«….Πέρασε εύκολα από την μνήμη στην καρδιά » λένε οι στίχοι στο τραγούδι « Ο δρόμος » του Μάνου Λοΐζου, ένα τραγούδι που ακόμα και σήμερα έρχεται ταυτόχρονα στο μυαλό μαζί με τις εικόνες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου του 1973.
Την Παρασκευή 15 Νοέμβρη 2024, η σχολική κοινότητα του Μουσικού Σχολείου Άρτας, τιμήσαμε τον αγώνα των φοιτητών και φοιτητριών του Πολυτεχνείου για Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία, με ένα αφιέρωμα «στους εξόριστους της δικτατορίας που γράφουν και μελοποιούν».
Η σπορά της πάλης ενάντια στη δικτατορία, δεν θα μπορούσε παρά να ανθίσει στη μουσική της περιόδου.
Ποίηση και μελωδίες που συνθέτουν την ζοφερή εικόνα της Χούντας αλλά και την ομορφιά του αγώνα παρά τις δυσκολίες, τις διώξεις, τις εξορίες, τα βασανιστήρια, παρουσιάσαμε στο αφιέρωμα μνήμης της εξέγερσης των φοιτητών και φοιτητριών του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβρη του 1973.
Με τα λόγια της ποιήτριας- στιχουργού Βέρας Βασιλείου- Πέτσα, ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, της Κωστούλας Μητροπούλου, του Μανώλη Αναγνωστάκη, τιμήσαμε τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες του Πολυτεχνείου, με το τραγούδι «Ο γέρο νέγρο Τζιμ» σε στίχους του Μάνου Λοΐζου και μουσική του Γιάννη Νεγρεπόντη από τα «Νέγρικα» που απαγορεύθηκαν από τη χούντα και κυκλοφόρησαν σε δίσκο μετά τη μεταπολίτευση, αισθανθήκαμε το κλίμα πριν από την επιβολή της δικτατορίας.
Μαθητές και μαθήτριες ερμήνευσαν τρία από τα “Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας” που τα δεκαέξι τα γράφει ο Ρίτσος μέσα σε μια μέρα – στις 16 του Σεπτέμβρη του 1968 – εξόριστος στο Παρθένι της Λέρου, ύστερα από κρυφό μήνυμα του Μίκη Θεοδωράκη που του παρήγγειλε πως θα ’θελε κάτι δικό του «…λιτό, που να εκφράζει ολόκληρη την κατάσταση, ένα ποίημα αντίστασης αλλά απλό όπως ήταν ο Επιτάφιος». Ο ποιητής γίνεται ακόμη μια φορά ο βάρδος του λαού, ο τραγουδιστής της Ρωμιοσύνης που μέσα από τα “Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας”, προσπαθεί να ξυπνήσει τον λαό, για να αγωνιστεί για την ελευθερία του, μέσω τραγουδιών-ποιημάτων φαινομενικά εύληπτων και κατανοητών, σαν το πανέμορφο κυκλάμινο που φύτρωσε «στου βράχου τη σχισμάδα» και «ήλιο μαζεύει τώρα», «στου βράχου τη σχισμάδα» που είναι ποτισμένος με το αίμα, αλλά και τον ιδρώτα, του λαού του. Το τραγούδι που βγαίνει από το στόμα του «μικρού λαού» έχει τη δύναμη να «ραγίζει τα λιθάρια», να βγάζει φτερά και να «σκίζει τους αγέρες» (Αναβάφτιση).
Ερμήνευσαν επίσης, ένα από τα πιο εμβληματικά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, από τα πιο σημαντικά και σπουδαία έργα του αγώνα ενάντια στην χούντα των Συνταγματαρχών, «Το Σφαγείο», γνωστό και ως «Μεσημέρι» που αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα και κυρίως στα βασανιστήρια που υποβάλλονταν τόσο ο μουσικοσυνθέτης, όσο και ο συναγωνιστής του, Αντρέας Λεντάκης, στο κτήριο της Ασφάλειας, στην οδό Μπουμπουλίνας.
Κάναμε αναφορά στη μουσική κομπανία της Λέρου που την περίοδο 1967-1971 αγωνιστές πολιτικοί κρατούμενοι στη Λέρο έγραψαν, μελοποίησαν, τραγούδησαν και ηχογράφησαν κρυφά, 16 τραγούδια με το κασετόφωνο του Χαρίλαου Φλωράκη στο στρατόπεδο Παρθενίου. Μαθητές της Γ΄ Λυκείου ερμήνευσαν ένα από αυτά, το τραγούδι «Ο Νικολός» σε στίχους του Νίκου Δαμίγου και μουσική του Χρήστου Λουρετζή. «Ο Νικολός» είναι ένα τραγούδι που περιγράφει πώς έφτασε ο Νικολός στη Γυάρο, κάτω από ποιες συνθήκες, τι συναντά εκεί και πώς του συμπεριφέρονται.
Αποσπάσματα από το «Γερμανικό Εγχειρίδιο Πολέμου», του Μπέρτολτ Μπρεχτ σε απόδοση του Μάριου Πλωρίτη και από το ποίημα «Σώπα, μη μιλάς» του Ναζίμ Ασίν σε απόδοση του Γιάννη Ρίτσου, που απήγγειλαν μαθητές και μαθήτριες,έστειλαν το μήνυμα ότι η τιμή στους αγωνιστές και στις αγωνίστριες του Πολυτεχνείου και σε εκείνους και εκείνες που έδωσαν τη ζωή τους στην αντιδικτατορική δράση και στον αγώνα για δημοκρατία, ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη, αποτελεί αυτονόητη πράξη ευθύνης για το σήμερα.
51 χρόνια μετά την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο, σε μια μελανή περίοδο της ιστορίας όπου παιδιά και άμαχοι αποτελούν, για πολλοστή φορά, τα θύματα γεωπολιτικών πολέμων, τα συνθήματα και τα μηνύματα του αγώνα τους παραμένουν επίκαιρα.
Θερμά συγχαρητήρια στους μαθητές και στις μαθήτριες που συμμετείχαν, για τον ενθουσιασμό τους, τις δημιουργικές τους παρεμβάσεις στη διάρκεια της προετοιμασίας, την άψογη απόδοση των τραγουδιών, των ποιημάτων και των κειμένων, για το όμορφο κλίμα που δημιούργησαν.
Ευχαριστούμε τη διεύθυνση και το σύλλογο διδασκόντων / διδασκουσών για τη συνεργασία στη διάρκεια της προετοιμασίας του αφιερώματος.
Συγχαρητήρια σε όλους τους μαθητές και σε όλες τις μαθήτριες του σχολείου μας που παρακολούθησαν ευλαβικά το αφιέρωμα.
Κρατάμε ζωντανά τα μηνύματα εκείνης της εξέγερσης, για Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία, Δημοκρατία, Ειρήνη και συνεχίζουμε, στον ίδιο δρόμο του Αγώνα.
Οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί
ΑνθούλαΖιώρη
Σπήλιος Κούνας
Αναστασία Σταύρου
