Προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας στο διαδίκτυο

Η ιδιωτική σου ζωή είναι πολύτιμη.

Για όλους μας υπάρχουν πράγματα που δεν θα θέλαμε να μοιραστούμε με άλλους ανθρώπους. Όχι απαραίτητα επειδή πρέπει να τα κρατήσουμε κρυφά, αλλά επειδή αποτελούν αποκλειστικά προσωπική μας υπόθεση.

Υπάρχουν φορές που μπορεί να θες να παραμείνεις εντελώς «ανώνυμος». Και να νιώθεις ασφαλής ότι δεν υπάρχει κάποιος που ξέρει τα πάντα για τη ζωή σου ή είναι σε θέση να παρακολουθεί όλες σου τις δραστηριότητες.

Γι’ αυτό πρέπει να μπορείς να επιλέγεις ποιες πληροφορίες δίνεις στους άλλους και ποιες κρατάς μόνο για τον εαυτό σου.

Τα προσωπικά σου δεδομένα είναι όλες οι πληροφορίες που αναφέρονται σε σένα. Είναι το όνομά σου, η διεύθυνσή σου, ο αριθμός του κινητού σου, το σχολείο στο οποίο πηγαίνεις, τα μέρη όπου ταξιδεύεις, τα αντικείμενα που αγοράζεις, το προφίλ σου στο Facebook, οι φωτογραφίες σου από πέρυσι το καλοκαίρι, το βίντεο της παρέας σου από τη χθεσινή γιορτή…

Διατηρώντας τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδομένων, διατηρείς και τον έλεγχο της ιδιωτικής σου ζωής.

Μπορεί να εκπλαγείς αν σκεφτείς πόσες αποφάσεις παίρνεις για τα προσωπικά σου δεδομένα και την ιδιωτικότητά σου κάθε μέρα… και πόσο σημαντικές μπορεί να είναι αυτές…

Παρακάτω θα βρεις χρήσιμες πληροφορίες για τα προσωπικά σου δεδομένα και τα δικαιώματά σου.

Αν θες να μάθεις περισσότερα, συμβουλεύσου τον διαδικτυακό τόπο της Αρχής http://www.dpa.gr/ ή διάβασε το ενημερωτικό φυλλάδιό μας: Ο ΝΕΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ.

Διάβασε και μάθε με τις παρακάτω ερωτήσεις/απαντήσεις:

Τι είναι τα προσωπικά δεδομένα;

Προσωπικά δεδομένα είναι κάθε πληροφορία που σε χαρακτηρίζει, όπως για παράδειγμα το όνομά σου, η διεύθυνσή σου, το τηλέφωνό σου, τα ενδιαφέροντά σου, οι επιδόσεις σου στο σχολείο, οι φωτογραφίες σου, οι απόψεις σου, κ.ά.

Μερικές φορές τα προσωπικά σου δεδομένα αφορούν ιδιαίτερα ευαίσθητα στοιχεία της ιδιωτικής σου ζωής, όπως το θρήσκευμά σου, τις πολιτικές σου πεποιθήσεις, την κατάσταση της υγείας σου ή την ερωτική σου ζωή.

Πώς χρησιμοποιούνται τα προσωπικά μου δεδομένα

Πολλές από τις καθημερινές σου δραστηριότητες βασίζονται στην επεξεργασία των προσωπικών σου δεδομένων:

• Η φόρμα που συμπληρώνεις για συμμετοχή στον διαγωνισμό της εταιρείας ηλεκτρονικών παιχνιδιών περιέχει προσωπικά σου στοιχεία, όπως όνομα, τηλέφωνο, διεύθυνση και ηλικία.
• Το ίδιο συμβαίνει και κατά την εγγραφή σου σε ένα διαδικτυακό (on-line) κατάστημα βιβλίων.
• Το σχολείο σου τηρεί δεδομένα για τους βαθμούς και τις επιδόσεις σου.
• Ο γιατρός που επισκέφτηκες τηρεί τις ιατρικές σου εξετάσεις και άλλα σχετικά στοιχεία για την υγεία σου.
• Ο αθλητικός σύλλογος στον οποίο είσαι μέλος τηρεί τα στοιχεία που έδωσες κατά την εγγραφή σου, καθώς και ιατρικά πιστοποιητικά.
• Το προφίλ σου στο Facebook περιέχει πληροφορίες για τους φίλους σου, τα ενδιαφέροντά σου, αλλά και άλμπουμ με φωτογραφίες σου.
• Το ηλεκτρονικό φόρουμ για μουσική που παρακολουθείς περιέχει στοιχεία για τις μουσικές προτιμήσεις σου και τους καλλιτέχνες που σε ενδιαφέρουν.
• Η εφαρμογή που «κατέβασες» στο «έξυπνο» κινητό σου αποκτά πρόσβαση σε πολλά προσωπικά σου δεδομένα.

Είναι δυνατόν τα προσωπικά μου δεδομένα να χρησιμοποιηθούν… εναντίον μου

Αν δεν προσέξεις πώς και πού τα δημοσιοποιείς ή αν πέσουν σε λάθος χέρια, τα προσωπικά σου δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κάποιους για να σε δυσφημίσουν ή να σε φέρουν σε δύσκολη θέση, αποκαλύπτοντας ιδιωτικές σου στιγμές… Οι πληροφορίες αυτές είναι δυνατόν να δυσκολέψουν τη ζωή σου στο μέλλον, π.χ. όταν θα ψάχνεις για δουλειά ή θα θέλεις να σπουδάσεις στο πανεπιστήμιο ή να πάρεις δάνειο από μια τράπεζα. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να πέσεις ακόμα και θύμα υποκλοπής ταυτότητας (δηλαδή κάποιος που έχει τα δεδομένα σου μπορεί να προσποιείται ότι είσαι εσύ) ή θύμα παρενόχλησης και εξαπάτησης.

Πότε επιτρέπεται κάποιος να χρησιμοποιεί τα προσωπικά μου δεδομένα;

Στην Ελλάδα, όπως και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχει ειδική νομοθεσία που προστατεύει τα άτομα από την ανεξέλεγκτη χρήση των προσωπικών τους δεδομένων. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είναι ο αρμόδιος φορέας για την εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας (Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ) & ν. 4624/2019).

Ως βασικός κανόνας ισχύει ότι για να χρησιμοποιήσει κάποιος τα προσωπικά σου δεδομένα για έναν συγκεκριμένο σκοπό πρέπει να έχει εξασφαλίσει τη συγκατάθεσή σου και, σε αρκετές περιπτώσεις, τη συναίνεση των γονιών σου(βλ. στη συνέχεια). Με αυτό εννοούμε ότι, αφού προηγουμένως έχεις ενημερωθεί ακριβώς για το ποιος είναι αυτός που θέλει να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα σου, για ποιον λόγο θέλει να τα χρησιμοποιήσει, ποια στοιχεία σου θέλει να πάρει και με ποιους θα τα μοιραστεί, έχεις δεχθεί και έχεις πει με σαφή τρόπο ότι συμφωνείς.

Προσοχή: Σε τυπικές υπηρεσίες διαδικτύου (κοινωνικά δίκτυα, διαδικτυακά παιχνίδια, κ.λπ.) ελλοχεύουν σημαντικοί κίνδυνοι για τα προσωπικά δεδομένα, αφού ενδεχομένως να υπάρχουν «κρυφοί» σκοποί σχετικά με δημιουργία προφίλ προσωπικότητάς σου, εμπορίας προσωπικών σου δεδομένων κ.ά. Γι’ αυτόν το λόγο, όχι μόνο απαιτείται η ρητή συγκατάθεσή σου κατόπιν πλήρους ενημέρωσης για το τι ακριβώς επεξεργασία πρόκειται να συμβεί στα δεδομένα σου, αλλά επιπλέον θα πρέπει να είσαι τουλάχιστον 15 ετών: διαφορετικά, απαιτείται −για αυτές τις υπηρεσίες− συγκατάθεση του γονέα σου.

Η συγκατάθεση είναι ο γενικός κανόνας για όλες τις περιπτώσεις, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Για παράδειγμα κάποιοι οργανισμοί, όπως π.χ. ο δήμος ή το σχολείο σου, μπορούν να επεξεργάζονται συγκεκριμένα προσωπικά δεδομένα χωρίς τη συγκατάθεσή σου. Αυτό συμβαίνει γιατί τα δεδομένα σου είναι απαραίτητα για να εκτελέσουν το έργο τους και αυτό συνήθως ορίζεται σε κάποιο νόμο. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις τα προσωπικά σου δεδομένα είναι απαραίτητα για να λάβεις ένα προϊόν ή μια υπηρεσία, όπως όταν παραγγέλνεις μια συσκευή μέσω διαδικτύου και την παραλαμβάνεις στο σπίτι σου.

Ποια είναι τα δικαιώματα μου σε σχέση με τα προσωπικά μου δεδομένα;

• Όταν κάποιος σου ζητά να του δώσεις προσωπικά σου δεδομένα, έχεις το δικαίωμα να γνωρίζεις ακριβώς την ταυτότητά του, τον σκοπό για τον οποίο χρειάζεται τα δεδομένα σου, σε ποιους θα τα στείλει, καθώς και ποιοι θα έχουν πρόσβαση σε αυτά.Σε διαδικτυακή υπηρεσία, απαιτείται η συναίνεση του γονέα σου σε κάθε περίπτωση αν είσαι κάτω των 15 ετών.
• Έχεις το δικαίωμα να γνωρίζεις ποια δεδομένα τηρούν οι άλλοι (οργανισμοί ή άτομα) για σένα και μπορείς να τους ζητάς να σε ενημερώνουν γι’ αυτό.
• Έχεις το δικαίωμα να ζητάς τη διαγραφή ή τη διόρθωση των προσωπικών σου δεδομένων, όταν θεωρείς ότι η πληροφορία αυτή σε θίγει ή είναι λανθασμένη ή όταν διαφωνείς με την επεξεργασία αυτών των δεδομένων.

Έχεις καταλάβει πόσο συχνά τα προσωπικά σου δεδομένα αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας;

Σκέψου μια μέρα στη ζωή σου…

Είναι καλό να γνωρίζεις πόσο συχνά αφήνεις «ίχνη» γύρω σου… Ίσως κάποιες φορές να μην το θέλεις…

Προσπάθησε να διατηρείς τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδομένων:

• Ρώτα γιατί είναι απαραίτητα τα δεδομένα σου – Σκέψου ποιος είναι αυτός που τα ζητάει. Είναι κάποιος που εμπιστεύεσαι; Πώς πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει; Θα τα στείλει σε άλλους και, αν ναι, σε ποιους; Αν δεν είσαι σίγουρος για κάτι από όλα αυτά, ρώτα και μάθε πριν διαθέσεις πληροφορίες που σε αφορούν.
• Σκέψου πριν αποκαλύψεις δεδομένα – Αν λαμβάνεις γράμματα, e-mails, μηνύματα στο κινητό ή από κοινωνικά δίκτυα τα οποία σου ζητούν πληροφορίες, μην απαντήσεις αν δεν είσαι σίγουρος από ποιον προέρχονται.
• Διάβαζε προσεκτικά τα «ψιλά γράμματα» – Κάποιες εταιρείες μπορεί να γράφουν εκεί όρους για τη χρησιμοποίηση των δεδομένων σου, π.χ. για διαφημιστικούς σκοπούς. Θυμήσου ότι πρέπει πάντα να δίνεις τη συγκατάθεσή σου γι’ αυτό. Αν είσαι κάτω των 15 ετών, θα πρέπει να συναινεί ο γονέας σου.
• Διάβαζε την πολιτική ιδιωτικότητας στις ιστοσελίδες που επισκέπτεσαι– μάθε πώς χρησιμοποιούν τα δεδομένα σου, π.χ. αν εγκαθιστούν αρχεία cookies και αν προωθούν τις πληροφορίες που σε αφορούν σε διαφημιστικές εταιρείες.
• Εμπιστεύσου το ένστικτό σου – Αν δεν είσαι σίγουρος για την ασφάλεια μιας ιστοσελίδας ή δεν νιώθεις άνετα με τον τρόπο που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά σου δεδομένα, προτίμησε κάποια άλλη.
• Δυσκόλεψε τους… «κακούς» – Χρησιμοποίησε διαφορετικά συνθηματικά στους λογαριασμούς σου (π.χ. e-mail, Facebook, Twitter). Διάλεξε συνθηματικά που είναι εύκολο για σένα να θυμάσαι, αλλά δύσκολο για τους άλλους να μαντέψουν. Οι «κακοί» γνωρίζουν ότι πολλοί χρήστες, δυστυχώς, επιλέγουν προβλέψιμα συνθηματικά (βλ., π.χ., List of the most common passwords). Για παράδειγμα, σκέψου μία φράση προσωπική σου και «κατασκεύασε» συνθηματικό με το πρώτο γράμμα κάθε λέξης της φράσης (να έχει μέγεθος τουλάχιστον 8 χαρακτήρων και όχι μόνο γράμματα). Π.χ. από τη φράση «Όταν ήμουν 9, οι παππούδες μου αγόρασαν ένα φοβερό ποδήλατο!» προκύπτει ένα καλό συνθηματικό: «oh9opma1fp!»
• Σκέψου ποιος μπορεί να βλέπει τα δεδομένα σου – Μην επισκέπτεσαι ιστοσελίδες που δεν θα ήθελες οι άλλοι να γνωρίζουν όταν χρησιμοποιείς «κοινόχρηστους» υπολογιστές.Αν μια εφαρμογή σου ζητάει πρόσβαση σε πληροφορίες για τις οποίες δεν καταλαβαίνεις γιατί τις χρειάζεται (π.χ. πρόσβαση στη λίστα επαφών σου ή στην κάμερα του κινητού σου), μην της επιτρέπεις την πρόσβαση.
• Σκέψου πριν αγοράσεις στο διαδίκτυο – Χρησιμοποίησε ασφαλείς ιστοσελίδες, στις οποίες φαίνονται καθαρά τα στοιχεία επικοινωνίας της εταιρείας και οι οποίες διαθέτουν πολιτική ιδιωτικότητας. Έλεγχε αν είναι ασφαλές το κανάλι επικοινωνίας (π.χ. θα πρέπει η διεύθυνση της σελίδας να ξεκινάει με https και στο πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο να εμφανίζεται ένα λουκέτο ως εικονίδιο).
• Θυμήσου να αποσυνδέεσαι από τις ιστοσελίδες, στις οποίες έχεις εισέλθει/συνδεθεί με χρήση συνθηματικών (π.χ. όταν κάνεις αγορές από το διαδίκτυο ή την ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης).
• Κράτα τη συσκευή σου (υπολογιστή, κινητό τηλέφωνο, tablet) ασφαλή – Χρησιμοποίησε προγράμματα τείχους ασφαλείας (firewall) και προστασίας από ιούς (antivirus). Φρόντισε τα προγράμματα αυτά να είναι ενημερωμένα.Δώσε πολύ μεγάλη προσοχή στο τι εφαρμογή θα «κατεβάσεις». Να αναζητήσεις πληροφορίες γι’ αυτή και να διαβάσεις την πολιτική προστασίας δεδομένων που έχει.

Αν ανακαλύψεις ότι κάποιος παραβιάζει τα προσωπικά σου δεδομένα, όπως π.χ. ότι τα συλλέγει ή τα δημοσιοποιεί (π.χ. «ανεβάζει» φωτογραφίες σου στο διαδίκτυο) χωρίς τη συγκατάθεσή σου, ενημέρωσε αμέσως τους γονείς σου και απευθύνσου στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων για να σε βοηθήσει.

Το διαδίκτυο σου παρέχει τη δυνατότητα να δημοσιοποιήσεις προσωπικά σου δεδομένα με όποιο τρόπο εσύ επιθυμείς.

Συνήθως σκέφτεσαι: «Αφού δεν είναι κάτι για το οποίο ντρέπομαι, ούτε κάτι που θέλω να κρύψω, γιατί όχι;»

Κι όμως, έχεις ποτέ σκεφτεί ότι όσα δημοσιεύεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν από άτομα που δεν θέλεις ή δεν γνωρίζεις και με τρόπο ενοχλητικό ή προσβλητικό για εσένα; Όπως ότι κάποιος μπορεί να αναρτήσει φωτογραφίες σου σε ιστοσελίδες με τις οποίες είσαι ιδεολογικά αντίθετος/η ή να υποκλέψει δεδομένα σου για να σε εξαπατήσει ή ακόμα και να σου κάνει κακό…

Έχεις αναλογιστεί τι συνέπειες μπορεί να έχουν σε 12 -15 χρόνια από σήμερα οι δημοσιεύσεις που κάνεις τώρα;

Για παράδειγμα, ότι ο μελλοντικός σου εργοδότης μπορεί να χρησιμοποιήσει όποια πληροφορία βρει για σένα και το παρελθόν σου στο διαδίκτυο… Το ίδιο και ο μελλοντικός σου σύντροφος, φίλος αλλά και τα ίδια σου τα παιδιά ή τα εγγόνια…

Είσαι σίγουρος ότι οι απόψεις σου θα παραμείνουν πάντα οι ίδιες;

Καταστάσεις, παρέες, γνώμες για τις οποίες «περηφανεύεσαι» σήμερα, και στις οποίες έδωσες δημοσιότητα μέσω του διαδικτύου, μπορεί να σε φέρουν σε δύσκολη θέση αύριο…

Το δικαίωμα στη «λήθη», όσον αφορά τις πληροφορίες στο διαδίκτυο, είναι το να μπορούμε να «διαγράφουμε» μέρος του παρελθόντος μας από το διαδίκτυο… Κι όμως, δεν είναι πάντα δυνατόν κάποιος να σβήσει φωτογραφίες ή άλλες πληροφορίες που έχουν αναρτηθεί σε κάποια ιστοσελίδα. Γιατί μπορεί τα δεδομένα αυτά να έχουν περιληφθεί ήδη και σε πολλές άλλες ιστοσελίδες, αλλά και να είναι διαθέσιμα μέσω μηχανών αναζήτησης, όπως το Google…

Γενικά έχουμε το δικαίωμα να ζητούμε διαγραφή δεδομένων μας (π.χ. σε ένα κοινωνικό δίκτυο ή ακόμα και στη Google, αν δεν θέλουμε να εμφανίζονται συγκεκριμένες σελίδες ως αποτέλεσμα αναζήτησης με το όνομά μας – βλ. Κατάργηση βάσει ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων. Είναι σημαντικό να ξέρουμε το δικαίωμά μας αυτό και να το αξιοποιούμε. Όμως, δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε σε αυτό: ακόμα και αν «κατέβει» κάθε πληροφορία που μας ενοχλεί, ποτέ δεν ξέρουμε ποιοι ήδη την έχουν δει…

…γι’ αυτό … «πριν δημοσιεύσεις, σκέψου»!

Κάποιες φορές μπορεί να αναρτάς πληροφορίες για άλλα άτομα στο διαδίκτυο (π.χ. σε κάποια ιστοσελίδα, ιστολόγιο – blog, υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης), όπως φωτογραφίες των φίλων σου από εκδρομές και πάρτυ ή βίντεο που τράβηξες με το κινητό σου.

Θυμήσου ότι για να το κάνεις αυτό πρέπει οπωσδήποτε να έχεις πάρει προηγουμένως την έγκριση (ή αλλιώς τη συγκατάθεση) των ατόμων αυτών!

Για παράδειγμα για να προχωρήσεις στην ανάρτηση φωτογραφιών ή βίντεο στο προφίλ σου στο Facebook πρέπει να έχεις τη συγκατάθεση αυτών που απεικονίζονται!

Δεν έχει σημασία το αν αναφέρεις και το όνομά τους με τη δημοσίευση των φωτογραφιών ή όχι: πρέπει πάντα να έχεις πάρει την έγκρισή τους.

Πρόσεξε ότι ακόμα και αν έχεις πάρει έγκριση τη στιγμή της δημοσίευσης είσαι υποχρεωμένος να διαγράψεις κάθε φωτογραφία/βίντεο/πληροφορία για κάποιον όταν αλλάξει γνώμη και στο ζητήσει.

Ας μην είμαστε όμως και υπερβολικοί… όταν έχεις κάποια φωτογραφία με την οποία απαθανάτισες ένα γεγονός, π.χ συναυλία, παρέλαση, αθλητική δραστηριότητα, και στην οποία εμφανίζονται πρόσωπα στο «φόντο» που δεν «φαίνονται» καθαρά, τότε μπορείς να την αναρτήσεις, προσέχοντας πάντα το πού και το πώς…

Κάποιες φορές μπορεί εσύ ο ίδιος/η ίδια να συντονίζεις τις πληροφορίες που «ανεβάζουν» άλλοι στο διαδίκτυο, π.χ. ως διαχειριστής περιεχομένου κάποιας ιστοσελίδας ή ενός ιστολογίου (blog) ή ενός ηλεκτρονικού φόρουμ (forum).

Μπορείς να φανταστείς το ρόλο σου ως τον αντίστοιχο του «αρχισυντάκτη» ενός εντύπου.

Σκέψου καλά τι επιτρέπεις να δημοσιευτεί: χωρίς να «λογοκρίνεις» αυθαίρετα το περιεχόμενο των όσων γράφονται θα πρέπει να ορίσεις το «ύφος», το περιεχόμενο και να ενημερώσεις τους υπόλοιπους… «συντάκτες» κατάλληλα για τους όρους και τις προϋποθέσεις χρήσης της ιστοσελίδας, ιστολογίου, φόρουμ, κλπ. Για παράδειγμα μπορείς να ζητάς από όσους συμμετέχουν στις συζητήσεις να μη χρησιμοποιούν υβριστική γλώσσα, να μην αποστέλλουν πληροφορίες ρατσιστικού ή ξενοφοβικού περιεχομένου και μην αποκαλύπτουν προσωπικά δεδομένα άλλων προσώπων χωρίς αυτά τα πρόσωπα να έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους.

Στην Ευρώπη, τo 9% των παιδιών ηλικίας 11-16 ετών έπεσαν θύματα παράνομης χρήσης των προσωπικών τους δεδομένων στο διαδίκτυο.

Πηγή: Έρευνα του Δικτύου «EU Kids Online» (2011)

Στη Νορβηγία, το 23% των νέων μεταξύ 8 και 18 έτυχε να δουν φωτογραφίες και άλλα προσωπικά τους δεδομένα στο διαδίκτυο χωρίς την έγκρισή τους. Το 41% αυτών ήταν μεταξύ 17 και 18 ετών. Το 25% των νέων της ίδιας κατηγορίας (17–18 ετών) παραδέχεται ότι έχει δημοσιοποιήσει φωτογραφίες και βίντεο στα οποία εμφανίζονται άλλα πρόσωπα, χωρίς την έγκρισή τους.

Σε άλλη έρευνα μεταξύ νέων, το 2007 περισσότεροι από ένας στους οκτώ βρήκαν «κακή» πληροφορία γι’ αυτούς στο διαδίκτυο.

Πηγή: Νορβηγική Αρχή Προστασίας Δεδομένων (2011)

«Ανακάλυψε την εικόνα της σε ιστοσελίδα ναζιστικού περιεχομένου»

Ένα κορίτσι δημοσίευσε φωτογραφίες της σε μία ιστοσελίδα μέσω της οποίας γνώριζε συχνά φίλους με χόμπυ τη φωτογραφία. Λίγους μήνες αργότερα βρήκε τη φωτογραφία της σε μία ρατσιστική ιστοσελίδα, με τίτλο «Νορβηγικές ομορφιές» όπου υπήρχαν φωτογραφίες από 122 κορίτσια και το κείμενο έγραφε «εικόνες για όσους αγαπούν την νορβηγική φυλή… ». Πολλές από αυτές τις φωτογραφίες τις είχαν πάρει από την ιστοσελίδα τη σχετική με τη φωτογραφία… καμία από τις κοπέλες δεν ήξερε κάτι για αυτό…

«Πόζες στο… ΥouΤube»

Μια 14-χρονη κοπέλα πόζαρε για τον φίλο της μπροστά από μία διαδικτυακή κάμερα (webcam). Δύο εβδομάδες αργότερα, όλοι μπορούσαν να την δουν στο YouTube. Αυτό που ξεκίνησε σαν αθώα πλάκα είχε μετατραπεί σε εφιάλτη για το κορίτσι. Σε 19 ώρες, το βιντεάκι είχαν δει 600 άνθρωποι!

«Το blog δεν ξεχνάει»

Στο προσωπικό της blog μια έφηβη κοπέλα δημοσίευε τακτικά τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της σχετικά με προβλήματα εφηβείας, π.χ το σοβαρό για εκείνη τότε πρόβλημα ακμής. Χρόνια αργότερα, κάνει μία σοβαρή σχέση… επιλέγει να είναι «φειδωλή» στις περιγραφές που κάνει για τα εφηβικά της χρόνια… μέχρι που ο σύντροφός της ανακαλύπτει στο διαδίκτυο τις παλιές της αναρτήσεις σχετικά με τα θέματα που είχε ως έφηβη… Εκείνη έρχεται σε αμηχανία, ντρέπεται…

Πηγή: Νορβηγική Αρχή Προστασίας Δεδομένων

• Όταν δημοσιεύεις πληροφορίες που σε αφορούν στο διαδίκτυο προσπάθησε να προστατεύεις τα προσωπικά σου δεδομένα και να μην ανακοινώνεις σε όλο τον κόσμο αυτά που δεν θα έλεγες σε κάποιον αν τον είχες πρόσωπο με πρόσωπο! Να θέτεις στον εαυτό σου τις ίδιες ερωτήσεις όπως αυτές που θέτεις στον «πραγματικό κόσμο»: θα ήθελες αυτές τις πληροφορίες να τις μάθουν όλοι οι φίλοι σου, οι καθηγητές σου, οι γονείς σου;
• Να συνειδητοποιήσεις ότι δεν είσαι ο κυρίαρχος των πληροφοριών που δημοσιεύεις στο διαδίκτυο. Οπότε ο καλύτερος τρόπος να προστατευτείς είναι να προσέχεις τι δημοσιεύεις.
• Να διαβάζεις προσεκτικά τους «όρους χρήσης» πριν εγγραφείς ή πριν «ανεβάσεις» πληροφορίες σε ιστοσελίδες, ηλεκτρονικά φόρα, ιστολόγια, ή υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί να σου φαίνεται «βαρετό», αλλά είναι πολύ σημαντικό!
• Να «μετράς τα λόγια σου» σε ιστολόγια, ηλεκτρονικά φόρα, κοινωνικά δίκτυα, κτλ. Φρόντισε να διατυπώνεις τα μηνύματά σου με τρόπο που να γίνονται κατανοητά και εκτός του πλαισίου συζήτησης (π.χ αν αστειεύεσαι για κάτι, να το λες καθαρά!). Προσπάθησε να διατηρείς ένα σωστό επίπεδο στη γλώσσα που χρησιμοποιείς χωρίς υβριστικά σχόλια για τους υπόλοιπους χρήστες. Αν είσαι διαχειριστής μιας τέτοιας ιστοσελίδας, ενημέρωσε σχετικά τους «συντάκτες» σου.
• Να αποφεύγεις να δημοσιεύεις φωτογραφίες σου ή βίντεο που θα μπορούσαν να γίνουν «ενοχλητικά».
• Να μην δημοσιεύεις περιεχόμενα που μπορεί να ενοχλήσουν κάποιον, ούτε φωτογραφίες και βίντεο χωρίς έγκριση. Σε περίπτωση αμφιβολίας, προσπάθησε να μπεις στη θέση αυτού του προσώπου και να φανταστείς τις συνέπειες… Σκέψου πόσο εύκολο είναι να γίνεις από «θύτης» «θύμα»…
• Να επαληθεύεις τακτικά τι είναι δημοσιευμένο στο διαδίκτυο σχετικά με εσένα (π.χ. βάλε το ονοματεπώνυμο σου σε μια μηχανή αναζήτησης για να δεις τι πληροφορίες θα «φέρει» για εσένα).
• Να χρησιμοποιείς εάν είναι δυνατόν ένα ψευδώνυμο κατά την εγγραφή σου σε ιστοσελίδες και ηλεκτρονικά φόρα που θα το επικοινωνείς μόνο σε κοντινούς σου ανθρώπους.

Σε περίπτωση που θέλεις να σβηστεί κάποια πληροφορία για σένα από το διαδίκτυο, πρώτα προσπάθησε να απευθυνθείς στο πρόσωπο που δημοσίευσε την πληροφορία.

Αν δεν ικανοποιηθείς, τότε προσπάθησε να απευθυνθείς στον πάροχο της υπηρεσίας μέσω της οποίας έγινε η δημοσίευση (δηλ. σε αυτόν που διαχειρίζεται την ιστοσελίδα).

Αν και πάλι δεν γίνει δεκτό το αίτημά σου τότε επικοινώνησε με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων για να σε συμβουλέψουμε σχετικά.

Δεν είσαι πάντα σίγουρος με ποιoν «μιλάς» στο διαδίκτυο!

Όταν κάποιος φτιάχνει ένα προφίλ (π.χ. σε χώρους συζητήσεων/ηλεκτρονικά φόρα – forum, ιστολόγια – blogs, υπηρεσίες στιγμιαίων μηνυμάτων – chat, υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης) αποφασίζει ο ίδιος εκείνη τη στιγμή για το … ποιος θέλει να είναι.

Αρκετοί μπορεί να χρησιμοποιούν την πραγματική τους ταυτότητα.

Και άλλοι μπορεί να πειραματίζονται με… διαφορετικές ταυτότητες, π.χ., δηλώνοντας διαφορετικό φύλο ή ηλικία, και πιθανά χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο για να «δοκιμάσουν» ή να «παίξουν» με διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητάς τους, τις οποίες δεν νιώθουν άνετα να επιδεικνύουν στον πραγματικό κόσμο.

Υπάρχουν ακόμα και άτομα που δημιουργούν ψεύτικα προφίλ με σκοπό να εξαπατήσουν ή και να κάνουν κακό σε άλλους.

Ένα ακραίο αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ενήλικες – παιδεραστές που παρουσιάζονται ως παιδιά προσπαθώντας να έρθουν σε επαφή με υποψήφια θύματά τους μέσα από διαδικτυακά παιχνίδια ή σελίδες συζητήσεων… Στόχος τους είναι συχνά να κερδίσουν την εμπιστοσύνη ανηλίκων με σκοπό τη σεξουαλική κακοποίηση…

Πώς είσαι λοιπόν σίγουρος με ποιόν επικοινωνείς στο χώρο συζήτησης, στο ηλεκτρονικό φόρουμ, στο ιστολόγιο, κ.ο.κ; Ποιος αλήθεια είναι στην «άλλη πλευρά» του καλωδίου;

Το διαδίκτυο σου προσφέρει πολλές δυνατότητες για νέες γνωριμίες. Τι γίνεται όμως αν κάποιο από τα άτομα που γνωρίζεις «εκεί έξω» δεν είναι αυτό που πραγματικά λέει; Κι αν είναι κάποιος που θέλει να σε εξαπατήσει; Ή ακόμα και να σου κάνει κακό;

Είναι πολύ εύκολο να ξεγελαστείς.

Σκέψου το εξής σενάριο:

• Κάποιος σε προσκαλεί σε ιδιωτική συνομιλία (invite) σε μια υπηρεσία στιγμιαίων μηνυμάτων (π.χ. Msn ή Icq). Από την περιγραφή του, σου κεντρίζει το ενδιαφέρον και σου φαίνεται συμπαθητικό άτομο.
• Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη σου, μπορεί πλέον να μάθει από εσένα προσωπικές πληροφορίες, όπως τη διεύθυνσή σου, το τηλέφωνό σου, διάφορες καθημερινές σου συνήθειες, τον κοινωνικό σου κύκλο ή φωτογραφίες σου. Αν είσαι εντελώς απρόσεκτος μπορεί να σου αποσπάσει ακόμα και προσωπικούς κωδικούς, π.χ. στο προφίλ σου στο Facebook ή στο λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου (e-mail).

Κι αν τελικά το άτομο αυτό δεν είναι τόσο καλό όσο φαίνεται; Κι αν έχει κακόβουλες προθέσεις; Τι «κακό» μπορεί να κάνει με αυτή την πληροφορία που εσύ ο ίδιος του έδωσες;

• Να σε διαβάλλει (εκθέτοντας φωτογραφίες σου ή άλλα προσωπικά σου δεδομένα σε μέρη ή άτομα που δεν θα ήθελες).
• Να προσπαθήσει να σε ξεγελάσει, π.χ. ζητώντας σου να τοποθετήσεις χρήματα σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό (επικαλούμενος κάποια έκτακτη ανάγκη).
• Να «υποκλέψει» την ταυτότητά σου (π.χ. να αποστέλλει e-mail με τον δικό σου λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, να χρησιμοποιεί το προφίλ στο Facebook προσποιούμενος εσένα, κλπ).
• Να παρενοχλεί εσένα ή τους φίλους σου.
• Να σε παρασύρει σε συνάντηση με σκοπό να σε εξαπατήσει ή να σου κάνει κακό…

Phishing είναι η απόπειρα που μπορεί να κάνει κάποιος για να… «ψαρέψει» προσωπικά σου δεδομένα στο διαδίκτυο.

Σίγουρα κάποια στιγμή σου έχει συμβεί, χωρίς ίσως να το έχεις καταλάβει…

Το phishing γίνεται με την αποστολή κάποιου ψεύτικου παραπλανητικού μηνύματος (συνήθως e-mail), πολλές φορές δελεαστικού, για να σε ξεγελάσει, του οποίου ο πραγματικός αποστολέας δεν είναι αυτός που φαίνεται. Το μήνυμα αυτό αποσκοπεί στο να σε πείσει να δώσεις προσωπικά σου δεδομένα ή να πατήσεις σε κάποιο σύνδεσμο (link), που στην πραγματικότητα δεν είναι «αθώος» (π.χ. είναι δυνατό «πατώντας» τον σύνδεσμο να εγκατασταθεί στον υπολογιστή σου κακόβουλο ή κατασκοπευτικό λογισμικό).

Για παράδειγμα, ένα τέτοιο μήνυμα μπορεί να λέει ότι πρέπει να ενημερώσεις άμεσα κάποια προσωπικά σου στοιχεία σε μια ιστοσελίδα για λόγους ασφαλείας: στην πραγματικότητα, όμως, τα στοιχεία σου, αυτά πηγαίνουν σε λάθος χέρια!

Άλλο παράδειγμα είναι κάποιο μήνυμα που μπορεί να λέει ότι κέρδισες σε κάποιο τυχερό παιχνίδι, π.χ. λοταρία, και να σε καλεί να δώσεις τα προσωπικά σου στοιχεία για να παραλάβεις το βραβείο. Σκέψου καλά: είναι δυνατόν να έχεις κερδίσει σε ένα παιχνίδι χωρίς να έχεις παίξει;

Το phishing είναι πλέον αρκετά εξελιγμένο: μπορεί ένα τέτοιο μήνυμα να σε παραπέμπει σε μια ψεύτικη ιστοσελίδα η οποία όμως να είναι πιστό αντίγραφο της αυθεντικής! (π.χ. της ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιείς, όπου σου ζητείται να εισάγεις τα συνθηματικά σου).

Δυστυχώς, παραπλάνηση μπορεί να υπάρξει και με άλλους τρόπους, χωρίς ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: ενώ απλά «σερφάρεις», π.χ. από το «έξυπνο» κινητό σου, εμφανίζονται μηνύματα ότι π.χ. κέρδισες σε διαγωνισμό ή ότι μπορείς να μπεις σε μια… Σε προτρέπουν να «κλικάρεις» κάπου ή να δώσεις τα στοιχεία σου για να προχωρήσεις… Μην ξεχνάς ότι κανείς άγνωστος δεν θα μας χαρίσει κάτι και μην πιστεύεις τα δελεαστικά λόγια!

Υπάρχουν διάφορα προγράμματα/εφαρμογές, τα οποία μπορούν, αφού εγκατασταθούν στον υπολογιστή σου, να υποκλέψουν προσωπικά σου δεδομένα. Τα προγράμματα αυτά ανήκουν στην κατηγορία του ονομαζόμενου «κακόβουλου» λογισμικού. Η εγκατάστασή τους μπορεί να γίνει εύκολα αν ξεγελαστείς και «πατήσεις» κάποιο link σε μήνυμα phishing ή αν εγκαταστήσεις κάποιο πρόγραμμα που έχει κρυμμένο «κακόβουλο» λογισμικό.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να προστατεύεσαι από τέτοιο «κακόβουλο» λογισμικό και ιούς.

Δες κάποιες χρήσιμες πληροφορίες στις εικόνες εδώ:

Μπορεί να σου αρέσει να παίζεις παιχνίδια μέσω του διαδικτύου, όπως παιχνίδια στρατηγικής, δράσης, ρόλων ή εικονικών χαρακτήρων.

Έχεις όμως σκεφτεί ότι μπορεί να κινδυνεύσεις στην προσπάθειά σου απλά να ενημερωθείς για το πώς θα συνεχίσεις ένα… παιχνίδι;

Ενήλικες με κακόβουλες προθέσεις μπορούν να σε παροτρύνουν να προβείς σε ακατάλληλες συμπεριφορές μέσω κάμερας ή συνομιλιών (ανταλλάσσοντας για τις συμπεριφορές αυτές τις γνώσεις που έχουν πάνω στο παιχνίδι).

Μπορούν επίσης να στείλουν κακόβουλο λογισμικό (π.χ. μέσω κάποιου link), προσποιούμενοι ότι είναι χρήσιμο υλικό για το παιχνίδι, ενώ ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στον υπολογιστή σου ή στο κινητό σου τηλέφωνο (και κατ’ επέκταση, σε ό,τι προσωπικά δεδομένα τηρείς). Ακόμα χειρότερα, το ίδιο το παιχνίδι που «κατεβάζεις» μπορεί να εμπεριέχει εξ αρχής κρυμμένο κακόβουλο λογισμικό, το οποίο ίσως και να «εργάζεται» κρυφά χωρίς να το καταλαβαίνεις…

Ορισμένοι συμπαίκτες σου (τους οποίους στην πραγματική ζωή δεν γνωρίζεις) μπορεί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού να σε προσβάλουν ή ακόμα και να προβούν σε παράνομες ενέργειες εναντίον σου – ιδιαίτερα αν τους έχεις δώσει από μόνος σου προσωπικές πληροφορίες.

Επίσης, τυχόν κακή συμπεριφορά του χαρακτήρα που σε εκπροσωπεί στην «εικονική» σου ζωή (avatar) μέσω των διαδικτυακών παιχνιδιών, αν συσχετιστεί με την πραγματική σου ταυτότητα, θα μπορούσε να σε εκθέσει και στην πραγματική σου ζωή, στο παρόν ή και στο μέλλον…

Το 29% των παιδιών ηλικίας 9-16 που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο στην Ευρώπη, έχουν στο παρελθόν επικοινωνήσει από κοντά με κάποιον που γνώρισαν στο διαδίκτυο.

Το 8% των παιδιών έχουν συναντήσει από κοντά κάποιον που γνώρισαν στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Το 1% των παιδιών αυτών (ή 1 στα 7 από αυτά που είχαν τέτοια συνάντηση) ενοχλήθηκαν από αυτού του είδους την εμπειρία.

To 9% των παιδιών ηλικίας 11-16 ετών έπεσαν θύματα παράνομης χρήσης των προσωπικών τους δεδομένων (7% παραβίαση κωδικών και 5% παραβίαση άλλων προσωπικών δεδομένων), ή θύματα οικονομικής απάτης (2%).

Πηγή: Έρευνα του Δικτύου EU Kids Online (2011): http://www.eukidsgreece.gr/

• Προσπάθησε όσο είναι δυνατό να χρησιμοποιείς «ψευδώνυμα» – όταν συμμετέχεις σε ιστολόγια και διαδικτυακούς χώρους συζητήσεων ή παιχνίδια. Διάλεγε ουδέτερα ψευδώνυμα… και μην αποκαλύπτεις σε κανέναν ποια ψευδώνυμα χρησιμοποιείς.
• Ποιος είναι πίσω από ένα ψευδώνυμο; – Δεν μπορείς ποτέ να είσαι σίγουρος… Για αυτό πρέπει να μην γράφεις προσωπικά σου στοιχεία όταν είσαι “on line”, να μην κανονίζεις μόνος σου συναντήσεις με «εικονικούς» φίλους και να είσαι επιφυλακτικός με τις δηλώσεις και τις «αλήθειες» που γράφονται από άτομα που δεν γνωρίζεις.
• Προστάτεψε με ζήλο τα αναγνωριστικά σου… – Είναι πολύ δυσάρεστο να δεις να κυκλοφορούν μηνύματα που δεν θα έστελνες ποτέ με το δικό σου όνομα/ψευδώνυμο, γιατί κάποιος σου έκλεψε την ταυτότητά σου! Διάλεξε ένα μυστικό ψευδώνυμο και ένα πολύπλοκο συνθηματικό, που να περιλαμβάνει γράμματα, αριθμούς, ειδικούς χαρακτήρες, και προσπάθησε να το αλλάζεις τακτικά. Να αποφεύγεις να «θυμάται» ο Η/Υ σου συνθηματικά και πάντα να αποσυνδέεσαι στο τέλος της σύνδεσής σου (session). Να μην αποκαλύπτεις τα συνθηματικά μέσω συνομιλίας σε πρόγραμμα instant messaging ή e-mail.
• Προσοχή στην «εικονική» σου εικόνα… – Στα διαδικτυακά παιχνίδια, ο εικονικός ήρωας που επιλέγουμε (avatar) δεν πρέπει να συνδέεται με πραγματικά μας στοιχεία, π.χ. δική μας φωτογραφία, πραγματικό όνομα, διεύθυνση.
• Μην «πατάς» ποτέ πάνω σε «ύποπτα» link… – τα οποία αναγράφονται σε e-mail ή άλλα μηνύματα που λαμβάνεις, όσο δελεαστικά και αν δείχνουν (π.χ. σου λένε ότι κέρδισες σε λοταρία ή κληρονόμησες κάποιο μεγάλο ποσό ή έχεις σημαντική έκπτωση σε αγορά προϊόντος). Ακόμα και αν το μήνυμα φαίνεται να προέρχεται από φίλο, πρέπει να είσαι απόλυτα σίγουρος ότι το έστειλε αυτός! Να αναλογίζεσαι πάντοτε αν το συγκεκριμένο μήνυμα θα είχε νόημα να το στείλει ο φίλος σου (συνέκρινε τον τρόπο γραφής του μηνύματος με τον τρόπο γραφής του φίλου σου, σκέψου αν έχει νόημα αυτό που ζητάει κ.λπ.) Ενημέρωσε τον φίλο σου για «ύποπτο» μήνυμα οποιουδήποτε τύπου που δέχτηκες από αυτόν.
• Χρησιμοποίησε περισσότερους από έναν λογαριασμούς e-mail κατά την εγγραφή σου σε διαφορετικές υπηρεσίες του διαδικτύου – Φρόντισε τον κύριο λογαριασμό να τον γνωρίζουν μόνο αυτοί που επιλέγεις εσύ (φίλοι, συγγενείς…).
• Προστάτευσε τη συσκευή σου από κακόβουλο λογισμικό – Κάνε τακτικές ενημερώσεις του λειτουργικού συστήματος και χρησιμοποίησε γνήσια προγράμματα προστασίας από ιούς και άλλο κακόβουλο λογισμικό (antivirus, antispam, antispyware).
• Όταν είσαι στο διαδίκτυο, η κάμερα να είναι αρχικά πάντα σβηστή… – Να την ανοίγεις μόνο όταν συνομιλείς με πολύ κοντινό σου φίλο. Θυμήσου ότι δεν ξέρεις πάντα ποιος πραγματικά σε βλέπει και μπορεί να καταγράψει ή και να δημοσιεύσει τις εικόνες σου! Να ελέγχεις το φωτάκι της κάμερας μήπως «άναψε» από μόνο του!
• Να ακολουθείς το ένστικτό σου… – Αμφιβολία, κακή εντύπωση; Αν κάποια συμπεριφορά σε ενοχλεί κατά τη συνομιλία ή το παιχνίδι… τότε απο-συνδέσου…
• Είναι η ζωή σου!… – Μην αφήνεις να σε κατακλύζουν με στιγμιαία μηνύματα (instant messages) και κλήσεις… Έχεις το δικαίωμα να μην είσαι διαθέσιμος ακόμη και όταν είσαι συνδεδεμένος.

Σε περίπτωση που έχεις πέσει θύμα υποκλοπής προσωπικών σου δεδομένων, π.χ. αν κάποιος σε εξαπάτησε και του έδωσες στοιχεία που δεν ήθελες και τα οποία τώρα βλέπεις δημοσιευμένα, επικοινώνησε με την Αρχή για να σε βοηθήσει.

Εάν υποψιάζεσαι ότι κάποιος χρησιμοποιεί ψεύτικη ταυτότητα για να σε εξαπατήσει, είναι καλό να το συζητήσεις με τους γονείς σου και να απευθυνθείτε στην αστυνομία (Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος).

Εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο χρησιμοποιούν σήμερα υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης (ή αλλιώς κοινωνικά δίκτυα), όπως το Facebook, το Twitter ή το MySpace, για να επικοινωνούν μεταξύ τους.

Οι υπηρεσίες αυτές σου επιτρέπουν να μοιράζεσαι πληροφορίες με πολλούς ανθρώπους γρήγορα και εύκολα…

Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι:

1. Γενικά, για να δηλώσεις ότι επιθυμείς να χρησιμοποιείς αυτές τις υπηρεσίες, πρέπει να είσαι τουλάχιστον 15 ετών. Διαφορετικά, χρειάζεται συγκατάθεση του γονέα σου για να τις χρησιμοποιείς.
2. Κάποιες υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης έχουν ειδικότερους όρους χρήσης ως προς την ηλικία – π.χ. να μην επιτρέπεται η χρήση τους σε καμία περίπτωση για τους κάτω των 13 ετών. Θα πρέπει λοιπόν να τους διαβάζουμε προσεκτικά.

Ο λόγος που υπάρχουν οι παραπάνω περιορισμοί είναι ακριβώς γιατί η ιδιωτική μας ζωή είναι πολύτιμη και αυτές οι υπηρεσίες τη θέτουν σε κίνδυνο…

Ακόμα όμως και αν μπορείς να τις χρησιμοποιείς (π.χ. «έκλεισες» χθες τα 15 σου χρόνια!), χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή, γιατί οι κίνδυνοι παραμένουν…

Γενικά, με τα κοινωνικά δίκτυα, μπορείς να ανεβάσεις τις φωτογραφίες ή τα βίντεο των διακοπών σου όσο είσαι ακόμα στο νησί από το κινητό σου! Και μπορείς να ελέγξεις τα προφίλ των φίλων σου και να διαβάσεις τα μηνύματα και τα σχόλιά τους.

Μήπως όμως οι πληροφορίες σου είναι τελικά διαθέσιμες σε πολλούς περισσότερους από όσους πραγματικά θα ήθελες; Μήπως κάποιες θα προτιμούσες να μην τις είχες ποτέ δημοσιοποιήσει;

Είσαι σίγουρος ότι είναι όλοι «φίλοι» σου;

Πριν δημιουργήσεις ένα καινούργιο προφίλ στο Facebook ή πριν ανεβάσεις μια φωτογραφία ή ανακοινώσεις σε όλο τον κόσμο τι κάνεις αυτή τη στιγμή, αναρωτήσου πόσο ασφαλής θα είσαι αν το κάνεις…

Αν δεν είσαι προσεκτικός μπορεί να βάζεις την ιδιωτική σου ζωή ή ακόμα και την προσωπική σου ασφάλεια σε κίνδυνο…

Σε μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης (social network) μπορείς να «ανεβάζεις» πληροφορίες, φωτογραφίες και βίντεο, να κρατάς επαφή με τους φίλους σου και να γνωρίζεις άτομα που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα μ’ εσένα. Η πιο δημοφιλής υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης παγκοσμίως (και στην Ελλάδα) είναι το Facebook.

Διάβασε τις παρακάτω ερωτήσεις – απαντήσεις και μάθε για τις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης.

Μπορώ να χρησιμοποιώ υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης;

Μπορείς να εγγραφείς σε μια τέτοια υπηρεσία εφόσον είσαι τουλάχιστον 15 ετών. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να συναινεί ο γονέας/κηδεμόνας σου για την εγγραφή σου.

Κάποιες υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης έχουν εξ αρχής θέσει πιο αυστηρούς περιορισμούς. Για παράδειγμα, το Facebook δεν επιτρέπει την εγγραφή αν είσαι κάτω των 13 ετών. Μάλιστα, αν κάποιος χρήστης διαπιστώσει ότι κάποιο παιδί κάτω των 13 ετών το χρησιμοποιεί, έχει την ευχέρεια να το δηλώσει αμέσως στο Facebook: Πώς μπορώ να λάβω έναν σύνδεσμο (διεύθυνση URL) για να αναφέρω κάποιο περιεχόμενο;.

Πώς λειτουργεί μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης;

Η λειτουργία μιας τέτοιας υπηρεσίας βασίζεται στα «προφίλ» των χρηστών της. Μπορείς να δημιουργήσεις ένα προφίλ, καταχωρώντας προσωπικά σου δεδομένα, όπως το όνομά σου, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), καθώς και άλλες προαιρετικές πληροφορίες, όπως ενδιαφέροντα, προσωπική κατάσταση, εργασία, φίλοι, κ.λπ. Η υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης σου παρέχει συνήθως τη δυνατότητα να μοιράζεσαι δεδομένα με παλιούς και νέους φίλους, ανάλογα με τις επιλογές που κάνεις στο προφίλ σου.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης παρέχονται δωρεάν στους χρήστες. Η χρηματοδότησή τους γίνεται από δίκτυα διαφημίσεων, τα οποία, σε αντάλλαγμα, μπορούν να μεταδίδουν στοχευμένες διαφημίσεις στους χρήστες βάσει των προφίλ τους.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τη χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης;

Όταν δημοσιοποιείς προσωπικά δεδομένα στο διαδίκτυο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αυτή η πληροφορία να «διαβαστεί» από κάποιους που δεν θέλεις ή να πέσει σε λάθος χέρια. Η πληροφορία του προφίλ σου σε μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να αποκαλύπτει πολλά προσωπικά σου στοιχεία, όπως λεπτομέρειες της ζωής σου ή φωτογραφίες από ιδιωτικές σου στιγμές. Και είναι όλη συγκεντρωμένη σε ένα και μοναδικό σημείο στο διαδίκτυο…

Πώς θα αισθανόσουν αν κάποιος έμπαινε κρυφά στο σπίτι σου, στο δωμάτιό σου, σου «έκλεβε» όλες τις φωτογραφίες σου ή και άλλες πληροφορίες για σένα, την οικογένειά σου ή τους φίλους σου που υπάρχουν εκεί μέσα; Η χρήση κοινωνικών δικτύων, αν δεν γίνεται πολύ προσεχτικά, ουσιαστικά αφήνει ορθάνοιχτη την πόρτα του δωματίου μας… Μάλιστα, αν δεν είμαστε προσεκτικοί, μπορούμε να «ανοίξουμε» με αυτόν τον τρόπο και τις πόρτες δωματίων φίλων μας (π.χ. αν ανεβάσουμε πληροφορίες για άλλους).

Είναι δυνατό κάποιος να υποκλέψει το προφίλ μου;

Είναι πολύ εύκολο για κάποιον να «κατεβάσει» και να αποθηκεύσει προφίλ χρηστών. Αρκεί να τον κάνεις φίλο σου ή να είναι φίλος κάποιου φίλου σου (ή ίσως να μην απαιτείται ούτε καν αυτό)… κι εσύ να μην έχεις κάνει τις απαιτούμενες ρυθμίσεις ιδιωτικότητας στο προφίλ σου.

Κι αν σβήσω τελείως το προφίλ μου;

Ακόμα κι αν σβήσεις πληροφορία από το προφίλ σου ή διαγράψεις ολόκληρο το προφίλ, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι η πληροφορία έχει διαγραφεί εντελώς από το διαδίκτυο. Για παράδειγμα, το Facebook διατηρεί για κάποιο διάστημα όλο το προφίλ σου -ακόμα και μετά τη διαγραφή- για την περίπτωση που ζητήσεις ξανά να γίνεις μέλος του.

Μπορεί κάποιος να υποδυθεί ότι είμαι εγώ;

Φυσικά. Αν φτιάξει ένα ψεύτικο δικό σου προφίλ… Κι αν εσύ ποτέ δεν το ελέγξεις…

Σε ποιον ανήκουν τα δεδομένα του προφίλ μου;

Όταν δημιουργήσεις ένα προφίλ, επιτρέπεις στην υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης να διατηρεί όλες τις πληροφορίες που καταχωρείς και να τις χρησιμοποιεί, π.χ. για διαφήμιση. Αυτό μπορεί να ισχύει ακόμα και όταν διαγράψεις το προφίλ σου, ανάλογα με τα αναφερόμενα στους όρους χρήσης της υπηρεσίας. Πρόσεξε ότι το Facebook διατηρεί το δικαίωμα να αλλάζει τους όρους χρήσης της υπηρεσίας του, όποτε το επιθυμεί…

Σύμφωνα με στατιστικές ήδη από το 2011, το 57% των παιδιών ηλικίας 9-16 ετών στην Ευρώπη έχουν προφίλ σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ αυτό ισχύει για το 24% των παιδιών μεταξύ 9-10 ετών, το 48% των παιδιών 11-12 ετών, το 72% όσων είναι 13-14 ετών και το 81% όσων είναι 15-16 ετών. Και όλα αυτά παρόλο που στους όρους χρήσης του Facebook αναφέρεται ότι η εγγραφή στην υπηρεσία επιτρέπεται μόνο για άτομα άνω των 13 ετών.

Η κοινωνική δικτύωση είναι πιο δημοφιλής μεταξύ των νέων στην Ολλανδία (78%), τη Σλοβενία (76%), τη Λιθουανία (75%), και λιγότερο δημοφιλής στη Ρουμανία και την Τουρκία. Το ποσοστό κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα είναι 54%. Το 29% έχει περισσότερες από 100 επαφές, ενώ πολλοί έχουν λιγότερες (στοιχεία του 2011).

Ανάμεσα σε όσους έχουν προφίλ σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, το 29% έχει δημόσιο προφίλ (ανοικτό) και αυτό συμβαίνει κυρίως στην Ουγγαρία (53%), την Τουρκία (45%) και τη Ρουμανία (44%) και σε μικρότερο βαθμό στη χώρα μας (37%).

Πηγή: Έρευνα του Δικτύου EU Kids Online http://www.eukidsgreece.gr/.

Κάποια ενδιαφέροντα στατιστικά για το 2017 ήταν τα εξής:

• Υπάρχουν 83 εκατομμύρια λογαριασμοί Facebook που είναι κακόβουλοι, δηλαδή είτε είναι διπλότυποι άλλων λογαριασμών είτε χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για αποστολή κακόβουλων ή προωθητικών μηνυμάτων.
• Το 39% των χρηστών λέει ότι έχει φίλους στο Facebook που δεν έχει γνωρίσει από κοντά.
• Ο μέσος χρήστης του Facebook έχει 155 φίλους, αλλά θα εμπιστευόταν μόνο 4 από αυτούς σε μια δύσκολη κατάσταση…
• Μεταξύ των «φίλων» μας στο Facebook, θεωρούμε πραγματικά φίλους μόλις το 28% αυτών.
• Το 19% του χρόνου ενασχόλησης με το κινητό μας πραγματοποιείται στο Facebook.
• Το 57% των χρηστών λέει ότι τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν τις αγοραστικές τους επιλογές με πρώτο το Facebook (44%).

Πηγή: Super-Useful Facebook Statistics.

Παρακάτω αναφέρονται λίγα μόνο από τα πολλά σενάρια που εύκολα έγιναν πραγματικές ιστορίες…

• Η Μαρία είναι νέος χρήστης του Facebook. Στο προφίλ της έχει βάλει διάφορα στοιχεία, όπως την ημερομηνία γέννησής της και διάφορες φωτογραφίες της. Μια μέρα κάνει κατά λάθος «φίλο» κάποιον που δεν γνωρίζει, αλλά δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στο συμβάν. Την επόμενη μέρα δεν μπορεί να εισέλθει στο λογαριασμό της. Διαπιστώνει όμως πως κάποιος χρησιμοποιεί το προφίλ της προσποιούμενος ότι είναι η ίδια, συνομιλεί και στέλνει μηνύματα στους φίλους της. Τρομάζει και αναρωτιέται πώς έγινε η υποκλοπή του λογαριασμού της. Μήπως φταίει ότι το συνθηματικό που χρησιμοποιούσε ήταν η ημερομηνία γέννησής της; Και μήπως δεν θα έπρεπε να κάνει «φίλους» άτομα που δεν γνωρίζει.
• Ο Αντώνης είναι «τρελός» για την Ελένη. Δεν μπορεί να αντέξει το γεγονός ότι τον χώρισε. Για να την εκδικηθεί δημιουργεί ανοικτό πλαστό προφίλ στο όνομα της και δημοσιεύει αποκαλυπτικές φωτογραφίες της. Η Ελένη ενημερώνεται από φίλους της μια βδομάδα αργότερα και απευθύνεται στην Ασφάλεια. Το προφίλ τελικά διαγράφεται, αλλά το κακό για την Ελένη έχει ήδη γίνει…
• Ο Γιώργος διασκεδάζει πολύ ανεβάζοντας φωτογραφίες από τα πάρτυ στο Facebook. Κάποιες είναι πολύ αστείες, όπως αυτή που μεθυσμένος βγάζει τα ρούχα του χορεύοντας πάνω στο μπαρ. Δεν είχε φανταστεί βέβαια ότι την φωτογραφία αυτή θα την έβλεπε ο φίλος του πατέρα του… Μήπως δεν έπρεπε να ανεβάσει όλες εκείνες τις φωτογραφίες; Και μήπως δεν έπρεπε το προφίλ του στο Facebook να είναι ανοικτό σε όλους;
• Η Ειρήνη είναι τακτικός χρήστης του Facebook. Της αρέσει να ενημερώνει συνεχώς τους φίλους της για το πού βρίσκεται και τι κάνει. Χθες το βράδυ έγραψε ότι ήταν μόνη στο σπίτι. Ο Βαγγέλης και ο Χάρης σκέφτηκαν ότι ήταν ευκαιρία για πλάκα κι έτσι πέρασαν από εκεί και της χτυπούσαν επίμονα το κουδούνι. Η Ειρήνη τρόμαξε. Δεν είναι λίγο να σε ενοχλεί κάποιος έτσι τα μεσάνυχτα…

Τα κοινωνικά δίκτυα είναι πλέον μέρος της καθημερινότητάς σου. Μάθε λοιπόν να τα χρησιμοποιείς με ασφάλεια:

• Δώσε μεγάλη σημασία στο αν επιτρέπεται να τα χρησιμοποιήσεις βάσει της ηλικίας σου: Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους δεν επιτρέπεται η χρήση σε μικρές ηλικίες. Μην ανησυχείς, τα χρόνια είναι μπροστά σου!
• Σκέψου πριν «ανεβάσεις»: Πριν δημοσιοποιήσεις μια φωτογραφία, ένα βίντεο ή απλά τις απόψεις σου στο προφίλ σου, σκέψου την εντύπωση που θα προκαλέσεις. Θα έκανες το ίδιο στον πραγματικό κόσμο; Πώς θα ένιωθες αν έβλεπαν αυτά τα δεδομένα οι γονείς σου, οι καθηγητές σου ή ένας πιθανός εργοδότης σου; Μήπως, τελικά, είναι πολύ λίγα τα άτομα με τα οποία θα μοιραζόσουν αυτά τα δεδομένα;
• Πρόσεξε τι «ανεβάζεις» για τους άλλους: Πριν ανεβάσεις οποιαδήποτε πληροφορία που μπορεί να περιλαμβάνει δεδομένα και άλλων ατόμων (π.χ. φωτογραφίες φίλων σου), φρόντισε να έχεις ενημερώσει τα άτομα αυτά και να σου έχουν πει ότι συμφωνούν. Έχε πάντα στο μυαλό σου ότι δεν πρέπει να εκθέτεις προσωπικά δεδομένα άλλων ατόμων χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
• Ενεργοποίησε τις ρυθμίσεις απορρήτου (privacy settings) στον λογαριασμό σου: Οι ρυθμίσεις απορρήτου σου επιτρέπουν να ελέγχεις τι μπορούν να δουν οι άλλοι για σένα. Έλεγξε το επίπεδο των ρυθμίσεων αυτών για το προφίλ σου. Μήπως οι ρυθμίσεις είναι τέτοιες που επιτρέπουν σε όλους να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες σου; Προσπάθησε να επιλέξεις όσο το δυνατόν αυστηρότερες ρυθμίσεις (π.χ. μόνο οι φίλοι σου να μπορούν να δουν το αναλυτικό προφίλ σου και όχι οι φίλοι των φίλων σου…). Θυμήσου ότι δεν μπορείς να πάρεις πίσω την πληροφορία όταν κάποιος την έχει δει… ενώ μπορείς πάντα να δώσεις περισσότερη πληροφορία όταν θα νιώθεις πιο άνετα με κάποιον. Μάθε περισσότερα για τις ρυθμίσεις απορρήτου στο Facebook, στην αντίστοιχη ενότητα, στη συνέχεια.
• Έλεγχε την πολιτική ιδιωτικότητας και τους όρους χρήσης: Πριν εγγραφείς σε οποιαδήποτε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, διάβασε προσεκτικά την πολιτική ιδιωτικότητας και τους όρους χρήσης (συνήθως υπάρχει κάποιος σύνδεσμος (link) στο κάτω μέρος της κεντρικής σελίδας). Μήπως υπάρχει κάποιος κρυφός όρος για διαβίβαση των προσωπικών σου στοιχείων σε διαφημιστικές εταιρείες; Διάβασε για παράδειγμα για το Facebook: Όροι χρήσης.
• Να είσαι επιφυλακτικός με άτομα που δεν ξέρεις: Κάποιες πληροφορίες σου μπορεί να χρησιμοποιηθούν από άλλους για να σου κάνουν κακό. Μην αποκαλύπτεις τη διεύθυνσή σου, τον τηλεφωνικό σου αριθμό, την ημέρα γέννησής σου ή τον τόπο εργασίας σου στο προφίλ σου. Πρόσεχε πολύ ποιους κάνεις «φίλους» σου.
• Χρησιμοποίησε ασφαλές συνθηματικό για τον λογαριασμό σου: Προσπάθησε να αποφεύγεις συνθηματικά που μπορούν εύκολα να μαντέψουν οι άλλοι. Επίσης, προσπάθησε να μην χρησιμοποιείς συνθηματικά που ήδη έχεις σε κάποιες άλλες υπηρεσίες, όπως π.χ. τον λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου. Αν μπορείς χρησιμοποίησε μια ξεχωριστή διεύθυνση e-mail ειδικά για το προφίλ σου, ώστε να μη χρειάζεται να δίνεις τα άλλα στοιχεία επικοινωνίας σου.
• Ανάφερε περιστατικά παραβίασης του προφίλ σου ή του προφίλ κάποιου φίλου σου: Μάθε πώς μπορείς να το κάνεις για το Facebook, στην αντίστοιχη ενότητα, στη συνέχεια.
• Να προσέχεις τη γλώσσα/λέξεις που χρησιμοποιείς: Δεν χρησιμοποιούμε προσβλητικούς, οργισμένους, ειρωνικούς χαρακτηρισμούς στα κείμενά μας.
• Άσχημα συναισθήματα; Αν οι αναρτήσεις κάποιου «φίλου» μάς δημιουργούν άσχημα συναισθήματα, δεν μας «υποχρεώνει» κανείς να τις βλέπουμε! Μπορούμε είτε να μην τον έχουμε πια φίλο είτε να δηλώσουμε στο Facebook ότι δεν θέλουμε να βλέπουμε τις αναρτήσεις του: στη δεύτερη περίπτωση, ο ίδιος δεν θα το μάθει ποτέ!
• Η πραγματική ζωή δεν είναι στο Facebook: Το πόσους «φίλους» έχει κάποιος στο Facebook, το πόσες φωτογραφίες «ανεβάζει» ή το πόσες θετικές ανταποκρίσεις λαμβάνει, δεν σημαίνει απολύτως τίποτα…

Πληροφορίες ασφάλειας

1. Πληροφορίες ασφάλειας στο Facebook υπάρχουν στο Safety@Facebook.
2. Δείτε επίσης τον οδηγό του Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου στο facebookpp.pdf.

Για να καθορίσεις τις ρυθμίσεις απορρήτου στο Facebook, πήγαινε στο λογαριασμό σου (account) – ρυθμίσεις απορρήτου (privacy settings). Αναλυτικές πληροφορίες μπορείς να βρεις στη σελίδα Βασικές ρυθμίσεις και εργαλεία απορρήτου.

Γενικά, οι διαθέσιμες ρυθμίσεις αφορούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Κοινοποίηση στο Facebook: Από αυτήν την ενότητα ελέγχεις ποιος (π.χ. όλοι, μόνο οι φίλοι σου, οι φίλοι των φίλων σου, κ.ο.κ) μπορεί να δει όλο το περιεχόμενο που δημοσιεύεις σε καθημερινή βάση (π.χ. ενημερώσεις κατάστασης, φωτογραφίες και βίντεο). Επίσης, αυτή η ενότητα περιλαμβάνει κάποια πράγματα που κοινοποιείς σχετικά με τον εαυτό σου (γενέθλια και στοιχεία επικοινωνίας), καθώς και περιεχόμενο που κοινοποιούν οι άλλοι για εσένα (σχόλια σε δημοσιεύσεις σου, καθώς και φωτογραφίες ή βίντεο όπου εμφανίζεσαι). Με την επιλογή «Προσαρμογή ρυθμίσεων» εμφανίζεται μια πλήρης λίστα, ώστε να ελέγχεις το επίπεδο προσωπικού απορρήτου σε κάθε κατηγορία πληροφοριών.
• Σύνδεση μέσω Facebook: Στην ενότητα αυτή μπορείς να ρυθμίζεις ποιες λειτουργίες μέσω Facebook (π.χ. δυνατότητα να σου στέλνουν μηνύματα, δυνατότητα να σε βρίσκουν μέσα από το Facebook, κ.ο.κ) μπορούν να είναι ενεργοποιημένες για το προφίλ σου και για ποιους (π.χ. όλους, μόνο τους φίλους σου, κ.ο.κ). Πρόσεξε ότι οι λειτουργίες αυτές ενδεχομένως είναι από προεπιλογή ενεργοποιημένες και διαθέσιμες για όλους. Αν θες αυτό να το αλλάξεις, μπορείς να το κάνεις μέσω της συγκεκριμένης ενότητας. Πρόσεξε επίσης ότι κάποια στοιχεία σου είναι, υποχρεωτικά, διαθέσιμα σε όλους και δεν μπορείς αυτό να το αλλάξεις. Τα στοιχεία αυτά είναι: όνομα, φωτογραφία προφίλ, φύλο και δίκτυα.
• Εφαρμογές και Ιστοσελίδες: Το τμήμα αυτό ελέγχει ποιες πληροφορίες κοινοποιούνται σε ιστοσελίδες και εφαρμογές, περιλαμβανομένων των μηχανών αναζήτησης. Πρόσεξε ότι ίσως από προεπιλογή όλες οι εφαρμογές και ιστοσελίδες που εσύ και οι φίλοι σου χρησιμοποιείτε έχουν ήδη πρόσβαση στο όνομά σου, τη φωτογραφία προφίλ, το φύλο, τα δίκτυα, τον κατάλογο των φίλων σου και οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες μοιράζεσαι με όλους. Αν θέλεις αυτό να το αλλάξεις, θα πρέπει να μπεις στη συγκεκριμένη σελίδα και να επιλέξεις τις ρυθμίσεις που επιθυμείς για κάθε εφαρμογή.
• Λίστες αποκλεισμού: Σε αυτή την ενότητα μπορείς να αποκλείσεις άτομα, ώστε να μην έχουν επαφή μαζί σου ή να μην βλέπουν τις πληροφορίες σου στο Facebook. Μπορείς επίσης να ορίσεις τους φίλους που θα αγνοείς όταν σου στέλνουν προσκλήσεις για εφαρμογές, καθώς και να δεις μια λίστα εφαρμογών στις οποίες δεν επιτρέπεις να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες σου και να επικοινωνούν μαζί σου.

Δώσε επίσης προσοχή στα εξής:

• Έλεγξε κάθε δημοσίευσή σου: Μπορείς να ελέγχεις ποιος βλέπει κάθε δημοσίευση σου. Πριν δημοσιεύσεις μια ενημέρωση κατάστασης, έναν σύνδεσμο, ένα άλμπουμ φωτογραφιών σου ή οτιδήποτε άλλο, κάνε κλικ στο εικονίδιο λουκέτου για να επιλέξεις ποιος μπορεί να δει το περιεχόμενο. Πρόσεξε ότι μπορείς να επιλέξεις να γίνει η δημοσίευση ακόμα και σε συγκεκριμένα άτομα (και όχι στο σύνολο των φίλων σου).
• Έλεγχε τις ετικέτες (tags) με τις οποίες εμφανίζεσαι: Εσύ ελέγχεις ποιος μπορεί να δει τις φωτογραφίες και τα βίντεο με τις ετικέτες σου, τα οποία εμφανίζονται στο προφίλ σου. Θα πρέπει να γνωρίζεις ότι ο κάτοχος μιας φωτογραφίας μπορεί ακόμη να μοιράζεται τη φωτογραφία αυτή με άτομα που δεν είναι φίλοι σου. Αν δεν θέλεις να εμφανίζεσαι με ετικέτα, αφαίρεσέ την από τη φωτογραφία ή από το βίντεο. Ακόμα και αν ένας «φίλος» σου θέλει να ανεβάσει φωτογραφία στην οποία απεικονίζεσαι με την ετικέτα σου (tag), μπορείς να δηλώσεις ότι δεν θα του επιτραπεί η ανάρτηση παρά μόνο αν ενημερωθείς σχετικά και δηλώσεις ότι συμφωνείς. Αν δεν συμφωνήσεις, δεν θα εμφανιστεί.
• Προστάτευσε τον κατάλογο ηλεκτρονικών διευθύνσεων των φίλων σου: Κατά την εγγραφή σου, το Facebook ζητά να «κατεβάσει» τον κατάλογο διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου (π.χ. από τον λογαριασμό σου στο Hotmail, Yahoo ή άλλες συχνά χρησιμοποιούμενες υπηρεσίες e-mail). Στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιήσει τις διευθύνσεις αυτές για να στείλει μηνύματα σε φίλους σου (π.χ. πρόσκληση να γίνουν κι εκείνοι χρήστες του Facebook αν δεν είναι ήδη). Απενεργοποίησε αυτή τη δυνατότητα. Σκέψου ότι κάποιοι φίλοι σου μπορεί να μην ήθελαν το Facebook να έχει το e-mail τους και να τους στέλνει μηνύματα (ειδικά αν δεν είναι οι ίδιοι χρήστες του Facebook).

Διάβασε περισσότερα και δες σχετικές οδηγίες και βίντεο στο Facebook: Πολιτική δεδομένων.

Αν διαπιστώσεις ότι κάποιος έχει δημιουργήσει ένα ψευδές προφίλ για εσένα ή ότι κάποιος έχει υποκλέψει το προφίλ σου, μπορείς να το αναφέρεις στο Facebook ως εξής: μπαίνεις στο ψευδές προφίλ και πατάς το κουμπί «Αναφορά/αποκλεισμός ατόμου» (Report/block this person) που βρίσκεται στο κάτω μέρος της αριστερής στήλης.

Διάβασε περισσότερα και δες σχετικές οδηγίες στο Facebook: Πώς μπορώ να αναφέρω ένα λογαριασμό ή μια Σελίδα στο Facebook που παριστάνει ότι είμαι εγώ ή κάποιος άλλος;.

Σε περίπτωση που θέλεις να διαγράψεις προσωπικά δεδομένα από το προφίλ σου, συμβουλεύσου πρώτα τις οδηγίες χρήσης της υπηρεσίας κοινωνικής δικτύωσης. Αν χρειάζεσαι περισσότερη βοήθεια, επικοινώνησε με την Αρχή για να σε κατευθύνει σχετικά.

Αν θέλεις να διαγράψεις προσωπικά σου δεδομένα που είναι αναρτημένα σε προφίλ άλλου ατόμου, προσπάθησε πρώτα να επικοινωνήσεις με το άτομο αυτό και να του το ζητήσεις. Αν το πρόβλημα συνεχίζεται, μπορείς να επικοινωνήσεις με την Αρχή για περαιτέρω βοήθεια.

Αν διαπιστώσεις ότι κάποιος έχει υποκλέψει το προφίλ σου ή έχει δημιουργήσει ένα ψεύτικο προφίλ με τα στοιχεία σου, ενημέρωσε αμέσως τους φίλους σου και ανάφερε αμέσως το περιστατικό στην υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης (δες τις Συμβουλές για το Facebook εδώ). Αν το πρόβλημα παραμένει μπορείς να επικοινωνήσεις με την Αρχή για να σε βοηθήσει. Επίσης, μπορείς να αναφέρεις το περιστατικό στην αστυνομία (Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος) για περαιτέρω ενέργειες.