ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ο Λορέντζος Μαβίλης γεννήθηκε το 1860 στην Ιθάκη αλλά πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Κέρκυρα όπου και συνδέθηκε με φιλία με τον μαθητή του Διονυσίου Σολωμού, Ιάκωβο Πολυλά. Σπούδασε φιλολογία, γλωσσολογία και φιλοσοφία στη Γερμανία και συμμετείχε στον επαναστατικό αγώνα της Κρήτης και της Ηπείρου, κατά τον οποίο και τραυματίστηκε. Έτσι, επέστρεψε στην Κέρκυρα, όπου ασχολήθηκε εντονότερα με την ποίηση κι έγραψε τα καλύτερα σονέτα του. Ασχολήθηκε, επίσης, με την πολιτική και εξελέγη Βουλευτής το 1910. Η πατριωτική δράση του συνεχίστηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους στους οποίους έλαβε εθελοντικά μέρος. Σκοτώθηκε στο μέτωπο της Ηπείρου το 1912.
ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ Ο Μαβίλης αποτελεί τον νεότερο και τελευταίο εκπρόσωπο της Επτανησιακής Σχολής, δηλαδή του ποιητικού ρεύματος το οποίο επηρέασε βαθύτατα ο Σολωμός όσον αφορά τη γλώσσα και το ύφος της σύνθεσης. Στα ποιήματα του Μ., ωστόσο, διακρίνουμε και την επίδραση του Παρνασσισμού (: επιμονή στη μορφική τελειότητα του στίχου, έμπνευση του θέματος από την αρχαιότητα). Τα θεματικά του κέντρα είναι η φύση, ο έρωτας κι η πατρίδα. Έγραψε, κυρίως, σονέτα (= ποίημα με 14 στίχους και συγκεκριμένους κανόνες σύνθεσης). Εκτός από την ποίηση, το έργο του Μ. περιλαμβάνει άρθρα, κριτικά δοκίμια και μεταφράσεις.
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ (1860-1912)
Καλλιπάτειρα
Ο κατεξοχήν σονετογράφος της νεοελληνικής ποίησης.Είναι ο νεότερος εκπρόσωπος της Επτανησιακής Σχολής. Στα ποιήματα του Μαβίλη, ωστόσο, διακρίνουμε και την επίδραση του παρνασσισμού, με στοιχεία όπως:
Επιμονή στη μορφική τελειότητα του στίχου,
Έμπνευση του θέματος από την αρχαιότητα.
Κυρίαρχα θέματα της ποίησής του είναι:
η φύση,
ο έρωτας,
η πατρίδα.
Το ποίημα γράφτηκε το 1895 με αφορμή την επικείμενη αναβίωση, το 1896, των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Δημοσιεύτηκε ωστόσο το 1899.
ΘΕΜΑ: Η προσπάθεια της Καλλιπάτειρας να πείσει τους Ελλανοδίκες να της επιτρέψουν να παρακολουθήσει τους Ολυμπιακούς αγώνες.
ΘΕΜΑ: Οι πρώτες εντυπώσεις του Μανόλη από τη Σμύρνη και η αίσθηση ανεξαρτησίας που δοκιμάζει απελευθερωμένος από την εξουσία του πατέρα και ξεκινώντας τη ζωή του εργαζομένου.
ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Οι πρωτόγνωρες εμπειρίες και τα συναισθήματα ενός εφήβου που περνά πρόωρα στην ενηλικίωση αρχίζοντας τη βιοπάλη.
Παρακολουθήστε την ταινία: “ο δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται“:
και απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις:
1. Ποιο είναι το βασικό θέμα της ταινίας;
2. Ποια στάση τηρούν οι μαθητές στο δάσκαλο και γιατί. Ποια αντιμετώπιση έχουν οι γονείς προς το
δάσκαλο και γιατί;
3. Ποιο σημείο σας άρεσε περισσότερο; Αιτιολογήστε την επιλογή σας.
4. Ποια εικόνα σας έμεινε από την προβολή της ταινίας; Αποτυπώστε την σε χαρτί.
5. Ποιο συναίσθημα σας προκάλεσε η ταινία; Γράψτε ένα στίχο, μια λέξη, μια φράση, ένα σύνθημα.
6. Σε μορφή αντιπαράθεσης και αγώνα λόγου επιχειρηματολογήστε υπέρ του παραδοσιακού ή του μοντέρνου σχολείου.
Κατηγορίες:Νεοελληνική Γλώσσα Α΄Γυμνασίου|Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου Ενότητα 5η: ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
–Από άποψη μορφής τα ποιήματά του είναι μοντέρνα/νεωτερικά.
Συνήθως, δεν έχουν ομοιοκαταληξία, οι στροφές μπορεί να μην έχουν ίσο αριθμό στίχων και οι στίχοι είναι ανισοσύλλαβοι..
Το μέτρο είναι συνήθως ιαμβικό. Μερικές φορές απουσιάζει η στίξη. Άλλες όμως φορές η στίξη παίζει σημαντικό ρόλο (πχ. ειρωνεία, σκηνοθετικές οδηγίες απαγγελίας, όπως χαμήλωμα φωνής όταν έχουμε παρένθεση).
-Ο ποιητικός του λόγος είναι απλός, λιτός, πυκνός, επιγραμματικός,αντιρητορικός, πεζολογικός, συνήθως χωρίς διακοσμητικά επίθετα και λυρικές εκφράσεις, χωρίς πλούσια εκφραστικά μέσα.
-H αφήγηση και οι περιγραφές του είναι ρεαλιστικές. Ο λόγος του χαρακτηρίζεται από ακριβολογία.
-Στο έργο του Καβάφη, ο μύθος και η ιστορία συναντούν την ποίηση, μετουσιώνονται σε ποίηση. Η συμβολική χρήση των αρχαίων μύθων και ιστορικών προσώπων είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου του. Σε πολλά ποιήματα αντλεί τα θέματά του από την ιστορία.
Ο Καβάφης αξιοποιώντας το ιστορικό γεγονός της μάχης των Θερμοπυλών, (της μάχης ανάμεσα στους Έλληνες και τον πολυάριθμο στρατό του Ξέρξη Α΄, τον Αύγουστο του 480 π.Χ., κατά την οποία οι Σπαρτιάτες έδειξαν υπέρτατη γενναιότητα με τη θυσία τους), http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1693,5426/
συνθέτει ένα ποίημα για να επαινέσει όσους θέτουν στη ζωή τους «Θερμοπύλες», όσους θέτουν δηλαδή κάποιον σημαντικό για εκείνους σκοπό και τον υπερασπίζονται μέχρι τέλους.
Κωνσταντίνος Καβάφης «Θερμοπύλες» http://www.snhell.gr/lections/content.asp?id=152&author_id=60&page=anthology Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες
δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
Οι πασίγνωστοι μύθοι του Αισώπου ήταν ευχάριστο και διδακτικό ανάγνωσμα όλων των εποχών. Ξεχωρίζουν για τη διεισδυτική ματιά και την ευφυΐα του δημιουργού τους, αναδεικνύουν με χιουμοριστικό πνεύμα τις ανθρώπινες αδυναμίες και παρακινούν για τη διόρθωσή τους. Μια από αυτές είναι και η υπερεκτίμηση της φυσικής ομορφιάς, την οποία πλήρωσε ακριβά το ελάφι του μύθου που θα μελετήσετε.
Τι νομίζετε ότι διδάσκει ο μύθος αυτός του Αισώπου;
Αφηγηθείτε μια πραγματική ιστορία ή παραμύθι γνωστό ή και δικό σας με το ίδιο δίδαγμα
και με τίτλο «Η ομορφιά δεν είναι το παν».
Το βίντεο –παραμύθι που ακολουθεί μπορεί να σας βοηθήσει,
Τι θεωρούσαν οι αρχαίοι Έλληνες πιο σημαντικό: την εξωτερική ομορφιά ή τον εσωτερικό κόσμο;
Το διήγημα ανήκει στη συλλογή διηγημάτων με τίτλο: Δεν υπάρχουν Αμαρτωλοί (1956), που κυκλοφόρησε κατά την μεταπολεμική περίοδο. Ο συγγραφέας μελετά εδώ τις ενστικτώδεις αντιδράσεις της αυτοάμυνας σε κατάσταση κινδύνου, μέσα σε συνθήκες πολεμικής σύγκρουσης και αντιμετωπίζει με κατανόηση και γνώση των ανθρώπινων ενστίκτων την επίθεση του στρατιώτη προς τον εχθρό.
Στόχος του συγγραφέα: να στείλει ένα αντιπολεμικό μήνυμα, µια ηχηρή διαμαρτυρία απέναντι στον παραλογισµό του πολέµου και να κηρύξει την ανάγκη για ειρήνη και συναδέλφωση των λαών ανεξάρτητα από εθνικότητα, γλώσσα, πολιτισµό.
Θεματικά κέντρα: Πόλεμος και απάνθρωπη βία
Θύτες και θύματα, νικητές και ηττημένοι
Η αλλοτρίωση του πολέμου
Ειρήνη και ανθρωπισμός εναντίον πολέμου και θηριωδίας
Γνωρίστε τον συγγραφέα..
Γεννήθηκε στην Κάλυμνο το 1909 και είναι διηγηματογράφος και μυθιστοριογράφος. Μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο της Καλύμνου, εργάστηκε στην πατρίδα του για δύο χρόνια σε σφουγγαράδικα και στη συνέχεια φοίτησε εσωτερικός στο Λύκειο της Χάβρης στη Γαλλία. Εργάστηκε πολλά χρόνια σε εταιρεία πώλησης σφουγγαριών στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια της μετάθεσής του στην Αίγινα, γνωρίστηκε με τον Ν. Καζαντζάκη. Όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος, το 1940, πολέμησε εθελοντικά στο αλβανικό μέτωπο. Τα θέματά του τα αντλεί από τη σκληρή ζωή των ναυτικών. Παρουσιάζει επίσης με τρόπο ρεαλιστικό στρατιώτες , μετανάστες και γενικά λαϊκούς τύπους. Κέντρο των αφηγήσεών του είναι ο άνθρωπος και οι δύσκολες καταστάσεις που αντιμετωπίζει .Σε πολλά έργα του υπάρχει αυτοβιογραφικός χαρακτήρας. Οι περιγραφές του ρεαλιστικές και ζωντανεύουν γεγονότα και καταστάσεις. Το έργο του διακρίνεται για το ανθρωπιστικό ης πνεύμα Εργα του: Ο Άρχοντας,Τα παιδιά του άρχοντα, Ο κύριος Κόμης, Ταξιδιώτες της ζωής,Το τραγούδι της ζωής και του θανάτου, Δεν υπάρχουν αμαρτωλοί, Κοντραμπατζήδες του Αιγαίου και άλλα.
Εργα του: Οι κολασμένοι της θάλασσας 1940, Οι βάρβαροι. 1944,Δεν υπάρχουν αμαρτωλοί,1956, Τ’ αδέρφια μου οι άνθρωποι,1953, Ο άρχοντας, 1971. Ο κύριος κόμης,1974.Το στοίχημα·, 1982,Το τραγούδι της ζωής και του θανάτου,1983, Ταξιδιώτες της ζωής, 1989 κ.α. Πέθανε το 2006. (πηγή: ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ).
Στίχοι: “Ειρήνη, τ’ όνομά σου να γραφτεί στους αιώνες των αιώνων, ειρήνη.Τ’ όνομά σου να γραφτεί στα κανόνια που σκουριάζουν, ειρήνη.Ειρήνη, θέλουμε ειρήνη! Ειρήνη, τα παιδιά σε αγαπούν οι μεγάλοι σε λατρεύουν, ειρήνη.Σαν θεός αληθινός πάντα στέλνεις την αγάπη ειρήνη, του πολέμου το θεριό το χτυπάς και το σκοτώνεις, ειρήνη.
Ειρήνη, θέλουμε ειρήνη!”
Παράλληλα κείμενα
Ε.Μ. ΡΕΜΑΡΚ, Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο, μτφρ. Σ. Βουρδουμπά.
Μας εκπαίδευσαν δέκα εβδομάδες σ’ ένα στρατόπεδο κι αυτό το διάστημα μας επηρέασε πιο βαθιά από τα δέκα χρόνια του σχολείου. Μάθαμε πως ένα γυαλιστερό κουμπί βαραίνει περισσότερο από τέσσερις τόμους του Σοπενάουερ [Γερμανός φιλόσοφέας]. Ξαφνιασμένοι στην αρχή, ύστερα πικραμένοι και στο τέλος αδιάφοροι παραδεχτήκαμε πως, σημασία δεν έχει ο νους μα η βούρτσα των παπουτσιών, το πνεύμα μα το σύστημα, η ελευθερία μα τα γυμνάσια (στρατιωτικές ασκήσεις).
ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ, «Γράμματα απ’ το μέτωπο» (απόσπασμα)
Μάνα, τον ήλιο εδώ σκεπάζουν ίσκιοι
κι αναπαμό ποτέ η καρδιά δε βρίσκει·
ένα: οι αυγές κ’ οι νύχτες μας γυρνούν·
φριχτές πεντάλφες γράφουν στο σκοτάδι
σήματα, που τον κίνδυνο μηνούν,
πύρινα φίδια από τα βάθη του Άδη.
Ζούμε στ’ αμπριά* θαμμένοι, διπλωμένοι
κ’ έξω απ’ την τρύπα ο θάνατος περμένει.
Μας έπνιξαν το φως και τη χαρά,
στεγνώσαν την ψυχή μας και το σώμα,
μα κάτι μέσα μας κυλά βουερά
και ξέσπασμα δε βρήκε κάπου ακόμα.
Φουσκώνουν της ζωής μας τα πελάη·
σ’ όλες τις φλέβες μου, αίμα μου, κυλάει
της Μαριγώς το φλογερό φιλί…
(θέλω να πω, μητέρα μου, για κείνο
το φιλί της που μου ‘δωσε δειλή
προτού από την πατρίδα μας μακρύνω).
Η κάθε μου ίνα τη χαρά φωνάζει,
μα ο πόλεμος τη νιότη μου σκεπάζει
και με ατσάλι αναμμένο με κεντά·
όμως μέσα η καρδιά μου δε λυγίζει.
Μητέρα, εδώ, στο θάνατο κοντά,
πρωτόμαθα το πόσο η ζωή αξίζει.
Εισαγωγικά: Το απόσπασμα προέρχεται από το μυθιστόρημα της Μ. Ιορδανίδου «Η αυλή μας» ,στο οποίο η συγγραφέας μας περιγράφει σκηνές από τη ζωή στη σύγχρονη τσιμεντούπολη. Το μυθιστόρημα είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφικό.
Θεματικά κέντρα:
– Η απρόσωπη ζωή στις πολυκατοικίες των μεγάλων αστικών κέντρων.
– Προβλήματα από τη συγκατοίκηση πολλών οικογενειών στις σύγχρονες πολυκατοικίες – Εργαζόμενες µμητέρες µε παιδιά
– Οι δυσκολίες στην ανατροφή και στη διαπαιδαγώγηση τους.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
Διαλέξτε μία από τις δύο και αναπτύξτε την….
Να περιγράψετε σε ένα κείμενο (100-150 λέξεων) ένα περιστατικό που ακούσατε ή είδατε μέσα από την πολυκατοικία σαν να είστε η ίδια η συγγραφέας, δηλαδή η Μαρία Ιορδανίδου. Θα μπορούσε να αφορά σε κάποιον ένοικο άλλου διαμερίσματος.
ή
Προσθέστε μια επιπλέον σκηνή στο αφήγημα «Στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας» της Μαρίας Ιορδανίδου (για παράδειγμα κάποιος άλλος ένοικος που εγκαταστάθηκε στην πολυκατοικία και ενοχλούσε χειρότερα, αφού έφυγε η οικογένεια με το νευρικό κοριτσάκι)
Ξεκινήστε κάπως έτσι….
Όμως η ηρεμία αυτή δεν κράτησε αρκετά. Δύο περίπου μήνες μετά, όταν ένας καινούριος ενοικιαστής μετακόμισε στο ακριβώς από κάτω διαμέρισμα.
Ο Περικλής ήταν στρατηγός και ταυτόχρονα πολιτικός, ρήτορας και λόγιος. Η διακυβέρνησή του συνδέεται με τον Χρυσό Αιώνα της Αθήνας, όταν οι τέχνες γνώρισαν άνθηση. Ο Περικλής κυβέρνησε την Αθήνα περίπου από το 461 π.Χ. Λαμπρός πολιτικός, ενσάρκωσε τα ελληνικά δημοκρατικά ιδεώδη και υπήρξε ο κυβερνήτης της πόλης με τη μεγαλύτερη θητεία μέχρι τον θάνατό του κατά τη διάρκεια του λοιμού το 429 π.Χ.
Η περίοδος της αρχαίας ελληνικής ιστορίας από περίπου το 750 π.Χ. έως το 480 π.Χ. ονομάζεται αρχαϊκή εποχή. Η αρχαϊκή περίοδος σφραγίζεται από δύο κορυφαίες δημιουργίες: α) την ανέγερση λίθινων ναών και β) τη δημιουργία λίθινων αγαλμάτων σε φυσικό και υπερφυσικό μέγεθος. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η επίδραση της τέχνης της Ανατολής και της Αιγύπτου στην ελληνική αρχαϊκή τέχνη. Την εποχή αυτή οικοδομούνται οι πρώτοι πραγματικά μνημειακοί ναοί της αρχαίας Ελλάδας που θα επηρεάσουν την αρχιτεκτονική όλου του κόσμου μέχρι και τις ημέρες μας. Τέλος, δημιουργούνται τα πρώτα μεγάλα αγάλματα από ασβεστόλιθο στην Κρήτη και από μάρμαρο στη Νάξο, οι κούροι και οι κόρες.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή