Terra Computerata

Οταν ο αμερικανός κοινωνιολόγος Εrving Goffman έγραφε το περίφημο βιβλίο του Η παρουσίαση του εαυτού στην καθημερινή ζωή (Τhe presentation of self in everyday life, Νew Υork – London, Αnchor Βooks Doubleday, 1959) δεν είχε προφανώς ιδέα για το τι θα γινόταν 45-50 χρόνια μετά, με το Facebook και τους διάφορους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης ή τα πάσης φύσεως παιχνίδια στο Διαδίκτυο, όπου ο κάθε παίκτης αναλαμβάνει έναν ρόλο ή κατασκευάζει έναν «άλλο» φανταστικό εαυτό, προκειμένου να επικοινωνεί με τους εξίσου φανταστικούς συμπαίκτες του, προϊόντα της φαντασίας άλλων, αγνώστων μεταξύ τους σε πραγματικό επίπεδο ανθρώπων. Αυτό που προσπαθούσε να περιγράψει, χτίζοντας τις βάσεις μιας από τις σημαντικότερες θεωρίες της σύγχρονης κοινωνιολογίας, είναι το πώς ο καθένας από εμάς ανακαλύπτει διαρκώς τη σχέση του με τον (κοινωνικό) εαυτό του μέσα από την επικοινωνία σε διάφορες καταστάσεις της καθημερινότητας: στο σπίτι, στο σχολείο, στη δουλειά, σε ένα μαγαζί που πάει για να ψωνίσει, στον γιατρό, στον δρόμο κτλ. Μας έδειχνε την κοινωνία σαν μια τεράστια θεατρική σκηνή, στην οποία ο καθένας σκηνοθετεί αενάως τον εαυτό του, σύμφωνα με αυτά που έχει μάθει να περιμένει από τους άλλους και αυτά που εκείνοι υποτίθεται ότι θα περίμεναν από κάποιον σαν τον ίδιο.

…

Σε έναν κόσμο οπου σε επίπεδο κοινωνικών σχέσεων τον χαρακτηρίζουν η έλλειψη ή η δυσκολία ουσιαστικής επικοινωνίας, η απομόνωση, η μοναξιά και η κοινωνική αποσύνδεση, το διαδικτυακό σύμπαν – όπως στο κοντινό παρελθόν η τηλεόραση – προσφέρει ίσως μια διέξοδο.

Πολλά παιδιά και νέοι παίζουν με τις ώρες σήμερα διάφορα διαδικτυακά παιχνίδια παρουσιάζοντας όλα σχεδόν τα χαρακτηριστικά των εξαρτήσεων από ουσίες: δεν αντέχουν την πραγματική πραγματικότητα και γι’ αυτό δεν αντέχουν να περάσει μέρα χωρίς να βρεθούν οκτώ, δέκα, ακόμη και δώδεκα ώρες μπροστά στον υπολογιστή, πράγμα που αντιστοιχεί βεβαίως στα στερητικά σύνδρομα που προκαλεί και η εξάρτηση από τα ναρκωτικά. Το «βύθισμα» στο παιχνίδι, με όλες τις παθολογικά «θεραπευτικές» του ιδιότητες για τον παίκτη – απόσπαση και ψυχολογική μόνωση από τις ανυπόφορες για ένα αδύναμο ή ελλειμματικό Εγώ ψυχικές πιέσεις και συγκρούσεις που προκαλεί ενίοτε η επαφή με το πραγματικό ανθρώπινο περιβάλλον –, είναι ανάλογο με τη «μαστούρα» των τοξικομανών.

Διαβάστε όλο το άρθρο του Κλήμη Ναυρίδη στο Βήμα Ιδεών

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Κυριακή 14 Μαρτίου 2010 στις 04:34 στην κατηγορία Διαδίκτυο, κοινωνία, ψηφιακές κοινότητες. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.