Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ)
H Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) είναι ο όρος που χρησιμοποιείται πλέον για να περικλείσει και να συγχωνεύσει τις εξής διαγνώσεις (DSM-5):
- Αυτιστική Διαταραχή
- Σύνδρομο Rett
- Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή
- Σύνδρομο Asperger
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές μη προσδιορισμένες αλλιώς συμπεριλαμβανομένου και του Άτυπου Αυτισμού
Η ΔΑΦ είναι μια νευροβιολογική αναπτυξιακή διαταραχή που διατηρείται εφ όρου ζωής. Μπορεί να διαγνωστεί με ασφάλεια από το 3ο έτος της ηλικίας ενός παιδιού, πλέον ωστόσο έχουμε στα χέρια μας αρκετά ευαίσθητα διαγνωστικά εργαλεία, που πολλές φορές καθιστούν την διάγνωση ασφαλή ήδη από τους 18 μήνες της ζωής του ατόμου.
Η ΔΑΦ χαρακτηρίζεται από:
- Eλλείμματα στις κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, αλλά και από μοτίβα συμπεριφοράς (ή/και παιχνιδιού) στερεότυπα και επαναλαμβανόμενα
- Επικοινωνιακά ελλείμματα
- Καθυστερημένη ανάπτυξη λόγου ή και απουσία αυτού
- Παλινδρόμηση στην ανάπτυξη του λόγου
- Ηχολαλικός λόγος
- Δυσκολία στην κατανόηση του λόγου
- Φτωχή ή ελλιπής κατανόηση του μεταφορικού λόγου, ιδιωματισμών, χιούμορ
- Ιδιαίτερη χροιά και προσωδία κατά την ομιλία
- Δυσκολία έναρξης και διατήρησης του διαλόγου
- Κοινωνικά ελλείματα
- Φτωχή ενσωμάτωση εξωλεκτικών στοιχείων επικοινωνίας (βλεμματική επαφή, ρύθμιση στάσης σώματος κτλ) με κοινωνικό σκοπό
- Περιορισμένα ενδιαφέροντα
- Απροσφορότητα συναισθήματος
- Ευερεθιστότητα (αισθητηριακή και συναισθηματική)
- Δυσκολίες στην τήρηση του προσωπικού χώρου
- Ελλιπής κατανόηση κοινωνικών κανόνων και συμβάσεων (συναφή ελλείμματα στη ρύθμιση της συμπεριφοράς)
- Στερεότυπα και επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς
- Στερεοτυπίες / κινητικοί ιδιοτροπισμοί
- Περιορισμένα και εμμονικά ενδιαφέροντα
- Φτωχό ρεπερτόριο παιχνιδιού (συνήθως ελλείμματα σε λειτουργικό και συμβολικό παιχνίδι)
- Εμμονή στη ρουτίνα και στην ομοιομορφία
- Δυσκολία αποδοχής των αλλαγών
- Ασυνήθιστη προσκόλληση σε λεπτομέρειες
Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την έκπτωση στη λειτουργικότητα του ατόμου, η ΔΑΦ διαγιγνώσκεται σε τρία (3) επίπεδα, ξεκινώντας από την πιο ήπια εκδήλωση των συμπτωμάτων και καταλήγοντας στην πιο βαριά και σοβαρή μορφή αυτών.
Είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που προσβάλει περισσότερο τα αγόρια (αναλογία 4:1 σε σχέση με τα κορίτσια).
Χρήζει έγκαιρης και εξατομικευμένης παρέμβασης, καθώς πληθώρα ερευνών οδηγεί στη διαπίστωση ότι η έγκαιρη και εντατική πρώιμη παρέμβαση βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση της ΔΑΦ, βελτιστοποιώντας το δυναμικό του κάθε παιδιού και προωθώντας την ένταξή του στο κοινωνικό περιβάλλον.