Σοφία εν τάξει Ψηφιακά μαθητοκαμώματα του 3ου Γυμνασίου Βόλου. 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Γ’ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ΣΤΗ ΣΚΙΑΘΟ
Γ´ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

ΠΡΩΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ – ΣΚΙΑΘΟΣ   29 Σεπτεμβρίου-2 Οκτωβρίου 2011

ΠΕΜΠΤΗ 29/09/11

Α´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

19:00-19:15 Ανακοινώσεις Οργανωτικής Επιτροπής
19:20-20:00 Χαιρετισμοί
20:00-20:10 Κήρυξη εργασιών του Συνεδρίου
21:00 Δείπνο

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30/09/11

Β´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο Μαστροδημήτρης Π.Δ. – Ορφανίδης Νίκος

Εισηγήσεις:
1)   09:00-09:20 Καραγιάννης Mάκης:   H ευρωπαϊκή θητεία ενός ακραιφνούς Έλληνα. Oψεις του μεταφραστικού έργου του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.
2)   09:20-09:40 π. Καμπερίδης Λάμπρος:  Mπού ντουνιά… ντι νατούρ. O κόσμος σε μετάφραση Παπαδιαμάντη.
3)   09:40-10:00 Κεσελόπουλος Aνέστης:   Σχόλια στην παπαδιαμαντική μετάφραση του Bίου του Xριστού.
4)   10:00-10:20 Τρουπή Mαρία:   Aπό τη Mήδεια στη Φραγκογιαννού: η “μετάφραση” ενός πολιτισμικού παραδείγματος; Zητήματα εθνικής ταυτότητας και φύλου

10:20-10:30 Διάλειμμα

5)   10:30-10:50 Τριανταφυλλόπουλος Δημήτριος:   “Mεταφράζοντας” τη βυζαντινή τέχνη. Tο πρόβλημα της παράδοσής της στους εκ Σκιά – Άθου Aλεξάνδρους.
6)   11:50-11:10 Μαμαλούγκος Νεκτάριος:   Ζητήματα τεχνολογίας κειμένων.
7)   11:10-11:30 Καλοσπύρος Nικόλαος:   Amœnitas sancta: Για την τεχνική της εκφράσεως του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.
8)   11:30-11:50 Νάκας Θανάσης:   Παπαδιαμάντης ρητορικός

11:50-12:00 Διάλειμμα

9)   12:00-12:20 Πιερή Αγγέλα:   Η παράγραφος στα διηγήματα “΄Ονειρο στο κύμα” και “Ἡ Φαρμακολύτρια” του Αλ. Παπαδιαμάντη.
10)   12:20-12:40 Σιάσος Λάμπρος:   “Nους αψηλός, οξυήτερος”. Aρχαίος αλφάβητος για την ανάγνωση της Φόνισσας.
11)   12:40-13:00 Weinberg David:    Stylistic Characterization in “The Murderess”.
12)   13:00-13:20 Καραΐσκου Μαρία: Φωνές αθώων αγγέλων ή/και ενσάρκων δαιμόνων: ο λόγος του παιδιού και οι λειτουργίες του σε διηγήματα του Παπαδιαμάντη

13:20-13:40 Συζήτηση

14:00 Γεύμα

Γ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο Παπαθανασίου Στέλιος – Καμπερίδης Λάμπρος

13)   17:00-17:20 Ορφανίδης Νίκος:   Το χιούμορ και το κωμικό στον Παπαδιαμάντη.
14)   17:20-17:40 Χριστοδούλου Γιώργος:   Eκδίδοντας Παπαδιαμάντη. “Tο πνίξιμο του παιδιού”, “Tο Γιαλόξυλο”, “O Aλιβάνιστος”, “Oλόγυρα στη λίμνη”. Eμπειρίες από ένα πανεπιστημιακό φροντιστήριο και μια άγνωστη δημοσίευση.
15)   17:40-18:00 Διαμαντής Απόστολος: O Aλέξανδρος Παπαδιαμάντης ως ιστορητής. Σχόλια για τους  Eμπόρους των εθνών.
16)   18:00-18:20 Καλογερόπουλος Άγγελος: Η Γυφτοπούλα ως προσδοκία

18:20-18:40 Διάλειμμα

17)   18:40-19:00 Γιανναρά Δήμητρα:   Tο Kαθολικό και το Oρθόδοξο ρομάντζο: υπόθεση διακειμενικής χρήσης του I promessi sposi στην Γυφτοπούλα του Παπαδιαμάντη.
18)   19:00-19:20 Λεφάκη Mαίρη:   H διαγραφή των χαρακτήρων στα Aθηναϊκά Διηγήματα του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.
19)   19:20-19:40 Μέντη Δώρα:   Tαπεινοί και καταφρονεμένοι στην Aθήνα του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.
20)   19:40-20:00 Χαριτίδου Γεωργία:   Γυναικείες μορφές στα Aθηναϊκά Διηγήματα του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.

20:00-20:20 Συζήτηση

21:30 Δεῖπνο

ΣΑΒΒΑΤΟ 01/10/11

Δ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο Χριστοδούλου Γιώργος – Νάκας Θανάσης

21)   09:00-09:20 Μαργαρώνη Mαίρη: Mορφές  Eβραίων στο έργο του Aλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.
22)   09:20-09:40 Γκασούκα Mαρία – Γκιόκα Tερψιχόρη: Aνδρικές Tαυτότητες σε Γυναικείους Kόσμους του Παπαδιαμαντικού Έργου.
23)   09:40-10:00 Δάλκoς Χρίστος: Λανθάνουσες (ακόμη και τον ίδιο τον Παπαδιαμάντη) μνήμες “μητρωνυμικού” δικαίου στο διήγημα “Θάνατος κόρης”.
24)   10:00-10:20 Βλαχοδήμος Δημήτρης:   Η θηλυκή ταυτότητα στο “Μυρολόγι της φώκιας” και η σημασία της.

10:20-10:30 Διάλειμμα

25)   10:30-10:50 Γουήλ-Mπαδιεριτάκη Άννα: – Iωάννα H γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά της Σκιάθου μέσα από τα μάτια του Aλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
26)   10:50-11:10 Στέφος Aναστάσιος:   H διδασκαλία του Παπαδιαμάντη στη Δευτεροβάθμια Eκπαίδευση.
27)   11:10-11:30 Κανταράκη Σοφία: Το φυσιολατρικό στοιχείο των διηγημάτων του Παπαδιαμάντη στην εκπαίδευση.Πρόταση διδακτικής αξιοιποίησης.
28)   11:30-11:50 Γαλούνης Mάρκος:   Tο πρόβλημα του κακού στο Έγκλημα και τιμωρία του Nτοστογιέφσκι και στη Φόνισσα του Παπαδιαμάντη.

11:50-12:00 Διάλειμμα

29)   12:00-12:20 Παπαθανασίου Στέλιος:   Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στην επικράτεια της κοινωνικής οντολογίας
30)   12:20-12:40 Κουτούμπας Kωνσταντίνος:   Λειτουργικά παράλληλα στον Aλέξανδρο Παπαδιαμάντη και τον Aλέξανδρο Mωραϊτίδη.
31)   12:40-13:00 Μαστροδημήτρης Π.Δ.:   “Στρίγλα μάνα”, “Το πνίξιμο του παιδιού”, Ἡ φόνισσα”, “Το μυρολόγι της φώκιας”: παραλληλίες και διαφορές μεταξύ των τεσσάρων πεζογραφημάτων του Αλἐξανδρου Παπαδιαμάντη
32)   13:00-13:20 Δούκα Δέσποινα:   “Σας ασπάζομαι. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης”: ο “άγιος” των γραμμάτων μας ως επιστολογράφος

13:20-13:40 Συζήτηση

14:00 Γεύμα

Ε´ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο Σιάσος Λάμπρος – Καλογερόπουλος Άγγελος

33)   17:00-17:20 Κόκορης Δημήτρης:   O Παπαδιαμάντης του Bάρναλη
34)   17:20-17:40 Τσούπρου Σταυρούλα: Ο συγγραφέας ως πρόσωπο και ως κείμενο: ίχνη παπαδιαμαντικά από τον κόσμο της «πραγματικότητας» στον κόσμο των βιβλίων και τανάπαλιν
35)   17:40-18:00 Σπυρέλη Xρυσούλα:   Σύγχρονα συνομιλούντα ποιήματα με τον Aλέξανδρο Παπαδιαμάντη ή Διακείμενα και ποιητικοί “εμβολιασμοί” σε γλώσσα παπαδιαμαντική
36)   18:00-18:20 Σαρλής Γεώργιος:   Άνθη, φυτά και δέντρα σε μερικά πεζά του Παπαδιαμάντη

18:20-19:00 Συζήτηση

19:30-20:30 Θεατρική παράσταση

21:00 Δείπνο

ΚΥΡΙΑΚΗ  02/10/11

08:30 Θεία Λειτουργία

10:30 Ξενάγηση

Ευχαριστούμε ειλικρινά όλη την παραγωγή του ESC στην ΕΤ1 για την άψογη φιλοξενία αλλά και την υποδοχή που μας επιφύλαξαν.Τέτοιες εκπομπές θεωρώ, ότι και κοντά στην νεολαία είναι, αγγίζοντας δικά της θέματα, και σοβαρό υλικό προσφέρουν. Στην εκπομπή μίλησε και η δημιουργός του i-create.gr, κα.Τσακαρέστου καθώς και η κα.Σοφία Παπαδημητρίου, υπεύθυνη επι πολλών θεμάτων στην πλατφόρμα. Και παλι συγχαρητήρια.

Η σαββατιάτικη ελευθεροτυπία θέλησε με μια ιδιαίτερη στήλη να μας μεταφέρει στους ηδείς γρίφους της γραφής του Παπαδιαμάντη με τίτλο ΄΄το άγγιγμα του Σκιαθίτη΄΄.

Απευθύνθηκε σε 25 δημιουργούς μιας μεγάλης εκφραστικής βεντάλιας (πεζογράφους,ποητές,μελετητές,μεταφραστές,ηθοποιούς,εικαστικούς,κ.α) ζητώντας τους το άγγιγμα του οικεία απόμακρου Σκιαθίτη στο έργο τους, στη μνήμη τους, στην απλή καθημερινότητα.Θα συγκεντρωθούν κείμενα που αντανακλούν το πρόσωπο και τη φωνή του πεζογράφου, μέσα απο εκμυστηρευμενες στιγμές τους στο μυθικό παπαδιαμαντικο σύμπαν.Κείμενα ψηφίδες μιας αναγνωστικής κοινότητας, μιας αναγνωστικης παραμυθίας, μιας αναγνωστικής αναδημιουργίας.

Το τεμαχισμένο αριστούργημα της ”Φονισσας”, είναι το πρώτο απο τα κείμενα αυτά -επιμέλειας του Λάκη Παπαστάθη- που ξεδιπλώνει τους ρυθμούς συγγραφής του έργου απο τις 15 Ιανουαρίου εως τις 15 Ιουνίου 1903.Εξαιρετική αναφορά που υπόσχεται μια ενδιαφέρουσα συνέχεια.

20/06/2011

3^ο Γυμνάσιο Βόλου.

Υπεύθυνη συνέντευξης Κανταράκη Σοφία.

Είχαμε τη χαρά να συναντήσουμε και να συνομιλήσουμε με μια από τις τελευταίες κοντινότερες απογόνους του Παπαδιαμάντη, την κα.Μελαχροινού Αγγελική, εκπαιδευτικό από τη Λάρισα. Μας έκανε την τιμή να παρακολουθήσει την εκδήλωση του σχολείου μας, που έγινε  προς τιμήν του παππού της, Παπαδιαμάντη, αλλά και να  ακολουθήσει το σχολείο μας, αρκετά συγκινημένη, στη Σκιάθο , όπου η εκδήλωση μας  επαναλήφθηκε μετά από πρόσκληση του πνευματικού κέντρου του νησιού.

Η δημοσιογραφική λοιπόν ομάδα μας, εδράξατο της ευκαιρίας και με μεγάλο δέος προς το πρόσωπο της,  έθεσε κάποια ενδιαφέροντα ερωτήματα .

Μαθητές: Κα.Μελαχροινού, πώς αισθάνεστε γνωρίζοντας ότι είστε απόγονος του Παπαδιαμάντη;

Μελαχροινού: Στο άκουσμα του ονόματος αυτού πόσες σκέψεις και συναισθήματα πλημμυρίζουν το μυαλό μου και την ψυχή των χιλιάδων αναγνωστών των έργων του. Πολλοί τον θαυμάζουν και τον λατρεύουν κάποιοι τον αμφισβητούν για να αναθεωρήσουν αργότερα. Ανάμεικτα τα συναισθήματα μου αυτή τη στιγμή που προσπαθώ να θυμηθώ όλα όσα μας έχει αναφέρει κατά καιρούς στο παρελθόν η γιαγιά μου, που ήταν  ένα από τα πέντε παιδιά του αδελφού του, του Γιώργη.

Μαθητές: μιλήστε μας για τις αναμνήσεις ή τα βιώματα που έχετε ως εγγονή-ανιψιά  του.

Μελαχροινού: Δε θα αναφερθώ στον Παπαδιαμάντη ως συγγραφέα, είναι σε όλους γνωστό. Δεν είναι τυχαίο ότι έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Θα αναφερθώ σε αυτόν έτσι όπως η γιαγιά  μου ήθελε να τον γνωρίσουμε μέσα από τις διηγήσεις της και τις αναφορές της στον «μπάρμπα της», όπως τον αποκαλούσε.

Στη Σκιάθο λοιπόν ο ιερέας Αδαμάντιος Εμμανουήλ και η Αγγελική Μωραΐτη απέκτησαν τον Αλέξανδρο, το Γιώργη, την Κυρατσούλα, τη Χαρίκλεια, την Ουρανία, και τη Σοφία. Εκτός από την Ουρανία, που παντρεύτηκε, οι άλλες αδελφές έμειναν ανύπαντρες και πάντα είχε την έννοια τους ο κυρ-Αλέξανδρος.

Ο Γιώργης-πατέρας της γιαγιάς μου-παντρεύτηκε και ζούσε στην Πορταριά στο Πήλιο, όπου εργαζόταν ως γραμματέας στην κοινότητα. Παρορμητικός, καυγάδισε και ο καυγάς του στοίχισε φυλάκιση. Μεγάλη στεναχώρια και έννοια για τον αδελφό του, Αλέξανδρο. Φρόντισε με τις γνωριμίες του να βοηθήσει τον αδελφό του, Γιώργη, κάτι που είχε κάνει και όταν ο Γιώργης υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία.

Μαθητές: Τι θυμάστε για τον αδελφό του; μιλήστε μας γιατί δε γνωρίζουμε κάτι  για αυτόν.

Μελαχροινού: Ο Γιωργής παντρεύτηκε στην  Πορταριά την Κατίγκω και απέκτησε το Διαμαντή, τον Αποστόλη, την Αγγελική, τη Χαρίκλεια και τη Σταυρούλα. Αρρώστησε όμως. Ο κυρ- Αλέξανδρος τον πήγε στα ξωκλήσια της Σκιάθου .. περιμένοντας το θαύμα. Το θαύμα δεν έγινε και ο Γιώργης απεβίωσε. Η φροντίδα για τα ορφανά μεγάλη. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα μένουν στη Σκιάθο αλλά αργότερα επιστρέφουν στην Πορταριά κοντά στην οικογένεια της μητέρας τους. Ο Διαμαντής φεύγει  στην Αμερική για να επιστρέψει στην Ελλάδα μετά από εξήντα χρόνια, για λίγο όμως, γύρισε πάλι στην Αμερική  όπου και πέθανε. Ο Αποστόλης έζησε στην Αθήνα αποκτώντας δυο παιδιά και εγγόνια.

Η Χαρίκλεια έγινε μοναχή ενώ η Σταυρούλα παντρεύτηκε αλλά δεν απέκτησε παιδιά.

Η Αγγελική  παντρεύτηκε στην Πορταριά τον Κω/νο  Μελαχροινό, αποκτώντας πέντε παιδιά. Το 1942 μένοντας χήρα μετακόμισε στη Λάρισα,  όπου ζούσε η μεγάλη της κόρη. Έτσι στη Λάρισα βρέθηκε ένα κλαδί του οικογενειακού δένδρου του Παπαδιαμάντη.

Μαθητές: Γι’αυτό λοιπόν μένετε και στη Λάρισα. Θυμάστε λόγια της γιαγιάς σας;

Μελαχροινού: Περήφανη για το θείο της, συνήθιζε να αναφέρεται συχνά σε εκείνον, ενώ αντίθετα σπάνια αναφερόταν στον πατέρα της, ίσως επειδή ο πρόωρος θάνατος του την είχε πληγώσει  πολύ σε νεαρή ηλικία. Συνήθιζε να λέει σε όλα τα εγγόνια της «είμαι ανιψιά του Παπαδιαμάντη»  ή  «τα παιδιά μου είναι έξυπνα, πήραν από το  μπάρμπα μου» ή  «αν ο μπάρμπας μου μπορούσε να με πάρει στην Αθήνα θα σπούδαζα και εγώ». Σε μένα έλεγε :  «να είσαι περήφανη, έχεις το όνομα  της μάνας του Παπαδιαμάντη». Ο καημός της γιαγιάς μου ήταν που δεν μπορούσε να πηγαίνει τακτικά στη Σκιάθο.

Μαθητές: Εκτός από εσάς, υπάρχουν σήμερα άλλοι απόγονοι του λογοτέχνη μας και που βρίσκονται;

Μελαχροινού: Αυτή τη στιγμή απόγονοι του Παπαδιαμάντη, εγγόνια, δισέγγονα, και τα παιδιά τους ζουν στη Λάρισα , στην Αθήνα αλλά και στην Αμερική και στην μακρινή Αυστραλία. Όλα τα δισσέγγονα του Παπαδιαμάντη έχουν  απο δυο παιδιά  και ζουν στην Λάρισα, Αθήνα και Αμερική.

Μαθητές: μήπως γνωρίζετε αν κάποιος  από αυτούς έχει πάρει  το συγγραφικό ταλέντο του Παπαδιαμάντη;

Μελαχροινού : Δυστυχώς, μέχρι στιγμής κανείς από εμάς δεν έμοιασε στον παππού μας, στην πένα του, όμως η έφεση για εκμάθηση ξένων γλωσσών έχει εκδηλωθεί σε κάποιους από εμάς. Αυτά είναι όσα θυμάμαι από τη γιαγιά μου που έλεγε να λέμε πάντα ότι είμαστε απόγονοι του Παπαδιαμάντη, « μη ξεχνάτε να το αναφέρετε και να είστε περήφανοι».

Μαθητές: Ευχαριστούμε πολύ κα.Μελαχροινού και ας ελπίσουμε το ήθος και η απλότητα του παππού σας να είναι φωτεινό παράδειγμα.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΕΝΤΡΟ

Πατήρ Αδαμάντιος Εμμανουήλ  +   Αγγελική

Κυρατσούλα            Σοφία

Αλέξανδρος     Ουρανία             Χαρίκλεια

Γεώργιος

Γεώργιος  +  Κατίγκω

Διαμαντής         Αποστόλης   Αγγελική  Χαρίκλεια   Σταυρούλα

Αγγελική + Κων/νος Μελαχροινός

Κατίνα

Γιώργος      Ιωάννης     Χρήστος     Ευαγγελία

Αλεξάνδρα                    Αγγελική-Μαρία

Ελένη-Κων/νος      Κων/νος-Αθηνά               Ιωάννης

Στίχοι: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Μουσική: Νίκος Μαστοράκης
Πρώτη εκτέλεση: Νίκη Τσαϊρέλη

Την νύκτα όλην άγρυπνος,νύκτα μακράν χειμώνος,
ο ναύτης προ του κύματος,σιωπηλός και μόνος,
τηρεί τον ουρανόν,ενώ αβύσσους διαβαίνει
και την χρυσήν ανατολήν ανήσυχος προσμένει.
Ομοίως σ`επερίμενα να έλθης χθες,ομοίως!…
Μακράν σου είναι έρημος και αφεγγής ο βίος.

Προ της εικόνος του Χριστού ο ευσεβής ο κύπτων
και αμαρτίας λογισμόςεντός του στήθους κρύπτων,
με ποταμούς τους πόδας του δακρύων καταβρέχει
και η ψυχή του σπαραγμόν και πόνον πολύν έχει.
Ομοίως η καρδία μου θερμώς σ`επικαλείται
και διά σε πάσαν χαράν του κόσμου απαρνείται.

Πρόσφατα διάβασα οτι το ΕΛΙΑ έχει στην κατοχή του και χειρόγραφα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που «βρέθηκαν στα σκουπίδια και σώθηκαν από αγαθή τύχη». Τα χειρόγραφα εντόπισε ο Ευριπίδης Μποτανάκης «σε πεταμένο χαρτοκιβώτιο στην οδό Καλλιδρομίου, μέσα σε έναν ξαναχρησιμοποιημένο ταχυδρομικό φάκελο μεγάλου μεγέθους, με ένδειξη παραλήπτη, κατά την πρώτη χρήση του την οικογένεια του Νικoλάου Φαλτάιτς».
Τα χειρόγραφα είναι:

* Τρία σχολικά τετράδια του Παπαδιαμάντη από το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, με αυτοσχέδια κλωστοραφή, εξώφυλλο από εφημερίδα και αυτοσχέδιο πλαίσιο, με μολύβι.
* Ο γραμμένος σε δύο φύλλα «Κανών ικετήριος εις τον όσιον Διόνυσον τον εν Ολύμπω».
* Επιστολή του Παπαδιαμάντη (22/10/1904, Σκιάθος) στον ανιψιό του Νικόλαο Αλεξάνδρου, γιο της αδελφής του Ουρανίας, μετανάστη στην Αμερική. Στην επιστολή υπονοείται το -απραγματοποίητο τελικώς- όνειρο του πάφτωχου Παπαδιαμάντη να πάει στη Γαλλία, αν του στέλνονταν τα ναύλα για να ταξιδέψει στη Γαλλία, ώστε να λυθεί ένα οικογενειακό πρόβλημα.
* Απόκομμα άγνωστου στην Ελλάδα κειμένου του Παπαδιαμάντη, δημοσιευμένου σε ελληνική εφημερίδα της Αμερικής, με τίτλο «Τα συμβάντα της Σκιάθου», για τα γεγονότα στις 15/12/ 1908, μεταξύ του Επισκόπου Δημητριάδος και των κατοίκων του νησιού, οι οποίοι αντέδρασαν και κατάφεραν να μην απομακρυνθεί από το νησί η εικόνα της Παναγίας της Κουνίστρας.
* Μολύβι του συγγραφέα (μέσα σε φάκελο με ένδειξη το όνομά του).
* Δήλωση του Ιωάννη Αλεξάνδρου (άντρα της αδελφής του Ουρανίας) στον έφορο Σκοπέλου, για κατοχή ζώων.