Ο Λεωνίδας Καβάκος είναι διεθνούς αναγνώρισης Έλληνας βιολιστής κλασικής μουσικής και διευθυντής ορχήστρας. Η τελευταία του μεγάλη διάκριση είναι η βράβευσή του με το σημαντικό Δανέζικο βραβείο κλασικής μουσικής, Léonie Sonning Music Prize 2017, που απονέμεται κάθε χρόνο σε έναν συνθέτη, σολίστα, διευθυντή ορχήστρας ή τραγουδιστή που έχει φθάσει σε υψηλή διεθνή αναγνώριση στον τομέα του.
Από μια συζήτησή του που δημοσιεύτηκε στο μουσικό περιοδικό Πολύτονον (τ.64, Ιούνιος 2014) μεταφέρω κάποια ψήγματα από τα λεγόμενα του διάσημου μουσικού που αφορούν στη διδασκαλία, της μουσικής αλλά και εν γένει…
«Η διεύθυνση (σημ. ορχήστρας) είναι και μια μορφή διδασκαλίας διότι όταν ο μαέστρος στέκεται όρθιος ενώπιον των μουσικών της ορχήστρας, έχει αποστολή να τους καθοδηγήσει και να τους εμπνεύσει. Αυτό ακριβώς είναι και η αποστολή του δασκάλου, σε τελείως διαφορετικό επίπεδο και με τελείως διαφορετική λειτουργία»
«Η διδασκαλία είναι κατά την άποψή μου κάτι το ιερό. Είναι κάτι που εγώ ως μαθητής έλαβα από τον δάσκαλό μου τον Στέλιο Καφαντάρη με πάρα πολύ ειδικό τρόπο. Πέρα από τις γνώσεις και τις ικανότητες που είχε και ήταν ασύλληπτες, υπήρχε η παιδαγωγική πλευρά του: ο τρόπος που στήριζε τον κάθε μαθητή ώστε να διαμορφώσει την προσωπικότητά του… συγχρόνως να υπάρχει μέσα στην τάξη ένας υγιής ανταγωνισμός… ο ένας άκουγε τον άλλο και μάθαινε από αυτόν και τα προβλήματά του… Ο Καφαντάρης είχε το ταλέντο να βοηθάει τον κάθε μαθητή να βρει τον εαυτό του, μέσα από τη δική του προσωπικότητα και μέσα από τον δικό του κόσμο»
«Στη διδασκαλία το πιο σημαντικό δεν είναι να έχεις την πληροφορία, αλλά να μπορείς να τη μεταδώσεις… Είναι σαν τον υπολογιστή που έχει μέσα του δισεκατομμύρια πληροφορίες, όμως τι μπορεί να κάνει από μόνος του; Εάν δεν είσαι σε θέση να τον χρησιμοποιήσεις, η πληροφορία παραμένει νεκρή»
«Ο μύθος του Αισώπου είναι χαρακτηριστικός. Τελικά, νικητής είναι η χελώνα. Εδώ είναι και ένα τεράστιο λάθος που γίνεται στη διδασκαλία… πολλοί καθηγητές που έχουν ένα ταλαντούχο μαθητή… φορτώνουν τα παιδιά με ύλη που είναι δυσανάλογη… Όμως αυτό έχει τεράστιο κόστος αργότερα, διότι η πορεία είναι ίδια για όλους… Η παιδεία είναι μια μορφή βάσανου και τη διαδικασία αυτή δεν μπορεί να την υπερκεράσει αυτός που έχει ταλέντο… Είναι το τάλαντο που μας έχει δοθεί και αυτός που το χρησιμοποιεί και το “φθείρει”, τελικά ανταμείβεται, ενώ αυτός που το φυλάει, που δεν το κάνει τίποτε και δεν το εντάσσει μέσα στη ροή της ζωής, μένει εκεί που ήταν»
Αφήστε μια απάντηση