Α) ΕΙΔΗ ΔΙΑΛΟΓΟΥ;

1. 1.     Εσωτερικός-προσωπικός
2. 2.     Διαπροσωπικός
3. 3.     Διδακτικός
4. 4.     Πνευματικός-μυστικός
5. 5.     Διεπιστημονικός
6. 6.     Διακρατικός
7. 7.     Επαγγελματικός
8. 8.     Οικογενειακός

Β) ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ:

• Ελευθερία έκφρασης-λόγου.
• Να μην υπάρχουν προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες.
• Να απουσιάζει η ισχυρογνωμοσύνη, ο φανατισμός  και ο παρωπιδισμός.
• Να κατέχουν οι συνδιαλεγόμενοι το προς συζήτηση αντικείμενο και να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν λογικά και εμπεριστατωμένα επιχειρήματα.
• Να αποφεύγονται οι προσωπικές εμπάθειες-πάθη κατά τη διαδικασία του διαλόγου και να προσπαθούμε να είμαστε αμερόληπτοι και αντικειμενικοί.
• Το πνευματικό επίπεδο των συζητητών να είναι όμοιο.
• Οι συνομιλητές να μιλούν την ίδια γλώσσα.
• Το περιβάλλον του διαλόγου να είναι ευχάριστο και ήρεμο.

Γ) ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ:

• Συσφίγγονται οι ανθρώπινες σχέσεις, γιατί ο διάλογος φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους και τους λυτρώνει από τη μοναξιά.
• Αποφεύγονται οι παρεξηγήσεις στις σχέσεις.
• Δεν αφήνει των άνθρωπο να νεκρωθεί πνευματικά, καθώς ο διάλογος προάγει τη γνώση και τον πολιτισμό.
• Ο εσωτερικός διάλογος βοηθά το άτομο να αποκτήσει αυτογνωσία και να κάνει την αυτοκριτική του. Έτσι έχοντας καλές σχέσεις με τον εαυτό του μπορεί να δημιουργήσει και να προσφέρει στους άλλους.
• Ο γόνιμος διάλογος αποκαλύπτει την αλήθεια και προάγει τη γνώση.
• Με το διάλογο εμπεδώνεται η δημοκρατία και οι δημοκρατικοί θεσμοί και διαδικασίες.
• Με τον διεπιστημονικό διάλογο προάγονται οι επιστήμες και η τεχνολογία.
• Σημειώνεται πρόοδος στις τέχνες και τα γράμματα.
• Ο κοινωνικός-ταξικός διάλογος συμβάλλει τα μέγιστα στην επίλυση κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων και ενισχύει την κοινωνική ειρήνη και συνεργασία.
• Ο διακρατικός διάλογος διατηρεί την παγκόσμια ειρήνη και συμβάλλει στη διακίνηση του πολιτισμού και στη συνεργασία των λαών.

1o ΛΥΚΕΙΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ-Επιμέλεια: Παναγιώτης Μποσιώλης, Φιλόλογος.

Α) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΝΟΙΑΣ:

• Διαφήμιση είναι η μορφή μιας πληρωμένης δημόσιας ανακοίνωσης που έχει σκοπό να προωθήσει την πώληση ενός προϊόντος, να υποστηρίξει μια ιδέα ή να προκαλέσει ορισμένα αποτελέσματα που επιθυμεί ο διαφημιζόμενος.
• Με την διαφήμιση δε γίνεται αντικειμενική ενημέρωση του κόσμου αλλά  παραπειστική με προβολή στον ανώτερο δυνατό βαθμό των θετικών στοιχείων και παραμερισμό ή παράλειψη των όποιων αρνητικών.

Β) ΜΕΣΑ ΠΡΟΒΟΛΗΣ:

• Ραδιόφωνο
• Τηλεόραση
• Κινηματογράφος
• Τύπος
• Ηλεκτρονικός τύπος-διαδίκτυο.

Γ) ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:

1) Απευθύνεται κυρίως στο συναίσθημα και λιγότερο στη λογική.

2)Στηρίζεται στον εντυπωσιασμό του πελάτη με πολλά μέσα: α)με την επανάληψη πολλές φορές της ίδιας φόρμουλας. β)με την επήρεια μιας «έγκυρης» εικόνας (π.χ. η εικόνα ενός ηθοποιού). γ)με τη δημιουργία της ψευδαίσθησης πως πρόκειται να αλλάξει η ζωή ολόκληρη, αν αγοράσει το διαφημιζόμενο προϊόν.

3)Χρησιμοποιεί την πλύση εγκεφάλου.

4)Χρησιμοποιεί τα είδωλα της εποχής.

5)Χρησιμοποιεί τη γυναίκα και ιδιαίτερα την εξωτερική της εμφάνιση.

6)Χρησιμοποιεί τη δύναμη της εικόνας και τις νέες τεχνολογίες (πολυτροπικά κείμενα)

7)Μεταχειρίζεται γλώσσα λιτή, απλοϊκή, λαϊκίστικη, συνθηματική, διανθισμένη με λεκτικές υπερβολές και λογοπαίγνια.

Δ) ΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ:

• Ενημερώνει γρήγορα, άκοπα και άμεσα τον καταναλωτή για τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά.
• Ενισχύει την παραγωγικότητα των βιομηχανικών μονάδων μέσω της αύξησης των πωλήσεων και επομένως αυξάνει την κερδοφορία τους.
• Το παραπάνω συνεπάγεται επενδύσεις και επομένως αύξηση της απασχόλησης και καταπολέμηση της ανεργίας.
• Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας όχι μόνο στον κλάδο της παραγωγής, αλλά και σε άλλους τομείς που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με το χώρο της διαφήμισης: διαφημιστικές εταιρείες, κανάλια, Μ.Μ.Ε., τυπογραφεία κ.α.
• Συμβάλλει μέσω του ανταγωνισμού στη βελτίωση της τιμής και της ποιότητας ομοειδών προϊόντων.
• Τονώνει τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού μέσω της αύξησης των πωλήσεων και των εισπραττόμενων φόρων. Έτσι το κράτος μπορεί να πραγματοποιήσει και να επεκτείνει την κοινωνική του πολιτική(Δωρεάν Παιδεία και υγεία, προνοιακά επιδόματα σε αναξιοπαθούντες κ.α.)
• Ευαισθητοποιεί σε θέματα συλλογικού ενδιαφέροντος: περιβαλλοντικά, κοινωνικά, αθλητικά, πολιτικά κ.α.

Ε) ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ:

• Συντελεί στην υπερκατανάλωση και στον υλικό ευδαιμονισμό. Αυξάνονται οι επιθυμίες των ατόμων καθώς και η αγχώδης προσπάθεια για ικανοποίησή τους, η οποία όταν δεν πραγματοποιηθεί, οδηγεί το άτομο σε περιθωριακές ή αντικοινωνικές συμπεριφορές.
• Περιορίζεται ο ελεύθερος και άρα ο προσωπικός χρόνος των ανθρώπων γιατί καταφεύγουν στην υπερεργασία προκειμένου να αυξήσουν τα έσοδά τους και έτσι να ικανοποιήσουν τις καταναλωτικές τους ανάγκες.
• Περιορίζεται η ελευθερία βούλησης καθώς και η κριτική σκέψη των ατόμων λόγω της πλύσης εγκεφάλου που η διαφήμιση ασκεί.
• Παραγκωνίζει τις πνευματικές και ηθικές αξίες της ζωής και υπονομεύει θεσμούς όπως η εργασία, η οικογένεια, η παιδεία, προσδίδοντάς τους εμπορικό ή υλιστικό χαρακτήρα.
• Προσβάλλει και εξευτελίζει τη γυναικεία φύση και υπόσταση, καθώς αυτή εμφανίζεται ως ερωτικό αντικείμενο ταυτισμένο πάντα με κάποιο καταναλωτικό προϊόν.
• Προβάλλει πολλές φορές επικίνδυνα και καταναλωτικά πρότυπα, ιδιαίτερα για τους νέους.
• Οι υπέρογκες διαφημιστικές δαπάνες αυξάνουν πολλές φορές το κόστος των προϊόντων.
• Προωθούν πολλές φορές τον αθέμιτο ανταγωνισμό (αρνητική διαφήμιση)
• Εξαπατούν,  παραπλανούν και παραπληροφορούν αρκετές φορές τον καταναλωτή, καθώς προσπαθούν να τον πείσουν για ιδιότητες που δεν έχουν τα διαφημιζόμενα προϊόντα στο βαθμό που παρουσιάζονται ότι τις έχουν.

Επιμέλεια: Παναγιώτης Μποσιώλης, Φιλόλογος.

Α) Αιτίες του αναλφαβητισμού:

• Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι του παρελθόντος είχαν σαν αποτέλεσμα τον πνευματικό μαρασμό και την πολιτιστική αποτελμάτωση σ’ όλο τον κόσμο που μπλέχτηκε στη δίνη τους.
• Η σκλαβιά που κυριάρχησε στη χώρα μας για πολλά χρόνια ανέκοψε την πνευματική εξέλιξη και η οικονομική παρακμή που την ακολούθησε, αποτέλεσε τροχοπέδη στην ανάπτυξη της παιδείας.
• Οι συχνές μετακινήσεις κοινωνικών ομάδων, που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία ή για εύρεση οποιασδήποτε αγροτικής εποχιακής ή άλλης εργασίας, δεν άφηναν περιθώρια στη διάδοση της γνώσης από οργανωμένα σχολεία.
• Στα μεταπολεμικά χρόνια, στην Ελλάδα τουλάχιστον, η παιδεία δεν ήταν δωρεάν, με αποτέλεσμα τα παιδιά των κατώτερων τάξεων να μην μπορούν συχνά να αποκτήσουν ούτε τη στοιχειώδη εκπαίδευση εξαιτίας οικονομικών δυσχερειών.
• Η νοοτροπία των αγροτοκτηνοτροφικών πληθυσμών της επαρχίας που ήταν επηρεασμένη από προλήψεις και τον σκληρό τρόπο ζωής, εμπόδιζε τη μόρφωση των παιδιών, γιατί τη θεωρούσαν επικίνδυνη και καταστροφική για τα ήθη τους.
• Άνθρωποι με πολιτικά, ατομικά και κοινωνικά συμφέροντα καλλιεργούσαν αυτό το φαινόμενο του αναλφαβητισμού, γιατί ήξεραν πολύ καλά τη δύναμη της γνώσης και φοβόντουσαν μήπως απειληθούν τα «κεκτημένα τους δικαιώματα».
• Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει και ο λεγόμενος «τέταρτος κόσμος» που ζει σε υποβαθμισμένες κοινωνίες κάτω από τα όρια της φτώχειας και αδυνατεί να μορφωθεί και να αντιδράσει στις προκλήσεις της εποχής μας.

Β) Συνέπειες του αναλφαβητισμού για το άτομο:

• Δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, γιατί η αμάθεια είναι η χειρότερη σκλαβιά.
• Ο κόσμος για τον αναλφάβητο είναι ό,τι βλέπει και ό,τι ακούει, δηλαδή στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στις αισθήσεις του και όχι στη λογική του και στην κριτική του σκέψη, γι’ αυτό και η κρίση του δεν είναι αντικειμενική.
• Μένει στάσιμος και δεν εξελίσσεται πνευματικά και φυσικά ούτε κοινωνικά και επαγγελματικά καθώς «άνθρωπος αγράμματος ξύλο απελέκητο» όπως πολύ σοφά παρατηρεί ο λαός μας.
• Δεν μπορεί να δώσει λύση ακόμα και στα πιο απλά καθημερινά του προβλήματα.
• Νιώθει μειονεκτικά απέναντι στους άλλους συμπολίτες του καθώς βιώνει τη στασιμότητα σε όλα τα επίπεδα και πιθανόν και τον κοινωνικό ρατσισμό απέναντί του.
• Ο αναλφάβητος μπορεί πολύ εύκολα να πέσει θύμα εκμετάλλευσης στα χέρια επιτήδειων εργοδοτών αλλά και άλλων απατεώνων.
• Αδυνατεί να λειτουργήσει ως δημοκρατικός πολίτης, καθώς δεν κατανοεί τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις που έχει σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα.

Γ) Συνέπειες του αναλφαβητισμού για την κοινωνία:

• Πνευματική στειρότητα με συνέπεια την έλλειψη κάθε πνευματικής-πολιτιστικής δημιουργίας.
• Κρίση στις κοινωνικές σχέσεις, γιατί η απαιδευσιά οδηγεί στην έλλειψη συνεννόησης και αλληλοκατανόησης.
• Λείπει ο προγραμματισμός στη δράση, επικρατούν τα πάθη και τα ένστικτα και η ηθική κρίση είναι αναπόφευκτη.
• Η αμορφωσιά οδηγεί τις κοινωνίες στη στασιμότητα και την οπισθοδρόμηση σε όλους τους τομείς: οικονομικό, πολιτιστικό, επιστημονικό, τεχνολογικό, καθώς και στην υποταγή σε προλήψεις και δεισιδαιμονίες.
• Παρατηρείται υποδούλωση στα προβαλλόμενα πρότυπα καθώς απουσιάζει η κριτική σκέψη. Έτσι προκαλείται το φαινόμενο της μαζοποίησης.
• Οι επιστήμες παραμερίζονται, δεν αναγνωρίζεται η αξία τους, επειδή δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές οι αρχές τους και η λειτουργικότητά τους.
• Από πολιτική σκοπιά ο αναλφαβητισμός εμποδίζει τη συνειδητή πολιτικοποίηση. Οι αμόρφωτοι εύκολα μπορούν να γίνουν θύματα προπαγάνδας ή πολιτικών φιλοδοξιών ατόμων που διψούν για εξουσία. Έτσι η δημοκρατία κλονίζεται και απειλείται καθώς οι πολίτες γίνονται όχλος που «άγεται και φέρεται» από πολιτικά πάθη.

Δ) Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος του αναλφαβητισμού:

q    Ενημέρωση με κάθε τρόπο για τον αναλφαβητισμό και τις συνέπειές του.

q    Οργάνωση σεμιναρίων και παροχή δωρεάν μαθημάτων σε αναλφάβητους σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.

q    Προσπάθεια για δημιουργία ειδικών σχολείων παροχής ταχύρυθμων μαθημάτων γραφής, ανάγνωσης και βασικών μαθηματικών από το επίσημο Κράτος.

q    Προσπάθεια ατομική των ανθρώπων που δεν μορφώθηκαν για να μάθουν, έστω και αργά, τα βασικά στοιχεία των γραμμάτων.

1ο ΛΥΚΕΙΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΠΟΣΙΩΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

• Η Γλώσσα είναι βασικό όργανο επικοινωνίας και έκφρασης των ανθρώπων.
• Επιπλέον αποτελεί βασικό στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας.

ΑΙΤΙΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ:

• Η ξενομανία και ο μιμητισμός που διακατέχει τους νεοέλληνες.
• Η εισβολή της τεχνολογίας και της ορολογίας που αυτή εισάγει.
• Τα Μ.Μ.Ε. με το στρεβλό και <<κακοποιημένο>> γλωσσικό πρότυπο που αυτά προβάλλουν.
• Το διαδίκτυο και η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, μαζί με την επικυριαρχία της εικόνας έναντι του κειμένου, προφορικού ή γραπτού.
• Τα όχι και τόσο ικανοποιητικά αναλυτικά προγράμματα και βιβλία στα σχολεία που δεν είναι προσαρμοσμένα στη σύγχρονη πραγματικότητα και τις ανάγκες του μαθητή.
• Η απομάκρυνση του νεοέλληνα και του μαθητή από το ποιοτικό βιβλίο στον ελεύθερο χρόνο του.
• Η γλωσσομάθεια σε συνάρτηση με τον τουρισμό στη χώρα μας.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

• Κινδυνεύει άμεσα η εθνική μας ταυτότητα και μαζί ο πολιτισμός μας και οι παραδόσεις μας.
• Το άτομο θα αντιμετωπίσει περιορισμούς στην έκφραση και στην επικοινωνία του, καθώς θα συρρικνωθεί η πλούσια σε λέξεις και φράσεις Ελληνική γλώσσα μας.
• Περιορίζονται και συρρικνώνονται οι πνευματικοί ορίζοντες του ατόμου, καθώς κόβεται η επαφή του με την πλούσια δεξαμενή της ελληνικής γλώσσας.
• Η κοινωνία θα στερηθεί την πλούσια πνευματική και πολιτιστική της ζωή που αποτελούν το πνευματικό οξυγόνο  του σύγχρονου μαζικοποιημένου και αποξενωμένου ανθρώπου των πόλεων.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΣΕ ΓΛΥΦΑΔΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.
ΤΑΞΗ: Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ.
ΔΙΔ. ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ, ΜΟΔΑ ΚΑΙ ΝΕΟΙ.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 διδακτικές ώρες.
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Αγγελική Μαστοράκη, Παναγιώτης Μποσιώλης.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Α) Μετά τη συζήτηση που διεξήχθη στη τάξη σχετικά με τη μόδα και τις επιδράσεις της, να συντάξετε ένα άρθρο 300 λέξεων που θα δημοσιεύσετε στην ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου σας στο οποίο να εξηγείτε για ποιους λόγους οι περισσότεροι νέοι την ακολουθούν και συμμορφώνονται με τις επιταγές της.

Β) Να συντάξετε και να αποστείλετε μια επιστολή- email προς όλους τους συμμαθητές σας (ή εναλλακτικά να το ανεβάσετε στο κοινόχρηστο cloud της τάξης σας) στην οποία να εξηγείτε: α) Ποιο είναι στην κάθε περίπτωση το κίνητρο που οδηγεί τους νέους σε διαφορετικές ενδυματολογικές επιλογές; Ποιο κριτήριο καθορίζει τις δικές σας επιλογές σε θέματα μόδας;

Γ) Οι τέσσερες ομάδες της τάξης, μετά από ομαδική εργασία, να ετοιμάσουν ένα πρόγραμμα παρουσίασης στο οποίο να καταδεικνύεται με συνδυασμό εικόνας video και κειμένου αν και με ποιο τρόπο οι μεγάλες βιομηχανίες μόδας επιβάλλουν πρότυπα συμπεριφοράς και φυσικά ενδυματολογικά πρότυπα στους νέους. (Να προηγηθεί η σχετική έρευνα στις «ηλεκτρονικές τοποθεσίες» δυο μεγάλων βιομηχανιών μόδας-ενδυμάτων της επιλογής σας).