Πώς όμως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις αιτίες που επιβραδύνουν τη σχολική ανάπτυξη του μαθητή και ποια είναι τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα;

ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ  ΒΑΣΙΛΗ ΠΡΑΣΣΑ ΣΤΗΝ ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΤΟΥ 1ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΑΚΥΝΘΟΥ :» ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ»

Μαγικές συνταγές προφανώς δεν υπάρχουν! Αυτά που, κατά τη γνώμη μου, χρειάζεται ένας μαθητής για να έχει την προσδοκώμενη σχολική απόδοση είναι:

1.     Κίνητρα επίδοσης… όχι κίνητρο μόνο ο βαθμός και η πρωτιά… κίνητρο μπορεί να αποτελέσει ένα όραμα, π.χ. για βελτίωση των συνθηκών ζωής του, …,  ένας στόχος, π.χ. ο επαγγελματικός…, μια αξία, π.χ. της γνώσης και της μόρφωσης…, ώστε να αισθανθεί την εσωτερική ανάγκη-παρόρμηση για διάβασμα

2.     Ενθάρρυνση για ανάληψη πρωτοβουλιών…για συμμετοχή σε διεργασίες και δράσεις που συντελούνται μέσα στην οικογένεια, στο σχολείο και στην τοπική κοινωνία… ώστε να συμμετέχει και στο μάθημα, να παίρνει το λόγο, να αρθρώνει τη δική του άποψη και να πιστεύει στις δυνάμεις του (αυτοπεποίθηση)

3.     Επιβράβευση των προσπαθειών… των επιθυμητών συμπεριφορών…των θετικών στοιχείων της συμπεριφοράς του… των εξελικτικών αποτελεσμάτων… ώστε να ενισχυθεί η αυτοεικόνα και η αυτοεκτίμηση

4.     Συνεχής ανάπτυξη και εξέλιξη των γλωσσικών δεξιοτήτων… πλούσιο λεξιλόγιο… εκφραστική δεινότητα… ώστε να κατανοεί έννοιες και να αποδίδει με ακρίβεια τις σκέψεις του…

5.     Συνεχής διεύρυνση του πεδίου της σκέψης του… διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων, να αγαπήσει το βιβλίο… ανάγνωση εφημερίδων… παρακολούθηση της επικαιρότητας…, ώστε να έχει διευρυμένους ορίζοντες και να μπορεί να προσεγγίζει καλύτερα και τη σχολική γνώση…

6.     Ανάπτυξη και αξιοποίηση της συναισθηματικής νοημοσύνης… η συναισθηματική νοημοσύνη αποτελεί ένα από τα παραμελημένα εργαλεία δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής… αλλά και διαχείρισης των συναισθημάτων

7.     Ελεύθερο χρόνο… για να μπορεί να ξεκουράζεται, να αποφορτίζεται, να ανανεώνεται, να κάνει πράγματα που τον ευχαριστούν και να παίρνει δύναμη για να συνεχίσει τον σχολικό του αγώνα… ζητούμενο: η απενοχοποίηση του ελεύθερου χρόνου… δεν είναι αναγκαίο κακό ούτε περιττή πολυτέλεια… είναι χρόνος δημιουργικής εξέλιξης της προσωπικότητας… αρκεί βέβαια να γίνεται σωστή αξιοποίηση και διαχείριση αυτού

8.     Κατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον… ένα προστατευτικό οικογενειακό περιβάλλον…και ταυτόχρονα παρωθητικό για πρωτοβουλία και αυτονομία… γονείς δηλαδή που θα δείχνουν ουσιαστικό ενδιαφέρον για το παιδί… θα κατανοούν τις ανησυχίες του… θα το στηρίζουν σε όλα τα επίπεδα, συναισθηματικό, ηθικό και γνωστικό…που θα σέβονται την προσωπικότητά του και θα του δείχνουν πως το εμπιστεύονται… χωρίς εντάσεις… χωρίς εξωπραγματικές απαιτήσεις…, όπου τα όποια προβλήματα, προσωπικά και εκπαιδευτικά, θα τα διαχειρίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο… όπου θα νιώθει τους γονείς του δίπλα του και στο σπίτι… και στο σχολείο, με την εκδήλωση ενός διαρκούς ενδιαφέροντος για τη φοίτηση και πορεία του και όχι μόνο με την παρουσία τους κάθε φορά που παίρνει τους βαθμούς του τριμήνου… όπου η τυχόν μη αναμενόμενη ή κακή επίδοση δεν θα οδηγεί σε αφορισμούς τύπου «είσαι κακός μαθητής, τεμπέλης, αδιάφορος, αποτυχημένος κ.λπ.», αλλά θα αποτελεί σημείο ήρεμης και γόνιμης συζήτησης και ανάλυσης των αιτιών αυτής της «αποτυχίας»…

9.      Αλλά και κατάλληλο εκπαιδευτικό σύστημα και σχολικό περιβάλλον… με νέες μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης που θα μετατρέπουν τον μαθητή από «αντικείμενο» και μάλιστα παθητικό δέκτη της γνώσης, σε «υποκείμενο» της γνώσης, προκρίνοντας, καλλιεργώντας και αξιολογώντας την αυτενέργειά του… που θα τον ενθαρρύνει… θα συνδυάζει την ποινή με την επιβράβευση… θα αγγίζει τους προβληματισμούς του… θα σκύβει πάνω από τα προβλήματά του…θα συνεργάζεται μαζί του… θα είναι δημοκρατικό… με ουσιαστικές υποστηρικτικές δομές, τόσο εκπαιδευτικές π.χ. ενισχυτική διδασκαλία, μικρός αριθμός μαθητών ανά τμήμα, εξατομικευμένη διδασκαλία, όσο και παιδαγωγικοψυχολογικές, π.χ. σχολικοί ψυχολόγοι… αλλά και ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα σέβεται και θα στηρίζει και όσους το υπηρετούν, εμάς δηλαδή τους εκπαιδευτικούς…

10.                        Τέλος, χρειάζεται συστηματική, ποιοτική και αποδοτική μελέτη… μια τέτοια μελέτη προϋποθέτει για παράδειγμα:

·          εβδομαδιαίο πρόγραμμα στο γραφείο, με τις δραστηριότητες και τις υποχρεώσεις του παιδιού κάθε ημέρα

·         ξεκούραση για μικρό χρονικό διάστημα από το φόρτο της ημέρας και αμέσως μετά διάβασμα

·         χρονικά όρια για την ολοκλήρωση της μελέτης

·         προσήλωση στο στόχο, χωρίς «αντιπερισπασμούς» (κινητά, τηλεόραση, διαδίκτυο)

·          ολοκλήρωση του κάθε μαθήματος, όχι ημιτελή μελέτη ούτε πασαλείμματα

·         μικρά διαλείμματα, προκειμένου να ξεκουράζεται ο εγκέφαλος και να αποδίδει καλύτερα

·         προφανώς, και οργάνωση του χώρου, του δωματίου, του γραφείου

·         αναζήτηση και εφαρμογή τρόπων καλύτερης δυνατής κατανόησης, εμπέδωσης και αφομοίωσης των πληροφοριών-γνώσεων… ο κάθε μαθητής καλό είναι να βρει το δικό του σύστημα διαβάσματος, με τη βοήθεια βέβαια των γονιών και των εκπαιδευτικών

·         αυτοεπίγνωση των αδυναμιών… εντοπισμός των σημείων που χωλαίνει και συστηματική δουλειά πάνω σε αυτά

Και όλα αυτά, αγαπητοί γονείς, είναι δυνατόν να επιτευχθούν μόνο μέσα από την ανάπτυξη μιας κουλτούρας συνεργασίας, μόνο μέσα από μια ουσιαστική και πολυεστιακή συνεργασία, ανάμεσα σε εμάς τους εκπαιδευτικούς, εσάς τους γονείς και των μαθητών…

Και αυτό πρέπει να είναι το περιεχόμενο της συμφωνίας και του εκπαιδευτικού συμβολαίου που πρέπει να συνυπογράψουμε όλοι μας. Και να δεσμευτούμε και να αγωνιστούμε για την τήρησή και υλοποίησή του.