Σε μια εποχή που κυριαρχούν «οι πρώτοι», οι μανιώδεις κυνηγοί της επιτυχίας, οι ανταγωνιστικοί και οι επίδοξες διασημότητες, ο βραβευμένος Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ γράφει για τους μαθητές του τελευταίου θρανίου, για τις μπαλαρίνες στην τελευταία σειρά του κορ-ντεμπαλέ, γι΄ αυτούς που μένουν διαρκώς τελευταίοι.
Τις προάλλες στην Ιταλία, προσκεκλημένος ομιλητής στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Μάντοβας, ο Πενάκ μίλησε για κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα των παιδιών: τον πόνο που προκαλεί το να μην καταλαβαίνεις. Δημιουργεί αισθήματα αποξένωσης και οδύνης, ματαίωσης και φόβου, οργής και παράλυσης. Αισθήματα που συνυπάρχουν στον κακό μαθητή. Οι δάσκαλοι του δίνουν το στίγμα του τεμπέλη, του βλάκα, του απρόθυμου και οι γονείς βλέπουν σ΄ αυτόν την αποτυχία των προσπαθειών τους. Κι όμως, αυτός ο «κακός» μαθητής είναι η απόδειξη ενός πλούτου και μιας ανθρωπολογικής περιπλοκότητας που ο Πενάκ έχει βάλει σκοπό του να γνωρίσει.
Εξαιτίας της παγίδας των βαθμών και της διαγωγής, το σχολείο, με λίγες εξαιρέσεις, κάνει δυστυχείς τους μαθητές του. «Θα ήταν καλύτερα να προκαλεί την περιέργεια, χωρίς να μεταδίδει βεβαιότητες», είπε ο συγγραφέας στην ομιλία του.
Τον Πενάκ, τον δυσκολεύει η λέξη αγάπη, είναι μια λέξη βαριά, πιστεύει όμως ότι αφορά κατ΄ εξοχήν τους εκπαιδευτικούς. Πρέπει να αγαπάς την ύλη που διδάσκεις· να αγαπάς τον τρόπο που τη μεταδίδεις και να αγαπάς, με ανθρωπολογική περιέργεια, αυτή τη φυλή των μαθητών που βρίσκεται κάθε πρωί μπροστά σου. Πηγή: Τα ΝΕΑ
Στο πρώτο μάθημα γνωριμίας με μία νέα τάξη, ξεκαθαρίζω τι περιμένω από τους μαθητές. Μου έχει τύχει -αρκετές φορές- να δηλώνουν ευθαρσώς τις προθέσεις τους να τεμπελιάσουν. Είναι οι κατά δήλωση τεμπέληδες. Γεννιέται ή γίνεται ο τεμπέλης; η απορία μου χάσκουσα…
Άρθρα (RSS)
Ο βραβευμένος Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ, σύμφωνα με το δημοσίευμα, έχει δίκιο όταν υποστηρίζει ότι και ο “κακός” μαθητής είναι η απόδειξη ενός πλούτου και μιας ανθρωπολογικής περιπλοκότητας που θέλει να γνωρίσει. Καθετί στη ζωή το μαθαίνουμε και το διδασκόμαστε. Ερευνώντας εμείς οι εκπαιδευτικοί τις αιτίες για τα λάθη μας, κερδίζουμε γνώση και σοφία. Κατακτούμε καινούριες εναλλακτικές λύσεις για παλιές συμπεριφορές και νέες δυνάμεις για μελλοντικά θέματα που θα προκύψουν με τα παιδιά. Αυτός είναι ο δρόμος της ωρίμανσης. Είναι ο δρόμος της αγάπης. Όλοι οι μαθητές “καλοί” και “κακοί”έχουν τη δική τους περιπλοκότητα. Τα πράγματα δεν είναι όλα καλά ή όλα κακά, σωστά ή λάθος.Οι απαντήσεις και οι λύσεις που επιζητούμε συνήθως βρίσκονται ανάμεσα στα αντίθετα. Η κατανόηση και η εμβάθυνση στα “θέλω” των παιδιών, μας βοηθούν τις περισσότερες φορές, όταν είμαστε πρόθυμοι, να αποκομίσουμε πολύ περισσότερα από όσα θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Άρα δεν είναι θέμα “καλού”ή “κακού” μαθητή αλλά είναι θέμα δικό μας, δηλαδή πώς θα χειριστούμε τις ιδιαιτερότητες των παιδιών,πώς θα διακρίνουμε τη μοναδική σπίθα που υπάρχει στο καθένα από αυτά ώστε να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν τις ικανότητες που διαθέτουν. Άλλωστε η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης μας δείχνει σήμερα ότι οι άνθρωποι δε διαιρούνται από τη “φύση” τους σε ικανούς και μη ικανούς για “γράμματα”τεμπέληδες και μη τεμπέληδες. Οι δεξιότητες που αποκτούν τα παιδιά των προνομιούχων κοινωνικών στρωμάτων, από τη μακροχρόνια επαφή τους με τα μορφωτικά αγαθά, αποτελούν κοινωνικά κληρονομημένα προνόμια και όχι “φυσικά χαρίσματα”όπως τα αναγνωρίζει η εκπαίδευση. Άρα ο εκπαιδευτικός θεσμός οφείλει να ανατρέψει την προκατάληψη περί της “φυσικής”διανοητικής ικανότητας των παιδιών των προνομιούχων κοινωνικών ομάδων ώστε να μη διαιωνίζει τις κοινωνικές ανισότητες.Συνεπώς δεν τίθεται θέμα “κακών”ή “τεμπέληδων”μαθητών, αλλά ενός σχολικού κοινού ετερογενούς και αυτό που έχει σημασία από την άποψη της ερμηνείας των άνισων επιδόσεων είναι τι την κάνει ο δάσκαλος και γενικότερα ο σχολικός θεσμός αυτή τη διαφορετικότητα.