επιλογή : Νίκος Δημητρίου
«Η αυτοεκτίμηση είναι ιδέα, στάση, συναίσθημα, εικόνα και εξωτερικεύεται με τη συμπεριφορά.»
V. Satir
Η αυτοεκτίμηση είναι μέγεθος μεταβλητό. Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα με τις συνθήκες αλλά και με τον τρόπο με το οποίο σκεφτόμαστε, ενισχύεται ή κλονίζεται. Αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας, αλλάζουμε τον τρόπο με τον οποίοαισθανόμαστε για τον εαυτό μας.
Αυτοεκτίμηση και εγωισμός
Η αυτοεκτίμηση προϋποθέτει αναγνώριση της μοναδικότητας του ατόμου.
Εκτιμώ τον εαυτό μου σημαίνει τον φροντίζω, τον αγαπώ, αναλαμβάνω την ευθύνη των πράξεων μου, γίνομαι ο γονέας του εαυτού μου. Όταν δίνω αξία στον εαυτό μου, τότε μπορώ να εκτιμήσω και την αξία των άλλων.
Πολλοί άνθρωποι συγχέουν την αυτοεκτίμηση με τον εγωισμό. Ο εγωισμός εμπεριέχει μια έννοια σύγκρισης με κάποιον άλλο. Αντίθετα η αυτοεκτίμηση είναι μια θέση.
Στην προσπάθειά μας για ειρηνική συμβίωση, μαθαίνουμε να αγαπάμε τους άλλους πριν προλάβουμε να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας. Αυτό όμως, σύμφωνα με την Satir, οδηγεί σε υποτίμηση του εαυτού γιατί ένας άνθρωπος που δεν δίνει αξία στον εαυτό του, περιμένει από τους άλλους να το κάνουν για αυτόν.
Αυτοεκτίμηση και μοναξιά
Οι άνθρωποι που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, ακριβώς επειδή περιμένουν από τους άλλους να τους δώσουν αξία, μπορούν να θυματοποιηθούν πολύ εύκολα. Στη προσπάθειά τους λοιπόν να προστατευθούν από την εξαπάτηση, απομονώνονται. Χτίζουν προστατευτικά τείχη που τους εμποδίζουν να έρθουν σε ουσιαστική επαφή με τους άλλους και να τους εκτιμήσουν. Έτσι γεννιέται ο φόβος για το μέλλον και για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι με υψηλή αυτοεκτίμηση, μπορούν ν’ αναγνωρίσουν την αξία τους, να αποδεχτούν τα συναισθήματά τους και να συμφιλιωθούν με τον εαυτό τους.
Αυτό δε σημαίνει ότι και αυτοί δεν γεύονται απογοητεύσεις, ότι δεν υπάρχουν στιγμές που τα προβλήματα τους φαίνονται δυσβάστακτα, όμως βρίσκουν το κέφι και τη ζωντάνια να συνεχίσουν γιατί αντλούν ενέργεια από την πίστη τους στον ίδιο τους τον εαυτό. Βλέπουν τις δυσκολίες της ζωής σαν πρόσκαιρες κρίσεις από τις οποίες έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν μια καινούρια δυνατότητα για τους ίδιους.
Έτσι δεν χρειάζεται να κρίνουν τα συναισθήματα τους γιατί αντέχουν να τα εμπεριέχουν στην εικόνα τους, ακόμα και όταν είναι αρνητικά. Δεν χρειάζεται να φοβούνται το μέλλον γιατί ξέρουν ότι μπορούν να επωφεληθούν ακόμα και από τις δυσκολίες. Δεν χρειάζεται να προστατεύονται και να απομονώνονται από τους άλλους γιατί μόνο θετικά έχουν να αποκομίσουν από τις ανθρώπινες σχέσεις.
Όπως πολύ χαρακτηριστικά το θέτει η Satir: «Η συναίσθηση της αξίας του εαυτού, είναι το κλειδί, ο δρόμος για να γίνεις περισσότερο ανθρώπινος, να αποκτήσεις υγεία και ευτυχία, να δημιουργήσεις και να συντηρήσεις ικανοποιητικές σχέσεις και να είσαι ο κατάλληλος άνθρωπος, ο αποδοτικός και υπεύθυνος».
Συγγραφέας: Αλεξία ΖήσηΨυχολόγος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ«How can I improve my self-esteem» in: kidshelth.org by D’Arcy Lyness, April 2015.
«Πλάθοντας ανθρώπους», Β. Σάτιρ, Εκδόσεις Κέδρος, 1989.
ΠΗΓΗ: psychologynow.gr
