ΓΕΛ ΣΟΦΑΔΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2012-13

ΤΜΗΜΑ Β2

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΚΟΥΞΑΡΑ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ : ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ομάδες μαθητών

 

 

• Μαντζιάλης  Θωμάς
• Μαντζιάλης Βαγγέλης
• Κωσταράς  Νίκος
• Κορογλάνογλου Παναγιώτης
• Νταφόπουλος Γιάννης

 

 

• Ματθαίου Ηλίας
• Νασιάκος Νίκος
• Μασούρας  Χρήστος
• Κόκκαλης  Κωνσταντίνος

 

 

• Μπούχτης Έκτορας
• Μπράτσος  Αλκιβιάδης
• Μυργιώτη Παρασκευή 
• Μπουνέλη Κωνσταντίνα

 

 

• Ντόκου Άντζελα
• Κουτρούλη Ελένη
• Μαργαρίτη Κωνσταντίνα
• Μέτα Τζωρτζίνα  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

 

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ…………………………………………..σελ.4    

ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ…………………………………………………..σελ.10

 

ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ………………………………………………σελ.12

 

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ………………………………………………σελ.15

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ……………………………………………σελ.19

ΑΣΦΑΛΗΣ ΧΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ………………………..….……….. σελ.21

 

ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ……………………………….. σελ.25

 

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ……………………………………………………….….. σελ.28

ΚΑΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ……………………………….σελ.35     

SLOWFOOD……………………………………………………………..σελ.37

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πρόλογος

Όπως όλοι γνωρίζουμε, σημαντικότερος παράγοντας για την επιβίωση του ανθρώπου είναι η τροφή. Συνεπώς, για ένα καλό βιοτικό επίπεδο όσον αφορά την υγεία (και όχι μόνο) αποτελεί η διατροφή, η οποία μπορεί να αποτελέσει το μεγαλύτερο βοηθό και συμπορευτή μιας καλής, υγιεινής ζωής. Εμείς λοιπόν ,οι μαθητές του Β2 ως νέοι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την σωστή διατροφή προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε τις πιο σημαντικές πληροφορίες. Προσπαθώντας να προσεγγίσουμε το θέμα «διατροφή και υγεία» θα κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν από την αρχαία Ελλάδα μέχρι και σήμερα ώστε να αναδείξουμε την διαχρονική αξία της διατροφής για το ανθρώπινο γένος. Επιπλέον, ασχολούμαστε με τις ομάδες τροφίμων και τη μεσογειακή διατροφή.  Ακόμα, με θέματα προστασίας της υγείας μας, όπως την ασφαλή χρήση τροφίμων, αλλά και με τα μεταλλαγμένα στα οποία χρειάζεται να δείχνουμε ιδιαίτερη προσοχή.  Παράλληλα, θα θίξουμε σύγχρονα προβλήματα, όπως την υπερβολική τάση των ανθρώπων  να στρέφονται σε άχρηστες τροφές για τον οργανισμό, με αποτέλεσμα την παχυσαρκία.  Τέλος,  κλείνουμε την εργασία μας ανακαλύπτοντας το κίνημα «SlowFood» το οποίο, ενάντια στους γρήγορους ρυθμούς ζωής, προσπαθεί να καταπολεμήσει το γρήγορο και «έτοιμο» φαγητό αλλά και να  στρέψει τους ανθρώπους στον σωστό τρόπο διατροφής με σπιτικά γεύματα.

 

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ   

                                                                                                                         Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων χαρακτήριζε η λιτότητα που αντικατόπτριζε τις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγετο η ελληνική γεωργική δραστηριότητα. Θεμέλιο τους ήταν η λεγόμενη «μεσογειακή τριάδα»: σιτάρι, λάδι και κρασί.

 

            Οι αρχαίοι Έλληνες, κυρίως οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες, ήταν λιτοδίαιτοι. Η γη στην Αττική δεν τους πρόσφερε πολλά τρόφιμα παρά μόνο τα κυρίως απαραίτητα. Σε αντίθεση με τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες υπήρχαν και κάποιοι λαοί όπως οι Θεσσαλοί και οι Βοιωτοί που κατοικούσαν κοντά σε εύφορες πεδιάδες. Αυτοί είχαν μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων .                                   

Στη βάση της διατροφής των αρχαίων Ελλήνων συναντούμε τα δημητριακά, και σε περιπτώσεις ανάγκης μείγμα κριθαριού με σιτάρι, από το οποίο παρασκευαζόταν ο άρτος. Με το σιτάρι που χρησιμοποιείται σήμερα οι αρχαίοι τάιζαν τα ζώα. Η κατανάλωση κρέατος και θαλασσινών σχετιζόταν με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας, αλλά και με το αν κατοικούσε στην πόλη, στην ύπαιθρο ή κοντά στη θάλασσα. Οι Έλληνες κατανάλωναν ιδιαιτέρως τα γαλακτοκομικά και κυρίως το τυρί. Το βούτυρο ήταν γνωστό, αλλά αντί αυτού γινόταν χρήση κυρίως του ελαιόλαδου. Το φαγητό συνόδευε κρασί (κόκκινο, λευκό ή ροζέ) αναμεμειγμένο με νερό.                     

 

Γεύματα

                     

Για τους αρχαίους Έλληνες τα γεύματα της ημέρας ήταν τρία στον αριθμό. Το πρώτο από αυτά (ἀκρατισμός) αποτελούσε κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε κρασί (ἄκρατος), συνοδευόμενο από σύκα ή ελιές. Το δεύτερο (ἄριστον) λάμβανε χώρα το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα. Το τρίτο (δεῖπνον), το οποίο ήταν και το σημαντικότερο της ημέρας, σε γενικές γραμμές καταναλωνόταν αφού η νύχτα είχε πλέον πέσει. Σε αυτά μπορεί να προστεθεί ένα επιπλέον ελαφρύ γεύμα (ἑσπέρισμα) αργά το απόγευμα. Τέλος το ἀριστόδειπνον ήταν ένα κανονικό γεύμα που μπορούσε να σερβιριστεί αργά το απόγευμα στη θέση του δείπνου.                                                                                                                                                        

Κομμάτια πεπλατυσμένου ψωμιού μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πιάτα, ωστόσο τα πήλινα δοχεία ήταν και τα πιο διαδεδομένα. Τα πιάτα με την πάροδο του χρόνου κατασκευάζονταν με περισσότερο γούστο και επιμέλεια, με αποτέλεσμα να συναντά κανείς κατά τη ρωμαϊκή περίοδο πιάτα από πολύτιμα μέταλλα ή ακόμη και γυαλί. Η χρήση μαχαιροπήρουνων δεν ήταν και πολύ συχνή: η χρήση του πηρουνιού ήταν άγνωστη και ο πιο συνηθισμένος τρόπος λήψης του φαγητού ήταν με τα δάχτυλα. Εντούτοις μαχαίρια χρησιμοποιούνταν για την κοπή του κρέατος, καθώς και κάποια μορφή κουταλιών για σούπες και ζωμούς.Κομμάτια ψωμιού μπορούσαν να χρησιμεύσουν για τη λήψη τροφής ή ακόμη και ως πετσέτα για τα δάχτυλα.

 

 

 

 

 

 

    Συμπόσιον

Στην ελληνική αρχαιότητα εκτός από το καθημερινό δείπνο (βραδινό γεύμα) υπήρχε και το δειπνούμενο γεύμα με φίλους ή γνωστούς που ονομάζονταν “συμπόσιο” ή “εστίαση” που σήμερα λέγεται συνεστίαση. Υπήρχαν και δείπνα όπου οι συμμετέχοντες συνεισέφεραν ή οικονομικά, ή με τρόφιμα, τα οποία και λέγονταν “συμβολές”. Ο Όμηρος τα αποκαλεί «εράνους».

Το συμπόσιον (λέξη που σημαίνει «συνάθροιση ανθρώπων που πίνουν») αποτελούσε έναν από τους πιο αγαπημένους τρόπους διασκέδασης των Ελλήνων. Περιελάμβανε δύο στάδια: το πρώτο ήταν αφιερωμένο στο φαγητό, Το δεύτερο μέρος ξεκινούσε με σπονδή, τις περισσότερες φορές προς τιμή του Διονύσου.

Δημητριακά και ψωμί

      

Δημητριακά

Τα δημητριακά κατείχαν εξέχουσα θέση στη διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων. Ήδη από την ομηρική εποχή ήταν γνωστός ο τρόπος καλλιέργειας σίτου, κριθαριού και όλυρας.

Αποτελούσαν τη βάση της διατροφής τους, κατά τη μινωική, τη μυκηναϊκή και την κλασική περίοδο. Χαρακτηριστικό είναι πως η Αθήνα του Περικλή, αποτελούσε το μεγαλύτερο εισαγωγέα σιτηρών του αρχαίου κόσμου. Τα φορτία που κατέφθαναν από τη Μαύρη Θάλασσα και τον Ελλήσποντο ανέρχονταν κατά μέσο όρο σε 17.000 τόνους ετησίως.

Κύρια προϊόντα ήταν το σκληρό σιτάρι, η όλυρα  και το κριθάρι.

Το σιτάρι μουσκευόταν προκειμένου να γίνει μαλακό και κατόπιν επεξεργαζόταν με δύο πιθανούς τρόπους. Το άλεθαν προκειμένου να γίνει χυλός, ώστε να αποτελέσει συστατικό του λαπά ή το μετέτρεπαν σε αλεύρι από το οποίο προέκυπτε το ψωμί (άρτος) ή διάφορες πίτες, σκέτες ή γεμιστές με τυρί ή μέλι.

Τα δημητριακά σερβίρονταν συνήθως με ένα συνοδευτικό γνωστό με τη γενική ονομασία όψον. Αρχικά η ονομασία αναφερόταν σε ότι μαγειρευόταν στη φωτιά, και, κατ’ επέκταση, σε οτιδήποτε συνόδευε το ψωμί. Από την κλασική εποχή και μετά, πρόκειται για ψάρι και λαχανικά. Σερβίρονταν ως σούπα, βραστά ή πολτοποιημένα, καρυκευμένα με ελαιόλαδο, ξύδι, χόρτα ή μια σάλτσα ψαριού γνωστή με την ονομασία γάρον.  Οι πιο φτωχές οικογένειες κατανάλωναν βελανίδια. Οι ελιές ήταν πολύ συνηθισμένο συνοδευτικό, ωμές ή συντηρημένες.

 

Ψωμί

Με το αλεύρι από δημητριακά γινόταν, όπως και τώρα, το ψωμί.

Η μέθοδος «φουσκώματος» του ψωμιού ήταν γνωστή. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν κάποιο αλκαλικό συστατικό ή μαγιά για την διαδικασία.

Η ζύμη ψηνόταν στο σπίτι σε υπερυψωμένους φούρνους από άργιλο. Μια απλούστερη μέθοδος προέβλεπε την τοποθέτηση αναμμένων κάρβουνων στο έδαφος και την κάλυψη του σκεύους με καπάκι σε σχήμα θόλου.

Οι πέτρινοι φούρνοι έκαναν την εμφάνισή τους κατά τη ρωμαϊκή πια περίοδο. Ο Σόλων, ο Αθηναίος νομοθέτης του 6ου αιώνα π.Χ., όρισε πως το ψωμί από σιτάρι έπρεπε να καταναλώνεται μόνο κατά τις εορταστικές ημέρες. Από την κλασική εποχή και έπειτα, και μόνο για εκείνους που είχαν τα οικονομικά μέσα, το εν λόγω ψωμί ήταν διαθέσιμο καθημερινά στα αρτοπωλεία.

Το κριθάρι ήταν απλούστερο στην παραγωγή, μα αρκετά πιο δύσχρηστο στην παραγωγή ψωμιού. Το ψωμί που προκύπτει από το κριθάρι είναι θρεπτικό αλλά και βαρύτερο. Συνεπώς συνήθως ψηνόταν προτού αλεστεί για να προκύψει αλεύρι, το οποίο χρησίμευε στην παραγωγή του βασικού πιάτου της ελληνικής κουζίνας, που ονομαζόταν μάζα.

Χαρακτηριστικά οι Ρωμαίοι αποκαλούσαν τους Έλληνες «κριθαροφάγους», ενώ στην κωμωδία «Ειρήνη» ο Αριστοφάνης χρησιμοποιεί την έκφραση «ἔσθειν κριθὰς μόνας», που μεταφράζεται «το να ζει κανείς μονάχα με κριθάρι» ή κατά τη νεοελληνική έκφραση «τη βγάζω με νερό και ψωμί».

Πηγή: (  http://el.wikipedia.org/wiki/Διατροφή_στην_αρχαία_Ελλάδα )

 

ΦΡΟΥΤΑ, ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΣΠΡΙΑ

 

Τα δημητριακά σερβίρονταν συνήθως με ένα ορεκτικό γνωστό με την γενική ονομασία όψον. Αρχικά η ονομασία αναφερόταν σε ότι μαγειρευόταν στην φωτιά, σε οτιδήποτε συνόδευε το ψωμί.

Για τους κατοίκους των πόλεων τα φρέσκα οπωροκηπευτικά ήταν πολύ ακριβά κι έτσι καταναλώνονταν σπάνια. Μία τυπική στρατιωτική μερίδα περιελάμβανε τυρί, σκόρδο και κρεμμύδια.  Τα φρούτα, φρέσκα ή ξηρά, τρώγονταν ως επιδόρπιο. Πρόκειται κυρίως για σύκα, σταφίδες, καρύδια και φουντούκια. Τα ξηρά σύκα χρησίμευαν επίσης ως ορεκτικό, πίνοντας παράλληλα κρασί. Στην περίπτωση αυτή, συνοδεύονταν συχνά από ψητά κάστανα στραγάλια ή ψημένους καρπούς οξιάς.

ΠΗΓΗ : (www.wikipedia.com )

 

Κρέας
Οι κυνηγοί της αρχαίας Ελλάδας λόγω του επαγγέλματος είχαν τη δυνατότητα να τρέφονται με πτηνά και λαγούς, ενώ όσοι ήταν και αγρότες τρέφονταν από πουλερικά και χήνες που είχαν στις αυλές τους. Οι ελαφρώς πλουσιότεροι μπορούσαν να διατηρούν πρόβατα, κατσίκες και γουρούνια. Επίσης στην κλασσική Αθήνα, οι περισσότεροι έτρωγαν αρνίσιο κρέας μόνο τις γιορτές. Γενικά όμως όλοι είχαν ως κύρια τροφή τους το λουκάνικο.

Στις θρησκευτικές τους τελετές παρατηρείται για ακόμη μια φορά η κατανάλωση κρέατος. Λένε μάλιστα πως γίνονταν διαχωρισμός του λίπους-οστών (η μερίδα των θεών, η οποία παραδίδονταν στις φλόγες) , με το ψαχνό κρέας για τους θνητούς.

Η διατροφή των Σπαρτιατών

Η τροφή των Σπαρτιατών στην αρχαία Ελλάδα ήταν λιτή με πολλές πρωτεΐνες. Κύριο τους γεύμα ήταν ένας ζωμός από χοιρινό, γνωστός και ως << μέλας ζωμός >> . Συνοδεύονταν μαζί με αλάτι , ξύδι, αίμα και χοιρινό κρέας. Επίσης από σύκα, τυρί και πιο σπάνια από διάφορα θηράματα ή ψάρι. Λέγεται επίσης πως στους Λακεδαιμόνιους μάγειρες απαγορεύονταν να προετοιμάζουν οτιδήποτε άλλο εκτός από κρέας.

 

Ψάρι

Η στάση των Ελλήνων απέναντι στο ψάρι ποικίλλει ανάλογα με την εποχή . Στο έπος της Ιλιάδας δεν γίνεται κατανάλωση ιχθύων παρά μόνο ψητού κρέατος .Ο Πλάτων το αποδίδει στην αυστηρότητα των εθίμων της εποχής . Εντούτοις μοιάζει ότι το ψάρι  θεωρούνταν φαγητό για φτωχούς  . Στην Οδύσσεια αναφέρεται πως οι σύντροφοι του Οδύσσεια κατέφευγαν στο ψάρι . Κατά  την κλασική εποχή ,το ψάρι μετατρέπεται σε προϊόν πολυτελείας.  Πάντως όλα τα προϊόντα αλιείας δεν κόστιζαν το ίδιο .

Πηγή : περιοδικό «ΔΗΩ»

 

 

ΛΑΔΙ ΚΑΙ ΠΟΤΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

 

ΠΟΤΑ:Στην πόση των αρχαίων Ελλήνων με την ευρύτερηκατανάλωση ήταν προφανώς το νερό.  Η αναζήτηση νερού υπαγόταν στις εργασίες που έπρεπε να διεκπεραιώσουν καθημερινά οι γυναίκες. Το σκεύος που χρησιμοποιούνταν για την πόση ήταν ο σκύφος, κατασκευασμένος από ξύλο, πυλό ή μέταλλο. Κατά την αρχαιότητα υπήρχαν πολλά είδη κρασιού: λευκό, κόκκινο, ροζέ. Ξακουστή αμπελώνες υπήρχαν στην Νάξο, τη Θάσο, τη Λέσβο και τη Χίο. Δευτερεύον κρασί παραγόταν από νερό και μούστο, αναμεμειγμένο με κατακάθια το οποίο και διατηρούσαν οι χωρικοί για προσωπική τους χρήση. Ορισμένες φορές το κρασί γινόταν γλυκύτερο με μέλι ενώ μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για φαρμακευτικούς σκοπούς.  Το κρασί στις περισσότερες περιπτώσεις αραιωνόταν με νερό καθώς ο ”  άκρατος οίνος ”  (μη αραιωμένο κρασί) δεν ενδεικνύονταν για καθημερινή χρήση. Το κρασί αναμιγνυόταν σε έναν κρατήρα από τον οποίο οι δούλοι γέμιζαν τα ποτήρια με την βοήθεια μιας οινοχόης. Το κρασί επίσης είχε θέση και στη γενική ιατρική, καθώς του αποδίδονταν φαρμακευτικές ιδιότητες.  Εκτός από της ιατρικές περιστάσεις, η Ελληνική κοινωνία αποδοκίμαζε τις γυναίκες που έπιναν κρασί. Σύμφωνα με τον Αιλιανό ένας νόμος στην Μασσαλία απαγόρευε στις γυναίκες να πίνουν οτιδήποτε εκτός από νερό. Η Σπάρτη ήταν η μοναδική πόλη που επιτρεπόταν στις γυναίκες να καταναλώνουν ό,τι ήθελαν.

 

ΛΑΔΙ:Το δέντρο της ελιάς στην αρχαία Ελλάδα θεωρούνταν ένα σύμβολο ειρήνης, γονιμότητας, εξαγνισμού, ισχύος, νίκης και μετάνοιας, διαδραματίζοντας ένα βασικό ρόλο στην ιστορία και τον πολιτισμό των αρχαίων. Η σημασία του ελαιολάδου ήταν επίσης ιδιαίτερα μεγάλη, καθώς το λάδι πέρα από την καθημερινή χρήση του στο φαγητό, χρησιμοποιούνταν και σε διάφορες άλλες εφαρμογές, όπως στη βυρσοδεψία, στην υφαντική, στο φωτισμό, στην αρωματοποιία, στη φαρμακευτική, στην ιατρική, αλλά και σε διάφορες λατρευτικές τελετές.  Το λάδι ως προϊόν εισήλθε στη διατροφή με τον καιρό, αποτελώντας μέρος των περισσότερων φαγητών και αρτυμάτων.

 

 

ΠΗΓΗ : ( http://www.tmth.edu.gr/aet/thematic_areas/p40.html )

 

ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

 

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ:

 

Όλα τα γεύματα της ημέρας είναι εξίσου σημαντικά, όμως το πρώτο γεύμα της ημέρας μπορεί να καθορίζει την διάθεση, την ενέργεια και την ημερήσια απόδοσή μας , γι’ αυτό και δεν θα πρέπει να το υποτιμούμε.

Τα δημητριακά προσφέρουν στην υγεία μας βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα οφέλη: Η πέψη των δημητριακών ολικής αλέσεως είναι πιο αργή από τα επεξεργασμένα δημητριακά. Έτσι, το σάκχαρο του αίματος και η ινσουλίνη διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα.

Θα είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο το πρωινό να περιέχει δημητριακά, φρούτα, γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα δημητριακά περιέχουν πολύτιμες βιταμίνες, μέταλλα, και φυτικές ίνες, που προκαλούν κορεσμό και είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος. Επίσης, για να ενισχύσουμε τον οργανισμό μας με βιταμίνες είναι καλό να ολοκληρώσουμε το πρωινό μας με φρούτα ή χυμούς.

Έχει παρατηρηθεί ότι καταναλώνοντας προϊόντα ολικής αλέσεως μπορούμε να διατηρήσουμε το βάρος μας.

Μετά από μελέτες διαπιστώθηκε ότι όσοι τρώνε τρεις ή περισσότερες μερίδες ολικής αλέσεως τρόφιμα την ημέρα, είχαν σημαντικά χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) από εκείνους οι οποίοι τρώνε λιγότερο από μια μερίδα την ημέρα. Αυτό οφείλεται και στις ίνες των δημητριακών, που προσφέρουν πρώιμο κορεσμό, ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου, με αποτέλεσμα να μειώνουν το αίσθημα της πείνας.

Τέλος, μελέτες υποστηρίζουν ότι τα δημητριακά ολικής αλέσεως μπορούν να καταστείλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, εμποδίζοντας τις βλάβες του DNA. Την προστατευτική αυτή δράση δεν την παρέχουν μόνο οι ίνες που βρίσκονται στα δημητριακά, αλλά και άλλα στοιχεία όπως αντιοξειδωτικά, η βιταμίνη Ε και μέταλλα, όπως το σελήνιο.

Είναι σημαντικό να καταναλώνουμε 2-3 μερίδες δημητριακών ολικής άλεσης την ημέρα αφού αυτά έχουν ευεργετική επίπτωση στην υγεία μας. Η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί ότι το άμυλο παχαίνει δεν ευσταθεί εκτός και αν καταναλώνουμε άσπρο ψωμί, άσπρο ρύζι, άσπρα ζυμαρικά και γενικά κατεργασμένα δημητριακά. Ακόμα μην ξεχνάτε ότι το κύριο ενεργειακό υλικό του οργανισμού είναι το άμυλο.

 

Γαλακτοκομικά προϊόντα :

Γάλα, γιαούρτι, τυρί. Παρέχουν ασβέστιο, βιταμίνη D, πρωτεΐνη, σίδηρο και άλλα μέταλλα κτλ. Περιέχουν, επίσης, κορεσμένα λιπαρά . Κάποιες τροφές, όπως το τυρί, έχουν περισσότερο λίπος κι άλλες λιγότερο. Η θρεπτικότητα του γάλακτος δεν ελαττώνεται με την μείωση του λίπους, οπότε είναι προτιμότερο να καταναλώνουμε γάλα με χαμηλά λιπαρά.  Ωστόσο τα γαλακτοκομικά με 0% λιπαρά δεν είναι καλές πηγές των λιποδιαλυτών βιταμινών Α,D,E,K

 

Λίπη και έλαια :

 

Τα λίπη και έλαια, που μαζί ονομάζονται λιπίδια, είναι μια ετερογενής ομάδα ενώσεων που χαρακτηρίζονται από αδιαλυτότητα στο νερό. Ενώ τα έλαια σε θερμοκρασία δωματίου είναι σε υγρή μορφή, τα λίπη παραμένουν σε στερεή. Το μεγαλύτερο μέρος των λιπιδίων του οργανισμού μας (90%) είναι αποθηκευμένο στον λιπώδη ιστό στο δέρμα, ενώ το υπόλοιπο είναι κυρίως στα μυϊκά, αλλά και τα υπόλοιπα κύτταρα του οργανισμού. Αν και το ρεπερτόριο των λειτουργιών των λιπιδίων είναι μεγάλο, η σημαντικότερη  λειτουργία τους είναι η αποθήκευση ενέργειας.

 

Πηγή : ( http://www.incardiology.gr/odigies/galaktokomika.htm )

Πηγή : (  http://www.holistic-greece.com/page/0/202/lipe-kai-elaia/ )

 

 

ΛΑΧΑΝΙΚΑ :

 

Τα λαχανικά είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, τα οποία δεν περιέχονται σε άλλες τροφές. Αυτά βοηθούν στην εξουδετέρωση της όξινης αντίδρασης που δημιουργείται κατά την πέψη των τροφών, όπως είναι το κρέας, το τυρί κ.ά. Η κυτταρίνη των κυτταρικών τοιχωμάτων είναι δύσπεπτη ύλη που απορροφά νερό και δημιουργεί όγκο απαραίτητο για την κανονική λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Επιπλέον, τα λαχανικά προσφέρουν και πολλά ανόργανα στοιχεία (δηλαδή τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία), όπως είναι το ασβέστιο, ο σίδηρος, το νάτριο, το χλώριο, το κοβάλτιο, ο χαλκός, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο, ο φώσφορος κ.ά. Η ποιότητα των θρεπτικών συστατικών που παρέχονται από τα λαχανικά είναι δυνατό να επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως είναι η σύσταση του εδάφους και οι κλιματικές συνθήκες. Τα λαχανικά, μαζί με τα φρούτα, που βρίσκονται στην ίδια διατροφική κατηγορία βρίσκονται στην δεύτερη βάση της διατροφικής πυραμίδας της Μεσογειακής διατροφής, η οποία δείχνει ότι ο άνθρωπος θα πρέπει να καταναλώνει κάθε μέρα 5-6 μερίδες λαχανικών την ημέρα.

 

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ: Πολλά λαχανικά είναι από τις πιο σπουδαίες πηγές υδατοδιαλυτών βιταμινών. Περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C, Β1, Β2 και προβιταμίνη Α και σε μικρότερη ποσότητα PP και φολικό οξύ.

Η Β-καροτίνη, ουσία που το σώμα μας την μετατρέπει σε βιταμίνη Α, βρίσκεται άφθονη σε λαχανικά με πορτοκαλί χρώμα, όπως είναι το καρότο, και στα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Το ασκορβικό οξύ ή βιταμίνη C αφθονεί στην πιπεριά, στη ρέβα, στα κραμβοειδή και φυλλώδη λαχανικά. Οι βιταμίνες Β1 και Β2 περιέχονται στα χλωρά φασολάκια, τα σπαράγγια και στο σπανάκι.

 

 

ΚΡΕΑΣ, ΨΑΡΙ, ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ, ΑΥΓΑ, ΟΣΠΡΙΑ, ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ :

 

Στην ομάδα του κρέατος ανήκουν όλα τα τρόφιμα που είναι από κρέας, πουλερικά, ψάρια, θαλασσινά, όσπρια, αυγά και οι ξηροί καρποί. Οι καλύτερες επιλογές σε κρέας και πουλερικά θα πρέπει να είναι άπαχα ή με χαμηλά λιπαρά μέρη του κρέατος. Τα ψάρια και οι ξηροί καρποί περιέχουν ωφέλιμα λιπαρά και για αυτό πρέπει να επιλέγονται συχνότερα σε σχέση με το κρέας και τα πουλερικά.  Μερικά τρόφιμα από αυτή την ομάδα τροφίμων είναι το βοδινό κρέας, ζαμπόν, αρνί, χοιρινό κρέας, μοσχαρίσιο κρέας, κυνήγι, κονσερβοποιημένα κρέατα, συκώτι, νεφρά, πουλερικά, αυγά και αυγά ζώων, τα όσπρια, ξηροί καρποί, οστρακόδερμα και θαλασσινά.

 

ΠΗΓΗ:(http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C )

 

ΠΗΓΗ: ( http://www.diaitologos–nisianaki.gr/index.php/2011-06-09-09-37-52/99-2011-11-08-10-59-21.html )

 

Νερό:
Ονομάζεται πολλές φορές “ξεχασμένο” συστατικό. Το 65% του σώματος μας αποτελείται από νερό. Χρησιμεύει στη μεταφορά άλλων συστατικών, απομακρύνει τα υπολείμματα των τροφών και ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. Θα πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά τουλάχιστον 8 ποτήρια υγρά, δηλαδή νερό, χυμούς κλπ.

 

Αλάτι:
Το αλάτι (χλωριούχο νάτριο) είναι απαραίτητο συστατικό στην καθημερινή μας διατροφή. Όλα τα κύτταρα, ζωικά και φυτικά, περιέχουν νάτριο και, συνεπώς, νάτριο υπάρχει σε όλα τα φυσικά τρόφιμα. Ο άνθρωπος προσθέτει αλάτι στα φαγητά του για να γίνουν νοστιμότερα, αλλά και για να τα συντηρήσει. Αυτό, όμως, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της αρτηριακής του πίεσης, ακόμα και από την παιδική ηλικία. Για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να προσθέτουμε καθόλου αλάτι στο φαγητό μας, ούτε κατά το μαγείρεμα ούτε στο πιάτο μας την ώρα του φαγητού.
Πρέπει, επίσης, να αποφεύγουμε όλα τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα και ιδιαίτερα τις κονσέρβες που περιέχουν πολύ αλάτι. Χρειαζόμαστε μόνο μισό κουταλάκι αλάτι την ημέρα!

 

ΠΗΓΗ: ( www.wikipedia.com )

 

 

ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

 

Πρωτεΐνες :

Ανευρίσκονται σε όλους τους ζώντες ιστούς και ο ρόλος τους συνίσταται κύρια στην ανάπτυξη των ιστών και την αποκατάσταση των ιστικών βλαβών. 

Οι βασικές τους δομικές μονάδες είναι τα αμινοξέα. Αυτά συνδέονται μεταξύ τους με πεπτιδικούς δεσμούς και ανάλογα με το είδος τους σχηματίζουν διάφορα πολυπεπτίδια, τις πρωτεΐνες. Τα αμινοξέα είναι είκοσι, όμως ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται απαραίτητα τα 9 από αυτά, αφού δεν μπορεί να τα συνθέσει. Αυτά καλούνται απαραίτητα αμινοξέα. Τα υπόλοιπα αμινοξέα μπορούν να παρασκευαστούν στον ανθρώπινο οργανισμό και καλούνται μη απαραίτητα αμινοξέα. 

Πηγές υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών είναι τα αυγά, το γάλα, το κρέας, το ψάρι και τα πουλερικά.  Επιμέρους τροφικές πηγές πρωτεϊνών μέσης ποιότητας είναι η σόγια, τα γαλακτοκομικά, το ρύζι, τα δημητριακά, τα όσπρια, το ψωμί, η πατάτα κ.α.  Αυτές οι πηγές με κατάλληλους συνδυασμούς μπορούν να αποδώσουν πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας. Παραδείγματα τέτοιων συνδυασμών είναι τα φασόλια με το ρύζι, ο αρακάς με το καλαμπόκι, το ψωμί με τις φακές, οι πατάτες με το γάλα, τα δημητριακά με το γάλα κ.α. 

Η συνιστώμενη πρόσληψη για ενήλικες είναι 0,8 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό μυικού βάρους ημερησίως. Μεγαλύτερη κατανάλωση δεν φαίνεται να έχει κανένα αποτέλεσμα ακόμα και σε αθλητές. Μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί να χρειαστούν μόνο σε άτομα που ασχολούνται με αθλήματα δύναμης και μεγάλης μυικής επιβάρυνσης (πολύ έντονη άσκηση). Έτσι οι επιπλέον ποσότητες πρωτεΐνης μετατρέπονται σε λίπος και αποθηκεύονται για μελλοντική παραγωγή ενέργειας. Ακόμα θα πρέπει να προσθέσουμε ότι η αυξημένη κατανάλωση πρωτεΐνης μπορεί να επιβαρύνει την λειτουργία των νεφρών και του ήπατος. Απαραίτητη είναι η λήψη νερού όταν η κατανάλωση πρωτεΐνης ξεπερνά κατά πολύ τη συνιστώμενη ποσότητα, καθώς θα βοηθήσει στην απομάκρυνση της περίσσειας ποσότητας.

Πηγή: (  http://parkour.gr/forum/index.php?topic=46.0 )

 

Υδατάνθρακες :

«Έχω ακούσει ότι δεν κάνει καλό να συνδυάζουμε τους υδατάνθρακες με τις πρωτεΐνες, και ότι πρέπει ν’ αποφεύγουμε τους υδατάνθρακες γιατί παχαίνουν». Είναι μια ατάκα που, συνήθως, ακούμε από πολλούς συνανθρώπους μας. Αυτός είναι ένας μύθος που, δυστυχώς, έχει περάσει από γενιά σε γενιά.

Φυσικά και πρέπει να συνδυάζουμε υδατάνθρακες με πρωτεΐνες, διότι αν δεν το κάναμε, θα καταλήγαμε ν’ ακολουθούμε χημικές δίαιτες για όλη μας τη ζωή, με τις ανάλογες επιπτώσεις. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος, η αλήθεια είναι ότι «ΟΧΙ δεν παχαίνουν οι υδατάνθρακες, αλλά οι ποσότητες που συνηθίζουμε να καταναλώνουμε». Οι υδατάνθρακες αποτελούν για το ανθρώπινο σώμα ό,τι ο ήλιος για τα φυτά και τα δέντρα.

Το όνομά τους προέρχεται από το άνθρακας και νερό, επειδή τα φυτά συνθέτουν υδατάνθρακες από διοξείδιο του άνθρακα και νερό, με την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας.

Κάποιες από τις σπουδαιότερες λειτουργίες των υδατανθράκων είναι οι παρακάτω:
1. Αποτελούν κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό.

2. Έχουν άμεση σχέση με το μεταβολισμό των λιπών. Σε περίσσεια, η γλυκόζη μετατρέπεται σε τριγλυκερίδια, ενώ σε ανεπάρκεια τα λίπη διασπώνται σε λιπαρά οξέα, για να καλύψουν ενεργειακές ανάγκες και γλυκερόλη, η οποία μετατρέπεται σε γλυκόζη.
3. Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας για το κεντρικό νευρικό σύστημα.
4. Οι υδατάνθρακες, επίσης, προστατεύουν τις πρωτεΐνες. Σε ανεπάρκεια υδατανθρακών, ο οργανισμός μετατρέπει ορισμένα αμινοξέα (πρωτεΐνες) σε γλυκόζη.

 

Οι υδατάνθρακες διακρίνονται σε απλούς και σύνθετους. Οι απλοί υδατάνθρακες αποτελούνται είτε από ένα μόριο σακχάρου, όπως η γλυκόζη και η φρουκτόζη (που περιέχεται στα φρούτα), είτε από δύο μόρια σακχάρου, όπως η λακτόζη (που περιέχεται στο γάλα), η μαλτόζη (είναι ενδιάμεσο προϊόν υδρόλυσης του αμύλου) και η σουκρόζη (που βρίσκεται στη ζάχαρη). Οι απλοί υδατάνθρακες απορροφώνται ταχύτατα από το σώμα μας και μας προσφέρουν γρήγορα ενέργεια.
Είναι καλύτερο να μην λαμβάνετε πάρα πολλούς απ’ αυτούς τους μικρούς υδατάνθρακες, επειδή αναγκάζουν το επίπεδο του σακχάρου αίματος ν’ανέβει γρήγορα και ύστερα να ξαναπέσει αμέσως, με αποτέλεσμα πολύ γρήγορα να πεινάτε ξανά.
Τα γλυκά ανήκουν σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία, γι’ αυτό καλά θα είναι να αποφεύγονται, εν αντιθέσει με τα φρούτα, τα οποία περιέχουν φυτικές ίνες και δεν προκαλούν ραγδαία αύξηση του επιπέδου του σακχάρου αίματος.

Οι σύνθετοι υδατάνθρακες προκύπτουν από την ένωση πολλών απλών υδατανθράκων (άμυλο, δεξτρίνες και γλυκογόνο). Το άμυλο βρίσκεται σε φυτικά τρόφιμα, όπως στα δημητριακά, στα όσπρια, στους ξηρούς καρπούς και στις πατάτες. Οι δεξτρίνες είναι ενδιάμεσο προϊόν της υδρόλυσης του αμύλου προς τη μαλτόζη και, τελικά, τη γλυκόζη, ενώ το γλυκογόνο βρίσκεται αποθηκευμένο στο συκώτι και στους μυς του ανθρώπου και των ζώων. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες προσφέρουν στο σώμα μας γλυκόζη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και, ως εκ τούτου, μπορούμε να επιτύχουμε πολύ καλύτερες επιδόσεις στις καθημερινές μας δραστηριότητες.
Στους σύνθετους υδατάνθρακες περιλαμβάνονται και οι φυτικές ίνες, όπως κυτταρίνη και πηκτίνη, οι οποίες, επειδή δεν πέπτονται από τον οργανισμό, δεν παρέχουν ενέργεια, αλλά είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του εντέρου και εντείνουν το αίσθημα του κορεσμού. Βρίσκονται εν αφθονία στη φλούδα των φρούτων, των λαχανικών, των οσπρίων, των δημητριακών και, γενικά, στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης.  Για παράδειγμα, 1 φέτα λευκό ψωμί περιέχει μόνο 0,8 γρ. φυτικών ινών, ενώ 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης (μαύρο), όπου στο αλεύρι περιέχεται και φλοιός σιταριού, περιέχει 2,4 γρ. φυτικών ινών.

Οι υδατάνθρακες πρέπει να προσλαμβάνονται καθημερινά, μέσω της τροφής που καταναλώνουμε. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ορίσει ότι το 50%-55% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης τροφής πρέπει να προέρχεται από υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στη ρύθμιση της παραγωγής σεροτονίνης στον εγκέφαλο, βελτιώνοντας όχι μόνο την ψυχική διάθεση, αλλά ταυτόχρονα ρυθμίζουν την όρεξη, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του κανονικού βάρους του σώματος. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες υπερέχουν σε σχέση με τους απλούς, γιατί δεν προκαλούν απότομες αυξήσεις στο σάκχαρο του αίματος και παρέχουν ενέργεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δεν προκαλούν απότομες εκκρίσεις ινσουλίνης και έτσι δεν δημιουργούν λιπογένεση.  Τέλος, να προσθέσουμε ότι για να κρατάμε σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, χρειάζεται συνεχής τροφοδότηση του οργανισμού με τροφή (5-6 γεύματα/μικρογεύματα υδατανθρακών την ημέρα).

 

ΠΗΓΗ : (www.wikipedia.com )

 

 

ΛΙΠΙΔΙΑ :

Ορισμένα λιπίδια αφομοιώνονται με επιτυχία από τον οργανισμό, ενώ άλλα είναι απολύτως απαραίτητα για την καλή μας υγεία — χωρίς αυτά δε θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε σωστά.  Τα πρώτα περιλαμβάνουν τα μονοακόρεστα λίπη όπως το ελαιόλαδο.  Τα πολυακόρεστα έλαια — στη μη εξευγενισμένη μορφή τους, ψυχρής συμπίεσης — συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων και ισχυρότερο ανοσοποιητικό.  Αν όμως θερμανθούν, όλες αυτές οι ωφέλιμες ιδιότητες ακυρώνονται και η κατανάλωση τους αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου και άλλων προβλημάτων της υγείας.  Το αραχιδονικό οξύ είναι ένα λιπαρό οξύ που βρίσκεται στο κρέας και στα γαλακτοκομικά, άρα συνήθως δε λείπει από τη διατροφή μας.  Δεν είναι απαραίτητο να περιλάβουμε το αραχιδονικό οξύ στη διατροφή μας, αφού ο οργανισμός μας μπορεί να το φτιάξει από άλλα λίπη.                    

Μέταλλα και ιχνοστοιχεία :

 

Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία ήταν γνωστά πολύ πριν ανακαλυφθούν οι βιταμίνες. Τα μέταλλα δίνουν στερεότητα και αντοχή στον σκελετό, χρησιμοποιούνται σαν συστατικά οργανικών ενώσεων, ρυθμίζουν την ισορροπία υγρών στο σώμα και παίρνουν μέρος σε πολλές διεργασίες του μεταβολισμού. Η λήψη μετάλλων, έχει ως κύρια αποτελέσματα την ρύθμιση του οργανικού ισοζυγίου σε νερό, την ομαλότερη διακίνηση των θρεπτικών συστατικών, την σχετική διατήρηση της φυσιολογικής οξύτητας του αίματος, και την καλύτερη λειτουργία εξωκρινών κι ενδοκρινών αδένων.

Τα μέταλλα τα διακρίνουμε σε ανόργανα στοιχεία που είναι και τα πλέον απαραίτητα. Βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στον οργανισμό μας. Τα λιγότερο απαραίτητα που τα ονομάζουμε ιχνοστοιχεία και βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες στον οργανισμό μας. Τέλος υπάρχουν και τα βαριά μέταλλα ή τοξικά που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας για αυτό πρέπει να αποφεύγονται. Τοξικά μέταλλα είναι ο μόλυβδος, ο υδράργυρος, το κάδμιο, το αρσενικό και το αλουμίνιο. Ας γνωρίσουμε λοιπόν τα πιο βασικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία ξεκινώντας από τα πιο απαραίτητα για τον οργανισμό μας.

Μερικά παραδείγματα μετάλλων και ιχνοστοιχείων είναι τα :

Ασβέστιο, Μαγνήσιο, Φώσφορος, Κάλιο, Νάτριο, Φθόριο, Χλώριο, Θείο, Σίδηρος κα
 

Πηγή: ( http://www.bestrong.org.gr )

 

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ

 

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ :

 

Τα πρόσθετα είναι ουσίες που προστίθενται σε ένα τρόφιμο για την παρασκευή, τη συντήρηση, τη βελτίωση της γεύσης και της εμφάνισής του. Χωρίς τα 
πρόσθετα τα περισσότερα τρόφιμα δεν θα έφταναν καθόλου στο ράφι του 
σούπερ μάρκετ και αν έφταναν θα έπρεπε να καταναλωθούν αμέσως.  Tα 
πρόσθετα αναγράφονται στις συσκευασίες με το γράμμα E και ένα χαρακτηριστικό τριψήφιο αριθμό (π.χ. E100, E101), αλλά μπορεί να τα συναντήσετε
και με τη χημική τους ονομασία. H χρήση των πρόσθετων καθορίζεται από 
τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και τις ισχύουσες διατάξεις της Eυρωπαϊκής 
Ένωσης.

Τα συντηρητικά προστίθενται για να διατηρήσουν ένα τρόφιμο αναλλοίωτο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στόχος τους είναι να αναχαιτίσουν την εισβολή 
των μικροβίων και των μικροοργανισμών στα συστατικά του συσκευασμένου 
τροφίμου. Τα συντηρητικά στα τρόφιμα χρησιμοποιήθηκαν ως αναγκαία συστατικά για την συντήρηση των τροφίμων. Η χρήση τους είναι μια πρακτική που εφαρμόστηκε από τα πολύ παλιά χρόνια με σκοπό την προστασία των προϊόντων διατροφής από αλλοιώσεις που προξενούνται από διάφορους μικροοργανισμούς και την διατήρησή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μερικοί παραδοσιακοί τρόποι συντήρησης είναι ξήρανση, κάπνισμα, αλάτισμα (πάστωμα), ψύξη, κατάψυξη και εμφιάλωση.

 

 

Πηγή: ( http://users.hol.gr/~aggkolon/foodcode.htm )

 

 

 

Οι κατηγορίες των πρόσθετων τροφίμων καθώς και η λειτουργία τους είναι οι εξής:

Χρωστικές: προσθέτουν ή αποκαθιστούν το χρώμα ενός τροφίμου που έχει χαθεί κατά την επεξεργασία του.

Συντηρητικά: παρατείνουν το χρόνο διατήρησης των τροφίμων προστατεύοντάς τα από τις αλλοιώσεις που προκαλούνται από τους μικροοργανισμούς.

Αντιοξειδωτικά: παρατείνουν το χρόνο διατήρησης των τροφίμων προστατεύοντάς τα από τις αλλοιώσεις που προκαλούνται από την οξείδωση (όπως το τάγγισμα των λιπών και οι μεταβολές χρώματος).

Φορείς: χρησιμοποιούνται για τη διάλυση, την αραίωση, τη διασπορά ή άλλη φυσική τροποποίηση προσθέτου τροφίμων χωρίς να μεταβάλλουν τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του (και χωρίς να ασκούν οι ίδιοι τεχνολογικές επιδράσεις) προκειμένου να διευκολύνουν το χειρισμό, την εφαρμογή ή τη χρήση του.

Γαλακτωματοποιητές: επιτρέπουν το σχηματισμό ή τη διατήρηση ομοιογενούς μείγματος δύο ή περισσοτέρων μη μειγνυόμενων φάσεων, όπως το λάδι και το νερό, σε τρόφιμο.

Γαλακτωματοποιητικά άλατα: μετατρέπουν τις πρωτεΐνες που περιέχονται στο τυρί σε διασπαρμένη μορφή και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιφέρουν ομοιογενή κατανομή των λιπών και των άλλων συστατικών.

Πυκνωτικά μέσα: αυξάνουν το ιξώδες ενός τροφίμου.

Πηκτωματογόνοι παράγοντες: προσδίδουν σε ένα τρόφιμο υφή μέσω του σχηματισμού ενός πηκτώματος.

Σταθεροποιητές: επιτρέπουν τη διατήρηση της φυσικο-χημικής κατάστασης ενός τροφίμου, δηλαδή επιτρέπουν τη διατήρηση της ομοιογενούς διασποράς δύο ή περισσότερων μη μειγνυόμενων ουσιών σε ένα τρόφιμο. Περιλαμβάνουν επίσης ουσίες που σταθεροποιούν, συντηρούν ή εντείνουν το υπάρχον χρώμα ενός τροφίμου.

Ενισχυτικά γεύσης: ενισχύουν την υπάρχουσα γεύση ή / και οσμή του τροφίμου.

Οξέα: αυξάνουν την οξύτητα των τροφίμων ή / και τους προσδίδουν όξινη γεύση.

Ρυθμιστές οξύτητας: μεταβάλλουν ή ελέγχουν την οξύτητα ή την αλκαλικότητα του τροφίμου.

Αντισυσσωματοποιητικοί παράγοντες: μειώνουν την τάση μεμονωμένων σωματιδίων του τροφίμου να προσκολλώνται μεταξύ τους.

Τροποποιημένα άμυλα: λαμβάνονται με μία ή περισσότερες χημικές επεξεργασίες βρώσιμων αμύλων, μπορεί να έχουν υποστεί φυσική ή ενζυματική επεξεργασία, και μπορούν να έχουν υποστεί όξινη ή αλκαλική αραίωση ή λεύκανση.

Γλυκαντικά: χρησιμοποιούνται για να προσδώσουν γλυκιά γεύση στα τρόφιμα ή ως επιτραπέζια γλυκαντικά. Η χρήση γλυκαντικών υλών αντί της ζάχαρης είναι δικαιολογημένη για την παραγωγή τροφίμων μειωμένων θερμίδων, τροφίμων που δεν προκαλούν τερηδόνα ή τροφίμων χωρίς προσθήκη ζάχαρης για την παράταση του χρόνου διατήρησης χάρις στην αντικατάσταση της ζάχαρης, καθώς και για την παραγωγή διαιτητικών προϊόντων.

Διογκωτικά αρτοποιΐας: αυξάνουν τον όγκο της ζύμης ή του παναρίσματος ελευθερώνοντας αέριο.

Αντιαφριστικοί παράγοντες: προλαμβάνουν ή περιορίζουν το σχηματισμό αφρού.

Αφριστικοί παράγοντες: επιτρέπουν την ομοιογενή διασπορά αερίου φάσεως σε υγρό ή στερεό τρόφιμο.

Υλικά για γλασάρισμα  προσδίδουν στιλπνότητα ή παρέχουν προστατευτική επικάλυψη, τοποθετούμενα στην εξωτερική επιφάνεια του τροφίμου.

Βελτιωτικό αλεύρων: προστίθενται στο αλεύρι ή στη ζύμη προκειμένου να βελτιώσουν την αρτοποιητική ικανότητά τους.

Σκληρυντικοί παράγοντες: καθιστούν ή διατηρούν τους ιστούς των φρούτων ή των λαχανικών σκληρούς ή τραγανούς, ή αλληλεπιδρούν με τους πηκτωματογόνους παράγοντες για την παρασκευή ή την ενίσχυση πηκτώματος.

Υγροσκοπικά μέσα: αποτρέπουν τη ξήρανση των τροφίμων ή προάγουν τη διάλυση μιας σκόνης σε υδατικό μέσο.

Συμπλοκοποιητές: σχηματίζουν χημικά σύμπλοκα με μεταλλικά ιόντα.

Διογκωτικοί παράγοντες: συμβάλλουν στη διόγκωση τροφίμου χωρίς να συμβάλλουν σημαντικά στη διαθέσιμη ενεργειακή αξία του.

Αέρια συσκευασίας: τα αέρια, πλην του αέρα, τα οποία εισάγονται σε περιέκτη πριν, κατά ή μετά την τοποθέτηση τροφίμου στον εν λόγω περιέκτη.

Προωστικοί παράγοντες: τα αέρια, πλην του αέρα, τα οποία προκαλούν την αποβολή τροφίμου από περιέκτη.

 

ΠΗΓΗ : ( www.wikipedia.com/wiki/πρόσθετα_τροφίμων)

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ε :

Οι αριθμοί E είναι κώδικες για τις πρόσθετες ουσίες τροφίμων και έχουν θεσμοθετηθεί από την ευρωπαϊκή ένωση για να γνωρίζουν οι καταναλωτές ποια πρόσθετα περιλαμβάνουν οι συσκευασμένες τροφές που καταναλώνουν. Έτσι τα Ε βρίσκονται συνήθως στις ετικέτες τροφίμων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αρκετές χώρες εκτός Eυρωπαϊκής Ενωσης έχουν εναρμονιστεί με τις οδηγίες της όσον αφορά τη σήμανση Ε και έτσι οι αριθμοί Ε έχουν πάρει πια παγκόσμιο χαρακτήρα. Το σχέδιο αρίθμησης των Ε ακολουθεί τις σταθερές του διεθνούς συστήματος αρίθμησης (INS) όπως καθορίζεται από την επιτροπή “Codex Alimentarius” . Μόνο ένα υποσύνολο των πρόσθετων ουσιών INS έχει εγκριθεί για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με το πρόθεμα Ε.

Η προσθήκη των Ε πρόσθετων ουσιών στα τρόφιμα είναι ένα ζήτημα μεγάλης σημασίας για την ανθρώπινη υγεία. Και υπάρχει μεγάλη ανησυχία για την προσθήκη μη κατάλληλων για κατανάλωση Ε στα τρόφιμα. Πολλές τέτοιες πρόσθετες ουσίες θεωρούνται ότι συνδέονται με διάφορες διαταραχές στον ανθρώπινο οργανισμό, συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιών, τις νευρολογικές διαταραχές, τις διαταραχές των εντέρων, τον καρκίνο, τις καρδιακές παθήσεις και την αρθρίτιδα. Τα τελευταία χρόνια οι ανησυχίες έχουν ενταθεί καθώς πολλές από αυτές τις Ε πρόσθετες ουσίες μπορεί να είναι γενετικά τροποποιημένης προέλευσης. Μερικές Ε- αριθμημένες πρόσθετες ουσίες των τροφίμων, θεωρούνται εντελώς ακατάλληλες για ομάδες ανθρώπων που έχουν αποδεχθεί συγκεκριμένες τροφικές απαγορεύσεις στην διατροφή τους, είτε για θρησκευτικόφιλοσοφικούς λόγους, είτε για λόγους υγείας ( Χορτοφάγοι, Μουσουλμάνοι, Εβραίοι, ασθενείς με συγκεκριμένη δίαιτα).

Συντηρητικά που μπορεί να μας προκαλέσουν αλλεργίες:

Ε 102	Ε 107	Ε 110	Ε 122	Ε 123	Ε 124	Ε 132
Ε 155	Ε 210	Ε 211	Ε 212	Ε 213	Ε 219	Ε 223
Ε 214	Ε 215	Ε 216	Ε 217	Ε 218	Ε 431
Ε 224	Ε 225	Ε 226	Ε 227	Ε 250	Ε 131
Ε 310	Ε 311	Ε 312	Ε 414	Ε 430	Ε 221

 

 

  

Συντηρητικά που είναι επικίνδυνα για τα παιδιά:

E 102	E 104	E 107	E 110	E 133	E 312
E 127	E 128	E 131	E 132	E 212	E 123
E 154	E 155	E 210	E 211	E 250	E 216
E 218	E 219	E 220	E 230	E 311	E 320
E 251	E 262	E 270	E 310	E 627	E 124
E 325	E 541	E 621	E 623	E 122	E 217
E 631	E 632	E 635	E 120	E 215	E 321

 

 

 

 

Συντηρητικά που ίσως είναι καρκινογόνα:

Ε 102	Ε 107	Ε 122	Ε 151	Ε 154
Ε 173	Ε 407	Ε 128	Ε 153	Ε 155

 

 

Συντηρητικά που είναι καρκινογόνα:

Ε 230   Ε 250   Ε 251   Ε 252    Ε 900

 

Πηγή : (http://www.fitnessinfo.gr/fitnessgeneralinfo/alimentaryelements/enumbers/index.html )

 

Πηγή : (http://starclub-starclub.blogspot.gr/2009/04/blog-post_17.html )

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ :

 

Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Τhe Lancet μία από τις σημαντικότερες μελέτες των τελευταίων ετών σε παιδιά. Στην μελέτη το ερώτημα ήταν αν οι χρωστικές και τα συντηρητικά στις τροφές συντελούν στο Σύνδρομο Υπερκινητικότητας και Ελλειματικής Προσοχής (ADHD). Τα παιδιά που πάσχουν από αυτό το σύνδρομο τείνουν να είναι υπερκινητικά και η προσοχή τους να είναι ελλιπής. Η μελέτη έγινε σε 297 παιδιά, 144 παιδία 8-9 ετών και 153 παιδιά 3 ετών. Μελετήθηκε η επίδραση ενός πολύ συχνά χρησιμοποιούμενου συντηρητικού, του θειϊκού νατρίου και μίγματος χρωστικών ουσιών.  Οι δυσμενείς επιπτώσεις της κατανάλωσης κάποιων συντηρητικών, που μπορεί να φτάσουν μέχρι και την επικινδυνότητα, είναι σπάνιες και φαίνεται να σχετίζονται με ειδικές κατηγορίες ατόμων κι ειδικές παθήσεις. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να σχετίζονται με την ποσοτική κατανάλωση και τη συχνότητα και για αυτό για πολλά τρόφιμα καθορίζεται και συχνά αναφέρεται και στη συσκευασία το όριο της κατανάλωσης, ανά τρόφιμο ή η ειδική ομάδα καταναλωτών. Για το λόγο αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχουν καθορίσει ένα ειδικό σύστημα επισήμανσης για να δίνουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να κάνουν σωστές και ασφαλείς επιλογές, όσον αφορά τα τρόφιμα που περιέχουν συντηρητικά, με υποχρεωτική αναγραφή τους ανά κατηγορία (συντηρητικό, χρώμα, αντιοξειδωτικό, κ.λπ.), είτε με το όνομά τους, είτε με τον αντίστοιχο αριθμό Ε.  Τα συντηρητικά σπάνια φαίνονται να προκαλούν επικίνδυνες αντιδράσεις. Μεταξύ των συντηρητικών ουσιών που κατά καιρούς έχουν συνδεθεί με επιπτώσεις στην υγεία είναι: κάποια από τα θειώδη (Ε 220-228), το βενζοϊκό οξύ και παράγωγά του (Ε 210-213), τα οποία σχετίστηκαν με ευαίσθητα άτομα με προβλήματα αναπνοής.

 

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η Παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή,  ύστερα από μελέτες και στη χώρα μας και αλλού, έχει αποδειχτεί η πιο υγιεινή διατροφή. Η Mεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου και άλλα.
Ο τρόπος αυτός διατροφής κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς πλήθος μελετών δείχνουν ότι οι κάτοικοι Μεσογειακών περιοχών ζουν περισσότερο, ενώ πολύ σπανιότερα σε σχέση με τους Αμερικανούς και τους Βορειοευρωπαίους πάσχουν από καρκίνο εντέρου και στήθους ή καρδιακές παθήσεις.
Το μενού είναι απλό και στηρίζεται στη λιτή διατροφή: χορταρικά, φρούτα, όσπρια, λαχανικά, αγνό τυρί, ζυμωτό μαύρο ψωμί, ωμό ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, λίγο σπιτικό κρασί και ψάρια!  Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής (η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ακόρεστων λιπαρών), προστατεύουν εκτός των άλλων και το δέρμα από τα σημάδια του χρόνου, δηλαδή τις ρυτίδες. Και σε συνδυασμό με καθημερινή σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα, χορός, κλπ) το Μεσογειακό διατροφικό μενού αποτελεί συνταγή για μακροζωία, υγεία και ομορφιά.

Πηγή: (  http://users.sch.gr/thomalekos/mesdiatrofi.htm )

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ :

Τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής στην πρόληψη από τις ασθένειες, είναι πιο ολοκληρωμένα όταν η διατροφή αυτή συνδυάζεται και με σωματική δραστηριότητα. Η σωματική δραστηριότητα με τη σειρά της έχει επίσης ευεργετική δράση στην πρόληψη κάποιων ασθενειών. Ο συνδυασμός λοιπόν άσκησης και σωστής διατροφής οδηγεί σε ένα υγιές βάρος το οποίο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης νοσημάτων σχετιζόμενων με διατροφή (Σακχαρώδης Διαβήτης, υπερχοληστερολαιμία, αρτηριακή υπέρταση κτλ.)

Αν όλα τα παραπάνω είναι σωστά, γιατί ο Έλληνας στις μέρες μας έχει τόσο αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας, καρδιοπαθειών και αρρωστιών σχετιζόμενες με διατροφή;

Διότι έχουμε πλέον ξεφύγει από το μοντέλο της διατροφής αυτής παράλληλα με την κίνηση. Αναζητούμε πιο επεξεργασμένες τροφές, που ετοιμάζονται γρηγορότερα (τηγάνισμα κτλ) και είναι γεμάτες συντηρητικά, ενώ παράλληλα καταναλώνουμε ελάχιστα φρούτα και λαχανικά. Παράλληλα αποφεύγουμε να κάνουμε αρκετή άσκηση, ενώ οι ώρες της καθιστικής εργασίας ολοένα και αυξάνονται. Ακόμα δηλαδή κι αν ζούμε στη Μεσόγειο, έχουμε υιοθετήσει περισσότερο τα δυτικά μοντέλα διατροφής και επιβαρύνουμε την υγεία μας.

Τα άτομα που ακολουθούν πιστά μια διατροφή με τα παραπάνω χαρακτηριστικά εμφανίζουν σε μελέτες χαμηλά ποσοστά θνησιμότητας και αυξημένο προσδόκιμο επιβίωσης . Ένας μεγάλος αριθμός επιδημιολογικών μελετών παρατήρησης και παρέμβασης, συσχετίζει την υιοθέτηση της ΜΔ με μικρότερη επίπτωση καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκίας, κατάθλιψης, γνωστικών διαταραχών τύπου Alzheimer και συγκεκριμένων μορφών κακοήθειας. Στην περίπτωση των νεοπλασματικών νοσημάτων, τα βιβλιογραφικά δεδομένα είναι αντικρουόμενα, καθώς δεν τεκμηριώνουν όλες οι μελέτες προστατευτική δράση της ΜΔ ή των επιμέρους συστατικών της στην κλινική έκβαση των ασθενών με κακοήθεις νεοπλασίες.

 

ΠΗΓΗ : (www.wikipedia.com/wiki/μεσογειακή_διατροφή_οφέλη)

 

Χαρακτηριστικά Μεσογειακής Διατροφής

 

Η Μεσογειακή Διατροφή στηρίζεται στην άφθονη και καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, μη επεξεργασμένων δημητριακών ολικής άλεσης, ελαιόλαδου και γαλακτοκομικών προϊόντων με έμφαση στο τυρί. Συστήνεται η μειωμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και των προϊόντων του και η αντικατάσταση του με περισσότερο ψάρι και πουλερικά για να αποφύγουμε την υψηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών. Στις βασικές αυτές κατηγορίες τροφίμων, έρχονται να προστεθούν οι ξηροί καρποί και το κόκκινο κρασί σε μέτριες ποσότητες. Χαρακτηριστικό της Μεσογειακής πυραμίδας είναι ότι ενσωματώνει σε όλες αυτές τις προτάσεις για κατανάλωση τροφίμων, την τακτική άσκηση και τη σωστή ενυδάτωση. Έτσι, η μεσογειακή διατροφή συνδυάζει τα ευεργετικά αποτελέσματα των φυτικών ινών, της καλής ποιότητας των λιπαρών και μιας πληρέστατης γκάμας βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών ουσιών.

 

Το ελαιόλαδο :
Αποτελεί τη βάση της μεσογειακής διατροφής και είναι το πλέον υγιεινό λάδι, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά του σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (έως 83%). Σύμφωνα με πολυάριθμες επιστημονικές έρευνες, το ελαιόλαδο ως συστατικό της καθημερινής μας διατροφής προσφέρει:

• Μείωση της ολικής και της κακής χοληστερίνης
• Προστατεύει από τη στεφανιαία νόσο
• Δημιουργεί προδιάθεση για χαμηλότερη πίεση αίματος
• Φαίνεται να προφυλάσσει από τον καρκίνο

Η χρήση του ελαιόλαδου στα τηγάνι συστήνεται έναντι οποιουδήποτε άλλου λαδιού ή λίπους καθώς αντέχει περισσότερο. Καλό όμως είναι να το καταναλώνουμε ωμό και να το προσθέτουμε στο τέλος του μαγειρέματος.

Πηγή: (www.arosis.gr )

 

 

 

 

ΑΣΦΑΛΗΣ ΧΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

 

Αυγά: Διατηρούνται στο ψυγείο για 2-3 εβδομάδες. Μετά την αγορά από το κατάστημα πωλήσεως, στο σπίτι τοποθετήστε τα αυγά στο ψυγείο που λειτουργεί σε θερμοκρασία 4°C ή λίγο παρακάτω. Να τα αποθηκεύσετε στη συσκευασία πωλήσεως στο ψυχρότερο μέρος του ψυγείου και όχι στην πόρτα του ψυγείου.

Χρησιμοποιήστε τα ολόκληρα αυγά με κέλυφος εντός 3 με 5 εβδομάδων. Τα σφιχτοβρασμένα αυγά μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο επί 1 εβδομάδα. Τα απομεινάρια γεύματος ή δείπνου (κρόκοι και ασπράδια) να καταναλώνονται εντός 4 ημερών. Αν τα αυγά σπάσουν κατά τη μεταφορά, στο σπίτι να τα σπάσετε και να τα τοποθετήσετε σε καθαρό δοχείο με αεροστεγές καπάκι, διατηρήστε και καταναλώστε τα εντός 2 ημερών.

 

Ψάρια: Όταν αγοράζουμε φρέσκα ψάρια, πρέπει να τα πλένουμε, να τα καθαρίζουμε, να αφαιρούμε τα εντόσθια και τα βράγχια, να τα στεγνώνουμε και, εν συνεχεία, να τα διατηρούμε στη συντήρηση του ψυγείου το πολύ για 2-3 μέρες, έως ότου τα μαγειρέψουμε ή τα καταψύξουμε από τρεις (τα λιπαρά ψάρια) έως πέντε (άπαχα ψάρια) μήνες. Ο ιδανικότερος τρόπος για να ξεπαγώσουμε τα ψάρια είναι να τα αφήνουμε στη συντήρηση. Δεν πρέπει να τα βγάζουμε εκτός ψυγείου, για να μην έχουμε απότομες μεταβολές θερμοκρασίας. Ως εκ τούτου, αλλοιώνεται το δέρμα ή οι ιστοί τους.

Κρέας: Δεν πρέπει να κρατάμε το κρέας στη συντήρηση πάνω από δύο μέρες. Καλό είναι να μην είναι περιτυλιγμένο με χαρτί, αλλά να τοποθετείται σε κατάλληλο σκεύος που επιτρέπει ελαφρώς τον αερισμό του, π.χ. σε γυάλινο μπολ, το οποίο καλύπτεται με ένα πιάτο, χωρίς να έρχεται σε επαφή με άλλα τρόφιμα. Σε περίπτωση που δεν επιθυμούμε να καταναλώσουμε το κρέας εντός τριών ημερών, καλύτερα είναι να αγοράσουμε κατεψυγμένο κρέας, αντί να καταψύξουμε το νωπό. Αν πάλι θέλουμε να καταψύξουμε το νωπό, πρέπει να το πλύνουμε και να το στεγνώσουμε καλά, και, εν συνεχεία, να το διατηρήσουμε στην κατάψυξη για τρεις έως τέσσερις μήνες τα αιγοπρόβατα, τέσσερις έως έξι μήνες το χοιρινό, έξι μήνες το μοσχαρίσιο και έως έναν χρόνο το βοδινό.

 

 

ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Ο τρόπος και η σωστή αποθήκευση διάφορων ειδών τροφίμων είναι ευθύνη του καταναλωτή. Να θυμόμαστε να προσέχουμε πάντα τις ημερομηνίες στη συσκευασία του προϊόντος. Αν υπάρχει ημερομηνία λήξης, να τη συμβουλευτούμε. Διαφορετικά, ακολουθούμε τον παρακάτω πίνακα:

Γάλα φρέσκο: Μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για μερικές μέρες.
Γάλα εβαπορέ: Μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά σε μέρος χωρίς υγρασία. Από τη στιγμή που θα ανοιχτεί πρέπει να τοποθετείται στο ψυγείο.
Γιαούρτι: Τα περισσότερα γιαούρτια μπορούν να διατηρηθούν για περίπου 2-3 εβδομάδες στο ψυγείο. Το ανοιγμένο γιαούρτι πρέπει να καταναλώνεται το πολύ σε 2 μέρες.
Τυριά: Διατηρούνται, όταν είναι καλά σκεπασμένα στο ψυγείο.
Λαχανικά εκτός ψυγείου: Μπορούν να διατηρηθούν εκτός ψυγείου για μερικές μέ­ρες, εφόσον δεν έχουν υποστεί ζημιά.
Λαχανικά στο ψυγείο: Διατηρούνται στο ψυγείο μέχρι και 1 μήνα, ανάλογα με το είδος των λαχανικών.
Λαχανικά κατεψυγμένα: Μπορούν να διατηρηθούν στην κατάψυξη για μερικούς μήνες, αλλά καλό είναι να συμβουλευόμαστε την ημερομηνία λήξης της συσκευασίας.
Ώριμα Φρούτα: Τοποθετούνται στο ψυγείο στο  ειδικό  συρτάρι για τα  φρούτα  μόλις αγοραστούν και αφού πλυθούν προσεκτικά. Φρούτα   εκτός   ψυγείου   (πορτοκάλια, μανταρίνια): Τα εσπεριδοειδή μπορούν να μείνουν εκτός ψυγείου για μερικές μέρες.
Μήλα, βερίκοκα, ροδάκινα, πεπόνια, αχλάδια: Τα αφήνουμε στο δωμάτιο μέχρι να ωριμάσουν και μετά μπορούμε να τα τοποθετούμε με ασφάλεια στο ψυγείο.
Φρέσκο κρέας ή ψάρι: Μπορούν να διατηρηθούν για 2-3 περίπου μέρες στο ψυγείο χαλαρά τυλιγμένα. Αν τοποθετηθούν στην κατάψυξη μπορεί να διατηρηθούν μέχρι και δύο μήνες χωρίς πρόβλημα. Αφού βγουν από την κατάψυξη, θα πρέπει να καταναλωθούν γρήγορα. Μαγειρεμένα μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο για περίπου τρεις με τέσσερις ημέρες. Τα περισσεύματα μαγειρεμένου φαγητού πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο και, πριν σερβιριστούν ξανά, να ξαναζεσταίνονται αρκετά, ώστε να σκοτώνονται τα μικρόβια. 
Αυγά: Διατηρούνται στο ψυγείο για 2-3 εβδομάδες.
Ψωμί, παξιμάδι , λάδι: Πρέπει να τοποθετούνται σε ένα καθαρό, χωρίς υγρασία ντουλάπι.
Δημητριακά (μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά): Διατηρούνται για πολύ καιρό στο ντουλάπι, εφόσον έχουμε κλείσει καλά τη συσκευασία για να μην μπει υγρασία.

Οι καλές συνήθειες υγιεινής σε σχέση με την καθαριότητα και τη διατήρηση των τροφίμων αποτελούν σημαντικό μέρος της πρόληψης των μολύνσεων και των ασθενειών. Τα τρόφιμα στα οποία γίνεται σωστή συντήρηση και διατήρηση δε χάνουν σχεδόν κανένα από τα θρεπτικά συστατικά τους. Οι τεχνικές συντήρησης των τροφίμων έχουν ως σκοπό να καταστρέψουν τους μικροοργανισμούς που χαλάνε τα τρόφιμα και να διατηρήσουν τα τρόφιμα σε καλή κατάσταση για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Βέβαια, πρέπει πάντα να ακολουθούμε την ημερομηνία λήξης που υπάρχει στα περισσότερα συντηρημένα τρόφιμα.

Η τεχνολογία μας έχει δώσει τη δυνατότητα να διατηρήσουμε τα  τρόφιμα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Έτσι, μπορούμε σήμερα να τρώμε σχεδόν όλα τα τρόφιμα ανεξάρτητα από την εποχή.

Μέθοδοι συντήρησης:

 1.Ψύξη: Τα τρόφιμα τοποθετούνται στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4ων βαθμών Κελσίου. Οι μικροοργανισμοί -συνήθως- παραμένουν ζωντανοί, αλλά σταματούν να πολλαπλασιάζονται.

2. Κατάψυξη.: Τα τρόφιμα διατηρούνται σε θερμοκρασία κάτω από το μηδέν με αποτέλεσμα να καταστρέφονται πολλοί μικροοργανισμοί και να εμποδίζεται η ανάπτυξη άλλων. Η θερμοκρασία κατάψυξης είναι κάτω από το μηδέν. Μετά την απομάκρυνση των τροφίμων από την κατάψυξη, αυτά στη συνέχεια πρέπει να καταναλώνονται γρήγορα.

   3. Κονσερβοποίηση: Τα τρόφιμα τοποθετούνται μέσα σε κλειστά δοχεία τα οποία έχουν θερμανθεί, για να καταστραφούν όλοι οι μικροοργανισμοί.

  

  4. Αποξήρανση: Απομάκρυνση μεγάλου ποσοστού νερού από τρόφιμα, όπως λαχανικά, φρούτα, πατάτες, καφές, τσάι, σούπες, εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηριδίων και μπορούμε να τα διατηρήσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα.

5. Πάστωμα: Προσθήκη αλατιού σε μεγάλες ποσότητες εμποδίζει τους μικροοργανισμούς να αναπτυχθούν.

 

 

 

6. Παστερίωση :Υπάρχει η αργή και η γρήγορη παστερίωση. Στην πρώτη χρησιμοποιούνται θερμοκρασίες μεταξύ +60ο έως + 65ο C για 20 έως 30 λεπτά, ενώ στη δεύτερη, θερμοκρασίες μεταξύ +70ο έως +85ο C για 3 έως 5 λεπτά. Με τη μέθοδο αυτή μπορούν να διατηρηθούν για αρκετό διάστημα τα τρόφιμα.

7. Αποστείρωση :  Πολλές από τις κονσέρβες που παρασκευάζουμε στο σπίτι μας βασίζονται σε αυτήν τη μέθοδο. Βασίζεται στην ξεχωριστή αποστείρωση προϊόντος και περιέκτη. Η θερμοκρασία τής αποστείρωσης μπορεί να φτάσει και τους 150ο C. Ακολουθεί ψύξη του τροφίμου, γέμισμα των περιεκτών και κλείσιμο υπό συνθήκες ασηψίας.

8. Συντήρηση σε κενό αέρος : Με αυτή τη μέθοδο αφαιρείται το οξυγόνο από τις συσκευασίες και δημιουργούνται συνθήκες ακατάλληλες για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία τροφίμων σε μεγάλη γκάμα προϊόντων.

9. Συντήρηση με κάπνισμα : Η μέθοδος συνίσταται στην έκθεση τροφίμων σε καπνό που προέρχεται από την ατελή καύση ξύλων ή και αρωματικών θάμνων. Βασίζεται σε κάποιες ουσίες που περιέχονται στο καπνό της καύσης συγκεκριμένων ξύλων. Οι ουσίες αυτές είναι φυσικά συντηρητικά των τροφίμων που έχουν αντιβακτηριακή δράση. Συνήθως συνοδεύεται με αποξήρανση και πάστωμα με αλάτι. Η συντήρηση βασίζεται στην απομάκρυνση μέρους της επιφανειακής, κυρίως, υγρασίας, που βγάζει τους μικροοργανισμούς έξω απ’ τα όρια υγρασίας που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους.

10. Συντήρηση σε λάδι ή ζωικό λίπος :  Παλιά μέθοδος, βάσει της οποίας τα τρόφιμα καλύπτονται από το λάδι. Με τον τρόπο αυτό δεν έρχονται σε επαφή με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας και εμποδίζεται έτσι η ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη συντήρηση λαχανικών αλλά και για κρέας ή ψάρι.

Πηγή: (  http://3gym-alimou.att.sch.gr )

 

 

ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

 

Τι είναι τα μεταλλαγμένα προϊόντα;

Είναι προϊόντα που έχουν προκύψει από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς με βάση τις μεθόδους τις Γενετικής Μηχανικής.

Αυτό σημαίνει ότι έχει προηγηθεί μία επέμβαση στο γονιδίωμα των οργανισμών αυτών – συνήθως η επέμβαση αυτή είναι προσθήκη DNA ενός άλλου οργανισμού που έχει αποσπαστεί και τροποποιηθεί κατάλληλα στο εργαστήριο.

Ειδικότερα από τότε που οι επιστήμονες θεωρούν ότι κατάφεραν να αποκωδικοποιήσουν το DNA, έχει διευκολυνθεί η διαδικασία του εντοπισμού και της απομόνωσης του γονιδίου που είναι υπεύθυνο για κάποιο χαρακτηριστικό ή για τον έλεγχο κάποιας διαδικασίας και το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για να μεταβάλουμε τον καινούριο οργανισμό.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα γενετικά τροποποιημένων οργανισμών είναι τα βακτήρια που έχουν τροποποιηθεί ώστε να παράγουν ανθρώπινη ινσουλίνη. Τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς και έτσι από τεράστιες καλλιέργειες τροποποιημένων βακτηρίων συλλέγουμε πολύ εύκολα πολύικανοποιητικές ποσότητες ανθρώπινης ινσουλίνης, οι οποίες στη συνέχεια θα χορηγηθούν σε διαβητικούς ανθρώπους.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα μεταλλαγμένων προϊόντων είναι το γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι, σόγια, ρύζι, σιτάρι, κ.α.. Συνηθέστερα, έχουν τροποποιηθεί με κάποιο γονίδιο ανθεκτικότητας ή με κάποιο γονίδιο αυξητικής ορμόνης.

Μια τέτοια περίπτωση, ας πούμε, είναι το περίφημο “καλαμπόκι της Λάρισας” που είχε προκαλέσει κάποτε αντιδράσεις και συζητήσεις. Ήταν πειραματικές καλλιέργειες καλαμποκιού που είχε τροποποιηθεί ώστε να παράγει το βακτήριο Bacillus thuringiensis, το οποίο σκοτώνει τα λεπιδόπτερα έντομα και αποφεύγεται έτσι η χρήση φυτοφαρμάκων.

Τα μεταλλαγμέναείναι ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί στο εργαστήριο και δεν θα μπορούσαν ποτέ να υπάρξουν με φυσικό τρόπο. Η Greenpeace αντιτίθεται στην απελευθέρωση των μεταλλαγμένων οργανισμών στο περιβάλλον, διότι οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι είναι ανυπολόγιστοι και μη αναστρέψιμοι και υποστηρίζει τη βιώσιμη γεωργία, ως τη μόνη λύση που διασφαλίζει καθαρή τροφή και καλλιέργειες, προστατεύει το έδαφος, το νερό και το κλίμα, σέβεται τη βιοποικιλότητα και δεν επιμολύνει το περιβάλλον με χημικά και μεταλλαγμένα.

Τα βιολογικά προϊόντα είναι σε γενικές γραμμές το αποτέλεσμα της πιστοποιημένης βιολογικής γεωργίας. Τα βιολογικά προϊόντα είναι ολόφρεσκα, ιδιαίτερα γευστικά και αρωματικά τρόφιμα, που παράγονται από τους πιστοποιημένους γεωργούς ή αλλιώς βιοκαλλιεργητές που σέβονται το περιβάλλον, την γη αλλά και τα ζώα.  Η γενική τάση είναι συνεχώς αυξητική όσο αφορά την παραγωγή και την κατανάλωση βιολογικών προϊόντων, στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και σε όλο τον κόσμο. Όσο ο επιστημονικός κόσμος μας πληροφορεί για τα οφέλη που έχουμε από την κατανάλωση των βιολογικών προϊόντων, είναι σίγουρο ότι οι καταναλωτές θα αγκαλιάζουν περισσότερο τα βιολογικά προϊόντα.

 

ΠΗΓΗ : ( http://www.viologikaproionta.com/viologikaproionta/viologikaproiontagenika/index.html )

Οδηγός Καταναλωτών για τα μεταλλαγμένα στην ελληνική αγορά

Ο πρώτος Οδηγός Καταναλωτών της Greenpeace για τα μεταλλαγμένα στα τρόφιμα δημοσιεύτηκε το 2001. Ήδη από αυτή την πρώτη έκδοση οι εταιρίες τροφίμων της ελληνικής αγοράς δήλωναν ότι δε χρησιμοποιούν μεταλλαγμένα στην παραγωγή των προϊόντων τους. Η στάση αυτής της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων ήταν αποτέλεσμα της αντίδρασης των Ελλήνων καταναλωτών στη χρήση μεταλλαγμένων.

Από τότε και μέχρι σήμερα ο Οδηγός Καταναλωτών επικεντρώθηκε στα ζωικά προϊόντα. Μετά από χρόνια προσπαθειών και πίεσης, πολλές εταιρίες παραγωγής ζωικών προϊόντων μπορούν να εγγυηθούν ότι δε χρησιμοποιούν μεταλλαγμένα στη διατροφή των ζώων από τα οποία παράγονται τα προϊόντα τους. Η προσπάθειά της Greenpeaceσυνεχίζεται μέχρι να καθαρίσει το σύνολο των ζωοτροφών από τα μεταλλαγμένα. Παράλληλα, πιέζει ώστε και τα ζωικά προϊόντα να έχουν σήμανση που να μας πληροφορεί αν τα ζώα έχουν τραφεί με μεταλλαγμένα.

 

 

Γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα: Τα υπέρ και τα κατά

 

 

Τα πλεονεκτήματα είναι τα ακόλουθα:
1. Προϊόντα φυτικής προέλευσης:
Καλύτερη γεύση και ποιότητα
Μείωση χρόνου ωρίμανσης των φυτών ή δέντρων που τα παράγουν
Τα ΓΤ φυτά προσφέρουν καλύτερες και μεγαλύτερες σοδειές, αυξημένη αντίσταση εναντίον βλαβερών οργανισμών και ασθενειών, χρειάζονται λιγότερα εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα
Αυξημένη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά
Πιθανότητες για νέα προϊόντα και μεθόδους καλλιέργειας
2. Προϊόντα ζωικής προέλευσης:
Περισσότερες θρεπτικές ιδιότητες, αυξημένη αντίσταση των ζώων σε ασθένειες, αύξηση της παραγωγικότητας
Καλύτερη και περισσότερη παραγωγή κρέατος, αυγών και γάλακτος
Βελτίωση της υγείας των ζώων και καλύτερες διαγνωστικές μέθοδοι
3. Ωφέλη για το περιβάλλον
Λιγότερη χρήση εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων
Καλύτερη διατήρηση του εδάφους και των υδάτων όπως επίσης εξοικονόμηση ενέργειας
Βιολογική επεξεργασία των δασικών προϊόντων
Καλύτερος χειρισμός και επεξεργασία των αποβλήτων
4. Ωφέλη για την κοινωνία
Αυξημένη παραγωγή τροφίμων και ασφάλεια για τον αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό της γης
Αντιμετώπιση του προβλήματος της πείνας και του υποσιτισμού που μαστίζει σήμερα ένα πολύ μεγάλο αριθμό χωρών παγκοσμίως

 

Τα μειονεκτήματα και προβλήματα που συνοδεύουν τα ΓΤ προϊόντα αφορούν τους ακόλουθους τομείς:
1. Ασφάλεια.
Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία: Μεταφορά αλλεργιών, δημιουργία ανθεκτικών μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά λόγω μετάδοσης των γονιδίων που προσδίδουν την ανθεκτικότητα αυτή, πιθανότητα για άγνωστες επιδράσεις που μπορούν να έχουν σχέση με καρκίνο ή άλλες επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία
Κίνδυνοι για το περιβάλλον: Ανεπιθύμητη μεταφορά ΓΤ χαρακτηριστικών σε άλλους οργανισμούς με φυσικούς τρόπους, απώλεια του πλούτου της βιολογικής διαφοροποίησης στο φυτικό και ζωικό βασίλειο, άγνωστες επιδράσεις σε μικρόβια ή άλλους μικροοργανισμούς του εδάφους
2. Προβλήματα πνευματικών δικαιωμάτων.
Υπάρχει ο κίνδυνος, μερικές πολυεθνικές εταιρείες να μπορούν να ελέγχουν την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων λόγω πνευματικών δικαιωμάτων
Αύξηση της εξάρτησης των φτωχότερων και λιγότερο αναπτυγμένων χωρών από τις πλουσιότερες και βιομηχανοποιημένες χώρες
Εκμετάλλευση από τις πιο αναπτυγμένες χώρες των φυσικών πόρων άλλων πιο αδύνατων χωρών
3. Ηθικά προβλήματα.
Επέμβαση στους γενετικούς μηχανισμούς της φύσης και παραβίαση των εσωτερικών αξιών φυσικών οργανισμών
Ανάμειξη γονιδίων από βιολογικά διαφορετικούς οργανισμούς
Αντίθεση για την κατανάλωση προϊόντων φυτικής προέλευσης που περιέχουν ζωικά γονίδια και αντίθετα
4. Προβλήματα σήμανσης.
Σε μερικές χώρες δεν είναι υποχρεωτικό να αναφέρεται πάνω στα προϊόντα κατά πόσο προέρχονται από ΓΤ
Η ανάμειξη ΓΤ και μη ΓΤ προϊόντων δυσκολεύει τις προσπάθειες σήμανσης αναφορικά με την προέλευση και το είδος των προϊόντων
5. Προβλήματα για την κοινωνία.
Δεδομένου ότι είναι οι περισσότερο πλούσιες και ανεπτυγμένες χώρες που ελέγχουν την τεχνολογία των ΓΤΤ , υπάρχει ο κίνδυνος στρέβλωσης και τα νέα προϊόντα θα αναπτύσσονται σύμφωνα με τα συμφέροντα των πλουσιοτέρων χωρών.

 

ΠΗΓΗ : (www.wikepedia.com)

 

ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΜΕΤΑΛΑΞΕΙΣ

 

Στην παγκόσμια αγορά κυκλοφορούν τέσσερα μεταλλαγμένα προϊόντα, η σόγια, το καλαµπόκι,  το  βαµβάκι  και  η  ελαιοκράµβη.  Η  Ευρώπη  εισάγει  κυρίως

µεταλλαγμένη  σόγια  και  κάποιες  ποικιλίες  μεταλλαγμένου  καλαµποκιού.  Η

μεταλλαγμένη  σόγια  και  το  καλαμπόκι  χρησιμοποιούνται  ως  συστατικά  στην

παραγωγή τροφών και στην παραγωγή ζωοτροφών.

Συστατικά  σε  τρόφιµα: Η  σόγια  και  το  καλαµπόκι  αποτελούν  δύο  από  τις σηµαντικές πρώτες ύλες στη βιοµηχανία τροφίµων. Περισσότερο από το 60% των

τροφίµων  περιέχει  παράγωγα  σόγιας,  όπως  αλεύρι,  πρωτεϊνες,  λεκιθίνη, φυτικά έλαια, κλπ ή παράγωγα καλαµποκιού, όπως άµυλο, λάδι, αλεύρι κ.α.  Εποµένως  τρόφιµα  όπως  µπισκότα,  σάντουιτς, σοκολάτες ή παιδικές τροφές µπορεί να περιέχουν µεταλλαγµένη σόγια ή καλαµπόκι.

Ζωοτροφές: Η σόγια αποτελεί επίσης βασικό συστατικό της διατροφής των ζώων και των  ψαριών  εκτροφής  (αγελάδες,  γουρούνια,  πουλερικά,  ψάρια),  τα  οποία καταλήγουν στο πιάτο µας ως ζωικά προϊόντα, όπως κρέας, ψάρι, πουλερικά, γάλα, τυρί, γιαούρτι και αυγά.

Η έντονη αντίδραση και η επιμονή των καταναλωτών στην Ελλάδα ανάγκασε την πλειοψηφία των βιομηχανιών τροφίμων να παράγουν τρόφιµα χωρίς µεταλλαγµένα συστατικά και να διαθέσουν γραπτές εγγυήσεις  που  το  αποδεικνύουν.  Τα µεταλλαγµένα όµως εξακολουθούν να εισάγονται στη χώρα µας κυρίως για τη χρήση ζωοτροφών  µε  βασικό  προϊόν  τη  σόγια. Στη χώρα µας δεν υπάρχουν ούτε εµπορικές ούτε πειραµατικές καλλιέργειες µεταλλαγµένων.

Πηγή : (http://www.medlook.net.cy/article.asp?item_id=422 )

Γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα και οργανισμοί: Κίνδυνοι και προφυλάξεις.

Είναι γεγονός ότι με τη σύγχρονη τεχνολογία γενετικής μηχανικής μπορούν να παραχθούν φυτά και ζώα ή ψάρια που να έχουν νέα χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά μπορεί ν’ αφορούν την ανθεκτικότητα τους στις ασθένειες, στα παράσιτα, την ταχύτητα ανάπτυξης τους, την εμφάνισή τους ή ακόμα και τη γεύση τους.

Eπίσης, είναι γνωστό ότι τα μεταλλαγμένα τρόφιμα έχουν ένα δυνητικό ρόλο να παίξουν στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, στην ιχθυοκαλλιέργεια, στην συντήρηση των δασών και γενικά στην διατροφή επί παγκοσμίου κλίμακας.

Όμως οι κίνδυνοι των τροποποιήσεων αυτών στους κανόνες της φύσης μπορεί να έχει ανυπολόγιστο και απρόβλεπτο κόστος για την ανθρωπότητα. 

Είναι πιθανόν σε αρκετές περιπτώσεις, ότι οι γενετικές τροποποιήσεις μπορεί να επιφέρουν άθελα , αλλαγές στους μικροοργανισμούς που να είναι φοβερά επικίνδυνες για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια ανησυχούν για το φαινόμενο αυτό. Οι καταναλωτές όλο και περισσότερο αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που εγκυμονούν οι νέες αυτές εξελίξεις. Μεταξύ άλλων θεωρούν ότι οι διαδικασίες ανάπτυξης τέτοιων τροφίμων και οργανισμών πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρούς και διαφανείς κανόνες επιστημονικής διαδικασίες. Οι επιπτώσεις για το περιβάλλον πρέπει να αναλύονται προσεκτικά και οι διαδικασίες να είναι ανοικτές και για μελέτη από το κοινό.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι γενετικά μεταλλαγμένοι οργανισμοί μπορούν να είναι επικίνδυνοι για το περιβάλλον και γι’ αυτό να χρειάζονται περισσότερη προσοχή και διερεύνηση προτού αναπτυχθούν και χρησιμοποιηθούν. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:

·         όταν οι οργανισμοί μπορούν ν’ αναπτυχθούν και πολλαπλασιαστούν μόνοι τους χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση

·         όταν υπάρχει η πιθανότητα ανταλλαγής γενετικού υλικού μεταξύ του μεταλλαγμένου οργανισμού και του αρχικού μη μεταλλαγμένου οργανισμού

·         όταν δεν υπάρχει αρκετή εμπειρία και πληροφόρηση για την σχέση και αλληλοεπίδραση μεταξύ του μεταλλαγμένου οργανισμού και του περιβάλλοντος

·         όταν η γενετική τροποποίηση που έγινε δίνει στον νέο οργανισμό σημαντικό πλεονέκτημα επιβίωσης σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον

Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι που πιθανόν να προκαλούνται πρέπει να αναλύονται σχολαστικά για να ληφθούν μέτρα για την ελαχιστοποίησή τους. Τέτοιες αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1.      Δημιουργία νέων ή ακόμη ισχυρότερων ή ανθεκτικότερων παθογόνων και βλαβερών οργανισμών

2.      Μεγιστοποίηση των επιβλαβών ενεργειών βλαβερών οργανισμών που ήδη υπάρχουν μέσω νέων γενετικών συνδυασμών με τους μεταλλαγμένους οργανισμούς είτε αυτοί είναι ζώα ή φυτά

3.      Πρόκληση αρνητικών φαινομένων  σε οργανισμούς ή μη βλαβερά έντομα, σε πουλιά και άλλα ζώα τα οποία αρχικά δεν ήταν μέσα στους στόχους για τους οποίους έγινε η παρέμβαση

4.      Πρόκληση διαταραχών σε ορισμένα οικοσυστήματα

5.      Απώλεια και αλλαγές στην φυσική ποικιλία και γενετική διαφοροποίηση που υπάρχει μέσα στις διάφορες μορφές ζωής

Συμπέρασμα : υπάρχει ανάγκη πολύ αυστηρής αξιολόγησης των κινδύνων που μπορούν να προκαλέσουν οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί και τρόφιμα. Η ανάπτυξη προς την κατεύθυνση αυτή να επιτευχθεί με την εφαρμογή κατάλληλων προτύπων ασφάλειας και ελέγχου των νέων προϊόντων που προκύπτουν.  Με αυτό τον τρόπο μπορούν να αναπτυχθούν, χάρις στη σωστή επιστημονική πληροφόρηση και αξιολόγηση, γενετικά μεταλλαγμένοι οργανισμοί και τρόφιμα που να μην έχουν νοσηρές συνέπειες για το περιβάλλον ή ακόμη καλύτερα να έχουν θετικές επιπτώσεις πάνω σ’ αυτό.

Πηγή : (http://www.medlook.net.cy/article.asp?item_id=422 )

ΠΗΓΗ : ( http://www.emedi.gr/1997/metallagmena )

 

 

 

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

 

Η λέξη παχυσαρκία είναι σύνθεση των λέξεων παχύς και σάρκα.  Η παχυσαρκία, είναι ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα που συχνά αποτελεί πηγή μεγάλης απογοήτευσης για όσους επιχειρούν να το αντιμετωπίσουν. Η παχυσαρκία είναι μία επιδημία και δεν μπορεί να λυθεί αποσπασματικά, μόνο με την δίαιτα. Η πρόληψη φαίνεται να είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος και ο πλέον μακροχρόνιος. Παχυσαρκία είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Αυτή η αύξηση της ποσότητας του σωματικούς λίπους, συνεπάγεται βέβαια και αύξηση του σωματικού βάρους. Για τους παχύσαρκους, η ποιότητα ζωής είναι σαφώς μειωμένη αλλά και συντομότερη, αφού εμφανίζουν συχνότερα πολλές και σημαντικές επιπλοκές υγείας, συγκρινόμενοι με άτομα φυσιολογικού βάρους. Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται από υπερβολική εναπόθεση λίπους στις λιπαποθήκες του σώματος. Φυσιολογικά το λίπος, στο σύνολό του, αποτελεί το 15-20% του σωματικού βάρους για τον άνδρα και το 20-25% για τη γυναίκα. Στην παχυσαρκία το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάσει το 40%, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις και το 70% (κακοήθης παχυσαρκία). Η κατανομή αυτού του λίπους είναι γενετικά καθορισμένη (δομικό λίπος) και διαφέρει ανάλογα με το φύλο. Διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια της ήβης, κατά την εποχή δηλαδή που αναπτύσσονται τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου.

Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί την πιο συχνή διατροφική διαταραχή στις αναπτυγμένες χώρες. Στη χώρα μας στα τέλη του 2002 κυκλοφόρησαν οι νέες καμπύλες ύψους και βάρους καθώς και καμπύλες δείκτη μάζας  σώματος (ΔΜΣ= βάρος(kg)/ύψος(m2)) σύμφωνα με τα οποία τα ελληνόπουλα όχι μόνο έχουν ξεπεράσει σε βάρος τα παιδιά της Δυτικής Ευρώπης, αλλά συναγωνίζονται τα παιδιά της Αμερικής ίδιας ηλικίας και φύλου, που θεωρούνται τα παχύτερα παιδιά του κόσμου. Η αυξημένη επίπτωση της παιδικής παχυσαρκίας, όπως και η παχυσαρκία των ενηλίκων, οφείλεται στην τεράστια αλλαγή του τρόπου ζωής που ακολουθεί το ‘Δυτικό’ πρότυπο. Όσον αφορά στα παιδιά, το παιχνίδι σε αυλές και πλατείες έχει πλέον αντικατασταθεί από τα ‘playstation’ και τα παιχνίδια στον ηλεκτρονικό υπολογιστή που μεταφράζονται σε καθιστική ζωή. Οι γονείς εργάζονται αρκετές ώρες και η κλασική μεσογειακή διατροφή για την οποία ήμασταν περήφανοι κάποτε, έδωσε τη σκυτάλη της στα ‘έτοιμα’ φαγητά (fast food) που είναι γεμάτα λίπος και μαγειρεύονται ανθυγιεινά. Υποστηρίζεται βέβαια ότι φταίνε και τα γονίδια, δηλ. διαταραχές στο γενετικό μας υλικό που προδιαθέτουν κάποια άτομα να γίνουν παχύσαρκα.

ΠΗΓΗ : ( http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=7218 )

ΠΗΓΗ : ( http://www.kardiologos.gr )

 

 

Αίτια της παχυσαρκίας:

Οι αιτίες πρόκλησης της παχυσαρκίας μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί, και άλλοι παράγοντες μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία της.

Γενετικοί παράγοντες 

Η παχυσαρκία φαίνεται να επηρεάζεται σημαντικά από γενετικούς παράγοντες. Ωστόσο, το γεγονός ότι τα μέλη μιας οικογένειας μοιράζονται κατά κανόνα κοινό τρόπο ζωής και άρα διατροφικών συνηθειών καθιστά δύσκολη την αναγνώριση του βαθμού επίδρασης των γενετικών παραγόντων. Ταυτόχρονα, μέσα στο ίδιο οικογενειακό περιβάλλον μοιράζονται ταυτόχρονα και κοινές συμπεριφορές, τρόπους διαχείρισης των συγκρούσεων, τρόπους αντιμετώπισης του άγχους, ο συνδυασμός όλων των παραπάνω μας δυσκολεύει να μιλάμε για ξεκάθαρους γενετικούς παράγοντες της παχυσαρκίας.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες 

Πέρα από τους γενετικούς παράγοντες, καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη παχυσαρκίας φαίνεται να έχουν και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Το επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας αλλά και  οι προσωπικές επιλογές τροφών, αριθμού γευμάτων κτλ επηρεάζουν το βάρος του ατόμου. Για παράδειγμα οι Έλληνες κατά τα τελευταία χρόνια δείχνουν μια μεγάλη στροφή προς τροφές με πολλά συντηρητικά και λίπος, όπως για παράδειγμα το «γρήγορο φαγητό» (fast-food) σε αντίθεση με τους Έλληνες προηγούμενων γενεών που προτιμούσαν (αναγκαστικά πολλές φορές και λόγω οικονομικής δυσπραγίας) την ευρέως πια διαδεδομένη «μεσογειακή διατροφή» του ελαιόλαδου, των λαχανικών και των φρούτων.

Ψυχολογικοί παράγοντες 

Οι ψυχολογικοί παράγοντες μπορούν επίσης να επηρεάσουν τις συνήθειες κατανάλωσης τροφής. Πολλοί άνθρωποι τρώνε αντιδραστικά στα αρνητικά συναισθήματα: στο άγχος, στη λύπη, στο θυμό. Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε πως το 70% των ανθρώπων, όταν αγχώνεται, καταφεύγει στο ψυγείο. Το φαγητό θεωρείται ένα ισχυρό καταπραϋντικό-ηρεμιστικό σε έντονα αρνητικά συναισθήματα.

Άλλες αιτίες της παχυσαρκίας 

Μερικές ασθένειες μπορούν να οδηγήσουν στην παχυσαρκία ή έστω σε μια τάση αύξησης του βάρους. Ο υποθυρεοειδισμός , το σύνδρομο Cushing, η κατάθλιψη και ορισμένα νευρολογικά προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν στην υπερκατανάλωση τροφής ή στην αύξηση βάρους. Επίσης, τα φάρμακα όπως τα στεροειδή και μερικά αντικαταθλιπτικά χάπια μπορούν να προκαλέσουν αύξηση βάρους.

 Πηγή:  ( http://www.epilysi.com/articles/item/18-post18 )

 

Παχυσαρκία-Επιπτώσεις στον άνθρωπο

 

Η παχυσαρκία είναι μια κατάσταση κατά την οποία η φυσική ενέργεια αναπληρώνεται, διατηρείται στους λιπώδεις ιστούς του ανθρώπου και αυξάνεται σε τέτοιο σημείο έτσι ώστε να συσχετίζεται με διάφορες καταστάσεις που αφορούν την υγεία μας και ακόμη αυξάνει  την θνησιμότητα.

Επίσης η παχυσαρκία είναι μια κλινική κατάσταση που αφορά ένα άτομο, αυξάνεται διαρκώς και αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα:  βάρος παραπάνω από το κανονικό έχει αποδειχτεί ότι επηρεάζει διάφορα νοσήματα, ιδιαιτέρως καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, οστεοαρθρίτιδα, αϋπνία.

Τα παχύσαρκα άτομα έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν διάφορες επιπλοκές στην υγεία τους, όπως:

 

• Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
• Καρδιαγγειακές παθήσεις (αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία νόσος)
• Ορισμένους τύπους καρκίνου (καρκίνος μαστού, ενδομήτριου, παχέως εντέρου)
• Λιπώδες ήπαρ
• Υπερχοληστερολαιμία
• Χολολιθίαση
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Οστεοαρθρίτιδα
• Διαταραχές κατά τη διάρκεια του ύπνου 
• Διαταραχές της περιόδου στις γυναίκες

Αξίζει να ειπωθεί πως η  παιδική παχυσαρκία αποτελεί σοβαρό πρόβληµα υγείας µε συνεχώς αυξανόµενη συχνότητα διεθνώς. Όσον αφορά στη χώρα μας, βρισκόμαστε στην πρώτη θέση σε ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά κράτη. Επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι περίπου το 20% των παιδιών της Ευρώπης είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Στο ίδιο ποσοστό κατέληξε και ελληνική μελέτη που έλαβε χώρα στη βόρεια Ελλάδα, αλλά και τρίτη Ελληνική μελέτη σε παιδιά της Μεσσηνίας. 

Τα παχύσαρκα παιδιά κινδυνεύουν από σοβαρές ασθένειες, όπως διαβήτη τύπου 2, υψηλή πίεση και υψηλή χοληστερόλη. Σε έρευνα του Πανεπιστημίου της Κρήτης βρέθηκε ότι ένα στα δύο Ελληνόπουλα ηλικίας 4 έως 7 ετών έχει υψηλή χοληστερόλη. Επίσης, ανησυχητικά ήταν τα ευρήματα μια άλλης ελληνικής μελέτης, η οποία βρήκε αυξημένη αρτηριακή πίεση σε Ελληνόπουλα από τη Βόρεια Ελλάδα. 

 

Πηγή : ( http://www.econews.gr/2012/11/05/paxysarkia-antimetopisi/  )

 

 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ :

Στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας μας μπορούμε να διαπιστώσουμε πως οι περισσότεροι άνθρωποι ήρθαν αντιμέτωποι με το πρόβλημα έλλειψης της τροφής, γεγονός που ιστορικά τουλάχιστον κάνει την παχυσαρκία να θεωρείται σύμβολο πλούτου και ευημερίας. Η  παχυσαρκία αναγνωρίστηκε ως πάθηση πρώτα από τους Αρχαίους Έλληνες και η εμφάνιση της ήταν συχνή στην Ευρώπη το Μεσαίωνα και την Αναγέννηση. Πριν 2.500 χιλιάδες χρόνια ο Ιπποκράτης αλλά και οι άλλοι γιατροί που ακολούθησαν μετά απ’ αυτόν ισχυρίζονταν πως η παχυσαρκία είναι απλά μια νόσος και για την αντιμετώπιση της χρησιμοποιούσαν σχεδόν ίδιες θεραπευτικές μεθόδους με τις  σημερινές.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στην αναφορά του για την παχυσαρκία το 1997 επισημαίνει μεταξύ άλλων τα εξής: 

• Παίρνει διαστάσεις επιδημίας σε όλο τον κόσμο
• Οδηγεί σε άλλες ασθένειες με αυξημένο ιατρικό και κοινωνικό κόστος
• Τα βασικά αίτια είναι η καθιστική ζωή και η υψηλή σε λιπαρά και πλούσια σε θερμίδες διατροφή
• Είναι δυνατό να προληφθεί με την αλλαγή στον τρόπο ζωής και τις διατροφικές συνήθειες
• Η πρόληψη δεν είναι προσωπικό θέμα, αλλά χρειάζονται κοινωνικές αλλαγές
• Τα υπέρβαρα άτομα που διατρέχουν τον κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκα πρέπει να έχουν ιατρική παρακολούθηση
• Η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να είναι μακροχρόνια με στόχους μέτριας απώλειας βάρους
• Υπάρχει άμεση ανάγκη για εκπαίδευση της ιατρικής κοινότητας

 

Παχυσαρκία στην Ελλάδα :

Μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας αποτελεί η παχυσαρκία για την Ελλάδα, καθώς τα Ελληνόπουλα είναι τα πιο παχύσαρκα παιδιά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ δεν υστερούν και οι ενήλικες. Το 35,2% του γενικού πληθυσμού στη χώρα μας είναι υπέρβαρο, ενώ το 22,5% παχύσαρκοι. Η παχυσαρκία παίρνει τη μορφή πανδημίας λόγω της δραματικής αύξησης του αριθμού των παχύσαρκων ατόμων τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις υπό ανάπτυξη χώρες και το ανησυχητικό είναι ότι η Ελλάδα είναι πρώτη σε ποσοστά παχυσαρκίας και ειδικά της παιδικής στην Ευρώπη.  Το πρόβλημα της παχυσαρκίας ξεκινά από την εμβρυϊκή ηλικία όταν η μητέρα καπνίζει κατά την κύηση. Οι κρίσιμες ηλικίες όπου τα παιδιά εμφανίζουν παχυσαρκία η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί τα οδηγεί σε παχύσαρκους ενήλικες είναι τα 2-3 έτη, τα 5-7 έτη και η εφηβεία. Τα παχύσαρκα παιδιά διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσουν σημαντικές επιπλοκές στην υγεία τους, τόσο κατά την παιδική ηλικία όσο και αργότερα, καθώς συνήθως αυτά εξελίσσονται σε παχύσαρκους ενήλικες.

Ο επιστημονικός ορισμός της παχυσαρκίας ανταποκρίνεται στην αύξηση του λιπώδη ιστού. Ο βαθμός παχυσαρκίας σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προσδιορίζεται με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που υπολογίζεται από το πηλίκο του βάρους σώματος σε κιλά διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους σε εκατοστά δηλ. kg/cm2. Φυσιολογικά ο ΔΜΣ πρέπει να είναι μεταξύ 18,5 και 25. Όταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ του 25 και 30 τότε το άτομο θεωρείται υπέρβαρο, ενώ μεταξύ 30 και 35 θεωρείται παχύσαρκο. Τιμές ΔΜΣ μεγαλύτερες από 35 υποδηλώνουν πρόβλημα σοβαρής πλέον παχυσαρκίας η οποία προδιαθέτει σε επικίνδυνες επιπλοκές και αποκαλείται νοσογόνος παχυσαρκία.

 

Καλές διατροφικές συνήθειες

Το διατροφικό σκορ των μαθητών της Γ’ Δημοτικού ήταν 6,5 με άριστα το 10, σύμφωνα τις διεθνείς συστάσεις. Συγκεκριμένα, το 61,4% των μαθητών τρώει πρωινό καθημερινά, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο 92% όταν πρόκειται για το Σαββατοκύριακο. Ειδικότερα το 43% των μαθητών το πρωί πίνει μόνο ένα ποτήρι σκέτο γάλα, ενώ από τα παιδιά που τρώνε κάτι επιπλέον, το 61,5% επιλέγει γάλα με δημητριακά. Στο σχολείο, τοστ επιλέγει το 78,3% των μαθητών, φρούτα το 58,7%, μπισκότα/κέικ/σοκολάτα το 50,8%, ενώ πατατάκια/γαριδάκια το 15,2%.Το απόγευμα στο σπίτι, φρούτα τρώνε το 83,4% των μαθητών, γάλα/γιαούρτι το 70,3% και τοστ το 53,7%.  Kαθημερινά σαλάτα τρώει το 42,1% των μαθητών, ενώ το 62,7% τρώει πάνω από μια φορά την εβδομάδα πρόχειρο φαγητό (fast food). Τέλος, το 12,7% καταναλώνει αναψυκτικά 3-6 φορές την εβδομάδα, ενώ το 26,6% όχι. Έξι στους δέκα μαθητές δεν αθλούνται. Όσον αφορά τις συνήθειες σωματικής δραστηριότητας των παιδιών, η επεξεργασία των στοιχείων έδειξε ότι το 64,4% συμμετέχει σε κάποια αθλητική δραστηριότητα εκτός σχολείου, με το 42,2% να ασχολείται τουλάχιστον 1-2 ημέρες την εβδομάδα.  Επίσης το 45% των μαθητών αφιερώνει καθημερινά χρόνο στο παιχνίδι εκτός σπιτιού (ποδήλατο, ποδόσφαιρο κ.α.), ενώ το 31,7% σε δραστηριότητες μπροστά στην οθόνη (τηλεόραση, ηλεκτρονικός υπολογιστής, κ.α.).

ΠΗΓΗ : ( http://www.ert.gr/ )

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα στην οποία απευθύνεται. Σημαντικό ρόλο παίζει η πρόληψη στις μικρές ηλικίες, καθώς το 70% των υπέρβαρων παιδιών και εφήβων θα γίνουν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι ενήλικες, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται στο 80% αν ένας εκ των δύο γονέων είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.

Η παχυσαρκία στις μέρες μας έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας, καθώς έρευνες δείχνουν ότι έως και 50% του πληθυσμού έχει υπερβάλλον σωματικό βάρος. Είναι, επομένως, επιτακτική η ανάγκη αντιμετώπισης αυτής της νοσηρής κατάστασης στην οποία βρίσκεται μεγάλο μέρος της σύγχρονης κοινωνίας.

Η παχυσαρκία  είναι μια πολυπαραγοντική νόσος που επηρεάζεται τόσο από τον γονότυπό μας (γονίδια) όσο και από το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Η ζωή στα αστικά κέντρα δεν ευνοεί καθόλου την σωματική δραστηριότητα καθώς οι περισσότερες μετακινήσεις γίνονται πλέον με αυτοκίνητα και ΜΜΕ ενώ ο χρόνος που έχει στην διάθεσή του το άτομο δεν περισσεύει για να αθληθεί ή να ασχοληθεί με άλλου είδους δραστηριότητες που θα είναι ευεργετικές για την φυσική του κατάσταση.

Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση της παχυσαρκίας είναι η διατροφή. Τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ισορροπία στην κατανάλωση των θρεπτικών συστατικών που προσλαμβάνουμε.

Τρόποι αντιμετώπισης της παχυσαρκίας υπάρχουν πολλοί, ανάλογα με το τι επιτάσσουν οι εκάστοτε ανάγκες. Πλέον επιστήμη σε συνδυασμό με την τεχνολογία έχουν κάνει τέτοια άλματα που μπορούν να βοηθήσουν ακόμα και τις πιο δύσκολες και επείγουσες περιπτώσεις παχυσαρκίας.

Ωστόσο και η επιστήμη της διατροφής έχει κάνει άλματα στην μεθοδολογία την οποία χρησιμοποιεί προκειμένου να επηρεάσει την πρόσληψη τροφής ενός ατόμου.

Σε κάθε περίπτωση η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας έγκειται στη τροποποίηση εκείνων των παραγόντων που είναι μεταβλητοί. Τέτοιοι είναι παράγοντες όπως το βάρος, οι διατροφικές συνήθειες, η σωματική δραστηριότητα κ.τ.λ.

Σε μια προσπάθεια κατηγοριοποίησης των μεθόδων αντιμετώπισης της παχυσαρκίας θα λέγαμε πως αυτές συμπεριλαμβάνουν:

·   Την χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

·   Την φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

·   Τα υποθερμικά προγράμματα δίαιτας

·   Την τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς

 

 

ΠΗΓΗ : (http://www.mednutrition.gr/antimetopisi–pahysarkias )

 

 

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

 

• Μασήστε το φαγητό σας σωστά πριν το καταπιείτε
• Μάθετε να κάνετε τη διάκριση μεταξύ της πείνας και της βουλιμίας
• Τρώμε πρωινό κάθε μέρα
• Τρώμε σε ατμόσφαιρα ηρεμίας και συντροφικότητας
• Τρώμε αργά. Δεν καταβροχθίζουμε τα γεύματά μας
• Αποφεύγουμε να βλέπουμε τηλεόραση ταυτόχρονα με τα γεύματα
• Αποφεύγουμε τα αεριούχα αναψυκτικά
• Τρώμε “μεσογειακά”, δηλαδή προτιμάμε λαδερά φαγητά, λαχανικά, όσπρια,     σούπες, ψωμί
• Παίρνουμε κολατσιό στο σχολείο από το σπίτι ώστε να αποφεύγουμε τα “έτοιμα” παρασκευάσματα του κυλικείου
• Τρώμε συχνά ψάρι
• Τρώμε άφθονα φρέσκα λαχανικά, κυρίως εποχής
• Τρώμε φρούτα, είναι σύμμαχοι της υγείας

 Πηγή: ( fytro.com )

 

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ :

Αν και η παχυσαρκία είναι η πιο γνωστή και συνηθισμένη διατροφική διαταραχή στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, ο όρος χρησιμοποιείται κυρίως για να περιγράψει διαταραχές στην ψυχολογία ενός ατόμου που όμως έχουν αντίκτυπο στις διατροφικές του συνήθειες.

Επίσης  υπάρχουν επιστημονικές υποψίες για εμπλεκόμενους γενετικούς παράγοντες σ’ αυτά τα φαινόμενα, διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία, η βουλιμία, η υπερβολική σωματική άσκηση.  Πάντως, κάθε είδους ακραίες δίαιτες με απώτερο σκοπό τη σύντομη απώλεια βάρους είναι κατά βάση ψυχογενείς και απορρέουν συνήθως από μια διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος που κάνει κάποιον να μην αντιλαμβάνεται την πραγματική του εικόνα στον καθρέφτη και να νομίζει ότι έχει πολύ πιο αυξημένο βάρος απ’ ότι ισχύει στ’ αλήθεια.

Άλλες πάλι φορές, ένα άτομο μπορεί να έχει αναπτύξει μια φοβία για την παχυσαρκία και ως εκ τούτου να θέτει παράλογους στόχους απώλειας βάρους, παίρνοντας αφορμή από τα καλλίγραμμα σώματα των μοντέλων και επιθυμώντας την αποδοχή του περίγυρου. Επομένως, καταφεύγει σε εξοντωτικές διατροφικές συμπεριφορές όπως ασιτία ή ακραίες δίαιτες, χρήση διουρητικών ή καθαρτικών και εμετό, οι οποίες ενώ αρχικά φαίνεται πως ανακουφίζουν και επιτυγχάνουν προσωρινά τον πολυπόθητο στόχο της απώλειας βάρους, στη συνέχεια ισχυροποιούν τα ψυχογενή συμπτώματα, εγκαθιδρύουν σταδιακά μια εμμονή με το φαγητό και το βάρος, εξαθλιώνουν και εξουθενώνουν σωματικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά και κοινωνικά, και δύνανται να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, ακόμη και στο θάνατο, εάν δεν θεραπευθούν.

Όλες οι διατροφικές διαταραχές είναι επικίνδυνες για την υγεία και απαντώνται πλέον σε μεγάλο ποσοστό και στην Ελλάδα, παρόλο τη βαριά διατροφική μας κληρονομιά ως υπέρμαχους της πολύ δημοφιλούς σε όλο τον κόσμο Μεσογειακής διατροφής. Η διατροφική τούτη μάστιγα αγγίζει κυρίως νεαρά κορίτσια και γυναίκες, αν και δεν είναι διόλου σπάνιο φαινόμενο στους νεαρούς άνδρες αλλά και στους αθλητές.

Πηγή: ( http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=11449 )

ΚΑΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ :

JUNK–FOOD :

Οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής έχουν οδηγήσει τον άνθρωπο στην κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων προχείρου φαγητού η όπως αλλιώς το ξέρουμε fast–food ή junk–food. Όμως αυτός ο ανθυγιεινός τρόπος διατροφής έχει κάποιες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου. 

Μελέτες έχουν δείξει ότι :

 Το junk–foodμπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη ή ακόμη και σε αλτσχάιμερ. Η υπερκατανάλωση φαγητών πλούσιων σε θερμίδες μπορεί να προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο σαν εκείνες που παρατηρούνται και στον εθισμό σε διάφορες ουσίες! 

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα όσα ανακάλυψαν, η υπερκατανάλωση απολαυστικών φαγητών προκαλεί ιδιαίτερες νευροπροσαρμοστικές αντιδράσεις του εθισμού στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου, οδηγώντας στην εμφάνιση ψυχαναγκαστικής κατανάλωσης φαγητού.

ΠΗΓΗ : ( www.junk_food.com )

Συνέπειες της διαφήμισης  στην διατροφή μας

 

Η διαφήμιση είναι ένα ισχυρό εργαλείο που έχει την δύναμη να αλλάξει την γνώμη ακόμη και του πιο συνειδητοποιημένου καταναλωτή. Έχει την δύναμη να μας κάνει να μην αγοράσουμε ένα προϊόν που εμπιστευόμασταν χρόνια και να επιλέξουμε ένα καινούργιο που ίσως αποδειχθεί και κατώτερης ποιότητας. Τα παιδιά όπως αντιλαμβανόμαστε είναι ακόμη πιο ευαίσθητα στα μηνύματα που βλέπουν στην τηλεόραση καθώς δεν μπορούν ακόμη να καταλάβουν τις παρελκυστικές μεθόδους που ακολουθούν οι διαφημιζόμενοι. Οι κανονισμοί στους οποίους υπόκεινται οι διαφημίσεις σε διεθνές επίπεδο, έχουν προσανατολιστεί στο να μπορέσουν να προστατέψουν τα παιδιά από την εκμετάλλευση εξαιτίας της παιδικής τους αφέλειας, της έλλειψης εμπειρίας και κριτικής ικανότητας. Πολλές χώρες για το λόγο αυτό έχουν εισάγει απαγορευτικούς κανόνες στην διαφήμιση καπνού, αλκοόλ. Παρόλα αυτά όμως οι διαφημίσεις που αφορούν στην διατροφή των παιδιών υπόκεινται σε ελάχιστους περιοριστικούς κανόνες.

 

Πηγή : ( http://www.newinka.gr/consumer.php?id=198&version=gr )

 

 

Διατροφή και τηλεόραση :

 

             Σνακ και αναψυκτικά «κερδίζουν» έναντι φρούτων και λαχανικών στα παιδιά που είναι φαν της τηλεόρασης. Αποδεικνύεται ότι  τα παιδιά που παρακολουθούν πολύ τηλεόραση ακολουθούν κακή διατροφή.

Οι επιστήμονες μελέτησαν 13.000 μαθητές και διαπίστωσαν ότι οι κακές διατροφικές συνήθειες ίσχυαν ακόμη και όταν συνεκτίμησαν παράγοντες όπως η γυμναστική και η συχνότητα κατανάλωσης σνακ κατά τη διάρκεια που τα παιδιά έβλεπαν τηλεόραση.

Τα τελευταία χρόνια, η τηλεόραση έχει διεισδύσει μόνιμα στη ζωή μας, εξουσιάζοντας ένα μεγάλο κομμάτι από τον ελεύθερο χρόνο μας. Όμως, αυτό έχει και κάποιες επιπτώσεις. Ειδικά, όσον αφορά στις διατροφικές μας συνήθειες, ενοχοποιείται, μεταξύ άλλων, για τα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας που παρατηρούμε γύρω μας.  Οι διατροφικές μας συνήθειες έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας και ο ελλιπής ελεύθερος χρόνος, μας έχουν οδηγήσει στην υιοθέτηση «δυτικών» συνηθειών, όπως το να τρώμε τα γεύματα μας μπροστά στην τηλεόραση, ενώ το οικογενειακό τραπέζι, ένας από τους πιο παλιούς και παραδοσιακούς θεσμούς της οικογένειας, τείνει πλέον να εκλείψει. Έρευνες καταδεικνύουν, ότι έχει αυξηθεί δραματικά το ποσοστό των παιδιών και των ενηλίκων που τρώνε, τουλάχιστον το ένα τους γεύμα, με ανοιχτή τη τηλεόραση. Μια συνήθεια που φαίνεται, να έχει σταδιακά αντικαταστήσει τα οικογενειακά γεύματα και την επικοινωνία μεταξύ των μελών. Το αποτέλεσμα είναι να καταναλώνουμε συχνά αλόγιστα και μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού από ότι θα καταναλώναμε αν τρώγαμε κανονικά στο τραπέζι, ενώ παράλληλα τσιμπολογάμε ασυναίσθητα παχυντικές τροφές πλούσιες σε λιπαρά και ζάχαρη.

 

ΠΗΓΗ : ( http://www.iatros4u.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=200:2012-05-14-19-29-08&catid=6:prolipsi&Itemid=79 )

 

ΠΗΓΗ : ( http://www.mednutrition.gr/pos-epidra-i-tileorasi-stis-diatrofikes-mas-synitheies )

SLOWFOOD

Αφού υπάρχει το fastfood τότε είναι λογικό ότι υπάρχει και το slowfood. Το κίνημα slowfood ξεκίνησε στην Ιταλία με διαμαρτυρίες για το άνοιγμα ενός McDonaldsστην Ρώμη. Ο ειδικός στο φαγητό CarloPetrini στο μανιφέστο του λέει η γρήγορη ζωή ενοχλεί τις συνήθειες μας, διαπερνά την ιδιωτική ζωή μας και μας αναγκάζει να τρώμε fastfood. Αυτός προτείνει ότι για να πολεμήσουμε εναντία σε αυτό, πρέπει να απολαμβάνουμε την ζωή με πιο αργούς ρυθμούς. Ένας από τους στόχους του κινήματος είναι να υπάρξουν λίστες με τοπικά φαγητά τα οποία κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Αυτό το projectονομάζεται Κιβωτός της Γεύσης. Το slow είναι ένα διεθνές κίνημα. το οποίο στοχεύει να βοηθήσει να διατηρήσουμε το περιβάλλον και να προωθήσουμε την πολιτιστική ποικιλομορφία. Ενθαρρύνει τους ανθρώπους νa εκτιμήσουνε τις ευχάριστες πλευρές του φαγητού: το να κάθεσαι και να απολαμβάνεις ένα σπιτικό φαγητό με την οικογένεια ή με φίλους παρά να αρπάζεις ένα sandwich και να το τρως στα γρήγορα. Βοηθάει τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ότι το φαγητό δεν είναι ένας τρόπος ανεφοδιασμού. Είναι μύθος ότι το slow φαγητό παίρνει πολύ χρόνο να μαγειρευτεί. Απλά σημαίνει να τρως σε πιο χαλαρούς ρυθμούς και να αγοράζεις φρέσκα υλικά εποχής. Επίσης, όταν έχεις μια συνταγή πρέπει να την φροντίζεις, να την προστατεύεις και να την κληροδοτήσεις στην επόμενη γενιά. Επειδή έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε πράγματα συνέχεια, έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι πρέπει συνεχεία να είμαστε απασχολημένοι. Το slow κίνημα, το οποίο έχει το σαλιγκάρι σαν λογότυπο, προσπαθεί να μας κάνει να απαλλαχτούμε από αυτήν την νοοτροπία. Θέλει να μας βοηθήσει να πάρουμε τον έλεγχο της ζωής μας και του ελεύθερου χρόνου μας και να αφήσουμε χώρο για πιο ευχάριστες εμπειρίες.

 

ΠΗΓΗ: The Outsiders Coursebook, Hillside Press, 2007

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ :

 

Μέσω της διερευνητικής εργασίας συνειδητοποιήσαμε την αξία της συλλογικής δημιουργίας και ανακαλύψαμε πολλά, άγνωστα για εμάς μέχρι τώρα πράγματα, σχετικά με τη διατροφή μας. Μάθαμε για την πορεία και τις αλλαγές των διατροφικών μας συνηθειών μέσα στο χρόνο. Ακόμη, μάθαμε για τις μεταποιήσεις που υφίστανται πολλά πράγματα. Επιπλέον, διαπιστώσαμε ότι η σωστή διατροφή είναι καταλύτης για την αποφυγή διαφόρων προβλημάτων υγείας, όπως για παράδειγμα η παχυσαρκία. Τέλος, η όλη διαδικασία, μας βοήθησε στο να κατανοήσουμε την αξία της συλλογικής προσπάθειας για την επίτευξη ενός στόχου.

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

Ηλεκτρονικές πηγές

 http://el.wikipedia.org/wiki/Διατροφή_στην_αρχαία_Ελλάδα

www.wikipedia.com

 

http://www.tmth.edu.gr/aet/thematic_areas/p40.html

 

http://www.incardiology.gr/odigies/galaktokomika.htm

 

http://www.holistic–greece.com/page/0/202/lipe–kai–elaia/

 

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C

 

http://www.diaitologos–nisianaki.gr/index.php/2011-06-09-09-37-52/99-2011-11-08-10-59-21.html

http://parkour.gr/forum/index.php?topic=46.0

http://www.bestrong.org.gr

 http://users.hol.gr/~aggkolon/foodcode.htm

 

 www.wikipedia.com/wiki/πρόσθετα_τροφίμων

 

http://www.fitnessinfo.gr/fitnessgeneralinfo/alimentaryelements/enumbers/index.html

 

 http://starclub–starclub.blogspot.gr/2009/04/blog–post_17.html

http://users.sch.gr/thomalekos/mesdiatrofi.htm

ΈντυποΥλικό

 

The Outsiders Coursebook, Hillside Press, 2007

 

Περιοδικό ‘ΔΗΩ’

 

 

 

 

 

 

 

 

ΓΕ.Λ ΣΟΦΑΔΩΝ
ΤΑΞΗ: Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΙΖΕΙ»

 

 

 

 

 

 

 

ΥΠΕΥΘΥΝΗ: ΝΤΑΛΑΜΠΙΡΑΕΙΡΗΝΗ

ΜΑΘΗΤΕΣ:ΑΓΓΕΛΗΕΛΕΝΗ, ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥΕΥΑΓΓΕΛΙΑ, ΑΚΡΙΒΟΠΟΥΛΟΥΕΥΑΓΓΕΛΙΑ, ΑΛΕΞΟΓΙΑΝΝΗΒΑΣΙΛΙΚΗ, ΑΡΣΕΝΙΔΟΥΜΑΡΙΑ, ΑΡΧΟΝΤΗΣΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΓΚΟΓΚΑΑΝΝΑ–ΜΑΡΙΑ, ΓΚΟΝΕΤΗΕΛΠΙΔΑ, ΓΚΟΡΙΛΑΕΙΡΗΝΗ, ΓΟΥΛΑΕΛΕΝΗ, ΖΑΧΟΥΣΩΤΗΡΙΑ, ΖΩΙΤΣΑΚΟΣΣΤΑΥΡΟΣ, ΚΑΠΝΟΓΙΑΝΝΗΘΑΛΕΙΑ, ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΚΑΡΑΚΑΞΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΥΕΛΕΝΗ, ΚΑΤΑΡΑΧΙΑΘΕΟΔΟΣΙΑ, ΚΕΦΑΛΑΣΧΡΗΣΤΟΣ

ΣΧΟΛΙΚΟΕΤΟΣ: 2012-2013

 

 

 

 

Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Ετυμολογία

Ιστορική αναδρομή

Η προσφορά του παιχνιδιού

Επίδραση του παιχνιδιού στην ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού

Επίδραση στην παιδική ψυχολογία

Επίδραση στην κοινωνικοποίηση του παιδιού

Επίδραση στην σωματική ανάπτυξη του παιδιού

Ελεύθερος χρόνος και παιχνίδι

Τεχνολογία-σύγχρονες συνθήκες και παιχνίδι

Επίδραση, εξέλιξη της τεχνολογίας στο παιχνίδι

Κίνδυνοι ηλεκτρονικών παιχνιδιών

Ταινίες που βασίζονται στο παιχνίδι

Κατηγορίες παιχνιδιών

Είδη παιχνιδιών

Συνεντεύξεις

Ερωτηματολόγια

Συμπεράσματα ερωτηματολογίων

Γραφήματα

Επίλογος

Βιβλιογραφία

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Παίζω   < παις  =   παιδί

Παιγνιδιν :υποκοριστικό του :  το παιγνιον

Το παιχνίδι < Το παιγνίδι : Μεσαιωνική Ελληνική

 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

  Το παιχνίδι θεωρείται πως βοηθά τον άνθρωπο σε μεγάλο βαθμό, καθώς συμβάλλει στη διαπαιδαγώγηση και στην κοινωνικοποίηση του. Μέσα από αυτό αναπτύσσει την ομαδικότητα και την συνεργασία. Στο πέρασμα των αιώνων το παιχνίδι είχε διαφορετική μορφή και σημασία. 

 

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

  Οι αρχαίοι Έλληνες έδιναν μεγάλη σημασία στο ρόλο του παιχνιδιού. Αυτό φαίνεται από το ότι πίστευαν ότι επιτυγχάνεται η τελειοποίηση του ανθρώπου αλλά και από την συμμετοχή μεγάλων και μικρών σε αυτό. Τα παιχνίδια χωρίζονταν σε ατομικά και ομαδικά.

Ø                  ΑΤΟΜΙΚΑ : Αυτά δεν προτιμούνταν από τα παιδιά διότι ήταν μοναχικά. Χωρίζονταν σε κοριτσίστικα και αγορίστικα. Τα κορίτσια έπαιζαν κυρίως με πήλινες κούκλες, ενώ τα αγόρια ασχολούνταν με ομοιώματα αμαξών και με πήλινα παιχνίδια στην μορφή ζώων.

Ø                  ΟΜΑΔΙΚΑ : Τα ομαδικά προτιμούνταν περισσότερο από τα παιδιά διότι ήταν ενδιαφέροντα επειδή συνεργάζονταν πολλά άτομα ως ένα σύνολο. Έτσι γεννιόταν η ευγενής άμμιλα.

 

Παραδείγματα παιχνιδιών της εποχής : πλαταγή, χαλκή  μυία (το πιο γνωστό παιχνίδι στην αρχαία Ελλάδα) , πεντέλιθα, σκαπέρδα.

 

ΒΥΖΑΝΤΙΟ

    Στο Βυζάντιο κυρίως για ψυχαγωγικούς και παραδοσιακούς λόγους τα παιχνίδια ήταν παιδικά και πνευματικά. Επίσης, οι άνθρωποι πίστευαν ότι το παιχνίδι συνέβαλε στη δημιουργία ανθρωπίνων χαρακτήρων. Ακόμα, δεν είχαν ενσωματωμένο το μάθημα της Φυσικής Αγωγής στα σχολεία, λόγω της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης. Παραδείγματα παιχνιδιών της εποχής είναι το τσιλίκι,16αρα,γουρούνα,αλώνι, για τα αγόρια και κούκλες για τα κορίτσια. Τα αγόρια, επιπλέον, έπαιζαν με ξύλινα  κουνιστά άλογα και ξιφομαχία με βέργες.

 

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ

Τα παιχνίδια συνεχίζονταν και κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας. Είχαν τις ρίζες τους από την αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο και άλλες εθνικότητες. Αυτά διεξάγονταν στο αλώνι. Παραδείγματα τέτοιων παιχνιδιών ήταν το κλέφτικο ο πετροπόλεμος η ξιφομαχία και το κυνηγητό.

 

 

ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Σε αυτή την εποχή τα παιχνίδια ήταν σημαντικά για τα παιδιά, λόγω της δυσκολίας της κατάστασης που βρισκόταν η χώρα μας στα χρόνια της κατοχής, καθώς το παιχνίδι τα έκανε να ζουν και να νιώθουν χαρά, ξεγνοιασιά, ελευθερία και αυτοπεποίθηση. Επίσης, διασφαλίζονταν η καλή τους υγεία και ομαλή σωματική ανάπτυξη.  Ύστερα τα παιδιά άρχιζαν να δουλεύουν αλλά παρόλα αυτά με την πρώτη ευκαιρία συναντούσαν τους συνομήλικούς τους και έπαιζαν στον δρόμο.

 

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Το παιχνίδι αποτελούσε ανέκαθεν μεγάλο μέρος της καθημερινότητας ενός παιδιού και συμβάλλει καταλυτικά στην ανάπτυξη του. Ο Shakespeare χαρακτηριστικά είπε: «Το παιχνίδι είναι ο καθρέφτης της ζωής».  Η ενασχόληση με παιχνίδια από μικρή ηλικία είναι ιδιαίτερα καθοριστική για την υπόλοιπη ζωή του, καθώς μέσα από αυτά το παιδί κοινωνικοποιείται, αποκτά γνώσεις και αναπτύσσει τις ψυχικές του αρετές. Φυσικά, το παιχνίδι μπορεί να προσφέρει τα πλεονεκτήματα του όχι μόνο στο παιδί, αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία.

            Αρχικά, το παιχνίδι επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Ειδικότερα, όταν το παιδί συμμετέχει σε οποιοδήποτε παιχνίδι, έρχεται σε επαφή με συνομηλίκους του. Έτσι, σταδιακά μαθαίνει να συνδιαλέγεται με τους συνανθρώπους του. Ακόμη, μέσα από το παιχνίδι παιδί εξελίσσεται ελεύθερα προς μια δημιουργική δραστηριότητα και αναγνωρίζει, χωρίς την παρέμβαση άλλων προσώπων, τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του. Η απασχόληση με δημιουργικά παιχνίδια αναπτύσσει και τη φαντασία των παιδιών. Οι Yawkey και Evensον αναφέρουν ότι το παιχνίδι παραγωγικά εμπεριέχει την επανάληψη, η οποία βοηθά το παιδί να επιβεβαιώσει τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί ότι κατά καιρούς έρευνες έχουν δείξει ότι ένα παιδί με ειδικές ανάγκες εντάσσεται ομαλότερα μέσα στην κοινωνία, εφόσον έχει ενεργό ρόλο σε παιχνίδια με άλλα άτομα της ηλικίας του.  Επομένως, το παιχνίδι καθιστά την κοινωνικοποίηση των παιδιών μια πιο εύκολη διαδικασία.

            Επιπλέον, το παιχνίδι συμβάλλει στην καλλιέργεια των ψυχικών αρετών και την έκφραση των συναισθημάτων του παιδιού. Πιο συγκεκριμένα, το παιχνίδι αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία της καθημερινής ζωής των παιδιών, καθώς αυτό προσφέρει χαρά σε αυτά. Μάλιστα, μέσα από το παιχνίδι τα παιδιά είναι σε θέση να ελέγξουν το θυμό, την απογοήτευση και να μειώσουν μια ενδεχόμενη ένταση. Με λίγα λόγια, το παιχνίδι είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα μέσα για να ελέγξουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Ένα επιπρόσθετο όφελος του παιχνιδιού είναι το γεγονός ότι μέσα από αυτό το παιδί μαθαίνει να διακρίνει τη μοναδικότητα της προσωπικότητας του, αυτοεπιβεβαιώνεται, αναπτύσσει κουράγιο και τόλμη. Επίσης, μαθαίνει να σκέφτεται προτού ενεργήσει και να σέβεται τις απόψεις του περίγυρου του. Έτσι, το παιχνίδι προσφέρει πολυάριθμα ψυχικά οφέλη στα άτομα.

            Επιπρόσθετα, το παιχνίδι παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός παιδιού. Αναλυτικότερα, τα παιδιά μαθαίνουν να πειθαρχούν, αφού τα ίδια καθιερώνουν κανόνες στα παιχνίδια τους, τους οποίους οφείλουν και να τηρούν. Με αυτόν τον τρόπο, κατανοούν το νόημα και την αξία της υπακοής σε κανόνες. Συμπληρωματικά, τα παιδιά εντάσσονται σε ομάδες συνομηλίκων, καθώς δεν ευχαριστούνται να παίζουν μόνα τους. Αυτή η ομαδικότητα υποδηλώνει την καλή διάθεση για συνεργασία και την αμοιβαία ανοχή. Χαρακτηριστικά, με το πέρασμα της ηλικίας αναδεικνύονται και οι αρχηγοί των παιχνιδιών, οι οποίοι επιβάλλονται με την προσωπικότητά τους και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ενώ τα μικρότερα σε ηλικία παιδιά έχουν υποδεέστερους ρόλους. Έτσι, η συγκεκριμένη κατάσταση προβληματίζει τα παιδιά σχετικά με την ιεραρχία και γίνεται βιωματικά αποδεκτή. 

            Ιδιαίτερη αναφορά αξίζουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, η προσφορά των οποίων στο παιδί είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Από τη μια μεριά, πολλοί υποστηρίζουν ότι τα παιδιά εκτονώνονται με τη βοήθεια, κυρίως, των πολεμικών παιχνιδιών και είναι πιο ήρεμα στην καθημερινότητά τους. Ακόμα, τα παιδιά διαπαιδαγωγούνται με τα ηρωικά πρότυπα, που προβάλλονται σε αυτού του είδους παιχνίδια. Αντίθετα, άλλοι θεωρούν ότι τα παιδιά τείνουν να μιμούνται άγονα τους ήρωες αυτών των παιχνιδιών και να κάνουν πράγματα, που δεν είναι εφικτά (συχνά είναι τα περιστατικά που μικρά παιδιά πηδούν από μπαλκόνια κτιρίων μιμούμενοι τους παιδικούς τους ήρωες, με αποτέλεσμα να βλάπτουν την προσωπική τους υγεία). Έρευνα σε σχολείο του Freiburg συμπέρανε ότι τα παιδιά που περνούν αρκετό χρόνο παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν δυσκολίες στη συγκέντρωση, αφού ο εγκέφαλος συνηθίζει σε πολύ γρήγορες εναλλαγές εικόνων και ήχων και δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν τις ομιλίες των άλλων. Επομένως, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να ωφελήσουν το παιδί, εφόσον χρησιμοποιούνται με λογικό τρόπο.

Όπως είναι φυσικό, το παιχνίδι μπορεί να ωφελήσει πέρα από το ίδιο το άτομο και ολόκληρη την κοινωνία. Από τα αρχαία χρόνια ο Πλάτων έλεγε «μη τοίνυν βία τους παίδας εν τοις μαθήμασιν, αλλά παίζοντας τρέφε» (να μη χρησιμοποιείς εξαναγκασμό στα παιδιά όταν διδάσκεις, αλλά να τα μορφώνεις παίζοντας). Έτσι, το παιχνίδι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στην εκπαίδευση των παιδιών, καθώς αυτά αποκτούν βιωματικά γνώσεις και θεωρούν τη μάθηση μια ενδιαφέρουσα διαδικασία. Κάποιοι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι με τη χρήση των παιχνιδιών στην εκπαίδευση το παιδί γίνεται δάσκαλος του ευατού του, αφού ανακαλύπτει τα λάθη του και τις αδυναμίες του. Όπως ήδη έχει αναφερθεί, η χρήση παιχνιδιών διευκολύνει την ομαλή ένταξη των ατόμων με αναπηρίες, επειδή έχουν ενεργή συμμετοχή και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες χωρίς να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα άτομα της ηλικίας τους.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι η ενασχόληση με οποιοδήποτε είδος παιχνιδιού προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα τόσο στο παιδί όσο και στην κοινωνία. Όσο αφορά το άτομο, το παιχνίδι συμβάλλει στην πνευματική καλλιέργεια και την ψυχική θωράκιση των ανθρώπων. Ακόμη, το παιχνίδι καθιστά πιο εύκολες διαδικασίες που επιτελεί η κοινωνία όπως η κοινωνικοποίηση ορισμένων ομάδων ανθρώπων και την εκπαίδευση.       

 

 

 

 

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

 

Όλοι γνωρίζουμε πως το παιχνίδι αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι στην ανάπτυξη κάθε παιδιού. Γιατί όμως η συμμετοχή του στην ανάπτυξή μας αυτή είναι τόσο καθοριστική στη διαμόρφωση του πνεύματος, της ψυχής και του σώματός μας;

 

 

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

 

     Η ανάπτυξη της κοινωνικότητας του παιδιού καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την αυτοπεποίθηση του ,τις φιλίες του και την προσαρμογή του στη σχολική ζωή.
    Αρκετοί είναι οι κοινωνιολόγοι που έχουν ασχοληθεί με τη διαμόρφωση της κοινωνικής ταυτότητας του ατόμου. Οι αμερικάνοι κοινωνιολόγοι CharlesHortonCooley και HerbetMead. Καθένας υποστηρίζει τη δική του άποψη με τα δικά του επιχειρήματα. Ο Cooley υποστηρίζει ότι κάθε άτομο διαμορφώνει τη συνείδηση του εαυτού του και την ατομική του ταυτότητα μέσα από τις πρωτογενείς ομάδες που είναι η οικογένεια, η κοινότητα και η ομάδα των συνομηλίκων. Από την άλλη πλευρά ο Mead, δίνει περισσότερο έμφαση στον σημαντικό ρόλο του παιχνιδιού για την κοινωνικοποίηση του παιδιού.
    Ως ορισμό της λέξης κοινωνικοποίηση θα λέγαμε το εξής: Κοινωνικοποίηση είναι η διαδικασία με την οποία τα άτομα ως μέλη μιας κοινωνίας μαθαίνουν τις κοινωνικές αξίες και τους κοινωνικούς κανόνες αυτής της κοινωνίας.        Η προσφορά του παιχνιδιού στην κοινωνικοποίηση του παιδιού πραγματοποιείται με πολλούς τρόπους. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί αποκτά σχέσεις με άλλους, φίλους και μοιράζεται με τους συμπαίκτες του την επιτυχία αλλά και την απογοήτευση. Επιπλέον μαθαίνει να συνεργάζεται, να εργάζεται σε ομάδες και διαμορφώνει το χαρακτήρα του, καλλιεργεί τους τρόπους συμπεριφοράς του(π.χ. να περιμένει τη σειρά του, να υπερασπίζεται τη γνώμη του, και να λύνει τις διαφωνίες).Ακόμη όταν το παιχνίδι κατευθύνεται από το παιδί αποκτά δεξιότητες στη συνέχεια παίρνει πρωτοβουλίες, θέτει στόχους και ανακαλύπτει τα ενδιαφέροντα του.

   Στα ομαδικά παιχνίδια το παιδί έρχεται σε επαφή με άλλα παιδιά της ηλικίας ή και άλλων ηλικιών και έτσι μπαίνει στη διαδικασία να συμπεριφερθεί σε πλαίσιο ομάδας. Μαθαίνει να μοιράζεται τα παιχνίδια του, να ζητάει ευγενικά από τους υπόλοιπους να του δώσουν τα δικά τους, να τα προσφέρει σ’ αυτούς και γενικά να ακολουθεί κανόνες.

   Θα ήταν καταστροφική, λοιπόν η στέρηση του παιχνιδιού σ’ ένα παιδί αφού με τη στέρηση αυτή ταυτόχρονα διασφαλίζεται μια διόλου ομαλή κοινωνικοποίησή του και ενθαρρύνεται η ανάπτυξη  του ατομικισμού αντί της ομαδικότητας.

 

 

 

 

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

 

 

 

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Το παιδί:
-μέσα από το παιχνίδι δείχνει τον εσωτερικό του κόσμο δείχνει την εσωτερική πραγματικότητα του παιδιού και τις πραγματικές σχέσεις του περιβάλλοντος του
-δείχνει ουσιαστικά τις επιθυμίες αλλά και τους προβληματισμούς των παιδιών
-εκδηλώνει τρόπους έκφρασης απέναντι στους γονείς για κάποια ενόχληση του
-εκδηλώνει συναισθήματα για τους γύρω του

 

 

 

 Το σημαντικότερο μέσο έκφρασης των παιδιών είναι το παιχνίδι, μέσω αυτού το παιδί αντιλαμβάνεται το ‘εγώ’ και τον έξω κόσμο πλησιάζοντας την πραγματικότητα και την φαντασία.
    Εκεί ο κόσμος των βιβλίων, των παραμυθιών, των φανταστικών ή των αληθινών ιστοριών πλησιάζει για λίγο την πραγματικότητα του παιδιού. Κάθε ιδέα γίνεται πράξη και κάθε συναίσθημα εικόνα δημιουργώντας στο παιδί ένα δικό του κόσμο. Βέβαια αυτό δεν αποσκοπεί στο να κάνει τα παιδιά να νιώσουν ένα συναίσθημα(χαρά, λύπη) αλλά να δώσουν στο συναίσθημα μια μορφή. Δείχνουν τον εσωτερικό τους κόσμο και αναπαριστούν το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν. Αυτό φαίνεται με το παιχνίδι, δηλαδή αν το περιβάλλον είναι φιλικό τότε και το παιχνίδι θα είναι φιλικό, αν το περιβάλλον είναι επι8ετικό τότε και το παιχνίδι θα είναι επιθετικό. Επίσης το παιχνίδι εκφράζει με έμμεσο τρόπο τις επιθυμίες και τους προβληματισμούς, τι αισθάνεται. Το παιδί στο παιχνίδι θα δείξει όλη την τρυφερότητά του όλη την αγάπη και όλο τον θυμό. Από εκεί θα φανεί η σχέση του με τα άλλα αδέλφια του η συμπάθεια ή η αποστροφή του στα μέλη της οικογένειας, όπως και προς τα πού τείνει η σεξουαλικότητά του. Αν το παιδί δείχνει άσχημη συμπεριφορά ή οτιδήποτε άλλο που είναι ανησυχητικό κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τότε χρήζει προσοχής.

      Το παιχνίδι είναι για το παιδί μια μεγάλη ευχαρίστηση. Αυτό και μόνο έχει τεραστία σημασία για την ανάπτυξη του. Το παιδί με το ομαδικό παιχνίδι ζει μέσα σ’ ένα κλίμα ελευθερίας, ζει με τη δική του παιδική ζωή, το δικό του παιδικό κόσμο. Το ομαδικό παιχνίδι λειτούργει σα μια μικρή κοινωνία ομάδα με τη δημοκρατική οργανωτική της δομή και τους κανόνες της ,που όταν τηρούνται σωστά από όλους τους παίκτες μετουσιώνονται σε δυνάμεις που διαπαιδαγωγούν. Έτσι το ομαδικό παιχνίδι μεταβάλλεται σ’ ένα ζωντανό πρακτικό σχολειό ,που δίνει στο παιδί ευκαιρίες να αποκτά πολύτιμες εμπειρίες, να διαμορφώνει ήθος και χαρακτήρα.
    Επιπροσθέτως το παιχνίδι εξασφαλίζει δημιουργικότητα και ενεργητικότητα, το παιδί μαθαίνει να δημιουργεί δικά του κατασκευάσματα και να αθλείται . Η άθληση στο παιχνίδι βοηθά στην σωματική του έκφραση και σε ένα οργανωμένο τρόπο παιχνιδιού. Η χρήση οργανωμένων ομαδικών παιχνιδιών έχει στόχο τη δημιουργία ορίων, την τήρηση κανόνων, την επικοινωνία, τη συνεργασία, τη δημιουργία αισθήματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας μέσα στην ομάδα.

    Ακριβώς επειδή το παιδιά μιμούνται το παιχνίδι οι γονείς οφείλουν να αγοράζουν παιχνίδια που να βοηθούν τα παιδιά. Στον φανταστικό κόσμο του παιχνιδιού, το παιδί, ελεύθερο από τους περιορισμούς, που του θέτουν οι πραγματικές συνθήκες στη ζωή του και το άγχος, μπορεί να αναπτύξει νέα νοήματα. Το παιδί αποκτά νόημα στην ζωή του και μπορεί να αντιληφθεί τι γίνεται στον έξω κόσμο και να δεθεί συναισθηματικά με αυτόν.

 

 

 

 

 

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

 

   Το παιχνίδι συμβάλλει καθοριστικά στη σωματική ανάπτυξη του παιδιού.Μέσω του παιχνιδιού τονώνεται σημαντικά η κυκλοφορία του αίματος του παιδιού και το νευρικό του σύστημα.Βελτιώνεται ακόμα περισσότερο ο ήδη πολύ καλός μεταβολισμός του παιδιού, το παιδί μαθαίνει να ασκείται και περατώνεται η ανάπτυξη των σωματικών του μελών. Η μυϊκή δύναμη, η ευκαμψία των αρθρώσεων και του σώματος, η ευλυγισία, η ακρίβεια και η χάρη των κινήσεων, η επιδεξιότητα, η αντοχή στην κόπωση, η ισορροπία και άλλες δεξιότητες που αποκτά το παιδί οφείλονται κατά κύριο μέρος στο παιχνίδι.Ειδικότερα τα ομαδικά παιχνίδια που απαιτούν γρήγορες κινήσεις συμβάλλουν στη σωματική ανάπτυξη των παιδιών διευκολύνοντας τη λειτουργία της αναπνοής και επιφέροντας μία ισορροπία και χαλάρωση. 

 

Διάφορες έρευνες έχουν γίνει, προκειμένου να προσδιοριστεί η σχέση που μπορεί να έχει το επίπεδο καθημερινής φυσικής δραστηριότητας με την σωματική ανάπτυξη και τη γενικότερη καλή κατάσταση υγείας των παιδιών.

 

Αρχικάοι DuRant et al. (1993) μελέτησαν τις σχέσεις μεταξύ δεικτών φυσικής δραστηριότητας, φυσικής ευεξίας και σωματικών χαρακτηριστικών με τα επίπεδα λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών σε νεαρά παιδιά. Συμπεραναν ότι τα υψηλότερα επίπεδα καλής λειτουργίας του καρδιακού και του αναπνευστικού συστήματος και τα χαμηλότερα επίπεδα παχυσαρκίας είχαν άμεση σχέση με πιο ικανοποιητικά επίπεδα λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών στα συγκεκριμένα παιδιά. Η φυσική δραστηριότητα φάνηκε να συμβάλλει σημαντικά στα χαμηλά επίπεδα λιπιδίων και στην βελτίωση της κατάστασης του καρδιοαναπνευστικού συστήματος.

 

Αντίθετα οι Saris, W.H., Binkhorst, R.A., Cramwinckel, A.B., van der Veen-Hezemans, A.M., van Waesberghe, F. μελέτησαν μια ομάδα παιδιών 4 – 6 ετών και μια ομάδα παιδιών 8 – 12 ετών ως προς την ικανότητα φυσικής εκτέλεσης, τη καθημερινή φυσική δραστηριότητα, τα σωματικά χαρακτηριστικά, τα λιπίδια του αίματος και το καθημερινό διαιτολόγιο. Δε βρέθηκαν διαφορές στα λιπίδια του αίματος μεταξύ των παιδιών με χαμηλό και υψηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας. Παρ’ όλα αυτά φάνηκε ότι τα παιδιά που τρέφονται υγιεινά και εκτελούν φυσική δραστηριότητα σε σχέση με αυτά που κάνουν καθιστική ζωή έχουν πλεονέκτημα σε ότι αφορά τη φυσική εκτέλεση. Επίσης στην ομάδα παιδιών ηλικίας 8 – 12 ετών φάνηκε ότι όσα παρουσίασαν χαμηλή ικανότητα φυσικής εκτέλεσης ήταν παχύτερα από εκείνα με υψηλή ικανότητα εκτέλεσης, όμως ανάλογα στοιχεία δε βρέθηκαν στην ομάδα των νεότερων παιδιών.

 

Όπως φαίνεται από διάφορες έρευνες, για τις οποίες έγινε λόγος παραπάνω, η θετική συμβολή της άσκησης, την οποία εξασφαλίζουν τα κινητικά παιχνίδια, στη διατήρηση και βελτίωση των όρων ισορροπημένης και υγιούς φυσικής ανάπτυξης των παιδιών είναι αναμφισβήτητη. Τα αυξημένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας αφενός βελτιώνουν τη σωματική κατάσταση κάθε παιδιού, αφετέρου λειτουργούν αποτρεπτικά στην πρόκληση διαταραχών, που πιθανά θα συνοδεύουν το παιδί σε ολόκληρη τη ζωή του. Η άσκηση, μέσω του παιχνιδιού φαίνεται ακόμη ότι συνεισφέρει ως μέσο πρόληψης στην αποτροπή εκδήλωσης κάποιων παθήσεων, που εμφανίζονται στη κατοπινή ζωή του ατόμου. Δημιουργείται γενικότερα το κατάλληλο υπόβαθρο, ώστε να αυξηθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι πιθανότητες να εξελιχθούν τα παιδιά σε υγιείς ενήλικες με τον πιο ευχάριστο τρόπο.

 

Υπάρχει ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι. Γιατί?

Ο ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι είναι μηδαμινός. Τα παιδιά καθημερινά ασχολούνται με ποικίλες σχολικές υποχρεώσεις αλλά και εξωσχολικές δραστηριότητες. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες είναι τα φροντιστήρια για τα σχολικά μαθήματα αλλά και τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών ,οι αθλητικές δραστηριότητες ,οι δραστηριότητες που έχουν ως θέμα την τέχνη. Όλες αυτές  οι δραστηριότητες σε συνδυασμό με τις σχολικές τους υποχρεώσεις που είναι αυξημένες και συνήθως έχουν μεγάλο βαθμό δυσκολίας .Οδηγούν τα παιδιά στο γεγονός να μην  έχουν ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση να ασχοληθούν με το παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι για αυτά ένα άπιαστο όνειρο ή κάτι το οποίο έχουν ξεχάσει μέσα στις σελίδες των βιβλίων και των τετραδίων τους μέσα στο βάθος των μυαλών τους. Τα παιδιά όταν έχουν λίγο χρόνο θα τον εκμεταλλευτούν για να χαλαρώσουν, να παρακολουθήσουν τηλεόραση ,να παίξουν στον υπολογιστή ηλεκτρονικά παιχνίδια ή ακόμη να ασχοληθούν με τα κοινωνικά δίκτυα στα οποία καταλαμβάνουνε αν όχι τον περισσότερο τότε αρκετό από τον ελεύθερο τους χρόνο. Επιπλέον όταν θα βρούν χρόνο θα πάνε για καφέ ή θα βγουν έξω το βράδυ έως αργά  .Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά χρειάζονται ελεύθερο χρόνο για να ασχοληθούν με το παιχνίδι, το οποίο μπορεί να τους προσφέρει αρκετά πράγματα για να διαμορφώσουν τον χαρακτήρα τους. Είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες που βοηθούν το παιδί στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του επίσης βοηθάει στην καλύτερη κοινωνικοποίηση του γιατί το παιδί μέσα από το παιχνίδι μαθαίνει να συνεργάζεται και να γνωρίζει καινούργια άτομα . Χωρίς τον ελεύθερο χρόνο όμως δεν υπάρχει παιχνίδι και αυτό είναι επώδυνο για τα παιδιά για πολλούς λόγους και γιατί μέσα από το παιχνίδι  το παιδί επηρεάζεται θετικά αλλά και γιατί το παιδί παίζοντας διασκεδάζει και είναι χαρούμενο. Για αυτό πρέπει να προσπαθήσουν τα παιδιά να βρουν ελεύθερο χρόνο όσο και αν αυτό είναι δύσκολο. Αριθμός ελεύθερων ωρών ημερησίως και αριθμό ωρών που διαθέτουν τα παιδιά για παιχνίδι κατά φύλο(ποσοστό%)

 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

2. Ποσοστό (%) μαθητών, κατά φύλο, σε σχέση με τις εξωσχολικές προγραμματισμένες απασχολήσεις

Εξωσχολικές δραστηριότητες	Αγόρια	Κορίτσια	Σύνολο
Ξένη γλώσσα	94,5	96,5	96,5
Αθλητισμός	85,1	65,1	75,1
Χορός – μπαλέτο	10,1	28,2	19,1
Μουσικό όργανο	28,3	26,3	27,3
Η/Υ	31,6	17,6	24,6

www.pedia.gr/corner/elefth–xronos.htm

Συμπέρασμα  από τους πίνακες

Την τελευταία δεκαετία η έννοια του σχολικού χρόνου έχει αποκτήσει μια διπλή διάσταση. Από τη μία ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος καλύπτεται από τις υποχρεώσεις που αφορούν το σχολείο. Από την άλλη διαθέτεται από τις παραεκπαιδευτικές δραστηριότητες π.χ. φροντιστήρια, αθλητισμός κ.λπ. Συμπεραίνουμε ότι ένας αριθμός μαθητών λυκείου καταναλώνει 8-12 ώρες για τις παραπάνω δραστηριότητες. Ένα άλλο τμήμα μαθητών ηλικίας 6-12 ετών τρέχει για να προλάβει το σχολείο , τα φροντιστήρια , τις ξένες γλώσσες κ.λ.π. μηδενίζοντας κάθε πρακτική παιχνιδιού και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της παιδικής ηλικίας.

3. Τι κάνουν οι μαθητές όταν δεν πηγαίνουν στο σχολείο και στα πάσης φύσεως φροντιστήρια.

Δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο	Μαθητές του Δημοτικού	Μαθητές του Γυμνασίου	Μαθητές του Λυκείου
Ασχολούμαι με τον αθλητισμό	15%	30%	26%
Βλέπω τηλεόραση, βίντεο, ακούω ραδιόφωνο	23%	24%	21%
Διαβάζω εξωσχολικά βιβλία, ζωγραφίζω	16%	14%	12%
Δεν έχω ελεύθερο χρόνο	8%	12%	18%
Παίζω με παιχνίδια	31%	5%	1%
Πηγαίνω βόλτα ή καφετέρια, UFO, DISCO	2%	7%	14%
Ασχολούμαι με Η/Υ	4%	6%	3%
Πηγαίνω σινεμά ή θέατρο	1%	2%	3%

 

Ηλεκτρονικό παιχνίδι: Θετικές και αρνητικές επιδράσεις

Οι θετικές κριτικές αναφέρονται κυρίως στην ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων αλλά και στη δυνατότητα που προσφέρουν στα παιδιά να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους.

Οι αρνητικές κριτικές επισημαίνουν το κίνδυνο αύξησης της επιθετικής συμπεριφοράς από τη συχνή ενασχόληση με παιχνίδια με επιθετικό περιεχόμενο, την σταδιακή απευαισθητοποίηση στη βία καθώς και τον κίνδυνο εξάρτησης.

Το ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι η πρώτη διαφορετική μορφή παιχνιδιού μετά από εκατοντάδες χρόνια, ενώ αρχίζουν να χάνονται  παραδοσιακά παιχνίδια, που είχαν μια συνέχεια από την αρχαιότητα έως σήμερα (όπως το τσέρκι, γνωστό από την αρχαιότητα ως κρικηλασία). Τα πρώτα videogames εφευρέθηκαν την δεκαετία του ’60 και η διάδοσή τους στις βιομηχανικές χώρες άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του ’70, αρχικά στα ειδικά καταστήματα ηλεκτρονικών παιχνιδιών και μετά στα σπίτια. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και η κυριαρχία της εικόνας στα ΜΜΕ απ’ τη μια, αλλά και ο αυξανόμενος φόβος των γονέων για την ασφάλεια των παιδιών στους δρόμους των μεγάλων πόλεων και η σταδιακή επικράτηση του μοναχικού παιχνιδιού απ’ την άλλη, συντέλεσαν στη γρήγορη εξάπλωσή τους.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά εκείνα που κάνουν τα videogames τόσο ελκυστικά;

1. Ο ρεαλισμός και τα εξελιγμένα γραφικά τους (graphics). Ο κόσμος απεικονίζεται πολύ παραστατικά, με ζωντανά χρώματα και κίνηση.
2. Οι κλιμακούμενες βαθμίδες δυσκολίες. Π.χ. ο παίκτης ξεκινά από ένα βασικό επίπεδο και σταδιακά, όσο προχωρά σε υψηλότερο επίπεδο, πρέπει να χρησιμοποιήσει σύνθετες στρατηγικές, να πάρει πιο δύσκολες αποφάσεις κ.λ.π. Κι αυτό αποτελεί μια αυξανόμενη πρόκληση που παράγει κλιμακούμενη διέγερση.

Επιδράσεις των videogames στα παιδιά 
Σ’ αυτό που σχεδόν όλες οι μελέτες συμφωνούν είναι ότι τα videogames συμβάλλουν στην ανάπτυξη και βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων των παιδιών, και ειδικότερα: 

• την συγκέντρωση της προσοχής
• την παρατηρητικότητα
• τον οπτικοκινητικό συντονισμό
• την δεξιοτεχνία
• την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
• την αύξηση των γενικών γνώσεων.

 

 Το θέμα της επιθετικότητας είναι το πιο πολυσυζητημένο και καυτό θέμα σχετικά με τα videogames. Μελέτες έδειξαν ότι: 

• Το 90% περίπου των videogames περιέχουν κάποιας μορφής βίαιο περιεχόμενο.
• Στα μισά τουλάχιστον απ’ αυτά, μέσα στους σκοπούς του παίκτη είναι να προκαλέσει φοβερή βλάβη ή/και τον θάνατο του αντιπάλου.
• Το 53% των παιδιών σχολικής ηλικίας βαθμολογεί τα παιχνίδια με βίαιο περιεχόμενο ως πιο δημοφιλή.

 

 

Το πρόβλημα της εξάρτησης, του εθισμού δηλαδή στη χρήση των videogames, απασχολεί όλο και περισσότερο σήμερα τους ειδικούς σε θέματα ψυχικής υγείας.

Όταν ο χρόνος που περνά ένα παιδί παίζοντας videogames αρχίζει να προκαλεί δυσλειτουργία στην οικογενειακή, σχολική και κοινωνική του ζωή, τότε αυτό μπορεί να είναι ένδειξη ότι έχει παγιδευτεί σ’ έναν φαύλο κύκλο εξάρτησης.  Η ενασχόληση τότε με τα videogames υποκαθιστά τις σχέσεις με την οικογένεια και τους συνομηλίκους, το παιδί ζητά να περνά όλο και περισσότερες ώρες παίζοντας και η αποχή απ’ το παίξιμο προκαλεί δυσφορία ή και κατάθλιψη.

Συμπτώματα πιθανής εξάρτησης που θα έπρεπε να μας ανησυχήσουν: 

• Το παιδί περνά όλο τον ελεύθερο χρόνο του μπροστά στον Η/Υ
• Έχει συχνά πονοκεφάλους και νυστάζει στο σχολείο
• Πέφτει η σχολική του επίδοση
• Παραμελεί το φαγητό του και την προσωπική του υγιεινή
• Προτιμά να παίζει videogames απ’ το να δει τους φίλους του, η ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τείνει να υποκαθιστά τις σχέσεις με τους συνομηλίκους και την οικογένειά του
• Είναι ευερέθιστος όταν δεν παίζει videogames

Πολλοί νέοι αφιερώνουν ολοκληρωτικά τον ελεύθερό τους χρόνο σε διάφορα  εθιστικά δικτυακά παιχνίδια τα οποία οι πλειοψηφία τους έχουν ως σκοπό την εξόντωση κάποιου κακού τρομοκράτη εχθρού με πολλούς  τρόπους και

παίρνοντας περισσότερους βαθμούς με την άσκηση όλο και περισσότερης κτηνωδίας.

 

ΠΑΛΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Παρακολουθώντας κανείς τα σημερινά παιδιά, να βυθίζονται όλο και περισσότερο στους υπολογιστές, σε παιχνίδια που τα παρασύρουν μέσα σε πλασματικούς κόσμους όπου προσπαθούν να σκοτώσουν, να κυριεύσουν ή να κλέψουν με την βοήθεια του φανταστικού και ανήθικου τις περισσότερες φορές ηρώα τους.  

 

 

 

 

http://1lyk–lykovr.att.sch.gr/index_files/index_fakeloi/errasies_project/1ergasia/ergasia.pdf

 

  http://www.newinka.gr/consumer.php?id=189&version=gr

      Κίνδυνοι από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας και μπορούν να προσφέρουν κάποια θετικά στοιχεία στα παιδιά: πάνω απ’ όλα ψυχαγωγία, γνώσεις και εξοικείωση με τη σύγχρονη τεχνολογία. Τα θετικά αναφέρονται κυρίως στην ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων, αλλά και στη δυνατότητα να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους. Παρ ‘ όλα αυτά κρύβουν και αρκετά αρνητικά στοιχεία. Αυτά συνίστανται στο κίνδυνο αύξησης της επιθετικής συμπεριφοράς από τη συχνή ενασχόληση με παιχνίδια με επιθετικό περιεχόμενο, στη σταδιακή απευαισθητοποίηση στη βία, καθώς και στον κίνδυνο εξάρτησης.

      Ενώ, λοιπόν, δεν αμφισβητείται η θετική επίδραση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών στην ανάπτυξη του γνωστικού τομέα, οι γνώμες διχάζονται σε ότι αφορά την ανάπτυξη της φαντασίας . Όμως τα παιδιά, π.χ., που μέχρι πριν λίγες δεκαετίες έπαιζαν πετροπόλεμο στους δρόμους, μάθαιναν μέσα απ’ την πραγματική εμπειρία της βίας , που σταματά η φαντασία και που ξεκινά η πραγματικότητα. Μάθαιναν, έτσι, να προστατεύουν τον εαυτό τους, όχι μόνον φορώντας κράνη από κατσαρόλες, αλλά και υπακούοντας σε κάποιους κανόνες και ακολουθώντας τον αρχηγό. Μάθαιναν, επίσης, να σέβονται τους αντιπάλους τους, που ήταν πραγματικά πρόσωπα και όχι κινούμενοι στόχοι στην οθόνη ενός υπολογιστή. Έτσι, τα παιδιά μάθαιναν για την επιθετικότητα μέσα από διαδικασίες κοινωνικοποίησης και την ικανότητα διάκρισής της απ’ την πραγματικότητα.

 

  Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν, ότι το 90% περίπου των ηλεκτρονικών παιχνιδιών περιέχουν κάποιας μορφής βίαιο περιεχόμενο. Στα μισά τουλάχιστον απ’ αυτά, μέσα στους σκοπούς του παίκτη είναι να προκαλέσει φοβερή βλάβη ή ακόμη και το θάνατο του αντιπάλου. Το 53% των παιδιών σχολικής ηλικίας βαθμολογεί τα παιχνίδια με βίαιο περιεχόμενο ως πιο δημοφιλή. Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα, κατά πόσο το συστηματικό παίξιμο ηλεκτρονικών παιχνιδιών οδηγεί στην αύξηση της επιθετικότητας στα παιδιά; Απ’ τις υπάρχουσες ψυχολογικές μελέτες για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, υπάρχουν ενδείξεις ότι το παίξιμό τους έχει ισχυρή επίδραση στην επιθετικότητα των παιδιών, γιατί:

• Τα παιδιά εμπλέκονται ενεργητικά σ’ αυτά.
• Τα παιχνίδια αυτά αμείβουν τη βίαιη συμπεριφορά.
• Τα παιδιά επαναλαμβάνουν ξανά και ξανά αυτήν τη συμπεριφορά παίζοντας.

Γνωρίζουμε, επίσης ότι ο αμερικάνικος στρατός χρησιμοποιεί συχνά τέτοια ηλεκτρονικά παιχνίδια για απευαισθητοποίηση των στρατιωτών κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους. Στις πραγματικές συνθήκες μάχης, που περιλαμβάνουν στρατιωτικά αεροπλάνα και τανκ, δεν υπάρχει άμεση αναγνώριση των στόχων. Αντιθέτως, ο στρατιώτης εντοπίζει το στόχο (μια εικόνα στην οθόνη Η/Υ) σαν να παίζει ηλεκτρονικό παιχνίδι.

  Όταν ο χρόνος που περνά ένα παιδί παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια αρχίζει να προκαλεί δυσλειτουργία στην οικογενειακή, σχολική και κοινωνική του ζωή, τότε αυτό μπορεί να είναι ένδειξη, ότι έχει παγιδευτεί σ’ ένα φαύλο κύκλο εξάρτησης. Η ενασχόληση τότε με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια υποκαθιστά τις σχέσεις με την οικογένεια και τους συνομηλίκους, το παιδί ζητά να περνά όλο και περισσότερες ώρες παίζοντας και η αποχή απ’ το παίξιμο προκαλεί δυσφορία ή και κατάθλιψη.

Συμπτώματα πιθανής εξάρτησης που θα έπρεπε να μας ανησυχήσουν:

• Το παιδί περνά όλο τον ελεύθερο χρόνο του μπροστά στον Η/Υ.
• Έχει συχνά πονοκεφάλους και νυστάζει στο σχολείο.
• Πέφτει η σχολική του επίδοση.
• Παραμελεί το φαγητό του και την προσωπική του υγιεινή.
• Προτιμά να παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια, από το να δει τους φίλους του. Η ενασχόλησή του με αυτά τείνει να υποκαθιστά τις σχέσεις με τους συνομηλίκους και την οικογένειά του.
• Είναι ευερέθιστο, όταν δεν παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Γενικές κατευθύνσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος

   Για να περιοριστούν οι πιθανές αρνητικές επιδράσεις, οι γονείς τι μπορούν να κάνουν;

• Να ενημερωθούν περισσότερο οι ίδιοι για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
• Να έχουν επίβλεψη στην επιλογή του είδους των παιχνιδιών απ’ τα παιδιά τους.
• Να θέτουν όρια στο χρόνο παιξίματος των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
• Να ενθαρρύνουν παράλληλα το ελεύθερο.
• Να είναι “κοντά” στα παιδιά τους, όταν παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια.                                         

Ηλεκτρονικά παιχνίδια και αντικοινωνική συμπεριφορά

Αρνητικά εικονικά σενάρια (π.χ. αιματηρές μάχες) μπορεί να προκαλέσουν:

1.      Βίαιη συμπεριφορά έναντι των ζώων και των ανθρώπων.

2.       Αύξηση της πιθανότητας χρήσης αλκοόλ και άλλων εθιστικών ουσιών αργότερα.

3.       Μη σεβασμό των αρχών και των θεσμών της κοινωνίας έχοντας ως περιπτώσεις  εγκληματικές συμπεριφορές

4.       Καλλιέργεια ρατσιστικών προτύπων και αρνητικών σεξουαλικών στερεοτύπων.

5.       Χρήση βωμολοχιών και άσεμνων χειρονομιών, τις οποίες τα παιδιά πολλές φορές ενσωματώνουν άκριτα στις καθημερινές συναναστροφές τους.

   Τα πλέον ανησυχητικά δεδομένα προκύπτουν από μελέτες που δείχνουν ότι τα παιδιά κατά κάποιο τρόπο «αποκτούν ανοσία» έναντι του τρόμου της βίας, μιμούνται τις βίαιες συμπεριφορές που βλέπουν και η επιθετικότητά τους αυξάνεται όσο μεγαλώνει και ο χρόνος που παίζουν βίαια ηλεκτρονικά παιχνίδια. Μάλιστα, όσο πιο ρεαλιστική και επαναλαμβανόμενη είναι η έκθεση στη βία, τόσο μεγαλύτερη είναι και η επίδραση στα παιδιά.

Το πρόβλημα του εθισμού στα παιχνίδια.

 Ο εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι ένα πραγματικό και μάλιστα αυξανόμενο πρόβλημα. Συνήθως τα πλέον εθιστικά παιχνίδια είναι αυτά που παίζονται on-line στο Internet με τη συμμετοχή διαφορετικών παικτών. Περιλαμβάνουν παιχνίδια ρόλων, πολλά επίπεδα δυσκολίας και δυνατότητα επικοινωνίας με άλλους παίκτες στο διαδίκτυο. Είναι πιθανό να απορροφηθούν τόσο από αυτή την εικονική κατάσταση που να παραμελούν τις πραγματικές υποχρεώσεις τους στο σχολείο και αλλού. Για αυτό θεωρείται ότι ο παράγοντας του χρόνου είναι σημαντικός. Η ενασχόληση με αυτά τα παιχνίδια για πάρα πολλές ώρες μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και τελικά να οδηγήσει σε:

1.Πτωχές ικανότητες διαπροσωπικής       

επικοινωνίας.

2.Παραμέληση του ρόλου στην οικογένεια,        των υποχρεώσεων στο σχολείο, αλλά και διαφορετικών δραστηριοτήτων που μπορεί να είχε αναπτύξει το παιδί.

3.Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να συμμετέχουν στην αύξηση του προβλήματος της παιδικής παχυσαρκίας.

 

Άλλοι κίνδυνοι από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.   

 

  Τα παιχνίδια, που παίζονται στο διαδίκτυο, εκθέτουν τα παιδιά και σε άλλες μορφές κινδύνου. Δεν είναι σίγουρο ότι πάντα οι άλλοι παίκτες, με τους οποίους επικοινωνούν on-line, είναι παιδιά της ηλικίας τους (και κυρίως ότι οι προθέσεις τους περιορίζονται στο να παίζουν μαζί). Επίσης, στους δύσκολους οικονομικά καιρούς που περνάμε, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να αποτελέσουν πρόβλημα για το πορτοφόλι μας. Τέλος, η διατήρηση μιας ανοικτής σύνδεσης στο διαδίκτυο θέτει τον υπολογιστή και τα προσωπικά δεδομένα στους γνωστούς κινδύνους των κακόβουλων λογισμικών. Συνεπώς, η εγκατάσταση ενός αποτελεσματικού προγράμματος ασφαλείας στον υπολογιστή γίνεται πιο σημαντική .

 

 

   Σε διάφορες νοσηλευτικές μονάδες του εξωτερικού, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια χρησιμοποιούνται για να ξεχαστούν τα παιδιά από τον πόνο και τις άλλες ενοχλήσεις που νιώθουν. Επίσης, χρησιμοποιούνται ως μέθοδος φυσιοθεραπείας καθώς μπορεί να βελτιώσουν τις κινητικές δεξιότητες και τον συντονισμό των κινήσεων μετά από τραυματισμούς.

 

 

    Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και τονίζουν ότι η συστηματική και παρατεταμένη χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών μπορεί να προκαλέσει εθισμό στα παιδιά που βρίσκονται στην πιο κρίσιμη ηλικία. Επίσης επισημαίνουν ότι οι γονείς πρέπει πρώτα απ’ όλα να ενημερωθούν οι ίδιοι για τα παιχνίδια αυτά, να επιβλέπουν τα παιδιά τους κατά την επιλογή των παιχνιδιών και να θέτουν όρια στον χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά στα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

   Το 2012 δεν υπάρχει πλέον η εικόνα των παιδιών που παίζουν σε αλάνες. Σήμερα κυριαρχεί η εικόνα των νέων με τα κουρασμένα μάτια που είναι για ατελείωτες ώρες κολλημένα μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή. Tα συνηθισμένα συμπτώματα της εξάρτησης είναι η κατανάλωση σταδιακά περισσότερου χρόνου στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, η έλλειψη ενδιαφέροντος για άλλες δραστηριότητες και η αγωνιώδης προσμονή της επόμενης στιγμής που θα ασχοληθούν με αυτά.

 Αύξηση επιθετικής συμπεριφοράς

Τα περισσότερα ηλεκτρονικά παιχνίδια που επιλέγουν τα νέα παιδιά περιέχουν αιματηρές μάχες, μαζικές καταστροφές και σκοτωμούς, ενώ η αλόγιστη χρήση βίας επιβραβεύεται με πόντους! Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιχνίδια αυτά έχουν ισχυρή επίδραση στην επιθετικότητα των παιδιών, καθώς τους γεννούν επιθετικές σκέψεις, επιθετικά συναισθήματα και επιθετικές συμπεριφορές.

  Οι ειδικοί υπογραμμίζουν μάλιστα πως όπως το κάπνισμα στην παιδική ηλικία και την εφηβεία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στους πνεύμονες στην ενήλικη ζωή, έτσι και τα παιχνίδια βίας αυξάνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης βίαιης συμπεριφοράς μετέπειτα. Έχει αποδειχθεί ότι τα παιδιά που παίζουν ακόμη και δέκα λεπτά την ημέρα παιχνίδια με βίαιο περιεχόμενο είναι πιο εχθρικά και μπλέκουν σε καβγάδες πιο συχνά σε σχέση με τα υπόλοιπα.

ΤΑΙΝΙΕΣ

 

 

 

Toystory(1995) Director:JohnLasseter

 

Ο Γούντι , ένα παιχνίδι-σερίφης, είναι ο αναμφισβήτητος αρχηγός των παιχνιδιών ενός παιδιού, του Άντι . Όταν όμως ο Άντι παίρνει δώρο στα γενέθλια του έναν διαστημικό κούκλο, τον Μπαζ Λαϊτγίαρ  αρχίζει και λατρεύει εκείνον πιο πολύ. Έτσι ο Μπαζ γίνεται πλέον ο αρχηγός των παιχνιδιών. Ο Γούντι που τον ζηλεύει αποφασίζει να πάρει δραστικά μέτρα, και  ρίχνει τον Μπαζ από το παράθυρο ενώ τα υπόλοιπα παιχνίδια στρέφονται εναντίον του. Μετά από ένα αναπάντεχο συμβάν ο Γούντι και ο Μπαζ βρίσκονται μόνοι στο δρόμο -ο Γούντι κάνει τα πάντα για να πείσει τον Μπαζ πως είναι ένα παιχνίδι αλλά δεν τα καταφέρνει.Τότε οι δύο αντίπαλοι βρίσκονται στα χέρια ενός παιδιού, του Σιντ , γείτονα του Άντι, ο οποίος καταπιέζει και καταστρέφει τα παιχνίδια του…

 

Toy story 2 (1999) Director: John Lasseter, Ash Brannon, Lee Unkrick

 

 

Ο Άντι φεύγει για την κατασκήνωση, σκοπεύοντας να πάρει μαζί του τον Γούντι μα πάνω στο παιxνίδι το χέρι του Γούντι σκίζεται ελαφρά κι έτσι ο Άντι τον βάζει στο ράφι. Ο Γούντι θα βρεθεί στο ξεπούλημα της οικογένειας του Άντι και θα κλαπεί από τον Aλ, έναν πωλητή παιχνιδιών που με τον Γούντι ολοκλήρωσε την τετράδα παιχνιδιών, ηρώων ενός παλιού σίριαλ με σκοπό να την πουλήσει σε ένα μουσείο στην Ιαπωνία. Τα παιχνίδια του Άντι με επικεφαλής τον Μπαζ ξεκινούν μία εκστρατεία για να τον βρούν ενώ αυτός γνωρίζεται με τα άλλα μέλη της τετράδας: το άλογο Άπαικτο, την καουμπόισα Τζέσι και το χρυσοθύρα “Βρόμικο” Πιτ. Ο Μπαζ και οι υπόλοιποι εισβάλλουν στο παιχνιδάδικο του Αλ και βρίσκουν, ένα Μπαζ που πιστεύει πως είναι αστροφύλακας! Εν τω μεταξύ ο Γούντι αποφασίζει το ταξίδι στην Ιαπωνία και αποφασίζει να μείνει μαζί με τους υπόλοιπους τρεις. Η παρέα των παιχνιδιών με τον ψεύτικο Μπαζ φτάνουν και προσπαθούν να σώσουν το Γούντι και τότε εμφανίζεται ο αληθινός Μπαζ. Ο Γούντι αλλάζει γνώμη και τελικά αποφασίζει να επιστρέψει στον Άντι αλλά ο Χρυσοθύρας έχει αντιρρήσεις.Ο Αλ παίρνει την βαλίτσα που έχει μέσα τον Γούντι, την Τζέσι, τον Χρυσοθύρα και τον Άπαικτο. Τα παιχνίδια τον καταδιώκουν μέχρι το αεροδρόμιο και μετά από πολλές περιπέτειες καταφέρνουν να νικήσουν τον Χρυσοθύρα και να γλυτώσουν από τον Αλ. Την επόμενη μέρα όλοι είναι πίσω στο σπίτι του Άντι και μαζί του είναι η Τζέσι και ο Άπαικτος.

 

Toy story 3(2010) Director: Lee Unkrick

 

 

 

Ο Άντυ είναι πλέον 17 ετών και πακετάρει τα πράγματά του για το κολέγιο, αφήνοντας τα παιχνίδια του, ξεχασμένα και εγκαταλελειμμένα. Ο Άντυ αποφασίζει να βάλει όλα τα άλλα παιχνίδια στη σοφίτα εκτός του Γούντι. Κατα λάθος η μητέρα του, τα πετάει και τα παιχνίδια αισθάνονται ότι δεν είναι πλέον επιθυμητά, γι’αυτό  αποδρούν και μπαίνουν σε ένα κουτί που θα δωρηθεί στον Παιδικό Σταθμό Σάνισαϊντ. Ο Γούντι, προσπαθεί να τους εξηγήσει ότι τα πέταξε κατά λάθος. Αυτοί όμως αρνούνται να τον ακούσουν.

Τα παιχνίδια του Άντυ, τα καλοδέχονται τα πολυάριθμα παιχνίδια του παιδικού σταθμού και τους δείχνουν το χώρο. Όλοι είναι πολύ ευτυχισμένοι στον καινούριο τους χώρο, αφήνοντας τον Γούντι, μόνο του να γυρίσει στον Άντυ. Έξω από τον παιδικό σταθμό, η μικρή Μπόνι θα μαζέψει τον Γούντι. Τον παίρνει μαζί της στο σπίτι και παίζει μαζί με τα άλλα παιχνίδια της που καλοδέχονται τον Γούντι. Ο Γούντι είναι συνεπαρμένος μέχρι που ακούει από τον Τσακλς, τον θλιβερό κλόουν ότι μαζί με τον Αγκαλίτσα και το Μεγάλο Μωρό κατά λάθος εγκαταλείφθηκαν από την ιδιοκτήτριά τους, τη Ντέιζι. Οι τρεις τους βρήκαν το δρόμο να γυρίσουν πίσω στη Ντέιζι αλλά ο Αγκαλίτσας είδε ότι είχε ήδη αντικατασταθεί. Αν και ο Τσακλς κατάλαβε τι ακριβώς έγινε, ο Αγκαλίτσας, πικραμένος, έπεισε το Μεγάλο Μωρό ότι η Ντέιζι τους παράτησε και μαζί πήραν το έλεγχο στο Σάνισαϊντ. Ο Γούντι, φοβούμενος για τη μοίρα των φίλων του, επιστρέφει στον παιδικό σταθμό και βρίσκει ότι τους έχει τεθεί αποστολή να παίξουν με τα μικρότερα και απρόσεκτα παιδιά που συνήθως καταστρέφουν τα παιχνίδια. Επίσης τους επιτηρεί ο Μπαζ, του οποίου ο Αγκαλίτσας έχει αλλάξει τις ρυθμίσεις του και πλέον είναι ο “Αστροφύλακας του Διαστήματος” και συμμαχεί μαζί τους.

Zathura: A space adventure(2005) Director: Jon Favreau

 

 

Δυο αδέρφι , ο Danny

Όταν περνάνε ένα Σαββατοκύριακο στο σπίτι του πατέρα τους βρίσκουν ένα μυστηριώδες επιτραπέζιο παιχνίδι, το Zathura, το οποίο τους μεταφέρει σε μια περιπέτεια πέρα από τον γαλαξία γεμάτη κινδύνους. Το μόνο που μπορούν να κάνουν αν θέλουν να ξαναδούν το σπίτι τους είναι να τελειώσουν το παιχνίδι.

Δυο αδέρφια, ο Danny  και ο Walter , δεν τα πάνε καθόλου καλά μεταξύ τους.

 

 

 

 

Jumanji (1995) Director : Joe Johnston

 

 

 

Ο Αλαν Παρις είχε παγιδευτεί για 26 χρόνια μέσα στον πίνακα ενός αρχαίου, μαγικού παιχνιδιού του Τζουμάνζι.Τώρα βρήκε επιτέλους την ελευθερία του χάρη σε δύο παιδιά που έπαιξαν το παιχνίδι, αλλά μαζί του ελευθερώθηκε και ένα πλήθος από ζώα της ζούγκλας !Τώρα ο μόνος τρόπος για να διορθώσει το κακό είναι να ξαναπαίξει το παιχνίδι. 

 

 

 

The last Mimzy (2007) Director : Robert Share

 

 

Τα δυο αδέρφια η Έμμα και ο Νόα Γουάιλνερ ανακαλύπτουν ένα μυστηριώδες κουτί που περιέχει ορισμένες παράξενες συσκευές, οι οποίες μοιάζουν με παιχνίδια. Η Έμμα δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μια μικρή κούκλα – λαγό που φαίνεται να της μιλάει. Την ονομάζει «Μίμζυ». Καθώς παίζουν με τα παιχνίδια τους, τα παιδιά αρχίζουν να αναπτύσσουν εξωπραγματικές, νέες ικανότητες. Ο Νόα, που μέχρι τότε δεν ήταν ιδιαίτερα καλός στις σχολικές του επιδόσεις, μετατρέπεται ξαφνικά σε επιστημονική διάνοια και στον καλύτερο αθλητή του σχολείου. Ακόμα πιο εκπληκτικό… μπορεί να μετακινεί αντικείμενα με το μυαλό του. Η Έμμα, με την βοήθεια της πολυαγαπημένης της Μίμζυ, αναπτύσσει έντονες και ανεξήγητες ψυχικές δυνάμεις. Όταν ο καθηγητής του Νόα, ο Λάρι, συναντά τα παιδιά, αντιλαμβάνεται ότι κάτι πολύ ασυνήθιστο συμβαίνει. Περισσότερο από απλώς προικισμένα, τα δυο αδέρφια, ειδικά η Έμμα δείχνουν να μεταμορφώνονται για έναν υψηλότερο σκοπό…

                       

 Λιστα ταινιων βασισμενες σε ταινιες

 

·                     Resident  Evil : Dr. Paul W. S. Anderson                                           2002                                              

·                     Resident  Evil : APOCALYPSE : Dr. Alexander Witt                        2004                             

·                     Resident Evil  : EXTINCTION : Dr. Passell Mulcahy                         2007    

·                     Resident Evil  : AFTERLINE : Dr. Paul W. S. Anderson                   2010    

·                     Resident Evil  : RETRIBOTION : Dr. Paul W. S. Anderson               2012     

·                     Mad Max : Dr. George Miller                                                               1979 

·                     Mad Max 2  : Dr. George Miller                                                           1981   

·                     The last Airbender : Dr. M. Night Shyamalan                                     2010  

·                     Lara Croft : Tomb Raider : Dr. Simon West                                       2001     

·                     Lara Croft : Tomb Raider – The Cradle of life : Dr. Jan De Bont      2003   

·                     Bloodrayne : Dr. Uwe Boll                                                                    2005     

·                     Bloodrayne 2 : Dr. Uwe Boll                                                                 2007

·                     Alone in the dark : Dr. Uwe Boll                                                           2005        

·                     Alone in the dark : Dr. Peter Scheerer & Michael Roesch               

·                     Silent Hill : Dr. Christophe Gans                                                          2006                                                                

·                     Fantasy : The spirits within : Dr. Hironobu Sakagucbi                       2001

·                     Tekken : Dr. Dwight Little                                                                     2010

·                     Street fighter : Dr. Steven E. de souta                                                 1994

·                     Mortal Kombat : Dr. Paul W. S. Anderson                                          1995

·                     Hitman : Unrated : Dr. Xavier Gens                                                      2007

·                     Prince of persia : The sands of time : Dr. Mike Newell                       2011

 

 

΄΄Σύγκριση παιχνιδιών παρελθόντος-μέλλοντος

 

Κάποια από τα παιχνίδια που έπαιζαν στο παρελθόν είναι:

Παιχνίδια με μικρή μπάλα, βασιλέας, Λουκούι, σακουλοδρομίες, λίγκριν, αύκα του κόλωκα, σκατούλικα, κατομούγια, κουτσό.

 

Το πιο διαδεδομένο παιχνίδι του παρελθόντος ήταν το κουτσό:

Θέμα: χοροπήδημα στο ένα πόδι

Υλικά-Μέσα: κιμωλίες για σχεδιασμό του βασιλέα, πλακουτσωτή πέτρα για κάθε παιχνίδι

 

Ο βασιλέας παίζεται από κάθε παιδί ξεχωριστά. Συμμετέχουν όσα παιδιά θέλουν κυρίως σε μικρές ομάδες. Το καθένα έχει την πέτρα του (συνήθως πλακουτσωτή). Στα πιο παλιά χρόνια το κάθε παιδί διάλεγε πολύ προσεχτικά την πέτρα του και την φύλαγε για το επόμενο παιχνίδι, αν του ήταν καλή. Έβαζε την πέτρα του στο πρώτο σκαλί και την έσπρωχνε με την μύτη του παπουτσιού του μέχρι το τέλος. Πηδούσε κουτσό (στο ένα πόδι). Μετά την έριχναν στο δεύτερο, τρίτο κ.τ.λ. σκαλιά ώσπου να φτάσουν μέχρι το τελευταίο. Αν έφτανες μέχρι το τελευταίο σκαλί θα έβγαζες ένα << τσιούλο >> , που το σχεδίαζες σε όποιο σκαλί ήθελες. Ο τσιούλος χρησίμευε σαν σκαλί ανάπαυσης μπορούσες δηλαδή να πατήσεις και τα δυο σου τα πόδια. Έχανε αν πατούσε την πέτρα που έριχνε στο σκαλί που ήταν ή αν το πόδι του πατούσε στην γραμμή. Τότε σταματούσε το παιχνίδι και συνέχιζε το επόμενο σε σειρά παιδί και ξανάρχιζε όταν ερχόταν η σειρά του. Νικητής ήταν το παιδί με τους πιο πολλούς τσιούλους. Το παιχνίδι παιζόταν κυρίως από κορίτσια και ήταν παιχνίδι του χειμώνα.

 

Παιχνίδια του παρόντος

 

Τα παιχνίδια του παρόντος βασίζονται σε ηλεκτρονικές κονσόλες παιχνιδιών:

Buzz game, playstation 1,2,3, x-box 360, nintedo wii, PSP, παιχνίδιαPC

 

Τα πιο διαδεδομένα παιχνίδια είναι:

Pacific poker, walking dead, farcy 3, lol

 

Παιχνίδιαfacebook

 

angry birds star wars, criminal case, casino city, horse gaga, frontier ville

 

Παιχνίδιαtwitter¨

city ville, texas holdem poker, bubble witch saga, diamond dash

Frontierville

Το τελευταίο παιχνίδι από τη Zinga το οποίο χάρη στη διάρκεια προώθησής του προς το κοινό έχει αναδειχθεί στο πιο δημοφιλές παιχνίδι στο facebook καθώς έχει προσελκύσει πάνω από 3700 εκατ. Χρήστες την εβδομάδα.

 

 

Pac–man

Το Pac–man είναι το δημοφιλέστερο arcadegame όλων των εποχών. Το παιχνίδι είναι απλό:

Οδηγεί ένα smiley (τον Pac–man) μέσα σε ένα λαβύρινθο και πρέπει να φάει όλες τις τελείες που βρίσκονται εκεί. Δίχως όμως να πιαστεί από τα τέσσερα φαντάσματα που επίσης κινούνται μέσα στον λαβύρινθο. Στις τέσσερις γωνίες του λαβυρίνθου υπάρχουν τελείες μεγαλύτερες από τις υπόλοιπες, τα λεγόμενα << powerpills >> ή << energizers >>. Αφού ο Pac–man φάει μία από αυτές για λίγο διάστημα τα φαντάσματα παίρνουν χρώμα μπλε και προσπαθούν να αποφύγουν τον Pac–man που τώρα μπορεί να τα φάει. Αφού φάει όλες τις τελείες προχωράει σε άλλο λαβύρινθο. Το παιχνίδι παίζεται με joystick.

 

Παιχνίδια του μέλλοντος

 

TobiiEyeAsteroids–eyecontrol

Είναι ένα παιχνίδι το οποίο για να παίξεις πρέπει να κουνάς τα μάτια για να σώσεις τη γη. Με βάση ένα από τα καλύτερα παιχνίδια στην ιστορία το Asteroids το νέο arcade παιχνίδι διαθέτει ένα ειδικό χειριστήριο, τα μάτια μας!

Χρησιμοποιώντας ειδικούς αισθητήρες και αντίστοιχο λογισμικό, το παιχνίδι παρακολουθεί την κίνηση των ματιών μας και στην συνέχεια την ερμηνεύει ως εντολές εισόδου για το παιχνίδι. Το συγκεκριμένο παιχνίδι μπορεί να το παίξει κανείς απλά κοιτάζοντας και μόνο. Η διασκέδαση που μπορεί να προσφέρει αυτό το παιχνίδι είναι απερίγραπτη αλλά εκτός από αυτό σου δίνει την δυνατότητα να αναπτύξεις τις ικανότητες του εγκεφάλου σου σε μεγάλο βαθμό.

 

Mindball

Το συγκεκριμένο παιχνίδι είναι ένα δημιούργημα της InteractiveProductline.

Στόχος του είναι η κίνηση της μπάλας με τη δύναμη του μυαλού καθώς δίνει τη συγκεκριμένη κίνηση ανάλογα με τα σήματα που δέχεται μέσω των ηλεκτροδίων από τον εγκέφαλο.

 

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΠΑΡΕΛΘΟΝ , ΠΑΡΟΝ , ΜΕΛΛΟΝ

 

Είναι γεγονός ότι με τον καιρό όλα αλλάζουν, η ζωή μας, οι άνθρωποι, οι απόψεις ακόμα και οι συνήθεις μόνο μία δεν αλλάζει ποτέ και αυτή είναι το παιχνίδι. Η διαφοροποίησή του μέσα στον χρόνο αφορά την κατασκευαστική και τους τρόπους διεξαγωγής του. Έτσι κάθε εποχή ,  ανάλογα με την τεχνολογία και την νοοτροπία της, μορφοποιεί και  νοηματοδοτεί  αντίστοιχα το παιχνίδι . Λόγου χάρη κάποτε υπήρχε το περιβάλλον τους (π.χ. πέτρες για κουτσό) και πάνω από όλα φαντασία για να παίξουν. Τώρα πλέον τα παιδιά έχουν καθηλωθεί μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή και έτσι ¨παίζουν¨ , έτσι «θεωρούν» πως διασκεδάζουν. Διασκεδάζουν όμως στην πραγματικότητα; Άραγε αν έβγαιναν έξω στον δρόμο με τα υπόλοιπα παιδιά που κάνουν το ίδιο δε θα ήταν πιο διασκεδαστικό ; Γιατί δεν το γνωρίζουν όμως; Ποιος τους στέρησε αυτή τη δυνατότητα ; Ποια θα είναι η συνέχεια ; Τι θα σημαίνει αργότερα ο όρος «παιχνίδι»; Σίγουρα κάτι πολύ διαφορετικό από ότι σημαίνει σήμερα. Ας περιμένουμε για να δούμε και να συγκρίνουμε τότε τις έντονες διαφορές…

 

Είδη παιχνιδιών(βάσει φύλου, ηλικίας και καταγωγής)

 

Είδη παιχνιδιών με βάση την ηλικία:

·         Παιχνίδια για μωρά από 0-2 μηνών: μαλακά παιχνίδια, λαστιχένια παπάκια, μαλακά σφουγγάρια, κρεμαστά αντικείμενα για την κούνια του μωρού, μουσική με τραγούδια, νανουρίσματα, παραμύθια, κουδουνίστρες και μαλακά κουκλάκια.

·         Παιχνίδια για μωρά από 2-6 μηνών: μαλακές μπάλες, υφασμάτινοι κύβοι

·         Παιχνίδια για μωρά από 6-12 μηνών: κύβοι που μπαίνουν ο ένας μέσα στον άλλον, αυτοκινητάκια, τρενάκια, διάφανες μπάλες με αντικείμενα στο εσωτερικό τους

·         Παιχνίδια για προνήπια από 1-3 χρονών: παζλ, τουβλάκια, μαλακά ζωάκια, μπογιές και χαρτιά, κύβοι, μπάλες και βιβλία

·         Παιχνίδια για νήπια από 3-5 χρονών: παζλ, παιχνίδια κατασκευών, βιβλία, τρίκυκλα ποδήλατα, καλλιτεχνικά, μπάλες, οχήματα, μουσικά όργανα, κούκλες και ρούχα που αλλάζει, μεταμφιέσεις, πίνακας και κιμωλίες, σκοινάκι και τραμπολίνο

·         Παιχνίδια για παιδιά από 5-8 χρονών: εξωσχολικές αθλητικές δραστηριότητες, επίσκεψη (στο πλανητάριο, στο ενυδρείο, στο εθνικό πάρκο), ιστορίες και παραμύθια, επιτραπέζια παιχνίδια, βιβλία, περίπατοι, ηλεκτρονικά παιχνίδια, μουσικά όργανα, σκοινάκι, χαρταετοί, μαριονέτες

·         Παιχνίδια για παιδιά από 9-12 χρονών: επιτραπέζια παιχνίδια, βιβλία, μουσικά όργανα, ηλεκτρονικά παιχνίδια, προγράμματα με υπολογιστή, παιχνίδια στρατηγικής

 

 

Παιχνίδια άλλων χωρών:

 

Το Κόρφμπολ είναι ένα μεικτών φύλλων ομαδικό άθλημα που παίζεται με μπάλα, παρόμοιο με το Νέτμπολ και το μπάσκετ. Παίζεται σε 57 χώρες. Το άθλημα αυτό είναι δημοφιλές στην Ολλανδία, το Βέλγιο και την Ταιβάν. Μια ομάδα αποτελείται από 4 γυναίκες και 4 άντρες.

 

Η διελκυστίδα είναι ένα αγγλικό άθλημα που παίζεται μεταξύ δύο ομάδων οι οποίες τραβούν ένα σκοινί προσπαθώντας η μία να τραβήξει την άλλη προς το μέρος της.

 

 

 

 

Djeco Οριγκάμι-Ζωάκια: (γαλλικό παιχνίδι)

Η λέξη οριγκάμι σημαίνει “διπλώνω” και “χαρτί” είναι μια  διασκεδαστική και δημιουργική δραστηριότητα για παιδιά. Διδάσκει υπομονή, συντονισμό χεριού και ματιού και κατανόηση γεωμετρικών σχημάτων. Κατάλληλο για παιδιά 4-10 χρονών.

 

 

Είδη παιχνιδιών με βάση το φύλλο:

·         Κοριτσίστικα παιχνίδια : κούκλες, κουζινικά, ηλεκτρονικά παιχνίδια, με ντυσίματα διακοσμήσεις, σκοινάκι, αρκουδάκια, μακιγιάζ

·         Αγορίστικα παιχνίδια : αυτοκινητάκια, τρενάκια,  ηλεκτρονικά παιχνίδια αγώνων δράσης και περιπέτειας, στρατιωτάκια ,  ποδοσφαιράκι , φλιπεράκι, μπιλιάρδο, playmobil

 

Είδη παιχνιδιών με βάση την κίνηση:

 

Τα παιχνίδια με βάση την κίνηση παίζονται κυρίως από τα μικρά παιδιά, γιατί είναι γρήγορα και δραστήρια. Κάποια από αυτά τα παιχνίδια είναι:

Το κορόιδο:

Γι’ αυτό  το παιχνίδι χρειάζονται 3 παιδιά και μία μπάλα. Τα δύο παιδιά κάθονται ο ένας απέναντι από τον άλλο και στη μέση ο τρίτος (δηλαδή το κορόιδο ). Τα δύο παιδιά πετάνε ο ένας την μπάλα στον άλλο και ο τρίτος προσπαθεί να την πιάσει. Αν καταφέρει να την πιάσει παίρνει την θέση του αυτός που την πέταξε.

Τα αγαλματάκια :

Παίζονται από τρία παιδιά και πάνω. Ένα παιδί τα φυλάει και κλείνει τα μάτια. Λέει την φράση «αγαλματάκια ,αγαλματάκια μέρα ή νύχτα;». Τα υπόλοιπα παιδιά κινούνται μέχρι να μείνουν ακίνητα. Αν κάποιο παιδί εκείνη τη στιγμή που ανοίγει τα μάτια του κινηθεί τα φυλάει εκείνο .

Το πατητό:

Παίζεται από πολλούς παίχτες . Όλοι οι παίχτες ενώνουν το ένα τους πόδι τα κολλάνε δηλαδή όλα μαζί. Μετά φωνάζουν “πατητό” όλοι μαζί παίρνοντας το πόδι τους πίσω. Ο καθένας παίζει με την σειρά του. Ο ένας προσπαθεί να πατήσει τον άλλο πηδώντας. Πηδούν όμως κι αυτοί τους οποίους προσπαθούν να πατήσουν , ώστε να αποφύγουν το πάτημα. Νικητής είναι αυτός που θα μείνει τελευταίος χωρίς να τον έχει πατήσει κανένας .

Η τυφλόμυγα:

Παίζεται με πάνω από 3 παιδιά . Δένουμε τα μάτια ενός παιδιού με ένα μαντήλι. Αυτός που έχει τα μάτια δεμένα , προσπαθεί να πιάσει με ένα μαντήλι. Αυτός που έχει τα μάτια δεμένα, προσπαθεί να πιάσει τους άλλους που βρίσκονται γύρω του και να τους αναγνωρίσει. Εάν καταφέρει να αναγνωρίσει αυτόν που έπιασε, τότε αυτός φοράει το μαντήλι.

 

Είδη παιχνιδιών με βάση το πνεύμα

 

Τα πνευματικά παιχνίδια μας βοηθούν να οξύνουμε το νου μας και κατά συνέπεια να σκεφτόμαστε περισσότερο. Ακόμη είναι δυνατόν να καθυστερήσουν την εμφάνιση άνιας και αλτσχάιμερ στα άτομα τις τρίτης ηλικίας . κάποια από αυτά τα παιχνίδια είναι το σκάκι, τα επιτραπέζια τα κουίζ και τα παιχνίδια με ερωτήσεις.

 

Σκάκι:

Το σκάκι είναι επιτραπέζιο παιχνίδι και πνευματικό άθλημα για δυο παίκτες. Παίζεται σε μια τετράγωνη βάση που λέγεται σκακιέρα, οχτώ οριζόντιων γραμμών και οχτώ στηλών, συνολικά 64 τετραγώνων τα οποία μάλιστα χαρακτηρίζονται ως άσπρα και μαύρα εναλλάξ. Κάθε παίκτης ξεκινά ως παρτίδα με 16 πεσσούς κάθε ένας των οποίων ανήκει σε κάποιο είδος που έχει το δικό του ιδιαίτερο τρόπο κίνησης και αιχμαλώτισης  αντίπαλων κομματιών . συγκεκριμένα έχει οχτώ πιόνια δυο πύργους δυο ίππους δυο αξιωματικούς μια βασίλισσα και έναν βασιλιά. Ο ένας παίκτης κατέχει τα λευκά και ο άλλος τα μαύρα, όπως ονομάζονται οι αντίστοιχοι χρώματος πεσσοί.
ο σκοπός κάθε παίκτη είναι η επίτευξη ματ στον αντίπαλο βασιλιά. Αυτό συμβαίνει όταν ο βασιλιάς απειλείται(σαχ) και δεν υπάρχει νόμιμη κίνηση διάσωσης. Το ματ καθιστά την αιχμαλώτιση του βασιλιά περιττοί καθώς αποτελεί το τέλος του παιχνιδιού .Το παιχνίδι ξεκινά παραδοσιακά από συγκεκριμένη θέση όπου οι στρατοί παρατάσσονται αντικριστά. Την παρτίδα ξεκινά ο λευκός και στην υπόλοιπη παρτίδα οι παίκτες παίζουν εναλλάξ κινώντας κάποιο κομμάτι τους .

Το σκάκι δεν είναι τυχερό παιχνίδι .βασίζεται αποκλειστικά στην τακτική και στρατηγική .Το 19^ο αιώνα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και τον 20^ο αιώνα ιδρύεται η διεθνής σκακιστική ομοσπονδία. Με την εξέλιξη των υπολογιστών οι άνθρωποι δεν είναι οι μόνοι που μπορούν να παίξουν σκάκι, αλλά ακόμη και οι μηχανές γίνονται ισχυροί αντίπαλοι των καλύτερων παικτών.

 

 

 

 

Ειδη παιχνιδιων ομαδικο ατομικο

 

Μήλα:

Παίζεται από δυο ομάδες. από  τέσσερα παιδία και πάνω και χρειάζεται μια μπάλα. Χαράζουμε δυο παράλληλες γραμμές και ισομοιράζουμε την μια ομάδα που πηγαίνουν από την έξω μεριά των παράλληλων γραμμών .η απόσταση μεταξύ τους είναι 10  μέτρα περίπου. H   2^η   ομάδα μπαίνει στη μέση και προσπαθεί να αποφύγει τα χτυπήματα της μπάλας που παίρνουν από τη μια μεριά στην άλλη .κάθε παιδί που το χτυπάει η μπάλα, βγαίνει απ’ το παιχνίδι. Κάθε παιδί που πιάνει την μπάλα που προορίζεται να το χτυπήσει, ονομάζει ότι έχει πιάσει ένα μήλο. Αυτό του χρησιμεύει για να μην μετρήσει κάποιο χτύπημα ή για να μην βγει από το παιχνίδι.

 

Λιοντάρια που κοιμούνται:

• Όλοι οι παίκτες ξαπλώνουν στο πάτωμα ανάσκελα και κάθονται ακίνητοι
• Ο αρχηγός (που έχουν διαλέξει)προσπαθεί να δει αν κινούνται τα «τα ακίνητα λιοντάρια» και αν δεν κινούνται προσπαθεί να τους κάνει να χάσουν με μορφασμούς πειράγματα αστεία κλπ.
• Όποιος κινηθεί σηκώνεται και γίνεται βοηθός αρχηγού να παρατηρεί με τη σειρά όλους τους παίχτες και προσπαθεί να τους κάνει να χάσουν
• Απαγορεύεται το άγγιγμα
• Κερδίζει το τελευταίο ¨ κοιμωμένο λιοντάρι ΄’’

 

Ατομικό:

Σαίτες: μπορούμε να φτιάξουμε σαίτα με ένα οποιοδήποτε χαρτί .παίζεται σε κλειστό χώρο και ανοιχτό δε χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία και χαρίζει γέλιο κυνηγώντας την.

Σκιές :πριν τον ύπνο μπορούμε να παίξουμε δημιουργώντας σκιές με ένα φακό και τα χέρια μας . το φεγγάρι ο σκύλος , το πουλί. κα.

 

 

 

 

 

 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙA

ΤΑ ΠΑΙΔίΑ ΠΑίΖΕΙ

 

 

1) Ποια παιχνίδια είχαν περισσότερο ενδιαφέρον στην αρχαία Ελλάδα ;

      ΟΜΑΔΙΚΑ

ΑΤΟΜΙΚΑ

            ΔΕΝ ΞΕΡΩ-ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΩ

2) Πως βλέπετε τη χρήση παιχνιδιών στην εκπαίδευση;

  ΘΕΤΙΚΑ

 ΑΡΝΗΤΙΚΑ

 ΔΕΝ ΞΕΡΩ-ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΩ

    3) Η ετυμολογία της λέξης παιχνίδι προέρχεται από το «παίς»;

  ΝΑΙ

 ΟΧΙ

 ΔΕΝ ΞΕΡΩ-ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΩ

    4) Ποιο ήταν το πιο γνωστό παιχνίδι στην αρχαία Ελλάδα ;

      ΧΑΛΚΗ ΜΥΙΑ (ΤΥΦΛΟΜΥΓΑ)

      ΠΛΑΤΑΓΗ

      ΔΕΝ ΞΕΡΩ-ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΩ

 

 

 

 

 

 

ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ

H πλειοψηφία πιστεύει πως τα ομαδικά παιχνίδια είχαν περισσότερο ενδιαφέρον στην Αρχαία Ελλάδα. Παράλληλα, όλοι υποστηρίζουν πως η χρήση παιχνιδιών στην εκπαίδευση επιδρά θετικά. Όσον αφορά την ετυμολογία της λέξης παιχνίδι , 8 στα 10 άτομα γνωρίζουν πως προέρχεται από τη λέξη «παίς».Τέλος, θεωρούν ότι το πιο γνωστό παιχνίδι στην Αρχαία Ελλάδα ήταν η χαλκή μύια (τυφλόμυγα).

 

 

 

 

 

    ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

 

1.      Έχει επηρεάσει η εξέλιξη της τεχνολογίας το παιχνίδι;    

                                 *ΝΑΙ                 *ΟΧΙ

2.      Έχει επηρεάσει το ηλεκτρονικό παιχνίδι την καθημερινότητα του παιδιού;

                *ΝΑΙ                  *ΟΧΙ

3.      Υπάρχει ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι;

                *ΝΑΙ                  *ΟΧΙ

4.      Υπάρχει εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια;

                     *ΝΑΙ             *ΟΧΙ

5.    Η βία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών επηρεάζει τα παιδία;

 

                *ΝΑΙ            *ΟΧΙ

 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Project: «Τα παιδία παίζει». ΄Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΛ
ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ: Η επίδραση του παιχνιδιού στην ψυχοσωματική ανάπτυξη του ατόμου.

 

 

 

1.     Έχεις ελεύθερο χρόνο να παίζεις;

                  0Ναι                     0Όχι

2.     Μέσω του παιχνιδιού παίρνεις πρωτοβουλίες και γίνεσαι πιο ανεξάρτητος;
      0Ναι                     0Όχι

3.     Το παιχνίδι σε βοηθάει να δεθείς με τους συμμαθητές σου;
      0Ναι                     0Όχι

4.     Μέσω του παιχνιδιού ανακαλύπτεις σε τί είσαι καλός και σε τι όχι;
      0Ναι                     0Όχι

5.     Όταν δε σ’ αφήνουν να παίζεις τι νοιώθεις ότι σου στερούν;
      0Την ελευθερία σου  0Τον τρόπο έκφρασής σου

6.     Προτιμάς τα ομαδικά ή τα ατομικά παιχνίδια;
      0Ομαδικά             0Ατομικά

 

 

       

 

 

 

 

 

 

 

Το συμπέρασμα που προκύπτει από το ερωτηματολόγιο είναι ότι το παιχνίδι συμβάλλει τόσο στην ψυχική ισορροπία και την κοινωνικοποίηση του παιδιού όσο και στη σωματική του διάπλαση. Γιατί σύμφωνα με την πλειοψηφία των απαντήσεων μέσω του παιχνιδιού κάθε παιδί μαθαίνει να παίρνει πρωτοβουλίες και να ανεξαρτητοποιείται. Επίσης, το παιχνίδι είναι ένα μέσο για τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των παιδιών και ενθαρρύνει την ανάδειξη των ξεχωριστών ταλέντων τους. Η απαγόρευση του παιχνιδιού, από την άλλη, τους στερεί τόσο την ελευθερία όσο και τον τρόπο έκφρασής τους. Προτιμούν ακόμη εξ’ ολοκλήρου τα ομαδικά παιχνίδια αφού μέσω της αλληλοβοήθειας υποστηρίζουν πως επιτυγχάνεται το καλύτερο αποτέλεσμα. Όσον αφορά, τώρα, τη συμβολή των κινητικών παιχνιδιών στη σωματική τους διάπλαση, βλέπουν αισθητή διαφορά στη δύναμη, την αντοχή και το βάρος τους.

 

 

Παιδιά Γυμνασίου

 

Συμπέρασμα : Τα παιδιά του Γυμνασίου κατά την έρευνα που κάναμε απάντησαν στο 90% πως η τεχνολογία έχει επηρεάσει το παιχνίδι. Στην ερώτηση που αναφέρεται στην επιρροή του ηλεκτρονικού παιχνιδιού στην καθημερινότητα ενός παιδιού το 100% των μαθητών απάντησαν θετικά. Σε αντίθεση με την επόμενη ερώτηση που το 50% πιστεύει πως δεν υπάρχει ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι. Στην ερώτηση που ακολουθεί το 70% των μαθητών θεωρεί αισθητή την ύπαρξη εθισμού στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Τέλος θέτεται το ερώτημα που έχει να κάνει με το αν η βία προέρχεται από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια όπου οι απόψεις των μαθητών δεν μας δίνουν ένα σίγουρο συμπέρασμα καθώς τα αποτελέσματα της έρευνας είναι 40% – 30%. 

Παιδιά Δημοτικού

 

 

 

 

                                                                                                                                                                

 

 

                 

1. ΝΟΜΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΗΤΑΝ ΠΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΑ?

ΝΑΙ                      ΟΧΙ               ΔΕΝ ΞΕΡΩ   

2. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ.?

 ΝΑΙ                        ΟΧΙ               ΔΕΝ ΞΕΡΩ

3. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΑΤΑΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΦΥΛΛΟ.?

      ΝΑΙ                   ΟΧΙ            ΔΕΝ ΞΕΡΩ

4. ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΟΙΝΑ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ?

      ΝΑΙ                   ΟΧΙ             ΔΕΝ ΞΕΡΩ

5. ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΥΝ ΚΑΛΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.?

      ΝΑΙ                    ΟΧΙ             ΔΕΝ ΞΕΡΩ

6. ΞΕΡΕΤΕ ΠΩΣ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΟΙΑ.?

ΝΑΙ                      ΟΧΙ             ΔΕΝ ΞΕΡΩ

7. ΤΑ ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΜΒΛΥΝΟΥΝ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ.?

ΝΑΙ                    ΟΧΙ                ΔΕΝ ΞΕΡΩ

8. ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ.?

ΝΑΙ                   ΟΧΙ                  ΔΕΝ ΞΕΡΩ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Συνέντευξη από τη Λεμονιά Μαντζαφούλη (ενήλικας)

Ερώτηση: Πιστεύεται  πως η ενασχόληση των παιδιών με ηλεκτρονικά παιχνίδια έχει επιφέρει αλλαγές στην συμπεριφορά τους;

Απάντηση: Ναι, θεωρώ πως τα παιδιά σήμερα έχουν πιο επιθετική συμπεριφορά και πως έχουν σταματήσει να παίζουν άλλα παιχνίδια πέρα από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

Ερώτηση: Ποια παιχνίδια θεωρείται πιο χρήσιμα για τα παιδιά, τα ηλεκτρονικά, τα πνευματικά ή τα κινητικά;

Απάντηση: Αναμφισβήτητα τα κινητικά παιχνίδια βοηθάνε τη σωματική ανάπτυξη. Επίσης αμβλύνει το αίσθημα ομαδικότητάς τους. Ακόμη τα πνευματικά παιχνίδια προσφέρουν στο παιδί πνευματική ανάπτυξη και οξυδέρκεια

Συνέντευξη από το Νίκο Τσιτώνα (έφηβος)

 Ερώτηση: Παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια; Αν ναι πόσες ώρες;

 

Απάντηση: Ναι, παίζω ηλεκτρονικά παιχνίδια 3-4 ώρες την ημέρα

Ερώτηση: Ποια παιχνίδια πιστεύεις πώς προσφέρουν περισσότερα οφέλη στα παιδιά, τα κινητικά ή τα ηλεκτρονικά παιχνίδια 

Απάντηση: Θεωρώ πώς τα κινητικά παιχνίδια προσφέρουν στα παιδιά καλύτερη σωματική ανάπλαση.

 

 

 

Σε συνέντευξη με την κα Δίκαρου Κατερίνα επιβεβαιώθηκαν:

– Πως η ενασχόληση με τα παιχνίδια διευκολύνει την ομαλή κοινωνικοποίηση ατόμων με ειδικές ανάγκες;

– Τα  παιδιά με ειδικές ανάγκες  έχουν την ιδιαιτερότητα να απομονώνονται, εξαιτίας του προβλήματος τους. Η συμμετοχή τους σε παιχνίδια και σε κοινές δραστηριότητες με τους συνομηλίκους τους, τους βοηθάει να απεγκλωβιστούν από την απομόνωση τους, να κάνουν καινούριες γνωριμίες, να μάθουν να συναναστρέφονται με  άλλους ανθρώπους και γενικότερα να γίνουν πιο κοινωνικοί. Μαθαίνοντας τους κανόνες  και τις συνήθειες αυτών των μικρών ομάδων, καταφέρνουν να  αφομοιώσουν τις συγκεκριμένες πληροφορίες και να τους εφαρμόσουν και σε μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου.

 

 

 

 

Συνέντευξη

 

 

1.     Ποια είναι η γνώμη σας για το γεγονός πως σήμερα τα παιδιά παίζουν  κυρίως ηλεκτρονικά παιχνίδια;

 

Δεν είναι καθόλου καλό γιατί αντί να εκτονώνουν την ενέργεια τους σε παιχνίδια που ασκούν το σώμα και το μυαλό ακολουθούν τον αυτοματισμό που τους επιβάλλει το παιχνίδι στον υπολογιστή

2.     υπάρχουν κοινά παιχνίδια της Ελλάδας με την Γερμανία;

Αν ναι ποια είναι αυτά; αν όχι πείτε μας μερικά παιχνίδια που παίζονται στην Γερμανία

 

Στην Γερμανία είχαν τη δυνατότητα να φέρουν παιχνίδια στο σχολείο όπως zinga,domino,παζλ. Κοινά είναι ότι όλα τα παιδιά παίζουν με μια μπάλα στο διαλείμματα, απλά στην Γερμανία τα παιχνίδια που παίζουν καλλιεργούν περισσότερο το πνεύμα

 

3.     Με βάση την καταγωγή σας τα παιχνίδια έχουν αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα ;ποιες είναι οι αλλαγές ;

Ναι έχουν αλλάξει . παλιά τα παιχνίδια δεν είχαν πολλά υλικά χρησιμοποιούσαν ότι υπήρχε γύρω τους δηλαδή είχαν κούκλες τα κορίτσια και τα αγόρια αυτοκινητάκια συνήθως . Τώρα πια ηλεκτρονικά κυρίως και πιο μοντέρνα. Μας καλλιεργούν την ομαδικότητα γιατί δεν υπήρχαν πολλά παιχνίδια λόγω οικονομικής αδυναμίας 

 

 

Συνέντευξη από Σακελλαρίου Χαρίκλεια,η κοινωνιολόγος του σχολείου μας
28/03/2013 στο ΓΕΛ Σοφάδων

-Κοινωνικοποιείται το παιδί μέσω του παιχνιδιού;
Κοινωνικοποιείται γιατί μέσω του παιχνιδιού το παιδί δραστηροποιείται σε διάφορους κοινωνικούς ρόλους.

-Αυτό παίζει ρόλο στη συμπεριφορά και στο χαρακτήρα του παιδιού στη κοινωνία;
Σε πολύ μεγάλο ποσοστό καθώς μέσα από το παιχνίδι το παιδί δείχνει τις επιδράσεις που έχει δεχτεί  από την ευρύτερη κοινωνία(οικογένεια,φίλοι,σχολείο)

 

 

 

 

 

 

ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΤΩΝ 4 ΟΜΑΔΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                              

Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως από τη φύση μας σαν άνθρωποι έχουμε ανάγκη το παιχνίδι. Το παιχνίδι που θα μας κάνει φιλικούς, συνεργάσιμους, ιδιοτελείς, φιλότιμους, θα μας διαπλάσει σωματικά, θα μας καλλιεργήσει την ευγενή άμιλλα, θα οργιάσει τη φαντασία μας, θα μας ταξιδέψει σ’ ένα κόσμο μαγικό που καθένας μας έχει το δικαίωμα έστω και για λίγο να βρεθεί. Παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο στην ομαλή ανάπτυξή μας αφού από μόνο του αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας. Γιατί σε κάθε παιχνίδι θα βρεις έναν ύπουλο που προσπαθεί να κερδίσει με άτιμο τρόπο, ένα τεμπέλη που φορτώνει στους άλλους το τρέξιμο και γλιτώνει τη χαμαλοδουλειά, ένα ταλαντούχο που τα καταφέρνει καλά χωρίς να κοπιάζει, ένα φύλακα άγγελο που θα είναι εκεί να μαζέψει τα σπασμένα των υπολοίπων. Μέσω του παιχνιδιού γίνεται και το παιδί μέρος της κοινωνίας. Υποδύεται το δικό του ρόλο σ’ αυτή. Δε νοείται λοιπόν παιχνίδι χωρίς παιδί. Η αντίστροφα παιδί χωρίς παιχνίδι. Οι δυο αυτές έννοιες κατασκευάστηκαν για να συνυπάρχουν και να αλληλοσυμπληρώνονται. Και όντας αλληλένδετες η απουσία της μιας συνεπάγεται παρακμή της άλλης.

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

• www.disabled.gr
• www.inews.gr
• www.mkarapatsia.gr
• www.inpsy.gr
• 6^ο Γενικό Λύκειο Αχαρνών (www.6lyk-acharn.att.sch.gr)
• 3^ο Γενικό λύκειο Πολυχνίου (www.3lyk–polichn.thess.sch.gr)
• Γενικό Λύκειο Μουζακίου (www. lyk-mouzak.kar.sch.gr)
• Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ww.uth.gr)
• www.el.wikipedia.org
•  http://www.newinka.gr/consumer.php?id=189&version=gr
•  www.pedia.gr/corner/elefth–xronos.htm
• www.imdb.com
• http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=10&artid=145603
• http://healthnotesandnews.blogspot.gr/2011/04/1972.html
• http://www.elamazi.gr/%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%AF-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B9/
• http://www.iatrikathemata.gr/paidipaixnidi.htm
• http://eureka.lib.teithe.gr:8080/bitstream/handle/10184/246/Atmatzakis.pdf?sequence=4
• http://www.mama365.gr/list/43-psichologia.html?gclid=CIrVhoGR5bYCFZMbtAodWSEAog
• http://old.phs.uoa.gr/~ahatzis/SGH05.pdf
• www.babytips.gr
• www.facebook.com/games
• http://athlitikipoed.tripod.com/paradosiaka–pexnidia
• htpps://sites.google.com/site/hlpotome
• wikipedia:packman
• www.1menemend.pbworks.com
• www.aretis-place.blogspot.gr
• http://egpaid.locspot.com
• http://www.healthyliving.gr
• http://www.rethymnoguide.gr
• http://www.mikroyli.gr/ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
• www.παιχνιδια24.gr

 

 

 

 

 

 

ΓΕΛ ΣΟΦΑΔΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-13

ΤΜΗΜΑ A2

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΚΟΥΞΑΡΑ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ : ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΘΕΜΑ:

 

 

Ο ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΕΩΣ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ομάδες μαθητών        

 

Σμέτη Ευαγγελία
Πασχαλίδη Παναγιώτα
Πολυγένη Μαρία
Δεληκάρη Χριστίνα

 

Λιάπη Αθανασία
Κοτρώνη Παναγιώτα
Βλόντζου Δήμητρα
Γκατζίκη Ροδάνθη

Ορφανιώτη Βασιλική

 

 

Νταής Χαράλαμπος
Σακελλαρόπουλος Θωμάς
Παπαδόπουλος Σωτήρης
Παπαευαγγέλου Ταξιάρχης

 

Τσιανάβα Αλεξάνδρα
Ορφανιώτη Αικατερίνη
Χριστοφόρου Ιωάννης
Παπάρας Σωτήριος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

Πρόλογος…………………………………………………………………………σελ.4

 

Ορισμός………………………………………………………………………….σελ.4

 

Γνωστότεροι Φιλέλληνες………………………………………………σελ.6

 

Αίτια εξάπλωσης φιλελληνισμού……………………………………..σελ.7

 

Η προσφορά στην επανάσταση……………………………………….σελ.8

 

Τα κομιτάτα………………………………………………………………………σελ.8

 

Ρομαντισμός………………………………………………………………………..σελ.9

 

Λόρδος Βύρωνας………………………………………………………………….σελ.11

 

Βίκτωρ Ουγκό……………………………………………………………………..σελ.15

 

Ρωσικός Φιλελληνισμός………………………………………………………..σελ.17

 

Γερμανικός Φιλελληνισμός…………………………………………………….σελ.18

 

Υπόλοιποι Φιλέλληνες…………………………………………………………..σελ.19

 

Σύγχρονος Φιλελληνισμός………………………………………………………σελ.21

 

Βιβλιογραφία………………………………………………………………………….σελ.24

 

 

 

 

Πρόλογος

 

Η εργασία που έχουμε αναλάβει αναφέρεται στον Φιλελληνισμό μέσα στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο ορισμός και οι κυριότεροι Φιλέλληνες με περισσότερη έμφαση στον Βύρωνα και στον Ουγκώ. Ακόμα θα δούμε για την προσφορά των Φιλελλήνων στην επανάσταση. Επιπλέον θα μελετήσουμε τη λογοτεχνία των Φιλελλήνων κυρίως από την Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία και Ρωσία μέσα στην οποία θα αναφερθούν κάποια αποσπάσματα από διάφορα ποιήματα που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση και ενθαρρύνουν τον αγώνα των Ελλήνων. Τέλος θα κάνουμε μια σύντομη αναφορά στον Φιλελληνισμό στις μέρες μας και πώς εκδηλώνεται.

 

Ορισμός και επεξήγηση του όρου «Φιλελληνισμός»

 

Είναι ένας όρος που μαρτυρείται από το 1761.Από τα τέλη του 18^ου αιώνα εμφανίστηκε ως πολιτικό και ιδεολογικό κίνημα, αλλά και ως λογοτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε κυρίως στις ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική  και αποσκοπούσε τόσο στην ηθική όσο και στην υλική ενίσχυση του ελληνισμού κατά την τουρκοκρατία κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821.

Η διάδοση που γνώρισε το ενδιαφέρον για την αρχαία Ελλάδα στην Ευρώπη στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα υπήρξε ο ένας από τους δυο βασικούς λόγους ανάπτυξης του φιλελληνισμού. Η ιδέα της δημιουργίας ελληνικού κράτους στα εδάφη που ήκμασε η ελληνική αρχαιότητα φάνταζε γοητευτική, ιδίως στα μορφωμένα και οικονομικά εύρωστα αστικά στρώματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Η πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη μετά το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων υπήρξε η δεύτερη πηγή τροφοδότησης του φιλελληνισμού. Η παλινόρθωση των παλαιών καθεστώτων, η πίεση και οι διώξεις που γνώρισαν τα φιλελεύθερα, ριζοσπαστικά και επαναστατικά στοιχεία μετά το 1815 δεν έδινε και πολλά περιθώρια έκφρασης και πολύ περισσότερο προώθησης των πολιτικών και κοινωνικών αιτημάτων που είχαν τεθεί από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης. Επιπλέον, οι επαναστατικές κινήσεις καταπνίγονταν γρήγορα η μία μετά την άλλη. Στις συνθήκες αυτές η ελληνική επανάσταση αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και προσδοκιών που παρότι έμελλε στο τέλος να διαψευστούν, στάθηκαν ικανές να κινητοποιήσουν αρκετούς για την ευτυχή της κατάληξη.Από τις απαρχές της, η Ελληνική Επανάσταση είχε την τύχη να δεχτεί τη βοήθεια ενός δυναμικού ρεύματος υποστήριξης που αναπτύχθηκε στις σημαντικότερες πόλεις της Ευρώπης και στη Αμερική. Ο φιλελληνισμός, λοιπόν, πρόσφερε σημαντική βοήθεια στο ελληνικό ζήτημα. Πρώτον, με την αποστολή χρημάτων, εφοδίων και εθελοντών και δεύτερον, ασκώντας πίεση στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ώστε να προχωρήσουν σε μια ευνοϊκή ρύθμιση για τους Έλληνες επαναστάτες. Ωστόσο, η στήριξη ή και η συμμετοχή ακόμα, στην ελληνική Επανάσταση, ξεκινά από την πρώτη κιόλας στιγμή της εκδήλωσής της και συνεχίζεται για αρκετό καιρό μετά την επικράτησή της.

Επιπλέον, ο φιλελληνισμός δεν είναι μια κοινή, τρέχουσα λέξη, σαν αυτές που κατά χιλιάδες συμπαρατάσσονται στο οποιοδήποτε λεξικό. Πράγματι, αν και στον κόσμο υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι με φιλικά αισθήματα προς άλλους λαούς – αγγλόφιλοι, γαλλόφιλοι, γερμανόφιλοι κ.λπ., όμως ούτε «φιλοαγγλισμός», ούτε «γαλλοφιλισμός», ούτε «γερμανοφιλισμός» υπάρχει. Αποκλειστικά και μόνο ο φιλελληνισμός έχει καθιερωθεί ως διεθνής όρος (philhellenism-αγγλ., filellenismo-ιταλ., philellenisme-γαλλ. κ.λπ.), διότι ο όρος αυτός εδράζεται σ’ ένα εντελώς ιδιαίτερο υπόβαθρο, που του προσδίδει ένα εντελώς ιδιαίτερο βάρος.

Επιπρόσθετα, η κάθε εποχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Αυτό συμβαίνει και με το πρόσφατο διεθνές φαινόμενο του «είμαστε όλοι Έλληνες», που με περίσσια ευκολία ονομάστηκε νέος «φιλελληνισμός». Άλλωστε, ο όρος έχει από παλιά περάσει στον καθημερινό μας λόγο, για να χαρακτηρίζει κάθε άποψη και θέση που συμφωνεί με τις κυρίαρχες ελληνικές μας ευαισθησίες, όπως και το αντίθετό του, ο «μισελληνισμός.

 

Ο όρος του «Φιλέλληνα»

Ο όρος Φιλέλληνας (Αρχαία Ελληνική: “Φιλέλλην”, σύνθετη φίλος + Έλλην), αποτελεί χαρακτηρισμό εκείνου που τρέφει ιδιαίτερη αγάπη προς τους Έλληνες και κάθε τι ελληνικό και που την εκδηλώνει όμως δια λόγου ή έργου. Στη νεοελληνική καθιερώθηκε να λέγεται για ξένους υπηκόους που εκδήλωσαν φιλικά αισθήματα προς την Ελλάδα, κυρίως κατά τον Αγώνα της ανεξαρτησίας του 1821. Με τον όρο Φιλέλληνες έμειναν γνωστοί ξένοι υπήκοοι, κυρίως από τη Γαλλία, την Αγγλία και την Ιταλία που βοήθησαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821 είτε μέσω της συμμετοχής τους στις πολεμικές επιχειρήσεις, είτε με χρήματα, είτε δημιουργώντας γραπτά και έργα τέχνης που σκοπό τους είχαν να προβάλλουν την ελληνική προσπάθεια στο εξωτερικό. Ο όρος «φιλελληνισμός» μαρτυρείται για πρώτη φορά στο βιβλίο στο βιβλίο του Ιώσηπου Μοισιόδακα «Θεωρία της Γεωγραφίας» το οποίο εκδόθηκε στην Βιέννη το 1781 .

            Στην αρχαιότητα ο όρος “Φιλέλλην” σήμαινε και “πατριώτης”. Πρώτος ο Ηρόδοτος χρησιμοποίησε τον όρο για τον βασιλιά των Αιγυπτίων Άμασι. Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος Α’ της Μακεδονίας είχε τιμηθεί με τον χαρακτηρισμό “Φιλέλλην” επειδή κατατρόπωσε τον Περσικό στρατό του Ξέρξη ο οποίος οπισθοχωρούσε μετά την ήττα του στις Πλαταιές, για να απαλλαγεί από την ντροπή της συνθηκολόγησης με τον Ξέρξη κατά την κάθοδο του. Στην εποχή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στο ελληνιστικό Βασίλειο της αυτοκρατορίας της Παρθίας, οι Βασιλείς συνήθιζαν να αναγράφουν στα νομίσματα που εξέδιδαν το χαρακτηρισμό “ΦΙΛΕΛΛΗΝ”.

 

 

Γνωστότεροι Φιλέλληνες:

·         Λόρδος Βύρωνας, Άγγλος ποιητής που συμμετείχε στην πολιορκία του Μεσολογγίου και πέθανε κατά τη διάρκειά της.

·         Βίκτωρ Ουγκό, ο γνωστός Γάλλος συγγραφέας, που έγραψε ποιήματα εμπνευσμένα από την ελληνική επανάσταση.

·         Κάρολος Νόρμαν, Γερμανός αξιωματικός που πήρε μέρος στη Μάχη του Πετά (1822) όπου πληγώθηκε και πέθανε στο Μεσολόγγι το Νοέμβριο του 1822.

·         Τζωρτζ Κάνινγκ, υπουργός εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας που στήριξε την ελληνική επανάσταση.

·         Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ, Ελβετός τυπογράφος που έδρασε στο Μεσολόγγι.

·         Μπρούνο, Ιταλός που ήρθε μαζί με το Βύρωνα στην Ελλάδα και πέθανε στο Ναύπλιο το 1827.

·         Φρανσουά ντε Σατωμπριάν, (François-René de Chateaubriand), γνωστός και σαν Σατωβριάνδος, περιηγητής, συγγραφέας Οδοιπορικού και υπομνημάτων που έκαναν γνωστή την κατάσταση της Ελλάδας στην Ευρώπη.

·         Μαξίμ Ρεμπώ, Γάλλος Φιλέλληνας, συνταγματάρχης και συγγραφέας

·         Αλεξάντρ Πούσκιν, Ρώσος λογοτέχνης και ποιητής (1899-1837).

·         Τόμας Γκόρντον, Σκώτος αξιωματικός που προσέφερε όπλα και χρήματα, και συμμετείχε στην πολιορκία της Τρίπολης.

·         Ειρηναίος Θείρσιος, Γερμανός παιδαγωγός και αρχαιολόγος που επανόρθωσε το Ερέχθειο.

·         Τζορτζ Φίνλεϊ, Σκωτσέζος που συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις.

·         Φρήντριχ Χαίλντερλιν, Γερμανός ποιητής.

·         Καρλ Βίλχελμ φον Άιντεκ, Γερμανός ζωγράφος.

·         Σαντόρε ντι Σανταρόζα (Santorre Di Santa Rosa), Ιταλός επαναστάτης που πέθανε στη στην πτώση της Σφακτηρίας (1825).

·         Φρανκ Χέιστινγκς (Frank Hastings), Βρετανός αξιωματικός του ναυτικού που πρόσφερε χρήματα και συμμετείχε στις επιχειρήσεις.

·         Φρίντριχ Σίλερ, Γερμανός ποιητής

·         Πέρσι Σέλλεϋ, Άγγλος ποιητής

·         Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας, Βαυαρός βασιλιάς.

·         Ιωάννης-Γαβριήλ Εϋνάρδος, τραπεζίτης που οργάνωσε το φιλελληνικό κίνημα στη Γαλλία και την Ελβετία.

·         Κάρολος Φαβιέρος (Charles Fabvier), Γάλλος διοικητής του τακτικού ελληνικού στρατού.

·         Τζωρτζ Τζάρβις, ο πρώτος Αμερικανός φιλέλληνας , που έλαβε μέρος στον Αγώνα του 1821.

·         Ρίτσαρντ Τσωρτς, Σκωτσέζος στρατιωτικός.

·         Τζουζέππε Ροσαρόλλ, Ιταλός στρατηγός, επαναστάτης και φιλέλληνας, πέθανε το 1825 στο Ναύπλιο.

·         Μορίς Περζά, Γάλλος αξιωματικός, φιλέλληνας και συγγραφέας, από τους πρώτους εθελοντές του τακτικού ελληνικού στρατού.

·         Χένρικ Νικολά Κρέιερ, Δανός Φιλέλληνας.

·         Ερνστ Μάνγγελ, Ούγγρος μουσικός, συνθέτης, και φιλέλληνας, Αρχιμουσικός της πρώτης στρατιωτικής μπάντας της Επανάστασης του 21.

 

 

 

 

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΕΞΑΠΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

 

Ως αίτια του φιλελληνισμού θα μπορούσαν να απαριθμηθούν:

α)ο κλασικισμός και ο θαυμασμός προς την αρχαία Ελλάδα. Οι φιλόσοφοι και αισθητικοί Χέρντερ και Λέσσινγκ, αλλά και ο ιδρυτής της αρχαιολογίας Βίνκελμαν, οι Σατωμπριάν και Χέλντερλιν, οι ποιητές Γκαίτε και Σίλερ, είχαν ανανεώσει το ενδιαφέρον για τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, ενώ ο Βολταίρος αποστρέφεται τους Τούρκους κατακτητές της κλασικής γης. Τα πνευματικά κινήματα στην Ευρώπη όπως ο ουμανισμός, η Αναγέννηση, ο Διαφωτισμός έχουν ως ιδεώδες τους την κλασική αρχαιότητα.

β) το ομόθρησκο των Ελλήνων όχι μόνο με τους ορθόδοξους Ρώσους, μα και τους καθολικούς και τον προτεσταντικό κόσμο της Δύσης.

γ) ο πολιτικός φιλελευθερισμός, ό,τι απέμεινε από τη Γαλλική Επανάσταση, και η αντίσταση προς κάθε αντιδραστική κίνηση (Παλινόρθωση στη Γαλλία, Ιερή Συμμαχία)

δ) ο Ρομαντισμός 

ε) η διεθνής φιλανθρωπία

 στ) η ζωτικότητα και τα σύγχρονα χαρακτηριστικά του νέου Ελληνισμού, γνωστά στους δυτικούς από τις Ελληνικές κοινότητες της διασποράς , αλλά και από Έλληνες λογίους που δρουν στη Δύση

ζ) ο περιηγητισμός προσφέρει μια επίκαιρη εικόνα της νεοελληνικής ζωής και των προβλημάτων της

 η) οι προσωπικές φιλοδοξίες μεμονωμένων ατόμων που δεν είναι πάντα εύκολο να διαχωριστούν από τον θαυμασμό για τον αρχαίο πολιτισμό ή το ενδιαφέρον για τον αγώνα των Ελλήνων

θ) οι πολιτικές επιδιώξεις και οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων Δυνάμεων στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.

 

 

 

 

 

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

 

Η προσφορά των Φιλελλήνων στην ελληνική Επανάσταση ήταν ποικίλη. Πολλοί Ευρωπαίοι συμμετείχαν ενεργά στον ένοπλο αγώνα. Παράλληλα σχηματίστηκαν Φιλελληνικές Επιτροπές σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού, με σκοπό την ενίσχυση του αγωνιζόμενου λαού είτε με υλικά μέσα, στέλνοντας χρήματα, τροφές και πολεμοφόδια είτε παρέχοντας ηθική υποστήριξη με δημοσιεύσεις σε έντυπα και εφημερίδες, καλλιτεχνικά έργα και συναυλίες.

Στους Φιλέλληνες συγκαταλέγονταν ρομαντικοί ιδεαλιστές,  λάτρεις της αρχαίας Ελλάδας, πολιτικοί, άνεργοι πρώην στρατιωτικοί και διωκόμενοι για τη δράση τους επαναστάτες. Αλλά και έμποροι, τραπεζίτες και μέλη εκπαιδευτικών ή θρησκευτικών ιδρυμάτων ανέπτυξαν φιλελληνική δράση.

Η ενθουσιώδης δραστηριότητα φοιτητών και εμπόρων οδήγησε στη δημιουργία, ήδη από το 1821, των Φιλελληνικών Επιτροπών με κύριο στόχο την περίθαλψη Ελλήνων προσφύγων. Πρωτοστάτες υπήρξαν πανεπιστημιακοί καθηγητές που αρθρογραφούσαν υπέρ της Επανάστασης.

Η πρώτη αποστολή Φιλελλήνων έφτασε στην επαναστατημένη Ελλάδα τον Ιούνιο του 1821 με έξοδα του Δημήτριου Υψηλάντη. Εξαιτίας όμως της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των εθελοντών και των Ελλήνων αγωνιστών, το πρώτο Τάγμα των Φιλελλήνων συγκροτήθηκε το Μάιο του 1822.

Δύο χρόνια αργότερα, παρόμοιες επιτροπές ιδρύθηκαν στη Γαλλία και την Αγγλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Μέλη των επιτροπών αυτών ήταν και σημαντικοί Φιλέλληνες: ο Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ και ο Άγγλος νεαρός ποιητής λόρδος Μπάιρον, ο οποίος επισκέφθηκε το Μεσολόγγι στα τέλη του 1823.

Στην Αμερική, παρά το διάγγελμα του προέδρου της Μονρόε το 1822 υπέρ του αγώνα των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία τους, το φιλελληνικό ενδιαφέρον περιορίστηκε κυρίως στη συγκέντρωση και αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.

 

ΤΑ ΚΟΜΙΤΑΤΑ

Σε πολλές πόλεις της Δυτικής Ευρώπης ιδρύθηκαν φιλελληνικές επιτροπές, τα κομιτάτα, που είχαν για στόχο τους την περίθαλψη των προσφύγων και του άμαχου ελληνικού πληθυσμού, καθώς και την ενίσχυση των αγωνιζομένων με τρόφιμα, πολεμοφόδια και οικονομικούς πόρους. Οργανώθηκαν δημοσιογραφικές εκστρατείες ενημέρωσης σχετικά με τον αγώνα της Ελλάδας από τον Τύπο.  Η διεθνής παραγωγή καλλιτεχνικών εκδηλώσεων και λογοτεχνικών έργων με θέματα εμπνευσμένα από το ελληνικό ζήτημα αυξήθηκε και γνώρισε μεγάλη απήχηση.

Στη Γαλλία και στην Αγγλία η ίδρυση κομιτάτων καθυστέρησε ως το 1823. Η πρώτη Γαλλική Φιλελληνική επιτροπή, κινήθηκε σε φιλανθρωπικό πλαίσιο, διενεργώντας κυρίως σε εράνους. Το 1825 ιδρύθηκε το κομιτάτο του Παρισιού και το κομιτάτο της Μασσαλίας. Η Ελλάδα είχε βρει θερμό υποστηριχτή στο Γαλλικό κοινοβούλιο στο πρόσωπο του Φρανσουά ντε Σατωμπριάν. Με τον καιρό, η επιτροπή του Παρισιού τέθηκε επικεφαλής και ανέλαβε τον γενικό συντονισμό όλης της Φιλελληνικής κίνησης των άλλων  πόλεων της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελβετίας, της Σουηδίας και των κάτω χωρών. Στην Αγγλία η εκδηλώσεις συμπαράστασης ήταν συγκρατημένες, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια, όταν η Αγγλική κυβέρνηση τηρούσε εχθρική στάση. Η καταστροφή της Χίου το 1822 άσκησε βαθιά επίδραση και συνέτεινε στην τόνωση του περιορισμένου φιλελληνικού αισθήματος και στην ίδρυση της ελληνικής επιτροπής του Λονδίνου. Η επιτροπή ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα και φρόντισε ώστε να συναφθεί αγγλικό δάνειο προς την ελληνική διοίκηση.

 Τέλος γίνεται εύκολα αντιληπτό από τα παραπάνω ότι τα αίτια εξάπλωσης του φιλελληνισμού οφείλονται σε 4 βασικού  παράγοντες. Αρχικά, ο θαυμασμός των Ευρωπαίων για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι ο αποτροπιασμός των τούρκων για τις βιαιότητες τους σε βάρος των άμαχων ελλήνων υπήρξε ακόμα ένα σημαντικό αίτιο. Παράλληλα ως αίτια του φιλελληνισμού θα μπορούσαν να περιληφθούν ο ρομαντισμός και η διεθνής φιλανθρωπία δηλαδή η συγκίνηση για τις ελληνικές επιτυχίες στις μάχες.

 

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

 

Μετά την ίδρυση του πρώτου Ελληνικού Κράτους(1831) και τη μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο στην Αθήνα (1833), πολλοί Έλληνες που ζούσαν σε χώρες της Ευρώπης επέστρεψαν στην ελεύθερη Ελλάδα. Μεταξύ αυτών ήταν και αρκετοί λόγιοι, οι Φαναριώτες, που κατοικούσαν στην Κωνσταντινούπολη και στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και κατείχαν υψηλές θέσεις στην διοικητική ιεραρχία του Οθωμανικού κράτους και τώρα έρχονταν στην Ελλάδα για να βοηθήσουν στην πνευματική και πολιτική ανασυγκρότηση του νέου κράτους. Οι Φαναριώτες, επειδή διέθεταν πείρα στη διοικητική και διπλωματική γραφειοκρατία, κατέλαβαν τις πιο υπεύθυνες κρατικές θέσεις στο νεοσύστατο κράτος. Ταυτόχρονα, ως φορείς παιδείας πρωτοστάτησαν στην πνευματική ανασυγκρότηση, δημιουργώντας την Αθηναϊκή Σχολή, την πρώτη λογοτεχνική σχολή του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους. Κοινά χαρακτηριστικά των Φαναριωτών ήταν η γαλλική τους παιδεία, η λόγια γλώσσα που γράφουν (καθαρεύουσα) και οι έντονες επιδράσεις που δέχτηκαν από τους Eυρωπαίους και ειδικότερα τους Γάλλους ρομαντικούς συγγραφείς. Γι’ αυτόν το λόγο και η Αθηναϊκή Σχολή ονομάστηκε από τη φιλολογική κριτική και Ρομαντική Σχολή των Αθηνών γιατί ακριβώς αντιπροσωπεύει την ελληνική εκδοχή του Ρομαντισμού.                                                                                                                                                                                      

                                                                                                                                                                                      

Με τον όρο ρομαντισμός στη λογοτεχνία εννοείται το καλλιτεχνικό κίνημα που, με επίκεντρο τη Γερμανία, την Αγγλία και τη Γαλλία εξαπλώθηκε στην Ευρώπη το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Καταρχήν αποτέλεσε λογοτεχνικό ρεύμα, στη συνέχεια όμως επεκτάθηκε στα εικαστικά και στη μουσική. Το θεμέλιο όμως της επίδρασης του ρομαντισμού στη λογοτεχνία διαμορφώθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Η γενικευμένη κρίση, οι ταχείς ρυθμοί αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης των ευρωπαϊκών χωρών, μετά τη διάσπαση της φεουδαρχικής κοινωνίας, είχε ως αποτέλεσμα μια σειρά ραγδαίων εξελίξεων σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο. Οι έντονες οικονομικές ανακατατάξεις οδήγησαν σε σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Το γεγονός αυτό είχε ως επακόλουθο την έκρηξη και εξάπλωση διαφόρων επαναστατικών κινημάτων με κοινωνικά αιτήματα, με αποκορύφωμα τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, γεγονός που οδήγησε στη διατύπωση νέων θεωριών.  Ακολούθησε ιστορικά την περίοδο του διαφωτισμού και αντιτάχθηκε στην αριστοκρατία της εποχής. Κύριο χαρακτηριστικό του ρομαντισμού αποτελεί η έμφαση στην πρόκληση ισχυρής συγκίνησης μέσω της τέχνης καθώς και η μεγαλύτερη ελευθερία στη φόρμα, σε σχέση με τις περισσότερο κλασικές αντιλήψεις. Στον ρομαντισμό, κυρίαρχο στοιχείο είναι το συναίσθημα αντί της λογικής.    

Παρόλο που παραμένει δύσκολος έως αδύνατος ο σαφής ορισμός του Ρομαντισμούωστόσο διακρίνονται ορισμένα βασικά ιδεολογικά χαρακτηριστικά και θέματα, τα οποία έγιναν κοινός τόπος στους πρωταγωνιστές αυτού του λογοτεχνικού κινήματος. Το 1817 ο Άγγλος ποιητής Coleridgeόρισε την ποίηση ως προϊόν «εκείνης της συνθετικής και μαγικής δύναμης, στην οποία έχουμε αποκλειστικά επιφυλάξει το όνομα της φαντασίας», παρέχοντας το στίγμα της λογοτεχνικής παραγωγής στα συμφραζόμενα του ρομαντικού κινήματος. Οι ρομαντικοί συγγραφείς αντιτάχθηκαν στο κλασικό ιδεώδες της τέλειας ορθολογικής μίμησης της πραγματικότητας αντιπροτείνοντας ως απόλυτο ιδανικό την έκφραση των εσωτερικών συναισθημάτων μέσω της ευαισθησίας, της ατομικής προοπτικής του κόσμου και της δημιουργικής φαντασίας. Ο άνθρωπος στο ρομαντικό ιδεώδες είναι ένα διονυσιακό, ανήσυχο πλάσμα που επαναστατεί ενάντια στον κόσμο και την κοινωνία και βρίσκεται σε μια συνεχή ψυχική ανισορροπία. Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, ο ρομαντικός λυρισμός αναδεικνύει ήρωες ανήσυχους και μελαγχολικούς, πλημμυρισμένους από το αίσθημα της απελπισίας, από το αίσθημα του μοιραίου και του ανολοκλήρωτου, που πολλές φορές μετατρέπεται σε θανατολαγνεία. Σε αντιστοιχία, οι ρομαντικοί ποιητές –των οποίων οι ήρωες λειτουργούν ως alter ego– εκτιμούν την ακεραιότητα, την ειλικρίνεια και την αφοσίωση σε κάποιο ιδεώδες για το οποίο αξίζει κανείς να θυσιάσει τα πάντα, ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό. Κοινό χαρακτηριστικό των ρομαντικών συγγραφέων είναι η νοσταλγία ενός ανεπιτήδευτου παρελθόντος, που αφενός οδηγεί στο ενδιαφέρον για την παραδοσιακή αγροτική κοινωνία, για την ιδιαίτερη ιστορία κάθε λαού και για τον μεσαίωνα, αφετέρου παράγει ένα διαφορετικό ιδεώδες που απέχει τόσον μακράν της πραγματικότητας, όσο και εκείνο του κλασικισμού. Οι συγγραφείς του ρομαντικού κινήματος συχνά αντλούν τα θέματά τους από τις λαϊκές παραδόσεις, την εθνικήιστορία και τους μεσαιωνικούς θρύλους. Συχνότερα δε, ενδιαφέρονται για εκείνες τις δοξασίες που περιέχουν υπερφυσικά στοιχεία, καθότι αυτά συμφωνούν με «τη ρομαντική αντίληψη της ενορατικής δύναμης της καλλιτεχνικής φαντασίας, με την οποία ο ποιητής εκφράζει την ‘υπερβατική αλήθεια’, πέρα από την επιφανειακή πραγματικότητα του κόσμου».^. Πλημμυρισμένος από μελαγχολία, ο ποιητής προσφεύγει στην αιώνια φύση για παρηγοριά. Το μοτίβο του θανάτου επανέρχεται συχνά στα ρομαντικά ποιήματα. Υποδηλώνει την αγωνία των ποιητών απέναντι στο πεπερασμένο της ζωής και την αμείλικτη φθορά του χρόνου. Η συνεχής πάλη με τη δαιμονική μορφή του χρόνου, ο οποίος παρέρχεται τάχιστα και αφανίζει τα πάντα ανεπιστρεπτί, οδηγεί τους ποιητές σε μια αίσθηση πρόωρης γήρανσης.

 

 

 

ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

 

 

ΑΓΓΛΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Λόρδος Βύρων

 

Ο Λόρδος Βύρων (Lord George Gordon Byron VI), 22 Ιανουαρίου 1788 – 19 Απριλίου 1824), ήταν Άγγλος ποιητής, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ρομαντισμού και από τους σημαντικότερους φιλέλληνες.

Γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 22 Ιανουαρίου 1788 και ήταν γιος του πλοιάρχου του αγγλικού Βασιλικού Ναυτικού, Τζον Μπάιρον, και της δεύτερης συζύγου του, Κατερίνας. Ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια, εκ της μητέρας του που ήταν απόγονος του βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδου του 3ου, όταν όμως γεννήθηκε οι γονείς του είχαν ήδη χωρίσει. Το 1798 πέθανε ένας θείος του, από τη μητέρα του, ο οποίος του κληροδότησε όλη την περιουσία και τον τίτλο του 9ου Λόρδου της οικογένειας. Έτσι, η ζωή του από τότε άλλαξε. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, αποκτώντας πολύ καλή μόρφωση. Ήταν χαρακτήρας ανήσυχος, παρορμητικός και τυχοδιωκτικός. Έτσι, ξεκίνησε περιοδείες και περιπλανήσεις στη νότια Ευρώπη (Πορτογαλία, Ισπανία, Ελλάδα, Τουρκία).

Από τη στιγμή που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση έδειξε ο Βύρων εξαιρετικό ενδιαφέρον. Τον Απρίλιο μάλιστα του 1823 αποφάσισε να κατέβει ο ίδιος στην Ελλάδα, για να βοηθήσει όσο μπορούσε τους αγωνιζόμενους Έλληνες.

“Αν τα νιάτα σου λυπάσαι,
γιατί θέλεις πλειό να ζης;
Της τιμής εδώ είν’ ο τόπος,
άξιος δείξου μαχητής.

Ζήτα και εύρε ανδρείου μνήμα
κι αν ζητήσης θα το βρης
κοίτα γύρω, πιάσε θέση,
στάσου εκεί ν’ αναπαυθής”.

Στο «Δον Ζουάν» δηλώνει ότι «θα ξεσηκώσω, αν μπορέσω, και τις πέτρες ακόμα ενάντια στους τυράννους της γης».

Τελικά, αν και αρχικός προορισμός του ήταν ο Μοριάς, εγκαθίσταται στο Μεσολόγγι, όπου έρχεται σε επαφή με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον οποίο και υποστηρίζει οικονομικά. Εν τω μεταξύ, έχει σχηματίσει ιδιωτικό στρατό από 40 Σουλιώτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν από τους πρώτους που συνειδητοποίησαν τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε η σύναψη δανείου στην περίπτωση που αυτό χρησιμοποιείτο όχι για εθνικούς σκοπούς, αλλά για πολιτικές διαμάχες.

Απεβίωσε στις 19 Απριλίου του 1824 ύστερα από πυρετό. Το πένθος για τον θάνατό του ήταν γενικό και ο Διονύσιος Σολωμός συνέθεσε μακρά ωδή στη μνήμη του. Η καρδιά του ενταφιάστηκε στο Μεσολόγγι. Προς εκδήλωση του πένθους στο Μεσολόγγι ρίχτηκαν 37 κανονιοβολισμοί από την ανατολή του ηλίου και μία κάθε λεπτό.

Αυτός ο «τυχοδιώκτης», κατά ορισμένους, ποιητής στην ουσία «αυτοκτόνησε» στην Ελλάδα επιδιώκοντας μαζί με τ’ άλλα να μονιάσει τους Έλληνες. «Προσπαθώ. Θα δω τι θα κάνω μ’ αυτό» είχε πει. Το Φλεβάρη του 1824 άρρωστος πλέον, δυο μήνες πριν πεθάνει, αρνήθηκε να εγκαταλείψει το Μεσολόγγι για να σωθεί. «Αλλά μονάχα με την ηρωική αυτή πράξη εξασφάλισε την απελευθέρωση της Ελλάδας…Αν τον Φεβρουάριο του 1824 παρατούσε την Ελληνική υπόθεση, είμαι βέβαιος πως δεν θα υπήρχε Ναυαρίνο», έγραψε ο Νίκολσον. Ίσως ο Byron να διέθετε και μια διαίσθηση.

Το όραμά του δεν ήταν «Ελληνικό» αλλά Παγκόσμιο. « Θέλω να πολεμήσω τουλάχιστο με λόγια και αν ευτυχήσω και με έργα όλους όσους καταπολεμούν τη σκέψη,…ενάντια στους τυράννους». Αλλά στην Ελλάδα επέστρεφε, γιατί αναγνώριζε πως η Ελλάδα ήταν η σκέψη και η ρίζα.

Είναι η Ελλάδα! Είναι νεκρή, ψυχρή είναι τώρα.

Νεκρή, αλλά ωραία. Ψυχρή, τερπνή ωστόσο ακόμη.

Φρίττεις, όταν σημεία ζωής δεν συναντάς. Ωστόσο

υπάρχουν και νεκροί, που διατηρούν του κάλλους των τα ίχνη

και όταν ακόμη από το σώμα τους έχει φυγαδευθεί η ψυχή τους.

………………………………………………………

Μητέρα των μεγάλων των ανδρών, θνητών ενδόξων χώρα!

Απ’ τα βουνά ως κάτω στις κοιλάδες σου ήσουν

της Ελευθερίας ο πρόμαχος. Μιας δόξας άφθαστης μνημείο!

Των ημιθέων είσαι η νεκροθήκη. Κι ας μην υπάρχουν πλέον

παρά τα λείψανα, λείψανα απ’ την, άλλοτε, ζωή σου.

Εμπρός σκλάβε δειλέ, των αλυσίδων φίλε!

Λέγε: Δεν είναι αυτές οι αρχαίες οι Θερμοπύλες,

το κύμα αυτό το γαλανό, που τις ακτές του βρέχει

δεν είναι το πανάρχαιο; Γόνε γενναίων προπατόρων

λέγε: Ποιος είναι αυτός ο σκόπελος, ποιος είναι αυτός ο βράχος;

Είναι ο σκόπελος της Σαλαμίνας ο όρμος είναι!

Εμπρός στη μάχη! Αυτή τη γη με το άφθιτο το κλέος

ελευθερώστε την! Στην τέφρα των προγόνων,

ιδού, σπινθήρες! Ηφαίστεια στα στήθη σας ας γίνουν!

Ο φιλόπατρις στην ένδοξη τη μάχη αν πέσει, το όνομά του

θα παραμείνει: φόβητρο και τρόμος των τυράννων.

Και δόξα για τα τέκνα του λαμπρή και ζώπυρο κι ελπίδα,

ώστε να προτιμούν το θάνατο απ’ την αισχρή δουλεία.

(The Giarur, Ο Γκιαούρ, 1813, απόσπασμα)

Σε πολλά – ιδίως στα μεγάλα σε έκταση – έργα του («Λάρας», «Η πολιορκία της Κορίνθου», «Ο φυλακισμένος του Σιγιόν», «Γκιαούρ» κ.ά.) η αντίθεσή του στην αθλιότητα, την καταπίεση, την υποδούλωση και την ανισότητα επανέρχεται και είναι σαφής. Σχεδόν σε ό,τι έγραφε, την Ελλάδα ονειρευόταν και – με πάθος – επέστρεφε.

Ίσως στην κρύπτη του Χάκναλ Τόρκαν, κοντά στο Νότιγχαμ, όπου κοιμάται – παρά την επιθυμία του να μην επιστρέψει πλέον στην Αγγλία απ’ την οποία έφυγε οριστικά τον Απρίλη του 1816 – να τον σκιάζουν ακόμα τα όνειρα που δεν πρόλαβε να δει ολόφωτα. Οι Έλληνες ήθελαν να τον θάψουν πάνω στην Ακρόπολη.

 

«Πίσω απ’ τα όρη του Μοριά, περιντυμένος με πορφύρα,

ο ήλιος κατεβαίνει αργά. Οδεύει προς τη Δύση.

Όχι! Το φως του δεν είναι ωχρό, θαμπό, καθώς στις χώρες

του Βορρά. Είναι διάφανο, λαμπρό. Καθώς κατηφορίζει

ήρεμος, πράος για να χαθεί στον πόντο πέρα,

τις κεφαλές των ελαφρών κυμάτων θα χρυσώσει.

Την Ύδρα αποχαιρετά, της Αίγινας το βράχο.

Το τελευταίο του χαμόγελο ο θεός του Ωραίου επιφυλάσσει

γι’ αυτήν την ένδοξη, την προσφιλή του χώρα,

έστω κι αν αυτή θυσίες δεν του προσφέρει τώρα πλέον.

Και ιδού: οι σκιές των εράσμιων γύρω λόφων

φιλούν τον ήρεμο τον κόλπο σου, ω δοξασμένη Σαλαμίνα!

(“The Corsair”, Ο Πειρατής, 1814, απόσπασμα )

 «Μούσα, που στην Ελλάδα πίστευαν ότι ουράνιο

ήταν το γένος σου, Μούσα, πλασμένη απ’ του ραψωδού τον οίστρο…»

 

Καυτηρίασε την βάνδαλη πράξη του λόρδου Έλγιν κατά την επίδειξη, σε πρόχειρη αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου, των γλυπτών που απέσπασε από την Ακρόπολη της Αθήνας με τους στίχους·

 

Αιώνια, η σιχαμάρα να κυνηγά
την βέβηλη μία του για πλούτη.
Αντάμα με εκείνονε τον πρόστυχο,
που, τον ιερό χώρο έκαψε της Εφέσου.
Η εκδίκηση θ’ ακολουθεί, και πιο πέρα από τον τάφο.
Με τον Ηρόστρατο μαζί, θα στέκεται ο Ελγίνος
μέσα στους αιώνες που θε νάρθουνε,
σαν άγαλμα στημένος στης καταφρόνιας το βάθρο επάνω

«Αν είμαι ποιητής, το χρωστάω στο αέρα της Ελλάδας»

 

Ωραία Ελλάδα!

Αθάνατη κι ας μην υπάρχεις πια,

κατάχαμα πεσμένη, αλλά μεγάλη.

Ποιος θα συνάξει κάτω από την σημαία σου

τα διασκορπισμένα παιδιά σου;

 

«Ατάραχος ο επισκέπτης, καθώς ατενίζει,

με βουβή αγανάκτηση κι οδύνη, τα μάρμαρα,

θαυμάζει τη λεία, περιφρονώντας τον κλέπτη».

 

Στο πολύστιχο ποίημα «Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ» ο ήρωας περιπλανιέται σαν ένας άλλος Oδυσσέας σε χώρες και τόπους και καταγράφει τις εντυπώσεις του. Το απόσπασμα που ακολουθεί προέρχεται από το δεύτερο Άσμα και αναφέρεται στην επίσκεψή του στην Ελλάδα. Η σύγκριση ανάμεσα στην ένδοξη αρχαιότητα και στον υπόδουλο ελληνισμό προκαλεί στον ποιητή συναισθήματα νοσταλγίας, λύπης και οργής. Το έργο αυτό επηρέασε τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς και συνέβαλε στην ενίσχυση του φιλελληνισμού. Στις στροφές που ακολουθούν ο ήρωας ανάμεσα στους στύλους του Oλυμπίου Διός ατενίζει την Ακρόπολη και κάνει πικρές σκέψεις για τη φθορά του χρόνου, αλλά και για τη λεηλασία των μνημείων από το λόρδο Έλγιν. 

          Εδώ, στην πέτρα τη βαριά, τώρα ας καθίσω μόνος·σε μαρμαρένιο κι άσειστον ακόμα στυλοβάτη, εδώ που ο παντοδύναμος και διαλεχτός σου θρόνος ήταν, του Κρόνου ω Oλύμπιε γιε, ψάχνοντας δώθε κάτιπάντα κανείς απ’ το κρυφό το μεγαλείο θα βρει. Ω απίστευτο· μήδε κι αυτό της φαντασίας το μάτιδεν πλάθει ό,τι με κάματο λες σβήσαν οι καιροί. Μα οι στύλοι οι περήφανοι δε θεν απ’ το διαβάτηκαν να στενάξει· πάνω τους ο Τούρκος ξαποσταίνει*με δίχως έννοια, κι ο Ρωμιός σφυρίζει και διαβαίνει.

 

 

Βίκτωρ Ουγκώ

Ο Βίκτωρ Ουγκώ (γαλλικά: Victor Marie Vicomte Hugo) (26 Φεβρουαρίου 1802 – 22 Μαΐου 1885) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πλέον σημαντικός εκπρόσωπος του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού. Από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του αντιλήφθηκε το λογοτεχνικό του ταλέντο και ξεκίνησε τις μεταφράσεις έργων από τα λατινικά καθώς και δικές του πρωτότυπες ποιητικές εργασίες. Η αξία του αναγνωρίστηκε σύντομα μέσα στο γαλλικό ακαδημαϊκό κύκλο αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Την τελευταία περίοδο της ζωής του γνώρισε τη λατρεία του γαλλικού έθνους, ταυτιζόμενος με την ίδια τη Γαλλία, όπως ο ίδιος έλεγε στο ποίημά του Lettre à une femme(Γράμμα σε μία γυναίκα): “Je ne sais plus mon nom, je m’appelle Patrie!” (Δε γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς). Προ πάντων, όμως, ήταν ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής.

Από πολύ νωρίς ξεκίνησε να γράφει ποιήματα και να μεταφράζει κλασσικούς Λατίνους ποιητές όπως ο Βιργίλιος. Η πρώιμη φιλοδοξία του τον έσπρωξε να γράψει σε ηλικία μόλις 14 ετών σε μία εφημερίδα της εποχής: “Je veux être Chateaubriand ou rien” (Επιθυμώ να γίνω ή Σατωβριάνδος ή τίποτα).

Το 1829 εξέδωσε τα Ανατολίτικα, ένα από τα πιο αξιόλογα έργα του, εμπνευσμένο από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ο φιλελληνισμός του Ουγκώ, που φανερώνεται με το έργο αυτό, παρέμεινε θερμός και αγνός και δεν άφησε ευκαιρία, από το 1821 μέχρι την Κρητική Επανάσταση του 1866, να εκδηλώνεται σαν ένα ιερό σύμβολο της θρησκείας του που λεγόταν Ελευθερία.

Ο Βίκτωρ Ουγκώ πέθανε στις 22 Μαΐου 1885 σε ηλικία 83 ετών έχοντας λάβει εν ζωή σπάνια δόξα για πνευματικό δημιουργό. Στη Γαλλία κηρύχθηκε εθνικό πένθος και μία νύχτα η σορός του έμεινε με τιμητική φρουρά κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου, ταιριαστή τιμή στον μεγάλο άνδρα των Γαλλικών Γραμμάτων.

Ο Ουγκώ επαλήθευσε την πρόβλεψη του Σατωβριάνδου και έγινε μία από τις μεγαλύτερες λογοτεχνικές φυσιογνωμίες της Γαλλίας. Ο Ουγκώ θεωρείται ένας από τους ηγέτες της ρομαντικής κίνησης στη γαλλική λογοτεχνία καθώς επίσης και ένας από τους πλέον παραγωγικούς και πολύπλευρους συγγραφείς της. Αν και εκτός Γαλλίας είναι γνωστός κυρίως για τα μυθιστορήματα Η Παναγία των Παρισίων και Οι Άθλιοι, στη χώρα του διακρίνεται πρώτιστα για τη συνεισφορά του ως ρομαντικός ποιητής.

 

Ο Βίκτωρ Ουγκώ και η Ελλάδα

 

Ο Βίκτωρ Ουγκώ αναφορικά με το ελληνικό ζήτημα υπήρξε από τους πλέον όψιμους Ευρωπαίους διανοούμενους, που έλαβαν φιλελληνική στάση. Παρότι, όμως, εισέρχεται αργά στον κύκλο των φιλελλήνων παραμένει ο συνεπέστερος των υποστηρικτών του νεότευκτου ελληνικού κράτους.

Οι πρώτες του ποιητικές αναφορές σχετικά με τον αγώνα των Ελλήνων εμφανίζονται το 1826 με τη δημοσίευση στο γαλλικό Τύπο του ποιήματος Τα Κεφάλια του Σαραγιού (Les têtes du serail), εμπνευσμένου από την Έξοδο του Μεσολογγίου, όπου εμφανίζονται μεταξύ των 6000 κεφαλών, που είχαν αποσταλεί στο σαράγι να συνομιλούν μεταξύ τους τα τρία κεφάλια του Μάρκου Μπότσαρη, τουΕπισκόπου Ρωγών Ιωσήφ και του Κωνσταντίνου Κανάρη. Το 1827 συνθέτει τα ποιήματα Ναβαρίνο (Navarin) και Ενθουσιασμός(Enthousiasme) και την επόμενη χρονιά τα Κανάρης (Canaris), Λαζάρα (Lazzara) καθώς και το περίφημο Ελληνόπουλο (L’ enfant). Όλα τα παραπάνω ποιήματα περιελήφθησαν στη συλλογή Τα Ανατολίτικα.

Το ενδιαφέρον του Ουγκώ για την ελεύθερη πλέον Ελλάδα φάνηκε ιδιαίτερα σε σχέση με το κρητικό ζήτημα. Το διάστημα της Κρητικής Επανάστασης του 1866 – 1869 δημοσιεύει τρεις επιστολές υπέρ των Κρητών στον ευρωπαϊκό τύπο, παρά το γενικότερο αρνητικό για τα ελληνικά ζητήματα κλίμα της εποχής. Εκτός της συμπαράστασης προς τους Κρήτες έδειξε ενδιαφέρον και για την αρπαγή των μαρμάρων του Παρθενώνα κατηγορώντας τον Έλγιν για αυτή του την πράξη, στη βάση της αντίληψής του ότι η πολιτιστική κληρονομιά ενός λαού δεν πρέπει να γίνεται κτήμα ενός άλλου. Ο θάνατός του, τέλος, είχε μεγάλο αντίκτυπο στην Ελλάδα και στο σύνολό του σχεδόν ο ελληνικός Τύπος κάλυψε το γεγονός της απώλειας του διακεκριμένου φιλέλληνα συγγραφέα. Μάλιστα πραγματοποιήθηκαν τελετές προκειμένου να τιμηθεί ο μεγάλος νεκρός αντίστοιχες με αυτές, που έλαβαν χώρα στη Γαλλία.

 

Αποφθέγματα

«Μάθε τι θα πει Επανάσταση και ονόμαζέ την Πρόοδο. Μάθε τι θα πει Πρόοδος και ονόμαζέ την Αύριο.»

«Για να είσαι λεύτερος, πρέπει να μάθεις να είσαι φτωχός.»

 «Κοινωνική ευημερία έχουμε όταν οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι και το έθνος μεγάλο.»

«Τον καιρό της επανάστασης, εκείνος που είναι ουδέτερος είναι αδύνατος.»

http://www.sansimera.gr/quotes/authors/10#ixzz2EvC8CP00

 

ΡΩΣΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

 

Ο ρωσικός φιλελληνισμός εκδηλώθηκε με την προεπαναστατική ίδρυση και δράση της Φιλικής Εταιρείας στην Οδησσό, τη συμμετοχή Ρώσων σ’ αυτή και με τη συγκρότηση και αποστολή στη Μολδοβλαχία εθελοντών σωμάτων, την αποστολή εφοδίων, τη μετάφραση και κυκλοφορία επαναστατικών προκηρύξεων και μελετημάτων και τη φιλελληνική λογοτεχνική παραγωγή με εκπρόσωπο τον Αλεξάντρ Πούσκιν, ο οποίος έγραψε το ποίημα «ξεσηκώσου Ελλάς». Πολλοί Ρώσοι αγωνίστηκαν ως μέλη πληρωμάτων του επαναστατικού στόλου, αλλά και των σωμάτων ξηράς.

Πολλά ποιήματα Ρώσων λογοτεχνών εξωθούν  τους Έλληνες  στην επανάσταση.

«Ως πότε σκλάβοι στα δεσμά τον Αγαρηκόν  θα ζούμε/τους τύραννους της γλυκιάς μας Ελλάδας/ Ήρθε η ώρα να εκδικηθούμε» .

Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται χώρα «λατρεμένη από τους Θεούς», «χώρα γεμάτη ήρωες», «Ελλάδα λίκνο των τεχνών…στο έλεος των βαρβάρων».  Στο ποίημα του ΡΙλέγιεφ προς τον Ρώσο στρατηγό Γερμόλοφ:

«Φίλε του Άρη και της Παλλάδας/Ελπίδα των συμπολιτών σου, γιέ της Ρωσίας πιστέ,/Γερμόλοφ βιάσου να σωθείς τα παιδιά της Ελλάδος».

 Οι Έλληνες επαναστάτες του 1821 είναι τόσο γνωστοί στην ελληνική τόσο και στη ρώσικη λογοτεχνία.  Η ποίηση  όμως και στο ποίημα του Βίλχελμ στην πρώτη στροφή περιγράφει τον σκοπό της επανάστασης. Οι Ρώσοι θεωρούν ότι οι Έλληνες τους ευλόγησε ο Θεός. Οι Ρώσοι λογοτέχνες και κυρίως  Ρώσοι ποιητές συμπαραστάθηκαν  πάρα πολύ στον αγώνα των Ελλήνων. Η ελευθερία είναι  αξία που επιβάλει  η  ίδια  η ιστορία. Ο Ντοστογιέφσκι με τα ποιήματά του βοήθησε στην  ανάκτηση τη εθνικής και θρησκευτικής ελευθερίας.  Το 19ο αιώνα στη Ρωσία το Φιλελεύθερο πνεύμα είχε έκφραση την επανάσταση.

Tο 1880, ο Φ. Ντοστογιέφσκι, σ’ έναν πανηγυρικό λόγο, για τον Πούσκιν, θα γράψει:
«Στην πιο μίζερη στιγμή της Ιστορίας της γηραιάς ηπείρου ανατέλλει στο ευρωπαϊκό στερέωμα η γεμάτη πάθος διάνοια του λόρδου Βύρωνα. Είναι η χρονική στιγμή της κατάρρευσης των οραμάτων, των ελπίδων και των ειδώλων της Γαλλικής Επανάστασης. Η λύρα του ποιητή εκφράζει τώρα τη θλίψη και την απογοήτευση της Ανθρωπότητας για τις φρούδες ελπίδες και τα απατημένα ιδανικά. Μια νέα, πρωτόφαντη Μούσα της εκδίκησης και της θλίψης, της κατάρας και της απελπισίας, προβάλλει. Είναι το πνεύμα του βυρωνισμού που, αναπάντεχα όσο και ολοκληρωτικά, θα θρονιάσει στο μυαλό και το συναίσθημα των ανθρώπων.»

 

 

 

 

 

ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Είναι εκπληκτικός ο όγκος της ποιητικής παραγωγής σε γερμανική γλώσσα, που εξέφρασε το ρεύμα του γερμανικού φιλελληνισμού αμέσως μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης.  Η καμπύλη της ποιητικής αυτής παραγωγής παρουσιάζει δύο κορυφώσεις: το πρώτο έτος της Επανάστασης (1821) και το έτος της μεγάλης κρίσης της μετά την πτώση του Μεσολογγίου (1826) ­ γεγονότα που επεσήμαναν και τις δύο κορυφαίες στιγμές του ευρωπαϊκού φιλελληνισμού. Η ευρωπαϊκή φιλελληνική ποίηση για το Εικοσιένα εκδηλώθηκε δύο και τρία χρόνια πριν από τον Ύμνο εις την Ελευθερία του Σολωμού και τις Ωδές του Κάλβου. Σε αντίθεση όμως με τους δύο αυτούς κορυφαίους έλληνες ποιητές η γερμανική ποίηση για το Εικοσιένα εκπροσωπήθηκε, κατά κανόνα, από μετριότατους, ευκαιριακούς ποιητές, όπως ο Βίλχελμ Μύλερ, ο Γκούσταβ Σβαμπ, η Φρειδερίκη Μπρουν, η Λουίζε Μπράχμαν κ.ά.π., ανάμεσα στους οποίους μόνο ο γαλλικής καταγωγής ευγενής Αντελμπερτ φον Σαμίσο επέζησε στην επίσημη Ιστορία της Γερμανικής Λογοτεχνίας. Εντυπωσιακή είναι έπειτα η ευρύτητα της δημοσίευσης και της κυκλοφορίας της ξένης αυτής ποίησης για την Ελληνική Επανάσταση σε αυτοτελείς συλλογές και φυλλάδια, δίπτυχα και μονόφυλλα, περιοδικά και εφημερίδες.

Η Γερμανία αποτελούνταν από 39 ανεξάρτητα κρατίδια. Η ιστορική στιγμή του γερμανικού φιλελληνισμού και της φιλελληνικής ποίησης ταυτίζεται με την εποχή της Παλινόρθωσης των μοναρχικών –απολυταρχικών καθεστώτων μετά την ήττα της Γαλλικής Επανάστασης και του Ιμπεριαλισμού (1815). Υπάρχουν κάποια ποιήματα που κάνουν αναφορά στην Ελευθερία όπως στο ποίημα του Κρίστιαν Μπορκ Δύναμη και πράξη ελεύθερων Ελλήνων (1823):

 «όταν ελεύθερες καρδιές ψηλά πετάνε,/το ψηλό της ζωής αγαθό για να κερδίσουν,/τότε έφτασε ο καιρός, βρέθηκε τότε θέμα για τραγούδι!».

Ενα άλλο, επίσης κεντρικό ιδεολογικό και πολιτιστικό στοιχείο της ήταν ο Κλασικισμός, μια μάλλον συντηρητική ιδεολογία, όπως είχε καλλιεργηθεί στα γερμανικά γυμνάσια και πανεπιστήμια. Πρωταγωνιστής του φιλελληνικού αυτού Κλασικισμού αναδείχτηκε, από την άνοιξη ήδη του 1821, ο διάδοχος τότε ακόμη του βαυαρικού θρόνου Λουδοβίκος (Α’) με το ποίημά του Στην Ελλάδα:

 «Εμπρός, Ελληνες, στα όπλα όλοι! / Της Σπάρτης γιοι, πολεμήστε μ’ αρχαίο θάρρος! / Οπως ο Πέρσης έπεσε, ας πέσει ο Τούρκος/ κι ας βάψει με το αίμα του τις Πλαταιές!».

Η ίδια κλασικιστική ιδεολογία θα γεννήσει την εξίσωση: αρχαίοι ήρωες = ήρωες του Εικοσιένα, όπως π.χ. στο ποίημα του Χέρμαν Κάιμπελ από το πρώτο έτος της Ελληνικής Επανάστασης (1821):

«Των αρχαίων τα πνεύματα δείχνουν το δρόμο της νίκης: / Εμπρός ορμάει ο Υψηλάντης – Μιλτιάδης».

Στο ευρωπαϊκό αυτό «φιλελληνικό» ιδεολόγημα έχει την καταγωγή του και το σολωμικό (1823):

 «Ω Τριακόσιοι, σηκωθείτε/ και ξανάλθετε σ’ εμάς. / Τα παιδιά σας θέλ’ ιδείτε/ πόσο μοιάζουνε μ’ εσάς!».

Επίσης στη Γερμανία του 1821 διάχυτος ήταν ο αντιτουρκισμός δηλαδή το μίσος που δημιουργήθηκε κατά των αλλοθρήσκων Τούρκων. που το είχε γαλουχήσει από τον 16ο αιώνα ο προτεσταντισμός του Λουθήρου. Αυτό το μίσος έγινε η αιτία να δημιουργηθούν κάποιες εκφράσεις όπως «τύραννοι», «τίγρεις», «όρνια», «σκυλιά». Ένας άλλος Γερμανός Φιλέλληνας ποιητής ήταν ο Βίλχελμ Μύλερ με το ποίημα «Παιδί της Μάνης (1823):

 « Μάνα, το βέλος και το τόξο μου στα πόδια σου τα ρίχνω /σιχάθηκα το στόχο και τις κούκλες να σημαδεύω/πες στον πατέρα κεφάλια Τούρκων να μου στείλει από την μάχη / και τότε, μάνα μου, θα δεις, άσσος στο σημάδι πως θα γίνω!».

 

 

 

Υπόλοιποι Φιλέλληνες..

Μαζί με τους ρομαντικούς ιδεολόγους και αρχαιολάτρες, τους φιλελεύθερους και τους ενθουσιώδεις φοιτητές, θα βρεθεί και ένα πλήθος στρατιωτικών που θα συμπαρασυρθεί από το φιλελληνικό ρεύμα και θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να φθάσει στο «θέατρο» του πολέμου. Κοντά στους αξιωματικούς, κάθε λογής άτομα, επιστήμονες, υπάλληλοι, έμποροι, φοιτητές, ακόμη και μαθητές, θα τρέξουν, με αυταπάρνηση, να υπηρετήσουν την ελληνική υπόθεση.

Ο λόρδος Βύρων (Byron) και ο Σατωβριάνδος (Chateaubriand) σφράγισαν τη συλλογική μνήμη ως κορυφαίοι εκφραστές και διερμηνευτές του φιλελληνισμού.

Ο Μπάιρον, με την ποίησή του, ενίσχυσε το φιλελληνικό ρεύμα, ήδη πριν από την Επανάσταση και συντάραξε τον κόσμο όλο με τον πρόωρο θάνατό του στο Μεσολόγγι, το 1824, ενώ ο Σατωμπριάν με τη συγγραφή, το 1825, του περίφημου φυλλαδίου «Υπόμνημα περί της Ελλάδος», μεταστρέφεται πολιτικά, διερμηνεύει επάξια τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης και παράλληλα ενεργοποιείται στο φιλελληνικό κίνημα. Ο φίλος του Βύρωνα, ποιητής Shelley, θα συνθέσει το λυρικό δράμα Hellasτο οποίο αφιερώνει στον Αλ. Μαυροκορδάτο, σε ένδειξη «θαυμασμού, συμπάθειας και φιλίας».  Στην εισαγωγή του ποιήματος αναφέρει:

 

«Είμαστε όλοι Έλληνες. Οι νόμοι μας, η λογοτεχνία, η θρησκεία, η τέχνες μας έχουν όλες τις ρίζες τους στην Ελλάδα. Αλλά για την Ελλάδα … ίσως να έχουμε υπάρξει άγριοι και ειδωλολάτρες … Στην Ελλάδα, η ανθρώπινη μορφή και ο ανθρώπινος νους προσέγγισαν σε μια τέτοια τελειότητα, που εντύπωσε τις εικόνες της σε εκείνες τις αψεγάδιαστες δημιουργίες που και μόνο τα θραύσματά τους προξενούν απελπισία στη σύγχρονη τέχνη, και διοχέτευσε ενορμήσεις που δεν μπορούν ποτέ να πάψουν, μέσα από χίλιους διαύλους εμφανούς και ανεπαίσθητης λειτουργίας, για να ενδυναμώνουν και να θαμπώνουν την ανθρωπότητα μέχρι να εξαλειφθεί η ανθρώπινη φυλή.»

 

Σαν αυγή μέσα στ’ όνειρο,
Μες στο θάνατο ελπίδα,
Μέσα στης φυλακής μας τους τοίχους αχτίδα:
Η Ελλάδα, που κάποτες ήταν σαν πεθαμένη,
Να την πάλι σηκώνεται, να την πάλι προβαίνει!

 

Καινούργια Αθήνα θα προβάλει,
Και τους μακρύτερα καιρούς
Θε να φωτίσουν της τα κάλλη
Σα λιόγερμα τους ουρανούς.
Παρηγοριά θα τους αφήσει
Ό,τι μπορεί η γη να δεχτεί κι ό,τι ο ουρανός να της χαρίσει.

 

Σε χίλιους διακόσιους περίπου υπολογίζονται οι εθελοντές που πήραν συνολικά μέρος στα πολεμικά γεγονότα. Προέρχονται από τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ υπάρχει αντιπροσωπευτική συμμετοχή και από την Πολωνία, την Ελβετία και τη Βρετανία, χωρίς να λείπουν και εκπρόσωποι από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και την Αμερική. Συμμετοχή υπάρχει και από τους βαλκανικούς γείτονες, που θα καταταγούν στο πλευρό των αγωνιζομένων Ελλήνων, αφού συμμερίζονταν την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.

Ο Γάλλος φιλέλληνας αξιωματικός Maxime Raybeau, θα δράσει στην Ελλάδα, από τον Ιούλιο του 1821 και θα εκδώσει αργότερα βιβλίο με τις αναμνήσεις του, πολύτιμη πηγή για την ιστορία της επανάστασης.

Με πρωτοβουλία του εύπορου Σκωτσέζου αξιωματικού Τόμας Γκόρντον φθάνει, τον Αύγουστο του 1821, ένα καράβι φορτωμένο με όπλα και πολεμοφόδια. Ο Συνταγματάρχης Γκόρντον θα πάρει μέρος στην πολιορκία της Τριπολιτσάς. Ο, επίσης Σκώτος, Τζορτζ Φίνλεϊ, συμμετείχε στον Αγώνα από το 1823. Μετά την απελευθέρωση έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα, ως ανταποκριτής των «Τάιμς του Λονδίνου».

Τον Μάιο του 1822 κηρύχθηκε επίσημα η σύσταση φιλελληνικού σώματος, από Γάλλους, Ιταλούς, Γερμανούς και Πολωνούς. Ωστόσο υπήρξαν και επιφυλάξεις για τη συμμετοχή ορισμένων φιλελλήνων από φόβο μην συνδεθεί ο αγώνας των Ελλήνων με αναρχικά κινήματα της Ευρώπης. Γι’ αυτό, αρχικά αντέδρασαν στην κάθοδο του Ιταλού επαναστάτη, πρώην υπουργού των Στρατιωτικών στην κυβέρνηση του Πεδεμοντίου Santorre Di Santa Rosa (Σανταρόζα). Ο Ιταλός επαναστάτης θα πεθάνει στη Σφακτηρία σε αναμέτρηση εναντίον των δυνάμεων του Ιμπραήμ.

Με την ίδια επιφυλακτικότητα έγινε δεκτός και ο Βρετανός αξιωματικός του ναυτικού Frank Hastings, ο οποίος ενίσχυσε γενναιόδωρα τον Αγώνα από την προσωπική του περιουσία και με τις ναυτικές του ικανότητες συμβάλλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του εχθρού.

Ο ρωσικός φιλελληνισμός εκδηλώθηκε με την προεπαναστατική ίδρυση και δράση της Φιλικής Εταιρείας στην Οδησσό, τη συμμετοχή Ρώσων σ’ αυτή και με τη συγκρότηση και αποστολή στη Μολδοβλαχία εθελοντών σωμάτων, την αποστολή εφοδίων, τη μετάφραση και κυκλοφορία επαναστατικών προκηρύξεων και μελετημάτων και τη φιλελληνική λογοτεχνική παραγωγή με εκπρόσωπο τον Αλεξάντρ Πούσκιν, ο οποίος έγραψε το ποίημα «ξεσηκώσου Ελλάς». Πολλοί Ρώσοι αγωνίστηκαν ως μέλη πληρωμάτων του επαναστατικού στόλου, αλλά και των σωμάτων ξηράς. Νέα φιλελληνικά Κομιτάτα ιδρύονται στη Γαλλία και ο Γαλλοελβετός τραπεζίτης Ιωάννης Γαβριήλ Εϋνάρδος θα γίνει η ψυχή της φιλελληνικής κίνησης στην Ελβετία και Γαλλία.

Γνωστοί φιλέλληνες ήταν και ο γερμανός Καρλ Γκούσταβ Χάιντεκ, ο Βρετανός στρατηγός Ρίτσαρντ Τσορτς, ο Ελβετός Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ και ο Άγγλος υπουργός Εξωτερικών Τζορτζ Κάνινγκ που συνέβαλε αποφασιστικά στην «ελληνική υπόθεση».

Στη μάχη στο Πέτα της Ηπείρου, από τους εκατό φιλέλληνες μόλις καμιά τριανταριά σώθηκαν από τη σφαγή. 34 Γερμανοί, 12 Ιταλοί, 9 Πολωνοί, έξι Γάλλοι, 3 Ελβετοί, 1 Ολλανδός, 1 Ούγγρος και ένας Μαμελούκος χάθηκαν πολεμώντας για την ελληνική απελευθέρωση.

Ο Daniel Webster, διαπνεόμενος από έντονα φιλελληνικά αισθήματα, τόνιζε «το χρέος του πολιτισμένου κόσμου προς τη γη της επιστήμης, της ελευθερία και των τεχνών, ένα χρέος που δεν μπορεί ποτέ να εξοφληθεί».

Κι ο ίδιος ο πρόεδρος των Η.Π.Α. James Monroe, το 1822 λέει: «Το όνομα της Ελλάδας γεμίζει τον νου και την καρδιά με τα υψηλότερα και ευγενέστερα αισθήματα». Στον επίσης πρόεδρο των Η.Π.Α., Tomas Jefferson, θα απευθυνθεί ο Κοραής, για να ζητήσει τη συμπαράστασή του στον ελληνικό Αγώνα.

Συνολικά, από στοιχεία που δημοσιεύονται στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, της «Εκδοτικής Αθηνών», ήρθαν στην Ελλάδα, από το 1821 μέχρι και το 1825, κατά εθνικότητα, οι φιλέλληνες: 342 Γερμανοί, 196 Γάλλοι, 137 Ιταλοί, 99 Άγγλοι, 35 Ελβετοί, 30 Πολωνοί, 17 Ολλανδοί και Βέλγοι, 16 Αμερικανοί, 9 Ούγγροι, 9 Σουηδοί, 8 Δανοί, 9 Ισπανοί και 33 άγνωστης εθνικότητας, συνολικά 940, από τους οποίους οι 313 έπεσαν στα πεδία των μαχών ή υπέκυψαν στις κακουχίες του πολέμου.

 

Γυναίκες φιλέλληνες

Δεν ήταν μόνο οι γνωστοί άνδρες φιλέλληνες που συνέδραμαν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ’21. Ήταν και γυναίκες φιλέλληνες που πρωτοστάτησαν στην προβολή της Ελλάδας και των δικαίων της. Οι γυναίκες αυτές πήραν πάνω τους τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού και την προσπάθεια αφύπνισης των Ελληνίδων για τη βελτίωση της κοινωνικής τους θέσης μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους.

Η Σοφία ντε Μαρμπουά (δούκισσα της Πλακεντίας), κόρη Γάλλου διπλωμάτη, η Ρωξάνδρα Στούρτζα, η αγαπημένη του Ι. Καποδίστρια, η Ρουμάνα πριγκίπισσα λόγια και συγγραφέας, Ελένη Γκίκα και η Γαλλίδα συγγραφέας και πολιτικός, Ιουλιέττα Αδάμ-Λαμπέρ, ήταν οι πιο ενεργές φιλέλληνες.

 

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

 

Στις μέρες μας πόσοι είναι Φιλέλληνες? Παγκόσμια διαδήλωση υπέρ του ελληνικού λαού οργανώθηκε πέρυσι στις 18/02/2012. Με κεντρικό σύνθημα το «Είμαστε όλοι Έλληνες», συμπαραστάτες από όλη την Ευρώπη και τη Νέα Υόρκη προχώρησαν σε επιτυχημένες κινητοποιήσεις υπέρ της Ελλάδας.  Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη δήλωσαν Έλληνες. Καταλάβανε πως η Ιερή Συμμαχία της καγκελαρίου Μέρκελ πάει να καταστρέψει λαούς όπως εκείνο των Ελλήνων. Τη νύχτα εκείνη οι τηλεοπτικές εικόνες και τα βίντεο στο Youtubeέκαναν τον γύρο του κόσμου και ερμηνεύτηκαν ως αντίσταση στην παντοδυναμία των αγορών.

           

Χρειαζόμαστεκαισήμερατηδιεθνήαλληλεγγύη, που για να είναι πραγματική πρέπει να εμπνέεται από τις ίδιες αρχές που οδήγησαν τον Μπάιρον να αγωνιστεί και να θυσιαστεί δίπλα στους «ελεύθερους πολιορκημένους» του Μεσολογγίου. Θέλουμε τον Μπάιρον «μπροστάρη» και στον αγώνα για τη διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Μπορούμε ξανά να στηριχθούμε σ΄ένα φιλελληνικό κίνημα στο βαθμό που τα εθνικά μας θέματα θα συνδέονται σταθερά με παναθρώπινες αξίες καθώς και με την διεκδίκηση μιας νέας, πιο δίκαιης, ειρηνικής και αλληλέγγυας διεθνούς τάξης. Το Ελληνικό κράτος οφείλει, σε μεγάλο βαθμό, την ύπαρξή του, στον ευρωπαϊκό φιλελληνισμό. Δεν είναι μόνο ο ρόλος των Ευρωπαϊκών δυνάμεων στη συγκρότηση του νέου Ελληνικού κράτους. Στην περίοδο της Χούντας οι Έλληνες αυτοεξόριστοι στις χώρες της Δύσης, φιλοξενήθηκαν και προστατεύθηκαν. Κάποια χρόνια νωρίτερα, οι ηττημένοι του ελληνικού εμφύλιου βρήκαν στα κράτη του Ανατολικού μπλοκ στοιχειώδεις και απαραίτητες συνθήκες επιβίωσης.

Η σημερινή κρίση επαναφέρει το θέμα των εθνικών μας επιλογών. Και το πρόβλημα είναι, με ποιον τρόπο το επαναφέρει. Είναι η αστειότητα περί δραχμής, είναι η συμπλεγματική διαπίστωση περί «πειραματόζωου» που τάχα, έχει επιλεγεί ο πιο σκληροτράχηλος λαός του κόσμου για να δοκιμαστεί η σκληρότητα και η βιαιότητα των μέτρων της «νέας τάξης», είναι ο απίθανος «διάλογος» που από ολημερίς και ολονυχτίς ακούγεται στις τηλεοράσεις και τα ραδιόφωνα, είναι όλες αυτές οι όψεις της υπανάπτυξης κι είναι γνωστό πως ο ήχος των ντενεκέδων μπορεί να καλύψει την ευγένεια του βιολιού. Συνεχίζουμε απτόητοι και υπερήφανοι, γιατί, εκεί έξω υπάρχουν ακόμα Ευρωπαίοι που εξακολουθούν να μας συμπαραστέκονται, ειλικρινώς μεν, αλλά σαν να είμαστε ολίγον εξωτικά πουλιά, δε.

Ο νέος φιλελληνισμός θα αποκτήσει μια σημασία αν συνδυαστεί, επιτέλους, με την άρνηση της ελληνικής «ιδιαιτερότητας». Με άλλα λόγια, όταν πάψει να είναι συμπονετικός, όταν δεν ξεχρεώνει άλλο τα γραμμάτια του «Χρυσού Αιώνα». Τον Παπανικολάου δεν τον τίμησαν γιατί ήταν Έλληνας, αλλά γιατί ήταν κορυφαίος και πρωτοποριακός επιστήμονας. Αυτό συνέβη από τον Χατζηδάκη έως τον Αγγελόπουλο, αυτό συμβαίνει σήμερα με τους νέους ανθρώπους που ξενιτεύονται και δουλεύουν, όχι σαν παιδιά μιας αδικημένης χώρας, αλλά ως επαρκείς και αποδοτικοί εργαζόμενοι. Αυτήν την αναγνώριση την έχουμε περισσότερο ανάγκη από κάθε διαβεβαίωση για το αρχαίο DNA μας.

Την ανάγκη αυτή για τη δημιουργία ενός νέου κινήματος Φιλελληνισμού προβάλλει και ένας από τους γνωστότερους Γάλλους φιλοσόφους Μπερνάρ-Ανρί Λεβί, καταγράφοντας τις εντυπώσεις του από την πρόσφατη επίσκεψη του στην Αθήνα. Ο κ. Λεβί τονίζει ότι οι σύγχρονοι Έλληνες, όπως και οι πρόγονοί τους στις αρχές του 19^ου αιώνα, βρίσκονται σε δεινή θέση λόγω και δικών τους λαθών, αλλά πρωτίστως λόγω της «μη πολιτικής   πολιτικής» που επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι δανειστές στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και θεμελιώδεις αξίες της Γηραιάς Ηπείρου. Ακολουθούν  αποσπάσματα  από το άρθρο του κ. Λεβί:

 

«Την εποχή του κινήματος του Φιλελληνισμού όλοι όσοι θεωρούνταν καλλιτέχνες, ποιητές και μεγάλα πνεύματα στην Ευρώπη έτρεχαν για να βοηθήσουν την Ελλάδα και στρατεύονταν για την ελευθερία της»

«Σήμερα είμαστε πολύ μακριά από όλα αυτά. Οι Έλληνες πρέπει να δώσουν μια άλλη μάχη εναντίον μιας άλλης μορφής παρακμής και υποταγής.»

«Η ντροπή ανήκει και σε αυτή την άκαρδη Ευρώπη των τραπεζιτών, που επιβάλλει  τις οικονομικές θεραπείες της σαν να δίνει κώνειο και εφευρίσκει, στη χώρα όπου γεννήθηκε η δημοκρατία και οι αξίες της, ένα πολιτικό μοντέλο, που δεν έχει ακόμη πραγματικό όνομα, το οποίο κάποιοι δεν διστάζουν να το χαρακτηρίσουν σαν ένα καθεστώς ‘αποικιοκρατίας μέσω του χρέους’».

«Διότι κατά βάθος τι είναι η Ευρώπη; Πολύ πριν από το να είναι μια αγορά, είναι η ιδέα. Πιο συγκεκριμένα, είναι αγορά μόνο επειδή είναι πρωτίστως ιδέα. Και αυτή η ιδέα υφαίνεται από το τριπλό νήμα: της Ρώμης, της Ιερουσαλήμ και της Αθήνας. Ένα μόνο από τα τρία νήματα να κοπεί, η ψυχή της Ευρώπης θα χαθεί .Μία μόνο από τις τρεις αυτές συνισταμένες να λείψει και η Ευρώπη, ως κουλτούρα και πολιτισμός θα καταρρεύσει».

Πάντως, ένα είναι σίγουρο.   Για να μπορέσει αυτό το κίνημα αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό να επηρεάσει καταστάσεις, πρέπει πρώτα απ’ όλα ο ίδιος ο ελληνικός λαός να αποφασίσει με τι θέλει να αντικαταστήσει αυτό που απορρίπτει και να αγωνιστεί γι’ αυτό.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

                                     

Συμπερασματικά, μέσα από το μάθημα του project μάθαμε πώς να συνεργαζόμαστε με τους συμμαθητές μας αλλά και πώς να εντασσόμαστε σε ομάδες με σκοπό την επίτευξη των κοινών μας στόχων , δηλαδή στη συγκεκριμένη περίπτωση την παρουσίαση μιας αξιοπρεπούς και κατά το δυνατόν πλήρους ομαδικής εργασίας. Δουλεύοντας  μαζί , μας δόθηκε η δυνατότητα να αναπτύξουμε τις γνώσεις μας και να βελτιώσουμε τις ικανότητες μας σχετικά με την συγγραφή εργασιών και μελέτης. Αποκομίσαμε αρκετές γνώσεις πάνω στο θέμα του φιλελληνισμού  το οποίο είναι ένας από τα σημαντικότερα κινήματα του 19^ου αιώνα που συνέβαλλε με τον τρόπο του στην απελευθέρωση της Ελλάδας. Είδαμε πως συνεχίζεται η επιρροή του ακόμη και σήμερα με διάφορες εκδηλώσεις ξένων στις οποίες φαίνεται η συμπαράσταση τους στην δύσκολη κατάσταση που βιώνει σήμερα η Ελλάδα. Σημαντικό θεωρούμε επίσης τον ρόλο του συντονιστή της ομαδικής εργασίας διότι το πάντρεμα όλων των στοιχείων που συλλέχθηκαν ,ο δίκαιος και ανάλογος με τις δυνατότητες του καθενός μας καταμερισμός της δουλειάς και η διακριτική καθοδήγηση του μας οδήγησαν στο σημερινό αποτέλεσμα , δηλαδή την ολοκλήρωση της ομαδικής εργασίας. Τέλος, για μια αποτελεσματική ομαδική εργασία πρέπει όλοι να έχουν βασική κατανόηση των ευθυνών τους ,να υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή απόψεων, καθώς και μια σαφής ιδέα του τι είναι  αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε από κοινού.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ηλεκτρονικές πηγές

·        http://laetitia.pblogs.gr/2011/02/o–romantismos.html

·        http://jamanfou.blogspot.gr/2009/10/blog–post_11.html

·        http://tomarasnik.blogspot.gr/2011/04/h.html

·        http://lordosvyronas.wordpress.com/category

·        www.mygdoneoi.gr/images/eggrafa/filellines–misellines

·        http://el.wikipedia.org

·        www.ρομαντική ποίηση.gr

·        http://eapilektoi.blogspot.gr

·        http://www.geogle.gr/search?source

·        http://www.biblionet.gr/book

·        http://www.potheg.gr/periodDetails/aspx

·        http://el.metapedia.org/wiki

·        WWW.byron-greece.org/index.php?

·        www.slideshare.net/ntinastoubov/ss

·        www.discoverallgreece.com/υπάρχει ακόμα φιλελληνισμός σήμερα/

·        Tvxs.gr/news

·        www.tovima.gr/opinions/article/?aid

·        www.avgi.gr/articleActionshow.action?articleID

·        Sofia moutsou..blogspot.gr/2012/02/1821.html

Βιβλία

·        Ιστορία της Ελλάδος από το 1800,Το Εθνος,η πολιτεία των Ελλήνων, τεύχος Α΄,Ιωάννης Σ.Κολιόπουλος, εκδόσεις Βάνιας

·        Ιστορία της Ελλάδος από το 1800: Η διαμόρφωση και η άσκηση της εθνικής πολιτικής, τεύχος Β΄, Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, εκδόσεις Βάνιας

·        Νέα Ελληνική Ιστορία 1204-1985, ΚΓ΄ έκδοση, Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, εκδόσεις Βάνιας

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΓΕ.Λ. ΣΟΦΑΔΩΝ
ΤΑΞΗ : Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ : <<Ντοπιολαλιά: Εξέλιξη και Προοπτική.>>

ΥΠΕΎΘΥΝΗ: Νταλαμπίρα Ειρήνη 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Αδαμοπούλου Χριστίνα, Τζελίλη Κατερίνα
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Αδαμοπούλου Χριστίνα, Κούρτη Διοκλίντα

ΜΑΘΗΤΕΣ: Αδαμοπούλου Χριστίνα, Αργυροπόυλου Κων/να, Δεληβελιώτη Αλίκη, Θωμαίδη Σοφία, Κούρτη Διοκλίντα, Μπαντής Βαγγέλης, Παπαδημητρίου Γιάννης, Πασχαλίδη Σταυρούλα, Πρίφτη Σάρα, Ρουβολή Ελένη, Σαλβαρίβου Μαρία, Σκρέτα Δήμητρα, Σμέτη Ελένη, Σοφού Βάσω, Σουλτάτη Αθανασία, Τεταγιώτης Αποστόλης, Τζελίλη Κατερίνα

                                             Σχολικό Έτος: 2012-2013

 

Περιεχόμενα:
Α. Εισαγωγή
Β. Ορισμός Ντοπιολαλιάς
Γ. Εξέλιξη Ντοπιολαλιάς (ιστορική αναδρομή)
Δ. Διαφορές-ομοιότητες Ντοπιολαλιάς από τόπο σε τόπο, μορφές Ντοπιολαλιάς
Ε. Η σχέση της Ντοπιολαλιάς με την παράδοση , τα ήθη-έθιμα και τους μύθους
ΣΤ. Σύγκριση της Ντοπιολαλιάς με την Νεοελληνική
Ζ. Έρευνα για την προέλευση της καραγκούνικης Ντοπιολαλιάς, ετυμολογία ιδιωματικών λέξεων, λέξεις που έχουν χαθεί, τοπικό γλωσσάρι
Η. Πώς χρησιμοποιούνται σήμερα, από ποιους, πώς αντιμετωπίζονται από τους συνανθρώπους τους
Θ. Σε τι ωφελεί η Ντοπιολαλιά και η συμβολή της στον ανθρώπινο χαρακτήρα
Ι. Συνέπειες από την απώλεια της Ντοπιολαλιάς και η προοπτική της 
ΙΑ. Ερωτηματολόγια
IB. Συνεντεύξεις
ΙΓ. Συμπέρασμα
ΙΔ. Βιβλιογραφία

                                                       Α.  Εισαγωγή.
 Ως ομάδα που ασχολήθηκε με την έρευνα και την παρουσίαση των συμπερασμάτων που προέκυψαν για το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα <<ντοπιολαλιές>> δουλέψαμε με μεράκι και προσπαθήσαμε να ομαδοποιήσουμε τις ποικίλες πληροφορίες για να δώσουμε μια μικρή γεύση στον αναγνώστη από την απέραντη ομορφιά της γλώσσας μας. Η πολυπολιτισμικότητα δεν ήταν ποτέ επιβεβλημένη από ψηλά- κομμένη και ραμμένη στα μέτρα κάποιων – αλλά πηγάζει από κάτω, από τη βιοπάλη, μέσα από μία πολύχρονη και ίσως οδυνηρή διαδικασία. Τούρκικες, σλαβικές, αλβανικές, ιταλικές και κυρίως αρχαιοελληνικές προσμίξεις, τη στολίζουν χωρίς συμπλέγματα κατωτερότητας ή ανωτερότητας. Οι ντοπιολαλιές αποδίδουν παραστατικά το πνεύμα και περικλείουν τη φυσιογνωμία του, αναβλύζοντας τη γνήσια και αυθεντική λαϊκή ψυχή. Η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής διαλέκτου είναι στενά συνδεδεμένη με την ιδιαίτερη πατρίδα μας, με τη φυσιογνωμία του τόπου που μας γέννησε. Είναι η γλώσσα της συνομιλίας μας με το βιοτικό μας χώρο, όπου γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, η γλώσσα του παιχνιδιού και της γιορτής, του καθημερινού μόχθου και της ανάπαυσης, του εθίμου και του τραγουδιού. Είναι η βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας, μέσα από την οποία αντικρίζουμε κι εκφράζουμε, ερμηνεύουμε, αξιολογούμε κι αισθανόμαστε τον κόσμο. Οι ντοπιολαλιές είναι ο λεκτικός πλούτος του κάθε τόπου. Εμπεριέχουν τη σοφία και την εμπειρία μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας και διατηρούν τους δεσμούς με την παράδοση, καθιστώντας έτσι τις τοπικές κοινωνίες με τις γλωσσικές τους ιδιομορφίες θερμοκήπια πολιτισμού.

                                               Β. Ορισμός Ντοπιολαλιάς.
 Ντοπιολαλιά είναι ο προφορικός κυρίως λόγος μιας περιοχής. Με άλλα λόγια είναι το σύνολο των εκφράσεων και λέξεων, που όλες μαζί δημιουργούν τη γλωσσική ταυτότητα, το γλωσσικό ιδίωμα, την τοπική γλωσσική ιδιομορφία κάθε περιοχής μιας χώρας.
Δομή Ντοπιολαλιάς:
Η ντοπιολαλιά όπως και η γλώσσα, αποτελείται κυρίως από το λόγο και τις λέξεις, δηλαδή το λεξιλόγιο και από τη γραμματική η οποία με το πλήθος των διαφορετικών τύπων μιας λέξης δίνει δυνατότητες οριοθέτησης προσώπων, ενεργειών καταστάσεων εκτός τόπου και χρόνου, και τέλος από το συντακτικό, το οποίο παρατάσσει στη σωστή σειρά τις λέξεις.
Τι εκφράζει η Ντοπιολαλιά σε σχέση με την γλώσσα:
Όπως και η γλώσσα εκφράζει τη σκέψη, δηλαδή νοήματα αλλά και
συναισθήματα και πάθη. Η γλώσσα εκφράζει λεκτικά την ψυχή του ανθρώπου, και κατ’ επέκταση την παιδεία, τον πολιτισμό και τη νοοτροπία ενός λαού. Πέρα από την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων ατομικά ή ως σύνολο προσώπων, πραγμάτων, καταστάσεων, γεγονότων.
Τι φανερώνει η χρήση της Ντοπιολαλιάς:
Η χρήση της ντοπιολαλιάς φανερώνει την επιθυμία κάποιου ομιλητή να συμμετέχει στο πολιτιστικό σύνολο που αποτελούν οι συμπατριώτες του, με σημείο αναφοράς τον τόπο προέλευσης της ντοπιολαλιάς αλλά και την ανάγκη να ανήκει στην κοινή παράδοση του κοινού τόπου μέσα στον χρόνο του παρελθόντος και παρόντος με τις ανάλογες και ευνόητες διαφοροποιήσεις κάθε εποχής.
                                       Γ. Εξέλιξη Ντοπιολαλιάς. (ιστορική αναδρομή)
Σύγχρονη κοινωνιογλωσσική κατάσταση:

 Λόγω των εξωγλωσσικών παραγόντων, οι κάτοικοι όλων των περιοχών της βόρειας και ηπειρωτικής Ελλάδας έχουν πλέον πολύ περισσότερες επαφές με ανθρώπους που διαμένουν, εργάζονται ή κυκλοφορούν στις κεντρικές περιοχές της χώρας. Έτσι, είναι λογικό τα ιδιώματα με την πάροδο των χρόνων να συρρικνώνονται χάνοντας πολλές από τις ιδιαιτερότητές τους επηρεαζόμενα όλο και πιο πολύ από την κοινή νεοελληνική, σε όλα τα επίπεδα

 

Ιστορική αναδρομή των Ελληνικών διαλέκτων

 Η πρώτη συστηματική φιλολογική μελέτη των σύγχρονων ελληνικών διαλέκτων ξεκίνησε στα μέσα του 19ου αιώνα κυρίως χάρη στο έργο του επιφανούς Έλληνα γλωσσολόγου Γεώργιου Χατζιδάκι. Η απουσία αναφορών που να περιγράφουν την ομιλία συγκεκριμένων περιοχών δυσκόλεψε τις προσπάθειες των ερευνητών του 19ου αιώνα. Επομένως, οι μορφές των διαλέκτων που μας είναι σήμερα γνωστές αφορούν μόνο την τελευταία τους φάση (από τα μέσα του 19ου αιώνα ως την πανελλαδική σχεδόν επικράτηση της Πρότυπης Νέας Ελληνικής).

Αρχική διαλεκτική διαφοροποίηση

 Η σύγχρονη γλωσσολογία δεν συμφωνεί με την τάση των λογίων του 19ου αιώνα να θεωρούν τις σύγχρονες Ελληνικές διαλέκτους ως τους απευθείας απογόνους των αρχαιοελληνικών διαλέκτων. Σύμφωνα με τα τελευταία φιλολογικά ευρήματα, οι σύγχρονες ελληνικές διάλεκτοι είναι προϊόντα της διαλεκτικής διαφοροποίησης της κοινής και, με την εξαίρεση των Τσακώνικων, δεν έχουν σχέση με τις αρχαίες διαλέκτους.

Είναι δύσκολο να παρακολουθηθεί η εξέλιξη της Κοινής και η διάσπασή της στις σύγχρονες ελληνικές διαλέκτους· ορισμένοι ερευνητές προωθούν την υπόθεση ότι οι διάφορες τοπικές ποικιλίες σχηματίστηκαν μεταξύ 10ου και 12ου αιώνα ,αλλά η συναγωγή σαφέστερων συμπερασμάτων δεν είναι εύκολη λόγω της απουσίας κειμένων στην καθομιλουμένη κατά την περίοδο που άρχισε αυτή η διαλεκτική διαφοροποίηση. Ελάχιστα υποδείγματα τέτοιων ντόπιων ποικιλιών βρίσκονται σε κάποια γραπτά, τα οποία όμως χρησιμοποιούν κυρίως λόγια ιδιώματα. Τα πρώτα κείμενα γραμμένα σε σύγχρονες ελληνικές διαλέκτους κάνουν την εμφάνισή τους κατά την πρώιμη Αναγέννηση στα νησιά Κύπρος και Κρήτη.

  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα, οι διάλεκτοι που περιγράφονται παρακάτω σχηματίζουν μία συνεχή Ελληνόφωνη περιοχή η οποία καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας της Ελλάδας. Αντιπροσωπεύουν την τεράστια πλειοψηφία των Ελληνόφωνων σήμερα. Καθώς είναι λιγότερο αποκλίνουσες η μία από την άλλη και όλες μαζί από το πρότυπο, τυπικά ταξινομούνται ως απλά “ιδιώματα” και όχι ως “διάλεκτοι”. Σε μια συνεχόμενη έκταση γύρω από την πρωτεύουσα Αθήνα (δηλαδή στην περιοχή της Αττικής και στις γειτονικές περιοχές της Βοιωτίας, της Εύβοιας, της Πελοποννήσου και των κοντινών νησιών), εμφανίζεται ένα “διαλεκτικό κενό” όπου απουσιάζει οποιαδήποτε παραδοσιακή Ελληνική διάλεκτος με έντονα χαρακτηριστικά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές οι περιοχές ήταν χώροι όπου στο παρελθόν κατοικούσαν κυρίως ομιλητές των Αρβανίτικων. Τα ελληνικά που ομιλούνται στην περιοχή σήμερα είναι προϊόν της σύγκλισης διαλέκτων μεταναστών που μετεγκαταστάθηκαν στην πρωτεύουσα και τα περίχωρά της από διάφορα άλλα μέρη της χώρας και βρίσκονται πολύ κοντά στο καθιερωμένο πρότυπο. Στις παρυφές αυτής της πρώην αρβανιτόφωνης περιοχής υπήρχαν στο παρελθόν θύλακες με έντονα διαφοροποιημένες παραδοσιακές ελληνικές διαλέκτους οι οποίες πιστεύεται ότι ήταν τα απομεινάρια μιας πρώην συνεχόμενης ελληνόφωνης περιοχής πριν την έλευση των Αρβανιτών. Αυτές περιλαμβάνουν την παλιά τοπική διάλεκτο της ίδιας της Αθήνας (“Παλιά Αθηναίικα”), αυτή των Μεγάρων (στα δυτικά (στα δυτικά της Αττικής), αυτή της Κύμης στην Εύβοια και τέλος τη διάλεκτο του νησιού της Αίγινας. Αυτές οι διάλεκτοι έχουν πλέον εξαφανιστεί.

Δ. Διαφορές-ομοιότητες Ντοπιολαλιάς από τόπο σε τόπο, μορφές Ντοπιολαλιάς
 Κάθε εθνική γλώσσα υπόκειται σε ευρεία διαφοροποίηση όπως ατομική ή υφολογική, κοινωνική και γεωγραφική.
• Ατομική γιατί χρησιμοποιεί τη γλώσσα μιας γλώσσας.
• Κοινωνική γιατί είναι ηλικιακές, κοινωνικές και επαγγελματικές.
• Γεωγραφική γιατί είναι (της Κρήτης, της Θεσσαλίας, των Δωδεκανήσων και του Πόντου).
Μια διάλεκτος μπορεί και να έχει περισσότερα από ένα ιδιώματα.
Διάλεκτοι της αρχαίας ελληνικής είναι: η δωρική, η αχαϊκή, η ιωνική και η αττική.
Στη νεότερη ελληνική είναι οι διάλεκτοι: καππαδοκική, τσακώνικη, ποντιακή, κατωιταλική, κυπριακή και κρητική.
Στη Στερεά Ελλάδα εκτός (της Αττικής, Β. Εύβοιας, Ήπειρος, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, νησιά Β. Αιγαίου και Πόντος) που χαρακτηρίζονται από την προφορά τους (το ο, ου, ε, ι και των άτονων ι, ου) π.χ.( Ου Νίκους, του σκλί, του πιδί).
Ιδιώματα που διαφέρουν είναι τα δωδεκανησιακά, τα πελοποννησιακά, τα ημιβόρεια (Σκύρου, Λευκάδας, Καστοριάς κ.α.) επίσης είναι και τα δυτικά μικρασιατικά π.χ. Της Μάνης, της Ικαρίας, της Χίου ακόμα και της Αίγινας της Κύμης, των Μεγάρων και της παλιάς Αθήνας.
Οι διάλεκτοι και τα ιδιώματα είναι μια κοινωνιόλεκτη γλώσσα που μιλιέται σε μια χώρα από όλους και συγκεκριμένα από αυτούς που μιλούν ιδιωματικά και διαλεκτικά. 
Όμως οι ελληνικοί διάλεκτοι ισοπεδώνονται, αδικούνται αγνοώντας συχνά την ύπαρξη αρχαίου διαλεκτικού υποστρώματος στα νεοελληνικά τοπικά ιδιώματα και καταδικάζονται σε μια ιδιότυπη γλωσσική λήθη, εφόσον σήμερα με την εξάπλωση των μέσων μαζικής ενημέρωσης και μεταφοράς, τα ιδιώματα έχασαν την <<καθαρότητά>> τους ή καταδικάστηκαν ορισμένες λέξεις σε αχρησία.

 

 

 

 

 

 

Ε. Η σχέση της Ντοπιολαλιάς με την παράδοση, τα ήθη-έθιμα και τους μύθους.
 Η γλώσσα ενώνει τους ανθρώπους αλλά ταυτόχρονα τους διαφοροποιεί ως άτομα λαούς ήθη και γεωγραφικές περιοχές. Αυτή η γλωσσική διαφοροποίηση σε γεωγραφικές περιοχές ονομάζεται διαλεκτική διαφοροποίηση. Η διάλεκτος κατέχει σημαντική θέση ανάμεσα στα στοιχεία που συγκροτούν την ιδιαίτερη ταυτότητα μιας ομάδας καθώς ισχυροποιεί τους δεσμούς μεταξύ των μελών της και μέσα από τη χρήση της πιστοποιείται ένα κοινό ιστορικό παρελθόν. Τα ήθη αποτελούν τους άγραφους νόμους της πρακτικής ηθικής ενός λαού και συνιστούν τις αντιλήψεις του για την ηθική και κοινωνική συμπεριφορά. Ουσιαστικά ορίζουν σχέσεις, αξίες και συμπεριφορές μεταβάλλοντας στο πέρασμα του χρόνου και διαφέρουν από τόπο σε τόπο. Τα έθιμα αποτελούν την ομοιόμορφη τήρηση μιας συνήθειας που δεν επιβάλλεται από ρητές εντολές και ως ένα σημείο καθορίζονται από την λαική παράδοση. Τα ήθη, έθιμα, οι θρύλοι, οι δοξασίες, οι προλήψεις και οι παραδόσεις ενός λαού συνθέτουν την κοινωνική ζωή του. Τα ήθη και τα έθιμα σχετίζονται με τον κύκλο του χρόνου που έχουν κατά κύριο λόγο τη βάση τους στη θρησκευτική ζωή.

                      ΣΤ. Σύγκριση της Ντοπιολαλιάς με την Νεοελληνική.
 Οι γλωσσικές ποικιλίες της Νεοελληνικής γλώσσας μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με βάση δύο κριτήρια. Το πρώτο είναι η ύπαρξη μιας μακράς παράδοσης κοινωνιολεκτικής διαφοροποίησης ανάμεσα στη φυσική, δημοφιλή καθομιλούμενη γλώσσα από τη μία πλευρά και τις αρχαΐζουσες, λόγιες γραπτές μορφές της από την άλλη. Το δεύτερο είναι η τοπική διαφοροποίηση που εκφράζεται μέσω τωνδιαλέκτων. Ο ανταγωνισμός του δημοφιλούς με τα λόγια ιδιώματα κορυφώθηκε στη διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα μ.χ. με τη διαμάχη ανάμεσα στη Δημοτική και την Καθαρεύουσα. Όσον αφορά τις νεοελληνικές τοπικές διαλέκτους, ο κύριος όγκος τους δεν εμφανίζει έντονες διαφορές με εξαίρεση κάποιες απομακρυσμένες και λίαν αποκλίνουσες διαλέκτους που ομιλούνται σε απομονωμένες κοινότητες.

Γεωγραφικά η Ελληνική χωρίζεται σε Νότιες και Βορειες διαλέκτους, οι οποίες έχουν πολλές  χτυπητές αντιθέσεις μεταξύ τους.  Παραδείγματα Βορείων διαλέκτων είναι η Ρουμελιώτικη, η Ηπειρωτική, η Θεσσαλική, η Μακεδονική και η Θρακική.

Η Νότια ομάδα υποδιαιρείται σε ομάδες που περιέχουν ομάδες ποικιλιών από:

τα Μέγαρα, την Αίγινα, την Αθήνα, την Κύμη (Παλιά Αθηναϊκή διάλεκτος) και τη Χερσόνησο της Μάνης (Μανιάτικη διάλεκτος)

την Πελοπόννησο (εκτός Μάνης), τις Κυκλάδες και την Κρήτη, τα Επτάνησα, τη Βόρεια Ήπειρο, τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη

τα Δωδεκάνησα και την Κύπρο

μέρος της Νότιας τη Μικρά Ασία

Οι βόρειες ποικιλίες καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας ως και τον Κορινθιακό κόλπο, ενώ οι νότιες ποικιλίες μιλιούνται στην Πελοποννησιακή χερσόνησο και το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου Πελάγους και των Επτανήσων, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων νοτίων νησιών της Κρήτης και της Κύπρου. Ο πιο προεξέχων δείκτης για τις βόρειες ποικιλίες είναι η μεταχείριση των άτονων φωνηέντων (ο λεγόμενος βόρειος φωνηεντισμός), ενώ πολλές νότιες ποικιλίες χαρακτηρίζονται, μεταξύ άλλων, από την ουράνωση των υπερωικών συμφώνων. Γενικά, η πρότυπη νεοελληνική γλώσσα βασίζεται κυρίως στις νότιες διαλέκτους, ειδικά αυτές της Πελοποννήσου.

 

Επιμέρους διαφορές ανάλογα με το ιδίωμα:

Τονισμός

 Σε ορισμένες περιοχές (Αιτωλία, Θράκη, Λαγκαδάς) έχουμε παραβίαση του νόμου της τρισυλλαβίας της κοινής νέας ελληνικής και τάση για οπισθοχωρητικό τονισμό με αποτέλεσμα ο κύριος τόνος να εμφανίζεται στην τέταρτη πριν τη λήγουσα συλλαβή, π.χ. έφαγαμι (φάγαμε), έπιζαμι (παίζαμε). Σε άλλες περιοχές έχουμε και ανάπτυξη δευτερεύοντος τόνου στην παραλήγουσα, π.χ. έφαγάμι, που σε κάποιες περιοχές (π.χ. δ. Μακεδονία) παραμένει ως ω κύριος τόνος.

Βασικό μορφολογικό χαρακτηριστικό των βόρειων ιδιωμάτων είναι οι ιδιαιτερότητες στον σχηματισμό του αρσενικού άρθρου: αλλού, λόγω της στένωσης του [ο], εμφανίζεται με τη μορφή ου [u] (Στερεά Ελλάδα, βόρεια Εύβοια, Ήπειρος, δυτική Μακεδονία, π.χ. ο Νίκος > ου Νίκους, ο παππούς > ου παππούς), ή η [i] (κεντροανατολική Μακεδονία, Λέσβος, Θεσσαλία, π.χ. η Νίκους, η παππούς), ενώ αλλού παραλείπεται. Για την περίπτωση όπου ως άρθρο χρησιμοποιείται το ο Συμεωνίδης έχει υποστηρίξει ότι αυτό οφείλεται σε τροπή του άτονου u (ου Νίκους), που -μέσω του φαινομένου τη αποβολής- έχει αποβληθεί, σε i, γιατί, αν μετά την αποβολή του u υπήρχε κενό, χωρίς να συμβεί κάποια τροπή, το σύστημα θα εμφάνιζε μια άναρθρη κατάσταση, κάτι που δεν έχουν ανεχτεί κατά τα φαινόμενα ποτέ τα βόρεια ιδιώματα.Σε σχέση πάντοτε με τις ιδιαιτερότητες του άρθρου, σε ορισμένες περιοχές χρησιμοποιείται το u για τα προσηγορικά και το i για τα κύρια ονόματα (μεταξύ άλλων στην Κοζάνη και στη Θεσσαλία, π.χ. ου τσουμπάν΄ς/ η Νίκους, αντί ο τσομπάνης/ο Νίκος). Ιδιαίτερος στα βόρεια ιδιώματα είναι ο υποκορισμός και τα μέσα με τα οποία συντελείται: στην κεντροανατολική Μακεδονία και στη Θράκη η υποκοριστική κατάληξη για τα ουδέτερα είναι κυρίως -ούδ’ (θηλ. -ούδα), π.χ. πιδούδ’-πιδούδα ‘παιδάκι’. Στη Λέσβο, και πιο λίγο στη Λήμνο, παρατηρείται η κατάληξη -έλ’, π.χ. κουρ’τσέλ’ ‘κοριτσάκι’ (θηλ. -ούδα), ενώ στη δυτική Μακεδονία και στην περιοχή της Λάρισας η κατάληξη -ούλ’ (π.χ. κουρ’τσούλ’).

 

 

Ημιβόρεια ιδιώματα:

 Ημιβόρεια είναι τα ιδιώματα της Σκύρου, της Μυκόνου, της Καστοριάς, της Λευκάδας, του ανατολικού τμήματος της Ανατολικής Θράκης, αλλά και τα ιδιώματα των χωριών Λεύκες (Πάρος), Βούρμπιανη (νομού Ιωαννίνων), μερικών χωριών έξω από την Πρέβεζα και της Αρτάκης (Προποντίδα). Παρακάτω επισημαίνονται κάποια μόνο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μερικών ημιβόρειων ιδιωμάτων.

Ιδίωμα της Σκύρου: τροπή της κατάληξης -ος των ονομάτων σε -ες, π.χ. ο άντζελες (ο άγγελος).Το ιδίωμα της Σκύρου ανήκει στον χώρο του είντα (τι).

Ιδίωμα της Μυκόνου: Δασύς τσιτακισμός (το κ [k] προφέρεται ως παχύ τσ [tʃκαι το g ως παχύ τζ [dʒ). Χρήση της κατάληξης -ξα αντί -σα της κοινής στους ρηματικούς τύπους αορίστου και μέλλοντα.Συντακτικές δομές όπου η άτονη αντωνυμία-αντικείμενο (εγκλιτικό) τοποθετείται μετά το ρήμα..

Ιδίωμα Ανατολικής Θράκης: Ανάπτυξη ενός γ μπροστά από φωνήεν σε αρχική θέση. Προφορά των b, d, g χωρίς έρρινο στοιχείο.

Ιδίωμα Αρτάκης: Αρσενικό άρθρο e αντί ο και υποκορισμός με την κατάληξη

 

Απομακρυσμένες διάλεκτοι :

Τσακώνικα
 Τα Τσακώνικα είναι μια ποικιλία με μεγάλη απόκλιση η οποία ενίοτε ταξινομείται ως ξεχωριστή γλώσσα λόγω του ότι είναι ακατάληπτη για τους ομιλητές της κοινής Ελληνική.Ομιλείται σε μια μικρή ορεινή περιοχή ελάχιστα μέσα από την ανατολική ακτή της Πελοποννησιακής χερσονήσου. Αυτό που την ξεχωρίζει απ’ όλες τις άλλες σύγχρονες διαλέκτους είναι ότι πιστεύεται πως δεν προέρχεται από την Αττική–Ιωνική Κοινή αλλά από τη Δωρική διάλεκτο ή από κάποια αναμειγμένη μορφή μιας ύστερης αρχαίας Λακωνικής ποικιλίας της Κοινής η οποία επηρεάστηκε από τη Δωρική διάλεκτο^.Παλαιότερα ομιλείτο σε μια ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου, συμπεριλαμβανομένης της Λακωνίας, ιστορικής πατρίδας των Δωρικών Σπαρτιατών. (καούρ εκάνατε- καλώς ήρθατε, τσε να ξαναμόλετε- και να ξαναέρθετε)

Ποντιακα

 Τα ποντιακά φαίνεται να προέρχονται και αυτά από την ελληνιστική κοινή αλλά έχουν πολλά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής που έχουν χαθεί από τις υπόλοιπες διαλέκτους. (Τ’ ωτία μ’ στέκ’νε τίκια- Τ’ αυτιά μου στέκουν όρθια, Ψέματα  ’κι λέει,  ’ς σην αλήθειαν  ’κ’ ευρίεται- Ψέματα δεν λέει στην αλήθεια δεν βρίσκεται).

Ζ. Έρευνα για την προέλευση της καραγκούνικης Ντοπιολαλιάς, ετυμολογία ιδιωματικών λέξεων, λέξεις που έχουν χαθεί. (τοπικό γλωσσάρι)

Η προέλευση της Καραγκούνηκης  ντοπιολαλιάς:

 Κανενός λαού η γλώσσα δεν ήταν και δεν είναι ακόμα σε πολλά σημεία της γης κοινή. Όσο μεγαλύτερη έκταση καταλάμβανε ένας λαός, τόσο η γλώσσα του είχε διαφορές και ποικιλία. Σε ομάδες ανθρώπων ήταν επόμενο να δημιουργείται  και να αναπτύσσεται ένα γλωσσικό ιδίωμα που εξυπηρετούσε τις εκφραστικές, συναισθηματικές και πρακτικές ανάγκες των κατοίκων ενός συγκεκριμένου και περιορισμένου χώρου. Το γλωσσικό Ιδίωμα των καραγκούνηδων ανήκει στα βόρεια ιδιώματα, αυστηρού τύπου, που τα διακρίνουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα διαφοροποιούν λίγο ή πολύ από τα νότια ιδιώματα. Οι διαφορές μεταξύ των ποικίλων και όλων αυτών προς την κοινή νεοελληνική, αφορούν τη φωνητική, το τοπικό, τη σύνταξη, τη μορφολογία, τον τρόπο εκφοράς του λόγου, το λεξιλόγιο. Το φαινόμενο βέβαια δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό αλλά παρατηρείται σχεδόν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και στις αναπτυγμένες χώρες.

Ετυμολογία ιδιωματικών λέξεων:

 Παρακάτω δίνεται, ενδεικτικά, η ετυμολογία ορισμένων ιδιωματικών λέξεων.

 

1. Ντάμι (το) : ουσιαστικό, προέρχεται από την τούρκικη λέξη “νταμ” (dam), σημασία: σημαίνει δώμα, στάβλος.

2. Ντιζέζα (η) : ουσιαστικό, προέρχεται από την γαλλική λέξη diseuse(=αυτή που μιλάει ωραία), σημασία: η τραγουδίστρια των νυχτερινών κέντρων διασκέδασης, κυρίως των καμπαρέ

3. Κατσιούλα (η) : ουσιαστικό, προέρχεται από την λατινική λέξη casula, σημασία: κουκούλα,κωνικό κάλυμα της κάπας για το κεφάλι

4. Λελέκι (το) : ουσιαστικό, προέρχεται από την τούρκικη λέξη “λελέκ” (leylek), σημασία: α) το πτηνό πελαργός β) είδος μεγάλου θεριστικού δρεπανιού γ) (μτφ) άνθρωπος πολύ ψηλός και αδύνατος

5. Μαρκαλίζω : ρήμα, προέρχεται από την αλβανική λέξη “μαρκάλ” (μάρκαλος) + ίζω, σημασία: α) για ζώα, ιδιαίτερα για τράγους και κριάρια, βατεύω, καβαλώ συνώνιμα: ζευγαρώνω β) (μτφ) διαπερνώ,διατρυπώ : Καββ. Βαρδ. ” ποιος άκουσε πιο ανθρώπινο κλάμα από τούτο της τζιμινιέρας που μαρκαλίζει την ομίχλη”

 

 

Λέξεις που έχουν χαθεί

(Τοπικό γλωσσάρι)

 

Α

αγάλια-αγάλια = σιγά-σιγά (επίρρημα)

αγάνες (οι) = το μαύρο χρώμα που αφήνουν τα κάρβουνα

Άη Αντριάς = Δεκέμβριος

‘Αη Δημήτρης = Οκτώβριος

αλάργα (ιταλ.) = μαριά (επίρρημα)

αλαφιάτης (ο) = είδος φιδιού

αλιά (αλί) = επιφώνημα θλίψης

αλινάτσα (η) = τσουβάλι για το βαμβάκι

Αλουνάρης (ο) = Ιούλιος

αμπουριά (η) = εξώπορτα

αναγκιασμένος (ο) = φιλάσθενος

ανακολώνομαι = σηκώνω τη φούστα μου

“αναμμένος” (ο) = αδύνατος, οχρός-κίτρινος

αναμπουμπούλα (η) = αναστάτωση

αντάρα (η) = ομίχλη

ατζιάκ = εντάξει, ακριβώς

αντίς λοίς = πολλών ειδών

αντραλίζομαι = ζαλίζομαι

άπαξ (επίρ. αρχ.) = αν

απέλαση = γρήγορα

B

βαγκαρισμένος (ο) = απότομος στους τρόπους, νευρικός
βακούφι (το) [τουρκ.] = εκκλησάκι

βάλι (το)= βουβάλι
βαλόμσκου (το) = συνδυασμός βουβαλιού και μοσχαριου

βαρώ τα παπούτσια = βάφω τα παπούτσια

βατιόνα (η) = μέρος με βάτα και μεγάλα αγριόχορτα

βελέντζα (η) [τουρκ.] = βαριά υφαντή κουβέρτα

βέμπελη (η) = ιλαρά

βζάνω [βυζάνω] = θηλάζω

βιργιάνι = ορθάνοιχτα

 

 

Γ

γαλατσίδα (η) = αγριόχορτο [είδος φυτού με γαλατένιο χυμό]

γαλίκι (το) = κοφίνι
γαλόγκαζο (το) = δοχείο για το γάλα

γάστρα (η) = είδος φούρνου

γατσιούλια (τα) = γατάκια

γερολαδάς (ο) = τσιγκούνης

γιακού (το) = αλοιφή για τα κατάγματα χεριών – ποδιών
γιατάκι (το) [τουρκ.] = παράπηγμα, κατάλυμμα, στρώμμα

γίνεται τσιουρβάς = γίνεται χαμός
γιουρουστάω = ορμάω [γιουρόυσι (τουρκ.) = έφοδος]

 

 

Δ

δεν σ’ αραδίζω = δεν σε υπολογίζω
δεν φτουράει = δεν κρατάει πολύ, δεν έχει μεγάλη διάρκεια

δουλικό (το) = υπηρέτρια

 

 

Ε

έμελος (ο) = ήρεμος, ήσυχος

 

Ζ

ζαβλακωμένο (το) = αγαθιάρικο, αποβλακωμένο, ηλίθιο

ζαβός (ο) = στραβός
ζαγκανάω = κουνάω ρυθμικά

ζαγκανούδι (το) = όργανο με χορδές

ζαλίκα (η)= φόρτωμα στον ώμο [φορτίο]

ζάντσες (οι) = νάζια
ζαρζαβατικά [τουρκ.] = λαχανικά
ζγώνω [ζυγώνω] = πλησιάζω

ζελές (ο) = πουλόβερ
ζερβός (ο)= αριστερός
ζιάμπες (οι) = μεγάλα βατράχια

ζίκα (η) = πάπια

 

Θ

θκούλι (το), [θκούλα (η)] = γεωργικό εργαλείο [φορτώναν άχυρο στα κάρα]
θληκώνω [θηλυκώνω] = κουμπώνω

Θριστής (ο) = Ιούνιος

 

 

Κ

καθίκι (το) [καθοίκι] = δοχείο νυκτός [για τα μωρά], ουροδοχείο

καϊπώνω = τοποθετώ σε δυσεύρετο μέρος κάτι
καϊσιά (η) [τουρκ.] = βερυκοκιά
κακάβι (το) = το πολύ μαύρο χρώμα

κακαρνάω = μιμούμαι τη φωνή της κότας [κακαρίζω]

καλιγώνω = πεταλώνω

καλούδια (τα) = αγαθά, δώρα
καλούπα (η) = τα περιττώματα της αγελάδας

καλτσούνια (τα) [ιταλ.] = κάλτσες ως το γόνατο

κάμσο (το) = εσώρουχο

 

 

Λ

λαβίδα (η) = κουτάλι
λαβίζω = γκρινιάζω
λαγαρά (τα) = πλευρά (τα)

λαγκονίζω = χορταίνω
λαδκό (το) = δοχείο για το λάδι
λαΐνι (το) = χωματένιο δοχείο
λάκα (η) = λακούβα
λαλούνια (τα) = παντόφλες

λαμανάω = ανακατεύω

λαμπουγιάλι (το) = λαμπόγιαλο

 

Μ

μαγκλαράς (ο) = ο πολύ ψηλός και τεμπέλης, μαντράχαλος
μαγκρίτσα (η) = αγριόχορτο
μαϊριό (το) = κουζίνα

μαλιαγρίζω = ανακατεύω

μαλίνα (η) = φόρεμα

μαμούτα (η) = δράκουλας

μανιά (η) = γιαγιά

μαντανία (η) = σκληρή κουβέρτα

μαντζούνι (το) = γιατρευτικό ποτό

μαργώνω= κρυώνω, παγώνω

 

Ν

νεράγκρο (το) = αγγούρι
νταβαντούρι (το) = φασαρία, βοή [τουρκ.]
νταϊακώνω = υποβαστάζω

νταϊρές (ο) = ντέφι
νταλντάω = ορμάω

ντάμι (το) [τουρκ.] = στάβλος, αγροτική καλύβα

νταντανιασμένος (ο) = κρυωμένος [κρύος]

νταούλι (το) = κοροϊδευτικά ο χονδρός και επίσης ο πρησμένος, είδος παγίδας για ψάρια
ντε και καλά = οπωσδήποτε
ντερλικώνω = τρώω, χορταίνω
ντερωμένος (ο) = καμαρωτός

 

Ξ

ξεγκαρνιάζομαι = φωνάζω πολύ δυνατά
ξεμισκλείζομαι = κάνω μεγάλο διασκελισμό

ξεμπλετσώνομαι = γδύνομαι

ξενηστκώθηκα = πείνασα
ξέντιος (ο) = άντυτος

ξεπαστρεύω = τελειώνω, εξοντώνω

ξεσφουρλιασμένος (ο) = εξαντλημένος

ξετζανιάζομαι = ξεθεώνομαι

ξετσανίζω = ξεφεύγω από τις συνήθειές μου, παραστρατώ

ξεχαβδωμένος (ο) = ξέννοιαστος, αραχτός

 

Ο

 

οντάς (ο) [τουρκ.] = δωμάτιο
́ορέ ! = επιφώνημα περιφρόνησης
ότι μου κουκιάζει = ότι μου ’ρχεται

ότι μου ρώχνεται = ότι μου μπαίνει στο μυαλο

ουδιέτσι = έτσι όπως είναι
ούι ! = επιφώνημα έκπληξης

 

Π

παγάλια= ήρεμα, σιγά – σιγά
παζιά (τα) = είδος λαχανικών
παίρνω ξεκοπί = επαναλαμβάνω κάτι συνέχεια
παίρνω φούσμα = παίρνω φόρα
παίρνω χαμπάρι = καταλαβαίνω
παλαμίζω = ασβεστώνω

παλιαρούτα (η) = παλιό ρούχο
παναθεό = πάνω
πανιασμένος (ο) = μαραμένος

παραλαλώ = παραμιλω

 

Ρ

ράχλα (η) = βρωμιά
ρεντίρι (το) = ποτιστήρι

ριγκλότο (το) = μεγάλο δαμάσκηνο

ρούγα (η) [λατιν.] = αυλή, [δρόμος, σοκάκι]

ρόχος (ο) = αχόρταγος

 

Σ

σάκος (ο)= σακάκι
σαλιάρα (η) = φορεματάκι

σαλτάω [ιταλ,σαλτάρω] = πηδάω

σάλτημα (το) = πήδημα

σαρμανίτσα (η) = κούνια για μωρα

σβάνα (η)= κανάτα

σγαντζαρός (ο) = σγουρός
σγκουπακιά (η) = σπρώξιμο

σέα (τα) = πράγματα

σεκλέτι (το) [τουρκ.] = στεναχώρια

 

Τ

ταβάς (ο) [τουρκ.] = ταψί βαθύ
τάβλα (η) = χαμηλό τραπέζι
τ’ ακούρκουμα = ανάσκελα
τ’ αλόρθα = όρθια
τάνα (η) = λάστιχο
τ’ απίστομα = μπρούμυτα
ταχιά [επίρρημα] = αύριο

τεμπλαρώνομαι = αράζω στο κρεβάτι

τενιάζω = εξαντλούμαι, κουράζομαι πολυ

τεντζερέδια (τα)[τέντζερης (ο)] [τουρκ.]= κατσαρολικά [κατσαρόλα]

 

Φ

 

φουκαλίζω [φουκάλι] = σκουπίζω [σκούπα]

φτσέλα (η) = ξύλινο δοχείο σαν το σημερινό θερμός

φωτίκια (τα) = θρησκευτικό έθιμο κατά το οποίο ο νονός το Πάσχα δίνει δώρα στο βαφτιστήρι του

 

Χ

χαζοκλούκου (η) = χαζή, ανόητη, χαζοχαρούμενη

χαζοντάμαρο (το) = ανόητο
χαζοπαζαρεύομαι = σκοτώνω τον καιρό μου
χαΐρι (το) [τουρκ.] = προκοπή

χαλεύω = ζητάω
χαμπέρι (το) [τουρκ.] = νέο, είδηση
χατίλια (τα) = το ψηλότερο μέρος της σκεπής του σπιτιού

χλαπανάω = τρώω με μεγάλες μπουκιές

χλιάρι (το) = κουτάλα ξύλινη
χλιαρολόγος (ο) = θήκη για μαχαιροπήρουνα

 

 

 

 

Η. Πώς χρησιμοποιούνται σήμερα, από ποιους, πώς αντιμετωπίζονται από τους συνανθρώπους τους.
 Τα ιδιώματα αποτελούν την ιστορία της Ελληνικής γλώσσας και η ανάγκη του ομιλητή να τα εντάσσει  στο λεξιλόγιο του φανερώνει :  α) την επιθυμία να συμμετέχει στο πολιτιστικό σύνολο που αποτελούν οι συμπατριώτες του με σημείο αναφοράς τον τόπο προέλευσης της ντοπιολαλιάς , αλλά και  β) την ανάγκη να ανήκει στην κοινή παράδοση του κοινού τόπου μέσα στο χρόνο του παρελθόντος και του παρόντος , με τις ανάλογες και ευνόητες διαφοροποιήσεις κάθε εποχής. Η ανάγκη αυτή δηλαδή η ανάγκη να ανήκει κανείς κάπου, σε κάποια ομάδα, κυρίως σε ένα έθνος, πατρίδα , παράδοση ,ιδιαίτερη πατρίδα , τοπική παράδοση , ανάγεται στην έμφυτη ψυχολογική και πνευματική ανάγκη του ανθρώπου για σχέση και επικοινωνία.  Αυτή αναφέρεται τόσο σε ένα πρακτικό επίπεδο οικονομίας και κοινωνικών αναγκών , όσο και σε ένα επίπεδο τέχνης και εθίμων ,όπως μουσική , χορός ,λατρευτικές εκδηλώσεις κλπ.

Η μετοχή κάποιου ανθρώπου σε ορισμένη πολιτιστική παράδοση βρίσκει την απόλυτη πραγμάτωση στο επίπεδο της γλώσσας , καθώς η γλώσσα είναι το πρώτο και βασικότερο στοιχείο επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Η ντοπιολαλιά μάλιστα περιέχει ένα βασικό στοιχείο ισότητας. Δεν εφευρέθηκε από κανέναν , αλλά αντιθέτως συνδημιουργήθηκε ελεύθερα από όλους μαζί και είναι κοινό κτήμα όλων. Όλα αυτά τουλάχιστον ίσχυαν μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες. Βέβαια οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τη ντοπιολαλιά στη καθημερινή τους ζωή έρχονται συχνά αντιμέτωποι με ρατσιστικά σχόλια διότι πλέον δεν είναι σύνηθες  αυτή η μορφή διαλέκτου!

Θ. Σε τι ωφελεί η Ντοπιολαλιά, η συμβολή της στον ανθρώπινο χαρακτήρα.
 Τα οφέλη της ντοπιολαλιάς είναι πάρα πολλά καθώς μέσα από αυτά μαθαίνουμε την ιστορία του τόπου καταγωγής μας και τον πολιτισμό μας. Μέσα από τα γλωσσικά ιδιώματα εμπλουτίζεται η εθνική μας γλώσσα, καθίσταται ποικιλομορφία, ευέλικτη και είναι άμεσα συνδεδεμένα με την κοινωνική και πολιτισμική ιδιαιτερότητα μιας γλωσσικής κοινότητας. Επιπλέον, διατηρούν τους δεσμούς με την παράδοση και περιέχουν την εμπειρία και τη σοφία μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, καθιστώντας τις τοπικές κοινωνίες με τις γλωσσικές τους ιδιομορφίες, θεματοφύλακες πολιτισμού. Επιπρόσθετα, μέσω της ντοπιολαλιάς αποτυπώνεται η φυσιογνωμία του λαού που την ομιλεί, καθώς η γλώσσα εκφράζει τη σκέψη, νοήματα αλλά και συναισθήματα και πάθη. Επίσης, εκφράζει λεκτικά την ψυχή του ανθρώπου κατ’ επέκταση την Παιδεία, τον πολιτισμό και την νοοτροπία ενός λαού. Ωστόσο, συμβάλει και στον ανθρώπινο χαρακτήρα καθώς εκφράζει και τη σχέση τους έναντι προσώπων, πραγμάτων, καταστάσεων, γεγονότων. Έτσι, η χρήση της ντοπιολαλιάς φανερώνει την επιθυμία κάποιου ανθρώπου να συμμετέχει στο πολιτισμικό σύνολο που αποτελούν οι συμπατριώτες του. Η ανάγκη να ανήκει κανείς κάπου κυρίως σε ένα έθνος, πατρίδα ανοίγεται στην έμφυτη ψυχολογική και πνευματική ανάγκη του ανθρώπου για σχέση και επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. Καθώς, η γλώσσα είναι πρώτο και βασικότερο στοιχείο επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπων.

 

 

 

 

Ι. Συνέπειες από την απώλεια της Ντοπιολαλιάς και η προοπτική της.
 Υπάρχουν όμως και πολλές διαφορετικές απόψεις σχετικά με την προοπτική της ντοπιολαλιάς. Κάποιοι πιστεύουν πως θα χαθεί παντελώς και κάποιοι άλλοι πως θα συνεχιστεί να υπάρχει στον ίδιο βαθμό. Εκείνοι που πιστεύουν στην εξαφάνιση της, θεωρούν πως το αίτιο θα είναι η αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής με περισσότερη μόρφωση. Έτσι θα θεωρήσουν την ντοπιολαλιά ασήμαντη και κατώτερη και θα προσπαθήσουν να την αποβάλουν από την ζωή τους με όλα τα δυνατά μέσα. Αντιθέτως εκείνοι που πιστεύουν πως θα συνεχίσει να υπάρχει στον ίδιο βαθμό θα πασχίσουν να την κρατήσουν ζωντανή και θα την εντάξουν στην καθημερινότητα τους

ΙΑ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ.

Α.

1) Πιστεύετε ότι θα χαθεί η τοπική διάλεκτος στο μέλλον;

     

2) Πιστεύετε ότι θα υπάρχουν συνέπειες από την απώλεια της ντοπιολαλιάς;

   

 3) Πιστεύετε ότι η ντοπιολαλιά έχει προοπτική;

    

 4) Χρησιμοποιείτε τοπικούς ιδιωματισμούς στην καθημερινότητά σας;

     

5) Γνωρίζετε άτομα που χρησιμοποιούν τη ντοπιολαλιά;

     

6) Πιστεύετε ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν την ντοπιολαλιά αντιμετωπίζονται απαξιωτικά από το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο;

  

  7) Πιστεύετε ότι χρησιμοποιούν τη ντοπιολαλιά άτομα όλων των ηλικιών;

    

 

 

B.

Γ.

   

ΙΒ. Συνεντεύξεις.

1) ΕΡΩΤΗΣΗ:
Χρησιμοποιείται γλωσσικά ιδιωματα στη  ζωή σας; Αν ναι, δώστε μας κάποια παραδείγματα.

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ναι, χρησιμοποιώ γιατι μεγάλωσα σε μια περιοχή πλούσια σε γλωσσικά ιδιώματα και επιρροές απο ξένους τόπους που πέρασαν απο εδώ .Έιναι κληρονομιά απο τούς παππούδες μου και απο τούς γονείς μου.Δεν ακούγονται παντού και ίσως και να είναι λίγο περίεργα και αστεία  για κάποιον που τα ακούει πρώτη φορά αλλα εγώ τα αγαπώ και θα συνεχίσω να τα μιλάω και  να τα περάσω στις επόμενες γενιές, στα παιδιά μου και στα εγγόνια μου.

ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

1)Γκεζερούσαν = έκαναν βόλτα όλη μέρα.

2)Ξεστάλιασες περιμένωντας = περιμένεις πολύ ώρα όπως άφηναν κάποτε το νέρο για να καθαρίσει.

3)Δεν χορτένουν μουιαμπέτι = δεν χορτένουν κουβέντα και κοτσομπολιό.

4)Νίβοταν κάθε πρωί = πλένονταν καθε πρωί.

5)Δούλεψε σκληρά και αβγάτσι το βίος του = δούλεψε σκληρά και πολλαπλασίασε την περιουσία του.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΠΟ (Ελένη τριανταφύλλου.)

2) ΕΡΩΤΗΣΗ:
Τη ντοπιολαλιά του τόπου σας θα την τη χρησιμοποιούσατε σε αστικό περιβάλλον ή θα την αλλάζατε στην αστική διάλεκτο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Πιστεύω πως η ντοπιολαλιά είναι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής μας. Η σημερινή εκπαίδευση των νέων, η επαφή τους με τα μέσα ενημέρωσης και η αύξηση του μορφωτικού τους επιπέδου δεν αφήνει πλέον κανένα περιθώριο διατήρησης της τοπικής διαλέκτου. Ήδη οι νέοι μεγαλώνουν μιλώντας ‘’σωστά’’ και ακλουθώντας τον πιο αποδεκτό τρόπο ομιλίας. Πράγμα που προδιαθέτει πλήρως την αλλαγή της ντοπιολαλιάς σε αστικό περιβάλλον και αποδοχή της αστικής διαλέκτου.  

ΙΓ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Με την λήξη της ερευνητικής μας εργασία αποκομίσαμε αρκετά συμπεράσματα. Πρωταρχικά, συνειδητοποιήσαμε ότι ερευνώντας ομαδοσυνεργαστικά τις πηγές μας, συλλέγοντας και αξιολογώντας τις πληροφορίες καταλήγαμε στη γνώση με πολύ ενδιαφέρον και ελκυστικό τρόπο. Στη συνέχεια ανακαλύψαμε ότι πολλά στοιχεία σχετικά με την ντοπιολαλιά τα αγνοούσαμε αλλά και ότι πρόκειται για μια παρεξηγημένη- κοινωνικά – έννοια. Όμως η ερευνητική εργασία συνέβαλε στην ενδεδειγμένη και έγκυρη γνώση σχετικά την σπουδαιότητα της ντοπιολαλιάς στη ζωή και τον πολιτισμό μας.

ΙΔ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
~ http:// blogs.sch.gr/dimitaxiat/προγράμματα-περιβαλλοντικής εκπαίδε/τοπική                          -διάλεκτος/
~ http://4/gk–ioann.ioa.sch.gr/index–htm_files/-L.Totopikoidioma.pdf
~ http://el.wikipedia.org/wiki/Διάλεκτοι_της_Νεοελληνικης_γλώσσας
~ http://www.douka/:gr/app/wehrook
~ http://lyk–therm.ait.sch.gr/ntopiolalies/entopiolalies.pdf
~ http://lyk–therm.ait.sch.gr/ntopiolalies/about.htm
~ http://www.diavasame.gr/words.cfm?itemID=32
~ http://www.glossesweb.com
~ http://www.greek–language.gr
~ http://el.wikipedia.org