Μιλάμε για το Χειμώνα
Αποχαιρετώντας το Φθινόπωρο και μπαίνοντας στο Χειμώνα ,παράλληλα με την προετοιμασία της χριστουγεννιάτικης γιορτής μας προσεγγίσαμε την έννοια του ΄΄ΧΕΙΜΩΝΑ΄΄χρησιμοποιώντας τεχνικές και στρατηγικές διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων βασίστηκε στο πρότυπο σενάριο διαφοροποιημένης διδασκαλίας της Δαγκλή Βασιλικής, Ζησοπούλου Ελένης και Συμεωνίδου Μαγδαληνής στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας στην ενότητα :Ανάπτυξη και καλλιέργεια προφορικού λόγου μέσα από το θέμα:
“Μιλάμε για το χειμώνα” .
Οι δραστηριότητες σχεδιάστηκαν και πραγματοποιήθηκαν σε κάθε τμήμα χωριστά σε συνεργασία ωστόσο και των δυο τμημάτων ώστε να υπάρχει ανταλλαγή ιδεών, αξιολόγηση και ανατροφοδότηση μεταξύ των νηπιαγωγών. Οι δραστηριότητες έλαβαν χώρα το χρονικό διάστημα Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου .
Η παρούσα διδακτική πρόταση συνδέεται με το ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ και συγκεκριμένα με την ενότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης γλώσσας (προφορική επικοινωνία, ομιλία και ακρόαση), στοχεύοντας στην εξοικείωση των μαθητών με την κατανόηση και παραγωγή προφορικού λόγου μέσα από τη διαφοροποίηση των μεθόδων και των τεχνικών διδασκαλίας. Συγκεκριμένα οι επιμέρους στόχοι που αναμέναμε να αναπτύξουν τα παιδιά ήταν:
Ως προς τη Γνώση :
- Να βελτιώσουν και να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο
- Να διηγηθούν/αφηγηθούν μια ιστορία
- Να περιγράψουν με προφορικό λόγο την έννοια του χειμώνα
- Να αναπτύξουν φωνολογική επίγνωση σε επίπεδο συλλαβικής κατάτμησης
- Να εισαχθούν στη φωνημική ανάλυση
Ως προς την Κατανόηση :
- Να απαντήσουν σε ερωτήσεις κατανόησης (δομή/πλοκή, ήρωες και σχέσεις τους, επίλυση προβλήματος κλπ.) .
- Να συσχετίσουν την έννοια του χειμώνα με τις ανθρώπινες δραστηριότητες .
- Να εκφράσουν συναισθήματα και απόψεις
Ως προς τις Δεξιότητες :
- Να συνεργαστούν σε ομάδες.
- Να εκφράσουν έννοιες και συναισθήματα, συνδυάζοντας προφορικό λόγο και εκφραστικά μέσα.
- Να εξηγήσουν και να ερμηνεύσουν τα μηνύματα των λογοτεχνικών κειμένων .
- Να χρησιμοποιήσουν εμπλουτισμένο λεξιλόγιο σχετικό με το χειμώνα.
Το σενάριο διαφοροποιημένης διδασκαλίας βάση του οποίου σχεδιάσαμε αρχικά και πραγματοποιήσαμε στη συνέχεια τις δραστηριότητες αποτελούνταν από δυο διδακτικές ενότητες. Στην πρώτη διδακτική ενότητα η αφόρμηση μας για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων ήταν το το βιβλίο της Ε. Φακίνου “Ο χειμώνας” (1985) Εκδόσεις Κέδρος ενώ στην δεύτερη διδακτική ενότητα η αφόρμηση μας ήταν το τραγούδι του Χειμώνα σε εικονόλεξο σε μορφή βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=juetSmx608E
Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των δραστηριοτήτων τα παιδιά τόσο στην πρώτη 1η διδακτική ενότητα όσο και στην 2η διδακτική ενότητα εργάστηκαν στην ομάδα “τάξη”, σε μικρές ομάδες, σε ζευγάρια και ατομικά.
Χρησιμοποιήθηκαν στρατηγικές ,ψηφιακά εργαλεία και έντυπο ή ψηφιακό υλικό βασισμένα στο πρότυπο σενάριο αλλά με γνώμονα τις ιδιαιτερότητες κάθε τάξης και την προσαρμογή στις μαθησιακές και ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών της κάθε τάξης, υπήρξαν αλλαγές και τροποποιήθηκαν δραστηριότητες και παράχθηκε νέο υλικό έντυπο και ψηφιακό.
Ενδεικτικά στην πρώτη 1η διδακτική ενότητα χρησιμοποιήθηκαν :
Ιδεοθύελλα με την βοήθεια του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης coggle.it:
Τοίχος γκράφιτι (κατασκευή από κοινού, σε χαρτί του μέτρου, που αναρτάται σε κεντρικό σημείο της τάξης, των απόψεων, ιδεών και γνώσεων των μαθητών) Με την τεχνική του (KWL) (Know-what to know- learned) καταγράφουμε τις ιδέες και τις γνώσεις των παιδιών.
Κάρτες Student Response (μία χαμογελαστή πράσινη και μία λυπημένη κόκκινη)
Συνεργασία σε ζευγάρια:
Συνεργασία σε μικρές ομάδες:
Ομαδοποιήσεις καρτών (γιορτές – φρούτα – λαχανικά του χειμώνα)σε στεφάνια:
Έντυπο υλικό:
Διαδικτυακό κουίζ με έννοιες του χειμώνα
https://quizlet.com/551649687/flashcards
Διαδραστική άσκηση αξιολόγησης με την εφαρμογή wordwoll
2η διδακτική ενότητα :
Συνεργασία σε μικρές ομάδες:
Φύλλο αξιολόγησης με εικόνες του χειμώνα για συλλαβική αποτύπωση.
Προσαρμογή της Τεχνικής RAFT για την παραγωγή προφορικών κειμένων. Βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν το ρόλο τους ως συγγραφείς αναλαμβάνοντας ρόλους, λαμβάνοντας υπόψη το κοινό που θα απευθυνθούν, τη μορφή του κειμένου που θα δημιουργήσουν και το θέμα που θα προσεγγίσουν μία οπτική γωνία. Τα παιδιά μπορούν να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο χρησιμοποιώντας και εναλλακτικά εκφραστικά μέσα όπως: σωματικές κινήσεις, ζωγραφιές, παντομίμα, ήχους, κλπ.