Εισαγωγή

Από το 2004 και μετά, στο σχολείο μας λειτουργεί τμήμα ένταξης με σκοπό την υποστήριξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Το εκπαιδευτικό πλαίσιο διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε μαθητή σε εξατομικευμένη εκπαίδευση, συνεκπαίδευση σε μικρή ομάδα ή στην τάξη, με ειδικό πρόγραμμα παρέμβασης.

Στόχος είναι η ισότιμη ένταξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη σχολική κοινότητα. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την κοινωνική ενσωμάτωση. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα  του τμήματος ένταξης δε μειονεκτεί σε σχέση με τα άλλα τμήματά του, αντίθετα εμπλουτίζεται με εναλλακτικές μεθόδους και τεχνικές διδασκαλίας, που βοηθούν όλα τα παιδιά. Το πιο σημαντικό στοιχείο όμως της συνεκπαίδευσης είναι η αλληλεπίδραση, που υπάρχει ανάμεσα στα παιδιά όλης της τάξης, η οποία  διαμορφώνει συμπεριφορές, αυτόνομα άτομα, προσωπικότητες και εξασφαλίζει την ευημερία όλων των παιδιών και την αποδοχή της διαφορετικότητας .

 

Τι είναι το Τμήμα Ένταξης;

Το τμήμα Ένταξης αποτελεί θεσμό της Ειδικής Αγωγής μέσα στα γενικά σχολεία που στόχο έχει την εκπαιδευτική παρέμβαση με εξατομικευμένα προγράμματα στους μαθητές με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Λειτουργεί μέσα στο γενικό σχολείο. Συνεργάζεται και  δέχεται μαθητές από το Κλασικό Τμήμα του σχολείου μας αλλά και από άλλα νηπιαγωγεία των δήμων της Χαλκιδικής. Η σύνθεση αυτή προάγει την προσχολική ένταξη όλων των νηπίων, που είναι ο βασικότερος εκπαιδευτικός στόχος της ειδικής αγωγής.

 

Ποιοι μαθητές μπορούν να συμμετάσχουν στο Τμήμα Ένταξης;

Στο Τμήμα Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν οι μαθητές:

α). που έχουν γνωμάτευση από διαγνωστική υπηρεσία (π.χ. ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα).

β). που δεν έχουν γνωμάτευση αλλά έχει παρατηρηθεί από τον εκπαιδευτικό της τάξης ότι παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η αξιολόγηση του μαθητή από τον εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής και η σύμφωνη γνώμη των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου Γενικής και Ειδικής Αγωγής.

γ). Και στις δύο περιπτώσεις, για να φοιτήσει ο μαθητής στο Τμήμα Ένταξης του σχολείου απαιτείται η ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση του γονέα.

Προσδιορισμός ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών

Οι κατηγορίες των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και των αναπηριών, που περιλαμβάνονται στο εκπαιδευτικό πλαίσιο της ειδικής αγωγής, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν.3699/2008, είναι :

– Κινητικές αναπηρίες

– Νοητική καθυστέρηση

– Αισθητηριακές αναπηρίες

– Πολλαπλές αναπηρίες

– Φάσμα αυτισμού

– Διαταραχές ομιλίας/λόγου

– Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

– Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα

– Χρόνια νοσήματα

– Σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες

-Παραβατική συμπεριφορά λόγω κακοποίησης, γονεϊκής παραμέλησης ή ενδοοικογενειακής βίας

– Νοητικές ικανότητες και ταλέντα, που υπερβαίνουν κατά πολύ τα προσδοκώμενα για την ηλιακή ομάδα

 

Πως λειτουργεί το Τμήμα Ένταξης;

 

α). Παιδαγωγική αξιολόγηση

Η εκπαίδευση στο Τμήμα Ένταξης διαφοροποιείται ανάλογα με την αναπηρία των μαθητών που φοιτούν σ’ αυτό. Βασίζεται στην άτυπη εκπαιδευτική αξιολόγηση που κάνει ο δάσκαλος της ειδικής αγωγής, λαμβάνοντας υπόψη και τις προτάσεις των εκπαιδευτικών της γενικής τάξης, αλλά και τη διάγνωση που προέρχεται από ιατροπαιδαγωγική υπηρεσία (ΙΠΔ) ή από το ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. κι η οποία μεταξύ άλλων βασίζεται και σε ψυχο-διαγνωστικά τεστ. Η άτυπη εκπαιδευτική αξιολόγηση περιλαμβάνει τη διδακτική αξιολόγηση που αφορά όχι μόνο στην αξιολόγηση του μαθητή, αλλά και στην αξιολόγηση του διδακτικού περιβάλλοντος που διαμορφώνεται από παράγοντες της τάξης, της διδασκαλίας και των διδακτικών υλικών και μέσων.

β). Σχεδιασμός προγράμματος

Με βάση την εκπαιδευτική αξιολόγηση, τις εισηγήσεις και προτάσεις του ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. καθορίζονται οι εκπαιδευτικοί στόχοι και σχεδιάζεται το εξειδικευμένο πρόγραμμα του μαθητή από τον εκπαιδευτικό του Τμήματος Ένταξης. Ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. συνεργάζεται με τον εκπαιδευτικό της τάξης, ώστε να υπάρχει σύνδεση μεταξύ του κοινού και του εξειδικευμένου προγράμματος ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο υλοποίησής του (π.χ. συνδιδασκαλία).

Το εκπαιδευτικό πλαίσιο διαμορφώνεται ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε μαθητή :

• εξατομικευμένη εκπαίδευση
• εκπαίδευση σε μικτές ολιγομελείς ομάδες
•  συνεκπαίδευση.

Η διδακτέα ύλη επιλέγεται και διαμορφώνεται από τον εκπαιδευτικό του Τ.Ε. μετά από τροποποιήσεις και προσαρμογές σε εγχειρίδια και στο υλικό που έχει συγκεντρώσει (βιβλία, ασκήσεις, κάρτες, κ.τ.λ) λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των νηπίων.

Ο εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής στο σχεδιασμό του ειδικού προγράμματος συμβουλεύεται και αντλεί στόχους και δραστηριότητες και από το Πλαίσιο Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Ειδικής Αγωγής (ΠΑΠΕΑ, Π.Δ301/1996) με τα σχετικά διδακτικά εγχειρίδια («Δραστηριότητες Μαθησιακής Ετοιμότητας» και «Βιβλιοτετράδια του μαθητή») ή τα Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Π.Ι., 2003) και τα Διαφοροποιημένα Α.Π.Σ. για μαθητές με αναπηρία ή ε.ε.α. (Π.Ι., 2004).

Στο Τμήμα Ένταξης επιπλέον χρησιμοποιούνται πάρα πολλά εποπτικά μέσα και εναλλακτικοί τρόποι μάθησης, όπως παιδαγωγικό παιχνίδι, δραματοποίηση, μάθηση με υπολογιστή, διδασκαλία με χρήση αντικειμένων και εν συνεχεία μετάβαση στο εικονικό και συμβολικό επίπεδο.

 

Συνεργασία τμήματος ένταξης με Πανεπιστήμια

Η σχολική μας μονάδα συνεργάζεται στενά με τα Πανεπιστήμια της χώρας μας, καθώς δέχεται και υποστηρίζει μεταπτυχιακούς φοιτητές που πραγματοποιούν την Πρακτική τους Άσκηση στο Τμήμα ένταξης.

 

Η Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής

Μητσιώρη Μαρία