ΕΘΙΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ

Με ένα κόκκινο πανί, που συμβολίζει το αίμα του Χριστού, απλωμένο στο μπαλκόνι ή το παράθυρο, ξεκινούν στην επαρχία τη Μεγάλη Πέμπτη οι προετοιμασίες για τη βραδιά της Ανάστασης, ενώ την ίδια ημέρα οι νοικοκυρές σε όλη τη χώρα βάφουν τα κόκκινα αυγά. Τη Μεγάλη Πέμπτη ζυμώνονται και τα τσουρέκια. Αυτήν την ημέρα οι νοικοκυρές δεν πλένουν, δεν απλώνουν ούτε κάνουν άλλες δουλειές στο σπίτι.

Τη Μεγάλη Πέμπτη στην εκκλησία ψέλνεται η μακρά ακολουθία των Παθών με τα 12 Ευαγγέλια και αναπαριστάνεται ξανά η Σταύρωση. Αφού τελειώσουν τα 12 Ευαγγέλια, κοπέλες αναλαμβάνουν να στολίσουν τον Επιτάφιο με γιρλάντες από λευκά λουλούδια, έτσι ώστε το πρωί της επόμενης μέρας να είναι έτοιμος να δεχθεί το σώμα του Χριστού κατά την Αποκαθήλωση.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Ακόμη και σήμερα σε κάποια χωριά οι κάτοικοι δεν στρώνουν καν τραπέζι τη Μεγάλη Παρασκευή. Δεν τρώνε γλυκά για την αγάπη του Χριστού, που τον πότισαν ξύδι. Ταχινόσουπα, μαρούλι ή φακές με ξύδι είναι τα συνήθη φαγητά. Κανείς δεν πρέπει να πιάσει στα χέρια του σφυρί ή βελόνι, γιατί θεωρείται μεγάλη αμαρτία. Το βράδυ γίνεται ο Εσπερινός και η περιφορά του Επιταφίου, ο στολισμός και η περιφορά του οποίου είναι το κυριότερο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής.

Χαρακτηριστικό των παλαιότερων ετών ήταν η ευγενής άμιλλα ανάμεσα στις ενορίες για τον ομορφότερα στολισμένο Επιτάφιο. Πρώτα πήγαιναν τα λουλούδια για το στολισμό του Επιταφίου οι ελεύθερες και ύστερα οι παντρεμένες. Από κάτω περνούσαν όλοι από μία φορά, ενώ πίστευαν πως, αν τα ζωηρά παιδιά περάσουν τρεις φορές, θα γίνουν φρόνιμα… Τρεις φορές έπρεπε να περάσουν και οι άρρωστοι για ν’ αναρρώσουν.
Τα λουλούδια που παίρνουν οι πιστοί από τον Επιτάφιο θεωρούνται ευλογημένα και τοποθετούνται στο εικονοστάσι του σπιτιού. Παλιότερα, οι γυναίκες έφτιαχναν με αυτά φυλαχτά για τους ναυτικούς, ενώ ορισμένοι τα χρησιμοποιούσαν και σαν γιατρικό για τον πονοκέφαλο.
Στην περιφορά του Επιταφίου προπορεύεται η μπάντα ή η χορωδία και παίζει πένθιμα εμβατήρια, ακολουθούν οι ιεροψάλτες, ο κλήρος, οι μυροφόρες, τα εξαπτέρυγα, πρόσκοποι και οι πιστοί που ψέλνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της λιτανείας. Σε όλη τη διαδρομή οι πιστοί ραίνουν τον επιτάφιο με λουλούδια και αρώματα, κρατώντας αναμμένα κεριά.

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ

Το Μεγάλο Σάββατο οι πιστοί προετοιμάζονται για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης. Το βράδυ της ίδιας ημέρας ο ιερέας φωνάζει το «Χριστός Ανέστη!». Ένα από τα βασικότερα τελετουργικά στοιχεία της Ανάστασης είναι το αναστάσιμο Φως, με κορυφαία στιγμή την πρόσκληση του ιερέα «Δεύτε λάβετε Φως». Το Φως αυτό οι πιστοί το μεταφέρουν στα σπίτια τους. Σε κάποιες περιοχές μάλιστα θεωρούνταν καλοτυχία να μη σβήσει η λαμπάδα με το Άγιο Φως μέχρι να φτάσουν οι πιστοί στο σπίτι. Μπαίνοντας «σταυρώνουν» πρώτα το ανώφλι της εξώπορτας, ενώ παλαιότερα ανανέωναν και το φως του καντηλιού και μάλιστα προσπαθούσαν να το κρατήσουν αναμμένο όσο περισσότερες μέρες μπορούσαν χωρίς να σβήσει.

ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ</strong

ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΥΓΑ : Συμβολίζουν με το κόκκινο χρώμα τους το αίμα του Χριστού

ΑΡΝΙ : Συμβολίζει τους πιστούς από την παραβολή του Χριστού με τον βοσκο

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ: Συμβολίζει το Σταυρό πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Χριστός

Η ΛΑΜΠΑΔΑ:Συμβολίζει το φως που έφερε ο Χριστός νικώντας το θάνατο και κατ’ επέκταση το σκοτάδι με την Ανάστασή του

ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΑ: Με το θόρυβο και το φως που κάνουν λέγεται ότι διώχνουν τα κακά πνεύματα.

Οικολογικοί – διαφορετικοί τρόποι για να στολίσετε τα αυγά του Πάσχα!

Βαθύ
κίτρινο:
Για να βάψουμε αυγά σε βαθυκίτρινο
χρώμα, θα πρέπει να φτιάξουμε το διάλυμα
του κουρκουμά. Ρίχνουμε 5 κουταλιές
κουρκουμά, 1-2 κουταλιές ξίδι και νερό,
όσο να καλύπτονται τα αυγά. Βράζουμε
πρώτα για 30 λεπτά τα υλικά του διαλύματος
και μετά το σουρώνουμε με λεπτή σήτα ή
γάζα. Στη συνέχεια, βάζουμε μέσα στο
χρώμα τα αυγά και προσθέτουμε λίγο ακόμη
ξίδι (1 κουταλιά). Μόλις αρχίσουν να
βράζουν τα αυγά, χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία
και σιγοβράζουμε για 30 λεπτά.

Ανοιχτό
Πορτοκαλί:
Βράζουμε τα αυγά, για μισή ώρα περίπου,
σε διάλυμα κρεμμυδιού που έχουμε φτιάξει,
ρίχνοντας τις ξερές φλούδες 4-5 κρεμμυδιών,
2 κουταλιές ξίδι, το ανάλογο νερό και τα
αυγά σε θερμοκρασία δωματίου.

Βαθύ
κόκκινο:
Βράζουμε 3-4 φλιτζάνια κομμένο και
καθαρισμένο παντζάρι (μόνο τη ρίζα) με
2 κουταλιές ξίδι και νερό. Σουρώνουμε,
και μέσα στο διάλυμα βράζουμε τα αυγά.
Μόλις αρχίσουν να βράζουν, χαμηλώνουμε
τη θερμοκρασία και αφήνουμε να σιγοβράζουν
μέχρι και 15 λεπτά, ανάλογα με το πόσο
βαθύ θέλουμε το χρώμα. Αν βγάλουμε τα
αυγά νωρίς, θα έχουν ροζ χρώμα, λίγο
αργότερα κόκκινο και, τέλος, πολύ βαθύ
κόκκινο.

Ροζ:
Τοποθετούμε
τα βρασμένα αυγά σε διάλυμα παντζαριού,
σε θερμοκρασία δωματίου (ψυχρός τρόπος),
για μισή ώρα περίπου.

Ανοιχτό
μοβ:
Τα φύλλα του κόκκινου λάχανου δίνουν
ένα μοβ-μπλε χρώμα. Για να βάψουμε 4 αυγά,
χρειαζόμαστε 1/4 από ένα μέτριο κόκκινο
λάχανο, κομμένο σε φαρδιές λωρίδες, το
ανάλογο νερό και μια κουταλιά ξίδι. Τα
μοβ αυγά απαιτούν περισσότερο χρόνο
αναμονής (6 ώρες) για να πιάσει η μπογιά,
αλλά αξίζουν τον κόπο, επειδή είναι τόσο
διακοσμητικά. Βράζουμε τα αυγά μαζί με
το λάχανο για 15 λεπτά, τα κατεβάζουμε
από τη φωτιά και τα αφήνουμε στο διάλυμα
για 6 ώρες. Αυτά τα αυγά αποφεύγουμε να
τα καταναλώσουμε, επειδή έχουν μείνει
τόσες ώρες εκτός ψυγείου και μέσα στη
βαφή.

Με
φλούδες κρεμμυδιών

Τρίβουμε
και καθαρίζουμε τα άβραστα αυγά με ξίδι,
τα τυλίγουμε σε φλούδες κρεμμυδιού, τις
οποίες δένουμε με ένα σπάγκο γύρω από
το αυγό. Βράζουμε τα αυγά σε νερό για 20
λεπτά περίπου και μετά απομακρύνουμε
τις φλούδες κρεμμυδιού. Αυτή η τεχνική
δημιουργεί ενδιαφέρουσες γραμμές και
χρωματικές αποχρώσεις πάνω στο κέλυφος.
Με
λουλούδια και φύλλα

Μαζεύουμε
από οπουδήποτε (μπαλκόνια, πρασιές)
μικρά λουλούδια και φύλλα με διάφορα
σχήματα. Αφαιρούμε το μίσχο τους, για
να είναι όσο πιο επίπεδα γίνεται και τα
τοποθετούμε προσεχτικά, χωρίς να
τσαλακωθούν τα πέταλά τους, ανάμεσα σε
δύο χαρτοπετσέτες και στη συνέχεια μέσα
σε ένα βαρύ βιβλίο, για 4-5 ημέρες. Όταν
τα βγάλουμε, θα είναι επίπεδα και έτοιμα
για να τα χρησιμοποιήσουμε. Βουτάμε ένα
πινελάκι σε λάδι (ακόμη καλύτερα ελαφριά
αλευρόκολλα). Τοποθετούμε με απαλές
κινήσεις το πεπιεσμένο λουλούδι πάνω
σε ένα ήδη βαμμένο αυγό και ξανά με το
πινελάκι για να κολλήσει το λουλούδι.

Στολίστε τα πασχαλινά αυγά με μια χαρτοπετσέτα και ασπράδι αυγού!
Βρείτε χαρτοπετσέτες με όμορφα σχέδια που θα σας αρέσουν.
Ανοίξτε τες στη μέση και μετά πάλι αφαιρέστε την δεύτερη λευκή, έτσι ώστε να έχετε την χαρτοπετσέτα (τσιγαρόχαρτο).
Χτυπήστε ένα ασπράδι αυγού ελαφρά και με ένα πινέλο περάστε το αυγό σας.
(Μπορούμε να κόψουμε μόνο το σχέδιο που μας αρέσει.)
Βάλτε και μια βανίλια μέσα στο ασπράδι για υπέροχο άρωμα.
Κολλήστε πάνω την πετσέτα και για το τελείωμα περάστε πάλι ασπράδι αυγού από πάνω για να σταθεροποιηθεί.
Αφήνετε να στεγνώσουν καλά.
Εάν επιθυμείτε γυαλίζετε με λάδι.

Μια τηλεταινία για το θαύμα της Ανάστασης του Ιησού Χριστού.