θεματική ενότητα, Φροντίζω το Περιβάλλον: “Υγιή Παιδιά- Υγιής Πλανήτης (WWF Ελλάς)”
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Υγιή παιδιά, υγιής πλανήτης» αποτελεί μία πρόταση που στοχεύει στη σύνδεση των διατροφικών συνηθείων με τη προστασία του περιβάλλοντος. Μέσα από μία σειρά 11 εργαστηρίων, οι μαθητές/τριες πληροφορούνται για τα είδη των τροφών και τις θρεπτικές τους αξίες βάσει της μεσογειακής διατροφής, συνδυάζοντας τα στοιχεία αυτά με τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, με στόχο να υιοθετήσουν διατροφικές συνήθειες υγιεινές και περιβαλλοντικά ορθές, οι οποίες θα συνδέονται με τη μεσογειακή διατροφή.
Στοχευόμενες δεξιότητες
Δεξιότητες μάθησης (1ος κύκλος) Δημιουργικότητα, Επικοινωνία, Κριτική σκέψη, Συνεργασία
Δεξιότητες Ζωής (2ος κύκλος) Aυτομέριμνα, Ενσυναίσθηση και ευαισθησία, Κοινωνικές Δεξιότητες, Πρωτοβουλία, Υπευθυνότητα Δεξιότητες τεχνολογίας και επιστήμης
(3ος κύκλος) Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα Δεξιότητες του νου
(4ος κύκλος) Επίλυση προβλημάτων, Κατασκευές, Πλάγια σκέψη
1ο Εργαστήρι :
Μια σούπερ νόστιμη μέρα!
Ετοιμασία ταξιδιού. Ξεκινάμε με την καταγραφή των αγαπημένων μας φαγητών και τη συνειδητοποίηση που βρισκόμαστε, ως άτομα και ως ομάδα, από πλευράς διατροφικών συνηθειών.
Παίξαμε κινητικά παιχνίδια, ανάλογα με την ποιότητα και την ποσότητα του φαγητού η ενέργεια μας και η δύναμη μας αυξομειώνετε. Στόχος είναι να εμπεδώσουν τα παιδιά την αξία της τροφής ως «καύσιμου» για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Τα παιδιά αναφέρανε το αγαπημένο τους φαγητό. Προσπαθούμε να θυμηθούμε ποιο είναι το αγαπημένο φαγητό κάθε συμμαθητή μας.Ταξιδέψαμε σε μια χώρα αλλιώτικη όπου μας είχε καλέσει ο βασιλιάς στο παλάτι του «Βρέχει το Αγαπημένο μου Φαγητό!». Εκεί περάσαμε τέλεια γιατί από τα χρυσό ταβάνι του παλατιού έπεφτε όποιο φαγητό ήθελε το κάθε παιδί.Τα παιδιά περιέγραφαν σε χάρτινα πιάτα το αγαπημένο τους πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό γεύμα. Αφού παρουσίασε το κάθε παιδί το αγαπημένο του γεύμα, Τι θα συνέβαινε αν υπήρχε και ζούσαμε εκεί; Τι θα συνέβαινε αν τα είχαμε όλα έτοιμα και σε αφθονία; Μήπως γι’ αυτό ο βασιλιάς είχε μείνει φτωχός;Ευτυχώς που δεν υπάρχει.
2ο Εργαστήρι :
Μια μερίδα πλανήτη, παρακαλώ!
Ο γύρος του κόσμου
Στη δεύτερη δραστηριότητα γνωρίζουμε τη διαδρομή της τροφής και τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Αναρτήσαμε στον πίνακα το Διατροφικό Κοσμικό Ρολόι
α. Προετοιμάζοντας τα παιδιά για τη δραστηριότητα, μιλήσαμε για την προέλευση της τροφής.
Τα παιδιά στην ερώτηση από πού προέρχονται οι τροφές απάντησαν από το super market, το ψυγείο, τη λαϊκή. Αναζητώντας τον τρόπο που έφτασαν εκεί οδηγηθήκαμε στο αγρόκτημα, τη θάλασσα, το δέντρο, το χώμα, τη λίμνη, το ποτάμι.
Απλώσαμε ένα μεγάλο χαρτί του μέτρου και ζωγραφίσαμε όλα τα παραπάνω που είναι οι τόποι προέλευσης των τροφίμων. Τα παιδιά κόλλησαν το κάθε τρόφιμο στο σωστό σημείο.
Καταλήξαμε ότι τις τροφές, μας τις προσφέρει ο πλανήτης Γη!
β. Κάναμε πρωί –πρωί στην τάξη με τα παιδιά ένα ψωμί για να το γευτούμε όλοι μαζί το μεσημέρι.
Διαβάσαμε το λαϊκό παραμύθι «Το πιο γλυκό ψωμί»
Τα εισιτήρια για όλους είναι έτοιμα!
Ξεκινάμε!!!
γ. Ξεκινώντας τη δραστηριότητα παίξαμε τα αρχέγονα και αρχετυπικά επαγγέλματα του γεωργού και του ψαρά για να αντιληφθούνε τα παιδιά το βαθύ δέσιμο του ανθρώπου με το χώμα και το νερό, με το έδαφος και τη θάλασσα από όπου προέρχεται η τροφή του.
Εκφωνήσαμε τις τροφές και τα παιδιά τις συσχέτισαν με το έδαφος ή το νερό.
Δείξαμε την υδρόγειο σφαίρα της τάξης. Παρατηρήσαμε τις θάλασσες και τις στεριές. Από εκεί παίρνουμε το φαγητό μας. Δεν πέφτουν από τον ουρανό οι τροφές, όπως στο παραμύθι με το μαγικό παλάτι.
Αναφερθήκαμε στην θεά Δήμητρα και τον Ποσειδώνα.
Θέσαμε ερωτήσεις στα παιδιά:
- Τι θα γινόταν αν βρομίζαμε το νερό και το χώμα της Γης;
- Τι θα συνέβαινε στην τροφή μας;
- Πού θα κατέληγε αυτή η «βρομιά»;
Ποια λάθη έγιναν και κατέληξαν σε ρύπανση του εδάφους και της θάλασσας;
Καταλήξαμε σε θετικά συμπεράσματα και σε θετική σκέψη. Μπορούμε να καλλιεργούμε τη γη και να ψαρεύουμε χωρίς να καταστρέφουμε το έδαφος και τη θάλασσα.
δ. Στο δεύτερο μέρος η ερώτηση ήταν σε ποιόν αρέσει το πιλάφι;
Μάθαμε πως το ρύζι ανήκει στην ίδια οικογένεια με το σιτάρι. Την οικογένεια τη λένε «δημητριακά». Από τη θεά Δήμητρα.
Το ρύζι, και όλα τα δημητριακά, είναι η βασική τροφή των ανθρώπων σε όλον τον κόσμο, σε όλες τις εποχές.
Μετά ένας κόκκος ρυζιού μας είπε την ιστορία του, πως τον καλλιεργούν οι γεωργοί.
Όταν είμαστε καλοί γεωργοί και κρατάμε τη γη καθαρή, όλα είναι καλά.
Όταν όμως είμαστε «κακοί γεωργοί» βρωμίζουμε το χώμα, το νερό, τη Γη μας.
Ο κόκκος του ρυζιού μας αφηγήθηκε το μεγάλο ταξίδι που κάνει μέχρι να φτάσει στη χώρα μας και πόσα καυσαέρια ελευθέρωσε στον αέρα το εργοστάσιο που το επεξεργάστηκε και το φορτηγό που μετέφερε το ρύζι στο σούπερ μάρκετ…
Κάποιες φορές οι άνθρωποι στα σπίτια μας πετάμε το φαγητό που μαγειρέψαμε όταν περισσεύει.
Τι κρίμα! Πήγε χαμένο τόσο χώμα που χρειάστηκε για να φυτρώσει, τόσο νερό που χρειάστηκε για το πότισμα.
Κρίμα! Σπαταλήσαμε τόση φύση! Βρομίσαμε τη φύση και τώρα πετάμε το φαγητό. Η θεά Δήμητρα μάλλον θα θύμωνε πολύ μ’ αυτήν τη συμπεριφορά. Και μάλιστα πετάμε φαγητό τη στιγμή που άλλοι άνθρωποι δεν έχουν να φάνε.
Μέσω των παιχνιδιών βοηθήσαμε τα παιδιά να εντοπίσουν τα προβλήματα: ρύπανση εδάφους, νερού, καυσαέρια από τα εργοστάσια και τις μεταφορές, σκουπίδια από όλο τον κύκλο ζωής του προϊόντος.
Αξιολόγηση
Μας άνοιξε η όρεξη μήπως; Ώρα να φάμε το ψωμί μας.
Πριν το καταβροχθίσουμε, αναφερθήκαμε στην προέλευση των υλικών μας. Τα υλικά που χρησιμοποιήσαμε ήταν από τη χώρα μας και δεν έχουμε κάνει κακό στον Πλανήτη μας.
Όλα τα υλικά μας το πρόσφερε η Γη μας.
Γευτήκαμε το πιό γλυκό ψωμί του κόσμου και ήταν φτιαγμένο από τα χεράκια μας
Συζητήσαμε με τα παιδιά και αξιολογήσαμε τις δραστηριότητες που κάναμε.
- Το κάθε παιδί ανέφερε ποιά δραστηριότητα του άρεσε περισσότερο. Η παρασκευή του ψωμιού, η θεά Δήμητρα, καθώς και τα παιχνίδια με τη μόλυνση της Γης κέρδισαν τις εντυπώσεις.
- Τα παιδιά καταλήξανε πως είναι λάθος οι άνθρωποι να ψεκάζουν τα φυτά, να βρομίζουν τη Γη μας και ότι το φαγητό δεν το πετάμε.
Το σύνθημα από αυτό το εργαστήρι ήταν: “Δεν πετάω φαγητό”
Λέξεις κλειδιά που κρατάμε :
Γη, νερό, χώμα, φάρμακα, μόλυνση.
Τραγουδήσαμε:
3ο Εργαστήρι :
Ανθρώπινες πυραμίδες, νόστιμες και υγιεινές!
Ο γύρος της Μεσογείου
Σ΄ αυτή τη δραστηριότητα εισάγουμε την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής για παιδιά και το οικολογικό αποτύπωμα .
Συνοψίζουμε το μήνυμα: η μεσογειακή διατροφή κάνει καλό στην υγεία μας και καλό στην υγεία του πλανήτη.
Μιλήσαμε για τις ομάδες των τροφών. Μοιράσαμε καρτέλες με τρόφιμα και δημιουργήσαμε τις ομάδες με όποια ταιριάζουν μεταξύ τους.
Δημιουργήσαμε ομάδα με φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, κρέας, έλαια.
Χωριστήκαμε σε ομάδες και αναγνωρίζαμε σε ποια κατηγορία ανήκει το κάθε τρόφιμο. Θυμηθήκαμε το προηγούμενο εργαστήριο, τη γεύση του ψωμιού. Αναφερθήκαμε στα υλικά του που ήταν ντόπια καθώς και στην παρασκευή της.
Εντοπίσαμε στην υδρόγειο σφαίρα τη χώρα μας και είδαμε τη θάλασσα που είναι μπροστά της. Τη λένε Μεσόγειο θάλασσα. Και θα κάνουμε έναν μικρό Γύρο της Μεσογείου!
Τα εισιτήρια μας είναι έτοιμα! Ξεκινάμε!
α. Ξεκινάμε ένα ψυχοκινητικό παιχνίδι με το τραγούδι ο χορός των μπιζελιών . Τραγουδάμε, χορεύουμε, εκφραζόμαστε ελεύθερα, διασκεδάζουμε. Στον κύκλο συζητήσαμε.
Ποια λαχανικά ήταν καλεσμένα στον χορό; Ποιος τα έχει δοκιμάσει; Σε ποιόν αρέσουν; Ποιος τα έχει δει στους πάγκους της λαϊκής αγοράς;
β. Στη συνέχεια διαβάζουμε για τις βιταμίνες και τα θρεπτικά στοιχεία των φρούτων και των λαχανικών. Ποια είναι η «βόμβα» της βιταμίνης C; Ποιο είναι το λαχανικό που αγαπούν περισσότερο; Πού κάνει καλό;
γ. Μάθαμε το τραγούδι τα ναι και τα όχι της σωστής διατροφής
δ. Ορίσαμε την Τρίτη και την Παρασκευή ως μέρες φρουτοκολατσιού!
Στόχος μας είναι να υιοθετήσουμε πιο υγιεινές συνήθειες διατροφής.
Ολοκληρώνουμε δοκιμάζοντας τα φρούτα που αγοράσαμε από το γειτονικό σούπερ μάρκετ ετοιμάζοντας μόνοι μας φρουτοσουβλάκια! Αφού πρώτα γράψαμε λίστα τι θα ψωνίσουμε και πόσα θα πάρουμε, ενώ πήραμε από το νηπιαγωγείο τσάντες για να μην δημιουργήσουμε αρνητικό οικολογικό αποτύπωμα στον πλανήτη.
ε. Δείχνουμε στα παιδιά την παιδική πυραμίδα μεσογειακής διατροφής και άσκησης.
Αναφέρουμε πως είναι άλλες οι ανάγκες των μεγάλων και άλλες των παιδιών . Εστιάζουμε στην παιδική πυραμίδα διατροφής και εξηγούμε πως είναι καλή για την υγεία μας και για το περιβάλλον. Κάνουμε με τα παιδιά την πυραμίδα. Παρατηρούμε τη συχνότητα που πρέπει να καταναλώνουν τα παιδιά την κάθε τροφή.
ζ. Εισάγουμε τον όρο «οικολογικό αποτύπωμα» δηλαδή τους φυσικούς πόρους που απαιτούνται για τις ανάγκες των ανθρώπων.
Καταλήγουμε πως είναι σωστό να ψωνίζουμε προϊόντα από την πατρίδα μας.
Δίπλα στην πυραμίδα κάνουμε μια άλλη με βάση το οικολογικό αποτύπωμα των τροφών. Διαπιστώνουμε πως όσα πρέπει να τρώμε συχνά, έχουν μικρό οικολογικό αποτύπωμα και όσα πρέπει να τρώμε λιγότερο, έχουν μεγάλο οικολογικό αποτύπωμα.
Λέξεις κλειδιά από το 3ο εργαστήρι
μεσογειακή διατροφή, πυραμίδα, οικολογικό αποτύπωμα
4ο Εργαστήρι :Πρωινό σαν βασιλιάς!
Στη χώρα του Πρωινού
Όπου καταγράφουμε τι τρώμε συνήθως για πρωινό, ποια είναι η διατροφική του αξία και η θέση του στη μεσογειακή πυραμίδα.
Μαθαίνουμε από τις ετικέτες, τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε με τις τροφές, που επιλέγουμε να καταναλώσουμε για πρωινό.
Τα εισιτήρια μας είναι έτοιμα για άλλη μία φορά.
Ξεκινάμε το ταξίδι στη χώρα του πρωινού
Στη συνέχεια ζητήσαμε από τα παιδιά να μας πούνε την γνώμη τους για την κάθε μέρα του παιδιού.
α. Αρχίζουμε με παντομίμα.
Τη Δευτέρα ένα παιδί ξυπνά αργά ετοιμάζεται γρήγορα – γρήγορα χωρίς να πάρει πρωινό και φεύγει για το σχολείο.
Την Τρίτη ξυπνά λίγο νωρίτερα ετοιμάζεται, τρώει το πρωινό του βλέποντας τηλεόραση και φεύγει για το σχολείο.
Την Τετάρτη ξυπνά νωρίς ετοιμάζεται, παίρνει πρωινό με την οικογένεια του και πηγαίνει στο σχολείο.
β. Ρωτήσαμε τα παιδιά τι φάγανε για πρωινό. Αν πήρανε πρωινό παρέα με κάποιον. Μήπως το πρωινό τους το φάγανε μπροστά στην τηλεόραση;
Καταγράψαμε τις απαντήσεις σε πίνακα.
Είδαμε πάλι την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής. Τα παιδιά εντοπίσανε τις τροφές του πρωινού τους στην πυραμίδα. Ποια θέση έχουν στην πυραμίδα; Τι σημαίνει αυτό;
Ζητήσαμε από τα παιδιά να τοποθετήσουν στην πυραμίδα συσκευασίες τροφίμων,που έχουν επιλέξει για πρωινό
Διαπιστώσαμε πως το γάλα και τα δημητριακά είναι χαμηλά στην πυραμίδα, ενώ η σοκολάτα πολύ ψηλά.
γ. Δείξαμε στα παιδιά τις κάρτες με τα θρεπτικά συστατικά των τροφών που έχουν επιλέξει για πρωινό.
Συζητήσαμε για τη σημασία τους στη σωστή ανάπτυξη και την υγεία
δ. Εντοπίσαμε στις συσκευασίες τροφίμων τις ετικέτες με τα διατροφικά συστατικά. Διαβάσαμε τα συστατικά. Σταθήκαμε κυρίως στο αλάτι και τα σάκχαρα.
Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι, όταν οι τροφές περιέχουν πολλή ζάχαρη και πολύ αλάτι, αυξάνουν το βάρος μας, χαλάνε τα δόντια μας και νιώθουμε πιο κουρασμένοι όταν περάσει η ώρα.
ε. Γνωρίσαμε τον βασιλιά της ζάχαρης και παίξαμε το παιχνίδι της καυτής πατάτας. Στο σταμάτημα της μουσικής όποιος κρατούσε το βασιλιά της ζάχαρης, τραβούσε από την «τράπουλα» μια κάρτα και αποφάσιζε αν είναι υγιεινή ή όχι.
Τα παιδιά το βρήκαν διασκεδαστικό.
Αξιολόγηση
Αν τρώμε ένα σωστό πρωινό…
- Έχουμε ενέργεια και ζωντάνια όλη μέρα
- Δουλεύει καλύτερα το μυαλό μας
- Μαθαίνουμε πιο εύκολα
- Θυμόμαστε τα τραγούδια και τα παραμύθια
- Δεν παχαίνουμε
Βγάλαμε τον πίνακα που είχαμε καταγράψει τι φάγαμε για πρωινό, με ποιόν το φάγαμε και αν βλέπαμε τηλεόραση την ώρα που παίρναμε το πρωινό.
Θυμόμαστε πως είναι καλύτερα να τρώμε το πρωινό στο τραπέζι της κουζίνας μαζί με την οικογένεια και όχι μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή!
Αξίζει τον κόπο να ξυπνάμε λίγο νωρίτερα για να παίρνουμε ένα θρεπτικό και ισορροπημένο πρωινό γεύμα!
Λέξεις κλειδιά από το 4ο εργαστήριο
συντροφιά, ετικέτες, ασβέστιο, γερά κόκαλα, ζάχαρη, αλάτι
Διαβάσαμε τα βιβλία:
- Η Δόνα τερηδόνα και το μυστικό της γαμήλιας τούρτας του Ε. Τριβιζά
- Ο Σοκολάκης κι η Ζαχαρούλα Τρυποδόντη της Α. Ράσελμαν
Ακούσαμε το τραγούδι ΚΥΛΑ ΓΙΑΟΥΡΤΟΠΟΤΑΜΕ
5ο Εργαστήρι : Δεκατιανό εναντίον σνακ: 1-0
Στη χώρα του Δεκατιανού
Σ΄αυτή τη δραστηριότητα θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε τι τρώμε συνήθως για δεκατιανό και να σταθμίσουμε πόσο υγιεινό και φιλικό προς το περιβάλλον είναι,
να μάθουμε να προτιμούμε κολατσιό σπιτικό, τοπικό, υγιεινό, να μη σπαταλάμε τροφή και να ελαχιστοποιούμε τα απορρίμματα από τις συσκευασίες.
Χώρα του Δεκατιανού μας περιμένει να την εξερευνήσουμε.
Τα εισιτήρια είναι έτοιμα. Ξεκινάμε!!!
Κολατσίζοντας όλοι μαζί
α. Βγάλαμε το κολατσιό μας. Το τοποθετήσαμε μπροστά μας και παρουσιάζουμε ένας – ένας αυτό που φέραμε ή αγοράσαμε.
Πόσα παιδιά έφεραν από το σπίτι τους κολατσιό και πόσα αγόρασαν;
Τι φέραμε να πιούμε;
Συζητήσαμε τι είναι καλύτερο να φέρνουμε φαγητό που ετοιμάστηκε στο σπίτι ή κάτι που έχουμε αγοράσει;
Συνοψίσαμε τον χρυσό κανόνα: όσο λιγότερο επεξεργασμένη είναι η τροφή μας, όσο λιγότερο βιομηχανοποιημένη, τόσο καλύτερη για την υγεία μας και το περιβάλλον.
β. Καθημερινά τα παιδιά φέρνουν φρούτα για το διαγωνισμό που κάνουμε και συζητάμε για τα δέντρα, τα φρούτα, τα θρεπτικά στοιχεία, το αγαπημένο τους φρούτο. Η μπανάνα είναι από τα αγαπημένα φρούτα των παιδιών.
Αναρωτηθήκαμε που φυτρώνει, πως είναι το φυτό, αν έχουν δει ποτέ μπανανιά.
Αναφέραμε πως στην Ελλάδα καλλιεργούμε λίγες μπανάνες στην Κρήτη και ότι οι περισσότερες έρχονται από πολύ μακρινές χώρες π.χ. την Κολομβία.
Βρίσκουμε στην υδρόγειο σφαίρα την Ελλάδα και την Κολομβία. Με μια κορδέλα μετράμε την απόσταση από την Αθήνα μέχρι την Κολομβία. Μετά μετράμε την απόσταση από την Αθήνα μέχρι την Κρήτη.
Αναλογιζόμαστε η μπανάνα από το χωράφι της Κολομβίας μέχρι το σπίτι μας ποια στάδια πέρασε. Ανακαλούμε τις γνώσεις μας για το οικολογικό αποτύπωμα.
Συγκρίνουμε μια μπανάνα από την Κολομβία και μια μπανάνα από την Κρήτη. Ποια έχει μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα;
Διακρίνουμε τα στάδια του κάθε φρούτου και τα παιδιά αξιολογούν και βάζουν δίπλα πατουσάκια.
Η μπανάνα από την Κολομβία πήρε 6 πατουσάκια, ενώ από την Κρήτη μόνο 2 πατουσάκια.
Ενημερωνόμαστε για τα καυσαέρια που βρωμίζουν τον πλανήτη τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιούμε.
Καταλήγουμε πως είναι καλύτερο να προτιμήσουμε μπανάνες από την Κρήτη ή να φάμε κάποιο άλλο φρούτο ντόπιο.
γ. Προετοιμάζοντας την ομάδα για αυτή τη δραστηριότητα μιλήσαμε για τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένες οι συσκευασίες των τροφίμων. Επίσης τι κάνουμε τις συσκευασίες.
Μάθαμε για την ανακύκλωση.
Κάποια παιδιά γνωρίζανε τη διαδικασία της ανακύκλωσης.
Αναφερθήκαμε στους μπλε κάδους της γειτονιάς καθώς και στο ποια υλικά μπορούμε να πετάμε στους κάδους ανακύκλωσης.
πεταμένο φαγητό είναι πεταμένα χρήματα, πεταμένοι φυσικοί πόροι, ρύπανση και τροφή που μπορεί να χορτάσει ένα πεινασμένο παιδί.
Αξιολόγηση
Δίνουμε έμφαση
α. στο υγιεινό κολατσιό που προετοιμάζουμε στο σπίτι
β. στην ανακύκλωση των συσκευασιών και
γ. την ελαχιστοποίηση της σπατάλης τροφής.
Φτιάχνουμε δηλαδή ένα τελετουργικό και κανόνες διατροφής στην τάξη, τους οποίους τηρούμε με συνέπεια. Επιλογή κολατσιού, ανακύκλωση συσκευασιών, αξιοποίηση περισσευμάτων.
Θυμόμαστε το σύνθημά μας «Δεν πετάμε φαγητό» και κάθε μέρα ένα παιδί συλλέγει τις μπανανόφλουδες για να τις ταίσει στις κότες.
Λέξεις κλειδιά από το 5ο εργαστήριο
τροφοχιλιόμετρο, καυσαέρια, συσκευασία, ανακύκλωση
Ακούσαμε και το τραγούδι για την Ανακύκλωση
6ο Εργαστήρι :
Κάθε πράγμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο;
Στη χώρα του Μεσημεριανού
Σ΄αυτό το εργαστήρι εστιάζουμε στο πόσο σημαντικό είναι να «τρώω εποχικά και τοπικά προϊόντα», μαθαίνουμε την εποχικότητα των ψαριών συζητάμε για την υπεραλίευση και για τη μεσογειακή διατροφή.
Μοιράζουμε τα εισιτήρια για το ταξίδι στη Χώρα του Μεσημεριανού.
- Τα κάναμε σαλάτα
Στο πίνακα της τάξης έχουμε πάντα το Διατροφικό Κοσμικό Ρολόι για να θυμόμαστε σε ποιο σταθμό του ταξιδιού μας βρισκόμαστε!
Βλέπουμε πάλι την πυραμίδα της διατροφής και εντοπίζουμε αυτή τη φορά τα λαχανικά.
Ρωτάμε τα παιδιά τι προσφέρουν στον οργανισμό μας. Μιλάει ο καθένας για το αγαπημένο του λαχανικό/σαλατικό και το ζωγραφίζει. Χωριζόμαστε σε ομάδες και κάνουμε σαλάτες.
- Το παιχνίδι των τεσσάρων εποχών
Τέσσερα παιδιά ντύθηκαν οι τέσσερεις εποχές και χορέψανε με μουσική υπόκρουση οι Τέσσερις Εποχές του Βιβάλντι. Στη συνέχεια μοιράσαμε καρτέλες με φρούτα και λαχανικά και το κάθε παιδί τοποθετούσε τις καρτέλες στη κατάλληλη εποχή, όταν κάποιος έκανε λάθος σχολιάζαμε και διορθώναμε οι άλλοι
Διαπιστώσαμε πως όλες οι εποχές έχουν αρκετά φρούτα και λαχανικά.
Αναρωτηθήκαμε γιατί ενώ οι ντομάτες είναι καλοκαιρινό λαχανικό τις βρίσκουμε όλο το χρόνο; Που τις καλλιεργούν όταν κάνει κρύο;
Δείξαμε πως λειτουργεί ένα θερμοκήπιο και τι μπορεί να «κοστίζει» στο περιβάλλον και στην υγεία μας; (Περισσότερα φυτοφάρμακα, ενέργεια, τροφοχιλιόμετρα)
Τα παιδιά συγκρίνανε το οικολογικό αποτύπωμα μιας ντομάτας που την καλλιεργούμε το καλοκαίρι και μιας θερμοκηπίου.
- Ψαρόσουπα
Επιστρέψαμε στην πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής και είδαμε σε ποια θέση βρίσκονται τα ψάρια και εξηγήσαμε γιατί μας είναι απαραίτητα.
Μεταμορφώσαμε την τάξη σε θάλασσα. Με ένα γαλάζιο πανί , μια βάρκα, ψαράδες και πολλά ψάρια για ψάρεμα.
Οι ψαράδες επιδόθηκαν με μεράκι στο ψάρεμα. Άδειασε η θάλασσα από ψάρια.
Τα ταξινομήσαμε.
Διαπιστώσαμε πως κάποια είδη, όπως οι πετροσωλήνες είναι πολύ λίγα. Γιατί άραγε; Μαθαίνουμε πως οι άνθρωποι, τους έχουν ψαρέψει σχεδόν όλους και τώρα είναι προστατευόμενο είδος και απαγορεύετε το ψάρεμα τους.
Μετά τα ψάρια πήγαν στην «Αγορά ψαριών» από εκεί τα αγόρασαν για τις ταβέρνες και τα σπίτια τους οι άνθρωποι.
Εκεί πέρασε ο λιμενικός και έλεγξε τα ψάρια. Ενημέρωσε τους ψαράδες πως δεν μπορούν να ψαρεύουν όλα τα ψάρια όλες τις εποχές του χρόνου. Κάθε ψάρι πρέπει να ψαρεύετε στον καιρό του. Απαγορεύετε να ψαρεύουν τα ψάρια πριν αναπαραχθούν. Τα αφήνουμε να μεγαλώσουν, να γεννήσουν και μετά τα ψαρεύουμε. Μας βοήθησε σ αθτό η ψαρομεζούρα μας!
«Αφήνουμε το γόνο να γίνει γονιός»
- Αξιολόγηση
Το ταξίδι μας στη Χώρα του Μεσημεριανού ήταν δυστυχώς… φάτε μάτια ψάρια!
Μάθαμε όμως ότι ο ενημερωμένος καταναλωτής έχει δύναμη στην αγορά και μπορεί να συμβάλει στην προστασία των φυσικών πόρων.
Αφήνουμε τον γόνο να γίνει γονιός, και προστατεύουμε τα αποθέματα ψαριών.
Επίσης επιλέγουμε λαχανικά και φρούτα που είναι στην εποχή τους, και από την πατρίδα μας.
Λέξεις κλειδιά από το σημερινό εργαστήρι
εποχικά προϊόντα, ντόπια, θερμοκήπιο, γόνος, προστατευόμενο είδος
Γνωρίσαμε και τον Τριγωνοψαρούλη του Βαγγέλη Ηλιόπουλου, ο οποίος παρότρυνε τα άλλα ψάρια να σκίσουν τα δίχτυα του ψαρά για να γλυτώσουν.
7ο Εργαστήρι :
Εγγραφές
Ανθρώπινα Δικαιώματα
Κύριος σκοπός του προγράμματος με τίτλο «Τα δικαιώματα των παιδιών» είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια πρώτη επαφή και γνωριμία των μικρών μαθητών του Νηπιαγωγείου, με το περιεχόμενο κειμένων που αφορούν στην προώθηση και προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και ειδικότερα των παιδιών. Η κατανόηση της σημασίας τους, η αναγνώριση της ύπαρξης στη ζωή των ίδιων και η εφαρμογή τους σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο αποτελεί άλλωστε το βασικό στόχο της εκμάκθησης των δικαιωμάτων, η διάκριση ανάμεσα στις ανάγκες και τις επιθυμίες, ο σεβασμός της διαφορετικής ταξινόμησης ορισμένων δικαιωμάτων έναντι άλλων και η ταυτόχρονη αποδοχή της οικουμενικότητας των δικαιωμάτων προϋποθέτει μια μακροπρόθεσμη μαθησιακή διαδικασία. Ωστόσο η οικοδόμηση των σχετικών εννοιών, μπορεί να ξεκινήσει με το ξεκίνημα της τυπικής εκπαίδευσης και να βασιστεί στις ήδη κατακτημένες γνώσεις των παιδιών γύρω από τον κόσμο. Αυτή είναι και η πρόταση του προγράμματος «Τα δικαιώματα των παιδιών». Εντάσσεται στην Καλλιέργεια των Δεξιοτήτων Ζωής στην ενότητα των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων με τίτλο: Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
Δεξιότητες στόχευσης του εργαστηρίου:
Β1. Δεξιότητες κοινωνικής ζωής ενσυναίσθησης και ευαισθησία, ανθεκτικότητα,υπευθυνότητα)
Β3. Δεξιότητες διαμεσολάβησης και κοινωνικής ενσυναίσθησης (ενσυναίσθηση και ευαισθησία, επίλυση συγκρούσεων)
Στήσαμε τη θεματική βιβλιοθήκη.
1ο Εργαστήριο
Στον «κύκλο» της τάξης κάθε μαθητής/τρια παίρνει στα χέρια του το μαγικό «κουτί» και μαζί το «δικαίωμα» λόγου. Με τη βοήθεια ενός καθρέπτη που βρίσκεται στη βάση του, ανακαλύπτει ένα μοναδικό και ξεχωριστό πρόσωπο, που καλείται να παρουσιάσει. Παρακινείται να αναφέρει πληροφορίες για το όνομά, στοιχεία της οικογενειακής κατάστασης αλλά και κάποια επιτεύγματα του/της («τι καταφέρνω σήμερα που δεν μπορούσα την προηγούμενη σχολική χρονιά»
Γίνεται μια πρώτη επαφή με μια βασική ανθρώπινη ελευθερία, αυτή της ίδιας της ύπαρξης αλλά και της κατοχύρωσης ενός ονόματος. Όλοι/όλες συνεισφέρουν για τη δημιουργία ενός συννεφόλεξου με τα ονόματα των παιδιών της τάξης
Κλείσιμο συνάντησης: ένα «πολύτιμο» αντικείμενο μεταφέρεται από χέρι σε χέρι, ψιθυρίζοντάς του ένα «μυστικό». Όλοι μαζί σηκώνονται στον κύκλο και το απελευθερώνουν.
2ο Εργαστήριο
- Μια θύελλα από ιδέες. Ομαδική Εργασία («Τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να ζήσει»).
2.Καρτέλες αναγκών και επιθυμιών. Οι μαθητές εργάζονται σε δυάδες συμφωνώντας ποιες από τις κάρτες που τους δίνονται , με εικόνες «αναγκών» «επιθυμιών» ανήκουν σε αντίστοιχες κατηγορίες.
- Κλείσιμο συνάντησης: «Δίνοντας το μπαλάκι». Οι μαθητές/τριες της τάξης, καλούνται να αναφέρουν μια βασική ανάγκη ή μια επιθυμία τους.
3ο Εργαστήριο
1.Σαλπάροντας σε μια νέα χώρα Compasito (ανθρώπινα δικαιώματα , ανάγκες, επιθυμίες)
Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες φαντάζονται πως σαλπάρουν προς μια νέα ήπειρο, όμως για να φτάσουν εκεί θα πρέπει να ετοιμάσουν τις βαλίτσες τους . Η κάθε ομάδα έχει την βαλίτσα της με τα ίδια εφόδια.
Tο καράβι σαλπάρει και η αφήγηση ξεκινά:
Στην αρχή το ταξίδι είναι πολύ ευχάριστο. Ο ήλιος λάμπει και η θάλασσα είναι γαλήνια. Ωστόσο, μια μεγάλη καταιγίδα εμφανίζεται ξαφνικά και το καράβι κουνιέται επικίνδυνα. Ως γεγονός, από στιγμή σε στιγμή θα βυθιστεί! Πρέπει να πετάξετε τρεις από τις κάρτες σας στη θάλασσα για να συνεχίσει να επιπλέει το καράβι.
Ζητάμε από την κάθε ομάδα να αποφασίσει τι θα ρίξει στη θάλασσα. Εξηγούμε πως δεν θα μπορέσουν να πάρουν πίσω αυτά τα πράγματα αργότερα. Μαζεύουμε τις κάρτες που έχουν «πεταχτεί στη θάλασσα» και τις τοποθετούμε σε μια στοίβα.
Επιτέλους η καταιγίδα κόπασε. Όλοι είναι ανακουφισμένοι. Ωστόσο, μια μετεωρολογική πρόβλεψη αναφέρει πως ένας τυφώνας Κατηγορίας 5 κατευθύνεται προς το καράβι. Αν θα επιβιώσετε από τον τυφώνα, πρέπει να πετάξετε στη θάλασσα τρεις ακόμη κάρτες! Να θυμάστε: μην πετάξετε αυτά που πιθανότατα θα χρειαστείτε για να επιβιώσετε στη νέα σας χώρα. Όπως και πριν, συλλέγουμε τις κάρτες σε μια ξεχωριστή στοίβα.
Η αφήγηση συνεχίζεται:
Παραλίγο να μην γλιτώσουμε! Ωστόσο, σχεδόν φτάσαμε στη νέα ήπειρο. Όλοι είναι πολύ ενθουσιασμένοι. Όμως, τη στιγμή που βλέπουμε γη στον ορίζοντα, μια τεράστια φάλαινα χτυπά το καράβι, δημιουργώντας μια τρύπα στο πλευρό. Πρέπει να κάνετε το καράβι ακόμη πιο ελαφρύ! Πετάξτε ακόμη τρεις κάρτες.
Προσαρμοσμένο από την άσκηση Wants and Needs, που αναπτύχθηκε από το Κέντρο Παγκόσμιας Εκπαίδευσης, York St John University, δημοσιεύθηκε στο Our World ofRights, Διεθνής Αμνηστία, Λονδίνο, 1995. Πηγή: Pam Pointon, Homerton College,Cambridge
Συλλέγουμε και αυτές τις κάρτες σε μια στοίβα.
Ανακοινώνουμε πως επιτέλους έφτασαν στη νέα ήπειρο ασφαλείς και έτοιμοι να χτίσουν μια νέα χώρα. Ζητάμε από την κάθε ομάδα να παρουσιάσει τι φέρνει στη νέα ήπειρο. Έχετε όλα όσα χρειάζεστε για να επιβιώσετε για να μεγαλώσετε και να αναπτυχθείτε σωστά; Υπάρχει κάτι που λείπει που θα χρειαστείτε για να επιβιώσετε; Συγκρίνουμε τι πέταξε και τι κράτησε η κάθε ομάδα.
Απολογισμός και αξιολόγηση
- Κάνουμε απολογισμό της δραστηριότητας θέτοντας ερωτήσεις όπως:
α. Τι σας άρεσε σε αυτή τη δραστηριότητα;
β. Πώς αποφασίσατε τι είναι αυτό που δε χρειάζεστε; Τι ήταν απαραίτητο;
γ. Ήταν δύσκολη η λήψη κάποιων αποφάσεων; Ποιων;
δ. Υπήρξαν οποιεσδήποτε διαφωνίες στην ομάδα ως προς το τι να κρατήσετε και τι να πετάξετε στη θάλασσα; Πώς επιλύσατε αυτές τις διαφωνίες;
ε. Έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ανάγκες; Ποιοι μπορεί να έχουν διαφορετικές ανάγκες;
ζ. Τι πιστεύετε για τις τελικές σας επιλογές; Θα μπορέσετε να επιβιώσετε σε αυτή
την ξένη χώρα; Θα μπορέσετε να μεγαλώσετε και να αναπτυχθείτε σωστά;
η. Πώς αποφάσισε η ομάδα τι θα ρίξει στη θάλασσα;
θ. Μήπως σας ξάφνιασε το τελικό αποτέλεσμα;
ι. Αν έπρεπε να επαναλάβετε αυτή τη δραστηριότητα για δεύτερη φορά, θα πετούσατε διαφορετικά πράγματα;
- Τονίζουμε πως τα ανθρώπινα δικαιώματα βασίζονται στις ανθρώπινες ανάγκες: τα πράγματα που χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος για να επιβιώσει, να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί σωστά και να ζήσει μια ζωή με αξιοπρέπεια. Θέτουμε ερωτήσεις όπως:
α. Είχατε ό,τι χρειάζεστε για να επιβιώσετε;
β. Είχατε ό,τι χρειάζεστε για να μεγαλώσετε και να αναπτυχθείτε;
γ. Ποια πράγματα θέλατε να έχετε, όμως αποφασίσατε πως δεν είναι απαραίτητα;
- Τονίστε πως όλοι χρειάζονται όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα τους. Μερικά είναι απαραίτητα για να επιβιώσουμε, όπως το φαγητό, η ιατρική φροντίδα, το καθαρό νερό και ένα καταφύγιο. Όμως άλλα, είναι απαραίτητα για τους ανθρώπους, ούτως ώστε να ζήσουν μια καλή ζωή και να αναπτυχθούν. Δεν είναι αρκετό απλά να επιβιώνουμε.
Ρωτάμε:
α. Ποιες κάρτες αντιπροσωπεύουν πράγματα που πιθανότατα θέλουμε, όμως δεν χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε;
β. Ποιες κάρτες αντιπροσωπεύουν πράγματα που χρειαζόμαστε για τη σωματική μας επιβίωση;
γ. Ποιες κάρτες αντιπροσωπεύουν πράγματα που πιθανότατα να χρειαζόμαστε για να μεγαλώσουμε και να αναπτυχθούμε σωστά;
δ. Τι θα συνέβαινε σε αυτή τη νέα χώρα εάν δεν είχατε __________;
4ο Εργαστήριο
1.Η Μάχη του πορτοκαλιού (ειρήνη)
Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες/χώρες. Εξηγούμε στους πολίτες της μίας χώρας κρυφά ότι στόχος τους σε αυτή τη δραστηριότητα είναι να πάρουν το πορτοκάλι επειδή χρειάζονται τη φλούδα του πορτοκαλιού για να φτιάξουν κέικ πορτοκαλιού. Ομοίως στόχος της άλλης χώρας είναι να πάρουν το πορτοκάλι, καθώς χρειάζονται το χυμό του για να φτιάξουν χυμό πορτοκαλιού.
Οι δυο ομάδες κάθονται σε μια γραμμή, πρόσωπο με πρόσωπο, έχουν τρία λεπτά για να πάρουν αυτό που χρειάζονται. Τονίζουμε πως δεν πρέπει να χρησιμοποιήσουν βία για να πάρουν αυτό που θέλουν. Μετά, τοποθετούμε ένα πορτοκάλι ανάμεσα στις δυο ομάδες και λέμε, «Πάμε».
Η συνέχεια της εξέλιξης της δράσης ήταν συγκινητική: η κάθε χώρα συνεδρίασε, αποφάσισε να είναι ευγενική, φιλική, να ζητήσει το πορτοκάλι και να εξηγήσει το λόγο που το χρειάζεται. Η άλλη σκέφτηκε να διαπραγματευτεί και να μοιραστεί το πορτοκάλι στη μέση. Συμφώνησαν τελικά η κάθε χώρα να πάρει ό,τι χρειάζεται και να κεράσουν η μία χυμό και η άλλη κέικ!
Κάνουμε απολογισμό της δραστηριότητας θέτοντας ερωτήσεις όπως:
α. Η ομάδα σας πήρε αυτό που ήθελε πριν την ολοκλήρωση των τριών λεπτών;
β. Ποιος ήταν ο στόχος της ομάδας σας;
γ. Τι κάνατε για να πετύχετε αυτό το αποτέλεσμα;
δ. Γιατί είναι σημαντικό οι άνθρωποι να επικοινωνούν για την επίλυση διαμαχών;
ε. Οι άνθρωποι επικοινωνούν πάντα όταν βρίσκονται σε διαμάχη; Γιατί ή γιατί όχι;
ζ. Οι άνθρωποι θέλουν πάντα το ίδιο πράγμα σε μια διαμάχη;
θ. Έχετε ποτέ βιώσει παρόμοιες καταστάσεις; Ποιο ήταν το αποτέλεσμα;
Η κάθε ψήφος μετρά! (πολιτότητα, δημοκρατία, ελευθερία έκφρασης). Ποιος πίνακας θα εκπροσωπήσει την τάξη μας; Ψηφίζουμε δημοκρατικά τοποθετώντας ένα τουβλάκι στον πίνακα προτίμησής μας. Καταγράφουμε , μετράμε… ποιος νίκησε; Η δημοκρατία φυσικά!
5ο Εργαστήριο
1.Το Τερατάκι των Μπισκότων (Ειρήνη και ανθρώπινη ασφάλεια, Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός, ίσα δικαιώματα)
Εξηγούμε στα παιδιά τις οδηγίες του παιχνιδιού, χωρίζονται σε δύο ομάδες, η μία έχει 10 και η άλλη 9 παιδιά, τα μπισκότα είναι 20 . Η μοιρασιά που έκαναν τα παιδιά κατευθείαν ήταν να προτείνει η πρώτη ομάδα να πάρουν όλοι από ένα μπισκότο. Όταν ρωτήθηκαν τι θα κάνουν αυτό που περισσεύει, συμφώνησαν πως θα το προσφέρουν στην κυρία!
α. Τα παιδιά μπορούν να φάνε τα σνακ που πήραν κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας, μετά από τον απολογισμό.
β. Τα σνακ δεν μπορούν να κόβονται σε κομμάτια.
γ. Τα σνακ που φαγώθηκαν από τα μέλη μιας ομάδας κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας, δεν αντικαθιστούνται.
δ. Δίνουμε ξανά έμφαση ότι αν μια ομάδα δεν μπορεί να συμφωνήσει στο μοίρασμα των σνακ, όλα τα σνακ επιστρέφουν μονίμως στο συντονιστή.
Απολογισμός και αξιολόγηση
- Συζητάμε τη δραστηριότητα χρησιμοποιώντας ερωτήσεις όπως αυτές:
α. Τι συνέβηκε κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας;
β. Πώς νιώσατε κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας; Τι σας ενθουσίασε περισσότερο; Τι ήταν πιο εκνευριστικό;
γ. Είχατε κάποια στρατηγική; Πώς αναπτύξατε τη στρατηγική σας;
δ. Διαπραγματεύτηκε κανείς; Είχε επιτυχία;
ε. Αν παίζατε το παιχνίδι ξανά, θα συμπεριφερόσασταν διαφορετικά;
ζ. Πιστεύετε ότι το τελικό αποτέλεσμα ήταν δίκαιο;
- Συζητάμε τις επιπλοκές αυτής της δραστηριότητας, κάνοντας ερωτήσεις όπως αυτές:
α. Εμπιστευτήκατε την άλλη ομάδα ότι θα μοίραζε τα σνακ με δίκαιο τρόπο; Γιατί ή γιατί όχι;
β. Τι εννοείτε όταν λέτε «δίκαια»; ‘Η όταν λέτε τη λέξη «μοιράζομαι»;
γ. Τι σχέση έχει η εμπιστοσύνη με τη μοιρασιά;
δ. Μπορείτε να σκεφτείτε καταστάσεις της ζωής όπου τα παιδιά πρέπει να μοιράζονται πράγματα; Είναι σημαντικό να μοιραζόμαστε πράγματα με δίκαιο τρόπο; Τισυμβαίνει όταν η μοιρασιά είναι άδικη;
ε. Μπορείτε να σκεφτείτε καταστάσεις της ζωής όπου οι ενήλικες πρέπει να μοιραστούν πράγματα; Τι συμβαίνει όταν οι ενήλικες δεν μοιράζονται πράγματαδίκαια;
ζ. Μπορείτε να σκεφτείτε παραδείγματα από τη ζωή όπου μερικοί άνθρωποι δε λαμβάνουν «δίκαιη μοιρασιά» των πραγμάτων που χρειάζονται;
η. Τι μπορούμε να κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή για να βεβαιωθούμε ότι όλοι παίρνουν ένα δίκαιο μερίδιο;
- Συσχετίζουμε τη δραστηριότητα και τη συζήτηση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, κάνοντας ερωτήσεις όπως αυτές:
α. Τα ανθρώπινα δικαιώματα βασίζονται πάνω σε αυτά που χρειάζεται ο καθένας, όχι μόνο για την επιβίωση αλλά επίσης για να ζει με αξιοπρέπεια και ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης. Ποια είναι μερικά από τα πράγματα που χρειάζεται κάθε ανθρώπινο ον;
β. Τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι δεν έχουν αυτά τα πράγματα (π.χ αρκετό φαγητό,στέγη, εκπαίδευση, οικογένεια);
γ. Μπορείτε να βρείτε τη σύνδεση μεταξύ της «δίκαιης μοιρασιάς» και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Τέλος, συνδυάσαμε τη δράση με το μάθημα των Αγγλικών πίνοντας τσάι!
6ο Εργαστήριο (δικαιώματα, διαφορετικότητα, διακρίσεις, οικογένεια, φύλο)
- Μελετάμε την αφίσα
2.Είμαστε οικογένεια! Διαβάζουμε το βιβλίο………
ζωγραφίζουμε τις οικογένειές μας.
Συσχετίζουμε τη δραστηριότητα με τα ανθρώπινα δικαιώματα θέτοντας ερωτήσεις όπως:
α. Έχουν όλα τα παιδιά το δικαίωμα να ζουν με μια οικογένεια;
β. Είναι η ζωή εντός μιας οικογένειας σημαντική; Γατί ή γιατί όχι;
γ. Ποια παιδιά πιθανότατα να μη ζουν εντός μιας οικογένειας; Πού ζουν;
δ. Ποιος διασφαλίζει πως όλα τα δικαιώματα αυτών των παιδιών τυγχάνουν σεβασμού;
ε. Γνωρίζετε οποιοδήποτε παιδί σαν κι αυτά; Πώς μπορείτε να στηρίξετε αυτά τα
παιδιά;
- Διαβάζουμε τις «διαφορετικές μαμάδες» από την open eclass ζωγραφίζουμε τις δικές μας μαμάδες
- Χρησιμοποιώντας την εφαρμογή τροχός των δικαιωμάτων οι μαθητές/τριες παρακινούνται να ονομάζουν το δικαίωμα που επιλέγεται στον τροχό
- Παίζουμε το πάζλ των δικαιωμάτων και αντιστοιχούμε εικόνες και λέξεις: τα παιδιά κινούνται στο χώρο και όταν σταματάει η μουσική βρίσκουν το συμπληρωματικό τους κομμάτι.
7ο Εργαστήριο
- «Zητάμε δικαιώματα για όλα τα παιδιά». Παρακολουθούμε ολιγόλεπτο βίντεο κινουμένων σχεδίων της Unicef.
2.Ζωγραφίζουμε τα δικαιώματα .
3.Δημιουργούμε άλλο ένα συννεφόλεξο με τα δικαιώματα των παιδιών με τη βοήθεια του υπολογιστή.
4.Παίζουμε κουκλοθέατρο: «Ζαμπντερφίλιο» (διαφορετικότητα, φιλία)
5.Ζωγραφίζουμε : «Σε τι κόσμο θέλω να ζήσω;» (διακρίσεις, περιβάλλον, φτώχεια, κοινωνικός αποκλεισμός)
Φύλλο εργασίας από :
“Το νέο νηπιαγωγείο που ονειρεύομαι”
Δικαίωμα στην αγάπη!
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Ξεκινήσαμε νωρίς νωρίς τη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση, αφού πρώτα συζητήσαμε πως θέλουν τα παιδιά να στολίσουν το σχολείο, πιάσαμε δουλειά: πολύχρωμα γιορταστικά λαμπάκια χριστουγεννιάτικα δέντρα, τάρανδοι και φυσικά το ημερολόγιο της αντίστροφης μέτρησης! Κάθε μέρα ένα παιδί ύστερα από λάχνισμα κατεβάζει ένα σκαλοπάτι τον Άγιο Βασίλη, μέχρι να φτάσει στη στέγη του σπιτιού : τότε θα έχουμε Χριστούγεννα!!! Κάθε μέρα, τα παιδιά που έρχονται στο σχολείο ανοίγουν και χρωματίζουν ένα παραθυράκι με τον αντίστοιχο αριθμό.
Γράφουμε γράμμα στον Αη Βασίλη,
Φτιάχνουμε στολίδια, παίζουμε πάζλ ,ανακαλύπτουμε κρυμμένα αντικείμενα στο σπίτι του Αη Βασίλη, συνεχίζουμε μοτίβο, γράφουμε ευχές, φτιάχνουμε χριστουγεννιάτικες κάρτες
μαθαίνουμε για τους καλικάντζαρους, ακούμε σχετικά τραγούδια, παιζουμε μουσικοκινητικά παιχνίδια, ζωγραφίζουμε τους δικούς μας καλικάντζαρους όπως τους φανταζόμαστε με μοναδικά σχέδια και έμπνευση :
Φτιάχνουμε φάτνες…
παίρνουμε δωράκια από το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων
Διακοσμούμε σακούλες για να βάλουμε μέσα τις χριστουγεννιάτικες κατασκευές και τα ημερολόγια για την καινούρια χρονιά
τελευταία μέρα στο σχολείο τραγουδήσαμε τα κάλαντα , χερέψαμε, παίξαμε ποιά ομάδα θα συναρμολογήσει πιο γρήγορα το παζλ, ποα ομάδα θα ντύσει πρώτη τον Αη Βασίλη, αποχαιρετιστήκαμε για τις διακοπές μας με την υπόσχεση να περάσουμε όλοι καλά και να ξαναανταμώσουμε το 2022!
17 ΝΟΕΜΒΡΗ
ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Στα πλαίσια εορτασμού της επετείου της 28ης Οκτωβρίου, ξεκινήσαμε ρωτώντας τα παιδιά γιατί είναι σημειωμένη αυτή η ημερομηνία στο ημερολόγιο και τι ξέρουνε γι αυτή. Μιλήσαμε για σημαίες, για τη δική μας σημαία, ακούσαμε το μύθο Ασπρογάλανο πανί
Διαβάσαμε το καταπληκτικό βιβλίο για την Ειρήνη :
Ανοίξαμε τη σημαία, κρυφτήκαμε από κάτω παίζοντας το «Μάντεψε ποιος λείπει» μετρήσαμε τις ρίγες της , αναζητήσαμε τι συμβολίζουν, κατασκευάσαμε τις δικές μας σημαίες και φτιάξαμε με κολλάζ τη γαλανόλευκη.
Παρακολουθήσαμε το ξυπόλητο τάγμα , καθώς και το παιδικό παραμύθι Πατάτες Πατάτες
και συζητήσαμε για τις επιπτώσεις του πολέμου .
Παίξαμε τους «Πύργους της Ειρήνης» προσπαθώντας ανά δύο τα παιδιά, να κατασκευάσουν μέσα σε χρόνο ενός λεπτού , όσο πιο ψηλούς πύργους μπορούσαν γιατί τους είχε ρίξει ο πόλεμος, συγκρίνοντας ποιος έφτιαξε τον ψηλότερο, πόσα τουβλάκια χρησιμοποίησαν κλπ
Βρήκαμε σχετικές λέξεις με τη βοήθεια της ανάρτησης η ΑΒ της 28ης
Σχολιάσαμε φωτογραφίες εποχής με τη βοήθεια των ρουτινών σκέψης (η ιδέα από http://taniamanesi-kourou.blogspot.com/2021/09/blog-post_28.html )
Ακούστηκαν καταπληκτικές περιγραφές.
Συμμετέχοντας σε ομαδική εργασία βοήθησαν όλα τα παιδιά το Περιστέρι της Ειρήνης να μετατρέψει τον ασπρόμαυρο κόσμο του Πολέμου σε χρωματιστό :
Παρελάσαμε μέχρι το Ηρώο και καταθέσαμε το στεφάνι μας :
CRACK THE CODE
Μετά από την δημόσια πρόσκληση της Συναδέλφισσας κ. Μαρίνας Ζαχαριά, σχετικά με την δράση » Crack the code» ( Σπάσε τον κώδικα ), που λαμβάνει χώρα από αρχές έως και τις 24 του Οκτώβρη, αποφασίσαμε να συμμετέχουμε κι εμείς με μεγάλη μας χαρά ! Πρόκειται για δραστηριότητα, που εντάσσεται στο πλαίσιο του προγραμματισμού, χωρίς όμως ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έτσι σύμφωνα με την υποενότητα « Ο κύκλος του νερού » του θεματικού κύκλου των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, που δουλεύουμε στο νηπιαγωγείο μας, ανακοίνωσα στα παιδιά ότι μας έχουν στείλει email από κάποια άλλα σχολεία με ζωγραφιές, αλλά χωρίς να φαίνεται καμία ζωγραφιά και ότι για να φανεί η ζωγραφιά θα πρέπει να σπάσουμε έναν κώδικα!!! Υπήρχε όμως μία βασική πληροφορία που θα μας βοηθούσε: «όπου βλέπετε το 0 αφήνετε το τετράγωνο άσπρο και όπου βλέπετε το 1 , βάφετε το τετράγωνο μαύρο».
Έτσι προέκυψαν διάφορες αποκαλύψεις όπως : το ρομποτάκι ο Cody πρώτα, ομπρέλα, ήλιος, σύννεφο, καράβι, , που είχαν σχέση με το πρόγραμμα του νερού αλλά και σημαία, μιας και πλησιάζουμε στην επέτειο της 28ης.
Φυσικά και πήραμε και βεβαίωση συμμετοχής.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Δημιουργώ και Καινοτομώ– Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία
Τίτλος προγράμματος: STE(A)M και Εκπαιδευτική Ρομποτική μέσα από τον κύκλο του νερού και την Υδροδυναμική (11-10-2021 έως 30-11-2021) (Υπεύθυνη νηπιαγωγός: Μπαμίδου Αλεξάνδρα):
Σκοπός του Προγράμματος αυτού είναι να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τα χαρακτηριστικά της μάθησης μέσα από τον προβληματισμό, να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν ένα πρόγραμμα, να εξασκηθούν στον αλγοριθμικό τρόπο σκέψης, να αναπτύξουν δεξιότητες προσανατολισμού και μέτρησης αποστάσεων και να αναζητήσουν λύσεις σε καθημερινά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως ο κύκλος του νερού και η υδροδυναμική. Ένας από τους στόχους του προγράμματος είναι να αποκτήσουν οι μαθητές/τριες μια ολιστική αντίληψη του κόσμου και τον κοινωνικό χαρακτήρα της γνώσης , μέσα από την δημιουργική αξιοποίηση θεμάτων που αφορούν την επιστήμη, τα μαθηματικά, τη μηχανική και την τεχνολογία. Μέσα από πειράματα, εξοικείωση με συγκεκριμένα εκπαιδευτικά λογισμικά όπως είναι το tux-paint, to kidsperations και to hot-potatoes στόχος είναι να καταφέρουν οι μαθητές τη δημιουργία
μηχανικών κατασκευών, την καλλιέργεια της μαθηματικής σκέψης και την εξοικείωση με
βασικές αρχές προγραμματισμού και αλγοριθμικής σκέψης και να έρθουν σε επαφή με τη
φιλοσοφία του STE(A)M με βιωματικό τρόπο.
1ο Εργαστήριο
Αφορμή στάθηκε μια βροχερή μέρα … Κάνοντας ερωτήσεις στα παιδιά όπως : -γιατί νομίζετε ότι βρέχει; (επειδή έχει σύννεφα, επειδή δεν έχει ήλιο…) -Πως βρέθηκε το νερό στα σύννεφα; (η επικρατέστερη άποψη : υπάρχουν σωλήνες, που δε βλέπουμε και το ανεβάζουν ) αρχίσαμε την αναζήτηση για σχετικά βιβλία που έχουν σχέση με το νερό, τα ξεχωρίσαμε και δημιουργήσαμε θεματική στήλη στη βιβλιοθήκη μας.



-Διαβάσαμε: «Ο Συννεφούλης»
Τα παιδιά πρότειναν να αναζητήσουμε πληροφορίες και στο ίντερνετ, έτσι
-Παρακολουθήσαμε το βίντεο : ο κύκλος του νερού
-Ακούσαμε Οι σταγόνες της βροχής του Σταμάτη Σπανουδάκη
– Ακούσαμε το ποίημα Από πού είσαι ποταμάκι; του Ζαχαρία Παπαντωνίου το απαγγείλαμε και το δραματοποιήσαμε
2ο Εργαστήρι
Κατασκευή τρισδιάστατης μακέτας: τα παιδιά ζωγραφίζουν, κόβουν, σταγόνες, σύννεφα, ήλιο…και όλα αυτά τοποθετούνται σε μια χαρτόκουτα για να αναπαραστήσουν το ταξίδι του νερού.
Ακούμε: Το σύννεφο έφερε βροχή του Μάνου Χατζηδάκι με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, Καλό μου συννεφάκι
Ζωγραφίζουμε: «Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ»
Παίζουμε κουκλοθέατρο : «Ο Συννεφούλης»
3ο Εργαστήριο
-Δημιουργήσαμε αραχνόγραμμα . Τα παιδιά συμπληρώσαν έννοιες όπως :
καταιγίδα, κεραυνοί, υδρατμοί ,σταγόνες, σταγονίδια, εξάτμιση, συμπύκνωση, σύννεφα, ήλιος, ρυάκι, ποτάμι , καταρράκτης, βουνά, θάλασσα, δέντρα, λουλούδια, χωράφια, νεροχύτης, μπανιέρα, βρύση, ο κύκλος του νερού
-Κατασκευάσαμε τον κύκλο του νερού σε ρόδες που γυρίζουν, ατομικά.




-Πλατσουρίσαμε με τις γαλότσες νοερά, φυσώντας την τέμπερα με καλαμάκια
-Φτιάξαμε στένσιλ-ομπρέλες και «βρέξαμε» με τυπώματα-σφουγγαράκια.
4ο Εργαστήριο
-Χρησιμοποιήσαμε το λογισμικό Tux paint http://www.tuxpaint.org/download/ και τα παιδιά εκφράστηκαν δημιουργικά και ζωγράφισαν σε ομάδες κάθε μια φάση του κύκλου του νερού
-Τα παιδιά ζωγράφισαν σε χαρτί ατομικά μία φάση του κύκλου του νερού και μετά δημιουργήσαμε μοτίβο πχ : εξάτμιση, συμπύκνωση, υγροποίηση, συλλογή / εξάτμιση, συμπύκνωση, υγροποίηση, συλλογή κ.ο.κ.
-Αντιστοίχισαν τις εικόνες του κύκλου του νερού με τις ονομασίες τους χρησιμοποιώντας πίνακα αναφοράς
5ο Εργαστήριο
-συζητήσαμε με τα παιδιά για τη δύναμη του νερού , αναζητήσαμε στο διαδίκτυο πληροφορίες /εικόνες για τα φράγματα , χωρίστηκαν σε 4 ομάδες και κατασκεύασαν φράγματα με το οικοδομικό υλικό της τάξης. Δόθηκε έμφαση στο ότι η βάση είναι πιο χοντρή γιατί εκεί το νερό έχει περισσότερη δύναμη.
– Ύστερα από την αφήγηση της ιστορίας με το γάιδαρο που ήταν φορτωμένος με σακιά τα οποία περιείχαν αλάτι, ζάχαρη, ξύλα κ.λ.π και περνώντας το ποτάμι κάποια από τα σακιά άδειασαν… έπρεπε να βρούμε απαντήσεις σε ερωτήσεις : γιατί συνέβη αυτό; Πως το εξηγείτε;
-Έκαναν υποθέσεις και πειράματα με διάφορα υλικά ( αλάτι , ζάχαρη, πιπέρι, ξίδι, καφές, φακές, ξύλα, λάδι) για να διαπιστώσουν πως κάποια διαλύονται στο νερό και κάποια όχι. Τα δεδομένα του πειράματος καταγράφηκαν ατομικά σε φύλλο εργασίας
6Ο Εργαστήριο
-Σ΄αυτό το εργαστήριο επισκέφτηκε τα παιδιά το ρομπότ Σκουίκυ, (πρόκειται για ένα ποντικάκι-ρομποτάκι ) παρατήρησαν τα κουμπιά που έχει στην πλάτη του, το εξερεύνησαν, πειραματίστηκαν, ανακάλυψαν ότι με αυτά τα κουμπιά κινείται εμπρός-πίσω-δεξιά-αριστερά και ότι ένα άλλο κουμπί λειτουργεί σα σβήστρα για να «σβήνει» τις εντολές που δίνουμε και να βάζουμε άλλες …
-Προγραμμάτισαν βήμα βήμα και οδήγησαν το Σκουίκυ στα στάδια του κύκλου του νερού με τη σωστή σειρά.
Χρησιμοποιώντας καρτέλες με σύμβολα βελάκια, ίδια με αυτά που υπάρχουν πάνω στο ρομπότ, τα παιδιά σε ζευγάρια παίζοντας το ρομπότ και τον οδηγό , εκτέλεσαν διαδρομές για να κατανοήσουν τη χρήση του κάθε συμβόλου και να τα αντιπαραβάλουν με άλλα γνωστά σήματα της καθημερινότητας π.χ της τροχαίας.
7Ο Εργαστήριο
-Με αφορμή το βίντεο που παρακολουθήσαμε από το Νηπιαγωγείο Αγίας Βαρβάρας
Θελήσαμε να διαπιστώσουμε και μόνοι μας τα πολλά πρόσωπα του νερού (στερεό, υγρό, αέριο ) τοποθετήσαμε έτσι ένα ποτήρι με νερό στον καταψύκτη, ένα το αφήσαμε στο παράθυρο αφού σημειώσαμε τη στάθμη του (πράγματι σε λίγες μέρες πρόσεξαν ότι η στάθμη κατέβηκε λόγω της εξάτμισης) και με ένα μπρίκι και γκαζάκι είδαμε όντως να το «σκάει» ως υδρατμός ανεβαίνοντας ψηλά.
Αναφερθήκαμε γενικά και σε άλλα στερεά,υγρά και αέρια (οι εικόνες είναι από pythagoreionip )
-Αναζητήσαμε τις 3 μορφές του νερού στο περιβάλλον και τις καταγράψαμε σε φύλλο εργασίας.Το φύλλο εργασίας ειναι από :taniamanesi-kourou
Υπήρχε υλικό διαθέσιμο για ομαδοποιήσεις και διατάξεις στις ελεύθερες δραστηριότητες
-Τελειώνοντας αυτό το Θεματικό Κύκλο μια ευχάριστη έκπληξη περίμενε τα παιδιά στην άλλη αίθουσα : οι γωνιές νερού!!! Χωρίστηκαν σε 3 ομάδες και διαπίστωσαν πως το νερό έχει δύναμη, το «έβαλαν» σε δεξαμενή, έκλεισαν και άνοιξαν φράγματα, έπαιξαν…
ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ:
Συζητήσαμε για τη χρησιμότητα του νερού, τη μόλυνση , το βιολογικό καθαρισμό, την εξοικονόμησή του, που βρίσκεται και πως φτάνει στο σπίτι μας :


































































































































































































































































