Terra Computerata

Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι στον κόσμο που καλούνται να αντιμετωπίσουν, άλλοι καθημερινά και άλλοι σε μικρότερη συχνότητα, κάποια φοβία τους, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να αδυνατούν να συμμετάσχουν σε συνηθισμένες πνευματικές ή σωματικές δραστηριότητες. Ορισμένες εκ των πιο διαδεδομένων φοβιών είναι αυτές που σχετίζονται με τη θέα συγκεκριμένων εντόμων, όπως για παράδειγμα οι αράχνες και οι κατσαρίδες, και εκείνες που αφορούν την παραμονή κάποιου ανθρώπου σε κλειστούς χώρους, όπως είναι οι σήραγγες και οι ανελκυστήρες.

Επίσης σημαντικό είναι το ποσοστό, ανάμεσα στους κλειστοφοβικούς, εκείνων που αρνούνται κατηγορηματικά να ταξιδέψουν με κάθε μέσο εναέριας μεταφοράς, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που αποφεύγουν τις μεταφορές ακόμη και με αυτοκίνητο…

Τα εντυπωσιακά ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, άλματα της επιστήμης και δη της υψηλής τεχνολογίας, υπόσχονται άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις. Η επιστημονική ομάδα του πανεπιστημίου του Τούμπινγκεν, με επικεφαλής τον ψυχολόγο Αντρέας Μούλμπεργκερ, ήταν η πρώτη που δημιούργησε μια ηλεκτρονική συσκευή με την οποία μπορεί κανείς να πραγματοποιεί εικονικά αεροπορικά ταξίδια, ερχόμενος πιο συχνά αντιμέτωπος με τη φοβία του για τις πτήσεις.

Σήμερα ο Μούλμπεργκερ, υπεύθυνος του Ινστιτούτου Ψυχολογίας του Βούρτσμπουργκ, έχει στενή συνεργασία με την ειδική επιστημονική ομάδα του τμήματος Ψυχιατρικής και Ψυχοθεραπείας στην πανεπιστημιακή κλινική του Μίνστερ. Μαζί προσπαθούν να φέρουν τους ασθενείς αντιμέτωπους με τους καθημερινούς εφιάλτες τους στο πλαίσιο ενός εικονικού κόσμου.

Το πρόγραμμα
Χαρακτηριστικό είναι ότι το ποσοστό όσων εκδήλωσαν έστω και μια φορά στη ζωή τους ένα είδος φοβίας αγγίζει το 10% του γερμανικού πληθυσμού, με το ποσοστών των γυναικών «ασθενών» να είναι διπλάσιο από των πασχόντων αντρών.

Πώς όμως λειτουργεί το πρόγραμμα εικονικής αεροπορικής πτήσης που δημιούργησαν οι ειδικοί του πανεπιστημίου Τούμπινγκεν;

Ο «ασθενής» κάθεται σε μια πολυθρόνα, φορώντας στο κεφάλι του ένα ειδικό κράνος με ενσωματωμένα γυαλιά, οι φακοί των οποίων δεν είναι τίποτα άλλο από δύο μικροσκοπικές οθόνες προβολής. Στα αυτιά του προσαρμόζεται ένα ζευγάρι ακουστικών, τα οποία αναπαράγουν με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο, κάθε ήχο που πρόκειται να συνοδεύσει την εικονική πτήση.

Μέσω του κράνους, το οποίο «κρύβει» στο εσωτερικό του έναν επεξεργαστή και μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων, ο «ασθενής» μεταφέρεται στον εικονικό κόσμο του εσωτερικού ενός αεροπλάνου, το οποίο έχει αναπαραχθεί πιστά μέχρι και την παραμικρή του λεπτομέρεια. Από τα παράθυρα, μπορεί ο «ασθενής» να δει το αεροπλάνο να προσπερνάει τον πύργο ελέγχου, να κατευθύνεται αργά προς τον διάδρομο απογείωσης και στη συνέχεια να απογειώνεται.

Ρεαλιστικοί όμως, όπως αναφέρει το «Spiegel», είναι και οι ήχοι που συνοδεύουν την εικονική πτήση. Ο θόρυβος των κινητήρων, η φωνή του κυβερνήτη και η ειδική πολυθρόνα που «δονείται» κάθε φορά που το «αεροπλάνο» πέφτει σε κενά αέρος, συνθέτουν μια παράλληλη πραγματικότητα, που διαφέρει ελάχιστα από την «πρωτότυπη».

Μια πιο εξελιγμένη τεχνολογικά μέθοδος «προσομοίωσης φόβου» εφαρμόζεται σήμερα, σύμφωνα με το περιοδικό «Focus» στην πανεπιστημιακή κλινική του Μίνστερ, ωστόσο το λογισμικό που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση ορισμένων φοβιών, διαθέτει προς το παρόν περιορισμένο… ρεπερτόριο, καθώς οι εικονικές καταστάσεις που μπορεί να δημιουργήσει αφορούν τις αράχνες, την οδήγηση ή τη μεταφορά με αυτοκίνητο.

Η επιστημονική ομάδα του πανεπιστημίου βρίσκεται ωστόσο μια ανάσα από την ανάπτυξη μιας σειράς άλλων σεναρίων, όπως αυτά της υψοφοβίας και ορισμένων ειδών κοινωνικής φοβίας.

Άρθρο του Α. Κατσούλη στο Εθνος

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Παρασκευή 9 Απριλίου 2010 στις 04:19 στην κατηγορία Τ.Π.Ε., υγεία. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.