Ο εκπαιδευτικός ως δημιουργός-Πνευματική ιδιοκτησία και εξ αποστάσεως μαθήματα

Κατά τη διαδικασία συγγραφής εξ αποστάσεως μαθημάτων είναι απαραίτητο να ληφθεί σοβαρά υπόψη το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων του υλικού που θα χρησιμοποιηθεί.

Επίσης οι εκπαιδευτικοί ως δημιουργοί πνευματικών έργων μπορούν να ορίσουν τις άδειες διάθεσης των έργων τους. Στο eclass κατά τη δημιουργία μαθήματος εμφανίζεται η επιλογή “Άδεια διάθεσης” με τις επιλογές 1. Δεν έχει οριστεί (επιτρέπεται οποιαδήποτε χρήση αναπαραγωγή κτλ από τρίτους) 2. Προστατεύονται όλα τα δικαιώματα (ισχύει η νομοθεσία περί πνευματική ιδιοκτησίας) και 3. Άδειες χρήσης Creative Commons (CC)

Α. Προτεινόμενες άδειες CC

Το Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο –GUnet προτείνει να χρησιμοποιούνται από τους δημιουργούς και τα ιδρύματα, οι ακόλουθες άδειες χρήσης CC, με την εξής σειρά προτεραιότητας (επίσης στο: Οδηγός-ΔΠΙ v.1.0):

  1. Οι άδειες CC Αναφορά δημιουργού (BY) ή Αναφορά δημιουργού-Παρόμοια Διανομή (BY-SA) καθώς oι άδειες αυτές είναι συμβατές και με τον ορισμό της Ανοικτής Γνώσης (http://opendefinition.org/od/ellinika/και http://opendefinition.org/licenses). Ειδικά, η άδεια CCΑναφορά Παρόμοια Διανομή (BY-SA)αποτελεί την πιο εύχρηστη μορφή άδειας για ανοικτά μαθήματα και εκπαιδευτικούς πόρους, αφού στην πραγματικότητα αποκλείει την εμπορική χρήση του έργου από τρίτους.
  2. Η άδεια CC Αναφορά δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση -Παρόμοια Διανομή (ΒΥ-ΝC-SA) καθώς επιτρέπει παράγωγα έργα αλλά όχι για εμπορική χρήση. Καθώς υπάρχει μεγάλη ασάφεια σε σχέση με το τι είναι εμπορική χρήση προτείνεται να συνοδεύεται από σημείωμα (ή να υπάρχει σύνδεσμος σε αυτό) που να εξηγεί το τι εννοεί ο αδειοδότης με το όρο «Μη εμπορική χρήση» και να είναι ξεκάθαρο ο εύρος της άδειας που πραγματικά αποκτά ο αδειοδόχος.

Ειδικά για το εκπαιδευτικό υλικό τύπου παρουσιάσεων, σημειώσεων, ασκήσεων προτείνονται η χρήση των παραπάνω αδειών καθώς επιτρέπουν την επαναχρησιμοποίηση (reuse), αναθεώρηση (revise), συνδυασμό (remix) και επαναδιανομή (redistribute) των πόρων και του υλικού και παρέχονται οι προϋποθέσεις συνεχούς βελτίωσης και διανομής του εκπαιδευτικού υλικού μέσω των δημιουργών.

Οι επόμενες άδειες προτείνονται να χρησιμοποιούνται κυρίως όταν η ακεραιότητα του έργου είναι η πρωταρχική μέριμνα του αδειοδότη.

  1. Οι άδειες CC Αναφορά δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα (BY-ND)που είναι χρήσιμες μόνο στην περίπτωση που ο αδειοδότης επιθυμεί να παρέχει απλή πρόσβαση στο έργο και να επιτρέπει την επαναδιανομή του αλλά όχι την πραγματοποίηση οποιονδήποτε αλλαγών στο ίδιο το περιεχόμενο.
  2. Οι άδειες CC Αναφορά δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα -Μη Εμπορική Χρήση (BY-NC-ND)είναι άδειες που λειτουργούν όπως οι άδειες CC-BY-ND αλλά επιπλέον δεν επιτρέπουν ούτε την εμπορική χρήση του έργου. Και αυτές οι άδειες θα πρέπει να συνοδεύονται (ή να υπάρχει σύνδεσμος σε αυτό) από σημείωμα Μη Εμπορικής Χρήσης.

Για ηχητικό ή οπτικοακουστικό υλικό που από φύση του πρέπει να προβάλλεται αυτοτελές τότε θα πρέπει να επιλεχθούν άδειες CC Αναφορά δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα (BY-ND)ή Αναφορά δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα -Μη Εμπορική Χρήση (BY-NC-ND).

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα παραπέμπουμε στο ανοικτό μάθημα open eclass “Πνευματική ιδιοκτησία και ανοικτά μαθήματα-Ανοικτοί Εκπαιδευτικοί πόροι”

 

 

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση