Τα έθιμα του Πάσχα

Καλημέρα αγαπημένα μας παιδιά και γονείς!!!

Κλείστε τα μάτια σας και σκεφτείτε…

Τι θα γιορτάσουμε σε λίγο καιρό;…Σωστά μαντέψατε…Το Πάσχα!

Και ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό;…Υπέροχα…Τα κόκκινα αυγά!

Μέρα με τη μέρα, λοιπόν,  θα γνωρίζουμε κι από ένα έθιμο του Πάσχα. Ελπίζουμε να  σας αρέσουν!!!

Σήμερα θα ασχοληθούμε με τα κόκκινα αυγά.

 

ΚΟΚΚΙΝΑ  ΑΥΓΑ! ΕΝΑ ΕΘΙΜΟ ΕΤΩΝ

Ένα από τα έθιμα της εορτής του Πάσχα είναι τα κόκκινα αυγά, τα οποία βάφονται κάθε χρόνο την Μ. Πέμπτη. Η παράδοση τα θέλει κόκκινα, όμως τα τελευταία χρόνια η τάση της μόδας άφησε κι εδώ τα σημάδια της, μεταμορφώνοντας τα αυγά σε χρωματική παλέτα διαφόρων αποχρώσεων.

Το έθιμο

Το βάψιμο των αυγών γίνεται την Μ. Πέμπτη, όπου κορυφώνεται σε όλες τις Εκκλησίες η κατάνυξη και ο πόνος των Χριστιανών για τη Σταύρωση του Χριστού. Το πρωί η νοικοκυρά έβγαζε ένα κόκκινο πανί, ύφασμα ή ρούχο στο μπαλκόνι, το οποίο συμβόλιζε το αίμα του Χριστού και αποτελούσε ένδειξη ότι ξεκίνησε η βαφή αυγών. Πολλοί λένε, ότι τα αυγά έπρεπε να βαφτούν κόκκινα πριν από τη Θεία Λειτουργία για να είναι γερά και να μην σπάνε εύκολα. Το έθιμο ήθελε την κατσαρόλα που θα έβαφαν τα αβγά να είναι καινούρια και ο αριθμός των αυγών ορισμένος. Την κόκκινη μπογιά έπρεπε να τη διατηρήσουν  σαράντα μέρες και να μην την πετάξουν έξω από το σπίτι.

Γιατί αυγά;

Τα αυγά αποτελούσαν από αρχαιοτάτων χρόνων, αφετηρία για δεκάδες μύθους, έθιμα και παραδόσεις. Θεωρούνταν σύμβολο της γονιμότητας, αλλά και της έναρξης ενός νέου κύκλου ζωής.

Το βάψιμο των αυγών είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε στην ανατολική Ευρώπη. Πολλοί λαογράφοι λένε ότι το έθιμο του αυγού έχει τις ρίζες του στην αρχαία Αίγυπτο και την Περσία, όπου φίλοι και συγγενείς αντάλλαζαν αυγά κάθε εαρινή ισημερία. Είναι γεγονός πως τα χρωματιστά αυγά τα συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια τα οποία είναι το σύμβολο της γονιμότητας.

Σήμερα το Πασχαλινό αυγό συμβολίζει, εκτός των άλλων, και τον τάφο από τον οποίο εξήλθε ο Θεάνθρωπος.

Σε ό,τι αφορά τους συμβολισμούς του αυγού, ο λαογράφος Γιώργος Μπόντας εξηγεί ότι «το βρασμένο αυγό συμβολίζει τον θανατωμένο Χριστό, που με το τσούγκρισμα κατά την Ανάσταση ανασταίνεται και μας γεμίζει με ελπίδα για νέα ζωή, πιο χαρούμενη και ευτυχισμένη. Το τσόφλι συμβολίζει τον τάφο του Κυρίου και το σπάσιμό του, το άνοιγμα του τάφου, την μετακίνηση της πέτρας που το σκεπάζει και την έξοδο του Χριστού. Το αυγό προσφέρεται εύκολα, είναι τόσο μικρό και δίνει τόσα πολλά. Μεταφέρει παντού την αγάπη, τη θυσία, την Ανάσταση, την ενότητα, την ανθρωπιά»αναφέρει χαρακτηριστικά.

Γιατί κόκκινα;

Για το κόκκινο χρώμα του πασχαλινού αυγού, ο λαογράφος Μπόντας επισημαίνει πως παραπέμπει στο  αίμα του Χριστού. Έδωσε, μάλιστα, την ονομασία του και στη Μεγάλη Πέμπτη, η οποία στη Δυτική Μακεδονία ονομάζεται επίσης και «Κόκκινη Πέμπτη» ή «Κόκκινη Πέφτη».

Βέβαια οι εξηγήσεις – ερμηνείες για το κόκκινο χρώμα, εκτός από το ότι συμβολίζει τη Θυσία και το Αίμα του Χριστού, είναι ακόμη περισσότερες.

Μία δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει  ότι το κόκκινο χρώμα οφείλεται στο γεγονός ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να μην τον βασανίσουν. Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, τότε βάφτηκαν από άσπρα σε κόκκινα.

Μία άλλη προσέγγιση συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή.  Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, θεώρησε τόσο απίθανο το γεγονός, «όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα». Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών

Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών ξεκίνησε μάλλον στη Βόρεια Αγγλία ως παιχνίδι. Ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικητής.

Πολλοί κρατούν και δεν τσουγκρίζουν το πρώτο αυγό που βάφεται, γιατί ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να πειραχτεί. Πολλοί, μέχρι σήμερα, το φυλούν στο εικονοστάσι τους μέχρι  την εορτή της Αναλήψεως.

Αυγομαχίες

Το παραδοσιακό τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών, το βράδυ της Ανάστασης εξελίσσεται σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας – αλλά και στην Πιερία – σε πραγματική «Αυγομαχία». Το έθιμο έχει τις ρίζες του στον Πόντο και συμβολίζει την Ανάσταση του Κυρίου και τη σύγκρουση του καλού με το κακό.

Στην Πιερία οι «Αυγομαχίες» είναι ένα έθιμο που γίνεται τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα στον Άνω Άγιο Ιωάννη Πιερίας από τον Ποντιακό Πολιτιστικό Σύλλογο «Άργος».  Οι αυγομάχοι κάθονται αντικριστά σε μία εξέδρα έχοντας ο καθένας από 20 αυγά. Όποιος μείνει τελευταίος με ένα αυγό, είναι ο νικητής. Οι συμμετέχοντες είναι δεκάδες, ενώ υπάρχει και ξεχωριστός διαγωνισμός για παιδιά.

Τρόποι βαφής

Στη χώρα μας, υπάρχουν πολλοί τρόπο βαψίματος των αυγών, πέραν των σύγχρονων βιομηχανοποιημένων βαφών. Αρκετοί χρησιμοποιούν οικολογικές βαφές, μη τοξικές, ώστε τα αβγά να βαφτούν με όσο το δυνατόν πιο φυσικό τρόπο. Μερικές από τις βαφές που κυριαρχούν μέχρι και σήμερα αποτελούνται από εκχυλίσματα φυτών, λαχανικών, φρούτων, όπως παντζάρια, φύλλα τριανταφυλλιάς, φλούδες των κρεμμυδιών, κόκκινο λάχανο, βατόμουρα, πορτοκάλια, κουρκουμά, σπανάκι, μαϊντανό, τσουκνίδα κ.ά

Ας ρίξουμε μια ματιά και στα παρακάτω αυγά που είναι βαμμένα… αλλιώς!

…με πινέλα και ανοιξιάτικη διάθεση

…. με την τεχνική decoupage ( χρειάζεστε χαρτοπετσέτες και αραιωμένη κόλλα ατλακόλ)

…με λουλούδια από τον κήπο(τα τοποθετούμε πάνω στο αυγό, το τυλίγουμε με ένα κομμάτι λεπτό καλσόν, το δένουμε σφιχτά και το βάφουμε)

…με αγαπημένους ήρωες

Και τώρα ήρθε η ώρα για ένα παραμύθι…

Όπως όλοι γνωρίζετε  τα αυγουλάκια τα παίρνουμε από την κότα και από τα αυγά βγαίνουνε τα κοτοπουλάκια σαν και αυτό που είναι στην παρακάτω εικόνα.

Τώρα θέλω να σας ρωτήσω αν ξέρετε κάποιο αυγό που δεν ήθελε να γίνει κοτόπουλο. Ξέρει κανένας σας;……Εγώ ξέρω ένα και θέλω να μοιραστώ αυτή την ιστορία μου μαζί σας.

Καθίστε λοιπόν στην καρέκλα σας, ανοίξτε καλά τα αυτιά σας και απολαύστε το παραμύθι που ακολουθεί.

……Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη, δώσε κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν’ αρχινήσει…

Τι συναισθήματα σας άφησε η ιστορία του μικρού μας αυγού που δεν ήθελε να γίνει κοτόπουλο;

Μπορείτε να σκεφτείτε ένα άλλο τέλος που θα μπορούσε να έχει το παραμύθι;

Μπορείτε να πάρετε μία κόλλα χαρτί και μαρκαδόρους και να ζωγραφίσετε πώς θα θέλατε να τελειώσει διαφορετικά το παραμύθι.

Τι   θα λέγατε να παίξουμε τώρα κι ένα παιχνίδι μνήμης με αυγά;

https://www.primarygames.com/math/countingeastereggsmemory/

 

Και μιας και μιλάμε για τo Πάσχα, θέλετε να παίξουμε με την πρώτη του φωνούλα, το Π;

1η Δραστηριότητα:

Σχηματίστε στο πάτωμα το “Π” και “π” με υλικά που διαθέτετε στο σπίτι (χαρτοταινία, σχοινί, κορδέλα…) και περπατήστε το. Για άσκηση λεπτής κινητικότητας σχηματίστε το  με υλικά που διαθέτετε στο σπίτι (πλαστελίνη, χάντρες, κουμπιά, φασόλια…)

2η Δραστηριότητα:

Ξαπλώστε στο πάτωμα και σχηματίστε το “Π” με τα σώματά σας.

3η Δραστηριότητα:

Η φωνούλα  “Π” φωνάζει ή είναι ήσυχη; Σχηματίστε το με τα χείλη σας.

Πατήστε εδώ για να  κάνουμε μια διασκεδαστική δραστηριότητα

4η Δραστηριότητα:

Διαβάστε στα παιδιά σας το αγαπημένο τους παραμύθι και ζητήστε τους να εντοπίσουν τις λέξεις που άκουσαν που αρχίζουν από τη φωνούλα “Π”.

5η Δραστηριότητα:

Διαβάστε στα παιδιά το παρακάτω ποίημα και ζητήστε τους να πουν λέξεις που άκουσαν από τη φωνούλα “Π”.

Για προσπαθήστε να το θυμηθείτε και να το πείτε απ΄ έξω!!!

Συγχαρητήρια για την προσπάθειά σας!!!

6η Δραστηριότητα:

Ζητήστε από τα παιδιά σας να κυκλώσουν ή να κόψουν από εφημερίδες ή περιοδικά με το “Π” και “π”.

7η Δραστηριότητα:

Ζητήστε τους να σκεφτούν λέξεις που αρχίζουν από “Π”. Μπορείτε να επεκτείνετε το παιχνίδι σας. Παίξτε το κυνήγι του θησαυρού των λέξεων από “Π”. Πόσες λέξεις που αρχίζουν από τη φωνούλα “Π” βρίσκονται μέσα στο σπίτι;

8η Δραστηριότητα:

Ας δούμε τώρα κάποιες ασκήσεις ευαισθητοποίησης για την εύρεση λέξεων με συγκεκριμένο αρχικό φώνημα και τον εντοπισμό και την αναγνώριση του φωνήματος “Π”.

Πατήστε εδώ  και εδώ

9η Δραστηριότητα:

Διαβάζουμε από το Αλφαβητάρι του Ευγένιου Τριβιζά το γλωσσοδέτη για το «Π»

Πατήστε εδώ  και εδώ

11η Δραστηριότητα:

Φτιάχνουμε αυτή την φορά το κολάζ  του “Π”. Σε χαρτί Α4 σχεδιάζουμε το “Π” και “π” και το γεμίζουμε με χρώματα και σχέδια. Γύρω γύρω να σκεφτούν και να ζωγραφίσουν πράγματα που αρχίζουν από “Π” (πορτοκάλι, πασχαλιά, παπούτσι,  παγωτό…).

12η Δραστηριότητα

Δεν μπορεί βέβαια  να  μην ακούσουμε  την εκπαιδευτική σειρά κινουμένων σχεδίων ελληνικής παραγωγής.

Εδώ λέμε αντίο για σήμερα. Μας λείπετε!!!!