Πάντως η εικονοκλαστική διαμάχη (726-843) ούτε έβλαψε σε κάποια μεγάλη έκταση την Ανατολική Εκκλησία ούτε απέκλεισε την αποτελεσματικότητα, πάνω σ’ όλους τους τομείς, της Ελληνικής Χριστιανοσύνης. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στο μοναχισμό -τη ζέση, την αποφασιστικότητα και την επιμονή των μοναχών. Αυτοί ήταν οι πραγματικοί υποστηρικτές της παράδοσης, η άκαμπτη σπονδυλική στήλη της συντηρητικής μερίδας. Έστρεψαν το λαό στην υποστήριξη των γνωμών τους. Έδωσαν την ορμή να κατευθύνουν την εκκλησία και το κράτος στους δικούς τους καθορισμένους σκοπούς.
Και τελικά στην πάλη που έφερνε αντιμέτωπες την εξουσία με την αφοσίωση, την ψυχρή λογική με το φλογερό ζήλο, οι αυτοκράτορες αναγκάστηκαν να υποκύψουν. Παρ’ όλο που οι μοναχοί περισσότερες από μια φορές τέθηκαν εκτός νόμου απ’ την εικονοκλαστική-αυτοκρατορική κυβέρνηση, και πραγματικά, άρθηκε από πάνω τους η πολιτική αναγνώριση σαν εκκλησιαστική κοινωνία και θεσμός, ο μοναχισμός στο τέλος απέδειξε μεγαλύτερη στερεότητα απ’ τη δυναστεία, η οποία του αντιτάχτηκε, και οι μοναχοί απήλαυσαν τη λαικότητα και την εύνοια του λαού μ’ ένα τρόπο που θα μπορούσε μόνο να εξάψει το φθόνο και το μίσος των αυτοκρατόρων. Αφού οι αυτοκρατορικές κυβερνήσεις δε θα μπορούσαν να καταστρέψουν ή ακόμη να δαμάσουν το μοναχισμό, έπρεπε στο τέλος να εναγκαλιστούν τις αιτίες του αν η κυβέρνηση ήταν αποφασισμένη η ίδια να επιβιώσει.
Πάντως η πολεμική των εικονομάχων αυτοκρατόρων ούτε ήταν συστηματική και συνεχείς, ούτε κράτησε πολύ καιρό, κι έτσι δε μπόρεσε να εξαλείψει το μοναχισμό, παρ’ όλη της τη σφοδρότητα. Οι καταδιώξεις, μάλιστα και οι πιέσεις φέραν το αντίθετο αποτέλεσμα: τον ωφέλησαν, γιατί δώσαν αφορμή για τις μεταρρυθμίσεις των Στουδιτών, που αναμφίβολα εξύψωσαν το μοναχικό βίο.
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.