Terra Computerata

Από όσα μάθαμε…  και ζήσαμε τα χρόνια που περάσαμε στο θρανίο δεν θυμόμαστε όλοι τα ίδια. Άπειρες είναι οι ώρες που ξοδέψαμε στα βιβλία. Κι ωστόσο, από τις μνήμες που κάποιοι κουβαλούν μέχρι σήμερα μαζί τους από εκείνα τα χρόνια, ίσως οι πιο ζωηρές είναι οι ταπεινώσεις κι οι φοβέρες που δέχτηκαν από συμμαθητές τους ή τα αισθήματα αλληλεγγύης άλλων συμμαθητών που έτρεξαν να τους γλιτώσουν.

Τα πιο πολλά…
… που μαθαίνουμε για την κοινωνική ζωή, τα μαθαίνουμε στο σχολείο. Όμως, η διαδικασία της μάθησης δεν τελειώνει στην αίθουσα διδασκαλίας. Συνεχίζεται στην αυλή του σχολείου. Κι εκεί, δεν υπάρχουν σχολικά βοηθήματα. Κάθε μαθητής πρέπει να τα βγάλει πέρα μόνος του. Γι΄ αυτό ακριβώς μερικοί εκπαιδευτικοί και ψυχολόγοι συγκεντρώνουν σήμερα τις προσπάθειές τους σε αυτό που λένε «κοινωνική και συναισθηματική μόρφωση»: στην ικανότητα δηλαδή να «διαβάζουμε» τους άλλους, να ελέγχουμε τα συναισθήματά μας και να μπορούμε να τα βγάζουμε πέρα σε διαφορετικές κοινωνικές καταστάσεις. Είναι κάτι που μπορεί να διδαχτεί, λένε οι επιστήμονες, όπως ακριβώς η τριγωνομετρία και η γραμματική. Αυτό το κίνημα γεννήθηκε στην Αμερική, από την ανησυχία που έχουν προκαλέσει στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς αλλεπάλληλα επεισόδια βίας και αντικοινωνικής συμπεριφοράς στα σχολεία. Η εμμονή του συστήματος να μετατρέψει τα σχολεία σε εργαστήρια παραγωγής ατόμων που θα ήταν κατάλληλα για να επανδρώσουν τους μηχανισμούς μιας άκρως ανταγωνιστικής κοινωνίας κατέληξε πολλές φορές σε τραγικά ολοκαυτώματα. Τώρα, ορισμένοι εμπνευσμένοι άνθρωποι θέτουν ένα άλλο ζητούμενο: να επαναπροσδιοριστεί τι πρέπει να διδάσκει στα παιδιά το σχολείο. Γιατί οι εκπαιδευτικοί έχουν από καιρό πια καταλήξει στο συμπέρασμα πως για να επιζήσουν τα παιδιά στη σύγχρονη κοινωνία, δεν φτάνει να ξέρουν μόνο ανάγνωση και γραφή ή να δείχνουν μια χώρα σε έναν χάρτη: πρέπει να μαθαίνουν και για τα συναισθήματα, τα δικά τους και των άλλων. Στην προσπάθειά τους αυτή για συναισθηματική μόρφωση των παιδιών, όπως γράφει η εφημερίδα «Μπόστον Γκλόουμπ», αισθάνθηκαν την ανάγκη να στηριχτούν στο έργο του Αριστοτέλη, που περιέγραφε ως ζωτικές αρετές τον έλεγχο και την κατανόηση των συναισθημάτων.

Το κίνημα…
… για τη συναισθηματική μόρφωση υποστηρίζεται και από πολλές σύγχρονες επιστημονικές έρευνες που έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η κοινωνική μόρφωση, όπως η συναισθηματική καλλιέργεια, είναι κάτι που μπορεί να διδαχτεί με τον ίδιο τρόπο που διδάσκεται η κριτική σκέψη. Για παράδειγμα, με ένα πλούσιο λεξιλόγιο οι μαθητές είναι σε θέση να εκφράζουν καλύτερα τα συναισθήματά τους και να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων.

Το έργο…
… του νευρολόγου Αντόνιο Νταμάσιο έχει δείξει πως οι άνθρωποι που έχουν νεκρωθεί συναισθηματικά λόγω εγκεφαλικής βλάβης, πολύ συχνά φέρονται αντικοινωνικά. Λιγότερο επιστημονικά, αλλά πολύ πιο ποιητικά το είχε πει ο τραγουδιστής των «Doors» Τζιμ Μόρισον: «Το μίσος είναι ένα πολύ υποτιμημένο συναίσθημα». Και είχε δώσει το αντίδοτο με τους στίχους του και τη μουσική του.

Τα Νέα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Κυριακή 19 Απριλίου 2009 στις 04:20 στην κατηγορία παιδαγωγικά, σχολείο. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.