Μάρτιαι Ειδοί

15 Μάρτιος 2013

Αι Ειδοί του Μαρτίου (από τα Λατινικά: Idus Martii) δήλωνε την 15η Μαρτίου. Με τον όρο “Ειδοί” ( έχει μόνο αιτ. :”τις ειδούς”) δηλωνόταν η 15 μέρα του Μαρτίου, Μαϊου, Ιουλίου, Οκτωβρίου και την 13η μέρα των άλλων μηνών. Αι Ειδοί ήταν αργία για τους Ρωμαίους αφιερωμένη στο Θεό Άρη.

Σήμερα με τη φράση “Ειδοί του Μαρτίου” δηλώνεται, κατ’ αποκλειστικότητα, η ημερομηνία που δολοφονήθηκε ο Ιούλιος Καίσαρας (15 Μαρτίου 44π.Χ.) από μια ομάδα Συγκλητικών με αρχηγούς το Γάιο Κάσσιο Λογγίνο και τον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο ( λέγεται πως ήταν νόθος γιός του Ιουλίου). Λέγεται ότι  τον μαχαίρωσε 23 φορές, ώσπου υπέκυψε. Τότε ειπώθηκε η περίφημη φράση “Και εσύ τέκνον , Βρούτε;”αν και ιστορικά δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένο.

Ο Καίσαρας, κατά την παράδοση, είχε προειδοποιηθεί από έναν μάντη «να φοβάται τις ειδούς του Μαρτίου». Όταν η μέρα έφθασε και ο Καίσαρας, πορευόμενος προς τη Σύγκλητο, συνάντησε κατά τύχη το μάντη, του είπε με ειρωνεία και υπεροψία: «Έφθασαν οι ειδοί» εννοώντας ότι δεν του είχε συμβεί τίποτα κακό.
«Ναι άλλα δεν πέρασαν» του απάντησε ο μάντης.

Παράλληλα μ’ αυτό το γεγονός έχουμε και την περίπτωση του Αρτεμίδωρου του Κνίδιου που έδωσε ο ίδιος σημείωμα στον Καίσαρα και του συνιστούσε να το διαβάσει μόνος του και γρήγορα, γιατί γράφει για μεγάλα πράγματα που ενδιαφέρουν τον ίδιο, προειδοποιώντας τον για τη συνομωσία και τη δολοφονία του όταν θα έφτανε στη Σύγκλητο. Συγκεκριμένα:

“‘Κασαρ, νάγνωθι μόνος κα ταχέως: γέγραπται γρ πρ πραγμάτων μεγάλων κα σο διαφερόντων

Αλλά ο Καίσαρας βάδισε απτόητος προς το πεπρωμένο του, οι προειδοποιήσεις ήταν για τους υπόλοιπους, όχι για αυτόν.

Ο Καβάφης αποδίδει τη σκηνή και τη δική του αγωνία στο ομώνυμο ποίημα
Μάρτιαι Eιδοί

Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις
αν δεν μπορείς, με δισταγμό και προφυλάξεις
να τες ακολουθείς. Κι όσο εμπροστά προβαίνεις,
τόσο εξεταστική, προσεκτική να είσαι.
Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Καίσαρ πια
έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,
τότε κυρίως πρόσεξε σα βγεις στον δρόμον έξω,
εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία,
αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλο
κανένας Aρτεμίδωρος, που φέρνει γράμμα,
και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,
είναι μεγάλα πράγματα που σ’ ενδιαφέρουν»,
μη λείψεις να σταθείς· μη λείψεις ν’ αναβάλεις
κάθε ομιλίαν ή δουλειά· μη λείψεις τους διαφόρους
που χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσεις
(τους βλέπεις πιο αργά)· ας περιμένει ακόμη
κ’ η Σύγκλητος αυτή, κ’ ευθύς να τα γνωρίσεις
τα σοβαρά γραφόμενα του Aρτεμιδώρου.

Αφήστε μια απάντηση

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση