Η Λίμνη Ζηρού βρίσκεται κοντά στην Φιλιππιάδα Πρέβεζας (περίπου 3km βόρεια) και αποτελεί σημείο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ιδανικό χώρο αναψυχής και περιπατητικών διαδρομών δίπλα στο παραλίμνιο δάσος των Νερόφραξων. Η ονομασία της λίμνης προέρχεται από τη σλαβική λέξη Ozero (λίμνη), προφανώς κατάλοιπο μεσαιωνικής εποίκησης της περιοχής από σλαβικά φύλα. Καταλαμβάνει έκταση 600 στρ., το υψόμετρο μέσης στάθμης της είναι 46,90μ. και το μέγιστο βάθος της φτάνει τα 56μ.. Η δημιουργία της οφείλεται σε τεκτονοκαρστική δραστηριότητα καθώς το μεγάλο ρήγμα Ζηρού στις γεωλογικές δομές είναι εκείνο που διαμόρφωσε το σχήμα της. Κατά μήκος αυτού του ρήγματος γίνεται η τροφοδοσία της λίμνης από τον υπόγειο καρστικό υδροφόρο ορίζοντα που αναπτύσσεται στους ασβεστόλιθους που συγκροτούν τον ορεινό όγκο στην βόρεια όχθη της. Η λίμνη Ζηρού είναι επομένως η αποκάλυψη του καρστικού υδροφόρου ορίζοντα και αποτελεί ένα φυσικό πιεζόμετρο.
Επιφανειακή αποστράγγιση της λίμνης δεν υφίσταται, πρόκειται επομένως για μια μικρή υδρολογική λεκάνη κλειστού τύπου. Η λεκάνη επιφανειακής απορροής της λίμνης είναι σχεδόν ανύπαρκτη και περιορίζεται στη νότια πλευρά της όπου αναπτύσσονται γεωλογικοί σχηματισμοί μειωμένης περατότητας (αργιλομαργαικά ιζήματα της πλειόκαινου περιόδου, γύψοι και τριαδικά λατυποπαγή). Το νερό της βροχής που πέφτει σ’ αυτούς τους σχηματισμούς μέσω μικρών χειμάρρων καταλήγει στην λίμνη. Η συνεισφορά αυτών των νερών καθώς και της βροχής που πέφτει στην επιφάνεια της λίμνης είναι μικρή δεδομένου ότι όπως προαναφέρθηκε κατά κύριο λόγο η λίμνη τροφοδοτείται από υπόγεια νερά.
Πιθανότατα υπόγεια η λίμνη τροφοδοτεί δύο πηγές: την πηγή Κεφαλόβρυσο Πριάλας (στα νοτιοδυτικά) και Κεφαλόβρυσο Παιδόπολης (στην ανατολική πλευρά της). Οι διακυμάνσεις της ποσότητας του νερού στη λίμνη κατά τη διάρκεια του χρόνου είναι μικρές. Μετά όμως από έντονες βροχοπτώσεις ανεβαίνει αισθητά το επίπεδο της επιφάνειας και αυτό είναι άμεσα ορατό στον πεζόδρομο, ο οποίος σε κάποια σημεία βυθίζεται στο νερό και είναι αδιάβατος.
Οι φυσικοχημικές παράμετροι των νερών της λίμνης είναι: Ph: 7,1 – 7,7. Θερμοκρασία νερού: 9,6οC – 21,2oC και Ηλεκτρική αγωγιμότητα: (μS/cm 25oC): 420-640. Αρκετά ψάρια ζουν στα νερά της με κυριότερα τους κυπρίνους (γριβάδια), τις δροσίνες και τα «μουστακάτα» (ντόπια ονομασία για ένα είδος κυπρίνων).
Την άνοιξη του 2010 παρατηρήθηκε έντονο κοκκίνισμα των νερών της λίμνης Ζηρού, φαινόμενο που οφειλόταν, όπως έδειξε η έρευνα του Τμήματος Χημείας του Παν/μιου Ιωαννίνων, στην εμφάνιση του τοξικού κυανοβακτηρίου Planktothrix Rubescens. Το βακτήριο αυτό είναι ιδιαίτερα τοξικό καθώς παράγει μία ηπατοτοξίνη η οποία προσβάλλοντας τον ανθρώπινο οργανισμό είναι δυνατόν να οδηγήσει σε νέκρωση του ήπατος. Την εποχή εκείνη απαγορεύτηκε η αλιεία και η κολύμβηση στη λίμνη Ζηρού μέχρι της εξαλείψεως του φαινομένου του κοκκινίσματος του νερού. Το τοξικό κυανοβακτήριο Planktothrix rubescens αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες με μεγάλη ηλιοφάνεια και υψηλή θερμοκρασία του νερού. Εντοπίζεται σε μεγάλες εκρήξεις την άνοιξη όπου για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες τα νερά είναι κατακόκκινα, θολά και η ζωή στα πρώτα μέτρα βάθους εξαφανίζεται. Το κυανοβακτήριο βρίσκεται σε βάθος 25 μ. και στην πλήρη του ανάπτυξη φτάνει μέχρι την επιφάνεια, σύμφωνα με τον Πρύτανη πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Αλμπάνη. Μετά το 2010 δεν έχει αναφερθεί επανεμφάνιση του φαινομένου αυτού στη λίμνη Ζηρού.
Στις όχθες της λίμνης, το 1947-1949 χτίστηκε από Ελβετούς αρχιτέκτονες η “Παιδόπολη του Ζηρού” ή “Ζηρόπολη”, με αντικείμενο την περίθαλψη των ορφανών παιδιών του 2ου Παγκοσμίου και του Εμφυλίου Πολέμου (Περισσότερα στο αντίστοιχο link).
Πηγές: Ευάγγελος Νικολάου δρ. υδρογεωλόγος Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, Περιφ. Μονάδα Ηπείρου, Πρέβεζα, 2001)