Οι τεχνολογικές εξελίξεις μετέβαλλαν ριζικά τη ζωή των ανθρώπων. Με τη φωτιά και λίθινα εργαλεία ο άνθρωπος αρχίζει να προστατεύεται από τα άγρια θηρία και επιδίδεται στο κυνήγι.
Με τη γεωργική επανάσταση, καλλιεργεί τη γη για να παράγει την τροφή του. Ιδρύει μικρούς οικισμούς κοντά στο υγρό στοιχείο. Οργανώνεται, για πρώτη φορά, και ασχολείται με την κατασκευή πιο πολύπλοκων εργαλείων που θα τον βοηθήσουν στην καλλιέργεια της γης, στη μεταφορά προϊόντων κ.α.
Τον 16ο αι., η τυπογραφεία εμφανίζεται στη Γερμανία από τον Γουτεμβέργιο. Τον 18ο αι., ξεσπά η βιομηχανική επανάσταση. Η εκβιομηχάνιση, δηλαδή η χρησιμοποίηση μηχανών στην παραγωγική διαδικασία θα μεταβάλλει την καθημερινότητα των ανθρώπων. Η μαζική παραγωγή θα οδηγήσει στη μαζική κατανάλωση. Οι ανάγκες του ατόμου αυξάνονται, μεγάλο μέρος του πληθυσμού συγκεντρώνεται στα αστικά κέντρα, διαμορφώνονται νέες κοινωνικές τάξεις. Και φθάνουμε στον 20ο αιώνα: έκρηξη επιτευγμάτων! Φωτογραφική μηχανή, κινηματογράφος, ψυγείο, τηλεόραση, διαδίκτυο ηλεκτρισμός και η κατοχή αυτοκινήτου θεωρείται δεδομένο για την πλειοψηφία των κατοίκων των αναπτυγμένων χωρών. Ο ι δρόμοι φωτίζονται χάρη στον Edison, μιλάμε με το τηλέφωνο στον Graham Bell, οι τηλεπικοινωνίες διευκολύνονται από τις μελέτες του Tesla, ταξιδεύουμε με το αεροπλάνο των αδερφών Wright, κατασκευάζουμε βόμβες, δυστυχώς πυρηνικές βόμβες…
Οι θετικές συνέπειες της τεχνολογίας είναι αμέτρητες! Η επικοινωνία με άτομα που ζουν μακριά από εμάς είναι εφικτή μέσω διαφόρων μέσων, όπως κινητό τηλέφωνο, SMS, Skype, e-mail….βιοτικό επίπεδο έχει βελτιωθεί, το προσδόκιμο όριο ζωής ανέρχεται στα 80-85 έτη για τους κατοίκους των δυτικών χωρών. Τα ταξίδια μακρινών αποστάσεων διαρκούν ελάχιστα. Οι μεταφορές προϊόντων από άλλες ηπείρους σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι εφικτές. Η αίσθηση του χώρου και του χρόνου αλλάζει. Η γνώση εκδημοκρατίζεται λόγω του Internet. Μπορούμε να μάθουμε κυριολεκτικά για τα πάντα! Έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε ζωντανά προγράμματα, να ψυχαγωγηθούμε παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια, παρακολουθώντας τηλεόραση κ.α.
Η τηλεργασία, ίσως, να μειώσει την ανεργία και δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στο μέλλον. Διευκολύνει τις μητέρες που θέλουν να συνδυάσουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία με την ανατροφή των παιδιών τους, αλλά και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι μετακινήσεις εξαιτίας της δουλειάς δύνανται να περιορισθούν. Η απόκτηση διπλωμάτων, η παρακολούθηση πανεπιστημιακών διαλέξεων, η εκμάθηση ξένων γλωσσών επιτυγχάνονται χάρη στο Internet.
Όμως, πρέπει να αναλογισθούμε και τις αρνητικές επιπτώσεις της τεχνολογίας. Η ρύπανση του περιβάλλοντος και τη διατάραξη ενδιαιτήματος είναι υπεύθυνες για διάφορες ασθένειες, από τις οποίες μαστίζεται η ανθρωπότητα. Η εκπομπή αέριων ρύπων έχει ως αποτέλεσμα την μείωση του οξυγόνου. Το άτομο χάνει τις ισορροπίες του. Η μαζική παραγωγή προϊόντων έχουν μετατρέψει τις σύγχρονες κοινωνίες σε καταναλωτικές. Το έχειν, έχει αποκτήσει τη πρωτοκαθεδρία απέναντι στο είναι. Επίσης, το άτομο αποπροσανατολίζεται από τις πραγματικές του ανάγκες. Ακόμη, οι νέες τεχνολογίες δεν οδήγησαν στην άμβλυνση των ανισοτήτων, μάλλον τις διεύρυνε. Η σύγχρονη διάκριση είναι ανάμεσα στα άτομα που έχουν πρόσβαση ή όχι στα τεχνολογικά μέσα. Επιπλέον, μήπως έχουμε αποκτήσει επιδερμική γνώση των πάντων και ουσιαστική γνώση του τίποτε; Όσον αφορά στο διαδίκτυο, η τεχνολογία έχειως αποτέλεσμα την αύξηση της εγκληματικότητας (χρήση του Internet από εγκληματίες, έτσι ώστε να προωθήσουν το παράνομο προϊόν τους, να οργανώσουν τις εγκληματικές τους πράξεις…), την περιθωριοποίηση ορισμένων ατόμων, τον διαδικτυακό εκφοβισμό (cyber bulling), την παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα. Η ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων είναι υπό αμφισβήτηση καθώς η ανθρώπινη επαφή, πολλές φορές, καταργείται. Η τεχνολογική ανεργία αποτελεί μια επιπρόσθετη αρνητική συνέπεια των τεχνολογιών.
Τέλος, οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας τα αρνητικά αποτελέσματα των τεχνολογιών και να καταβάλλουμε προσπάθειες να τα αντιμετωπίσουμε. Η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας, επομένως πρέπει να μάθουμε να κάνουμε ορθή χρήση των μέσων για να επωφελούμαστε μόνο και όχι να βιώνουμε τις αρνητικές της συνέπειες.
Αλεβίζου Χρυσάνθη (Α’ 1)
