό, όταν υπάρχει απειρία στον χειρισμό τους.
Στα περισσότερα φάρμακα πρέπει να σταματήσει η εφαρμογή μήνες πριν τον τρύγο του μελιού ενώ εφαρμόζονται γενικά στις αρχές του χειμώνα. Τα γνωστότερα και ποιο διαδεδομένα χημικά σκευάσματα είναι αυτά με τις δραστικές ουσίες fluvalinate, coumaphos, amitraz, και flumethrin. Φάρμακα διατίθενται σε διάφορες μορφές, υγρή, κρυσταλλική, γέλης, σκόνης, ταινίας. Οι οδηγίες προφύλαξης και εφαρμογής διαφέρουν, και προσοχή δεν είναι όλα τα διαθέσιμα σκευάσματα εγκεκριμένα!
Βιολογική Μελισσοκομία
Αν θέλετε να αποφύγετε τα παραπάνω φάρμακα, υπάρχουν σκευάσματα που χρησιμοποιούνται από βιολογικές μελισσοκομικές εγκαταστάσεις. Αυτά είναι τα οργανικά οξέα όπως Φορμικό (Μυρμηκικό) Οξύ, Γαλακτικό Οξύ, Οξαλικό Οξύ, και αιθέρια έλαια όπως η Θυμόλη, η Μενθόλη, η Ευκαλυπτόλη, και η Καμφορά. Πριν από οποιαδήποτε εφαρμογή, βεβαιωθείτε πως ο οργανισμός πιστοποίησης σας επιτρέπει και υπό ποιους όρους την χρήση τους. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην δοσολογία και την εφαρμογή όπως και στους χρόνους εφαρμογής, γιατί λάθη μπορεί να βλάψουν τον γόνο, τον ενήλικο πληθυσμό, να είναι αναποτελεσματικά, ή ακόμη και να μειώσουν την παραγωγή της κυψέλης.
Τεχνικές κατά της Βαρρόα
Μια ιδιαίτερα διαδεδομένη τεχνική είναι το σκόνισμα των πλαισίων και των μελισσών με ζάχαρη άχνη! Οι λόγοι που αυτή η μέθοδος είναι αποτελεσματική είναι πως η άχνη προσκολλάται στα πόδια της Βαρρόα και αυτή γλιστράει και πέφτει από την μέλισσα. Επίσης, όταν “ασπρίσει” έτσι η κυψέλη, προκαλείται το ένστικτο για προσωπική υγιεινή της μέλισσας. Συνήθως κατά τις εφαρμογές άχνης προτείνεται η χρήση ανοιχτού / διχτυωτού πάτου, ώστε να απομακρύνεται η Βαρρόα που πέφτει εκτός κυψέλης.
Άλλη μέθοδος χωρίς την χρήση φαρμάκων είναι η χρήση πλαισίων κηφηνογόνου (ειδικά πλαίσια με κερί – οδηγό για μεγαλύτερα κελιά, ή χωρίς φύλλο κεριού, ώστε να ενθαρρυνθεί το χτίσιμο κηφηνοκελιών), ως παγίδες για Βαρρόα. Η τακτική είναι η απομάκρυνση και κατάψυξη του πλαισίου με τα κηφηνοκέλια μόλις αυτά σφραγιστούν από της μέλισσες για 48 ώρες. Η Βαρρόα έχει μεγάλη προτίμηση στα κελιά του κηφήνα, και έτσι μπορεί να απομακρυνθεί αρκετή. Αυτή η μέθοδος προκαλεί όμως και τη θανάτωση του κηφηνογόνου. Μετά τη περίοδο ψύξης, το πλαίσιο μπορεί να ξαναμπεί στη κυψέλη και οι μέλισσες θα καθαρίσουν τα κελιά και θα τα ξαναχρησιμοποιήσουν.
Διαδικτυακή Πηγή: Η Βαρρόα στα μελίσσια – Συνέπειες και Αντιμετώπιση – Meliforos
Αφήστε μια απάντηση