Είναι γνωστό σε όλους σχεδόν το φαινόμενο με τα υπέροχα φωτεινά χρώματα που παίρνει ο ουρανός, τα οποία παρατηρούνται συχνά κοντά στους πόλους της γης.
Το φαινόμενο λέγεται σέλας και μπορούμε να το παρατηρήσουμε στα ανώτερα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας. Έτσι έχουμε το Βόρειο σέλας στον Βόρειο Πόλο και αντίστοιχα το Νότιο σέλας στον Νότιο Πόλο.

Credits: Image courtesy of Sebastian Saarloos

Credit: Keith Vanderlinde, National Science Foundation
Το φαινόμενο οφείλεται στον ήλιο σε συνδυασμό με την ατμόσφαιρα και το μαγνητικό πεδίο της γης.
Πιο αναλυτικά, ο ήλιος εκτός από φως και θερμότητα μας στέλνει και διάφορα σωματίδια, όπως πρωτόνια και ηλεκτρόνια τα οποία αποτελούν τον ηλιακό άνεμο. Τα περισσότερα από αυτά απομακρύνονται λόγω του προστατευτικού μαγνητικού πεδίου της γης και δεν τα αντιλαμβανόμαστε.
Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, λόγω έντονης δραστηριότητας σε περιοχές μαγνητικών πεδίων στον ήλιο, δημιουργούνται εκρήξεις, γνωστές ως ηλιακές εκλάμψεις.
Τότε έχουμε τις λεγόμενες ηλιακές καταιγίδες δηλαδή κύματα φορτισμένων σωματιδίων υψηλής ενέργειας. Σε κάποιες τέτοιες περιπτώσεις σωματίδια έρχονται προς το μέρος μας και κατορθώνουν να εισβάλουν στην ατμόσφαιρα της γης φτάνοντας κοντά στον Βόρειο και Νότιο Πόλο.

Τα σωματίδια αυτά, κυρίως ηλεκτρόνια, συγκρούονται με μόρια της γήινης ατμόσφαιρας, μόρια αζώτου και οξυγόνου, τα οποία με αυτόν τον τρόπο διεγείρονται, οπότε κάποια ηλεκτρόνιά τους μεταβαίνουν σε τροχιές υψηλότερης ενέργειας. Επειδή όμως εκεί δεν βρίσκονται σε σταθερή κατάσταση, πολύ σύντομα αποδιεγείρονται και εκπέμπουν τη διαφορά ενέργειας με τη μορφή φωτός. Το οξυγόνο εκπέμπει πράσινα και κόκκινα φωτόνια και το άζωτο μπλε και μωβ.
Έτσι δημιουργούνται οι θεαματικές “κουρτίνες του ουρανού”, το σέλας.
Το σέλας είναι ένα φαινόμενο που δεν εμφανίζεται μόνο στον πλανήτη μας. Σέλας δημιουργείται, αν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, σε κάθε πλανήτη που έχει ατμόσφαιρα και μαγνητικό πεδίο, όπως ο Δίας και ο Κρόνος.

Image courtesy of NASA/ESA/STScI/A. Schaller.

https://www.facebook.com/fysikhfysika/posts/pfbid02mt4yfBwnn9Eg9gQzbWaKfmLdPTpbVxRhvbQ7gyAZ1pmGjYF5U4AjL4XxnzrXVuypl
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%AD%CE%BB%CE%B1%CF%82
https://spaceplace.nasa.gov/aurora/en/
https://www.nasa.gov/sites/default/files/thumbnails/image/colorfulaurora.jpg
https://hotcore.info/act/kareff-110791.html