Συχνά, όταν ακούμε για περιπτώσεις ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές, συμπεριφερόμαστε περίεργα. Απευθείας στο μυαλό μας τους αποδίδουμε τον χαρακτηρισμό του «τρελού», ξεχνώντας πως είναι και αυτοί ασθενείς με συναισθήματα και ευαισθησίες. Μάλιστα πολύ συχνά τους στιγματίζουμε αποκαλώντας τους επικίνδυνους για την κοινωνία. Τί γίνεται, όμως, όταν η κοινωνία γίνεται επικίνδυνη για αυτούς;
Όπως κάθε άνθρωπος, έτσι και οι ψυχικά ασταθείς έχουν δικαιώματα. Δικαιώματα κατοχυρωμένα από την Πολιτεία, τα οποία οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε. Ποια είναι αυτά; Αρχικά, βασικό τους δικαίωμα είναι αυτό της αξιοπρεπούς περίθαλψης, είτε αυτή είναι εκούσια είτε ακούσια. Σύμφωνα με αυτό, και στις δύο περιπτώσεις ο ασθενής δικαιούται ιατρική, παραϊατρική και νοσηλευτική φροντίδα σε κατάλληλες και βοηθητικές για αυτόν συνθήκες. Επιπλέον, έχει το δικαίωμα της αποκατάστασης• μέσω της διαδικασίας της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης οι πάσχοντες μαθαίνουν να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους και να στηρίζονται στις δυνατότητές τους. Επίσης μέσω της διαδικασίας αυτής ενισχύονται και οι ευκαιρίες τους για επαγγελματική αποκατάσταση.
Άλλο ένα πολύ βασικό τους δικαίωμα, είναι αυτό της ζωής στην κοινότητα. Αυτό σημαίνει ότι ο ψυχικά ασθενής δικαιούται να μένει σε ένα κανονικό σπίτι όπως όλοι οι άλλοι ή μπορεί να χρησιμοποιήσει στεγαστικές δομές και δομές παράλληλης στήριξης στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο, αποφεύγοντας ιδρύματα νοσηλείας, τα οποία συνήθως προκαλούν το φαινόμενο του ιδρυματισμού. Τέλος, όπως όλοι μας, έχουν δικαίωμα στην ισότητα, την ανεξιθρησκία, την ενημέρωση και την κατάκτηση αξιωμάτων.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ξανά πως πάνω από όλα είναι άνθρωποι με συναισθήματα και το βασικότερο από όλα τα δικαιώματά τους είναι αυτό της αξιοπρεπούς ζωής. Κανείς μας δεν έχει το δικαίωμα να τους υποβιβάζει και να τους προσάπτει διάφορες «ταμπέλες», οι οποίες θίγουν την αξιοπρέπειά τους, μόνο και μόνο επειδή πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή. Αναρωτιέμαι θα κατακρίναμε ή θα προσβάλαμε ποτέ κάποιον που πάσχει από κάποια σοβαρή σωματική ασθένεια; Μάλλον όχι. Γιατί λοιπόν να το κάνουμε στους ψυχικά ασθενείς;