Μαζί με το Ίντερνετ και τις ταινίες «αντικατέστησαν» τη Γεωγραφία ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Ζωή Λιάκα

«Την Αφρική τα παιδιά μου την έμαθαν μέσα από το “Βασιλιά των λιονταριών”, την Ιαπωνία μέσα από τα “Πόκεμον” και “Γιου-γκιο” και τον υποθαλάσσιο κόσμο μέσα από τον “Νέμο”. Οι ταινίες, το Ίντερνετ και φυσικά το GΡS υποκαθιστούν τις γνώσεις που θα έπρεπε να παρέχονται από το μάθημα της Γεωγραφίας».

Τα κενά γνώσεων σε θέματα Γεωγραφίας διαπιστώνει η μητέρα τριών παιδιών 12, 9 και 6 ετών κ. Έλενα Μπούση. «Τα παιδιά σήμερα ξέρουν ότι υπάρχει το Ίnternet στο οποίο μπορούν να ανατρέξουν και να βρουν οποιαδήποτε πληροφορία. Όμως δεν μπορούν υποκαταστήσουν τις γνώσεις και τα ερεθίσματα που παρέχονται μέσα από τη διαδικασία του μαθήματος της Γεωγραφίας» τονίζει.

Τις ελλείψεις που προκύπτουν και τις ανάγκες για περισσότερες γνώσεις για έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς επισημαίνει και ο δάσκαλος κ. Γιώργος Τρούλης.

Ερωτήματα που έχει δεχθεί από μαθητές του φανερώνουν τη σχέση τους με τη Γεωγραφία: «Σε αυτή την περιοχή υπάρχουν δύο χωριά με το ίδιο όνομα, πώς ξέρει το GΡS ποιο ψάχνω να βρω; Γιατί δεν μας λέει το GΡS για το πώς ήταν κάποτε η περιοχή μας;..». Όπως επισημαίνει ο κ. Τρούλης, «ο εκπαιδευτικός μπορεί να εντάξει στη διδακτική πράξη τα νέα τεχνολογικά μέσα με σκοπό να τραβήξει την προσοχή των μαθητών και να κάνει το μάθημα σύγχρονο και περισσότερο ενδιαφέρον.

Ένα παράδειγμα είναι η χρήση του GΡS στο μάθημα της Γεωγραφίας (και όχι μόνο)». Οι νέες τεχνολογίες, τονίζει, μπορούν να ενταχθούν στη διδασκαλία, όχι ως πανάκεια αλλά ως μέσα διδασκαλίας. «Το μάθημα της Γεωγραφίας δεν εστιάζεται στην εμπέδωση μόνο των βασικών γεωγραφικών γνώσεων αλλά στο να καταστήσει ικανούς τους μαθητές να ερμηνεύουν τα φαινόμενα ή τις διαδικασίες με γεωγραφικό περιεχόμενο και να προτείνουν λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα. Να αναπτύξουν δηλαδή κριτική σκέψη. Η ερμηνεία των φαινομένων είναι κάτι πέρα και πάνω από κάθε τεχνολογι- κό μέσο. Είναι μια διανοητική διαδικασία». Καταργείται στην Ιταλία
Πριν από περίπου έναν μήνα περίπου το Εurogeo (Ευρωπαϊκή Ένω ση Γεωγράφων) ενημέρωνε τα μέλη του για τις αποφάσεις που πήραν στην Ιταλία σχετικά με το μάθημα της Γεωγραφίας.

Η κ. Κατερίνα Κλωνάρη, λέκτορας στην Εκπαίδευση και Διδακτική της Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και μέλος του Εurogeo, εξηγεί: «Ο πρόεδρος του Εurogeo μάς έστειλε ένα μήνυμα όπου στην ουσία μας έλεγε ότι στην Ιταλία σχεδιάζουν να αφαιρέσουν το μάθημα της Γεωγραφίας και να αντικατασταθεί με μαθήματα τεχνολογικά».

Αδύναμος κρίκος
Για τα προβλήματα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα επισημαίνει: «Σε ένα ήδη πιεσμένο μαθητικό ωράριο όταν προκύπτουν νέα μαθήματα, αυτά που αφαιρούνται είναι εκείνα που είναι ο αδύναμος κρίκος. Πρέπει όμως να κατανοήσουμε ότι κάποια μαθήματα όπως η Γεωγραφία είναι αναγκαία γιατί βοηθούν στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του πολίτη που θέλουμε». Και μπορεί στην Ελλάδα να μην τίθεται ακόμη θέμα κατάργησης του μαθήματος αλλά, όπως διαπιστώνει η κ. Κλωνάρη, «μπαίνεις σε σχολεία και παρατηρείς ότι οι χάρτες που έχουν κρεμασμένους είναι παμπάλαιοι. Υπάρχουν χάρτες που έχουν φτιαχτεί, σύγχρονοι, ψηφιακοί, και οι οποίοι διακρίθηκαν με το πρώτο βραβείο σε παγκόσμια χαρτογραφικά συνέδρια όπως στην Χιλή, και θα μπορούσαν να τυπωθούν και να βρίσκονται στα σχολεία. Υπάρχει η δυνατότητα ακόμη να είναι διαθέσιμοι on line αν τους βάζαμε σε μια βάση δεδομένων».

ΚΑΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Οι ειδικοί λένε ότι μαθήματα όπως η Γεωγραφία είναι αναγκαία «γιατί βοηθούν στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του πολίτη»
Σχεδίασαν χάρτη της Ελλάδας κάτω του μετρίου

ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ μαθητές και φοιτητές είχαν 30 λεπτά στη διάθεσή τους για να σχεδιάσουν από μνήμης τον χάρτη της Ελλάδας στο πλαίσιο έρευνας. Οι μαθητές των μικρότερων τάξεων του δημοτικού έφτιαξαν χάρτες που ελάχιστη σχέση είχαν με την πραγματικότητα. Οι λίγο μεγαλύτεροι μαθητές τα πήγαν καλύτερα και απέδωσαν πιο πιστά τον χάρτη, ενώ οι μαθητές λυκείου και οι απόφοιτοι φαίνεται ότι όσο μεγαλώνουν ξεχνούν. Μεγάλο ποσοστό απ΄ αυτούς σχεδίασε χάρτες κάτω του μετρίου, ενώ λίγοι το πέτυχαν χωρίς κάποια λάθη.

Έλλειψη ταλέντου, ανυπαρξία σχεδιαστικών ικανοτήτων ή ελάχιστος χρόνος για να σχεδιάσουν τον χάρτη; Μάλλον τίποτα απ΄ τα τρία. Οι καθηγητές του Εργαστηρίου Χαρτογραφίας από το Τμήμα Αγρονόμων- Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ (Βασιλική Φιλιππακοπούλου, Βύρων Νάκος, Εύη Μιχαηλίδου) που πραγματοποίησαν έρευνα σε 745 μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές για να αξιολογήσουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας καθώς μεγαλώνουν και εκπαιδεύονται, λένε ότι άλλες είναι οι αιτίες της σχεδιαστικής αποτυχίας:

εστιάζονται κυρίως στη διαδικασία διδασκαλίας του μαθήματος αφού πια η Γεωγραφία είναι προσανατολισμένη στην αποστήθιση.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι μαθητές Β΄ και Γ΄ δημοτικού σχεδίασαν χάρτες που είχαν πολύ μικρή σχέση με το πραγματικό σχήμα της Ελλάδας.

Αντίστοιχη έρευνα σε παιδιά ίδιας ηλικίας στη Βρετανία δείχνει ότι το 50% των μαθητών μπορούσε να σχεδιάσει τουλάχιστον ένα απλό περίγραμμα της χώρας και να προσδιορίσει σωστά τη θέση και το όνομα των γεωγραφικών διαμερισμάτων. Στην Ελλάδα, όπως προκύπτει και από την έρευνα, τα παιδιά καθυστερούν να αποκτήσουν γνώσεις για τους χάρτες. Οι επιδόσεις τους βελτιώνονται από την Γ΄ δημοτικού και μετά.

(Πηγή: Τα Νέα, μας το έστειλε ο κ. Ντουμάνης)