Βραδιά αστροπαρατήρησης στον Νικηφόρο Δράμας, στο γυμνάσιο, την Τετάρτη 4-8-2010, στις 9:00 το βράδυ.

Είστε όλοι προσκεκλημένοι.

Συσκότιση στο Νησί του Πάσχα

Φαντασμαγορικές εικόνες από την ολική έκλειψη Ηλίου στον Ειρηνικό

Τα πέτρινα αγάλματα μοάι στο Νησί του Πάσχα μοιάζουν να στρέφουν το βλέμμα σε έναν παράξενο ουρανό

H τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου μέχρι το 2012 χάρισε μοναδικό θέαμα στους χιλιάδες αστρονόμους και τουρίστες που έσπευσαν στο Νησί του Πάσχα για να βρουν μια καλή θέση.Στο απομονωμένο Νησί του Πάσχα, 3.500 χλμ δυτικά της Χιλής, η μέρα έγινε νύχτα για 4 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα, ξεκινώντας στη 1 το μεσημέρι της Κυριακής τοπική ώρα (10 το βράδυ ώρα Ελλάδας).

Αυτή ήταν η κορύφωση και για την ερευνητική ομάδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία πραγματοποίησε φασματικές μετρήσεις του ηλιακού στέμματος, με επικεφαλής τον καθηγητή Φυσικής και «κυνηγό εκλείψεων»  Γιάννη Σειραδάκη.Η ολική έκλειψη της 11ης Ιουλίου έγινε ορατή μόνο σε μια στενή λωρίδα που διατρέχει το νότιο ημισφαίριο.Το θέαμα ξεκίνησε την ώρα της ανατολής περίπου 1.900 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας. Η σκιά της Σελήνης κινήθηκε στη συνέχεια στο Νότιο Ειρηνικό και σκοτείνιασε τον ουρανό στα νησιά Κουκ, το Νησί του Πάσχα και σε τμήματα της Χιλής και της Αργεντινής.
Newsroom ΔΟΛ

Αποστολή στο Νησί του Πάσχα για την έκλειψη

Της Γιωτας MυρτσιωτηΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Την ημέρα παρατηρεί τον ήλιο και κατασκευάζει αστρονομικά όργανα. Το βράδυ αφήνει τον τόρνο και με το βιολί του εκτελεί έργα κλασικής μουσικής. Μουσικός της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου και δάσκαλος βιολιού στο δημοτικό Ωδείο Θεσσαλονίκης είναι ο ερασιτέχνης αστρονόμος Αριστείδης Βούλγαρης, ένα από τα μέλη της ελληνικής επιστημονικής αποστολής που θα συμμετέχει στα αστρονομικά πειράματα κατά τη διάρκεια της φετινής ολικής έκλειψης ηλίου στο Νησί του Πάσχα στις 11 Ιουλίου.

Πρωτοποριακό όργανο

Η αποστολή, με επικεφαλής τον καθηγητή αστρονομίας του ΑΠΘ κ. Γιάννη Σειραδάκη, αναχωρεί την Κυριακή. Στις αποσκευές του ο ερασιτέχνης αστονόμος θα μεταφέρει τον «διαφορικό φασματογράφο», ένα πρωτοποριακό όργανο που κατασκεύασε ο ίδιος για να παρατηρεί τα στοιχεία της ηλιακής ατμόσφαιρας. Το πάθος του 35χρονου μουσικού για την αστρονομία ξεκίνησε τυχαία, αλλά όπως λέει ο ίδιος η σχέση τους δεν είναι τυχαία.   «Το κοινό ανάμεσα στα δύο είναι τα κύματα, ηλεκτρομαγνητικά στην αστρονομία, ακουστικά στη μουσική». Το ενδιαφέρον του για «τον ζωντανό οργανισμό που ορίζει τη ζωή στον πλανήτη» πυροδότησε αρχικά ένα βιβλίο τσέπης αστρονομίας. Η ενασχόλησή του ξεκίνησε το 1989, όταν αγόρασε το πρώτο τηλεσκόπιο. Στην πορεία απέκτησε δεύτερο και τρίτο, αλλά δεν αρκούσαν για τις αστρονομικές του ανησυχίες. Πλουτίζοντας τις γνώσεις του, έσκυψε πάνω από έναν τόρνο, πειραματίστηκε και κατάφερε να κατασκευάσει ένα όργανο ικανό να ανιχνεύσει χημικά στοιχεία στην ατμόσφαιρα του ήλιου. «Το όργανο αναλύει το φως του ήλιου στα χρώματα της ίριδας. Με βάση την ένταση των χρωμάτων μπορούμε να αντλήσουμε συμπεράσματα για τα στοιχεία στην ηλιακή ατμόσφαιρα», εξηγεί στην «Κ». Το πλεονέκτημα αυτού του οργάνου, διευκρινίζει, βρίσκεται στις δύο κάμερες που διαθέτει. «Με τη μια παρατηρούμε στοιχεία (μαγνήσιο) στην κατώτερη ατμόσφαιρα, ενώ το δεύτερο στοχεύει στο πιο διαδεδομένο στοιχείο στον ήλιο, το υδρογόνο.Οι δρόμοι τους με τον καθηγητή κ. Σειραδάκη συναντήθηκαν το 1991, όταν ένα τηλεσκόπιό του παρουσίασε βλάβη. Εκτοτε ξεκίνησε μια στενή συνεργασία που την ενίσχυσαν οι αποστολές για αστρονομικές παρατηρήσεις ολικής έκλειψης ηλίου (Καστελόριζο 2006, Νοβοσιμπίρσκ 2008, Σαγκάη 2009) και μια κοινή δημοσίευση.

Μετρήσεις

Στο Νησί του Πάσχα μαζί με τον Γρεβενιώτη, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σικάγου, τον Θανάση Οικονόμου (κατασκευάζει διαστημικές συσκευές για αποστολές της ΝΑSA) και τον «κκυνηγό εκλείψεων» Τζέι Πασάχοφ από τη Μασαχουσέτη θα προχωρήσουν σε φασματοσκοπικές μετρήσεις του ιονισμένου σιδήρου, του μαγνησίου και του υδρογόνου στο στέμμα του ήλιου στην πρώτη ολική έκλειψη που θα έχουν τη δυνατότητα να δουν λιγότεροι από 5.000 άνθρωποι, καθώς διέρχεται μόνο από νησάκια και ατόλες του Ειρηνικού Ωκεανού.

26 Ιουνίου, σήμερα, και η σελήνη βρίσκεται στη φάση της Πανσέληνου. Επιπλέον θα έχουμε και έκλειψη σελήνης η οποία, δυστυχώς, δεν θα είναι ορατή από την Ελλάδα. Τυχεροί οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού Ωκεανού  που θα έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα της αστρονομίας.Στο χάρτη που ακολουθεί φαίνονται οι περιοχές στις οποίες θα είναι ορατή η έκλειψη σελήνης.  

Στις 22-6-2010 είχαμε το θερινό ηλιοστάσιο, τη μέρα δηλαδή που ο ήλιος ανέρχεται στο ψηλότερο σημείο του ουρανού στις 12:00 το μεσημέρι για το βόρειο ημισφαίριο και που η μέρα έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια καθ όλο το έτος. Στη συνέχεια ο ήλιος παίρνει την κατηφόρα, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, και στις 21 Σεπτεμβρίου έχουμε την φθινοπωρινή ισημερία και στις 22 Δεκεμβρίου το χειμερινό ηλιοστάσιο.

 

Τώρα ο ήλιος έφθασε στο απώτατο σημείο του στο  Βορρά για το έτος και αρχίζει την εξάμηνη επιστροφή του νότια. Είναι, δηλαδή, στο πιο πάνω μέρος του αναλήμματος, όπως φαίνεται στη φωτογραφία αυτή του Στράτου Κουφού.

 

Η αστροπαρατήρηση στο Φαλακρό Δράμας στις 19-6-2010 αναβάλλεται λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών.

Μετά τη δύση του ήλιου κοιτώντας δυτικά και κατά μήκος της εκλειπτικής θα δούμε χαμηλά στον ορίζοντα τους Δίδυμους Κάστωρ και Πολυδεύκη, την Αφροδίτη, τον Άρη και τη Σελήνη σε κοντινή απόσταση στον αστερισμό του Λέοντα, και τον Κρόνο.                                                                                                                                                                                     Στον Κρόνο θα δούμε τους δακτυλίους του και αρκετούς από τους δορυφόρους του όπως ο Τιτάνας, η Τήθυς και η Ρέα.   Στον αστερισμό του Κύκνου θα παρατηρήσουμε το διπλό αστέρα β Κύκνου, γνωστό με το όνομα Albireo, που αποτελείται από 2 μέλη, το ένα μέλος με πρασινωπό χρώμα και το άλλο με πορτοκαλί.Και φυσικά πλήθος ακόμη ουράνιων αντικειμένων……

Σας προσκαλούμε στο Γυμνάσιο Νικηφόρου Δράμας στις 17-6-2010 στις 21:30 να παρατηρήσουμε τη Σελήνη, την Αφροδίτη, τον Άρη, τον Κρόνο και πλήθος άλλων αστρονομικών αντικειμένων. Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους. Διαβάστε την συνέχεια »

Itokawa: Ένας αστεροειδής φτάνει στη Γη.

 

Την Κυριακή 13 Ιουνίου στις 5 το απόγευμα ώρα Ελλάδος κομμάτια από τον αστεροειδή Itokawa θα φτάσουν στην επιφάνεια της Γης. Δεν θα προκαλέσουν όμως καμμιά καταστροφή γιατί είναι ασφαλισμένα σε μια κάψουλα περισυλλογής δειγμάτων η οποία θα ακουμπήσει ομαλά στο έδαφος, στο πεδίο δοκιμών της αεροπορίας στην προστατευμένη περιοχή Woomera στην Αυστραλία.Η κάψουλα είναι μέρος της ιαπωνικής αποστολής Hayabusa, η οποία ξεκίνησε στις 9 Μαΐου 2003 και αφού πέρασε κοντά από την Γη τον Μάϊο του 2005 για μια βαρυτική ώθηση, έφτασε στον αστεροειδή Itokawa μετά από ένα ταξίδι 2 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων. Αφού τον εξέτασε λεπτομερώς, ακούμπησε στην επιφάνεια του δυο φορές και μέσω ενός βλήματος που έριξε, συνέλεξε σκόνη και πετρώματα τα οποία αποθηκεύτηκαν στην ειδική κάψουλα.

Το Hayabusa ρίχνει την σκιά του στον αστεροειδή πάνω από το σημείο προσεδάφισης

 

Κατά την διάρκεια της αποστολής του αντιμετώπισε αρκετά προβλήματα, όπως διακοπή λειτουργίας ενός από τους τέσσερις κινητήρες, απώλεια επικοινωνίας και βλάβη στα γυροσκόπια. Έτσι ενώ ήταν προγραμματισμένη η επιστροφή της κάψουλας το 2007, επανασχεδιάστηκε η τροχιά του και τελειώνει την αποστολή του 3 χρόνια αργότερα.Λόγω της βλάβης στους χημικούς κινητήρες, χρησιμοποιούνται οι τέσσερις κινητήρες ιόντων που διαθέτει, για να ολοκληρώσει την επιστροφή του.Οι κινητήρες ιόντων, αν και δίνουν μόνο ένα κλάσμα της ώθησης των χημικών κινητήρων, μπορούν να λειτουργούν για περισσότερο χρόνο και στην αποστολή αυτή λειτούργησαν συνολικά για 40.000 ώρες. Οι Ιάπωνες τεχνικοί για να ξεπεράσουν τα εμπόδια λόγω των βλαβών, χρησιμοποίησαν ακόμη και την ώθηση της ηλιακής ακτινοβολίας για να καθορίσουν την τροχιά του.

Ο αστεροειδής 25143 ItokawaΚατά την διάρκεια της καθόδου πρός τον αστεροειδή και λόγω της μεγάλης απόστασης από την Γη, το σκάφος λειτουργούσε αυτόνομα με δεδομένα από τον υψομετρητή λέιζερ και από την οπτική παρατήρηση μιας “σημαδούρας” που είχε αφεθεί στην επιφάνεια του Itokawa νωρίτερα. Μέρος της αποστολής ήταν και η προσεδάφιση στον αστεροειδή του Minerva, ενός μίνι ρόβερ διαστάσεων 10 εκατοστών, αλλά λόγω της βλάβης στο σύστημα διεύθυνσης, δεν βρήκε τον στόχο του και χάθηκε στο διάστημα.Οι Ιάπωνες ευελπιστούν ότι παρά τα πολλά τεχνικά προβλήματα, θα έχει συγκεντρωθεί υλικό στην κάψουλα, το οποίο μετά την εξέτασή του θα δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα όπως η σύνθεση του αστεροειδούς, η ηλικία του, από τι αρχικά σώματα προήλθε, εάν έχει ξένα υλικά στην επιφάνειά του, πόσο έχει αλλάξει η σύνθεση του λόγω της ηλιακής και κοσμικής ακτινοβολίας κλπ.ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣΑλεξανδρείας 113, περιοχή Μαρτίουτηλ 2310 423 133www.ofa.grhttp://www.astronomy.gr/main.cfm?module=news&id=1505&action=detail

 «Η επιστήμη είναι σέξι»

Σπάνια οι επιστημονικές ειδήσεις κατέληγαν στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων και ακόμη πιο σπάνια σχηματίζονταν ουρές σε επιστημονικές εκθέσεις, όπως συνέβη πρόσφατα στη Ρώμη για την έκθεση «Δαρβίνος 1809-2009». «Η επιστήμη είναι σέξι», διαπιστώνει σε ένα σχετικό αφιέρωμα η βρετανική εφημερίδα “Guardian”. Και οι λόγοι είναι πολλοί.

Το ενδιαφέρον του κοινού για την επιστήμη δεν είναι καινούργιο. Στις «Φιλοσοφικές επιστολές του» ο Βολτέρος διηγείται τις εντυπώσεις του από την κηδεία με τιμές αρχηγού κράτους που επιφύλαξαν οι Βρετανοί στον Νεύτωνα το 1727. «Θάφτηκε σαν ένας βασιλιάς που είχε κάνει καλό στους υπηκόους του», παρατηρούσε έκπληκτος ο Γάλλος φιλόσοφος, αφού δεν είχε δει ποτέ τη χώρα του να αποχαιρετά με τις ίδιες τιμές τους κορυφαίους της επιστήμονες. Αντίθετα με τις τιμές της Βρετανίας αλλά και την αδιαφορία της Γαλλίας, η Ιταλία ήταν εχθρική απέναντι στις δικές της ιδιοφυΐες. Το 1642, ο Γαλιλαίος θάφτηκε κρυφά στα υπόγεια του καθεδρικού ναού του Τιμίου Σταυρού στη Φλωρεντία για να μην δυσαρεστηθεί ο πάπας που τον είχε υποχρεώσει να αποκηρύξει δημόσια τις θέσεις του. Η Καθολική Εκκλησία χρειάστηκε περισσότερα από 300 χρόνια για να αποκαταστήσει τη μνήμη του.

 

Θα έπρεπε να έρθει ο 20ός αιώνας για να υποκλιθεί ο πλανήτης στον πρώτο «διεθνή σταρ» της επιστήμης. Το 1919 ο Αλμπερτ Αϊνστάιν γινόταν ένα αναγνωρίσιμο πρόσωπο σε ολόκληρο τον κόσμο, όταν οι εφημερίδες της εποχής αφιέρωσαν τα πρωτοσέλιδά τους στη Θεωρία της Σχετικότητας. Ο Γερμανοεβραίος φυσικός δικαίωσε σύντομα τη φήμη του σταρ με τις αντισυμβατικές πόζες του στον φωτογραφικό φακό και τις πικάντικες δηλώσεις του. «Θα λυπόμουν για τον Θεό γιατί η θεωρία μου είναι απολύτως σωστή», απάντησε σε μια φοιτήτρια που τον ρώτησε τι θα σκεφτόταν εάν ήταν αρνητικά τα αποτελέσματα της έρευνάς του.

Στα μέσα του 20ού αιώνα διαδέχθηκε τον Αϊνστάιν ο Τζέιμς Γουότσον, το «τρομερό παιδί» της Βιολογίας που στα 24 του χρόνια χαρτογράφησε με τον συνάδελφό του Φράνσις Κρικ τη δομή του DNA. Σαν ένας γνήσιος «αντιστάρ», ο Γουότσον δεν έδινε συνεντεύξεις και δεν εμφανιζόταν στην τηλεόραση. Αλλά ο «Διπλός Ελικας» έγινε μπεστ σέλερ το 1968.

Προς το τέλος της προηγούμενης χιλιετίας ήταν η ιδιοφυΐα του Ρίτσαρντ Φάινμαν που κατέκτησε την κοινή γνώμη και τα μέσα ενημέρωσης. Ο Τύπος μαγνητίστηκε από την προσωπικότητά του, όταν με αφορμή τη βράβευσή του με το Νόμπελ, ένας δημοσιογράφος του ζήτησε να εξηγήσει σε πέντε λεπτά τι είχε κάνει για να αξίζει το βραβείο. «Νεαρέ μου, εάν μπορούσε να εξηγηθεί σε πέντε λεπτά δεν θα άξιζε το Νόμπελ», ήταν η απάντησή του.

Ακολούθησαν το αυτοβιογραφικό «Σίγουρα θα αστειεύεστε, κύριε Φάινμαν» με ανεκδοτολογικές ιστορίες από την επαγγελματική και προσωπική του ζωή και μια «μυθική» εμφάνιση στην τηλεόραση, όπου με ένα κομμάτι λάστιχο κι ένα ποτήρι παγωμένο νερό εξήγησε την έκρηξη του διαστημόπλοιου «Τσάλεντζερ» 73 δευτερόλεπτα μετά την απογείωσή του στις 28 Ιανουαρίου του 1986.

Ο Αϊνστάιν, ο Γουότσον και ο Φράινμαν ήταν μεμονωμένες περιπτώσεις. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, κάτι έχει αλλάξει. Η επιστήμη και οι επιστήμονες τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας όλο και περισσότερο και πέρα από τον στενό κύκλο των επιστημονικών επιθεωρήσεων και των συναδέλφων τους. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η είδηση της απόδειξης του Τελευταίου Θεωρήματος του Φερμά από τον Αντριου Ουάιλς κατέληξε στην πρώτη σελίδα των “New York Times”. Το 1994, η βράβευση με Νόμπελ του Τζον Νας, του ιδιοφυούς μαθηματικού που πάλευε για χρόνια με τη σχιζοφρένεια, κατέκτησε το ευρύτερο κοινό. Οι ιστορίες των δύο μαθηματικών ενέπνευσαν την τέχνη: Το θέατρο με το «Τελευταίο ταγκό του Φερμά», ένα μιούζικαλ που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ. Και τον κινηματογράφο με την οσκαρική ταινία «Ένα υπέροχο μυαλό» και πρωταγωνιστή τον Ράσελ Κρόου. Τα μαθηματικά ξαναβρήκαν μια θέση στον κινηματογράφο με τον «Ξεχωριστό Γουίλ Χάντινκ» και το «Proof», ταινίες που χάρισαν βραβεία Οσκαρ στους δημιουργούς τους και είχαν εξαιρετική πορεία στις αίθουσες.

Σήμερα, βιβλία επιστημόνων όπως του Ρίτσαρντ Ντόνκινς και του Μπράιαν Γκριν γίνονται μπεστ σέλερ, ξεπερνώντας σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Ο αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ, καθηλωμένος στην αναπηρική καρέκλα από μια σπάνια νευρομυική ασθένεια, απέκτησε παγκόσμια φήμη για τη θεωρία που ανέπτυξε γύρω από τη δημιουργία του σύμπαντος και η περιπέτεια της υγείας του τον περασμένο χρόνο βρέθηκε στα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων εφημερίδων του κόσμου. Τα τηλεοπτικά δίκτυα παραχωρούν ευχαρίστως τα στούντιό τους στους επιστήμονες και αναλαμβάνουν την παραγωγή πανάκριβων προγραμμάτων, όπως το «Πλανήτης Γη» του Ντέιβιντ Ατένμπορο, με τη βεβαιότητα ότι θα εξασφαλίσουν υψηλή τηλεθέαση.

Εάν η επιστήμη και οι ιδιοφυΐες έγιναν «σέξι», το οφείλουν εν πολλοίς στο Διαδίκτυο και στην ταχύτητα με την οποία μπήκαν οι νέες τεχνολογίες στη ζωή μας. «Μέσα σε λίγες δεκαετίες, οι υπολογιστές και η ψηφιακή επικοινωνία μέσω του Διαδικτύου ή της κινητής τηλεφωνίας άλλαξαν τόσο πολύ τη ζωή μας, που ήταν αναπόφευκτη μια αλλαγή στον τρόπο που βλέπουμε την επιστημονική κοινότητα», επισημαίνει ο Τιμ Ράντφορντ, αρχισυντάκτης στο επιστημονικό τμήμα της εφημερίδας “Guardian”. Ενας άλλος λόγος είναι ότι, χάρη στο Διαδίκτυο, οι επιστημονικές θεωρίες διαδίδονται πολύ πιο γρήγορα και σε ένα πολύ πιο ευρύ περιβάλλον. «Οι επιστήμονες επικοινωνούσαν πάντοτε μεταξύ τους», αναφέρει ο Αλοκ Τζχα, επιστημονικός συντάκτης της βρετανικής εφημερίδας και συγγραφέας πολλών επιστημονικών δοκιμίων. «Σήμερα, όμως, μπορούν να κάνουν διάλογο με οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για το έργο τους χάρη σε ένα κλικ στο ποντίκι του υπολογιστή τους. Υπάρχει μεγαλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών, περισσότερη δημοκρατία και επαφή ιδεών», προσθέτει.

Για τον καθηγητή Φυσικής στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, Μπράιν Κοξ, ένας άλλος λόγος για το αυξημένο ενδιαφέρον προς την επιστήμη βρίσκεται στο μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα στην ιστορία της ανθρωπότητας: την αναπαράσταση του μπιγκ μπανγκ, της μεγάλης έκρηξης, από τον επιταχυντή σωματιδίων του CERN στα σύνορα της Ελβετίας με τη Γαλλία. Πολλά οφείλονται ακόμη στις εκπληκτικές εικόνες που φτάνουν με πανίσχυρα τηλεσκόπια και ρομποτικά διαστημόπλοια από μακρινούς πλανήτες, στα πειράματα με τα βλαστοκύτταρα, στη συνειδητοποίηση ότι χωρίς την επιστήμη είναι αδύνατο να αντιμετωπισθεί η κλιματική αλλαγή. Ολοι αυτοί οι λόγοι συνηγορούν σε ένα γεγονός: Ζούμε τη χρυσή εποχή της επιστήμης.

Πηγή: ΑΠΕ – Guardian

Ρομάντζο το απόβραδο

Η Αφροδίτη σε διπλό ραντεβού με τον Άρη και τον Κρόνο

Οι τρεις πλανήτες θα συνεχίσουν να πλησιάζουν ο ένας τον άλλο μέχρι τον Αύγουστο, οπότε ο Κρόνος θα βρεθεί στη μέση

---

• 13

---

Ουάσινγκτον

Ένα θεαματικό κοσμικό τρίο ξεκινά αυτή την εβδομάδα, περίπου μία ώρα μετά από κάθε ηλιοβασίλεμα, καθώς η Αφροδίτη πλησιάζει τον Άρη και τον Κρόνο στον δυτικό ουρανό.Η λαμπερή Αφροδίτη, γνωστή ως Αποσπερίτης στις βράδυνες εμφανίσεις της και ως Αυγερινός όταν εμφανίζεται πρωί, θα παρουσιάζεται λίγο δεξιά από το σημείο όπου δύει ο Ήλιος.Ακριβώς από πάνω της θα βρίσκονται τα άστρα Πολυδεύκης και Κάστορας του αστερισμού των Διδύμων, αναφέρει το Space.com.Καθώς ο ουρανός σκοτεινιάζει, ο Άρης θα εμφανίζεται αριστερά της Αφροδίτης, εντός του αστερισμού του Λέοντα, ενώ ακόμα πιο αριστερά, στον αστερισμό της Παρθένου, θα κάνει την εμφάνισή του και ο Κρόνος. Τελικά οι τρεις πλανήτες θα φαίνονται να παρατάσσονται σχεδόν στην ίδια ευθεία.Η φαινόμενη απόσταση ανάμεσα στα τρία σώματα θα συνεχίσει να μειώνεται μέχρι τον Αύγουστο, οπότε ο Δίας και ο Κρόνος θα αρχίσουν να γίνονται δυσδιάκριτοι, καθώς απομακρύνονται από τη Γη. Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του μήνα, ο Κρόνος θα φαίνεται να έχει μετακινηθεί ανάμεσα στους δύο άλλους πλανήτες.Η Αφροδίτη, ο Δίας και ο Κρόνος θα εμφανίζονται πολύ κοντά μεταξύ τους και για τους παρατηρητές στο νότιο ημισφαίριο, θα είναι όμως διατεταγμένοι σε μια σχεδόν κατακόρυφη γραμμή.

Newsroom ΔΟΛ

Γαλαξίες σαν τους κόκκους της άμμου σε μια νέα εικόνα του μακρινού σύμπαντος

Η καταπληκτική εικόνα από το τηλεσκόπιο Herschel δείχνει αναρίθμητους γαλαξίες σαν κόκκους της άμμου, που ο καθένας τους περιέχει δισεκατομμύρια αστέρια. Είναι απομακρυσμένοι γαλαξίες που εκπέμπουν στο υπέρυθρο τμήμα της ακτινοβολίας. Πιστεύεται πως οι γαλαξίες ξεκίνησαν τη ζωή τους πριν 10 – 12 δισεκατομμύρια έτη πριν, ενώ σχημάτισαν μεγάλα σμήνη γαλαξιών λόγω της αμοιβαίας βαρυτικής δύναμης τους.

 

Γαλαξίες σε ένα νέο χάρτη του σύμπαντος από το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel της ESA από την περιοχή που λέγεται οπή του Lockman στον γνωστό βόρειο αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου

Η νέα εικόνα του Herschel δείχνει μόνο μια γεύση του τι πρόκειται να ακολουθήσει, καθώς το Herschel συνεχίζει να ξεκλειδώνει τα μυστικά στα αρχικά στάδια της γέννησης των άστρων και των γαλαξιών στις πρώτες στιγμές του σχηματισμού του Σύμπαντος.

Οι γαλαξίες κωδικοποιούνται με μπλε, πράσινο και κόκκινο χρώμα, που αναπαριστούν τις τρεις περιοχές συχνοτήτων που χρησιμοποιούνται για την παρατήρηση τους από τα όργανα του Χέρσελ. Τα λευκά σημεία έχουν την ίδια ένταση σε όλες τις τρεις ζώνες και είναι οι γαλαξίες με τον πιο έντονο σχηματισμό νέων άστρων. Οι γαλαξίες που εμφανίζονται με κόκκινο χρώμα είναι πιθανόν να είναι οι πιο μακρινοί, ακόμα και, περίπου, 12 δισεκατομμύρια έτη φωτός.

Για πάνω από μια δεκαετία, οι αστρονόμοι ήταν προβληματισμένοι πάνω στους παράξενα λαμπρούς γαλαξίες στο μακρινό Σύμπαν. Αυτοί οι λαμπροί στο υπέρυθρο γαλαξίες φαίνεται να δημιουργούν αστέρια με ένα πρωτοφανές ρυθμό, που αψηφά τις συμβατικές θεωρίες σχηματισμού των γαλαξιών.

Τώρα όμως το υπέρυθρο διαστημικό παρατηρητήριο Herschel της ESA, με την ικανότητα που έχει να χαρτογραφεί με πολύ μεγάλη ευαισθησία εκτεταμένες περιοχές του διαστήματος, έχει δει χιλιάδες από αυτούς τους γαλαξίες, ενώ εντόπισε περιοχές τους που δείχνει για πρώτη φορά του πόσο ‘σαρδελοποιημένοι’ είναι – πάρα πολύ κοντά.

Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι αυτοί οι γαλαξίες συγκρούονται μεταξύ τους σχηματίζοντας έτσι μεγάλες ποσότητες νέων άστρων, ως αποτέλεσμα αυτών των βίαιων συναντήσεων.

Αυτή η εικόνα είναι μέρος του πρότζεκτ που ονομάζεται Multi-tiered Extragalactic Survey (Hermes), που μελετά την εξέλιξη των γαλαξιών στο απόμακρο, αρχαίο Σύμπαν. Το πρόγραμμα ερευνά μεγάλες περιοχές του ουρανού, που σήμερα ανέρχονται σε 15 τετραγωνικές μοίρες, ή περίπου 60 φορές το φαινομενικό μέγεθος της Πανσελήνου.

Αυτή η συγκεκριμένη εικόνα λήφθηκε σε μια περιοχή του διαστήματος που ονομάζεται ‘τρύπα’ του Lockman, που βρίσκεται στον γνωστό βόρειο αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.

Πηγή: UniverseToDay     http://www.physics4u.gr/blog/?p=2204

Σύλληψη επ΄αυτοφώρω

Εξιχνιάστηκε το μυστήριο των χαμένων νετρίνων

Οι γιγάντιοι ανιχνευτές του Opera στην Ιταλία κατέγραφαν νετρίνα που εκπέμπονταν από το CERN στη Γενεύη (Φωτογραφία:  OPERA )

---

• 10

---

Γενεύη, Ελβετία

Ιταλοί ερευνητές που συνεργάστηκαν με το CERN πιστεύουν ότι έλυσαν ένα μεγάλο μυστήριο της  φυσικής συλλαμβάνοντας επ ‘αυτοφώρω ένα σωματίδιο που ονομάζεται νετρίνο να μεταμορφώνεται από ένα είδος σε ένα άλλο.Εφόσον επιβεβαιωθεί, η ανακάλυψη θέτει υπό αμφισβήτηση το Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τη λύση ενός άλλου μυστηρίου που αφορά τη λεγόμενη σκοτεινή ενέργεια.Τα νετρίνα, ουδέτερα υποατομικά σωματίδια που πηγάζουν από τον Ήλιο, διαπερνούν κατά δισεκατομμύρια τη Γη χωρίς να γίνονται αντιληπτά και χωρίς να αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με την ύλη που γνωρίζουμε.Όμως οι φυσικοί είχαν παρατηρήσει εδώ και καιρό ότι η Γη δέχεται πολύ λιγότερα νετρίνα από τον Ήλιο από ό,τι προβλέπει το Καθιερωμένο Μοντέλο.Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει είτε ότι οι προβλέψεις είναι λανθασμένες, είτε ότι κάτι συμβαίνει στα νετρίνα καθώς κινούνται προς τη Γη.Όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές του ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα νετρίνο να αλλάζει μορφή. Πιο συγκεκριμένα, είναι 98% σίγουροι ότι «είδαν» ένα μιονικό νετρίνο να μεταμορφώνεται σε νετρίνο ταυ, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ταλάντωση νετρίνων.«Αυτή είναι η πολυαναμενόμενη απόδειξη της διαδικασίας [της ταλάντωσης]. Ήταν ένα χαμένο κομμάτι του παζλ» σχολίασε ο Αντόνιο Ερεντιντάτο, εκπρόσωπος του πειράματος Opera που έκανε την ανακάλυψη κοντά στο Γκραν Σάσο της Ιταλίας.Από τις Άλπεις στους γαλαξίεςΉταν πραγματικά δύσκολο για τους ερευνητές να παρατηρήσουν έστω και ένα νετρίνο να αλλάζει μορφή. Για να το πετύχουν, συνεργάστηκαν με το CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικής Έρευνας) κοντά στη Γενεύη.Το CERN εξέπεμψε μια δέσμη μιονικών νετρίνων που πέρασε κατευθείαν μέσα από τις Άλπεις και, μέσα σε 2,4 χιλιοστά του δευτερολέπτου, έφτασε στο εργαστήριo της ομάδας Opera που βρίσκεται 730 χιλιόμετρα μακριά.Η δέσμη έμεινε ενεργή επί τέσσερα χρόνια μέχρι να πετύχει το πείραμα, δεδομένου ότι τα νετρίνο σπάνια αλλάζουν μορφή και σπάνια καταδέχονται να αλληλεπιδράσουν με την ύλη.Τα αποτελέσματα του πειράματος – τα οποία πάντως δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα σε επιστημονικό έντυπο – όχι μόνο επιβεβαιώνουν την ταλάντωση των νετρίνων αλλά αποδεικνύουν επιπλέον ότι τα νετρίνα έχουν μάζα.Ακόμα, η ανακάλυψη αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχουν κι άλλες, άγνωστες μέχρι σήμερα είδη νετρίνων, τα οποία θα μπορούσαν να είναι συστατικά της λεγόμενης σκοτεινής ύλης, η οποία είναι αόρατη και μυστηριώδης αλλά αντιστοιχεί στο 25% του Σύμπαντος.Εφόσον επιβεβαιωθεί, η ανακάλυψη θα μπορούσε ακόμα και να βραβευθεί με Νόμπελ. Το 2002, εξάλλου, ο Αμερικανός φυσικός Ρέι Ντέιβιντ μοιράστηκε με δύο άλλους ερευνητές το Νόμπελ Φυσικής για την ανακάλυψη που είχε κάνει τη δεκαετία του 1960 ότι τα νετρίνα από τον Ήλιο είναι πολύ λιγότερα από ό,τι είχε προβλεφθεί.

Newsroom ΔΟΛ

Τα Θέματα

Οι απαντήσεις από την ΕΕΦ

Πιο σκληρό κι από τους Βίκινγκς     Ρεκόρ επιβίωσης στον Αρη για το ρομπότ Opportunity της NASA

ΑΠΕ

Το Opportunity και το πανομοιότυπο Spirit έφτασαν στον Αρη το 2004 για μια αποστολή τριών μηνών

Πασαντίνα, Καλιφόρνια

Ο ρομποτικός γεωλόγος Οpportunity έκλεψε το ρεκόρ της πιο μακρόχρονης αποστολής στην εχθρική επιφάνεια του Αρη που κατείχε μέχρι σήμερα η αποστολή Viking 1 της δεκαετίας του 1970, ανακοίνωσε ενθουσιασμένη η NASA.Η στατική εξερευνητική συσκευή του Viking 1 λειτούργησε στον Κόκκινο Πλανήτη για έξι (γήινα) χρόνια και 116 ημέρες. To ρεκόρ καταρρίφθηκε την Πέμπτη 20 Μαΐου από το Opportunity, το οποίο προσεδαφίστηκε το 2004 για μια αποστολή που επρόκειτο να διαρκέσει μόλις 90 ημέρες.Περισσότερο από έξι χρόνια αργότερα, το ακούραστο ρομπότ συνεχίζει ακάθεκτο, έχοντας διανύσει σχεδόν 30 χιλιόμετρα στον ξερό, παγωμένο πλανήτη.Τρεις εβδομάδες νωρίτερα από το Opportunity είχε φτάσει στον Αρη το πανομοιότυπο ρομπότ Spirit, το οποίο όμως σταμάτησε να επικοινωνεί με τη Γη στις 22 Μαρτίου και δεν αποκλείεται να έχει πεθάνει οριστικά. Το ρομπότ έμεινε κουτσό από βλάβες σε δύο από τους έξι τροχούς του και απέτυχε να στρέψει τους ηλιακούς συλλέκτες του προς τον αμυδρό χειμωνιάτικο ήλιο.Αν τελικά ξυπνήσει το επόμενο διάστημα, θα κατακτήσει και το ρεκόρ.Στα έξι χρόνια της αποστολής τους, τα δίδυμα ρομπότ προσέφεραν πειστικές ενδείξεις για το υγρό παρελθόν του Αρη, όταν μεγάλες λίμνες και θάλασσες κάλυπταν μεγάλο μέρος της επιφάνειάς του.Ο ερευνητής Ρέι Αρβιντσον του Πανεπιστημίου Ουάσινγκτον, ο οποίος συμμετείχε τόσο στην αποστολή των δίδυμων ρομπότ όσο και στις αποστολές Viking, δήλωσε έκπληκτος με το κατόρθωμα του Opportunity. «Δεν πίστευα ότι θα έβλεπα κάτι τέτοιο όσο ζω» σχολίασε..Το πρόγραμμα Viking, που ξεκίνησε το 1975, περιλάμβανε δύο σκάφη που τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τον Αρη καθώς και δύο συσκευές προσεδάφισης. Το Viking Lander 1 ήταν η πρώτη αποστολή που έφτασε στην επιφάνεια του Αρη -άγγιξε το εξωγήινο έδαφος στις 20 Ιουλίου 1976 και συνέχισε να λειτουργεί μέχρι τις 13 Νοεμβρίου 1982.Το Viking Lander 2 έφτασε στον Αρη λίγο αργότερα αλλά λειτούργησε μόνο για 3 χρόνια και 221 ημέρες μέχρι να εξαντληθούν οι μπαταρίες.Το Viking 1 θα μπορούσε να έχει επιζήσει ακόμα περισσότερο αν δεν είχε συμβεί ένα ανθρώπινο λάθος: Η NASA το απενεργοποίησε κατά λάθος το 1982 και δεν κατάφερε ποτέ να το επαναφέρει. Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press

Ουρανός και Αστρονομικά Φαινόμενα Μάιος 2010

Γράφει η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου

Ο Μάιος είναι ο καλύτερος μήνας για να θαυμάσουμε το νυχτερινό ουρανό με τα μικρά και μεγάλα του θαύματα. Λίγο πριν την έναρξη του καλοκαιριού, οι νύκτες γίνονται ζεστές και ο ουρανός ετοιμάζεται να υποδεχτεί τους καλοκαιρινούς αστερισμούς.

Ας δούμε ποιά άστρα θα μας κρατήσουν συντροφιά και αυτό το Μάιο. Ο Βέγας είναι το πρώτο άστρο του Θερινού Τριγώνου, που θα κάνει την εμφάνισή στον ουρανό μια ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, με αστρονομικό μέγεθος 0.0. Είναι μόλις 26 έτη φωτός μακριά και λάμπει όσο 50 Ήλιοι, γι’ αυτό θα αποτελεί εντυπωσιακό θέαμα στο Μαγιάτικο ουρανό. Μια-δύο ώρες αργότερα θα εμφανιστούν και τα άλλα δύο άστρα του Θερινού Τριγώνου. Καθώς πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι ο Βέγας θα βρίσκεται όλο και ψηλότερα στον βόρειο ουρανό.

Εικ. Ουρανος: Ο ουρανός του Maίου για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/05/2010 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)

Βροχές Διαττόντων

Οι η-Υδροχοίδες θα είναι η σημαντικότερη βροχή διαττόντων τον Μάιο. Είναι η εποχή που η Γη περνάει μέσα από τα θραύσματα που αφήνει πίσω του ο πασίγνωστος κομήτης Halley όταν περνάει κοντά από τον Ήλιο κάθε 76 χρόνια. Η τελευταία φορά που πέρασε εντυπωσιακά από τη γειτονιά μας ήταν το 1986. Το πέρασμα της Γης μέσα από τα θραύσματα του Halley αρχίζει την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου και συνεχίζεται ως της Τρίτη εβδομάδα του Μαίου. Το φαινόμενο κορυφώνεται στις 5-6 Μαίου, οπότε και μπορούμε να δούμε ως και 40 διάττοντες την ώρα να κατευθύνονται προς τη Γη με φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο τον αστερισμό του Υδροχόου, απ’ όπου παίρνουν και το όνομά τους.

Άλλες βροχές διαττόντων είναι οι φ-Βοωτίδες και οι α-Σκορπίδες. Οι φ-Βοωτίδες κορυφώνονται την 1η Μαίου με ακτινοβόλο σημείο ανάμεσα στους αστερισμούς Βοώτη και Ηρακλή. Λόγω της πολύ λαμπρής Σελήνης δεν θα έχουμε τόσο καλή θέα αυτής της βροχής διαττόντων που στην κορύφωση δίνει περί τους 6 διάττοντες την ώρα. Οι α-Σκορπίδες είναι μια σχετικά ασθενής βροχή διαττόντων που διαρκεί σχεδόν ένα μήνα και κορυφώνεται την βραδιά της 3ης Μαίου

Εικ. Διαττοντες: Η βροχή διαττόντων η-Υδροχοίδες, όπως φωτογραφήθηκε τον Μάιο 2009 από τον John Chumack (credit).

Πλανήτες

Τον Μάιο οι Αφροδίτη, Άρης και Κρόνος θα συνεχίσουν να κυριαρχούν στον ανοιξιάτικο βραδινό ουρανό, με την Αφροδίτη όπως πάντα λαμπρότερη ανάμεσα στους τρεις, με αστρονομικό μέγεθος -3.9. Οι Δίας, Ουρανός και Ποσειδώνας είναι πρωινοί πλανήτες (για τον γήινο παρατηρητή). Ο μικροσκοπικός πλανήτης Ερμής θα είναι αόρατος από τη Γη αυτό το Μάιο. Ο Άρης απομακρύνεται γρήγορα από τη Γη και θα είναι δύσκολο να τον δούμε χωρίς τη βοήθεια ενός καλού τηλεσκοπίου. Ο Άρης ανατέλλει τις πρωινές ώρες και θα βρίσκεται πολύ κοντά στον Ουρανό, περίπου 3ο ως προς τον γήινο παρατηρητή. Ο κόκκινος πλανήτης μετακινείται από τον Καρκίνο στον Λέοντα και θα έχει αστρονομικό μέγεθος 0.7-1.1. Ο Κρόνος κυριαρχεί στον βραδινό ουρανό και έχει τέτοια θέση ως προς τη Γη ούτως ώστε οι δακτύλιοί του φαίνονται μόλις υπό γωνία 1.67ο με αποτέλεσμα να γίνονται σχεδόν αόρατοι για τον γήινο παρατηρητή. Η επόμενη φορά που οι δακτύλιοι του Κρόνου θα φαίνονται τόσο λεπτοί θα είναι μετά από 14 χρόνια (το 2024). Το αστρονομικό μέγεθος του Κρόνου δεν θα είναι λαμπρότερο από 0.8-1.0 αυτό το Μάιο. Οι δύο μακρινοί πλανήτες Ουρανός και Ποσειδώνας θα είναι ορατοί μόνο με καλά τηλεσκόπια. Νωρίς τον Μάιο ο Ουρανός θα βρίσκεται πολύ κοντά στον λαμπρότερό του Δία και ο Ποσειδώνας στις 7 Μαίου θα βρίσκεται πολύ κοντά στη νέα Σελήνη.

Σελήνη

Τελευταίο Τέταρτο στις 6 Μαίου, Νέα Σελήνη στις 14, Πρώτο Τέταρτο στις 20 και Πανσέληνος στις 27 Μαίου. Η Σελήνη στο Απόγειο στις 6 Μαίου και στο Περίγειο στις 20 Μαίου. Η Σελήνη και αυτό το μήνα θα πλησιάζει πολλούς πλανήτες και λαμπρά άστρα του ουρανού (Αλδεβαράν, Πολυδεύκη, Βασιλίσκο, Στάχυ, Αντάρη), και μάλιστα στις 16 Μαίου θα επικαλύψει θεαματικά την Αφροδίτη.

Εικ. Κυψέλη: Το ανοιχτό αστρικό σμήνος Κυψέλη (γνωστό και με το επιστημονικό όνομα Μ44) στον αστερισμό του Καρκίνου. Τον Ιούνιο του 2004 πέρασε από μπροστά του ο κομήτης NEAT, μοναδική στιγμή την οποία αποθανάτισε ο JimmyWestlake ( Credit & Copyright: Jimmy Westlake- Colorado Mountain College).

Διαστημικά Γεγονότα του Μήνα

Στις 7 Μαίου γιορτάζουμε την Ημέρα Διαστήματος. Στις 14 Μαίου θα εκτοξευθεί το διαστημικό λεωφορείο Atlantis μεταφέροντας χρήσιμα υλικά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στις 18 Μαίου το διαστημόπλοιο Cassini θα περάσει κοντά από τον Εγκέλαδο και τη Μεθώνη, φεγγάρια του Κρόνου. Στις 20 Μαίου το διαστημόπλοιο θα βρεθεί κοντά σε ένα άλλο διάσημο φεγγάρι του Κρόνου, τον Τιτάνα. Στις 27 Απριλίου το Cassini θα βρεθεί κοντά στον Εγκέλαδο, ένα ακόμη φεγγάρι του Κρόνου.

Αναλυτικό Αστρονομικό Ημερολόγιο

3 Μαίου: Η Αφροδίτη 6.4ο βόρεια του Αλδεβαράν

5-6 Μαίου: Κορύφωση της βροχής διαττόντων η Υδροχοίδων

6  Μαίου: Τελευταίο τέταρτο Σελήνης Η Σελήνη στο απόγειο (404.235 χλμ.)

9 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Δία.

12 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Ερμή.

14 Απριλίου: Νέα Σελήνη.

15 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Αλδεβαράν.

16 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στην Αφροδίτη. Θεαματική επικάλυψη ορατή από την βόρεια Αφρική, την Μέση Ανατολή και τη νότια Ασία.

18 Μαίου. Η Σελήνη κοντά στο άστρο Πολυδεύκη των Διδύμων.

19 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στο αστρικό σμήνος Κυψέλη (Μ44).

20 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Άρη. Η Σελήνη στο περίγειο (369.732 χλμ.). Πρώτο τέταρτο Σελήνης.

21 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.

22 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Κρόνο.

24 Μαίου: η Σελήνη κοντά στον Στάχυ.

26 Μαίου: Ο Ερμής σε  μέγιστη απομάκρυνση (25ο δυτικά).

27 Μαίου: Πανσέληνος.

28 Μαίου: Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη.

Εικ. Οριζοντας: Ο ορίζοντας του Maίου, κοιτώντας δυτικά, για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/05/2010 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)

Πηγές:

http://www.synapses.co.uk/astro/monthnxt.html

http://stargazing.suite101.com/article.cfm/the_night_sky_for_may_2010

http://www.astronomynow.com/sky_charts.html

http://stardate.org/nightsky/almanac/

http://www.seasky.org/astronomy/astronomy_calendar_current.html

http://www.mmo.org/astronomy/this-months-sky.html

http://www.space.com/spacewatch/new_sky_calendar.html

http://www.skymaps.com/downloads.html

http://www.skymaps.com/articles/n1005.html

http://transientsky.wordpress.com/

http://www.arksky.org/

http://space.about.com/od/computerresources/tp/2010MaySkyGuide.htm

http://www.moonwise.co.uk/year/2010sky.php

http://www.findyourfate.com/astrology/year2010/sky2010.html

http://users.sch.gr/mdogram/astronea.htm

http://www.imcce.fr/hosted_sites/ama10/evenements.html

http://www.spaceagepub.com/calendar/downrange.html

Ο ουρανός της εβδομάδας και από το: http://www.skyandtelescope.com/

Ο νυκτερινός ουρανός καθημερινά: http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm

Εφαρμογές Java και εικονικά εργαλεία για την αναπαραγωγή του νυκτερινού ουρανού από το γεωγραφικό πλάτος και μήκος που βρίσκεστε:

http://space.about.com/library/weekly/blskymaps.htm

http://www.oras.org/stargazer/applet.html

Της Αστροφυσικού Ελένης Χατζηχρήστου

Ο αστεροειδής 2005 YU55 ανακαλύφθηκε από τον Robert McMillan, που δραστηριοποιείται στο πρόγραμμα ανίχνευσης αστεροειδών, γνωστό ως Spacewatch, στις 28 Δεκεμβρίου 2005. Πρόσφατα το ραντάρ του ραδιο-τηλεσκοπίου Arecibo, στο Puerto Rico, ανακάλυψε τον αστεροειδή και τον φωτογράφησε ενώ βρισκόταν μόλις 2.5 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, δηλαδή έξι περίπου φορές την απόσταση Σελήνης-Γης.

Εικ. 1: Εικόνα του αστεροειδή 2005 YU55 από το ραδιο-τηλεσκόπιο Arecibo στις 22 Απριλίου 2010 (Credit: NASA/Cornell/Arecibo).

Ο αστεροειδής αυτός, μετά από μακροχρόνιες παρατηρήσεις διάρκειας 5 χρόνων με πολλά οπτικά τηλεσκόπια, θεωρήθηκε σαν ένα από τα δυνητικά επικίνδυνα ουράνια σώματα, λόγω της τροχιάς του και της κοντινής απόστασής του στη Γη. Γι’ αυτό συμπεριλήφθηκε στη λίστα των επικίνδυνων αστεροειδών, που συγκροτήθηκε και ενημερώνεται συνεχώς από το Κέντρο Ελασσόνων Πλανητών του Harvard-Smithsonian κέντρου Αστροφυσικής, στο Cambridge της Μασαχουσέτης. Ένας παρόμοιος κατάλογος αντικειμένων υψηλού κινδύνου καταρτίζεται από το Γραφείο του Προγράμματος Κοντινών στη Γη Αντικειμένων της NASA, που εδρεύει στο Jet Propulsion Laboratory.

Εικ. 2: Ο αστεροειδής Έρως, όπως φωτογραφήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2000 από το διαστημόπλοιο NEAR Shoemaker (Credit: NASA/JPL/JHUAPL).

Οι επιστήμονες που δραστηριοποιούνται σε αυτά τα προγράμματα ανιχνεύουν και παρακολουθούν την τροχιά των αστεροειδών με τη βοήθεια επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων. Όσο πιο μακροχρόνιες είναι αυτές οι παρατηρήσεις τόσο μεγαλύτερη είναι η ακρίβεια των παραμέτρων της τροχιάς τους και άρα τόσο πιο αξιόπιστες είναι οι προβλέψεις για το αν θα αποτελέσουν ή όχι μελλοντικούς κινδύνους λόγω πρόσκρουσης στον πλανήτη μας. Χαρακτηριστικό της σημασίας αυτού του προγράμματος είναι το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Barack Obama πρότεινε τον πενταπλασιασμό της χρηματοδότησής από τη NASA, από $3.7 εκατομμύρια το 2009 σε $20.3 εκατομμύρια το 2011. Ακόμη, η NASA αποφάσισε να χρηματοδοτήσει με επιπλέον $2 εκατομμύρια για το 2010, το αντίστοιχο πρόγραμμα ανίχνευσης κοντινών στη Γη αντικειμένων του ραδιο-τηλεσκοπίου Arecibo.

Εικ.3: Η επιφάνεια του αστεροειδή Έρωτα, όπως φωτογραφήθηκε από το διαστημόπλοιο NEAR Shoemaker. Το μέγεθος της περιοχής που εμφανίζεται στην εικόνα είναι περίπου 12 μέτρα (Credit: NASA/JPL/JHUAPL).

Ο αστεροειδής αναμένεται να ολοκληρώσει την τροχιά του γύρω από τον Ήλιο και σε ενάμιση περίπου χρόνο, στις 8 Νοεμβρίου 2011, θα ξαναπλησιάσει και πάλι στη Γη αυτή τη φορά μάλιστα σε απόσταση πολύ μικρότερη, μόλις το 80% της Σεληνιακής απόστασης. Οι πρόσφατες εικόνες του Arecibo έδειξαν ότι ο αστεροειδής είναι διπλάσιος σε μέγεθος από ότι ως τώρα νομιζόταν, με διάμετρο περίπου 400 μέτρα. Κάτι τέτοιο, σε συνδυασμό με το αναμενόμενο κοντινό πέρασμά του στη Γη, σήμαναν συναγερμό. Ευτυχώς όμως, η αστρομετρία που επίσης διεξήγαγαν οι επιστήμονες με ακρίβεια της τάξης των 7.5 μέρων, έδωσε πολύ ακριβείς μετρήσεις της τροχιάς του αστεροειδή και απομάκρυνε τον κίνδυνο πρόσκρουσής του στη Γη για τα επόμενα 100 χρόνια. Έτσι το πέρασμα του αστεροειδή 2011 δεν εμπνέει πλέον καμία ανησυχία στους επιστήμονες.

Εικ.4: Μερικοί από τους Αστεροειδείς της Κύριας Ζώνης των Αστεροειδών. Διακρίνουμε τις φωτογραφίες, τα ονόματα και τις αποστάσεις τους (σε αστρονομικές μονάδες AU, δηλαδή την απόσταση Γης-Ήλιου) από τον πλανήτη Άρη.

Τι θα συμβεί άραγε αν κάποιος αστεροειδής πέσει στον πλανήτη μας; Μια τέτοια πιθανότητα είναι εξ’ άλλου πολύ πραγματική αφού στην ιστορία της Γης αλλά και των άλλων πλανητών έχει συμβεί πολλές φορές. Βέβαια τα ενδιάμεσα διαστήματα είναι της τάξης των χιλιάδων ή και εκατομμυρίων χρόνων, γι’ αυτό και δεν εμπίπτει στα όρια της μέχρι τώρα ανθρώπινης ιστορίας. Ίσως η κοντινότερη σε εμάς αίσθηση της καταστροφικότητας ενός τέτοιου συμβάντος είναι η εξάλειψη των δεινοσαύρων που θεωρείται πλέον σίγουρο οτι οφείλεται στην πρόσκρουση ενός αστεροειδούς στη Γη.

Το τι θα συμβεί κατά τη διάρκεια μιας πρόσκρουσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων το μέγεθος και η τροχιά του αστεροειδούς. Για έναν αστεροειδή του μεγέθους του 2005 YU55 η πρόσκρουση στη Γη θα σήμαινε εξαφάνιση της ζωής σε τεράστια ακτίνα, πυρκαγιές, καταστροφικά γεωλογικά φαινόμενα και δραματική αλλαγή του κλίματος. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί το πιθανότερο είναι ότι θα οδηγούσαν σε εξαφάνιση της ζωής (ή του μεγαλύτερου μέρους της) πάνω στη Γη όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Ευτυχώς κανένας τέτοιος κίνδυνος δεν έχει επαληθευτεί ως σήμερα από τα κοντινά στη Γη αντικείμενα που παρακολουθούν στενά οι επιστήμονες.

Δεν απαιτείται καμία γνώση της κβαντικής φυσικής για να αναγνωρίσουμε την παραδοξότητα της κβαντικής φυσικής. Το παλαιότερο και αναμφίβολα το μεγαλύτερο από τα κβαντικά μυστήρια αφορά ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει τα μεγάλα μυαλά, τουλάχιστον από την εποχή του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου Ευκλείδη: πώς παράγεται το φως;

Η ιστορία αυτή έχει τα μπρος και τα πίσω της. Ο Ισαάκ Νεύτων σκέφτηκε ότι το φως αποτελείτο από μικροσκοπικά σωματίδια – “μόρια” τα λέμε σήμερα. Όμως δεν εντυπωσιάστηκαν με αυτή την άποψη όλοι οι σύγχρονοί του. Στα κλασικά πειράματα που έκανε στις αρχές της δεκαετίας του 1800 ο πολύμαθος Thomas Young, έδειξε με ποιό τρόπο μια ακτίνα φωτός περιθλάται, καθώς αυτή περνάει μέσα από δύο στενές σχισμές που βρίσκονται πολύ κοντά μεταξύ τους, παράγοντας ένα μοτίβο συμβολής πάνω σε μια οθόνη ακριβώς πίσω από τις σχισμές, σαν να ήταν ένα κύμα..

 

Το πείραμα του Young

Τι είναι λοιπόν το φως, σωματίδιο ή κύμα; Επιθυμώντας να επαληθεύσει τη φήμη της σαν εικονοκλάστης, η κβαντική θεωρία έδωσε μια απάντηση αμέσως μετά την ίδρυση της στις αρχές του 20ου αιώνα. Το φως είναι τόσο σωματίδιο όσο και κύμα – και έτσι, έκλεισε μια για πάντα το θέμα αυτό. Ένα απλό σωματίδιο σε κίνηση όπως για παράδειγμα ένα ηλεκτρόνιο, μπορεί να περιθλάται όσο και να συμβάλει σαν να ήταν κύμα, και είτε το πιστεύετε είτε όχι, ένα αντικείμενο μεγάλο όσο κι ένα αυτοκίνητο έχει ένα δευτερεύοντα κυματικό χαρακτήρα που κυλάει κατά μήκος του δρόμου.

Την αποκαλυπτική αυτή ιδιότητα του φωτός την γνωρίσαμε με την διδακτορική διατριβή του πρωτοπόρου κβαντικού φυσικού Louis de Broglie το 1924. Αυτός έδειξε ότι αν περιγράψουμε τα κινούμενα σωματίδια σαν να είναι κύματα, τότε θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε γιατί αυτά είχαν διακριτά, κβαντισμένα ενεργειακά επίπεδα και όχι συνεχή όπως προβλεπόταν από την κλασική φυσική.

Ο De Broglie αρχικά θεώρησε την ίδια του την εξήγηση απλά σαν μια μαθηματική αφαίρεση, αλλά ο δυαδισμός του φωτός σαν κύμα και σωματίδιο, φαίνεται να είναι πραγματικότητα. Σύγχρονα πειράματα που αντί για φως – όπως στο κλασικό πείραμα συμβολής του Young – χρησιμοποιούν ηλεκτρόνια, δίνουν το ίδιο μοτίβο περίθλασης σαν να είχαμε χρησιμοποιήσει κύματα. Φυσικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντί για ηλεκτρόνια κάθε λογής άλλα σωματίδια.

 Πυροβολούμε ηλεκτρόνια ένα-ένα προς το πέτασμα με τις δύο σχισμές και από την πλευρά ένας κινούμενος ανιχνευτής ‘βλέπει’ να σχηματίζεται ένα μοτίβο συμβολής

Αν βάλουμε δύο ανιχνευτές (αντί για έναν) δεν βλέπουμε συμβολή!

Και οι δύο καταστάσεις – κύματα και σωματίδια – μπορεί να είναι απλά κατασκευάσματα του μυαλού μας, για να διευκολύνουν την καθημερινή κουβέντα.

Βεβαίως δεν έχουμε ακόμη κάνει πείραμα με ένα μακροσκοπικό αντικείμενο, όπως ένα κινούμενο αυτοκίνητο που το μήκος κύματος de Broglie του είναι της τάξης των 10^-38 μέτρα.  Αν κάναμε ένα πείραμα σαν του Young αλλά με μεγάλα αντικείμενα, θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε σχισμές σε παρόμοια κλίμακα, κάτι που ξεπερνά τις σημερινές μας δυνατότητες. Το πείραμα έχει γίνει, όχι με αυτοκίνητο, αλλά με ένα buckyball – ένα πλέγμα από 60 άτομα άνθρακα με διάμετρο, περίπου,  ένα νανόμετρο, που οι φυσικοί το θεωρούν αρκετά μεγάλο για να το δούμε κάτω από το μικροσκόπιο.

Όλα αυτά αφήνουν ένα βασικό ερώτημα: πώς μπορεί ένα πράγμα να είναι ταυτόχρονα κύμα και σωματίδιο; Ίσως επειδή αυτό να μην είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο, λέει ο Markus Arndt του Πανεπιστημίου της Βιέννης, ο οποίος έκανε πειράματα με buckyball το 1999. Αυτό που λέμε ηλεκτρόνιο ή buckyball ενδέχεται τελικά να μην είναι τίποτα περισσότερο στην πραγματικότητα παρά ένα κλικ σε έναν ανιχνευτή, ή ο εγκέφαλος μας να τα αντιλαμβάνεται όπως και τα φωτόνια καθώς αυτά χτυπούν τον αμφιβληστροειδή μας. “Κύμα και σωματίδιο είναι απλώς κατασκευάσματα του μυαλού μας, για να διευκολύνουν την καθημερινή μας ομιλία,” λέει ο Markus Arndt.

New Scientist

Πριν περίπου 3.000.000 χρόνια εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Αφρική το ανθρώπινο είδος Homo. Η πρώτη μορφή πρέπει να ήταν ήταν ο Homo Australopithecus, σύμφωνα με ανθρωπολογικά λείψανα από τη νότια και ανατολική Αφρική.

Αργότερα, 2.000.000 – 100.000 χρόνια πριν από σήμερα (Κατώτερη Παλαιολιθική Εποχή) φαίνεται να έζησαν κατά σειράν ο Homo habilis, οHomo erectus και o Homo sapiens praesapiens.

Υλικό από τον Homo habilis βρέθηκε στο φαράγγι Olduvai της Αφρικής και είναι ηλικίας 2.000.000 ετών, ενώ ίχνη του Homo erectusεντοπίστηκαν στην Αφρική και στην Ευρώπη (ονομάστηκε Homo heidelbergensis και είναι ηλικίας περίπου 600.000), στην Ασία (Chou-Kou-Tien) και στην Αυστραλία (Java). Πριν από 400.000 χρόνια και μετά (στις τελευταίες φάσεις της Κατώτερης Παλαιολιθικής Εποχής) έζησε στην Ευρώπη o Homo sapiens praesapiens, όπως δείχνει υλικό από την περιοχή Swanscombe της Βρετανίας, το Steinheim της Γερμανίας, τα Πετράλωνα και το Απήδημα της Ελλάδος.

 

Πριν από 100.000-35.000 έτη (Μέση Παλαιολιθική Εποχή) επικράτησε στην Αφρική, στην Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή η εξελιγμένη μορφή του Homo sapiens praesapiens, o Homo sapiens neanderthalensis. Ο κλασικός Νεάντερταλ έζησε ανάμεσα στο 80.000-30.000 πριν από σήμερα και φαίνεται ότι συνυπήρξε στην Αφρική με την πρώιμη μορφή του Homo sapiens (μέχρι 130.000 πριν από σήμερα) και στην Ασία με τονHomo erectus (μέχρι 50.000 χρόνια πριν από σήμερα).

Τέλος, πριν 35.000-10.000 χρόνια (Ανώτερη Παλαιολιθική Εποχή) εμφανίστηκε ο σύγχρονος άνθρωπος, οHomo sapiens sapiens, του οποίου διακρίθηκαν δύο τύποι: ο τύπος Cro-Magnon (Δυτική Ευρώπη) με πλατύ πρόσωπο και χαμηλό κρανίο και ο τύπος Bruenn (Κεντρική Ευρώπη) με στενό και μακρύ κρανίο. Ίχνη του Homo sapiens sapiens εντοπίστηκαν στην Αφρική, στην Ευρώπη και στην Ασία, που γνώρισαν και τους παλαιότερους ανθρωπολογικούς τύπους, ενώ στην Αμερική και στην Ωκεανία, που κατοικήθηκαν με βεβαιότητα για πρώτη φορά μόλις από το 35.000 πριν από σήμερα. 
Ενώ παλαιότερα οι ερευνητές πίστευαν ότι ο σύγχρονος άνθρωπος (Homo sapiens sapiens) αποτελεί άμεσο απόγονο του Homo sapiens neanderthalensis, συγκριτικές μελέτες Γερμανών και Αμερικανών επιστημόνων, που εξέτασαν τα DNA των οστών τόσο του Homo neanderthalensis όσο και σύγχρονων ανθρώπων, αλλά και προχώρησαν στην κλωνοποίηση του DNA των οστών του Homo neanderthalensis, απέκλεισαν ρητώς τη γενετική συγγένεια των δύο ειδών.

Έτσι, τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι ένα ανθρώπινο κύμα Homo sapiens μετανάστευσε πριν από 100.000 χρόνια από την Αφρική και συνυπήρξε για κάποιο διάστημα με τους neanderthalensis, οι οποίοι σταδιακά εξαφανίστηκαν. Ο πιο πιθανός λόγος για αυτό είναι γιατί έχασε τη μάχη του ανταγωνισμού για τα τρόφιμα και τη στέγη από τον σύγχρονο άνθρωπο. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Nεάντερταλ μπορούσαν να επιβιώσουν μόνον σε ψυχρά κλίματα. Αντίθετα οι πρώτοι Homo sapiens sapiens, ο άνθρωπος Cro-Magnon, μπορούσε να ζήσει μόνο σε θερμότερες κλιματολογικές συνθήκες. Σύμφωνα λοιπόν με τις κλιματολογικές αλλαγές που συντελέστηκαν κατά το τέλος του Πλειστόκαινου και τα ανθρωπολογικά τεκμήρια, όλοι οι σύγχρονοι άνθρωποι προήλθαν από μια σχετικά πρόσφατη ομάδα ανθρώπων.

Κάποιες απόψεις περί γενοκτονίας από τον Homo Sapiens, που εθεωρείτο ανώτερος ή ακόμη και περί γενετικής απορρόφησης του Νεάντερταλ από τον σύγχρονο άνθρωπο – άποψη που βασίζεται στην απόδοση κάποιων απολιθωμάτων σε υβρίδια μεταξύ τους – μπορεί να θεωρηθούν δευτερεύοντες λόγοι εξαφάνισης, αν και υποστηρίζεται ότι στην περίοδο της συνύπαρξής τους ίσως αντάλλασσαν και τεχνολογία.

Μπορεί βέβαια ο Νεάντερταλ να μη συνέβαλε στην εξέλιξή μας, είναι όμως αξιοσημείωτη η πρόοδος που παρουσίασε στη συμπεριφορά, στη σκέψη και στην καλλιέργεια. Γεγονός που υποδηλώνει ότι στο συγγενές με το δικό μας γονιδιακό του απόθεμα είχε αρχίσει η «έκφραση» όλο και πιο προχωρημένων ανθρώπινων χαρακτηριστικών που τελειοποιήθηκαν στο είδος μας. Η λεγόμενη, λ.χ., μουστέρια λιθοτεχνία του Νεάντερταλ, με την οποία αξιοποιούνταν καλύτερα η πρώτη ύλη για την κατασκευή πιο εκλεπτυσμένων λίθινων εργαλείων (ξέστρων λ.χ.), ήταν πολύ ανώτερη και μεγαλύτερης πολυπλοκότητας εργαλειακών συνόλων σε σχέση με την ολδοβιανή λιθοτεχνία του Homo Habilis και την αχελαία του Homo Erectus. Υπάρχουν, επίσης, αποδείξεις ότι φρόντιζε τα άρρωστα ή τραυματισμένα άτομα της ομάδας του, ενταφίαζε τους νεκρούς τελετουργικά (βρέθηκε σε τάφο απολιθωμένη γύρη αγριολούλουδων και ένας κύκλος από κέρατα αγριοκάτσικου), σχημάτιζε αφηρημένες σκέψεις για την επεξεργασία του πυριτόλιθου και χάραζε ορισμένα σημάδια σε βότσαλα, ανεξιχνίαστης ακόμη σημασίας.

Αξιοσημείωτα είναι και τα ευρήματα που αφορούν τις συχνότητες στις οποίες ήταν συντονισμένο το αφτί του, ευρήματα που προέκυψαν από μελέτες του μεγέθους και του σχήματος των οσταρίων του αφτιού, τα οποία μετατρέπουν τους ήχους σε ηχητικά σήματα προς τον εγκέφαλο. Οι συχνότητες της φυσιολογικής ομιλίας μας είναι 2-4 KHz, παρόμοιες με αυτές του προγόνου του Νεάντερταλ Homo Heidelbergensis που είχαν παρόμοια λειτουργία αφτιών περίπου, γεγονός που ερμηνεύεται ως ένδειξη ότι οι εν λόγω Homo από τότε (ίσως 500.000 χρόνια πριν) έβγαζαν νοήμονες φωνητικούς ήχους που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μια πρωτογλώσσα, μια πρώτη μορφή ομιλίας.

Ο σχηματισμός νέων άστρων σε γαλαξίες όπως ο δικός μας έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον πέντε φορές στη διάρκεια των τελευταίων τριών δισεκατομμυρίων ετών, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που συνέλεξε το τροχιακό τηλεσκόπιο «Χέρσελ» της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA).

Μάλιστα, κατάφερε για πρώτη φορά να μετρήσει το ρυθμό μείωσης στην ταχύτητα σχηματισμού άστρων στους γαλαξίες. Η υπέρυθρη τεχνολογία του τηλεσκοπίου επέτρεψε στους αστρονόμους να μελετήσουν αρκετούς σπειροειδείς γαλαξίες όπως ο δικός μας, οι οποίοι προηγουμένως ήταν κρυμμένοι από τα γήινα τηλεσκόπια πίσω από νέφη κοσμικής σκόνης. Το «Χέρσελ», το οποίο εκτοξεύτηκε πριν από ένα χρόνο για να μελετήσει ακριβώς το σχηματισμό των άστρων, είναι το μεγαλύτερο που έχει σταλεί ποτέ στο διάστημα, κινούμενο σε τροχιά που βρίσκεται σε απόσταση 1,5 εκατ. χλμ. από τη Γη.

Το κάτοπτρο του τηλεσκοπίου του έχει διάμετρο 3,5 μέτρων και είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με αυτό του αμερικανικού τροχιακού τηλεσκοπίου «Χαμπλ», που πρόσφατα γιόρτασε τα 20ά «γενέθλιά» του. Το «Χέρσελ» μεταφέρει δύο κάμερες υψηλής ανάλυσης και έναν φασματόμετρο υψηλής ακρίβειας. Οι αυξημένες τεχνολογικές δυνατότητες του ευρωπαϊκού τηλεσκοπίου, που μπορεί να δει σε διαφορετικά μήκη κύματος από ό,τι μέχρι τώρα (από 55 έως 670 μικρά), του επιτρέπουν να κλείνει πλέον σημαντικά κενά στην κοσμική ιστορία. Οι πρώτες παρατηρήσεις του, σύμφωνα με τον αρμόδιο επιστήμονα της ΕSA Στιν Ιλς, του πανεπιστημίου του Κάρντιφ, σημαίνουν ότι «κάποια στιγμή τα άστρα θα σταματήσουν τελείως να δημιουργούνται». Οι επιστήμονες ακόμα δεν γνωρίζουν το λόγο που συμβαίνει αυτή η διαχρονική μείωση των άστρων. Μεταξύ άλλων, το «Χέρσελ» κατάφερε να δει ένα τεράστιο άστρο σε εμβρυικό στάδιο, που ήδη είναι μεγαλύτερο από οκταπλάσιο σε μέγεθος από τον ήλιο μας και το οποίο, σε λίγες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα και φωτεινότερα άστρα στο γαλαξία μας.

Τέτοια γιγάντια άστρα -έχουν βρεθεί να είναι μέχρι και 150 φορές μεγαλύτερα από τον ήλιο μας!- είναι σπάνια και βραχύβια (εξαντλούν το καύσιμο υδρογόνο τους σε ελάχιστα εκατομμύρια χρόνια), γι’ αυτό, όπως ανακοίνωσε η ESΑ, ο εντοπισμός ενός από αυτά από το «Χέρσελ» αποτελεί σπάνια ευκαιρία να μελετηθεί ο σχηματισμός τους και να επιλυθεί το παράδοξό τους, που απασχολεί εδώ και χρόνια την αστρονομία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/announcments/pdf/proteusantes_diag_2010.pdf

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά αστρικά σμήνη είναι το αστρικό σμήνος της Κυψέλης. Η Κυψέλη ήταν γνωστή από τους αρχαίους χρόνους με το όνομα Φάτνη.Εκατέρωθεν της Κυψέλης (πάνω και κάτω) βρίσκονται δύο αστέρια 4ου μεγέθους, ο Βόρειος και Νότιος Όνος. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν φανταστεί στο κέντρο τη φάτνη (παχνί) και από τις δύο πλευρές της τα δύο συμπαθητικά τετράποδα (γαϊδουράκια).

 

Αυτή την εποχή είναι εύκολο να παρατηρήσουμε το σμήνος της Κυψέλης μιας και οδηγός μας θα είναι ο λαμπρός κόκκινος πλανήτης. Στις 22:00 περίπου, εντοπίζουμε ψηλά στον ουρανό τον πλανήτη Άρη.

 

 

 

 

Αφού εντοπίσουμε τον Άρη, σε κοντινή απόσταση, 3-4 μοίρες δεξιά και λίγο πιο κάτω παρατηρούμε μια ασυνήθιστα μεγάλη συγκέντρωση αστέρων. Αυτή είναι η Κυψέλη. Το θέαμα θα σας εντυπωσιάσει.

Η παρατήρηση μπορεί να γίνει και με ένα από ζευγάρι κιάλια.

 

 

Καλές αστροπαρατηρήσεις !!!

Σας προσκαλούμε στη βραδιά αστροπαρατήρησης που θα πραγματοποιηθεί απόψε (28-4-2010) στις 21:00 στο 4ο Λύκειο Δράμας.

Δηλώσεις στο Discovery Channel    Να αποφύγουν οι άνθρωποι την επικοινωνία με εξωγήινους, «προειδοποιεί» ο Στ.Χόκινγκ

Associated Press

Ο διάσημος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ

Λονδίνο

Ο διάσημος Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ δήλωσε ότι εξωγήινες υπάρξεις σχεδόν σίγουρα υπάρχουν, αλλά τόνισε ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να αποφύγουν να επικοινωνήσουν μαζί τους.Σε μια σειρά εκπομπών για το Discovery Channel, ο Στ.Χόκινγκ δήλωσε ότι είναι «απολύτως λογικό» να συμπεράνει κανείς ότι μορφή ζωής με νοημοσύνη υπάρχουν και σε άλλους πλανήτες.Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι οι εξωγήινοι μπορεί να κάνουν επιδρομή στη Γη για τους πόρους της και μετά να φύγουν.«Εάν μας επισκεφτούν οι εξωγήινοι» δήλωσε ο διάσημος φυσικός, «το αποτέλεσμα θα είναι όπως όταν ο Κολόμβος έφτασε στην Αμερική, γεγονός που δεν είχε θετική κατάληξη για τους αυτόχθονες Αμερικανούς».Τόνισε ότι αντί να προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή με εξωγήινες μορφές ζωής, θα έπρεπε να αποφύγουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.«Πρέπει να κοιτάξουμε τους εαυτούς μας και να δούμε ότι οι μορφές ζωής με νοημοσύνη μπορεί να εξελιχθούν σε κάτι που δεν θα θέλαμε να γνωρίσουμε» πρόσθεσε.«Η πραγματική πρόκληση είναι να σκεφτούμε με το πως θα έμοιαζαν οι εξωγήινοι» είπε, τονίζοντας ότι πιθανότατα η ζωή στο διάστημα θα αποτελείται από απλά μικρόβια. Newsroom ΔΟΛ

 Ρίξτε μια ματιά απόψε στον ουρανό. Η σελήνη λάμπει στο κέντρο ενός ισοσκελούς τριγώνου που σχηματίζουν ο Άρης (κόκκινος πλανήτης), ο Προκύων και ο Πολυδεύκης με τον Κάστορα από τον αστερισμό των διδύμων.  

 Reunite Them! “BRING THEM BACK!” Στο Βρετανικό Μουσείο φιλοξενούνται χιλιάδες κομμάτια ελληνικών αρχαιοτήτων. Η καμπάνια μας δε ζητάει την επιστροφή όλων αυτών.Ζητάμε την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα για να επανενωθεί το Μνημείο.Eμείς οι χρήστες του διαδικτύου έχουμε τη δύναμη και μπορούμε να κινητοποιήσουμε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Ο σκοπός μας μπορεί να επιτευχθεί με αυτό τον τρόπο.Πιστεύεις ότι είναι δίκαιο; Αν ναι, βοήθησε να γίνει πραγματικότητα.Πες το δικό σου “BRING THEM BACK!”

http://www.bringthemback.org/