από το Σωτήριο Μπάρδα (Παλιότερη Δημοσίευση)

Έχουν γραφτεί τόσα πολλά για την αφή του Αγίου Φωτός στον Ναό της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ. 

Σύμφωνα με την παράδοση τελείται στις 12 η ώρα το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, οπότε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων εισέρχεται στο «κουβούκλιο» του Ναού. Προηγουμένως ο Πατριάρχης ελέγχεται από την Ισραηλινή Αστυνομία , αλλά και ο Πανάγιος Τάφος έχει ελεγχθεί και σφραγιστεί.

Έπειτα ο Πατριάρχης εισέρχεται στον Ναό φορώντας μόνο το στιχάριο (λευκό ράσο) και εξέρχεται με το Άγιο Φως. Λέγεται από πιστούς που έχουν παραβρεθεί την ώρα της Λειτουργίας Αφής του Αγίου Φωτός ότι εμφανίζεται σαν γαλάζιες αστραπές, φωτεινές ανταύγειες ή κινούμενες φλόγες που κανείς δεν γνωρίζει από που προέρχονται. Στον Ναό δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα και ηλεκτροφωτισμός. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι πολλές λαμπάδες των πιστών και κανδήλες ανάβουν μόνες τους, ενώ η φλόγα δεν τους καίει τα πρώτα λεπτά. Έτσι θεωρείται από πολλούς θαύμα.

Στον αντίλογο όμως αναφέρεται η περίπτωση ότι τα κεριά δίδονται μόνο από ιερείς στην είσοδο του Ναού και ότι τα κεριά έχουν εμποτιστεί προηγουμένως με φώσφορο, ο οποίος έχει την ιδιότητα της αυτανάφλεξης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. (εφόσον το υγρό εξατμίζεται και μένει στο φυτίλι ο Φώσφορος).

Όμως άλλοι αναφέρουν ότι η εικασία αυτή παραβλέπει το γεγονός ότι τα κεριά δεν αυταναφλέγονται άκαιρα, αν και η προμήθεια τους γίνεται από πλανόδιους εμπόρους ή καταστήματα, τα οποία έχουν τα κεριά εκτεθειμένα στον αέρα, και μάλιστα η προμήθεια των κεριών, συχνά γίνεται αρκετές ημέρες πριν την Ανάσταση. Επίσης θα ήταν εύκολο να πραγματοποιηθεί η αυτανάφλεξη αυτή από τον οιονδήποτε.

Άλλοι πάλι θεωρούν ότι, δεν πρόκειται για θαύμα, αλλά για απάτη και το αποδίδουν σε τέχνασμα των κληρικών του ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου με σκοπό την εκμετάλλευση των πιστών. Στηρίζονται στην άποψη του Αδαμάντιου Κοραή, που απέρριπτε την ερμηνεία του αγίου φωτός ως θαύματος υποστηρίζοντας πως επρόκειτο για μηχανορραφία και «απάτη» με σκοπό οικονομικά οφέλη (αν και ο ίδιος δεν είχε ταξιδέψει ποτέ από το Παρίσι στα Ιεροσόλυμα για να παραβρεθεί στο γεγονός).

Λέγεται ότι και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Εφραίμ Β΄ κατάργησε την τελετή του αγίου φωτός ως ανθρώπινη μηχανουργία , καθώς ο ίδιος γνώριζε από την προσωπική του εμπειρία τον μηχανισμό εμφάνισής του.

Όμως αναφέρεται ότι κάτι τέτοιο γράφτηκε από τον Νεόφυτο Καυσοκαλυβίτη και ότι δεν υπάρχει γραπτή δήλωση του πατριάρχη Εφραίμ ,αλλά ούτε και στήριξη από τη βιβλιογραφία για τους ισχυρισμούς του Νεοφύτου περί κατάργησης της τελετής.

Τέλος, πολλοί λέγουν, ότι, θα έπρεπε να μας προβληματίσει και η ύπαρξη ή η ανυπαρξία καλύτερα επίσημων ή ανεπίσημων γραπτών ή προφορικών «καταγγελιών» της Ισραηλινής Αστυνομίας, σχετικά με την αφή του Αγίου Φωτός . Εφόσον η Αστυνομία ελέγχει και σφραγίζει τον πανάγιο τάφο δεν θα γνώριζε την οποιαδήποτε στημένη «μηχανή» ή απάτη; ή μήπως δεν θα ενδιαφέρονταν να εξερευνήσει την αλήθεια και να την καταγγείλει δημόσια ώστε να χτυπήσει ευθέως ένα μικρό θεμέλιο της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης; Δηλαδή εάν το γνώριζαν, μήπως δεν θα το κοινοποιούσαν για να προστατέψουν τον ορθόδοξο χριστιανισμό; ή μήπως αδιαφορεί πλήρως για το «μυστήριο» της Αφής του Αγίου Φωτός, ενώ όλη η «φασαρία» γίνεται μέσα στη χώρα τους; 

Πολλά άλλα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε για να γίνει φανερό ότι οι απόψεις διίστανται, για το θέμα του Αγίου φωτός αλλά και για όλα τα θέματα των θρησκειών (ύπαρξη ή μη του Θεού, δημιουργία , μεταθανάτια ζωή)κ.α.

Βεβαίως και θα πρέπει να ερευνώνται όλα τα θέματα αφού το «πίστευε, και μη ερεύνα» είναι ουσιαστικά «πίστευε και μη, ερεύνα» (προσοχή στο κόμμα) δηλαδή είτε πιστεύεις, είτε όχι, να ερευνάς.

Πολλές φορές όμως οι έρευνες δεν έχουν τα επιθυμητά για πολλούς αποτελέσματα ,

είτε αποβαίνουν άκαρπες, είτε τα αποτελέσματα δεν γίνονται αποδεκτά από το σύνολο ή μέρος του επιστημονικού κόσμου ή του λαού.

Το ζήτημα τελικά δεν είναι τα αποτελέσματα των ερευνών αλλά η πίστη ή δυσπιστία σε αυτά.

Πως μπορεί να δεχτεί κάποιος την Αφή του Αγίου Φωτός ως θαύμα εάν δεν πιστεύει; μπορεί όμως να δεχθεί ανεπιφύλακτα οποιαδήποτε «επιστημονική ερμηνεία» τεκμηριωμένη ή μη, αρκεί να είναι σύμφωνη με τα δικά του πιστεύω. Εάν η απάντηση – ερμηνεία είναι όμοια με αυτή που αναμένει, τη δέχεται χωρίς περαιτέρω έρευνα , αν όχι, τότε την απορρίπτει.

Οπότε και η έρευνα από μόνη της δεν μας λύνει το πρόβλημα.

Πως μπορείς να πείσεις κάποιον για το αντίθετο, εάν είναι πλημμυρισμένος από πίστη για αυτό; Πως μπορείς να κλονίσεις την πίστη του στο Θεό ή την απιστία του σε Αυτόν. Ό,τι και εάν του παρουσιάσεις ή του αποδείξεις δεν θα γίνει αποδεκτό.

Όλα τελικά είναι θέμα πίστης.

Πίστη…μια έμφυτη ιδιότητα και τάση του ανθρώπου να αναζήτα και να προσκολλάται στο αποτέλεσμα της αναζήτησης του.

Αν κάποιος αναζητά τρόπους να αποδείξει ότι το Άγιο Φως είναι απάτη, θα βρει τις ανάλογες απαντήσεις και θα πιστέψει σε αυτές.

Εκείνος που αναζητά τρόπους να ενισχύσει την πίστη του στο Θεό μπορεί να βρει χιλιάδες, ένας από αυτούς είναι και το Θαύμα της Αφής του Αγίου Φωτός.

Μα, τι είναι θαύμα ;

Θαύμα είναι η επέμβαση της άκτιστης ενέργειας του Θεού στο κόσμο, χωρίς την παύση ή τη διακοπή των φυσικών νόμων που διέπουν τη λειτουργία του σύμπαντος.

Εξάλλου πίσω από κάθε φυσικό φαινόμενο βρίσκεται ο Θεός,(ή το θείο γενικότερα) και κάθε φυσικό φαινόμενο που ενεργεί διαφορετικά από το σύνηθες μπορεί να βιωθεί ως θαύμα.

Η αποδοχή του «θαύματος» είναι θέμα της προαίρεσης του ανθρώπου, και όχι κάτι που αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας. Διαφορετικά δεν θα μιλούσαμε για «πίστη», αλλά για «απόδειξη». Και θεός αποδεικνυόμενος, δεν είναι θεός, αλλά κτιστή οντότητα.

Για να δούμε πάλι τον τίτλο του άρθρου, 

«Άγιο Φως!! Θαύμα, Απάτη ή Φυσικό Φαινόμενο;»

Εσείς τι θα απαντούσατε;;;

Βιβλιογραφία – Πηγές

• Περί επιταφίου φωτός, διατριβή του Νεόφυτου Καυσοκαλυβίτη, κώδικας 1457 της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου Αθηνών.
• Αδαμάντιος Κοραής, Άτακτα (1825), «Διάλογος περί του εν Ιεροσολύμοις αγίου φωτός», Τόμος Γ΄
• Φωτομαχικά – Αντιφωτομαχικά, Το φως του Παναγίου Τάφου στον διάλογο Διαφωτισμού – Ορθοδοξίας, Γεώργιος Μεταλληνός, Εκδ. Κάτοπτρο,2001.
• Η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα στην ελληνορθόδοξη εκκλησία, Αλκιβιάδης Κ. Καλύβας, Εκδ. Πουρναράς,1999
• Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄ Νικόλαος Ματσούκας Εκδ. Πουρναράς Θεσσαλονίκη
• Επιστήμη, φιλοσοφία και θεολογία στην Εξαήμερο του Μ. Βασιλείου”, Ν. Ματσούκα, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη
• Άρθρο του Νίκου Παπαχρήστου στην εφημερίδα Καθημερινή την 07-04-07

• http://el.wikipedia.org

• http://athens.indymedia.org

• http://oodegr.com/oode/asynithista/thavma1.htm