4.3.2 Ο οικογενειακός προϋπολογισμός
Το κύριο οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει κάθε νοικοκυριό ?
απεριόριστες ανάγκες vs περιορισμένο εισόδημα
Με περισσότερα λόγια: κάθε νοικοκυριό έχει απεριόριστες ανάγκες αλλά έχει περιορισμένο εισόδημα,
συνεπώς —> πρέπει να αποφασίσει ποια αγαθά και ποιες υπηρεσίες θα αγοράσει και σε ποιες τιμές.
με άλλα λόγια,
Αγοράζεις ό,τι επιθυμείς; αγοράζεις ό,τι βλέπεις στις βιτρίνες και σου αρέσει; βάζεις στο καλάθι ή το καρότσι του σούπερ μάρκετ ότι λαχταρήσεις; ή κάνεις επιλογή ανάλογα με τα χρήματα που διαθέτεις;
Άρα είσαι αναγκασμένος-η να αποφασίσεις ποια προϊόντα θα πάρεις (“θα ζητήσεις” είναι ο οικονομικός όρος) ανάλογα με τα χρήματα που διαθέτεις!!!
για να εμβαθύνουμε στην ανάλυση,
όταν γεμίζεις το καλάθι δεν σκέφτεσαι πόσα χρήματα έχεις εκείνη την ώρα, αλλά πόσα χρήματα θα έχεις στην διάθεσή σου όλο το μήνα, ποιο θα είναι δηλαδή το μηνιαίο εισόδημά σου. (Δεν μπορείς με τα προϊόντα που θα αγοράσεις σε μία εβδομάδα να υπερβείς τα χρήματα που θα εισπράξεις σε έναν μήνα! Παράδειγμα: Αν σε έναν μήνα παίρνεις μισθό 800 ευρώ, δεν μπορείς εσύ στην πρώτη εβδομάδα να ξοδέψεις σε φαγητά, διασκεδάσεις κτλ τα 700, γιατί έχεις άλλες τρεις εβδομάδες.)
Συνεπώς, ποια θα προϊόντα και σε ποιες ποσότητες θα αγοράσεις σε βάθος χρόνου ενός μήνα;;;
Πιο επίσημα ή επιστημονικά διατυπωμένη η παραπάνω ερώτηση…
Ποια είναι η καταναλωτική συμπεριφορά ενός λογικά σκεπτόμενου ατόμου ή νοικοκυριού;
Ένα λογικά σκεπτόμενο άτομο ή νοικοκυριό θα αγοράσει εκείνα τα προϊόντα και σε εκείνες τις ποσότητες που θα πιστεύει ότι θα του προσφέρουν συνολικά τη μεγαλύτερη χρησιμότητα, δηλ. την μεγαλύτερη δυνατή ικανοποίηση από την κατανάλωσή τους.
Ένα άτομο που συμπεριφέρεται με τον παραπάνω τρόπο, λέμε ότι συμπεριφέρεται “ορθολογικά” , και η συμπεριφορά του είναι “ορθολογική” και το άτομο το ονομάζουμε “ορθολογικό καταναλωτή”
επόμενη ερώτηση
Τι είναι ο Οικογενειακός Προϋπολογισμός (Ο.Π.);
Ο οικογενειακός προϋπολογισμός είναι ένα σχέδιο ή πλάνο που βοηθάει την οικογένεια να κάνει ορθή διαχείριση του εισοδήματός της.
Ανάλογα με τη διάρκειά του, ο Οικογενειακός Προϋπολογισμός μπορεί να διακρίνεται σε
- εβδομαδιαίο,
- μηνιαίο και
- ετήσιο.
Ερώτηση: Είναι ίδιες οι επιλογές των νοικοκυριών κατά την κατάρτιση (σχεδιασμό) ή διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού;
Πρώτον, εφόσον υπάρχουν πλούσια και φτωχά νοικοκυριά, επόμενο είναι να κάνουν και διαφορετικές επιλογές. (Λογικό δεν είναι;)
Δεύτερον, μεταξύ των ίδιων νοικοκυριών (δεν υπάρχουν ίδια νοικοκυριά αλλά ας το υποθέσουμε) υπάρχουν διαφορετικές επιλογές. Έτσι, το ένα νοικοκυριό κάθε χρόνο διαθέτει χρήματα για διακοπές, ενώ το άλλο τα χρήματα των διακοπών τα καταθέτει στην τράπεζα με στόχο να αγοράσει σπίτι. (Ό,τι θέλει κάνει ο καθένας, δεν θα του υποδείξουμε εμείς πώς θα διαχειριστεί τα εισοδήματά του!!!)
Ερώτηση: Μπορείτε να εξηγήσετε τον παρακάτω πίνακα; Γιατί η διαχείριση του πρώτου Ο.Π. είναι ορθή και λανθασμένη του άλλου;
Ερώτηση: Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην ορθή διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού;
(οι παράγοντες είναι πολλοί και διάφοροι… π.χ. ..)
– Αν στην οικογένεια υπάρχει εργασία (γιατί υπάρχει και η περίπτωση να είναι όλα τα μέλη του νοικοκυριού άνεργα), συνοχή και σχέσεις συνεργασίας,
– Αν όλα τα μέλη βοηθούν στις εργασίες του σπιτιού (εσύ βοηθάς;;; άσε κατάλαβα!!) , αν υπάρχει διάλογος και κατανόηση, τότε μπορεί να γίνει ορθή διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού (φανταστείτε ένα παιδί να ζητάει επίμονα iphone ενώ η οικογένεια ή το νοικοκυριό δεν έχει χρήματα να αγοράσει πετρέλαιο για να ζεσταθεί)
-Επιπλέον, μεγάλη σημασία έχει ο τρόπος ανατροφής των παιδιών. Τα παιδιά χρειάζεται από μικρά να συνηθίζουν στην αποταμίευση, να αποκτούν καταναλωτική συνείδηση (δηλ. να μην καταναλώνουν μη απαραίτητα πράγματα ή να μην αγοράζουν σε ποσότητες που δεν θα τις καταναλώσουν), να προσαρμόζονται στις δύσκολες καταστάσεις, αλλά και οι γονείς να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση (να αποφεύγουν την κατανάλωση μη απαραίτητων αγαθών, επίσης δεν είναι δυνατόν οι γονείς να ικανοποιούν κάθε καταναλωτική τους ανάγκη και να στερούν από τα παιδιά τους βασικά ή λιγότερο βασικά αγαθά).
Αν λοιπόν συμβαίνουν όλα αυτά, μάλλον δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην ορθή διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού.
τέλος