Terra Computerata

Της Μαργαριτας Πουρναρα

Την 1η Ιουλίου, το ιταλικό υπουργείο Πολιτισμού λανσάρισε μια σειρά ψηφιακών εφαρμογών για τα σπουδαιότερα μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους της γειτονικής χώρας, ειδικά σχεδιασμένες για τους κατόχους iPhone. Οποιοι από τα εκατομμύρια επισκεπτών διαθέτουν τη συσκευή μπορούν απολύτως δωρεάν να «κατεβάσουν» οπτικές και ακουστικές ξεναγήσεις, πληροφορίες για τα εκθέματα ή το ωράριο και κυρίως, να αγοράσουν ηλεκτρονικά τα εισιτήρια, χωρίς να χρονοτριβούν στην ουρά. Το ιταλικό κράτος όχι μόνον αφουγκράστηκε τις ανάγκες των ψηφιακών καιρών, αλλά έσπευσε να κάνει ποιοτικές παραγωγές υπό την αιγίδα των ειδικών του υπουργείου, διαφυλάσσοντας και προωθώντας την πολιτιστική κληρονομιά. Ας δούμε τι συνέβη στην Ελλάδα. Μια μικρή εταιρεία που έχει δημιουργηθεί από δύο ειδικούς στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, έκανε πριν από καιρό πρόταση στο Μουσείο της Ακρόπολης. Στόχος ήταν να φτιάξει μια εφαρμογή που θα εξυπηρετούσε πολλούς Ελληνες και ξένους θεατές που έχουν iPhone. Το οικονομικό κόστος ήταν μικρό: «Στείλαμε σχετική επιστολή, αλλά για πολλούς μήνες δεν πήραμε καμιά απάντηση», μας λέει ο Δημήτρης Φροσύνης, μέλος του διδύμου. «Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε μόνοι μας, καθώς δεν υπήρχε καμιά άλλη διαθέσιμη εφαρμογή στην αγορά για το πιο προβεβλημένο μουσείο της χώρας στο εξωτερικό.

Αναγνώριση από την Apple

Δημιουργήσαμε μια ξενάγηση επιλέγοντας τα σημαντικότερα εκθέματα με τη βοήθεια αρχαιολόγων. Η Apple ανέβασε την εφαρμογή μας στην ιστοσελίδα της και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να την αγοράσουν έναντι ενός συμβολικού ποσού. Πήραμε καλές κριτικές. Ενα χρόνο αργότερα, το Μουσείο της Ακρόπολης μας απάντησε ότι δεν ενδιαφέρεται να συνεργαστεί μαζί μας».

Από το Ερμιτάζ μέχρι το Πράδο

Οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, η έλλειψη ανθρώπων με τεχνογνωσία στο προσωπικό των ελληνικών μουσείων, ο φόβος για το κόστος, δημιουργούν ένα πλέγμα που δεν μας επιτρέπει να συγχρονιστούμε με τις εξελίξεις της εποχής. Την ίδια όμως ώρα, η ζωή προχωράει μπροστά και τα περισσότερα φημισμένα μουσειακά ιδρύματα του εξωτερικού έχουν καταφέρει με αντίστοιχες εφαρμογές όχι μόνο να κερδίσουν τους θεατές που περνούν το κατώφλι, αλλά να «διαφημίσουν» τους θησαυρούς τους σε ανθρώπους που βρίσκονται στην άλλη άκρη του κόσμου και ξεναγούνται από τις οθόνες iPhone, ipod, ipad ή κάποιου smartphone. Το Λούβρο έχει συμπεριλάβει στη δωρεάν εφαρμογή τα ωραιότερα αποκτήματά του. Το ΜΟΜΑ εξασφάλισε ειδικό χρηματικό ποσό από τον δήμαρχο της Νέας Υόρκης Μπλούμπεργκ και έφτιαξε μια βάση δεδομένων με 32.000 αντικείμενα, προσβάσιμη στους κατόχους έξυπνων συσκευών, το μουσείο του Μπρούκλιν ήταν το πρώτο που μπήκε στον ψηφιακό χορό των iPhone τον Ιούλιο του 2009, ενώ το μουσείο της Bοστώνης κατάφερε να συγκεντρώσει χρήματα για χορηγίες από το Facebook.

Το Ερμιτάζ ψηφιοποίησε τα χιλιάδες εκθέματά του ενώ το Prado χρησιμοποιεί την τεχνολογία Google Earth στην ιστοσελίδα του, έτσι ώστε να μπορεί ο θεατής να διακρίνει στην οθόνη του ακόμα και την πιο μικρή λεπτομέρεια από ένα πίνακα. Κατά γενική ομολογία, η πιο λειτουργική και εντυπωσιακή εφαρμογή έγινε από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, που μπορεί να εντοπίσει τη θέση του επισκέπτη στο κτίριο, να τον πλοηγήσει χρονολογικά ή θεματικά, να τον οδηγήσει ακόμα και στην τουαλέτα ή στο καφέ. Μια ομάδα από μαθητές λυκείου προσφέρει τεχνική υποστήριξη στους επισκέπτες, ενώ υπάρχει δυνατότητα να τους δοθεί στην είσοδο ένα iPhone, αν δεν έχουν δικό τους. Το Μητροπολιτικό Μουσείο μόλις εγκαινίασε τέτοιες υπηρεσίες, εστιάζοντας, όμως, σε μια περιοδική έκθεση και όχι ακόμα στη συλλογή του. Αλλα ιδρύματα του εξωτερικού προσφέρουν ειδικές δυνατότητες ξενάγησης για παιδιά, άτομα με ειδικές ανάγκες κ. ά. Ακόμα και η Google έκανε τη δική της παρέμβαση, ανεβάζοντας στη διεύθυνση εκθέματα από 17 παγκόσμιας φήμης μουσεία.

Καθημερινή

Έχουν περάσει 10+ χρόνια από τότε που απευθύναμε εισηγήσεις για την αξιοποίηση του πολιτιστικού μας αποθέματος στην ψηφιακή εποχή, πλην όμως αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις είναι μακριά νυχτωμένοι.

Ισως αν είχαμε συμπεριλάβει στην πρόταση και εξοπλισμό της αγαπημένης εταιρείας των πολιτικών κομμάτων -για τις προμήθειες- η πρότασή μας να είχε άλλη τύχη…

Φαίνεται δεν είμαστε ικανοί να διαφυλάξουμε την πολιτισμική μας κληρονομιά στην ψηφιακή εποχή.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011 στις 13:35 στην κατηγορία Ελλάδα, μουσείο, πολιτιστικά. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.