ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ – Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Για τη διδασκαλία του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στην Α΄ τάξη του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου, αξιοποιούνται:
• Tο εγχειρίδιο της Α΄ Λυκείου Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι (Ξενοφών, Θουκυδίδης) των Κ. Διαλησμά, Α. Δρουκόπουλου, Ε. Κουτρουμπέλη, Γ. Χρυσάφη
• Το Βιβλίο Μαθητή Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι: Κείμενα με παράλληλες μεταφράσεις (διαθέσιμο και: http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/2472/22-0005-02_Archaioi-Ellines-Istoriografoi_Keimeno-me-Paralliles-Metafraseis_A-Lykeiou_Vivlio-Mathiti/)
Ως βιβλία αναφοράς προτείνονται:
• H Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής (Γυμνασίου-Λυκείου) του Μ. Οικονόμου
• Το Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής (Α΄, Β΄, Γ΄ Λυκείου) του Α. Β. Μουμτζάκη (διαθέσιμο και: http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/2486/22-0031-02_Syntaktiko-tisArchaias-Ellinikis_A-B-G-Lykeiou/)
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Η διδασκαλία να ξεκινήσει από το κείμενο του Θουκυδίδη και να ακολουθήσει η διδασκαλία του κειμένου του Ξενοφώντα, για να υπάρχει ιστορική συνέχεια, ώστε να γίνονται κατανοητά τα γεγονότα από τους μαθητές και τις μαθήτριες.
Ως εξεταστέα ύλη ορίζεται η παρακάτω από το εγχειρίδιο Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι (Ξενοφών, Θουκυδίδης) των Κ. Διαλησμά, Α. Δρουκόπουλου, Ε. Κουτρουμπέλη, Γ. Χρυσάφη:
1. Εισαγωγή
α) Κεφάλαιο Β΄: Θουκυδίδης Ὀλόρου Ἁλιμούσιος (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες – Μέθοδος – Η δομή του έργου. Ο χρόνος της σύνθεσής του – Γλώσσα και ύφος)
β) Κεφάλαιο Γ΄: Ξενοφών Γρύλλου Ἐρχιεύς (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες).
2. Κείμενα
α) Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, Βιβλίο 3ο, με βασικό θεματικό πυρήνα: Ισχύς και δίκαιο, η «ηθική» του πολέμου
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Κεφάλαιο 70 (μόνο από μετάφραση)
Κεφάλαιο 71-73
Κεφάλαιο 74
Κεφάλαιο 75
Κεφάλαιο 78 (μόνο από μετάφραση)
Κεφάλαιο 81
Κεφάλαιο 82-83 (μόνο από μετάφραση)
β) Ξενοφών, Ἑλληνικά, Βιβλίο 2ο, με βασικό θεματικό πυρήνα: Στρατιωτική υπεροχή και πολιτική κυριαρχία
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Κεφάλαιο 1. ʋɲʌ͘16-32 (μόνο από μετάφραση)
Κεφάλαιο 2. ʋɲʌ͘ 1-4
Κεφάλαιο 2. ʋɲʌ͘ 16-23
Κεφάλαιο 3. ʋɲʌ͘11-16 (μόνο από μετάφραση)
Κεφάλαιο 3. ʋɲʌ͘50-56
Κεφάλαιο 4. ʋɲʌ͘ 1-17 (μόνο από μετάφραση)
Κεφάλαιο 4. ʋɲʌ͘ 18-23
Στην Α΄ Λυκείου οι μαθητές και οι μαθήτριες θα προσεγγίσουν και θα εμβαθύνουν, στο πλαίσιο της δομολειτουργικής προσέγγισης των πρωτότυπων κειμένων και σε άμεσο συσχετισμό με αυτά (κειμενοκεντρική προσέγγιση), στα εξής γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα:
α) Γραμματικά φαινόμενα
• Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ κλίσης (μονόθεμα)
• Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ κλίσης (διπλόθεμα)
• Υγρόληκτα ουσιαστικά Γ κλίσης (διπλόθεμα)
• Ανώμαλα ουσιαστικά
• Επίθετα Γ κλίσης (φωνηεντόληκτα, αφωνόληκτα και ενρινόληκτα). Κλίση μετοχών
• Ανώμαλα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων
• Αντωνυμίες κτητικές
• Κλίση συνηρημένων ρημάτων σε -άω, -έω και -όω. Σχηματισμός των άλλων χρόνων
• Αόριστος Β
• Παθητικός Μέλλοντας Α και Παθητικός Αόριστος Α
• Ρήματα υγρόληκτα και ενρινόληκτα. Σχηματισμός Μέλλοντα και Αορίστου
• Σχηματισμός Μέλλοντα των σε -ίζω ρημάτων
• Σχηματισμός συντελικών χρόνων αφωνόληκτων ρημάτων.
β) Συντακτικά φαινόμενα
• Κατηγορούμενο. Γενική κατηγορηματική. Επιρρηματικό και προληπτικό κατηγορούμενο
• Αντικείμενο άμεσο και έμμεσο. Σύστοιχο αντικείμενο. Κατηγορούμενο του αντικειμένου
• Απαρέμφατο έναρθρο και άναρθρο. Απρόσωπη σύνταξη
• Μετοχές: κατηγορηματική και επιρρηματική. Συνημμένη και απόλυτη
• Β όρος σύγκρισης
• Ομοιόπτωτοι – Ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί
• Επιρρηματικοί προσδιορισμοί (εμπρόθετοι, πλάγιες πτώσεις)
• Παρατακτική – Υποτακτική σύνδεση
• Δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (είδος, εκφορά, λειτουργία)
• Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις (είδος)
• Υποθετικοί λόγοι (εντοπισμός υπόθεσης – απόδοσης).
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 1
Άρθρο 1, Χαρακτηρισμός των διδασκομένων μαθημάτων
1. Τα μαθήματα της Α΄ τάξης του Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε δύο (2) ομάδες:
α) Η ομάδα Α’ περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις και είναι τα εξής:
- Ελληνική Γλώσσα (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία και Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία),
- Μαθηματικά (Άλγεβρα και Γεωμετρία),
- Ιστορία,
- Φυσικές Επιστήμες (μόνο οι κλάδοι Φυσική και Χημεία),
- Αγγλικά
β) Η ομάδα Β’ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις.
2. Τα μαθήματα της Β΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε δύο (2) ομάδες:
α) Η ομάδα Α΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις και είναι τα εξής:
Γενικής Παιδείας:
- Ελληνική Γλώσσα (μόνο ο κλάδος Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία),
- Ιστορία,
- Φυσικές Επιστήμες (μόνο ο κλάδος Βιολογία),
- Μαθηματικά (Άλγεβρα και Γεωμετρία)
- Αγγλικά
και τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού.
β) Η ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις.
3. Τα μαθήματα της Γ΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε δύο (2) ομάδες:
α) Η ομάδα Α΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις και είναι τα εξής:
- Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία,
- Μαθηματικά (μόνο για τους μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών),
- Ιστορία (μόνο για τους μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας και της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής) και
- όλα τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού.
β) Η ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 2
Άρθρο 2, Κλάδοι μαθημάτων
Στις Α’ και Β’ τάξεις Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου:
i. To μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας χωρίζεται στους εξής κλάδους:
α) Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
β) Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
ii. To μάθημα των Μαθηματικών χωρίζεται στους εξής κλάδους:
α) Άλγεβρα
β) Γεωμετρία
iii. To μάθημα των Φυσικών Επιστημών χωρίζεται στους εξής κλάδους:
α) Φυσική
β) Χημεία
γ) Βιολογία
Κάθε κλάδος βαθμολογείται χωριστά. Ο τελικός βαθμός για κάθε μάθημα με κλάδους είναι ο μέσος όρος των τελικών βαθμών των κλάδων του με προσέγγιση δεκάτου.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 3
Άρθρο 3, Κοινοποίηση της προφορικής βαθμολογίας – Ενημέρωση των κηδεμόνων
- Στο τέλος κάθε τετραμήνου και μετά την κατάθεση και καταχώριση της προφορικής βαθμολογίας, καλούνται οι κηδεμόνες των μαθητών για ενημέρωση αναφορικά με την επίδοση, την επιμέλεια, τη φοίτηση και τη συμπεριφορά των παιδιών τους και τους επιδίδεται ο ατομικός έλεγχος προόδου του μαθητή.
- Με ευθύνη του Διευθυντή και με απόφαση του Συλλόγου των διδασκόντων στα μέσα κάθε τετραμήνου οργανώνεται μία (1) τουλάχιστον συνάντηση κηδεμόνων, με σκοπό την ενημέρωσή τους στα θέματα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Κατόπιν συνεννόησης Διευθυντή και διδασκόντων, ορίζεται πρόγραμμα ενημέρωσης των κηδεμόνων, σύμφωνα με το οποίο κάθε διδάσκων έχει την υποχρέωση μία (1) τουλάχιστον ημέρα την εβδομάδα να δέχεται τους κηδεμόνες των μαθητών. Το πρόγραμμα ανακοινώνεται στην αρχή του διδακτικού έτους και κοινοποιείται γραπτώς στους κηδεμόνες μέσω των μαθητών.
- Οι κηδεμόνες των μαθητών δικαιούνται να ενημερώνονται από τους διδάσκοντες, κατά τις ημέρες που έχουν ορισθεί στο πρόγραμμα ενημέρωσης κηδεμόνων, για όλα τα στοιχεία της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Οι διδάσκοντες επιδεικνύουν τα γραπτά των μαθητών, εφόσον ζητηθεί από τους κηδεμόνες τους και μόνο. Παράλληλα οι κηδεμόνες έχουν τη δυνατότητα να ενημερώσουν τους εκπαιδευτικούς για θέματα που πιθανώς επηρεάζουν την επίδοση των παιδιών τους.
- Στους ελέγχους προόδου που δίνονται στους μαθητές και στους κηδεμόνες, αναγράφεται υποχρεωτικά και ο αντίστοιχος μέσος όρος της προφορικής βαθμολογίας όλων των μαθητών του τμήματος για κάθε μάθημα.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 4
Άρθρο 4, Θέματα των εξετάσεων
- Τα θέματα των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων περιλαμβάνουν ποικιλία ερωτήσεων (π.χ. σύντομης απάντησης, ελεύθερης ανάπτυξης), οι οποίες είναι κλιμακούμενου βαθμού δυσκολίας, αφορούν ευρεία έκταση της εξεταστέας ύλης, είναι εφικτό να απαντηθούν με πληρότητα στον προβλεπόμενο χρόνο και ακολουθούν τη φιλοσοφία των θεσμοθετημένων προγραμμάτων σπουδών και των σχολικών εγχειριδίων.
- Τα θέματα των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων διατυπώνονται την ημέρα διεξαγωγής των εξετάσεων με τη συνεργασία των καθηγητών που διδάσκουν το ίδιο μάθημα στην ίδια τάξη κάθε Λυκείου, είναι κοινά για όλα τα τμήματα της τάξης του Λυκείου και συνυπογράφονται από τον Διευθυντή του Λυκείου.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 5
Άρθρο 5, Τρόπος εξέτασης των μαθημάτων
1. Τα θέματα των προαγωγικών, απολυτηρίων και κατατακτηρίων εξετάσεων λαμβάνονται από την ύλη που ορίζεται ως εξεταστέα για κάθε μάθημα κατά το έτος που γίνονται οι εξετάσεις. Οι ερωτήσεις είναι ανάλογες με εκείνες που υπάρχουν στα σχολικά εγχειρίδια και στις οδηγίες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, διατρέχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης, ελέγχουν ευρύ φάσμα διδακτικών στόχων και είναι κλιμακούμενου βαθμού δυσκολίας. Οι μαθητές απαντούν υποχρεωτικά σε όλα τα θέματα.
2. Σε περίπτωση κατά την οποία ένα θέμα αναλύεται σε υποερωτήματα, η βαθμολογία που προβλέπεται για αυτό κατανέμεται ισότιμα στις επιμέρους ερωτήσεις, εκτός αν κατά την ανακοίνωση των θεμάτων καθορίζεται διαφορετικός βαθμός για κάθε μια από αυτές.
Α. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία/Αρχαία Ελληνικά
Ι. Για την εξέταση της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου, δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο:
α) απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, 12-20 στίχων, με νοηματική συνοχή,
β) απόσπασμα κείμενου, διδαγμένου από μετάφραση, και ζητείται:
α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα τμήμα του πρωτότυπου κειμένου οκτώ έως δέκα (8-10) στίχων.
β) να απαντήσουν σε:
i. τρεις (3) ερωτήσεις ερμηνευτικές που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα, στη στάση, στο ήθος ή στον χαρακτήρα προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη δομή του κειμένου, σε υφολογικά και αισθητικά θέματα. Οι δύο (2) από τις ερωτήσεις αυτές αναφέρονται στο απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, και η τρίτη στο τμήμα του διδαγμένου από μετάφραση κειμένου σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
ii. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες, στη σύνδεση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα κ.λπ.
iii. μία (1) ερώτηση γραμματικής.
iv. μία (1) ερώτηση συντακτικού.
ν. μία (1) ερώτηση κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλής επιλογής, αντιστοίχισης, κ.ά.) που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος του κειμένου, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
Οι ερωτήσεις υπό τα στοιχεία «ii», «iii» και «iv» μπορεί να αναλύονται σε δύο (2) ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες και καθεμία από τις επτά (7) ερωτήσεις με δέκα (10) μονάδες
Το διδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο, και, μαζί με αυτό, το οριζόμενο προς μετάφραση τμήμα του, η λεξιλογική-σημασιολογική ερώτηση υπό το στοιχείο «β, ii» και η ερώτηση υπό το στοιχείο «β, v» λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων. Οι υπόλοιπες ερωτήσεις, καθώς και το απόσπασμα του διδαγμένου από μετάφραση κειμένου ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/ουσες.
II. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Γενικής Παιδείας της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες, σε φωτοαντίγραφο, απόσπασμα διδαγμένου από το πρωτότυπο κειμένου 12 έως 20 στίχων, με
νοηματική συνοχή και ζητείται:
α) Μετάφραση στη Νέα Ελληνική ενός τμήματός του που αποτελείται από οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
β) Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα και επιχειρήματα, στη στάση, στο ήθος ή στο χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη συσχέτιση του υπό εξέταση κειμένου με γραμματολογικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη του μαθήματος. Οι δύο (2) αυτές ερωτήσεις αναφέρονται στο δοθέν από το πρωτότυπο απόσπασμα.
γ) Απάντηση σε μία (1) ερώτηση που ζητεί τη σύγκριση του εξεταζόμενου κειμένου με παράλληλο κείμενο σε νεοελληνικό λόγο, διδαγμένο (από τα μεταφρασμένα κείμενα των οποίων έχει γίνει σχετική επεξεργασία κατά τη διδακτική διαδικασία) ή αδίδακτο που επιλέγεται από τον/τη διδάσκοντα/-ουσα. Για τις απαιτήσεις της σύγκρισης δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο το εν λόγω κείμενο.
δ) Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις επί του δοθέντος από το πρωτότυπο διδαγμένου κειμένου (που είναι δυνατόν να αναλύονται σε δύο ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα) από τις οποίες:
i. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες, στη συσχέτιση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα, κ.λπ. και
ii. μία (1) ερώτηση αποκλειστικά υφολογικού χαρακτήρα (εκφραστικά σχήματα, αισθητικά θέματα, λεξικογραμματικά φαινόμενα), προκειμένου να αναδειχθεί η λειτουργία συγκεκριμένων εκφραστικών επιλογών του συγγραφέα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες, οι δύο (2) ερμηνευτικές ερωτήσεις που αναφέρονται στο πρωτότυπο δοθέν απόσπασμα βαθμολογούνται με δεκαπέντε (15) μονάδες η καθεμία, η ερώτηση σύγκρισης του εξεταζόμενου με παράλληλο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες και τέλος καθεμία από τις ερωτήσεις υπό τα στοιχεία δ) i και δ) ii με δεκαπέντε (15) μονάδες.
III. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής:
1. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων, με νοηματική συνοχή, και παράλληλο κείμενο στη Νέα Ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή νεότερη ελληνική γραμματεία.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων ανοικτού ή κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κ.λπ.)
ii) να απαντήσουν σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές (2Χ10):
• Η πρώτη αναφέρεται σε ιδέες/αξίες/προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/κοινωνικό/πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το διδαγμένο από το πρωτότυπο κείμενο
• Η δεύτερη αναφέρεται στο παράλληλο κείμενο σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ανοικτού ή κλειστού τύπου που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2. Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές πληροφορίες, απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i) να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
ii) να απαντήσουν σε μία(1) ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα του κειμένου.
iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
iv. να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση λέξεων/φράσεων/προτάσεων/άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
3. Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας. Η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται με είκοσι (20) μονάδες. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων.
Τα τρία κείμενα (διδαγμένο, παράλληλο, αδίδακτο) και οι ζητούμενες ερωτήσεις- δραστηριότητες 1i και 1iv, καθώς και οι 2i και 2iv που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ οι υπόλοιπες ερωτήσεις-δραστηριότητες ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
IV. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνικά της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής:
1. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων, με νοηματική συνοχή, και παράλληλο κείμενο στη Νέα Ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή νεότερη ελληνική γραμματεία.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων ανοικτού ή κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κ.λπ.)
ii) να απαντήσουν σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές (2Χ10):
• Η πρώτη αναφέρεται σε ιδέες/αξίες/προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/κοινωνικό/πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/ σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το διδαγμένο από το πρωτότυπο κείμενο
• Η δεύτερη αναφέρεται στο παράλληλο κείμενο σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ανοικτού ή κλειστού τύπου που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2. Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές πληροφορίες, απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i) να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
ii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα του κειμένου.
iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
iv) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση λέξεων/φράσεων/προτάσεων/άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
3. Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας. Η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται με είκοσι (20) μονάδες. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων.
Β. Ελληνική Γλώσσα (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία) Α’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου.
Για την εξέταση της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου οι μαθητές/-τριες αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην κατανόηση και παραγωγή λόγου. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες δύο μη διδαγμένα
κείμενα, συνολικής έκτασης έως δύο σελίδων, εκ των οποίων το ένα είναι λογοτεχνικό, αυτοτελές ή απόσπασμα, (ποίημα, διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο) και το δεύτερο μη λογοτεχνικό κείμενο το οποίο μπορεί να είναι αυτοτελές, ελαφρώς διασκευασμένο, ή
απόσπασμα, (άρθρο, συνέντευξη, κριτική, δοκίμιο, επιστολή, χρονογράφημα, επιφυλλίδα, εισήγηση-ομιλία).
Τα κείμενα είναι δυνατόν να συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια, και λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν, να μετασχηματίζουν, να προεκτείνουν δημιουργικά, να διαλέγονται με αυτά, να αξιολογούν στάσεις, αξίες, ιδέες, βασιζόμενοι/ες σε στοιχεία των κειμένων και να παράγουν ερμηνευτικό και κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων (όπου χρειάζεται). Το νοηματικό περιεχόμενο του μη λογοτεχνικού κειμένου είναι συναφές με κάποια από τις θεματικές ενότητες που ορίζονται στην εξεταστέα ύλη.
- Το πρώτο θέμα σχετίζεται με το μη λογοτεχνικό κείμενο και περιλαμβάνει τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Το πρώτο ερώτημα αφορά την κατανόηση του κειμένου ή τη συνοπτική απόδοση των απόψεωνθέσεων που διατυπώνονται για ένα από τα πραγματευόμενα στο κείμενο θέματα. Το δεύτερο ερώτημα αφορά την οργάνωση του λόγου (συνοχή, συνεκτικότητα, τρόποι ανάπτυξης, συλλογιστική πορεία). Το τρίτο ερώτημα αφορά τη λειτουργία μορφοσυντακτικών δομών του κειμένου, επικοινωνιακές συνθήκες, πλαίσιο, στόχους, σημειωτικούς τρόπους, βασικές κειμενικές λειτουργίες, λεξιλόγιο, υφολογικά στοιχεία, στίξη, γλωσσικές ποικιλίες. Το πρώτο θέμα βαθμολογείται με 35 μονάδες (10+10+15).
- Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με το μη λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου επί θέματος που απορρέει και προεκτείνει το κείμενο αναφοράς. Με αυτό καλούνται οι μαθητές/-τριες να κρίνουν, να σχολιάσουν σημεία του κειμένου ή να ανασκευάσουν θέσεις του, αναπτύσσοντας τεκμηριωμένα τις προσωπικές απόψεις τους. Το μαθητικό κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση 350-400 λέξεις. Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
- Το τρίτο θέμα συνδέεται με το λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γλώσσα/μορφή του: γλωσσικές επιλογές, λεξιλόγιο, έγκλιση, ρηματικό πρόσωπο, στίξη, εκφραστικά μέσα, το ύφος και τον τόνο. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 20 μονάδες.
- Το τέταρτο θέμα αναφέρεται στο λογοτεχνικό κείμενο και ζητείται από τους/τις μαθητές/- τριες να σχολιάσουν ερμηνευτικά το κείμενο, να παρουσιάσουν την πρόσληψη/ανταπόκρισή τους σε αυτό, να προβούν σε στοχαστικές επισημάνσεις (αποδοχή ή απόρριψη) που αφορούν
χαρακτήρες του κειμένου, θέσεις, στάσεις, ιδέες, αξίες, κοινωνικά περιβάλλοντα. Το τέταρτο θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Τα δύο κείμενα, καθώς και το πρώτο και το τέταρτο θέμα που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων. Τα υπόλοιπα θέματα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
Γ. Ελληνική Γλώσσα (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία) Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου.
Για την εξέταση της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στη Β’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου οι μαθητές/-τριες αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην κατανόηση και παραγωγή λόγου.
Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες δύο μη διδαγμένα κείμενα, συνολικής έκτασης έως δύο σελίδων, εκ των οποίων το ένα είναι λογοτεχνικό, αυτοτελές ή απόσπασμα, (ποίημα, διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο) και το δεύτερο μη λογοτεχνικό κείμενο το οποίο
μπορεί να είναι αυτοτελές, ελαφρώς διασκευασμένο, ή απόσπασμα, (άρθρο, συνέντευξη, κριτική, δοκίμιο, επιστολή, χρονογράφημα, επιφυλλίδα, εισήγηση-ομιλία).
Τα κείμενα είναι δυνατόν να συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια, και λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν, να μετασχηματίζουν, να προεκτείνουν δημιουργικά, να διαλέγονται με αυτά, να αξιολογούν στάσεις, αξίες, ιδέες, βασιζόμενοι/-ες σε στοιχεία των κειμένων και να παράγουν ερμηνευτικό και κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων (όπου χρειάζεται). Το νοηματικό περιεχόμενο του μη λογοτεχνικού κειμένου είναι συναφές με κάποια από τις θεματικές ενότητες που ορίζονται στην εξεταστέα ύλη.
- Το πρώτο θέμα σχετίζεται με το μη λογοτεχνικό κείμενο και περιλαμβάνει τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Το πρώτο ερώτημα αφορά την κατανόηση του κειμένου ή τη συνοπτική απόδοση των απόψεων-θέσεων που διατυπώνονται για ένα από τα πραγματευόμενα στο κείμενο θέματα. Το δεύτερο ερώτημα αφορά την οργάνωση του λόγου (συνοχή, συνεκτικότητα, τρόποι ανάπτυξης, συλλογιστική πορεία). Το τρίτο ερώτημα αφορά τη λειτουργία μορφοσυντακτικών δομών του κειμένου, επικοινωνιακές συνθήκες, πλαίσιο, στόχους, σημειωτικούς τρόπους, βασικές κειμενικές λειτουργίες, λεξιλόγιο, υφολογικά στοιχεία, στίξη, γλωσσικές ποικιλίες. Το πρώτο θέμα βαθμολογείται με 35 μονάδες (10+10+15).
- Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με το μη λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου επί θέματος που απορρέει και προεκτείνει το κείμενο αναφοράς. Με αυτό καλούνται οι μαθητές/-τριες να κρίνουν, να σχολιάσουν σημεία του κειμένου ή να ανασκευάσουν
θέσεις του, αναπτύσσοντας τεκμηριωμένα τις προσωπικές απόψεις τους. Το μαθητικό κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση 350-400 λέξεις. Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες. - Το τρίτο θέμα συνδέεται με το λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γλώσσα/μορφή του: γλωσσικές επιλογές, λεξιλόγιο, έγκλιση, ρηματικό πρόσωπο, στίξη, εκφραστικά μέσα, το ύφος και τον τόνο. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 20 μονάδες.
- Το τέταρτο θέμα αναφέρεται στο λογοτεχνικό κείμενο και ζητείται από τους/τις μαθητές/- τριες να σχολιάσουν ερμηνευτικά το κείμενο, να παρουσιάσουν την πρόσληψη/ανταπόκρισή τους σε αυτό, να προβούν σε στοχαστικές επισημάνσεις (αποδοχή ή απόρριψη) που αφορούν
χαρακτήρες του κειμένου, θέσεις, στάσεις, ιδέες, αξίες, κοινωνικά περιβάλλοντα. Το τέταρτο θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Τα δύο κείμενα, καθώς και το πρώτο και το τέταρτο θέμα που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων. Τα υπόλοιπα θέματα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
Δ. Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
Στο μάθημα «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου οι μαθητές/-τριες αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην κατανόηση και παραγωγή λόγου.
Δίνονται στις μαθήτριες και τους μαθητές δύο ή τρία μη διδαγμένα κείμενα, συνολικής έκτασης έως τρεις σελίδες, ένα εκ των οποίων είναι λογοτεχνικό, σε ολοκληρωμένη ή αποσπασματική μορφή, (ποίημα, διήγημα, μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο)· τα υπόλοιπα κείμενα μπορεί να είναι σε ολοκληρωμένη, ελαφρώς διασκευασμένη ή αποσπασματική μορφή: δημοσιογραφικά άρθρα, συνεντεύξεις, κριτικές, δοκίμια, επιστημονικά κείμενα, αφίσες με λεζάντα, πληροφοριακά κείμενα με εικόνες, σκίτσα, πίνακες ή διαγράμματα κ.ά.), διαφορετικά μεταξύ τους ως προς το κειμενικό είδος, ώστε να αποτιμάται η αναγνωστική ικανότητα των μαθητών και μαθητριών σε ποικιλία κειμενικών ειδών. Τα κείμενα μπορούν να συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν και να αξιολογούν στάσεις, αξίες, ιδέες κ.ά. βασιζόμενοι/ες σε στοιχεία των κειμένων, καθώς επίσης να παράγουν ερμηνευτικό και κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων (όπου χρειάζεται). Το νοηματικό περιεχόμενο των μη λογοτεχνικών κειμένων πρέπει να είναι συναφές με κάποιον ή κάποιους από τους θεματικούς άξονες που προσδιορίζονται στο Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας.
Τα κείμενα συνοδεύονται από τα εξής θέματα:
Το πρώτο θέμα σχετίζεται με τα μη λογοτεχνικά κείμενα και αφορά στη συνοπτική νοηματική απόδοση από τους μαθητές και τις μαθήτριες μέρους ενός κειμένου ή τη συνοπτική απόδοση των απόψεων που διατυπώνονται σε ένα κείμενο για κάποιο ζήτημα. Το πρώτο θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με τα μη λογοτεχνικά κείμενα και αναλύεται σε τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Ένα από αυτά μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα.
Τα ερωτήματα σχετίζονται με:
α) την αξιοποίηση του πλαισίου των κειμένων (κοινωνικού, ιστορικού, πολιτιστικού, του χώρου και του χρόνου) με σκοπό την κατανόηση των λόγων και των ενεργειών των υποκειμένων (ατομικών και συλλογικών) που αναφέρονται στα κείμενα, και των σχέσεων μεταξύ τους,
β) τον εντοπισμό και την ερμηνευτική προσέγγιση σκοπών, στάσεων, βασικών θέσεων και προθέσεων του/των συντάκτη/συντακτών των κειμένων, καθώς και την τεκμηρίωση της βασικής ιδέας του κειμένου,
γ) την αξιολόγηση της συνάφειας ιδεών, επιχειρημάτων, τίτλων, υπότιτλων, εικόνων κ.ά. με μια θέση, άποψη ή ζήτημα που θέτει το κείμενο και της αποδεικτικής τους αξίας,
δ) τον εντοπισμό και τη συσχέτιση συγκεκριμένων κειμενικών δεικτών που οργανώνουν το κείμενο ως σημασιοδοτημένη κατασκευή -δηλαδή, οι μαθητές/-τριες να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο δείκτες (π.χ. λεξιλόγιο, ρηματικά πρόσωπα, στίξη, εκφραστικά μέσα, τρόπους σύνταξης, κ.ά.) και να αναγνωρίζουν τη λειτουργία τους στο κείμενο,
ε) την αναγνώριση και την ερμηνευτική προσέγγιση του τρόπου σύνδεσης και οργάνωσης ιδεών, προτάσεων, παραγράφων ή διαφόρων σημειωτικών τρόπων σε ένα κείμενο, αφού λάβουν οι μαθητές και οι μαθήτριες υπόψη το επικοινωνιακό πλαίσιο και τα κοινωνικά συμφραζόμενα,
στ) τη σύγκριση των μη λογοτεχνικών κειμένων ως προς τις θέσεις, τον τρόπο πραγμάτευσης του θέματος, την πειστικότητα, την αποτελεσματική μετάδοση του νοήματος κ.α.
Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με 40 μονάδες, που επιμερίζονται σε κάθε ερώτημα ανάλογα με τη βαρύτητα τους (15+15+10). Τα υποερωτήματα, επίσης, βαθμολογούνται ανάλογα με τη βαρύτητά τους.
Το τρίτο θέμα σχετίζεται με το λογοτεχνικό κείμενο και αφορά στην παραγωγή ερμηνευτικού σχολίου, με το οποίο επιδιώκεται οι μαθητές και οι μαθήτριες, αφενός να αναπτύσσουν κρίσιμα θέματα/ερωτήματα που πραγματεύεται το λογοτεχνικό κείμενο, αξιοποιώντας συνδυαστικά κειμενικούς δείκτες ή και στοιχεία συγκειμένου, αφετέρου να τοποθετούνται/ανταποκρίνονται στα θέματα/ερωτήματα αυτά, τεκμηριώνοντας τις προσωπικές τους θέσεις. Η προβλεπόμενη έκταση της απάντησης μπορεί να κυμαίνεται από 100 έως 200 λέξεις. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Στα παραπάνω θέματα χρειάζεται να είναι σαφής και προσεκτική η διατύπωση των ερωτημάτων, ώστε να αποφεύγονται επικαλύψεις στις απαντήσεις των μαθητριών και των μαθητών.
Το τέταρτο θέμα σχετίζεται με τα μη λογοτεχνικά κείμενα και αφορά στη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου, 300 έως 400 λέξεις (ανάλογα με τη βαρύτητα του θέματος), το οποίο ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο (σκοπό, πομπό, αποδέκτες, κειμενικό είδος) και ζητεί από τους μαθητές/-τριες την ανάπτυξη τεκμηριωμένης προσωπικής γνώμης, τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους με προβλήματα, θέσεις, στάσεις, στερεότυπα, προκαταλήψεις κ.ά. που θέτει το κείμενο/θέτουν τα κείμενα αναφοράς. Το τέταρτο θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
Ε. Ιστορία
1. Οι μαθητές/-τριες στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου αξιολογούνται στο μάθημα της Ιστορίας με συνδυασμό θεμάτων, τα οποία διαρθρώνονται σε δύο (2) ομάδες:
Ι. Στην ομάδα Α’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριων (χρονολογίες, ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων κ.λπ.):
1. Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), που βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες β) εξήγηση, δύο (2) ή τριών (3), ιστορικών όρων/εννοιών (1.β), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2. Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ. Στην ομάδα Β’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριών στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγιση τους (αξιοποίηση των ιστορικών μαρτυριών – ιστορικών πηγών, ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων βάσει κριτηρίων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων, σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.). Τα θέματα αυτής της ομάδας επιλέγονται από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από τις οποίες προέρχονται οι ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α’ και βαθμολογούνται αθροιστικά με 50 μονάδες. Στην ομάδα Β΄ χρησιμοποιούνται και ερωτήσεις κριτικής προσέγγισης και επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές/-τριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες-ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και, γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων. Οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των ιστορικών μαρτυριών που τους δίνεται για επεξεργασία.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω θεμάτων και των δύο ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της. Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς στους μαθητές/-τριες.
Τα θέματα της ομάδας Α΄ λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ τα θέματα της ομάδας Β΄ ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
2. Οι μαθητές/-τριες εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου με συνδυασμό θεμάτων/ερωτήσεων, που ταξινομούνται σε δύο (2) ομάδες:
Ι. Στην ομάδα Α’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριών (χρονολογίες, ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων κ.λπ.):
1. Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), που βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες β) εξήγηση δύο (2) ή τριών (3) ιστορικών όρων/εννοιών (1.β), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2. Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης (2.α) και (2.β) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ. Στην ομάδα Β’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριων στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγιση τους (ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων, σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.). Προς αποφυγήν επικαλύψεων, τα θέματα αυτής της ομάδας επιλέγονται από την εξεταστέα ύλη με τρόπο ώστε να είναι διαφορετικά ως προς το γνωστικό τους περιεχόμενο από τις ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α’ και βαθμολογούνται αθροιστικά με πενήντα (50) μονάδες. Στην περίπτωση αυτής της ομάδας χρησιμοποιούνται και ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, χάρτες, διαγράμματα και από όλα εκείνα τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται ως ιστορικά τεκμήρια ή ως μέσα άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω θεμάτων και των δύο (2) ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της. Οι βαθμολογικές μονάδες καθεμιάς καθορίζονται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνονται γραπτώς στους μαθητές/-τριες.
Τα θέματα της ομάδας Α’ λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ τα θέματα της ομάδας Β’ ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
3. Οι μαθητές/-τριες εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας Γενικής Παιδείας της Γ΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου με συνδυασμό θεμάτων, τα οποία διαρθρώνονται σε δύο (2) ομάδες.
Ι. Στην ομάδα Α΄ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών (χρονολογίες, ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων κ.λπ.):
1. Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), οι οποίες βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες· β) εξήγηση, δύο ή τριών, ιστορικών όρων/εννοιών (1.β), η οποία βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2. Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ. Στην ομάδα Β΄ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριων στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγισή τους (αξιοποίηση των ιστορικών μαρτυριών – ιστορικών πηγών, ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων βάσει κριτηρίων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων, σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.). Τα θέματα αυτής της ομάδας επιλέγονται από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από τις οποίες προέρχονται οι ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α΄ και βαθμολογούνται αθροιστικά με 50 μονάδες. Στην ομάδα Β΄ χρησιμοποιούνται ερωτήσεις κριτικής προσέγγισης και επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές/-τριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες – ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και, γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων. Οι μαθητές/-τριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των ιστορικών μαρτυριών, που τους δίνεται για επεξεργασία.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω θεμάτων και των δύο ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της. Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς στους μαθητές /-τριες.
4. Η Ιστορία της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζεται με συνδυασμό ερωτήσεων, οι οποίες ταξινομούνται σε δύο (2) ομάδες.
α) Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονται δύο θέματα που μπορούν να αναλύονται σε ερωτήσεις με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριων (ιστορικές έννοιες, ιστορικά γεγονότα, χρονολογίες, δράση ιστορικών προσώπων, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά φαινόμενα, κ.τ.λ.) και η κατανόησή τους.
β) Στη δεύτερη ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) τουλάχιστον θέματα που απαιτούν σύνθεση ιστορικών γνώσεων και κριτική ικανότητα (αξιολογήσεις ιστορικών γεγονότων ή ιστορικών προσώπων, ανάλυση αιτιών ή συνθηκών που συντέλεσαν στη διαμόρφωση και εξέλιξη σημαντικών ιστορικών φαινομένων κ.τ.λ.). Στην περίπτωση αυτή μπορούν να χρησιμοποιούνται και ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία. Το υλικό αυτό αφορά γραπτές ιστορικές πηγές, εικαστικά έργα, χάρτες, διαγράμματα κ.τ.λ. που χρησιμοποιούνται ως αποδεικτικά στοιχεία ή ως μέσα άντλησης στοιχείων για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε καθεμία από τις ομάδες αυτές. Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις κάθε ομάδας, μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας σε καθεμία από αυτές, η οποία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται στους μαθητές/-τριες γραπτώς.
ΣΤ. Λατινικά
1. Για την εξέταση στο μάθημα των Λατινικών της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις μαθητές/- τριες διδαγμένο κείμενο δέκα έως δώδεκα (10-12) στίχων και ζητείται από αυτούς/ές:
- να το μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική (20 μονάδες)
- να απαντήσουν στις εξής παρατηρήσεις (σύνολο 80 μονάδες):
– μία (1) παρατήρηση από την Εισαγωγή του σχολικού βιβλίου ανοικτού ή κλειστού τύπου (10 μονάδες)
– μία (1) παρατήρηση ετυμολογική: Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική (10 μονάδες)
– μία (1) παρατήρηση που θα αξιοποιεί τη χρήση στερεότυπης λατινικής φράσης στο κατάλληλο κειμενικό περιβάλλον της Νέας Ελληνικής (10 μονάδες)
– δύο (2) παρατηρήσεις Γραμματικής (30 μονάδες)
– μία (1) παρατήρηση Συντακτικού (20 μονάδες).
Καθεμία από τις παρατηρήσεις Γραμματικής και Συντακτικού μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα υποερωτήματα.
Από την Τράπεζα Θεμάτων λαμβάνονται με κλήρωση το κείμενο και, μαζί με αυτό, το οριζόμενο προς μετάφραση τμήμα του, καθώς και οι κάτωθι παρατηρήσεις:
– μία (1) παρατήρηση ετυμολογική: Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική
– μία (1) παρατήρηση Συντακτικού, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα υποερωτήματα.
Οι υπόλοιπες παρατηρήσεις ορίζονται από τους /τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
2. Για την εξέταση στο μάθημα των Λατινικών της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες διδαγμένο κείμενο δεκατεσσάρων έως δεκαέξι (14-16) στίχων από ένα ή περισσότερα κείμενα και ζητείται από αυτούς/ές:
- να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική δέκα έως δώδεκα (10-12) στίχους (20 μονάδες)
- να απαντήσουν στις εξής παρατηρήσεις (σύνολο 80 μονάδες):
– μία (1) παρατήρηση ανοικτού ή κλειστού τύπου από την Εισαγωγή του σχολικού βιβλίου των Μ. Πασχάλη, Γ. Σαββαντίδη, Λατινικά τ. Α΄ (10 μονάδες)
– μία (1) παρατήρηση ετυμολογική: Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική (10 μονάδες)
– δύο (2) παρατηρήσεις Γραμματικής (30 μονάδες)
– δύο (2) παρατηρήσεις Συντακτικού (30 μονάδες).
Καθεμία από τις παρατηρήσεις Γραμματικής και Συντακτικού μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) υποερωτήματα.
Ζ. Μαθηματικά
1. Η εξέταση στην Άλγεβρα και τη Γεωμετρία στις Α’ και Β’ τάξεις Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου και στα Μαθηματικά της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου γίνεται ως εξής:
Ι. Στους/στις μαθητές/-τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα από την εξεταστέα ύλη, με τα οποία ελέγχεται η γνώση εννοιών και ορολογίας, η δυνατότητα αναπαραγωγής γνωστικών στοιχείων, η ικανότητα εκτέλεσης γνωστών αλγορίθμων, η ικανότητα του/της μαθητή/-τριας να αναλύει, να συνθέτει και να επεξεργάζεται δημιουργικά ένα δεδομένο υλικό, καθώς και η ικανότητα επιλογής και εφαρμογής κατάλληλης μεθόδου.
II. Τα τέσσερα θέματα που δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες διαρθρώνονται ως εξής:
- Το πρώτο θέμα αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος περιέχει πέντε (05) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου (πολλαπλής επιλογής, Σωστού-Λάθους, αντιστοίχισης) με τις οποίες ελέγχεται η γνώση και η κατανόηση των βασικών εννοιών και των σπουδαιότερων συμπερασμάτων της θεωρίας σε όσο το δυνατόν ευρύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης. Στο δεύτερο μέρος ζητείται η απόδειξη μίας απλής πρότασης (ιδιότητας, λήμματος, θεωρήματος ή πορίσματος), που είναι αποδεδειγμένη στο σχολικό εγχειρίδιο.
- Το δεύτερο θέμα αποτελείται από μία άσκηση που είναι εφαρμογή ορισμών, αλγορίθμων ή προτάσεων (ιδιοτήτων, θεωρημάτων, πορισμάτων).
- Το τρίτο θέμα αποτελείται από μία άσκηση που απαιτεί από τον/τη μαθητή/-τρια ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης εννοιών και αποδεικτικών ή υπολογιστικών διαδικασιών.
- Το τέταρτο θέμα αποτελείται από μία άσκηση ή ένα πρόβλημα που η λύση του απαιτεί από τον/τη μαθητή/-τρια ικανότητες συνδυασμού και σύνθεσης γνώσεων, αλλά και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη στρατηγικών επίλυσής του.
Το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο θέμα μπορούν να αναλύονται σε επιμέρους ερωτήματα που διευκολύνουν τον/τη μαθητή/-τρια στη λύση.
III. Η βαθμολογία κατανέμεται ανά εικοσιπέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα. Ειδικότερα, στο πρώτο θέμα το πρώτο μέρος βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες, ενώ το δεύτερο μέρος βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες. Στο δεύτερο, τρίτο και τέταρτο θέμα η κατανομή της βαθμολογίας στα επιμέρους ερωτήματα μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους και καθορίζεται στη διατύπωση των θεμάτων.
Στα μαθήματα της Άλγεβρας και της Γεωμετρίας των Α΄και Β΄ τάξεων Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου και στα Μαθηματικά της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου, το δεύτερο και το τέταρτο θέμα λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας, ενώ το πρώτο και το τρίτο θέμα επιλέγονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
2. Για την εξέταση στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας και στα Μαθηματικά της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας και της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής:
Στους/στις μαθητές/-τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα από την εξεταστέα ύλη, τα οποία μπορούν να αναλύονται σε υποερωτήματα, με τα οποία ελέγχεται η δυνατότητα αναπαραγωγής γνωστικών στοιχείων, η γνώση εννοιών και ορολογίας και η ικανότητα εκτέλεσης γνωστών αλγορίθμων, η ικανότητα του/τη μαθητή/-τρια να αναλύει, να συνθέτει και να επεξεργάζεται δημιουργικά ένα δεδομένο υλικό, καθώς και η ικανότητα επιλογής και εφαρμογής κατάλληλης μεθόδου.
Τα τέσσερα θέματα που δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες διαρθρώνονται ως εξής:
- Το πρώτο θέμα αποτελείται από ερωτήματα θεωρίας που αφορούν έννοιες, ορισμούς, λήμματα, προτάσεις, θεωρήματα και πορίσματα. Με το θέμα αυτό ελέγχεται η κατανόηση των βασικών εννοιών, των σπουδαιότερων συμπερασμάτων, καθώς και η σημασία τους στην οργάνωση μιας λογικής δομής.
- Το δεύτερο και το τρίτο θέμα αποτελείται το καθένα από μία άσκηση που απαιτεί από τον/τη μαθητή/-τρια ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης εννοιών αποδεικτικών ή υπολογιστικών διαδικασιών. Η κάθε άσκηση μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα.
- Το τέταρτο θέμα αποτελείται από μία άσκηση ή ένα πρόβλημα που η λύση του απαιτεί από τον/τη μαθητή/-τρια ικανότητες συνδυασμού και σύνθεσης προηγούμενων γνώσεων, αλλά και την ανάληψη πρωτοβουλιών στη διαδικασία επίλυσής του. Το θέμα αυτό μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα, τα οποία βοηθούν τον/τη μαθητή/-τρια στη λύση.
Η βαθμολογία κατανέμεται ανά είκοσι πέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα.
Η. Φυσικές Επιστήμες (Φυσική, Χημεία, Βιολογία)
1. Στα μαθήματα Φυσική και Χημεία στις Α’ και Β’ τάξεις Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου και στο μάθημα Φυσική Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου η εξέταση γίνεται ως εξής:
Ι. Στους /Στις μαθητές/τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα από την εξεταστέα ύλη που καθορίζονται ως εξής:
α) Το πρώτο θέμα αποτελείται από πέντε (5) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου, με τις οποίες ελέγχεται η γνώση της θεωρίας σε όσο το δυνατόν ευρύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης.
β) Το δεύτερο θέμα αποτελείται από δύο (2) ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχεται η κατανόηση της θεωρίας και οι ικανότητες και δεξιότητες που απέκτησαν οι μαθητές/-τριες κατά την εκτέλεση των εργαστηριακών ασκήσεων ή άλλων δραστηριοτήτων που έγιναν στο πλαίσιο του μαθήματος. Με τις ερωτήσεις μπορεί να ζητηθεί από τους/τις μαθητές/-τριες να αναπτύξουν την απάντησή τους ή να απαντήσουν σε ένα ερώτημα κλειστού τύπου και να αιτιολογήσουν την απάντησή τους.
γ) Το τρίτο θέμα αποτελείται από άσκηση εφαρμογής της θεωρίας, η οποία απαιτεί ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης εννοιών, θεωριών, τύπων, νόμων και αρχών και μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα.
δ) Το τέταρτο θέμα αποτελείται από ένα πρόβλημα ή μία άσκηση, που απαιτεί ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης γνώσεων, αλλά και ανάπτυξη στρατηγικής για τη διαδικασία επίλυσής του. Το πρόβλημα αυτό ή η άσκηση μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους ερωτήματα.
ΙΙ. Η βαθμολογία κατανέμεται ανά είκοσι πέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα. Ειδικότερα, στο πρώτο θέμα κάθε μία ερώτηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες και στο δεύτερο θέμα η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δώδεκα (12) μονάδες και η δεύτερη με δεκατρείς (13) μονάδες. Στο τρίτο και τέταρτο θέμα η κατανομή της βαθμολογίας στα επιμέρους ερωτήματα μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας και καθορίζεται στη διατύπωση των θεμάτων.
Στα μαθήματα της Φυσικής και της Χημείας της Α’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου και στο μάθημα της Φυσικής Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Β΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου, το πρώτο και το τρίτο θέμα επιλέγονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα. Το δεύτερο και το τέταρτο θέμα λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
2. Στο μάθημα Βιολογία στις Α’ και Β’ τάξεις Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου οι μαθητές/-τριες εξετάζονται σε τέσσερα (4) ισόβαθμα θέματα που έχουν την ακόλουθη μορφή, περιεχόμενο και σκοπό:
1ο Θέμα: Περιλαμβάνει πέντε (5) ισόβαθμες ανεξάρτητες ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου, όπως: πολλαπλής επιλογής, σωστού-λάθους, διαζευκτικής απάντησης (από τις οποίες ο/η μαθητής/-τρια επιλέγει όποια ή όποιες συνεχίζουν ορθά μια ημιτελή φράση) κ. ά. Το θέμα αποσκοπεί στον έλεγχο της απόκτησης γνώσεων και της κατανόησης από τον/τη μαθητή/-τρια βιολογικών εννοιών, διαδικασιών ή φαινομένων από ένα ευρύ τμήμα της εξεταστέας ύλης.
2ο Θέμα: Περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις οι οποίες βαθμολογούνται με δώδεκα (12) και δεκατρείς (13) μονάδες αντίστοιχα. Οι ερωτήσεις αυτές μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους υποερωτήματα. Το θέμα αποσκοπεί στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να ανακαλεί γνώσεις που έχει αποκτήσει γύρω από το εξεταζόμενο θέμα (βιολογική έννοια, διαδικασία ή φαινόμενο) και να τις εκθέτει ή/και να τεκμηριώνει τις απόψεις του/της με πληρότητα και σαφήνεια.
3ο Θέμα: Περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις, οι οποίες βαθμολογούνται με δώδεκα (12) και δεκατρείς (13) μονάδες αντίστοιχα. Οι ερωτήσεις αυτές μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους υποερωτήματα. Κάθε μία από τις ερωτήσεις αυτές περιλαμβάνει μια απεικόνιση (εικόνα, διάγραμμα ροής, γραφική παράσταση κ.ά.) που μπορεί να αποδίδει μια βιολογική δομή, λειτουργία ή φαινόμενο. Η απεικόνιση συνοδεύεται από σχετικό επεξηγηματικό κείμενο. Ο/Η μαθητής/-τρια καλείται να απαντήσει σε υποερωτήματα που μπορεί να αφορούν στη δομική και λειτουργική σχέση των μερών (αν πρόκειται για βιολογική δομή), στην έκβαση του ή/και στους παράγοντες που την επηρεάζουν (αν πρόκειται για λειτουργία ή βιολογικό φαινόμενο) κ.ά. Το θέμα αποσκοπεί στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να αξιοποιεί θεωρητικές γνώσεις και δεξιότητες (ανάλυσης, σύνθεσης κ.τ.λ.) που έχει αποκτήσει, προκειμένου να εντοπίζει, να αντλεί, να αξιολογεί και να επεξεργάζεται πληροφορίες και δεδομένα που του/της παρέχει η απεικόνιση και το επεξηγηματικό κείμενο που τη συνοδεύει, ώστε να εξάγει συμπεράσματα και να διατυπώνει πλήρεις, σαφείς και στοιχειοθετημένες απαντήσεις.
4ο Θέμα: Περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις, οι οποίες βαθμολογούνται με δώδεκα (12) και δεκατρείς (13) μονάδες αντίστοιχα. Οι ερωτήσεις αυτές μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους υποερωτήματα. Κάθε ερώτηση αποτελεί δοκιμασία στην οποία ο/η μαθητής/-τρια καλείται είτε να διερευνήσει μια πραγματική ή υποθετική κατάσταση που περιγράφεται στην εκφώνηση (π.χ. την έκβαση μιας βιολογικής διαδικασίας) είτε να επιλύσει ένα πρόβλημα που άπτεται εφαρμογών της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή του σύγχρονου ανθρώπου, είτε να λύσει μια άσκηση εφαρμόζοντας την κατάλληλη μεθοδολογία και αξιοποιώντας βιολογικούς νόμους και θεωρίες. Το θέμα αποσκοπεί στην αξιολόγηση της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να αξιοποιεί, σε συνδυασμό, γνώσεις και δεξιότητες που έχει αποκτήσει από ποικίλες περιοχές της ύλης, προκειμένου να διερευνά και να ερμηνεύει καταστάσεις ή να επιλύει προβλήματα που σχετίζονται με τις εφαρμογές της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή.
Στο μάθημα της Βιολογίας Β΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου το πρώτο και το τρίτο θέμα επιλέγονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα. Το δεύτερο και το τέταρτο θέμα λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
3. Για την εξέταση στα μαθήματα Φυσική και Χημεία της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου, ισχύουν τα εξής:
Στους/Στις μαθητές/-τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα που έχουν την παρακάτω μορφή:
α) Το πρώτο θέμα αποτελείται από ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχεται η γνώση της θεωρίας σε όσο το δυνατόν ευρύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης.
β) Το δεύτερο θέμα αποτελείται από ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχεται η κατανόηση της θεωρίας και η κριτική ικανότητα των μαθητών και συγχρόνως οι νοητικές δεξιότητες που απέκτησαν κατά την εκτέλεση των εργαστηριακών ασκήσεων ή άλλων δραστηριοτήτων που έγιναν στο πλαίσιο του μαθήματος.
γ) Το τρίτο θέμα αποτελείται από μία άσκηση εφαρμογής της θεωρίας, η οποία απαιτεί ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης εννοιών, θεωριών, τύπων, νόμων και αρχών. Η άσκηση μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα.
δ) Το τέταρτο θέμα αποτελείται από ένα πρόβλημα ή μία άσκηση, που απαιτούν ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης γνώσεων, αλλά και την ανάπτυξη στρατηγικής για τη διαδικασία επίλυσής του. Το πρόβλημα αυτό ή η άσκηση μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους ερωτήματα.
Η βαθμολογία κατανέμεται ανά είκοσι πέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα.
4. Για την εξέταση στη Βιολογία Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής:
Στους/Στις μαθητές/-τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα που έχουν ως εξής:
α) Το πρώτο και δεύτερο θέμα αποτελούνται από ανεξάρτητες ερωτήσεις που στοχεύουν στον έλεγχο της απόκτησης γνώσεων και της δυνατότητας παρουσίασης και τεκμηρίωσης θεμάτων σχετικών με την εξεταστέα ύλη και της κατανόησης από τον/τη μαθητή/-τρια βιολογικών εννοιών, διαδικασιών ή φαινομένων.
β) Το τρίτο θέμα αποτελείται από ερωτήσεις που στοχεύουν στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να αξιοποιεί θεωρητικές γνώσεις και δεξιότητες (ανάλυση, σύνθεση κ.τ.λ.) για την αξιολόγηση δεδομένων και την εξαγωγή συμπερασμάτων.
γ) Το τέταρτο θέμα αποτελείται από μία άσκηση ή ένα πρόβλημα και στοχεύει στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να χρησιμοποιεί, σε συνδυασμό, γνώσεις ή δεξιότητες που απέκτησε για την επίλυσή τους.
Η βαθμολογία κατανέμεται ανά είκοσι πέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα.
Θ. Πολιτική Παιδεία, Οικονομία
1. Η εξέταση στο μάθημα Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου, Κοινωνιολογία) στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει δύο (2) ομάδες θεμάτων:
- Η πρώτη ομάδα αποτελείται από δύο θέματα με ερωτήσεις διαφόρων τύπων, με τις οποίες ελέγχεται τόσο η κατοχή των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων όσο και η κατανόησή τους. Κάθε ένα από τα δύο θέματα περιέχει ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει τρεις (3) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες. Ειδικότερα, περιλαμβάνει: μία ερώτηση με πέντε (5) υποερωτήματα Σωστού-Λάθους (5×3=15 Μονάδες) και δύο ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, που καθεμία βαθμολογείται με πέντε (5) Μονάδες (5×2=10 Μονάδες).
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις σύντομης απάντησης και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες. Η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δεκατρείς (13) μονάδες και η δεύτερη με δώδεκα (12) μονάδες. - Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει δύο θέματα με ερωτήσεις με τις οποίες ελέγχεται η ικανότητα συνθετικής και κριτικής ανάλυσης και εφαρμογής στην καθημερινή πράξη των γνώσεων που απέκτησαν οι μαθητές/-τριες.
Κάθε ένα από τα δύο (2) θέματα περιέχει δύο (2) ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
Η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δεκατρείς (13) μονάδες και η δεύτερη με δώδεκα (12) μονάδες.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες. Η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δεκατρείς (13) μονάδες και η δεύτερη με δώδεκα (12) μονάδες.
2. Η εξέταση στο μάθημα Οικονομία της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει τέσσερις (4) ομάδες ερωτήσεων:
- Η πρώτη αποτελείται από ερωτήσεις με τις οποίες ελέγχεται τόσο η κατοχή των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων όσο και η κατανόησή τους.
- Η δεύτερη αποτελείται από μία (1) ερώτηση με την οποία ελέγχεται η ικανότητα σύνθεσης και κριτικής ανάλυσης και εφαρμογής στην καθημερινή πράξη των γνώσεων που απέκτησαν οι μαθητές.
- Η τρίτη αποτελείται από μία (1) άσκηση, η οποία απαιτεί την εφαρμογή τύπων, νόμων ή αρχών για την εξαγωγή αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων. Η άσκηση μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα.
- Η τέταρτη αποτελείται από ένα (1) πρόβλημα, το οποίο απαιτεί την ικανότητα συνδυασμού γνώσεων για τον υπολογισμό, τη συσχέτιση και αξιολόγηση οικονομικών μεγεθών. Το πρόβλημα αυτό μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 25% σε καθεμία από τις ομάδες αυτές. Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις κάθε ομάδας, μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας σε καθεμία από αυτές, η οποία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται στους μαθητές γραπτώς.
Ι. Θρησκευτικά
1. Η εξέταση στο μάθημα Θρησκευτικά στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει δύο (2) ομάδες θεμάτων:
- Η πρώτη ομάδα αποτελείται από δύο (2) θέματα με ερωτήσεις διαφόρων τύπων, με τις οποίες ελέγχεται τόσο η κατοχή των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων όσο και η κατανόησή τους. Κάθε ένα από τα δύο (2) θέματα περιέχει ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει πέντε (5) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες (5×5=25).
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις σύντομης απάντησης και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες. Η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δεκατρείς (13) μονάδες και η δεύτερη με δώδεκα (12) μονάδες. - Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει δύο (2) θέματα με αντίστοιχες ερωτήσεις ευρύτερης ανάπτυξης, με τις οποίες ελέγχεται η ικανότητα συνθετικής και κριτικής ανάλυσης αλλά και διασύνδεσης γνώσεων, γεγονότων και διαδικασιών που απέκτησαν οι μαθητές/-τριες.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει μία (1) ερώτηση και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει επίσης μία (1) ερώτηση και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
2. Για το μάθημα Θρησκευτικά στη Β’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου η εξέταση περιλαμβάνει δύο (2) ομάδες θεμάτων:
- Η πρώτη ομάδα αποτελείται από δύο (2) θέματα με ερωτήσεις διαφόρων τύπων, με τις οποίες ελέγχεται τόσο η κατοχή των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων όσο
και η κατανόησή τους. Κάθε ένα από τα δύο (2) θέματα περιέχει ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει πέντε (5) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες (5×5=25).
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο (2) ερωτήσεις σύντομης απάντησης και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες. Η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες και η δεύτερη με δεκαπέντε (15) μονάδες. - Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει δύο (2) θέματα με αντίστοιχες ερωτήσεις ευρύτερης ανάπτυξης, με τις οποίες ελέγχεται η ικανότητα συνθετικής και κριτικής ανάλυσης αλλά και διασύνδεσης γνώσεων, γεγονότων και διαδικασιών που απέκτησαν οι μαθητές/-τριες.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει μία (1) ερώτηση και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει επίσης μία (1) ερώτηση και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
3. Η εξέταση στο μάθημα Θρησκευτικά στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει δύο (2) ομάδες ερωτήσεων:
- Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονται ερωτήσεις που ελέγχουν την κατοχή των γνώσεων που περιλαμβάνονται στην εξεταστέα ύλη και την κατανόησή τους.
- Στη δεύτερη ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) ερωτήσεις που απαιτούν συνδυασμό γνώσεων και κριτική ικανότητα από μέρους των μαθητών/-τριών.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε καθεμία από τις ομάδες αυτές. Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις κάθε ομάδας, μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας σε καθεμία από αυτές, η οποία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται στους/στις μαθητές/-τριες γραπτώς.
ΙΑ. Εφαρμογές Πληροφορικής, Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ, Πληροφορική
1. Η εξέταση στο μάθημα Εφαρμογές Πληροφορικής στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας και συγκεκριμένα:
- δύο (2) θέματα θεωρίας,
- δύο (2) θέματα ασκήσεων ή προβλημάτων.
Τα θέματα θεωρίας αποτελούνται από ερωτήσεις διαφόρων τύπων με τις οποίες ελέγχονται η γνώση και η κατανόηση της θεωρίας, η κριτική ικανότητα των μαθητών/-τριών, η ικανότητα αξιοποίησης θεωρητικών γνώσεων για την αξιολόγηση δεδομένων και την εξαγωγή συμπερασμάτων και η δυνατότητα παρουσίασής τους με σωστούς επιστημονικούς όρους και σωστό γραπτό λόγο.
Τα θέματα ασκήσεων ή προβλημάτων στοχεύουν στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να χρησιμοποιεί, σε συνδυασμό, γνώσεις ή δεξιότητες που απέκτησε για την επίλυσή τους.
Η βαθμολογία προκύπτει κατά 50% από τα θέματα της θεωρίας (2×25%) και κατά 50% από τις ασκήσεις ή τα προβλήματα (2×25%).
2. Η εξέταση στο μάθημα Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ στη Β’ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου γίνεται ως εξής:
- Στους/Στις μαθητές/-τριες δίνονται τέσσερα (4) θέματα από την εξεταστέα ύλη, με τα οποία ελέγχεται η γνώση και η κατανόηση εννοιών και ορολογίας, η κριτική ικανότητα, η δυνατότητα αναπαραγωγής γνωστικών στοιχείων, η ικανότητα του/της μαθητή/-τριας να αναλύει, να συνθέτει και να δημιουργεί, συνδυάζοντας γνώσεις ή δεξιότητες που απέκτησε για την επίλυσή τους.
- Τα τέσσερα (4) θέματα που δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες διαρθρώνονται ως εξής:
- Το πρώτο θέμα αποτελείται από πέντε (5) ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου (πολλαπλής επιλογής, Σωστού-Λάθους, αντιστοίχισης) με τις οποίες ελέγχεται η γνώση και η κατανόηση των βασικών εννοιών και των σπουδαιότερων συμπερασμάτων της θεωρίας σε όσο το δυνατόν ευρύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης.
- Το δεύτερο θέμα αποτελείται από δύο (2) ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχεται η κατανόηση της θεωρίας και οι ικανότητες και δεξιότητες που απέκτησαν οι μαθητές/-τριες κατά την εκτέλεση των εργαστηριακών ασκήσεων ή άλλων δραστηριοτήτων που έγιναν στο πλαίσιο του μαθήματος. Με τις ερωτήσεις μπορεί να ζητηθεί από τους/τις μαθητές/-τριες να αναπτύξουν την απάντησή τους ή να απαντήσουν σε ένα ερώτημα κλειστού τύπου και να αιτιολογήσουν την απάντησή τους.
- Το τρίτο θέμα αποτελείται από ένα (1) πρόβλημα ή μία (1) άσκηση εφαρμογής της θεωρίας, η οποία απαιτεί ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης εννοιών, θεωριών, εντολών και αρχών και μπορεί να αναλύεται σε επιμέρους ερωτήματα που διευκολύνουν τον/τη μαθητή/-τρια στη λύση.
- Το τέταρτο θέμα αποτελείται από ένα (1) πρόβλημα ή μία (1) άσκηση, που απαιτεί ικανότητα συνδυασμού και σύνθεσης γνώσεων, αλλά και ανάπτυξη στρατηγικής για τη διαδικασία δημιουργίας ή επίλυσής του. Το πρόβλημα αυτό ή η άσκηση μπορεί να αναλύονται σε επιμέρους ερωτήματα που διευκολύνουν τον/τη μαθητή/-τρια στη λύση.
Η βαθμολογία κατανέμεται ανά εικοσιπέντε (25) μονάδες στο καθένα από τα τέσσερα (4) θέματα. Ειδικότερα, στο πρώτο θέμα κάθε μία ερώτηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες και στο δεύτερο θέμα η πρώτη ερώτηση βαθμολογείται με δώδεκα (12) μονάδες και η δεύτερη με δεκατρείς (13) μονάδες. Στο τρίτο και τέταρτο θέμα η κατανομή της βαθμολογίας στα επιμέρους ερωτήματα μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας και καθορίζεται στη διατύπωση των θεμάτων.
3. Η εξέταση στο μάθημα Πληροφορική της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει θέματα θεωρίας και ασκήσεων ή προβλημάτων και είναι κλιμακούμενης δυσκολίας.
- Τα θέματα θεωρίας αποτελούνται από ερωτήσεις διαφόρων τύπων με τις οποίες ελέγχονται η γνώση και η κατανόηση της θεωρίας, η κριτική ικανότητα των μαθητών/-τριων, η ικανότητα αξιοποίησης θεωρητικών γνώσεων για την αξιολόγηση δεδομένων και την εξαγωγή συμπερασμάτων και η δυνατότητα παρουσίασής τους με σωστούς επιστημονικούς όρους και σωστό γραπτό λόγο.
- Τα θέματα ασκήσεων ή προβλημάτων στοχεύουν στον έλεγχο της ικανότητας του/της μαθητή/-τριας να χρησιμοποιεί, σε συνδυασμό, γνώσεις ή δεξιότητες που απέκτησε για την επίλυσή τους.
Η εξέταση στο μάθημα αυτό περιλαμβάνει ένα (1) θέμα θεωρίας και τρεις (3) ασκήσεις ή προβλήματα σχετικά με το περιεχόμενο του μαθήματος και τις εφαρμογές του. Η βαθμολογία προκύπτει κατά 40% από το θέμα της θεωρίας και κατά 60% (3×20%) από τις ασκήσεις ή τα προβλήματα.
ΙΒ. Ξένες Γλώσσες
1. Στην Α’ και Β’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου τα θέματα των εξετάσεων των Αγγλικών ορίζονται ως εξής:
Θέμα 1. Κατανόηση γραπτού λόγου
Δίδεται κείμενο 180-350 λέξεων, το οποίο συνοδεύεται από μία δοκιμασία με δέκα (10) ερωτήματα συμπλήρωσης που αποσκοπούν (α) στον έλεγχο σφαιρικής κατανόησης ή/και (β) κατανόησης επιμέρους μηνυμάτων/πληροφοριών του κειμένου (σύνολο 30% της βαθμολογίας). Επισημαίνεται ότι το κείμενο αυτό θα πρέπει να είναι τροποποιημένο απόσπασμα από κείμενο των ενοτήτων της διδακτέας ύλης ή άλλο κείμενο συναφές με το θεματικό περιεχόμενο και το λεξιλόγιο των ενοτήτων αυτών. Πιο συγκεκριμένα, τα θέματα της εξέτασης θα προκύψουν μετά από επεξεργασία και τροποποίηση των διδαγμένων κειμένων και ασκήσεων του βιβλίου. Δίνεται η δυνατότητα να συμπεριληφθούν και νέα κείμενα με την προϋπόθεση ότι ανήκουν στις ίδιες θεματικές κατηγορίες με τις ως άνω ενότητες (2-8) και περιλαμβάνουν αντίστοιχο λεξιλόγιο.
Θέμα 2α. Λεξικογραμματική
Δίδεται μία (1) δοκιμασία με αφετηρία το κείμενο κατανόησης, που αποσκοπεί στον έλεγχο λεξιλογικής ικανότητας με δέκα (10) επιμέρους ερωτήματα συμπλήρωσης (σύνολο 20% της βαθμολογίας).
Θέμα 2β. Λεξικογραμματική
Δίδεται μία (1) δοκιμασία που αποσκοπεί στον έλεγχο γραμματικής ικανότητας με δέκα (10) επιμέρους ερωτήματα επιλογής (σύνολο 20% της βαθμολογίας).
Θέμα 3. Παραγωγή γραπτού λόγου
Οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να παράγουν κείμενο γραπτού λόγου έκτασης 120- 150 λέξεων, σύμφωνα με πληροφορίες, παροτρύνσεις, ή/και οδηγίες που παρέχονται στα αγγλικά και οι οποίες ορίζουν με σαφήνεια το συγκειμενικό πλαίσιο της παραγωγής του (δηλαδή ποιος γράφει, σε ποιον και για ποιον σκοπό) (σύνολο 30%).
Τα θέματα ορίζονται κατά 50% με κλήρωση από την τράπεζα θεμάτων και κατά 50% από τον/τη διδάσκοντα/-ουσα. Συγκεκριμένα: Τα θέματα 1 και 2α λαμβάνονται με κλήρωση από την τράπεζα θεμάτων ενώ τα θέματα 2β και 3 ορίζονται από τον/τη διδάσκοντα/-ουσα το μάθημα.
2. Η εξέταση των Γαλλικών και Γερμανικών στην Α’ και Β’ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας. Τα θέματα των εξετάσεων ορίζονται ως εξής:
Θέμα 1. Κατανόηση γραπτού λόγου
Δίδεται στους μαθητές διδαγμένο κείμενο 150-180 λέξεων, το οποίο συνοδεύεται από μία δοκιμασία με δέκα (10) ερωτήματα που αποσκοπούν στον έλεγχο σφαιρικής κατανόησης ή/και κατανόησης επιμέρους μηνυμάτων/πληροφοριών του κειμένου (σύνολο 30%).
Θέμα 2α. Λεξικογραμματική
Δίδεται μία (1) δοκιμασία που αποσκοπεί στον έλεγχο λεξιλογικής ικανότητας με πέντε (5) επιμέρους ερωτήματα. Πρόκειται για ερωτήματα συμπλήρωσης (σύνολο 20%).
Θέμα 2β. Λεξικογραμματική
Δίδεται μία (1) δοκιμασία που αποσκοπεί στον έλεγχο γραμματικής ικανότητας με πέντε (5) επιμέρους ερωτήματα. Πρόκειται για ερωτήματα επιλογής (σύνολο 20%).
Θέμα 3. Παραγωγή γραπτού λόγου
Οι μαθητές/-τριες καλούνται να γράψουν ένα κείμενο, έκτασης 80-120 λέξεων, σύμφωνα με πληροφορίες, παροτρύνσεις, ή/και οδηγίες που παρέχονται στην ξένη γλώσσα και οι οποίες ορίζουν με σαφήνεια το συγκειμενικό πλαίσιο της παραγωγής του (δηλαδή ποιος γράφει σε ποιον και για ποιον σκοπό) (σύνολο 30%).
3. Η εξέταση των Αγγλικών στη Γ’ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου συνίσταται στα εξής:
- Δίδεται στους/στις μαθητές/-τριες διδαγμένο κείμενο 150-180 λέξεων και τέσσερις (4) ερωτήσεις κατανόησής του. Κάθε ερώτηση μπορεί να αναλύεται σε περισσότερα υποερωτήματα.
- Δίνονται τέσσερις (4) παρατηρήσεις γραμματικοσυντακτικών φαινομένων, μέσα από το κείμενο. Κάθε παρατήρηση μπορεί να έχει δύο (2) ως τέσσερα (4) ερωτήματα.
- Ο/Η μαθητής/τρια καλείται να παραγάγει γραπτό λόγο (καθοδηγούμενο ή ελεύθερο) 120 – 150 λέξεων.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 35% στις ερωτήσεις της κατηγορίας Α’ και Β’ και κατά 30% στην παραγωγή γραπτού κειμένου.
ΙΓ. Φιλοσοφία
Για την εξέταση στο μάθημα Φιλοσοφία στη Β’ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου δίνονται δύο (2) ομάδες θεμάτων:
- Στην Α’ ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα (με ερωτήσεις διαφόρων τύπων), με τα οποία ελέγχεται ο βαθμός κατανόησης της διδαχθείσας ύλης (φιλοσοφικών εννοιών, θεωριών κ.λπ.).
- Στη Β’ ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, τα οποία απαιτούν συνδυασμό γνώσεων, επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση, και με τα οποία ελέγχεται η ικανότητα του/της μαθητή/- τριας για αυτοδύναμη συνθετική και κριτική σκέψη, καθώς και η ικανότητά του/της για προεκτάσεις σε σύγχρονους προβληματισμούς.
Στις ερωτήσεις αυτές ενδείκνυται να δίνονται σύντομα αποσπάσματα φιλοσοφικών ή άλλων κειμένων, εικόνες, πολυτροπικά κείμενα κ.λπ., με στόχο τη διασάφηση και προέκταση φιλοσοφικών θεμάτων που αφορούν στην εξεταστέα ύλη.
Τα παραπάνω θέματα μπορεί να αναλύονται σε δύο (2) ερωτήσεις το καθένα και ορίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγονται επικαλύψεις της ύλης.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε κάθε ομάδα θεμάτων. Κριτήρια για την αξιολόγηση των θεμάτων της ομάδας Β’ είναι η εννοιολογική ακρίβεια, η ορθότητα και η εγκυρότητα των επιχειρημάτων, η ευστοχία των παραδειγμάτων, η έκταση και η πρωτοτυπία του κριτικού προβληματισμού που αναπτύσσεται.
Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις των θεμάτων μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας τους και οι βαθμολογικές μονάδες καθορίζονται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνονται γραπτώς στους/στις μαθητές/-τριες.
ΙΔ. Φυσική Αγωγή
Στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής τα αντικείμενα κρίσης είναι πολλά (φυσικές-σωματικές ικανότητες, κινητικές-αθλητικές γνώσεις, συμμετοχή, ενδιαφέρον, αθλητικό ήθος κ.ά.). Λόγω της ιδιαιτερότητας του μαθήματος της Φ.Α., που αποβλέπει και σε άλλους παράπλευρους στόχους (όπως ψυχοπαιδαγωγικούς, βιωματικούς, κοινωνικούς κ.ά.), τα εξωγυμναστικά στοιχεία πριμοδοτούνται αρκετά, τόσο για να βοηθήσουν τους μαθητές εκείνους που εξαιτίας κληρονομικών ή άλλων λόγων (π.χ.: παχυσαρκία, έλλειψη σωματικών ικανοτήτων κ.ά.) δεν μπορούν να έχουν επιδόσεις όσο και για να δημιουργήσουν κίνητρα για συμμετοχή στο μάθημα, αφού μέσα απ’ αυτό θα αποκτηθούν και οι κινητικές συνήθειες (τα αθλητικά χόμπι).
Η βαθμολογία διαμορφώνεται κατά 50% από τα τρία εξεταστέα αντικείμενα του αθλήματος ή της κινητικής δραστηριότητας που διάλεξαν οι μαθητές/-τριες και κατά 50% από τα άλλα εξωγυμναστικά στοιχεία (παρουσίες, προσπάθεια, ενδιαφέρον κ.ά.). Συμπερασματικά, τα κριτήρια που επηρεάζουν τη διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας του μαθήματος της Φ.Α. είναι:
- Άθλημα ή Κινητική Δραστηριότητα Επιλογής: 50%
- Παρουσίες, προσπάθεια, ενδιαφέρον: 50% «Σύνολο 100%».
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 6
Άρθρο 6, Ορισμός και υποχρεώσεις επιτηρητών
- Με απόφαση του/της Διευθυντή/-τριας του Γενικού Λυκείου πριν από την έναρξη των εξετάσεων ορίζονται ως επιτηρητές εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στο σχολείο.
- Οι επιτηρητές είναι προσωπικά υπεύθυνοι για την τάξη και την επιτήρηση των μαθητών κατά την ώρα της εξέτασης και αναφέρουν αμέσως στον Διευθυντή του Λυκείου όποιο πρόβλημα προκύψει. Οι επιτηρητές παραλαμβάνουν από τον Διευθυντή του Λυκείου το φάκελο της εξέτασης, εκφωνούν τον κατάλογο των μαθητών, σημειώνουν τους απόντες, διανέμουν τα φωτοτυπημένα θέματα της εξέτασης και αναγράφουν στον πίνακα τον χρόνο έναρξης και λήξης της εξέτασης. Οι επιτηρητές απαγορεύεται να παρέχουν οποιαδήποτε διευκρίνιση επί των θεμάτων. Μετά τη λήξη της εξέτασης οι μαθητές παραδίδουν στους επιτηρητές τα γραπτά δοκίμια και τα φωτοτυπημένα θέματα. Οι επιτηρητές κατά την παραλαβή των γραπτών δοκιμίων είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο των ατομικών στοιχείων των μαθητών ενώπιον τους, διαγράφουν χιαστί τα κενά διαστήματα, θέτουν την υπογραφή τους στο τέλος του κειμένου και διαγράφουν χιαστί τον κενό χώρο κάτω από την υπογραφή τους καθώς και αυτόν της τυχόν επόμενης λευκής σελίδας.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 7
Άρθρο 7, Υποχρεώσεις των μαθητών/-τριών κατά τη διάρκεια της εξέτασης
- Η κατανομή των μαθητών στις αίθουσες εξέτασης γίνεται, με αλφαβητική σειρά, με την ευθύνη του Διευθυντή του Λυκείου, ο οποίος συντάσσει ονομαστική κατάσταση εξεταζομένων σε κάθε αίθουσα. Η τοποθέτηση των μαθητών στις θέσεις και ο έλεγχος είναι ευθύνη των επιτηρητών. Παρέκκλιση επιβάλλεται στην περίπτωση αδελφών ή συγγενών μαθητών.
- Οι μαθητές κατά την είσοδο τους στην αίθουσα της εξέτασης δεν επιτρέπεται να φέρουν μαζί τους βιβλία, τετράδια, σημειώσεις, κινητά τηλέφωνα, υπολογιστικές μηχανές, ηλεκτρονικά μέσα μετάδοσης πληροφοριών ή άλλα αντικείμενα, εκτός από αυτά που επιτρέπει ο οικείος Σύλλογος Διδασκόντων. Επίσης, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν διορθωτικό (blanco). Για τον έλεγχο υπεύθυνοι είναι οι επιτηρητές.
- Αν ο μαθητής φέρει μαζί του στην αίθουσα στην οποία εξετάζεται αντικείμενο ή μέσο από τα αναφερόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού ή αντιγράφει κατά τη διάρκεια της εξέτασης από βιβλίο ή οποιουδήποτε είδους σημειώσεις ή από γραπτό δοκίμιο άλλου εξεταζομένου, ή θορυβεί και δεν συμμορφώνεται με τις υποδείξεις των επιτηρητών επιχειρώντας να αντιγράψει ή εμποδίζοντας την εξέταση άλλων εξεταζομένων ή δολιεύεται με άλλο τρόπο την εξέταση του, απομακρύνεται από την αίθουσα εξέτασης με αιτιολογημένη απόφαση του Διευθυντή του Λυκείου, των επιτηρητών και των διδασκόντων το εξεταζόμενο μάθημα. Το γραπτό δοκίμιο βαθμολογείται με τον κατώτερο βαθμό μηδέν (0) με απόφαση του Διευθυντή του Λυκείου και μετά από εισήγηση των διδασκόντων το εξεταζόμενο μάθημα. Ο Διευθυντής του Λυκείου, οι επιτηρητές και οι διδάσκοντες το εξεταζόμενο μάθημα πριν από την επιβολή της ανωτέρω ποινής καλούν σε προφορική απολογία τον μαθητή και συντάσσουν σχετικό πρακτικό που υπογράφεται από τους ανωτέρω. Τα οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία επισυνάπτονται στο πρακτικό.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 8
Άρθρο 8, Βαθμολόγηση των γραπτών δοκιμίων των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων
- Τα γραπτά δοκίμια των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων διορθώνονται και βαθμολογούνται από τον καθηγητή, ο οποίος δίδαξε το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.
- Εάν λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας ή σοβαρού κωλύματος που συνιστά ανωτέρα βία δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η διόρθωση και βαθμολόγηση των γραπτών από τον διδάσκοντα το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, τα γραπτά διορθώνονται και βαθμολογούνται από άλλον εκπαιδευτικό της ίδιας ειδικότητας ή εάν δεν υπάρχει από εκπαιδευτικό που έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, ο οποίος ορίζεται από τον Διευθυντή του σχολείου. Εάν δεν υπηρετεί στη σχολική μονάδα εκπαιδευτικός, ο οποίος έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, τότε ορίζεται για το σκοπό αυτό από τον αρμόδιο Διευθυντή Δ.Ε. άλλος εκπαιδευτικός.
- Οι βαθμοί παραδίδονται μαζί με τα γραπτά στη Διεύθυνση του Λυκείου το πολύ μέσα σε τρείς (03) ημέρες από την ημέρα της εξέτασης κάθε μαθήματος. Ο Διευθυντής του Λυκείου μεριμνά για την καταχώριση της βαθμολογίας στα Ατομικά Δελτία (Α.Δ.) μαθητών. Οι βαθμοί είναι δυνατόν να τροποποιηθούν, μόνον εφόσον οι μαθητές υποβάλουν αίτηση αναβαθμολόγησης και η βαθμολογία του γραπτού δοκιμίου τροποποιηθεί σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΑΡΘΡΟ 9
Άρθρο 9, Αναβαθμολόγηση γραπτών δοκιμίων των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων του Γενικού Λυκείου
Σε αναβαθμολόγηση υπόκεινται τα γραπτά δοκίμια των μαθητών του Γενικού Λυκείου με την ακόλουθη διαδικασία:
- Η αναβαθμολόγηση γίνεται στη Διεύθυνση Δ.Ε., στην οποία υπάγεται το αντίστοιχο Λύκειο.
- Μέσα σε δύο (2) εργάσιμες ημέρες από την έκδοση των αποτελεσμάτων οι κηδεμόνες των μαθητών ή οι ίδιοι, εφόσον είναι ενήλικοι, μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο σχολείο, όπου φοιτούν, με την οποία ζητούν την αναβαθμολόγηση ενός ή περισσότερων γραπτών δοκιμίων. Η αίτηση συνοδεύεται με το προβλεπόμενο παράβολο για κάθε γραπτό δοκίμιο.
- Οι Διευθυντές των Λυκείων, μόλις λήξει η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων, διαβιβάζουν στην αρμόδια Διεύθυνση Δ.Ε. τα προς αναβαθμολόγηση γραπτά δοκίμια με καλυμμένα το όνομα του μαθητή και τον αρχικό βαθμό του καθηγητή.
- Με απόφαση του Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης Δ.Ε. συγκροτείται τριμελής επιτροπή αναβαθμολόγησης, η οποία αποτελείται από δύο καθηγητές της ίδιας ειδικότητας ή που έχουν σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα για το οποίο ζητήθηκε αναβαθμολόγηση, οι οποίοι είναι και οι βαθμολογητές της αναβαθμολόγησης και από έναν Σύμβουλο Εκπαίδευσης ή καθηγητή Δ.Ε. με βαθμό τουλάχιστον Δ΄, ο οποίος είναι ο αναβαθμολογητής στην περίπτωση που οι βαθμοί των δύο πρώτων διαφέρουν μεταξύ τους περισσότερο από δώδεκα (12) μονάδες. Με την ίδια απόφαση ορίζεται η ημέρα και η ώρα που θα διεξαχθεί η αναβαθμολόγηση. Αν τα προς αναβαθμολόγηση γραπτά δοκίμια είναι περισσότερα από διακόσια (200), στην επιτροπή μπορεί να ορίζονται δύο ακόμη καθηγητές της ίδιας ειδικότητας ή που έχουν σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα για το οποίο ζητήθηκε αναβαθμολόγηση και να κατανέμονται τα γραπτά δοκίμια εξίσου μεταξύ των δύο ομάδων βαθμολογητών – αναβαθμολογητών. Την ευθύνη του συντονισμού του έργου των επιτροπών αναβαθμολόγησης έχει ο Διευθυντής της οικείας Διεύθυνσης Δ.Ε.
- Τα γραπτά δοκίμια βαθμολογούνται – αναβαθμολογούνται από δύο (2) καθηγητές, οι οποίοι αναγράφουν τον βαθμό τους στο γραπτό. Πριν από τη βαθμολόγηση του γραπτού δοκιμίου από τον δεύτερο βαθμολογητή – αναβαθμολογητή επικαλύπτεται με αδιαφανή ταινία ο βαθμός του πρώτου, κατά τρόπο ώστε να μην γνωρίζει ο δεύτερος το βαθμό που έδωσε ο πρώτος. Αν η διαφορά βαθμολογίας είναι ίση ή μικρότερη των δώδεκα (12) μονάδων στην κλίμακα 0-100, τελικός βαθμός υπολογιζόμενος στην κλίμακα (0-20) είναι το πηλίκο της διαίρεσης του αθροίσματος των βαθμών των δύο βαθμολογητών διά του δέκα (10).
Αν οι βαθμοί των δύο πρώτων βαθμολογητών – αναβαθμολογητών διαφέρουν μεταξύ τους περισσότερο από δώδεκα (12) μονάδες στην κλίμακα 0-100, το γραπτό δοκίμιο αναβαθμολογείται και από τρίτο καθηγητή – αναβαθμολογητή, αφού προηγουμένως επικαλυφθούν με αδιαφανές αυτοκόλλητο οι βαθμοί των δύο πρώτων βαθμολογητών – αναβαθμολογητών.
Σε αυτή την περίπτωση τελικός βαθμός του γραπτού δοκιμίου στην κλίμακα (0-20) είναι το πηλίκο της διαίρεσης του αθροίσματος των δύο μεγαλύτερων βαθμών εκ των τριών βαθμολογητών διά του δέκα (10).
Ο τελικός βαθμός της αναβαθμολόγησης είναι ο τελικός γραπτός βαθμός του μαθήματος σε κάθε περίπτωση, είτε είναι μεγαλύτερος είτε μικρότερος από το βαθμό με τον οποίο είχε αρχικά βαθμολογηθεί το γραπτό δοκίμιο από τον οικείο καθηγητή. - Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας η αρμόδια Διεύθυνση Δ.Ε. συντάσσει σχετικό πρακτικό, στο οποίο περιέχεται η οριστική βαθμολογία των γραπτών δοκιμίων, το οποίο και αποστέλλει στα Γενικά Λύκεια προέλευσης τους μαζί με τα γραπτά δοκίμια.
- Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σύμφωνα με την Φ.253/155439/Β6/16-12-2009 απόφαση της υπουργού Παιδείας, διά βίου μάθησης και Θρησκευμάτων (Β΄2544 B΄) όπως ισχύει για τους οποίους προβλέπεται προφορική εξέταση αντί γραπτής, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να ζητήσουν επανεξέταση (αναβαθμολόγηση) στα μαθήματα που εξετάσθηκαν. Η νέα αυτή εξέταση διενεργείται στο σχολείο φοίτησής τους από τριμελή επιτροπή, η οποία συγκροτείται από τον Διευθυντή του σχολείου. Στην επιτροπή συμμετέχουν ο Διευθυντής ως πρόεδρος και δύο καθηγητές της ίδιας ειδικότητας ή που έχουν σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, άλλους από αυτούς που διενήργησαν την αρχική εξέταση. Οι μαθητές επανεξετάζονται σε διαφορετικά θέματα στην ίδια εξεταστέα ύλη. Η αίτηση για επανεξέταση υποβάλλεται από τους κηδεμόνες των μαθητών ή από τους ίδιους, εφόσον είναι ενήλικοι, στο σχολείο μέσα δύο (2) ημέρες από την έκδοση των αποτελεσμάτων. Η αίτηση συνοδεύεται από το προβλεπόμενο παράβολο για κάθε μάθημα για το οποίο ζητείται επανεξέταση. Ο βαθμός της επανεξέτασης προκύπτει από το Μ.Ο. των βαθμών των δύο εξεταστών – αναβαθμολογητών και είναι ο τελικός γραπτός βαθμός του μαθήματος σε κάθε περίπτωση είτε είναι μεγαλύτερος είτε μικρότερος από το βαθμό της αρχικής εξέτασης.