Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η 2η Εκπαιδευτική Επίσκεψη μαθητών/τριών του 7ου Γυμνασίου στο CERN ύστερα από πρόσκληση, το χρονικό διάστημα από 29 Οκτωβρίου 2024 έως 1 Νοεμβρίου 2024.
Αυτή τη φορά το 7ο Γυμνάσιο συνεργάστηκε με το γειτονικό 9ο Γυμνάσιο και έτσι στην επίσκεψη συμμετείχαν 23 μαθητές/τριες του 7ου Γυμνασίου με τρεις συνοδούς εκπαιδευτικούς και 18 μαθητές/τριες του 9ου Γυμνασίου με δυο συνοδούς εκπαιδευτικούς.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας CERN (“Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών” – Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire, αποτελεί το μεγαλύτερο και πιο αξιόλογο ερευνητικό κέντρο στον κόσμο. Εγκατεστημένο στα Γαλλοελβετικά σύνορα, κοντά στην Γενεύη, ιδρύθηκε το 1954 συγκεντρώνοντας ειδικούς από 12 ιδρυτικά μέλη κράτη (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα ).
Αποτελεί μία από τις πρώτες Ευρωπαϊκές προσπάθειες για την πραγματοποίηση ενός κοινού οράματος. Ήταν ένα από τα πρώτα συλλογικά Ευρωπαϊκά εγχειρήματα. Στην ταραγμένη εποχή που ζούμε, αποτελεί πρότυπο διεθνούς συνεργασίας και καλής θέλησης, κάτι που το έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ.
Το CERN ερευνά τα συστατικά της ύλης και το είδος των δυνάμεων που την κρατούν ενωμένη. Απώτερος στόχος η γνώση και ερμηνεία της δημιουργίας και εξέλιξης του Σύμπαντος.
Οι ερευνητές χρησιμοποιούν όλες τις υψηλού επιπέδου, επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητες που τους παρέχει το εργαστήριο. Πρόκειται για επιταχυντές που επιταχύνουν τα μικροσκοπικά σωματίδια σε ταχύτητες λίγο μικρότερες από την ταχύτητα του φωτός και ανιχνευτές που κάνουν τα σωματίδια αυτά “ορατά”. Ωστόσο, η βασική έρευνα που διεξάγεται στο CERN για τη διερεύνηση θεμελιωδών ζητημάτων, έχει επιπλέον «παράπλευρα» τεχνολογικά οφέλη για την ανθρωπότητα. Ο παγκόσμιος ιστός (www), οι επιταχυντές πρωτονίων για την καταπολέμηση του καρκίνου, είναι μερικά από τα διεπιστημονικά αποτελέσματα της βασικής έρευνας που έχουν πλέον άμεση επίδραση στην καθημερινή μας ζωή.
Την Πέμπτη 31/10 2024 πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη.
Στο κεντρικό δρόμο μπροστά από το CERN μια γέφυρα ύψους 6 μέτρων συνδέει όλους τους χώρους (αίθουσες – ακροατήρια, εργαστήρια , κατάστημα, εστιατόριο) και δύο αναρτημένοι σωλήνες (σχήμα Η – Higgs) αντικατοπτρίζουν την τεχνολογία αιχμής του συγκροτήματος.
Οι μαθητές/τριες εντυπωσιασμένοι από την πρώτη στιγμή παρατηρούν στον εξωτερικό χώρο του συγκροτήματος να είναι τοποθετημένο ένα γλυπτό από χάλυβα μήκους 37 μέτρων και μάζας 15 τόνων, το οποίο έχει το σχήμα μιας γιγαντιαίας κορδέλας και δίνει φόρο τιμής σε μεγάλες ανακαλύψεις της Φυσικής και των Μαθηματικών στο πέρασμα των αιώνων.
Εκεί υποδέχτηκαν τους/τις μαθητές/τριες δυο σημαντικοί Έλληνες ερευνητές- καθηγητές προερχόμενοι από ΑΠΘ με τον νεότερο Έλληνα επιστημονικό συνεργάτη τους και έδωσαν τις πρώτες πληροφορίες για την «γιγαντιαία κορδέλα».
Απέναντι από την είσοδο του κέντρου υπάρχει η γιγάντια ξύλινη σφαίρα (The Globe) στο εσωτερικό της οποίας υπάρχει μόνιμη έκθεση που αφορά τη φυσική υψηλών ενεργειών και την ιστορία των στοιχειωδών σωματιδίων.
Μαθητές/τριες και συνοδοί εκπαιδευτικοί οδηγήθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα ακροατηρίου όπου παρακολούθησαν δυο συναρπαστικά βίντεο συνολικής διάρκειας 45 περίπου λεπτών σχετικά με την ιστορία του οργανισμού αλλά και του επιστημονικού έργου που επιτελείται σε αυτόν με εντυπωσιακές προσομοιώσεις λειτουργίας επιταχυντή LHC, πορείας – συγκρούσεων σωματιδίων και ανιχνευτών. Παρουσιάστηκαν επίσης τα βασικά πειράματα: Το ATLAS και το CMS , το LHCb, και το ΑLICE.
Στη συνέχεια αφού χωρίστηκαν σε ομάδες οδηγήθηκαν σε χώρο του Εργαστηρίου που ασχολείται με το πείραμα ATLAS όπου τους παρουσιάστηκαν τα υλικά των μεγάλων μαγνητών που βρίσκονται στις διατάξεις των επιταχυντών και ανιχνευτών, οι ιδιότητες τους όπως η υπεραγωγιμότητα και συζητήθηκαν νόμοι και αρχές Φυσικής που εμπλέκονται στις κατασκευές.
Στο δεύτερο χώρο όπου μετακινήθηκαν οι επισκέπτες στο δάπεδο ήταν αποτυπωμένη υπό κλίμακα η πορεία των σωματιδίων στους επιταχυντές και εξηγήθηκε η λειτουργία τους.
Μαθητές/τριες και συνοδοί εντυπωσιάστηκαν όταν βρέθηκαν στο «εικονικό ασανσέρ» όπου πραγματοποιήθηκε προσομοίωση της μετακίνησης στον υπόγειο επιταχυντή. Σε διπλανή αίθουσα παρουσιάστηκαν τα βασικά τμήματα του μεγάλου επιταχυντή σε πραγματικό μέγεθος και οι λειτουργίες τους.
Ενδιαφέρουσα επίσης και εντυπωσιακή ήταν η επίσκεψη στο κέντρο ελέγχου του CERN και η αναλυτική παρουσίαση των διαδικασιών στους επιταχυντές και ανιχνευτές.
Οι μαθητές/τριες και οι συνοδοί εκπαιδευτικοί συζήτησαν με τους ερευνητές για τα θέματα της έρευνας αλλά και για τις συνθήκες εργασίας και την καθημερινή ζωή τους. Η επίσκεψη στο CERN ολοκληρώθηκε με φαγητό στο εστιατόριο του οργανισμού όπου οι μαθητές/τριες μας είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν και να συνομιλήσουν με ερευνητές, καθηγητές φοιτητές και επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Πριν την αποχώρηση έγινε η απαραίτητη φωτογράφηση της ομάδας και η αγορά αναμνηστικών από το κατάστημα του CERN.
Σίγουρα, η κατανόηση των σύγχρονων επιστημονικών εξελίξεων δεν αποτελεί πρωταρχικό εκπαιδευτικό στόχο σε μαθητές/τριες Γυμνασίου, ωστόσο η απλή και μόνον παράθεση – παρουσίαση όλων αυτών που διαδραματίζονται στο CERN με τη συμμετοχή εξεχόντων επιστημόνων από όλο τον κόσμο με υλικά και μέσα που ξεφεύγουν από τα καθημερινά δρώμενα, αποτελεί αναμφίβολα έναυσμα και κίνητρο μάθησης, ερέθισμα να ασχοληθούν τα παιδιά με τις θετικές επιστήμες και να αναδείξουν το ταλέντο τους αλλά και για να ανακαλύψουν τη μαγεία της επιστήμης.
Το ταξίδι ήταν κυρίως εκπαιδευτικό με ψυχαγωγικές όμως συνιστώσες, μιας και συνδύαζε όμορφες και ενδιαφέρουσες περιηγήσεις από τον εξαιρετικό Έλληνα συνοδό μας στην πανέμορφη πόλη Annecy, αλλά και στην καταπληκτική πρωτεύουσα της Ελβετίας την παραμυθένια Βέρνη. Εκεί περπατήσαμε στην παλιά πόλη που διασχίζεται από τον ποταμό Ααρ και αποτελεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco. Θαυμάσαμε τον Πύργο του Ρολογιού, τον καθεδρικό Ναό, φωτογραφηθήκαμε στα πλακόστρωτα δρομάκια, στο άγαλμα του Einstein και είδαμε αρκούδες στο ιδιαίτερο πάρκο Αρκούδων.
Στην ιστορική Λωζάνη, γνωστή για τη συνθήκη που καθόρισε τα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας, περπατήσαμε δίπλα στην ήρεμη λίμνη της και η ομάδα μας επισκέφτηκε το Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων. Την τελευταία ημέρα πριν την αναχώρηση μας είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε την φινετσάτη, καταπράσινη αλλά και ακριβή Γενεύη χτισμένη στις όχθες του Ροδανού ποταμού πάνω στη μεγάλη λίμνη Λεμάν, φημισμένη επίσης και για το μεγαλύτερο σιντριβάνι της Ευρώπης. Περπατήσαμε στην Παλιά Πόλη που είναι το μεγαλύτερο ιστορικό κέντρο της Ελβετίας, περάσαμε μπροστά από το σπίτι του Ιωάννη Καποδίστρια – του πρώτου Ελβετού πολίτη – και επισκεφτήκαμε τον ιδιαίτερο καθεδρικό Ναό του Αγίου Πέτρου με το μοναδικό μουσικό όργανο και τα αξιοθαύμαστα βιτρό. Η ομάδα απόλαυσε επίσης στην πόλη καφέ, σοκολάτες και βόλτες στην αγορά.
Αισθανόμαστε ότι αυτό το υπέροχο ταξίδι θα αποτελέσει αξέχαστη μοναδική εμπειρία για τους μαθητές/τριες μας.