Πρωταπριλιά – Το έθιμο της Πρωταπριλιάς!!

Ο Απρίλιος είναι ο μήνας των λουλουδιών, η βροχή του θεωρείται από τους γεωργούς πολύ ευεργετική, και παλαιότερα στη Θράκη το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς θεωρούνταν θεραπευτικό και το έδιναν στους αρρώστους. Το πιο βασικό όμως έθιμο του μήνα Απριλίου είναι η Πρωταπριλιά, δηλαδή η ημέρα που λέμε μικρά αθώα ψεματάκια και κοροϊδεύουμε όσο πιο έξυπνα μπορούμε… φωνάζοντας στο τέλος περιπαικτικά «πρωταπριλιά»!  Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά.

Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό. Δύο από αυτές, όμως, είναι οι επικρατέστερες.

Τα ψέματα των ψαράδων.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί,  έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει και  με το πέρασμα του χρόνου αυτή η συνήθεια έγινε  έθιμο.

Η γαλλική πρωτοχρονιά.

Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα. Πρώτα οι Γάλλοι γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου, αλλά το 1564 ο βασιλιάς Κάρολος ο 9ος, αποφάσισε να γιορτάζεται  πλέον την 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν άρεσε σε όλους τους  πολίτες, οι οποίοι συνέχιζαν να γιορτάζουν την  Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου και οι υπόλοιποι για να τους κοροϊδέψουν τους έστελναν αυτή τη μέρα πρωτοχρονιάτικα δώρα. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Το έθιμο στην Ελλάδα

Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα με ίδια τη βασική ιδέα, αλλά  αποκτώντας μια ελληνική χροιά.  Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά, ενώ σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.

Παραμύθια για τα ψέματα.

Ο ψεύτης Βοσκός (Αίσωπος)

“Ένα ψέμα την ημέρα, την αλήθεια κάνει πέρα κι αν δεν θέλεις σαν τον βοσκό να την πατήσεις την αλήθεια να αγαπήσεις”

 

Πινόκιο (Κάρλο Κολόντι)

Τραγούδι – Τα ψέματα

Στραβός βελόνα γύρευε, ολά-ολά (x 2)
Μέσα σε αχυρώνα, βατσιτσέλο-βατσιτσό (x 2)

Και ο κουφός του έλεγε, ολά-ολά (x 2)
Πως άκουσ’ ένα κρότο, βατσιτσέλο-βατσιτσό (x 2)

Πολλά ψέματα είπαμε,ολά-ολά (x 2)
Άς πούμε και μι’ αλήθεια, βατσιτσέλο-βατσιτσό (x 2)
Ο κόκορας εγέννησε, ολα-ολα (x 2)
Σαράντα κολοκύθια, βατσιτσέλο-βατσιτσό (x 2)

Τα κολοκύθια είχανε μέσα νερό, ολά-ολά (x 2)
Και το νερό βατράχια, βατσιτσέλο-βατσιτσό (x 2)

Και δεν ξεχνάμε!!!! Ο Μάρτιος έφυγε!!! Βγάζουμε το μαρτάκι από το χεράκι μας και το βάζουμε σε κλαδάκι για να φτιάξουν τα πουλάκια τις φωλίτσες τους ή το καίμε την Ανάσταση με τη λαμπάδα μας!!!

Παιδάκια, αθώα ψεματάκια λέμε μόνο την πρωταπριλιά. Πρέπει να λέμε πάντα την αλήθεια γιατί….

Όποιος λέει ψέματα έχει πολλά μπερδέματα, όποιος λέει αλήθεια έχει φίλους και βοήθεια!!!!

 

Πηγή : https://el.wikipedia.org, you-tube BedtimeStories Collection, you-tube radkId TV, https://www.ethnos.gr