Το λήμμα “Βιωματική μάθηση” που ακολουθεί είναι απόσπασμα του άρθρου :
Πατσιομίτου, Σ. (2016). Περιβάλλον και περιβάλλοντα μάθησης: Ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη ικανοτήτων και ευαισθητοποίησης των παιδιών για ένα αειφόρο σχολείο. Πρακτικά 13ου Συνεδρίου «Η εκπαίδευση την εποχή των ΤΠΕ και της καινοτομίας». 5-6 Νοεμβρίου 2016, σελ. 967-994. ISBN: 978-618-82301-1-8.
……………………………………………………………………………………………………………..
Η μάθηση με ενεργό συμμετοχή των μαθητών σε ερευνητικές διαδικασίες, και προσομοιώσεις, άπτεται των αρχών της βιωματικής μάθησης. Ενδεικτικά αναφέρεται η μέθοδος project, η οποία θεωρείται ότι συνδέει το βιωματικό χαρακτήρα της μάθησης με την «παιδοκεντρικότητα, την αυτενέργεια, την εποπτεία, την εργασία κατά ομάδες, τη σύνδεση του σχολείου με τη ζωή, τη διαθεματικότητα, την καλλιέργεια διαπροσωπικών σχέσεων δασκάλου-μαθητών και μαθητών μεταξύ τους» (Κόπτσης, 2009). Η θεωρία βιωματικής μάθησης (Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development) αναπτύχθηκε από τον Kolb (1984) και επισημαίνει μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
- “Η μάθηση είναι μια διαδικασία και όχι ένα αποτέλεσμα. Για να βελτιώσουμε τη μάθηση στην εκπαίδευση, πρωταρχικός στόχος είναι να εμπλέξουμε τα παιδιά σε μια διαδικασία που ενδυναμώνει τη μάθηση και περιλαμβάνει ανατροφοδότηση και «συνεχή ανακατασκευή της εμπειρίας» (Dewey 1897, p.79)·
- Η μάθηση διευκολύνεται από μια διαδικασία […] ώστε να ενσωματωθούν νέες, αποσαφηνισμένες ιδέες·
- Η μάθηση οδηγεί στην υπέρβαση των [γνωστικών] συγκρούσεων […] κινούμενη μεταξύ […] αναστοχασμού και δράσης, συναισθημάτων και σκέψης·
- Η μάθηση είναι μια ολιστική διαδικασία προσαρμογής στον κόσμο. Δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα της γνώσης, αλλά περιλαμβάνει τη συνολική λειτουργία του ατόμου αναφορικά με τη σκέψη, την αντίληψη, τη ενσυναίσθηση και τη συμπεριφορά·
- Η μάθηση προκύπτει με συνεργατικές συναλλαγές μεταξύ ατόμου και περιβάλλοντος. Κατά τον Piaget η μάθηση προκύπτει μέσω της αφομοίωσης και προσαρμογής της νέας γνώσης στις ήδη υπάρχουσες·
- Η μάθηση είναι μια διαδικασία δημιουργίας της γνώσης. Το μοντέλο βασίζεται στην κονστρουκτιβιστική θεωρία μάθησης, όπου η κοινωνική γνώση δημιουργείται και αναδημιουργείται στην προσωπική γνώση του μαθητή. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη μετάδοση γνώσης (transmission model)” (Kolb et al., 2005) (ιστοσελίδα [2])
Σύμφωνα με τους Kolb et al. (2005, 2009) τα μαθησιακά στάδια από τα οποία διέρχεται ένα άτομο, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μάθησης είναι τέσσερα:
- το στάδιο της συγκεκριμένης εμπειρίας (concrete experience) στο οποίο ο μαθητής αποκτά την αίσθηση του γεγονότος∙
- το στάδιο αναστοχασμού (reflective observation), όπου ο μαθητής αναστοχάζεται και προσπαθεί να εξηγήσει με λόγια, διαμορφώνοντας κατανόηση για το τι συμβαίνει∙
- το στάδιο αφαιρετικής εννοιολόγησης (abstract conceptualization) ή διαμόρφωσης αφηρημένων εννοιών και γενικεύσεων, όπου ο μαθητής σκέφτεται το γεγονός και κατασκευάζει ένα νοητικό μοντέλο∙
- το στάδιο της ενεργούς συμμετοχής και πειραματισμού (active experimentation), όπου ο μαθητής αναλαμβάνει δράση.
Αναφορικά με τη «δυναμική της ομάδας» επισημαίνεται από τους Kolb et al. (2005, 2009), ότι παίζει σημαντικό ρόλο η κοινωνική διαμεσολάβηση στην κατάκτηση γνώσεων των παιδιών. Οι αφηρημένες έννοιες και η διαμόρφωση γενικεύσεων ενεργοποιεί τους φλοιούς του εγκεφάλου (Zull, 2002, ό.α. στο Kolb et al., 2005). […].
……………………………………………………………………………………………………………..
Αναφορά στη μονογραφία
Πατσιομίτου, Σ. (2020b). Διδακτική, Διδασκαλία και Αξιολόγηση των Μαθηματικών: Μαθησιακά μονοπάτια και Πρόγραμμα Σπουδών. Μονογραφία. Ανατολικός. ISBN: 978-618-5136-49-9. https://www.academia.edu/43702210/