Το ιστολόγιο της τάξης μας

Η δουλειά του χτίστη (πετράς) ήταν δύσκολη. Μεγαλύτερη δυσκολία υπάρχει στην ξερολιθιά, στο χτίσιμο δηλαδή της πέτρας χωρίς συνδετικό υλικό (λάσπη). Το δέσιμο της πέτρας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η πέτρα πρέπει να σταυρώνει με τις άλλες πέτρες, να θηλυκώνει, δηλαδή το κέντρο της να ακουμπά στο σημείο που ενώνονται οι άλλες. Όπου μπαίνει η πέτρα πρέπει να εφαρμόζει, να μην κουνιέται. Γι’ αυτό ο χτίστης χτυπά αν χρειαστεί την πέτρα που πρέπει να τοποθετήσει με σφυρί και τη διαμορφώνει έτσι, ώστε να ταιριάζει, να δένει και να σταυρώνει με τις υπόλοιπες πέτρες.

Πηγή: «Ξεχασμένα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νάξο», Γιάννης Σ. Βερώνης, έκδοση: Σύλλογος Δαμαλιωτών Νάξου, 2002

Οι ιδιώτες ταχυδρόμοι της Νάξου μετέφεραν πράγματα προς Αθήνα και αντίθετα. Παλαιότερα οι ταχυδρόμοι εκτός από πράγματα, π.χ. τυριά, λάδι, ελιές, τσουβάλια προς Αθήνα, μετέφεραν και γράμματα. Αυτό γινόταν παράνομα, γιατί το δικαίωμα αυτό τότε είχαν μόνο τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Για αυτό πολλές φορές οι ταχυδρόμοι, όταν γινόταν σχετικός έλεγχος στη διάρκεια του ταξιδιού, αναγκάζονταν να ρίχνουν τα γράμματα στη θάλασσα. Κάθε χωριό είχε το δικό του ταχυδρόμο ή ταχυδρόμους. 

Πηγή: «Ξεχασμένα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νάξο», Γιάννης Σ. Βερώνης, έκδοση: Σύλλογος Δαμαλιωτών Νάξου, 2002

Το παραδοσιακό μπακάλικο στο χωριό ήταν το κέντρο της οικονομικής του ζωής. Γιατί από αυτό προμηθεύονταν οι χωριανοί όλα τα απαραίτητα για το σπιτικό τους. Κάθε χωριό είχε δυο ή και περισσότερα μπακάλικα. Σήμερα ελάχιστα έχουν απομείνει. Όλα τα είδη του μπακάλικου ήταν χύμα, π.χ. ρύζι, αλάτι, μακαρόνια, κ.α. Λίγες ήταν οι περιπτώσεις που οι πελάτες πλήρωναν σε μετρητά. Συνήθως έφερναν δικά τους είδη (αυγά, ελιές, λάδι) που τα αγόραζε ο μπακάλης και με το αντίτιμό τους αγόραζαν άλλα είδη. Βέβαια υπήρχε και το βερεσέ.

Ο παραδοσιακός μπακάλης είχε ως μονάδα μέτρησης την οκά. Μια οκά είχε 400 δράμια (το κιλό έχει 32 και μισό δράμια).

Μπακαλόγατος είναι ο βοηθός του μπακάλη.

 Πηγή: «Ξεχασμένα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νάξο», Γιάννης Σ. Βερώνης, έκδοση: Σύλλογος Δαμαλιωτών Νάξου, 2002

Είναι μια πανάρχαια τέχνη. Ύστερα από ανασκαφές βρέθηκαν αποτυπώματα από καλάθια και ψάθες στις βάσεις κεραμικών αγγείων ηλικίας 3. 700 χρόνων.

Στη Νάξο η καλαθοπλεχτική, λόγω των πολλών γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων που παράγει, είχε μεγάλη ανάπτυξη. Πρώτη ύλη είναι τα καλάμια και τα κλαδιά (βέργες) του αυτοφυούς θάμνου της λυγαριάς που βρίσκεται άφθονη στο νησί. Οι βέργες είναι λεπτές, μακριές, ίσιες και ευλίγιστες, ιδανικές για την καλαθοπλεκτική.

Οι καλαθάδες έκοβαν τις βέργες της λυγαριάς από τα ποτάμια την άνοιξη ή το Φθινόπωρο. Τα άφηναν στον ήλιο να ξεραθούν και όταν ήθελαν να τα χρησιμοποιήσουν, τα έβρεχαν, για να γίνουν ευλίγιστα.

Ένα άλλο επάγγελμα που έσβησε τις τελευταίες δεκαετίες είναι αυτό του καφασά. Ο καφασάς έφτιαχνε τα καφάσια που έδεναν στα σαμάρια των μουλαριών και γαϊδουριών.

Πηγή: «Ξεχασμένα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νάξο», Γιάννης Σ. Βερώνης, έκδοση: Σύλλογος Δαμαλιωτών Νάξου, 2002

Προπολεμικά, αλλά και στις πρώτες δεκαετίες μετά τον πόλεμο, κάθε χωριό της Νάξου είχε το δικό του ντελάλη. Οποιοδήποτε σπουδαίο γεγονός στο χωριό, ο ντελάλης το έκανε γνωστό σε όλους με τη φωνή του.

Πηγή: «Ξεχασμένα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νάξο», Γιάννης Σ. Βερώνης, έκδοση: Σύλλογος Δαμαλιωτών Νάξου, 2002