“Ένα χελιδόνι δε φέρνει την Άνοιξη” λέει μια έκφραση… όταν όμως δούμε τον ουρανό να γεμίζει με πολλά χελιδόνια όλοι ξέρουμε έρχεται η πιο γλυκιά εποχή, η Άνοιξη.

Ένας  μύθος του Αισώπου κι αυτός, μας χάρισε την έκφραση που είδαμε προηγουμένως:

Ήταν μια φορά ένας άσωτος νέος, που ξόδεψε όλη την περιουσία του πατέρα του και το μόνο που του απέμεινε ήταν ένα πανωφόρι. Μια μέρα είδε στον ουρανό ένα χελιδόνι, το οποίο εμφανίστηκε πριν από την ώρα του. Όλο χαρά νόμισε πως πλησίαζε το καλοκαίρι, οπότε δεν θα είχε πια ανάγκη το πανωφόρι του. Πήγε λοιπόν και το πούλησε κι αυτό. Όμως μετά από λίγο έπιασε πάλι βαρυχειμωνιά και έκανε πολύ κρύο. Ο άσωτος νέος άρχισε να τριγυρνά εδώ και εκεί, ώσπου κάποια στιγμή αντίκρισε το χελιδόνι πεσμένο χάμω και ψόφιο. “Αχ, εσύ!”, του ψέλλισε τότε, “κατέστρεψες κι εμένα και τον εαυτό σου”.

Το δίδαγμα του μύθου: Καθετί που κάνουμε έξω από τον καιρό του μπορεί να κρύβει κινδύνους.

Είναι όλα τα χελιδόνια ίδια;

ΟΧΙ! Στην Ελλάδα συναντάμε 5 διαφορετικά είδη χελιδονιών:

Τι τρώνε;

Μικρά έντομα όπως κουνούπια και μύγες! Μάλιστα, οι γονείς για να ταΐσουν τα μικρά τους, ετοιμάζουν σβόλους που ο καθένας αποτελείται από περισσότερα από 50 έντομα!

Από που έρχονται;

Τα χελιδόνια διανύουν περίπου 10.000 χλμ για να έρθουν σε μας. Ξεκινούν από την Αφρική (νότια της Σαχάρας) σε μεγάλα σμήνη για να φτάσουν εδώ την άνοιξη;. Το ίδιο μεγάλο ταξίδι κάνουν και το φθινόπωρο, όταν φεύγουν από την Ελλάδα. Συνολικά δηλαδή μπορεί να ταξιδέψουν περίπου 20.000 χλμ για να έρθουν εδώ και να επιστρέψουν στην Αφρική!

Φωλιές

Τα 4 από τα 5 είδη φτιάχνουν τη φωλιά τους από πηλό (λάσπη) ενώ μόνο το ένα (το οχθοχελίδονο) ανοίγει τρύπες στο έδαφος συνήθως εκεί που υπάρχει νερό. Μαζεύουν μικρά κομμάτια λάσπης από κάποιο κοντινό σημείο και τους μεταφέρουν εκεί που θέλουν να χτίσουν τη φωλιά τους. Χρειάζονται 700 – 1500 σβόλους για την κάθε φωλιά. Το «χτίσιμο» μπορεί να κρατήσει από 3 έως 16 ημέρες!!!

Μα καλά, δεν κουράζονται;!

Το μεγάλο ταξίδι των χελιδονιών διαρκεί αρκετές εβδομάδες. Πριν ξεκινήσουν από την Αφρική, πρέπει να είναι γεμάτα ενέργεια, δηλαδή να έχουν φάει πολλά πλούσια μυγογεύματα! Εξάλλου, ένα τέτοιο ταξίδι απαιτεί αρκετές στάσεις για ξεκούραση, νερό και φαγητό.

Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν στο ταξίδι τους;

Σκεφτείτε ότι πρέπει να έρθουν αντιμέτωπα με αρπακτικά πουλιά, καταιγίδες και δυνατούς ανέμους. Πρέπει να διασχίσουν τεράστιες ερήμους όπως τη Σαχάρα και απέραντες θάλασσες όπως το Αιγαίο. Η λίστα με τις δυσκολίες δε σταματά όμως εδώ, πολλά από τα μέρη που θα μπορούσαν να ξεκουραστούν έχουν καταστραφεί ή ρυπανθεί με αποτέλεσμα πολλά από τα χελιδόνια να μη τα καταφέρουν, αλλά ακόμη και αυτά που φτάνουν στο προορισμό τους συναντούν όλο και λιγότερα μέρη που θα μπορούσαν να φωλιάσουν.

Ποια είναι η σχέση του ανθρώπου με τα χελιδόνια;

Σηματοδοτούν την Άνοιξη και την ελπίδα!

 Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, την πρώτη Μαρτίου ή στις 21 Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας, τα παιδιά γυρνάνε στα σπίτια κρατώντας ένα αρθρωτό ομοίωμα χελιδονιού, την «χελιδόνα», και τραγουδούν ένα είδος καλάντων, τα χελιδονίσματα.

 Ήρθε, ήρθε χελιδόνα, ήρθε κι άλλη μελιδόνα, κάθισε και λάλησε και γλυκά κελάδησε.
«Μάρτη, Μάρτη μου καλέ, και Φλεβάρη φοβερέ, κι αν φλεβίσεις κι αν τσικνίσεις, καλοκαίρι θα μυρίσεις.

Ακούστε τα Κάλαντα της Άνοιξης

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ (ΧΕΛΙΔΟΝΙ)

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

ΒΡΕΣ ΤΗΝΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΛΕΞΗ ΕΔΩ