Μέντορας: Θωμάς Σιμόπουλος (ΠΕ70)
Εκπαιδευτικός: Κοτσώνη Βασιλική (ΠΕ71)
Τμήμα: Δ2
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πολιτισμού που τιμάται στις 21 Μαΐου, σχεδιάστηκε μία διαθεματική διδασκαλία με σκοπό την αναγνώριση της μουσικής ως αναπόσπαστο κομμάτι του παγκόσμιου πολιτισμού καθώς και την εμβάθυνση στην κλασική μουσική και στον τρόπο λειτουργίας μίας συμφωνικής ορχήστρας. Η διδασκαλία εφαρμόστηκε σε τάξη της Δ΄ δημοτικού, από την εκπαιδευτικό Κοτσώνη Βασιλική.
- Να είναι οι μαθητές σε θέση να αναγνωρίσουν τα κυριότερα στοιχεία του πολιτισμού.
- Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με διάφορα είδη μουσικής και να αναγνωρίσουν τα κυριότερα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται σε κάθε είδος.
- Να γνωρίσουν τα βασικά μέρη μίας ορχήστρας .
- Να διακρίνουν μεταξύ τους ακουστικά τα έγχορδα, τα πνευστά και τα κρουστά .
- Να αναγνωρίζουν οπτικά τα μουσικά όργανα της ορχήστρας.
- Να είναι σε θέση να κατατάξουν κάθε όργανο στην κατάλληλη ομάδα τους μέσα στην ορχήστρα.
Δραστηριότητες
- Διαδραστική παρουσίαση μέσω προγράμματος Power Point των διαφορετικών ειδών μουσικής. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζεται για κάθε διαφορετικό είδος μουσικής (ροκ, ποπ, παραδοσιακή, κλασική κ.α.) ένα μικρό ηχητικό απόσπασμα και τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν τα μουσικά όργανα που ακούγονται σε κάθε ένα από αυτά τα είδη. Στη συνέχεια, μέσα από συζήτηση συγκρίνουμε τις διαφορές που εντοπίζουμε σε κάθε είδος μουσικής ανάλογα τον ρυθμό και των οργάνων που χρησιμοποιούνται.
- Μέσω του προγράμματος Power Point παρουσιάζονται τα μέρη της ορχήστρας καθώς και κάθε όργανο που χρησιμοποιείται ξεχωριστά. Κάθε όργανο που παρουσιάζεται συνοδεύεται από ένα ηχητικό απόσπασμα, δείγμα ουσιαστικά του ήχου που παράγεται από αυτό. Στη συνέχεια συζητάμε τις διαφορές που εντοπίζουμε σε κάθε ήχο που ακούσαμε
- Αφού ολοκληρωθεί η παρουσίαση, θα παίξουμε ένα διαδραστικό παιχνίδι, όπου τα παιδιά θα είναι χωρισμένα σε 4 ομάδες και κάθε μία από αυτές θα έχει έναν συγκεκριμένο ρόλο στην ορχήστρα. Μια ομάδα για παράδειγμα θα αντιπροσωπεύει τα έγχορδα, μία άλλη τα χάλκινα πνευστά κτλ. Στη συνέχεια, θα ακούσουν αποσπάσματα ορχηστρικών κομματιών όπου το κάθε ένα από αυτά θα ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένη κατηγορία της ορχήστρας (έγχορδα, ξύλινα πνευστά, χάλκινα πνευστά, κρουστά). Η ομάδα η οποία θα ακούει το απόσπασμα που αφορά αυτήν θα σηκώνεται όρθια. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι η διάκριση των τεσσάρων κατηγοριών μουσικών οργάνων μίας ορχήστρας.
- Στην τελευταία δραστηριότητα, θα δοθεί σε κάθε παιδί από ένα φύλλο χαρτιού με σχεδιασμένο ένα μουσικό όργανο, διαφορετικό σε κάθε έναν. Τα παιδιά θα κληθούν να τα χρωματίσουν και όταν ολοκληρώσουν όλα την εργασία τους θα προσπαθήσουμε να τα τοποθετήσουμε στον πίνακα στη σωστή θέση που το κάθε ένα από αυτά έχει μέσα σε μία ορχήστρα. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι η εξοικείωση με το σχήμα και τη μορφή του κάθε οργάνου, καθώς επίσης και η αναγνώριση του είδους στο οποίο ανήκει κάθε ένα από αυτά όπως και η σωστή τοποθέτησή τους μέσα στην ορχήστρα.
Αποτίμηση
Λόγω τεχνικών προβλημάτων, δεν ήταν δυνατή η παρουσίαση των ηχητικών αποσπασμάτων, για τον λόγο αυτό παρουσιάζονταν βίντεο που εντοπίζονταν επιτόπου μέσω του διαδικτύου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μικρές δυσκολίες στην ομαλή ροή της διδασκαλίας καθώς και καθυστέρηση τουλάχιστον ενός τετάρτου από το σύνολο της παρουσίασης. Λόγω αυτού, δεν υπήρξε αρκετός χρόνος για να ολοκληρωθεί η τελευταία δραστηριότητα με τον χρωματισμό των οργάνων και την τοποθέτησή τους στο σωστό σημείο στην ορχήστρα.
Παρόλες όμως τις παραπάνω δυσκολίες, τα παιδιά φάνηκε να αντιλήφθηκαν τη σημασία που έχει η μουσική στον εκάστοτε πολιτισμό, καθώς και τη διαφοροποίηση της σε είδη με βάση τα μουσικά όργανα που ακούγονται. Σε δεύτερη φάση, έδειξαν ενδιαφέρον για την οργάνωση μίας ορχήστρας και φάνηκε να κατανοούν τα μέρη της καθώς και να αναγνωρίζουν σε μεγάλο βαθμό τα διάφορα όργανά της. Ήταν επίσης σε θέση να αναγνωρίσουν ακουστικά τα είδη των οργάνων χωρίς μεγάλες δυσκολίες. Υπήρξε ακόμη συζήτηση, όπου συμμετείχε το μεγαλύτερο μέρος της τάξης, για τις ηχητικές διαφορές που παρουσιάζει το κάθε όργανο ενώ όλα τα παραπάνω συνοδεύονταν και από αντίστοιχα βίντεο που φάνηκαν να τραβούν το ενδιαφέρον των μαθητών.