Η προστασία του περιβάλλοντος δεν υπήρχε από την αρχή στις πολιτικές και τις δράσεις της Ευρωπαικής Ένωσης που αρχικά είχαν κυρίως οικονομικό χαρακτήρα.

Το 1972 στη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το ανθρώπινο περιβάλλον που έγινε στη Στοκχόλμη η Ευρωπαική Κοινότητα κλήθηκε να αναπτύξει ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα δράσης.

Σαν αποτέλεσμα το Ευρωπαικό Συμβούλιο έβαλε τον ίδιο χρόνο σε ενέργεια ένα κυλιόμενο πρόγραμμα Περιβαλλοντικών Σχεδίων Δράσης, από τα οποία το πέμπτο και πιό πρόσφατο, με τίτλο “Στόχος η αειφορία“, συνεχίζεται ως σήμερα.

Στην Ενιαία Ευρωπαική Πράξη του 1987, στο κείμενο της Συνθήκης του Μααστριχτ και σε άλλα μεταγενέστερα Σύμφωνα έχει εισαχθεί η περιβαλλοντική διάσταση. Επίσης μπήκαν σε ενέργεια περισσότερα από 200 επίσημα έγγραφα, κανονισμοί και οδηγίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος στην Ευρώπη και στην αντιμετώπιση των διακρατικών και παγκόσμιων προβλημάτων.

Το Δεκέμβριο του 1988 η Διακήρυξη του Ευρωπαικού Συμβουλίου στη Ρόδο επεσήμανε την ανάγκη ανάπτυξης πιο αξιόπιστων εκτιμήσεων του περιβαλλοντικού status quo και καλύτερων μεθόδων για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών μεταβολών σε ευρύτερες περιοχές.

Ο τότε πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου, Jacques Delors ανταποκρίθηκε τάχιστα στις συστάσεις αυτές και δεσμεύτηκε να δημιουργήσει ένα ευρωπαικό δίκτυο μετρήσεων και ελέγχων, αποτελούμενο από δημόσια ή ιδιωτικά, περιφερειακά ή εθνικά όργανα. Ετσι δημιουργήθηκε το 1993 ο Ευρωπαικός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), με έδρα την Κοπεγχάγη.