Το νηπιαγωγείο μας βρίσκεται σε μια περιοχή με έντονο το αποτύπωμα της Μικρασιατικής καταγωγής, καθώς υπήρξε ένας από τους βασικούς τόπους εγκατάστασης προσφύγων από τη Μικρά Ασία μετά το 1922. Σχεδόν κάθε οικογένεια των μαθητών και μαθητριών μας έχει μια σύνδεση, άμεση ή έμμεση, με αυτή τη σημαντική πτυχή της ελληνικής ιστορίας.

Θεωρώντας ουσιώδη τη συνέχεια της ιστορικής μνήμης και τη διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε μια σειρά δράσεων με σκοπό τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τα ήθη, τα έθιμα και τα στοιχεία της μικρασιατικής παράδοσης που έχουν ριζώσει στην τοπική κοινωνία.

Κεντρικός στόχος ήταν η ενίσχυση της εξωστρέφειας του σχολείου, μέσα από τη δημιουργία σχέσεων και συνεργασιών με τοπικούς φορείς, γύρω από τον άξονα της τοπικής ιστορίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς. Τα παιδιά μέσα από βιωματικές και δημιουργικές δραστηριότητες γνώρισαν το παρελθόν του τόπου τους και καλλιέργησαν στάσεις σεβασμού και εκτίμησης προς αυτό.

Οι δράσεις μας ξεκίνησαν με βιωματικές προσεγγίσεις, όπως τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα της Μικράς Ασίας που τραγούδησαν στους  παλιούς τους συμμαθητές …

…..την αναβίωση του εθίμου της Πρωτομαγιάς μέσα από τη δημιουργία στεφανιών με λουλούδια στα οποία πέρα από λουλούδια έβαζαν και σκόρδο για την βασκανία,ένα αγκάθι για τον εχθρό, κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά, όπως γινόταν στις μικρασιατικές αυλές….

…την παρασκευή παραδοσιακών σμυρναίικων κουλουριών που έγιναν το δωράκι μας για την γιορτή της μητέρας…

…τον παραδοσιακό τσεβρέ που “κεντήσαμε” με τον δικό μας τρόπο.

Αφορμή για περαιτέρω διερεύνηση του τόπου μας και της ιστορίας του στάθηκε και το εργαστήριο δεξιοτήτων “Ξεναγοί στην πόλη μας”, όπου με την βοήθεια του Google Earth ανακαλύψαμε την πλατεία Μικράς Ασίας στην Νέα Ερυθραία με το αντίστοιχο μνημείο  https://blogs.sch.gr/1nipner/2025/03/30/xenagoi-sti-poli-mas/ . Τόσο πολύ μας άρεσε αυτή η περιήγηση που ζωγραφίσαμε την πλατεία και κατά τη διάρκεια των ελεύθερων σραστηριοτήτων.

Το ενδιαφέρον μας όλο και μεγάλωνε, κι η επιθυμία μας να μάθουμε περισσότερα γινόταν πιο έντονη. Έτσι, ήρθαμε σε επαφή με την ιστορία της Μικρασιατικής Καταστροφής μέσα από το παρακάτω ντοκιμαντέρ….

…που παρακολούθησαμε όλες οι τάξεις μαζί…

….τον εκπαιδευτικό μας περίπατο στο Κέντρο Έρευνας και Μελέτης της Μικρασιατικής Ερυθραίας (Κ.Ε.Μ.Μ.Ε.)….

Η κυρία που μας μίλησε, το άγαλμα για την μνήμη των Μικρασιατών, οι πίνακες με τις εικόνες, ο χάρτης της Μικρασίας, ο ίδιος ο περίπατος μας συγκίνησε και τον αποτυπώσαμε με τον δικό μας τρόπο.

…την τέχνη…

…μια βαλίτσα γεμάτη παιχνίδια, που ήρθε μετά την επίσκεψη μας στο Paradise Park όπου γνωρίσαμε κι άλλα παραδοσιακά παιχνίδια https://blogs.sch.gr/1nipner/2025/05/11/mia-axechasti-empeiria-sto-paradise-park/….

οι γκαζές, το κουμπί, η λαλίτσα, το γιο-γιο- παιχνίδια που πολύ αγαπήσαμε

…από βιβλία γεμάτα φωτογραφίες κι αναμνήσεις (προσφορά γονέα του σχολείου μας).

Στη συνέχεια, τα παιδιά αποτύπωσαν με ζωγραφική και συναίσθημα τις τελευταίες στιγμές της Σμύρνης. Οι “τελευταίες ματιές” στην αγαπημένη χαμένη πατρίδα έγιναν έργα μνήμης και ιστορικής ενσυναίσθησης.

“Τελευταία ματιά στην Σμύρνη”

Αναγνωρίσαμε και κατανοήσαμε τα συναισθήματα ενός παιδιού πρόσφυγα μέσα από την δράση που υλοποίησε η ψυχολόγος του σχολείου μας, καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση και τη συναισθηματική επίγνωση.

Κι ήρθε η ώρα της δημιουργίας της “Βαλίτσας των αναμνήσεων”. Ύστερα από συζήτηση τι θα έβαζα σε μια βαλίτσα αν χρειαζόταν να φύγω από τον τόπο μου,

καταλήξαμε  σε συνεργασία με τους γονείς να δημιουργήσουμε βαλίτσες με εικόνες και πληροφορίες με μέρη που εγκαταστάθηκαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες, με εικόνες από πολεις και τα παράλια τις Μικράς Ασίας, με συνταγές, τραγούδια και χορούς, τις οποίες και παρουσιάσαμε στους συμμαθητές μας…

Οι δράσεις συνεχίζονται με αφηγήσεις παραμυθιών και ιστοριών από τη Μικρά Ασία

“Ρίζες” (ένα παραμύθι για την καταστροφή της Σμύρνης,Δ.Ταουκίδης)

μουσικές και τραγούδια του τόπου, αλλά και με τη δημιουργία μιας έκθεσης μνήμης μέσα στο σχολείο μας, με φωτογραφίες και κατασκευές (https://blogs.sch.gr/1nipner/2025/06/21/ton-topo-moy-agapo-tin-istoria-toy-epsaxa-na-vro/).

“Πρόσφυγες: Το ταξίδι για μια ΝΕΑ ζωή”

Mακέτα: Τα καράβια φεύγουν από την Μικρά    Ασία ….

«Από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα: Προορισμοί προσφύγων»

Οι ευχές για κάθε άνθρωπο που αναγκάζεται να βρει καινούργια πατρίδα

Με σεβασμό στο παρελθόν και ελπίδα για το μέλλον, τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας γίνονται μικροί φορείς της ιστορικής μνήμης και συνεχιστές μιας πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς.