Το ΓΕΛ Αρχαγγέλου έχει την ιδιαίτερη τιμή να συμμετέχει στο εγκεκριμένο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας Αρ. Πρωτ. 6781/ΓΔ4 (Αθήνα, 20-01-2022) με θέμα «Ανάπτυξη Σχολικού Δικτύου από Εκπαιδευτικά Τηλεσκόπια Κοσμικών Ακτίνων και Ανιχνευτές Αστροσωματιδιακής Φυσικής» που διεξάγεται σε περιορισμένο αριθμό σχολείων στην Ελλάδα υπό τη αιγίδα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και τον Αναπληρωτή καθηγητή Δρ. Αντώνιο Λέισο. Ο καθηγητής του σχολείου μας Γρηγόρης Δρακόπουλος Φυσικός και μια ομάδα μαθητών και μαθητριών του σχολείου μας θα παρακολουθήσει το πρόγραμμα και τα πειράματα διάρκειας 4 μηνών.
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα …
Με τον όρο Κοσμικές Ακτίνες εννοούμε τα υποατομικά σωμάτια και πυρήνες που βομβαρδίζουν συνεχώς τη Γη και προέρχονται από αστροφυσικά αντικείμενα εκτός του ηλιακού μας συστήματος (Ενεργοί Γαλαξιακοί Πυρήνες, κατάλοιπα υπερκαινοφανών εκρήξεων (supernovae), κβάζαρ (quasar), εκρήξεις ακτίνων γ). Οι Κοσμικές Ακτίνες αποτέλεσαν την πρώτη πηγή υπο-ατομικών σωματιδίων και έναν αιώνα μετά την αρχική τους ανακάλυψη παρουσιάζουν πολύ μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον για πολλούς λόγους, όπως το μεγάλο ενεργειακό τους φάσμα με ενέργειες που ξεπερνούν κατά πολλές τάξεις μεγέθους την ενέργεια γήινων τεχνητών επιταχυντών (πχ CERN/LHC), η άγνωστη πηγή των υψηλο-ενεργειακών Κοσμικών Ακτίνων, οι μηχανισμοί επιτάχυνσης που μπορούν να λαμβάνουν μέρος στα αστροφυσικά αντικείμενα και να οδηγούν σε τόσο υψηλές ενέργειες, ο τύπος και το ποσοστό των σωματιδίων που τις αποτελούν και πολλά άλλα.
Όταν ένα σωμάτιο υψηλής ενέργειας (αρχικό ή πρωτεύον σωμάτιο) εισέρχεται στη γήινη ατμόσφαιρα συγκρούεται με τον πυρήνα ενός ατόμου της ατμόσφαιρας και τα παράγωγα της αλληλεπίδρασης παράγουν δευτερεύοντα σωματίδια, τα οποία με τη σειρά τους αλληλεπιδρούν και παράγονται ακόμα περισσότερα σωματίδια κ.ο.κ. Ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η δημιουργία ενός εκτεταμένου ατμοσφαιρικού καταιονισμού από σωμάτια, που αναπτύσσεται στην ατμόσφαιρα και κινείται με την ταχύτητα σχεδόν του φωτός. Καθώς ο ατμοσφαιρικός καταιονισμός αναπτύσσεται, ο αριθμός των δευτερευόντων σωματίων αυξάνει φτάνοντας ένα μέγιστο και στη συνέχεια ο καταιονισμός εξασθενεί. Για υψηλές αρχικές ενέργειας μεγαλύτερες από το μέγιστο του καταιονισμού εισχωρεί βαθιά μέσα στην ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα πολλά σωματίδια να προσπίπτουν στην επιφάνεια της Γης, τα οποία αριθμητικά φτάνουν ακόμα και τις πολλές χιλιάδες, για καταιονισμούς πολύ μεγάλης ενέργειας. Η ανίχνευση των καταιονισμών μπορεί να γίνει με διάφορες μεθόδους. Στα πειράματά μας αξιοποιούμε τα φαινόμενα διέγερσης και αποδιέγερσης που προκαλούνται σε πλαστικά πλακίδια και την καθοδήγηση του φωτός που παράγεται μέσω οπτικών ινών σε φωτοπολλαπλαστική διάταξη.
