ΠΑΙΔΙΑ – ΘΥΜΑΤΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ
Στην περίπτωση που οι γονείς αντιλαμβάνονται ή έχουν την υποψία πως το παιδί τους είναι θύμα βίας καλό είναι να επικοινωνήσουν χωρίς καμία καθυστέρηση με τον εκπαιδευτικό της τάξης. δεν χρειάζονται καθυστερήσεις, αλλά ούτε και τα τυπικά των επικοινωνιακών διαδικασιών μεταξύ των γονέων και του σχολείου.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ – ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
- Ρούχα – τετράδια σκισμένα ή λερωμένα
- Μώλωπες, κοψίματα και γδαρσίματα αδικαιολόγητα
- Άρνηση και φόβος για το σχολείο
- Αλλαγή δρομολογίου για το σχολείο
- Άρνηση για σχολικές εργασίες
- Λυπημένο ή και καταθλιμμένο
- Ζητάει περισσότερα χρήματα
- Σημάδια κοινωνικής απομόνωσης
Οι συναισθηματικά φορτισμένες αντιδράσεις οδηγούν σε λάθος επιλογές. Είναι λάθος στόχος η παραδειγματική τιμωρία των ενόχων. Ο κύριος στόχος είναι να μπει άμεσο τέλος στην άσκηση βίας και του εκφοβισμού.
Στην περίπτωση που ένα παιδί διαγνωστεί πως είναι θύμα βίας ή εκφοβισμού οι γονείς μπορούν να ενεργήσουν σε μια σειρά τυπικών αντιδράσεων και ενεργειών, σε τρία επίπεδα, που μπορούν να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:
Συμπεριφορά και ενέργειες:
- Προσεκτική ακρόαση στις περιγραφές του παιδιού σχετικά με τη βία και τον εκφοβισμό που βιώνει. Πρέπει να κερδιθεί η εμπιστοσύνη του παιδιού, αλλιώς δεν μιλάει εύκολα.
- Δεν ασκούμε κριτική για την αιτία του εκφοβισμού.
- Το σπίτι είναι το καταφύγιο του παιδιού. Μην του το χαλάτε.
- Πρέπει να αντιληφθεί ότι τυγχάνει της στήριξης των γονιών του και την αμέριστη συμπαράστασή τους
Μάθηση στρατηγικών ασφαλούς διαβίωσης
- Δεν είναι αρκετό ένα χάιδεμα στο μάγουλο και ένα χτύπημα στην πλάτη για να κάνουν ένα παιδί που βιώνει τη βία να επιστρέψει στο σχολείο
- Ενισχύουμε το παιδί να συνεχίσει το δρόμο του αλλά του δίνουμε να καταλάβει ότι είμαστε στο πλευρό του
- Μαθαίνουμε στο παιδί ασφαλείς τρόπους δράσης σε καταστάσεις που φαίνονται επικύνδινες για αυτόν. Πρέπει να γνωρίζει ασφαλή σημεία και άτομα αναφοράς στα οποία μπορεί να προσφέυγει όταν απειλείται από τους θύτες του. Π.χ. επιλογή μεγαλύτερου παιδιού να επιστρέφουν μαζί από το σχολείο, αριθμός τηλ. Ενός ενήλικα όταν νιώθει ότι απειλείται
- Αναλυτική και σωστή περιγραφή για του τι του έχει συμβεί.
Ενίσχυση του αυτοσυναισθήματος
- Το παιδί πρέπει να ατιληφθεί ότι δεν φταίει το ίδιο
- Ενίσχυση των ταλέντων του παιδιού
- Παρέμβαση στην βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων
- Ώθηση να κάνει καινούριους φίλους. Ενίσχυση να αναπτύσσουν σχέσεις με ήρεμους και φιλικούς συμμαθητές στο σχολείο. Στροφή του ενδιαφέροντος στο παιδί να κάνει διάφορες φυσικές δραστηριότητες που συντελούν στην βελτίωση της διάθεσης, στη μείωση του άγχους και τελικά στην αύξηση του αυτοσυναισθήματος.
Πρέπει να συμμετάσχει σε αυτή την προσπάθεια και το σχολείο. Ενημερώνουμε το παιδί ότι θα επικοινωνήσουμε για το θέμα αυτό με το σχολείο. Το παιδί πρέπει να γνωρίζει για τις ενέργειες των γονιών του. Αν το παιδί αντιτίθεται σε αυτό επειδή ίσως φοβηθεί τις αντιδράσεις του θύτη του εξηγούμε προσεκτικά ότι στις περιπτώσεις βίας και απειλών η λύση του προβλήματος μπορεί να προέλθει μόνο με την παρέμβαση των ενηλίκων. Αρχικά η επικοινωνία γίνεται με τον εκπαιδευτικό της τάξης. η εμπλοκή της διέυθυνσης γίνεται μόνο από τη στιγμή που ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να ελέγξει τον θύτη. Δεν χρειάζεται οι γονείς θύματος και θύτη να έλθουν σε επαφή. Είναι καλό να διατηρηθεί αρχείο καταγραφών των συμβάντων.
Η παρέμβαση των γονέων και της οικογένειας του θύτη μπορεί να γίνει σε τρία επίπεδα:
Α. Συμπεριφορά και ενέργειες:
- Το πρόβλημα της επιθετικής συμπεριφοράς είναι σοβαρό και δεν χρειάζεται επανάπαυση.
- Απαιτείται προσεκτική και διασταυρωμένη προσέγγιση των περιγραφόμενων γεγονότων.
- Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος της άδικης κατηγορίας. Χρειάζεται προσοχή σε αυτό.
- Η παρέμβαση κάποιου ειδικού στο οικογενειακό επίπεδο αποτελεί μια καλή λύση
Β. Ανάληψη ευθυνών από το θύτη
- Οι ευθύνες να επιμερίζονται εκεί που πρέπει και στο βαθμό που πρέπει. Δεν είναι ένοχοι ολοκληρωτικά μόνο οι γονείς
- Να κάνουν σαφές στο παιδί ότι θεωρούν πολύ σοβαρή υπόθεση την άσκηση βίας από μέρους του. Οι γονείς να κάνουν σαφές ότι δεν ανέχονται τέτοιου είδους συμπεριφορες.
- Χρειάζεται συνεχής έλεγχος για το αν διακόπηκε η συμπεριφορά ή συνεχίζει να εκδηλώνεται με τον ίδιο ή άλλους τρόπους
Γ. Στήριξη για αλλαγή συμπεριφοράς
- Διαμορφώνεται ένα ξεκάθαρο και απλό σύστημα κανόνων συμπεριφοράς στο οικογενειακό πλαίσιο. Χρησιμοποιούνται θετικοί ενισχυτές κυρίως για την επιβράβευση της συμπεριφοράς και μη εκδικητικές ποινές λόγω των αρνητικών συνεπειών που φέρνει η βίαια καταστολή της βίας. Η βία φέρνει βία. Η ισχύς και η επιβολή των κανόνων πρέπει να είναι συνεπής και χωρίς την παραμικρή παρέκκλιση.
- Δεν χρησιμοποιείται φυσική τιμωρία αφού λειτουργέι ως ενισχυτής στην αρνητική συμπεριφορά του παιδιού.
- Οι γονείς πρέπει να αφιερώσουν πολύ χρόνο στο παιδί τους και κυρίως να ελέγχουν τις δραστηριότητές τους προσεκτικά.
- Στηριζόμαστε στα ταλέντα και τις ικανότητες των παιδιών αφού τα βοηθούν στο να αναπτύσσουν λιγότερο επιθετική συμπεριφορά
Πηγή: «Ψυχοκοινωνικές παράμετροι των σχολικών δυσκολιών» Γ.Δ. ΔΡΑΚΟΥ – Γ. Σ. ΤΣΙΝΑΡΕΛΗ