Πολιτική Παιδεία α΄ Λυκείου (Α1-Α2) – Διαγώνισμα 14 Νοεμβρίου

Θεματολογία – Δευτέρου κεφαλαίου 

ΚΕΦ. 2: Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ώρες: 4

2.1 Από την αγροτική κοινωνία στην κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης
2.1.1 Αγροτική κοινωνία

Αγροτικές κοινωνίες

1. καλλιέργεια της γης
2. μόνιμη εγκατάσταση
3. οικισμοί μικροί
4. εμπόριο στοιχειώδες
5. πολιτικές λειτουργίες στοιχειώδεις
6. Αγροτικές κοινωνίες: νεολιθική εποχή έως βιομηχανική επανάσταση

Αρχαιότητα- Αρχαίοι πολιτισμοί που άκμασαν σε αγροτικές κοινωνίες

1. Βαβυλώνιοι, Αζτέκοι,  Ίνκας, Αρχαίοι Έλληνες, Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Αυτοκρατορία
2. πόλεις-κράτη
3. βασιλιάς ή αυτοκράτορας
4. δουλεία

19ος αι- ανεπτυγμένες κοινωνίες

1. Ευρώπη, Η.Π.Α., Καναδάς, Αυστραλία
2. μικρός γεωργικός τομέας
3. βιομηχανική γεωργία (τρακτέρ κτλ)

Αναπτυσσόμενες χώρες

1. (Ασία, Αφρική, Λατινική Αμερική)
2. παραδοσιακές μέθοδοι καλλιέργειας
3. μεγάλο μέρος πληθυσμού στη γεωργία
4. ταχύτατη εκμηχάνιση της αγροτικής παραγωγής

2.1.2 Βιομηχανική κοινωνία

1. Εκβιομηχάνιση: χρήση μηχανών στην παραγωγική διαδικασία (εργοστάσιο, αγρούς)
2. βιομηχανική επανάσταση
3. μέσα 18^ου αιώνα
4. Βρετανία – Β. Αμερική
5. Βιοτεχνίες – Εργοστάσια
6. Χειροκίνητες- Ατμοκίνητες μηχανές
7. Μικρά εργαστήρια – μεγάλα εργοστάσια
8. Ύπαιθρος και χωριά – πόλεις
9. Αστικοποίηση
10. Αύξηση προσδοκώμενης ζωής
11. Αύξηση παραγωγής – νέα προϊόντα
12. Εμπόριο – Τράπεζες
13. Βιομηχανία – Υπηρεσίες
14. Κοινωνικές Σχέσεις

 2.1.3 Μεταβιομηχανική κοινωνία

1. επανάσταση
2. τεχνολογία
3. μεταβιομηχανική κοινωνία
4. χρόνος εφεύρεσης / χρήσης
5. αίσθηση χώρου / χρόνου
6. καθημερινή ζωή (εφαρμογές – συσκευές)
7. βιομηχανία – υπηρεσίες
8. υποκατάσταση ανθρώπινων χεριών
9. ρομποτική
10. επιστήμονες: μέλλον ζοφερό-ευοίωνο

 2.1.4 Η κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης

1. κοινωνία γνώσης και πληροφορίας (1960)
2. μηχανές και ενέργεια -διαχείριση γνώσης, πληροφορίας
3. ιδιοκτήτες μέσων παραγωγής – τεχνοκράτες & ιδ. μέσων παραγωγής
4. χειρονακτική εργασία – καινοτομίες, διαχείριση πληροφοριών
5. κοινωνία γνώσης και πληροφορίας – σοβαρά προβλήματα
6. εξέλιξη τεχνολογίας – άγχος, τεχνοφοβία
7. τεχνολογική ανεργία
8. νέες κοινωνικές ανισότητες: πρόσβαση στη γνώση – αποκλεισμός
9. υποεκπαίδευση – κοινωνικός αποκλεισμός
10. ποιότητα κοινωνικών σχέσεων
11. face to face – screen to screen
12. εξουσία (κρατική) – έλεγχος χρηστών διαδικτύου
13. Τ.Π.Ε. και Δημόσια Διοίκηση (myschool, taxisnet, ασύγχρονη τηλε-εκπαίδευση, τηλεδιασκέψεις)

2.2 Βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας

Συνάρτηση: Χρόνος (ιστορική εξέλιξη) – Χώρος (γεωγραφική θέση Ελλάδας)

α) Εξάρτηση-Υποτέλεια στις Μ. Δυνάμεις

β) Καθυστερημένη βιομηχανική ανάπτυξη-ναυτιλία, μετανάστευση, τουρισμός

γ) Αστικοποίηση λόγω διόγκωσης δημόσιου τομέα και υπηρεσιών

δ) Κυριαρχία μικρής ιδιοκτησίας → φτώχεια, αστικοποίηση μικρή εκμηχάνιση γεωργίας

ε) Πελατειακές σχέσεις – πελατειακό σύστημα (εξαγορά ψήφων, ο ψηφοφόρος “πελάτης” του πολιτικού)

στ) (Αντιπαραγωγική) Παρασιτική νοοτροπία- απόκτηση εισοδημάτων / ευτελές προϊόν-υπηρεσία

1. Παραοικονομία: Φοροδιαφυγή → Αίσθημα αδικίας στους συνεπής φορολογούμενους
2. Υποβάθμιση πολιτικής: υποβάθμιση του ρόλου της, κυριαρχία οικονομίας
3. Προβληματική λειτουργία θεσμών: τυπολατρεία – νομολατρεία – γραφειοκρατία – πολυνομία – ρουσφέτι – ευνοιοκρατία – αδικία
4. Έλλειψη προγραμματισμού – σχεδίου (εκπαίδευση, οικονομία κ.α.)